Συντάκτης: ΔΥΟ Newsroom

Επαρκή χαρακτήρισε τον αριθμό των τεστ για τη διάγνωση του νέου κορωνοϊού που πραγματοποιούνται αυτή τη στιγμή στη χώρα μας, Πρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου Έρευνας Τεχνολογίας και Καινοτομίας, Καθηγητής Γενετικής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Γενεύης και Διευθυντής στο Κέντρο Γονιδιωματικής «Health 2030» Μανώλης Δερμιτζάκης, στο πλαίσιο διδικτυακού webinar με τίτλο “Covid-19: Νέα δεδομένα, κρυμμένα μυστικά και μάχη με την αβεβαιότητα”, που διοργάνωσε η Εταιρεία Παθολόγων Ογκολόγων Ελλάδας. Το ποσοστό των τεστ που διεξάγονται σε σχέση με τα κρούσματα, κατατάσσουν την Ελλάδα στις πρώτες 5 θέσεις ανάμεσα σε 25 χώρες. «Όταν πραγματοποιηθεί άρση των περιορισμών, θα χρειαστούμε περισσότερα τεστ γιατί θα χρειαστούμε καλύτερα επίπεδα ιχνηλάτησης», τόνισε χαρακτηριστικά, εκφράζοντας εεπιφυλάξεις για το αν τα τεστ αντισωμάτων θα μπορούσαν να αποτελέσουν τη λύση, καθώς ακόμη δεν γνωρίζουμε πόσο ακριβή είναι αυτά τα τεστ.
Όσον αφορά στη γενετική προδιάθεση στον συγκεκριμένο ιό, ο κ. Δερμιτζάκης τόνισε ότι αυτή προς το παρόν είναι έμμεση: «Έχει βρεθεί ότι τα άτομα με διαβήτη και άλλα νοσήματα, στα οποία υπάρχει ήδη μια γενετική προδιάθεση, είναι πιο επιρεπή στο να νοσήσουν βαριά από τον κορωνοϊό», σημείωσε ο κ. Δερμιτζάκης, ο οποίος εξέφρασε τη βεβαιότητα ότι θα βρεθεί και άμεση γενετική προδιάθεση στον ιό.

Θεραπεία
Όσον αφορά στη θεραπεία της νόσου, ο κ. Δερμιτζάκης πιστεύει πως η παγκόσμια επιστημονική κοινότητα θα πρέπει να επικεντρωθεί σε φάρμακα που υπάρχουν ήδη, καθώς «η ανάπτυξη νέων φαρμάκων θα πάρει πολλά χρόνια. Δεν πρέπει να είναι αυτή η λύση», υπογράμμισε, ενώ για τη συζήτηση περί εμβολίου, ο κ. Δερμιτζάκης εξήγησε ότι αφενός η διαδικασία της παραγωγής εμβολίου είναι πιο δύσκολη για πρακτικούς λόγους, αφετέρου πολύ δύσκολη είναι και η μέτρηση της αποτελεσματικότητας του εμβολίου.
Ερωτηθείς για το τι πήγε στραβά στην Κίνα και η ανθρωπότητα βρέθηκε απέναντι σε μια πανδημία, ο κ. Δερμιτζάκης τόνισε πως ο ΠΟΥ δεν έκρουσε νωρίς τον κώδωνα του κινδύνου, με αποτέλεσμα πολλά κράτη να μην θεωρήσουν σοβαρό τον κίνδυνο. Τι θα αλλάξει μετά την πανδημία; «Πρώτον θα υπάρχει πολύ μεγαλύτερη εκτίμηση για την έρευνα και την επιστήμη γενικότερα και δεύτερον σε οικονομικό επίπεδο θα αλλάξει η κατάταξη του πόσο δυνατές είναι οι χώρες. Οι χώρες θα αλλάξουν επίσης θέση στην εντύπωση των ανθρώπων για την αξιοπιστία τους», παραδέχθηκε ο κ. Δερμιτζάκης.

Επιμέλεια: Νεκταρία Καρακώστα, Δημοσιογράφος Υγείας

Στο στόχαστρο των επιστημόνων μπήκε πρόσφατα η βιταμίνη D, προκειμένου να διαπιστωθεί εάν θα μπορούσε να συμβάλει στην αντιμετώπιση του νέου κορωνοϊού. Έχοντας ως δεδομένο ότι παίζει σημαντικό ρόλο στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού και ότι συνεισφέρει στη ανάρρωση από άλλες αναπνευστικές λοιμώξεις, Ισπανοί επιστήμονες ξεκίνησαν μια δοκιμή 10 εβδομάδων ώστε να ερευνήσουν εάν βοηθά και στη μάχη κατά της νόσου COVID-19. Από τα αποτελέσματα ευελπιστούν να μάθουν εάν η χορήγηση υψηλών δόσεων βιταμίνης D θα μπορούσε να αποτρέψει την εισαγωγή στο νοσοκομείο ασθενών με ήπια συμπτώματα.

«Τα τελευταία χρόνια διεξάγονται πάρα πολλές μελέτες για τη βιταμίνη D και έχει αποδειχθεί ότι ενισχύει και προστατεύει τον οργανισμό μας ποικιλοτρόπως. Από τις δύο μορφές της -την D2 που λαμβάνεται από τη διατροφή και την D3 που οι άνθρωποι κυρίως συνθέτουν στο δέρμα τους ως απόκριση στην έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία- καλύτερα αξιοποιήσιμη είναι η D3. Αυτό σημαίνει ότι είναι απαραίτητο να επιτρέπουμε συχνά στον ήλιο να αγκαλιάζει το δέρμα μας, πράγμα δύσκολο τον καιρό των περιοριστικών μέτρων», μας εξηγεί ο δερματολόγος-αφροδισιολόγος Δρ. Χρήστος Στάμου.

Γιατί, όμως, είναι τόσο απαραίτητη; Κύριος ρόλος της βιταμίνης D είναι η ρύθμιση του μεταβολισμού του ασβεστίου και του φωσφόρου. Επιπλέον της συμβολής της στην υγεία των οστών, έχει αποδειχθεί ότι ρυθμίζει άμεσα ή έμμεσα έως και 1250 γονίδια. Νεότερα δεδομένα δείχνουν και τον πιθανό ρόλο της στην παθογένεση πολλών μολυσματικών, αλλεργικών και αυτοάνοσων ασθενειών.

Δυστυχώς, όμως, ο αριθμός των ανθρώπων που αντιμετωπίζουν έλλειψη ή ανεπάρκειά της παγκοσμίως είναι αξιοσημείωτος. Στη Ελλάδα το ποσοστό των παιδιών, εφήβων και ενηλίκων που έχουν χαμηλά επίπεδα βιταμίνης Dείναι υψηλό, παρά την έντονη ηλιοφάνεια που επικρατεί σχεδόν καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου. Για το λόγο αυτό είναι απαραίτητη η προσπάθεια για επίτευξη ικανοποιητικών επιπέδων βιταμίνης D.

Το πρόβλημα είναι εξίσου, αν όχι εντονότερο, στους ηλικιωμένους, καθώς με τη γήρανση υπάρχει επιδείνωση της δυνατότητας σύνθεσης της βιταμίνης D. Στην επιδερμίδα τους υπάρχει μείωση της συγκέντρωσης της 7-δεϋδροχοληστερόλης, σε σύγκριση με των νεαρών ατόμων και μειωμένη απόκριση στην υπεριώδη ακτινοβολία, με αποτέλεσμα μείωση κατά 50% στον σχηματισμό της βιταμίνης D3. Οι ανεπαρκείς ποσότητες βιταμίνης D επιδεινώνουν τη διαδικασία της γήρανσης, μειώνοντας την κινητικότητα και αυξάνοντας τη σοβαρότητα της οστεοπόρωσης και την πιθανότητα πτώσεων, καταγμάτων και άλλων σοβαρών συνεπειών της. Μειώνουν επίσης τη μακροζωία, αυξάνοντας τον κίνδυνο καρδιαγγειακών θανάτων, διαβήτη τύπου 2 και ορισμένων καρκίνων, ιδίως του καρκίνου του ορθού.

Πέραν αυτών, μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό BMJ το 2017, έδειξε ότι η βιταμίνη αυτή μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη των οξέων αναπνευστικών λοιμώξεων, ιδιαίτερα σε άτομα με ανεπάρκειά της. Σύμφωνα με τους συγγραφείς της μελέτης, όταν η βιταμίνη D παράγεται στο δέρμα, μετατρέπεται στο ήπαρ σε μια μορφή που κυκλοφορεί στο σώμα, δημιουργώντας μια φυσική ουσία που μοιάζει με αντιβιοτικό στην επένδυση του αεραγωγού, η οποία μπορεί να σκοτώσει ιούς και βακτήρια. Επίσης, μια μελέτη από το Trinity College του Δουβλίνου διαπίστωσε ότι οι ενήλικες που έλαβαν συμπληρώματα βιταμίνης D παρουσίασαν 50% μείωση τέτοιων λοιμώξεων. Βάσει αυτών των δεδομένων, οι Ισπανοί επιστήμονες αποφάσισαν να εξετάσουν την επίδρασή της ενάντια στη νόσο Covid-19.

«Αυτό δεν σημαίνει ότι οι άνθρωποι θα πρέπει να αρχίσουν να παίρνουν ανεξέλεγκτα βιταμίνες ή να κάνουν με τις ώρες ηλιοθεραπεία στα μπαλκόνια τους. Ακόμα δεν είναι γνωστό εάν η βιταμίνη D θα έχει το ίδιο ευεργετικό αποτέλεσμα ενάντια στη νόσο Covid-19. Η διατήρηση καλών επιπέδων της είναι απαραίτητη καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής. Γι’ αυτό η επιδίωξη της έκθεσης στον ήλιο με ασφάλεια, η κατανάλωση εμπλουτισμένων με βιταμίνη Dτροφών και η λήψη συμπληρωμάτων όταν αυτό είναι απαραίτητο και με τη σύμφωνη γνώμη του γιατρού θα πρέπει να είναι συνεχής, προκειμένου να μειωθούν τα προβλήματα που προκύπτουν από την υποβιταμίνωση της D», συμβουλεύει ο Δρ. Στάμου.

Προειδοποιεί, επίσης, ότι οι ευεργετικές ακτίνες του ήλιου μπορούν να γίνουν επιβλαβείς, εάν δεν προσέξουμε. «Την άνοιξη ένα ποσοστό ανθρώπων ξεγελιέται από τη δροσερή θερμοκρασία και κάθεται περισσότερη ώρα στον ήλιο απ’ ό,τι πρέπει. Πρέπει λοιπόν να θυμούνται ότι, πέρα από τις ευεργετικές ιδιότητές του, ο ήλιος μπορεί να προκαλέσει βλάβες στο δέρμα, από αλλεργία (φωτοευαισθησία) και πρόωρη γήρανση έως προκαρκινικές αλλοιώσεις και καρκίνο του δέρματος».

Γι’ αυτό είναι απαραίτητη η χρήση αντηλιακού, καθώς αυτή δεν εμποδίζει τη σύνθεση της βιταμίνης D. «Τα αντηλιακά φιλτράρουν, ανάλογα με τον δείκτη προστασίας, ένα μέρος της ακτινοβολίας UVB, την κύρια αιτία ηλιακών εγκαυμάτων και δερματικών καρκίνων. Παράλληλα, όμως, η UVB ενεργοποιεί την παραγωγή βιταμίνης D στο δέρμα. Oι μελέτες δείχνουν ότι τα αντηλιακά δεν εμποδίζουν τη διατήρηση των επίπεδων της βιταμίνης αυτής», καταλήγει ο Δρ. Χρήστος Στάμου.

Επιμέλεια: Νεκταρία Καρακώστα, Δημοσιογράφος Υγείας

Η Health Editor Προτείνει:

Γυναίκες και άνδρες που έχουν ήδη ξεκινήσει συνεδρίες με λέιζερ Αλεξανδρίτη για τη μείωση της ανεπιθύμητης τριχοφυΐας, περιμένουν τη λήξη της καραντίνας για να τις συνεχίσουν, έχουν όμως απορίες, κυρίως για το αν η αυτή η αναμονή επηρεάζει το τελικό αποτέλεσμα.

Ο πλαστικός χειρουργός Απόστολος Γαϊτάνης, MD CCST, μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Πλαστικής Χειρουργικής και της Διεθνούς Ένωσης Πλαστικών Χειρουργών ISAPS, συνεργάτης του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών απαντά στις πιο κοινές ερωτήσεις.

Μια καθυστέρηση στη συνεδρία της αποτρίχωσης με λέιζερ θα επηρεάσει το τελικό αποτέλεσμα;

Δεν θα επηρεάσει σημαντικά το συνολικό αποτέλεσμα, απλά θα επιφέρει χρονική καθυστέρηση. Οι θύλακες, που έχουν καταστραφεί, δεν θα «δώσουν» άλλες τρίχες και αυτό είναι το θετικό της υπόθεσης, όπως εξηγεί ο κύριος Γαϊτάνης.

Σίγουρα το ιδανικό θα ήταν να μην απέχει κάποιος από τις προγραμματισμένες του συνεδρίες, όμως δεν χρειάζεται να απογοητεύεται, λέει ο πλαστικός χειρουργός. Οι τρίχες περνούν από διαφορετικά στάδια και ο σκοπός ενός αριθμού συνεδριών αποτρίχωσης με λέιζερ είναι να στοχεύσουμε τις τρίχες, όταν βρίσκονται στο στάδιο της ανάπτυξης. Τονίζουμε, όμως, ξανά ότι οι τρίχες που έχουν, ήδη, «καταστραφεί», δεν θα επανεμφανιστούν», υπογραμμίζει ο κύριος Απόστολος Γαϊτάνης.

Τι μπορούμε να κάνουμε με τις εναπομείνασες τρίχες όσο μένουμε σπίτι;

Η απάντηση είναι… ξυράφι. Όχι χαλάουα, ούτε κερί, ούτε κάτι άλλο, παρά μόνο ξυράφι. Κάποιες τρίχες σίγουρα θα αναπτυχθούν και είναι τελείως αποδεκτό να τις ξυρίσετε, μέχρι να μπορέσετε να ξεκινήσετε πάλι τις συνεδρίες σας. Αν μπορείτε, θα ήταν καλύτερα να μην τις πάρετε κόντρα. Οι θύλακες, που έχουν, ήδη, καταστραφεί, δεν επηρεάζονται από το ξύρισμα. Το ξυράφι δεν θα επηρεάσει αρνητικά τα αποτελέσματα της θεραπείας, καταλήγει ο γιατρός.

Επιμέλεια: Νεκταρία Καρακώστα, Δημοσιογράφος Υγείας

Κάθε μία ώρα, κάπου στον κόσμο ένας άντρας 15-44 ετών διαγιγνώσκεται με καρκίνο του όρχεως.

Κάθε μέρα μια ζωή χάνεται από την ίδια αιτία. Από έναν καρκίνο που προλαμβάνεται.

Ο καρκίνος του όρχεως είναι η συχνότερη κακοήθεια στους νέους άντρες ηλικίας από 15 έως 35 ετών, όμως πρόκειται για καρκίνο ιάσιμο σε ποσοστό πάνω από 98%, στα αρχικά στάδια.

Σε όλο τον κόσμο και στην Ελλάδα, η ενημέρωση για τον καρκίνο του όρχεως είναι ελλιπής και το θέμα θεωρείται ταμπού από μεγάλη μερίδα των νέων. Αυτός ο «κακός» συνδυασμός λειτουργεί επιβαρυντικά όσον αφορά στην πρόγνωση της νόσου, καθώς όταν τελικά κάποιος έφηβος ή νέος άντρας αποφασίσει να μιλήσει γι` αυτήν και να απευθυνθεί σε ιατρό ο καρκίνος έχει εξελιχθεί και στις μισές περίπου περιπτώσεις, έχει επεκταθεί και σε άλλα απομακρυσμένα όργανα, τονίζει η κυρία Σταυρούλα Ντρουφάκου, Παθολόγος – Ογκολόγος, Επιστημονική Συνεργάτης Γ’ Ογκολογικής Κλινικής Metropolitan Hospital.

Γι`αυτό και η Εταιρεία Ογκολόγων Παθολόγων Ελλάδας (ΕΟΠΕ) έχει ξεκινήσει μια συστηματική εκστρατεία ενημέρωσης για τα συμπτώματα του καρκίνου του όρχεως, στο πλαίσιο της οποίας συστήνει αυτοεξέταση μία φορά το μήνα!

Συχνά συμπτώματα του καρκίνου του όρχεως είναι:

• Πρήξιμο ή/και διόγκωση του ενός ή και των δύο όρχεων που μπορεί να συνοδεύεται από αντίστοιχο πόνο ή πόνο στο όσχεο, αν και ο τελευταίος δεν εκδηλώνεται πάντα.
• Αίσθημα «βάρους» στο όσχεο.
• Ήπιος πόνος ή αίσθημα πίεσης στο κάτω μέρος της κοιλίας ή στη βουβωνική χώρα.
• Σε σπάνιες περιπτώσεις, οι όγκοι των γεννητικών κυττάρων μπορεί να προκαλέσουν διόγκωση ή πόνο στους μαστούς.
• Σε πιο προχωρημένα στάδια τα συμπτώματα μπορεί να είναι πόνος στη μέση ή στην κοιλιά, ή δύσπνοια.
• Η ασυμμετρία ή το γεγονός ότι ο ένας όρχις είναι ελαφρώς μεγαλύτερος από τον άλλον, ή κρέμεται λίγο χαμηλότερα από τον άλλο είναι απολύτως φυσιολογικά και δεν πρέπει να λαμβάνονται υπόψη.
• Επίσης, ορισμένες μη κακοήθεις παθήσεις όπως ή φλεγμονή, μπορεί να προκαλέσουν συμπτώματα παρόμοια με εκείνα του καρκίνου του όρχεως. Η φλεγμονή του όρχεως (ορχίτιδα) και η φλεγμονή της επιδιδυμίδας (επιδιδυμίτιδα) μπορεί να προκαλέσουν οίδημα και πόνο στον όρχι. Και οι δύο μπορεί να προκληθούν από ιογενείς ή βακτηριακές λοιμώξεις.

Οι εξετάσεις

Οι εξετάσεις, στις οποίες υποβάλλονται οι ασθενείς για να αποκλεισθεί ο καρκίνος του όρχεως είναι το υπερηχογράφημα οσχέου καθώς και εξετάσεις αίματος που ελέγχουν την άλφα φετοπρωτεΐνη (AFP), τη βήτα χοριακή γοναδοτροπίνη (βήτα-hCG) και τη γαλακτική δεϋδρογενάση (LDH), εξηγεί η κυρία Ντρουφάκου.

Μέθοδος αυτοεξέτασης και αυτοπροστασίας

Μια δοκιμασμένη και αποτελεσματική μέθοδος πρόληψης είναι η αυτοεξέταση. Είναι πολύ απλή, πολύ εύκολη και δεν χρειάζεται ειδικές γνώσεις. Πραγματοποιείται σε δύο βήματα, όσα και οι όρχεις:

1. Σε ένα ζεστό και υγρό περιβάλλον, π.χ. κατά τη διάρκεια του μπάνιου, ψηλαφείτε έναν έναν τους όρχεις ως εξής: με τον δείκτη και τον αντίχειρα του ενός χεριού κρατάτε σταθερά τον ένα όρχι και, ταυτόχρονα, ρολάρετε απαλά με τον αντίχειρα και τον δείκτη του άλλου χεριού τον άλλο όρχι.
2. Επαναλαμβάνετε τη διαδικασία αυτή για τον άλλο όρχι. Αυτή η αυτοεξέταση πρέπει γίνεται μια φορά το μήνα, κάθε μήνα.

Αν παρατηρήσετε κάτι ασυνήθιστο, απευθυνθείτε στον γιατρό σας. Οι περισσότερες πιθανότητες είναι ότι δεν θα πρόκειται για κάτι σοβαρό, αλλά είναι καλύτερο να είναι κάποιος ασφαλής από το να παραμελήσει μια κατάσταση που ενδεχομένως χρειάζεται άμεσα αντιμετώπιση.

Επιμέλεια: Νεκταρία Καρακώστα, Δημοσιογράφος Υγείας

Η Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων του Υπουργείου Υγείας για το Κάπνισμα εκτιμά ότι η πανδημία του νοσήματος από τον νέο κορωνοϊού αναδεικνύει για πρώτη φορά το κάπνισμα ως άμεση απειλή της ανθρώπινης ζωής και της Δημόσιας Υγείας.

H Eπιτροπή επισημαίνει ότι κάθε χρήση καπνικού προϊόντος, ιδίως μάλιστα το χρόνιο κάπνισμα, προκαλεί μείωση της άμυνας του αναπνευστικού συστήματος και προδιαθέτει για εμφάνιση συχνών βρογχιτιδικών και πνευμονικών λοιμώξεων.

Ειδικότερα, έχει αποδειχθεί ότι ο κορωνοϊός αυτός προσπερνά σχετικά εύκολα την υπολειτουργική άμυνα του κροσσωτού επιθηλίου των αεροφόρων οδών των καπνιστών και προσκολλάται στο αναπνευστικό σύστημα με ειδικούς υποδοχείς του μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτενσίνης (ACE-2).

Επίσης τονίζεται ότι η χρήση προϊόντων καπνού:

• συνεπάγεται πολύ μεγάλη αύξηση της επαφής των χεριών με το στόμα

• φέρνει σε συχνή επαφή τα δάκτυλά με δυνητικά μολυσμένα αντικείμενα (πακέτο, σπίρτα, αναπτήρας, συσκευές ατμίσματος, συστήματα ναργιλέ

   κ.ά.) ανεξάρτητα από τη χρήση προστατευτικών γαντιών

• δυσχεραίνει τη σωστή χρήση μάσκας

Βαρύτητα COVID-19

Η γνωστή από την εποχική γρίπη, βαρύτερη πορεία των ιογενών λοιμώξεων του αναπνευστικού συστήματος στους χρήστες προϊόντων καπνού, επιβεβαιώνεται και με τον SARS-CoV-2.

Αναφορές από την Κίνα ανεβάζουν το ποσοστό των καπνιστών ασθενών με COVID-19 που χρειάσθηκε να εισαχθούν σε ΜΕΘ στο 12.3%, ενώ οι μη καπνιστές ήταν μόλις 4,7% (Guan et al NEJM 2020).

Επίσης, η θνητότητα από CΟVID-19 στους καπνιστές φτάνει στο 9%, έναντι 4% στους μη καπνιστές.

Κόψτε το κάπνισμα

Με βάση τις παρά πάνω συνοπτικές παρατηρήσεις, η Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων για τον Έλεγχο του Καπνίσματος επισημαίνει ότι:

·      Η αμεσότητα και η οξύτητα της επιδημίας του κορωνοϊού, αποτελεί έναν ιδιαίτερα σημαντικό λόγο για διακοπή και γενική μείωση της χρήσης προϊόντων καπνού, από κάθε είδους καπνιστή.

·      Ευκολότερη είναι η άμεση διακοπή του καπνίσματος από ευκαιριακούς χρήστες, που ίσως είναι και λιγότερο εξαρτημένοι.

·      Η αντιμετώπιση του στρες της απομόνωσης είναι σημαντικός συντελεστής διακοπής του καπνίσματος.

·      Το παθητικό κάπνισμα μέσα στο σπίτι, κατά τη διάρκεια της απαγόρευσης των μετακινήσεων, είναι σοβαρό πρόβλημα για όλη τη οικογένεια και ιδίως για τα παιδιά.

Επιμέλεια: Νεκταρία Καρακώστα, Δημοσιογράφος Υγείας

«Μένουμε σπίτι, αλλά μένουμε ασφαλείς». Αυτό είναι το μήνυμα που στέλνουν σε όλες τις γυναίκες της χώρας μας η Γενική Γραμματεία Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων και η Ελληνική Ιατροδικαστική Εταιρία.

Οι ειδικοί συμβουλεύουν τις γυναίκες, κάθε ηλικίας, ότι την περίοδο αυτή που είμαστε σε κατ’ οίκον περιορισμό, σε μία προσπάθεια να περιοριστεί η εξάπλωση της επιδημίας του κορωνοϊού, «λέμε όχι στη βία!». Οι γυναίκες που πέφτουν θύματα έμφυλης ή/και ενδοοικογενειακής βίας, δεν είναι μόνες, αλλά έχουν στο πλευρό τους επιστήμονες που θα τις βοηθήσουν.

Καθώς εντείνεται η ανησυχία για πιθανή αύξηση των περιστατικών βίας κατά των γυναικών λόγω της αναγκαστικής συμβίωσης που επιβάλλει η «καραντίνα» του κορωνοϊού, φορείς ενώνουν τις δυνάμεις τους. Τα μέλη της Ελληνικής Ιατροδικαστικής Εταιρείας προσφέρουν δωρεάν εξέταση σε γυναίκες – θύματα βίας που δεν θέλουν να προχωρήσουν άμεσα σε μήνυση, ενώ σε περίπτωση που οι γυναίκες αυτές χρειάζεται να φύγουν μαζί με τα παιδιά τους από το σπίτι τους, υπάρχει η δυνατότητα να φιλοξενηθούν και να σιτιστούν δωρεάν σε ξενώνες φιλοξενίας και άλλους ειδικούς χώρους σε όλη τη χώρα.

Οι ειδικοί χώροι φιλοξενίας και η σίτιση θα προσφέρονται δωρεάν στις γυναίκες θύματα και τα παιδιά τους για όσο διάστημα κρατούν τα περιοριστικά μέτρα λόγω κορωνοϊού και δεν θα γνωστοποιηθούν για λόγους ασφαλείας, ενώ το «Χαμόγελο του Παιδιού» καθ’ όλη τη διάρκεια της παραμονής των γυναικών και των παιδιών τους στους χώρους στέγασης θα προσφέρει δωρεάν ιατρικές εξετάσεις στα παιδιά.

Γραμμή SOS 15900

Οι γυναίκες – θύματα βίας μπορούν να καλέσουν στη Γραμμή SOS 15900 και να μιλήσουν με ψυχολόγους και κοινωνιολόγους σε 24ωρη βάση, 365 μέρες το χρόνο. «Οι ειδικοί της Γραμμής, τηρώντας τους κανόνες της εχεμύθειας, συμβουλεύουν τις γυναίκες για τις επόμενες κινήσεις τους, τις βοηθούν και τις ενημερώνουν για τις επιλογές τους» αναφέρει η Γενική Γραμματέας Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων Μαρία Συρεγγέλα.

Σε περίπτωση που οι γυναίκες δεν μπορούν να τηλεφωνήσουν, υπάρχει η δυνατότητα ηλεκτρονικής επικοινωνίας. Σύμφωνα με την κυρία Συρεγγέλα, οι γυναίκες μπορούν να στείλουν ένα e-mail στη διεύθυνση sos15900@isotita.gr και τα στελέχη της Γραμμής θα τις βοηθήσουν. «Ενθαρρύνουμε τις γυναίκες να βγουν από την απομόνωση, να σπάσουν τη σιωπή τους και να κατανοήσουν ότι δεν ευθύνονται για τη βία που υφίστανται» σημειώνει η κυρία Συρεγγέλα.

Από την πλευρά του ο πρόεδρος της Ελληνικής Ιατροδικαστικής Εταιρίας Γρηγόρης Λέων κάνει λόγο για «κρυφά» περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας. Όπως τονίζει, «σύμφωνα με τα επίσημα στατιστικά δεδομένα, στη χώρα μας προκύπτει μία ποσοστιαία αύξηση 6,4% των καταγγελιών ενδοοικογενειακής βίας μεταξύ Φεβρουαρίου και Μαρτίου 2020. Συγκριτικά, όμως, με άλλες χώρες προκύπτει σαφώς ότι το φαινόμενο της ενδοοικογενειακής βίας κατά την περίοδο απαγόρευσης της κυκλοφορίας παραμένει «κρυφό», δηλαδή η συντριπτική πλειοψηφία των θυμάτων αρνείται ή διστάζει να το καταγγείλει».

«Γι’ αυτό το λόγο λάβαμε την πρωτοβουλία μαζί με την Γενική Γραμματεία Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων να δώσουμε τη δυνατότητα στα θύματα να μιλήσουν. Ας μην ξεχνάμε εξάλλου ότι η πιο συχνή μορφή βίας προέρχεται από τον ερωτικό σύντροφο, ενώ οι μισές από τις γυναίκες – θύματα ανθρωποκτονίας έχουν δολοφονηθεί από (νυν ή πρώην) σύζυγο ή σύντροφο» καταλήγει ο κ. Λέων.

Επιμέλεια: Νεκταρία Καρακώστα, Δημοσιογράφος Υγείας

Οι Καθηγητές της Ιατρικής Σχολή του ΕΚΠΑ Καθηγητής Δημήτρης Παρασκευής και Θάνος Δημόπουλος αναφέρονται στο πρόβλημα που δημιουργεί η μετάδοση του SARS-CoV-2 κατά την ασυμπτωματική περίοδο της νόσου Covid-19.

Η παραδοσιακή στρατηγική για την πρόληψη μεταδόσεων των μολυσματικών νόσων βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στην έγκαιρη διάγνωση. Με την εμφάνιση του Covid-19, οι ειδικοί συνέστησαν να εφαρμοστούν αντίστοιχες παρεμβάσεις που χρησιμοποιήθηκαν για τον έλεγχο της επιδημίας SARS το 2003 και αφορούσαν κυρίως τη διάγνωση συμπτωματικών περιστατικών και περαιτέρω ιχνηλάτηση επαφών για εφαρμογή καραντίνας και απομόνωσης των κρουσμάτων. Η παρόμοια προσέγγιση που ακολουθήθηκε για τον Covid-19 οφείλεται στις πολλές ομοιότητες του ιού SARS-CoV-1 που προκαλεί τη νόσο SARS και του ιού SARS-CoV-2 που προκαλεί τη νόσο Covid-19, όπως η υψηλή γενετική ομοιογένεια, η ομοιότητα στον τρόπο μετάδοσης, κυρίως μέσω σταγονιδίων του αναπνευστικού, καθώς και το παρόμοιο διάστημα επώασης ότι δηλαδή η νόσος εμφανίζεται περίπου 5 ημέρες μετά την μόλυνση. Ωστόσο, παρά την εφαρμογή παρόμοιων παρεμβάσεων, η εξάπλωση των δύο επιδημιών παρουσιάζει σημαντικές διαφορές. H επιδημία SARS ελέγχθηκε μέσα σε 8 μήνες, με τον αριθμό των ατόμων που είχαν μολυνθεί να ανέρχεται σε 8.100 και είχαν εντοπιστεί σε συγκεκριμένες γεωγραφικές περιοχές. Αντίθετα, ο SARS-CoV-2 μέσα σε 5 μήνες, έχει μολύνει περισσότερα από 2,6 εκατομμύρια άτομα και συνεχίζει να εξαπλώνεται με ταχύ ρυθμό σε όλο τον κόσμο.

Τι εξηγεί αυτές τις διαφορές στο ρυθμό μετάδοσης και την εξάπλωση;
Ένας βασικός παράγοντας της υψηλής μεταδοτικότητας του SARS-CoV-2 είναι τα υψηλά επίπεδα πολλαπλασιασμού αυτού του ιού στο ανώτερο αναπνευστικό, ακόμη και πριν την εμφάνιση συμπτωμάτων. Αυτό το χαρακτηριστικό διαχωρίζει τον SARS-CoV-2 από τον SARS-CoV-1, όπου ο ιικός πολλαπλασιασμός συμβαίνει στο κατώτερο αναπνευστικό. Επίσης το ιικό φορτίο του SARS-CoV-1 κορυφώνεται περίπου 5 ημέρες αργότερα από το ιικό φορτίο του SARS-CoV-2, γεγονός που καθιστά την διάγνωση της λοίμωξης με βάση τα συμπτώματα πιο αποτελεσματική στην περίπτωση του SARS CoV-1.

Σε πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύθηκε χθες (24 Απριλίου 2020) στο πολύ έγκριτο Ιατρικό περιοδικό New England Journal of Medicine, διερευνήθηκε επιδημική έκρηξη Covid-19 σε νοσηλευτική Μονάδα  στην πολιτεία της Ουάσιγκτον των ΗΠΑ, όπου ένας επαγγελματίας υγείας διαγνώσθηκε θετικός για SARS-CoV-2 την 1η Μαρτίου 2020. Μετά από 23 ημέρες, μεταξύ των 76 ενοίκων της Μονάδας, 48 (63%) βρέθηκαν θετικοί με μοριακό έλεγχο RT-PCR, και από αυτούς, 27 (56%) ήταν ασυμπτωματικοί κατά την διεξαγωγή της εξέτασης. Από τους 27 οι 24 εμφάνισαν συμπτώματα σε διάστημα 4 ημερών και επαναταξινομήθηκαν ως συμπτωματικοί.

Ένα σημαντικό εύρημα αυτής της μελέτης είναι ότι οι περισσότεροι από τους μισούς ενοίκους της Μονάδας (27 από 48) που βρέθηκαν θετικοί, ήταν ασυμπτωματικοί.
Η μετάδοση του SARS-CoV-2 κατά την ασυμπτωματική περίοδο αποτελεί την Αχίλλειο Πτέρνα της στρατηγικής για τον έλεγχο πανδημίας Covid-19. Ο διαγνωστικός έλεγχος βάσει συμπτωμάτων είναι ιδιαίτερα χρήσιμος, αλλά επιδημιολογικές έρευνες σε δομές όπου επικρατεί συγχρωτισμός όπως είναι η περίπτωση των νοσηλευτικών μονάδων, αναδεικνύουν ότι αυτή η προσέγγιση μπορεί να είναι ανεπαρκής. Η σύσταση για τη διεξαγωγή διαγνωστικών δοκιμασιών SARS-CoV-2 σε ασυμπτωματικά άτομα θα πρέπει κατά πάσα πιθανότητα να επεκταθεί σε  εγκαταστάσεις όπου επικρατεί συγχρωτισμός όπως σωφρονιστικά ιδρύματα, οίκοι ευγηρίας, κλειστές ή ανοιχτές δομές για πρόσφυγες και μετανάστες, καταυλισμοί, ψυχιατρικές κλινικές, δομές αστέγων, καθώς και σε υγειονομικό προσωπικό Κέντρων Υγείας και Νοσοκομείων. Για την επίτευξη αυτού του σκοπού απαιτείται η διενέργεια καθημερινά μεγάλου αριθμού εξειδικευμένων μοριακών εξετάσεων για την ανίχνευση του SARS-CoV-2. Οι εξετάσεις αυτές θα πρέπει να πραγματοποιούνται με μεθόδους που είναι αξιόπιστες και με τη δυνατότητα ενός γρήγορου αποτελέσματος.
Η ταχεία εξάπλωση του Covid-19 ανά την υφήλιο, η μετάδοση του SARS-CoV-2 από ασυμπτωματικά άτομα και η  ανάγκη χαλάρωσης των τρεχουσών πρακτικών κοινωνικής αποστασιοποίησης, υποδεικνύουν ότι θα πρέπει να διενεργείται στοχευμένα, ο διαγνωστικός έλεγχος SARS-CoV-2 και σε ασυμπτωματικά άτομα. Επίσης τα χαρακτηριστικά του ιού υποδεικνύουν τη χρήση μάσκας ή προστατευτικού καλύμματος προσώπου και μύτης σε χώρους με υψηλό συγχρωτισμό και ενδεχομένως και στα μέσα μαζικής μεταφοράς. Αυτή η εκτεταμένη και πρωτόγνωρη πανδημία στην εποχή μας απαιτεί πρωτοφανή μέτρα για να καταφέρουμε να την ελέγξουμε.

Επιμέλεια: Νεκταρία Καρακώστα, Δημοσιογράφος Υγείας