Κατηγορία: ΥΓΕΙΑ

  • Γιατί χρειάζεται καρδιολογικός έλεγχος μετά από λοίμωξη COVID-19;

    Γιατί χρειάζεται καρδιολογικός έλεγχος μετά από λοίμωξη COVID-19;

    Ανάμεσα στα όργανα που προσβάλλει ο νέος κορωνοϊός είναι και η καρδιά. «Ειδικότερα στην καρδιά μπορεί να εκδηλωθεί ως μυοκαρδίτιδα, που είναι φλεγμονή, ή ως περικαρδίτιδα, δηλαδή φλεγμονή του σάκου που την περιβάλλει» επισημαίνει ο δρ Ιωάννης Παληός M.D, Ph.D, Καρδιολόγος, Διευθυντής Τμήματος Μαγνητικής Τομογραφίας Καρδιάς στο Metropolitan Hospital.

    Ας σημειωθεί ότι και οι δύο φλεγμονές μπορεί να προκληθούν επίσης από κάποιο άλλο μικρόβιο ή ιό, ή ακόμη και από κάποιο αυτοάνοσο νόσημα.

    Τα συμπτώματά μπορεί να είναι από ήπια όπως πόνος, σφίξιμο, αίσθημα βάρους στο θώρακα («πλάκωμα»), δύσπνοια, αρρυθμίες, ταχυκαρδία, υπόταση έως πιο σοβαρά σχετιζόμενα με λιποθυμία-συγκοπή ή με θρομβωτικά επεισόδια».

    Για αυτόν τον λόγο, μετά από λοίμωξη COVID-19 επιβάλλεται μια επίσκεψη στον καρδιολόγο. Ο ειδικός θα ξεκινήσει με τις συνήθεις εξετάσεις, δηλαδή την κλινική εξέταση, το ηλεκτροκαρδιογράφημα, το triplex καρδιάς, αλλά μπορεί να ζητήσει και πιο εξειδικευμένο έλεγχο, όπως μια αιματολογική εξέταση που λέγεται τροπονίνη και είναι ειδική για μυοκαρδιακή βλάβη και μια απεικονιστική, δηλαδή μαγνητική τομογραφία καρδιάς, ειδική για τη διάγνωση της μυοκαρδίτιδας ή της περικαρδίτιδας μετά από λοίμωξη COVID-19.

  • Ευρυαγγείες: Πρόληψη και θεραπεία

    Ευρυαγγείες: Πρόληψη και θεραπεία

    Γνωστές και ως «φλεβίτιδα», οι ευρυαγγείες είναι πιο συχνές στις γυναίκες παρά στους άνδρες. Αν και δεν είναι δυνατή η πλήρης πρόληψη των ευρυαγγειών, υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να μειώσετε τον κίνδυνο εμφάνισής τους:

    1. Ασκηθείτε τακτικά για να βελτιώσετε την κυκλοφορία του αίματος.

    2. Διατηρήστε ένα υγιές βάρος.

    3. Αποφύγετε να στέκεστε όρθια ή να κάθεστε για μεγάλα χρονικά διαστήματα/περιόδους.

    4. Φορέστε κάλτσες συμπίεσης.

    5. Σηκώστε τα πόδια σας όταν κάθεστε ή ξαπλώνετε.

    6. Αποφύγετε να σταυρώνετε τα πόδια σας.

    7. Αποφύγετε οτιδήποτε αυξάνει τη θερμοκρασία στα πόδια σας (καυτά μπάνια, παρατεταμένη έκθεση στον ήλιο, θερμαντικά σώματα κ.ά.).

    Θεραπευτικές επιλογές

    1. Σκληροθεραπεία: Πρόκειται για μια ελάχιστα επεμβατική διαδικασία κατά την οποία ένα διάλυμα εγχέεται στις προσβεβλημένες φλέβες, προκαλώντας τη σταδιακή εξαφάνισή τους, σε ένα εύλογο χρονικό διάστημα.

    2. Θεραπεία με λέιζερ: Μια μη επεμβατική θεραπεία, κατά την οποία χρησιμοποιείται λέιζερ για τη στόχευση και την καταστροφή των προσβεβλημένων φλεβών.

    3. Κατάλυση με ραδιοσυχνότητες: Μια ελάχιστα επεμβατική θεραπεία, κατά την οποία χρησιμοποιείται η ενέργεια των ραδιοσυχνοτήτων για τη θερμοπηξία των αντιαισθητικών φλεβών, επισημαίνει ο κ. Γεώργιος Ελευθερίου Αγγειοχειρουργός – Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, Διευθυντής Αγγειοχειρουργός στο Metropolitan Hospital & Συνεργάτης στα Διαγνωστικά Κέντρα HealthSpot Κηφισιάς.

  • Γιατί οι γυναίκες είναι πιο ευάλωτες στην Κολπική Μαρμαρυγή;

    Γιατί οι γυναίκες είναι πιο ευάλωτες στην Κολπική Μαρμαρυγή;

    Η κολπική μαρμαρυγή αποτελεί ένα συνεχώς διογκούμενο πρόβλημα διεθνώς, αυξάνοντας το κόστος της νοσηλείας αλλά και της αποκατάστασης των ασθενών.

    Τελευταία τονίζονται ιδιαίτερα οι διαφορές μεταξύ των φύλων στην επίπτωση, την αντιμετώπιση και την πρόγνωση. Σε ασθενείς ηλικίας >75 ετών η επίπτωση της κολπικής μαρμαρυγή είναι μεγαλύτερη στις γυναίκες. Οι γυναίκες με κολπική μαρμαρυγή έχουν πιο συχνά βαλβιδοπάθεια, στεφανιαία νόσο, και γενικά πιο πολλές συνοσηρότητες. Επιπλέον, διαθέτουν πιο αυξημένο κίνδυνο για εγκεφαλικό επεισόδιο και θάνατο συγκριτικά με τους άνδρες.

    Για τον λόγο αυτό στον καθορισμό του σκορ κινδύνου για εμβολικό επεισόδιο (CHA2DS2 VASC), το γυναικείο φύλο αποτελεί έναν από τους παράγοντες κινδύνου. Οι γυναίκες έχουν πιο επιβαρυμένη συμπτωματολογία, πιο εκτεταμένα εγκεφαλικά επεισόδια και χειρότερη ποιότητα ζωής και πρόγνωση.

    Πιθανόν η αρνητική αναδιαμόρφωση του αριστερού κόλπου και η έκδηλη διαστολική δυσλειτουργία να παίζουν σημαντικό ρόλο στην συμπτωματολογία των γυναικών.

    Μετά την εμμηνόπαυση, οι γυναίκες χάνουν την προστατευτική δράση των οιστρογόνων οπότε και ο κίνδυνος εμβολικού επεισοδίου είναι μεγαλύτερος.

    Θεραπεία

    Ακόμα και οι θεραπευτικές στρατηγικές για την κολπική μαρμαρυγή διαφέρουν. Η επιλογή της καρδιομετατροπής και της κατάλυσης αποτελούν λιγότερο συχνές επιλογές ενώ η φαρμακευτική θεραπεία για τον έλεγχο συχνότητας ή η χορήγηση αντιαρρυθμικών φαρμάκων αποτελούν πιο συχνές θεραπευτικές στρατηγικές.

    Υποεκπροσώπηση και στις μελέτες

    Οι γυναίκες γενικά δεν εκπροσωπούνται επαρκώς στις πολυκεντρικές μελέτες για να εξαχθούν αξιόπιστα αποτελέσματα. Απαιτείται πιο ενδελεχής έρευνα στηριζόμενη σε evidence base ιατρική για να εξηγηθούν οι διαφορές αυτές μεταξύ ανδρών και γυναικών με έμφαση κυρίως στην αντιμετώπιση είτε με φαρμακευτική αγωγή (αντιπηκτική αγωγή, αντιαρρυθμικά φάρμακα) είτε με επεμβατική προσέγγιση (κατάλυση κολπικής μαρμαρυγής, σύγκλειση του ωτίου του αριστερού κόλπου με συσκευή).

    Πηγή: Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία

  • ΑΛΛΕΡΓΙΕΣ ΤΗΣ ΑΝΟΙΞΗΣ: Οδηγός επιβίωσης

    ΑΛΛΕΡΓΙΕΣ ΤΗΣ ΑΝΟΙΞΗΣ: Οδηγός επιβίωσης

    Οι αλλεργίες που εμφανίζονται συχνότερα την άνοιξη είναι η αλλεργική ρινίτιδα, η αλλεργική επιπεφυκίτιδα και το αλλεργικό άσθμα.Τα συμπτώματα που προκαλεί η αλλεργική ρινίτιδα είναι καταρροή (έκκριση «σαν νερό»), φτερνίσματα, ρινική συμφόρηση (μπούκωμα) και κνησμός (φαγούρα) στο ρινοφάρυγγα και τα αυτιά.

    Η αλλεργική επιπεφυκίτιδα παρουσιάζεται με κνησμό, ερυθρότητα (κοκκίνισμα) οφθαλμών, οίδημα, δακρύρροια και φωτοφοβία. Το αλλεργικό βρογχικό άσθμα ποικίλλει σε συμπτωματολογία ανάλογα με το πόσο βαρύ είναι, εμφανίζεται, δε, με βήχα, συριγμό στην αναπνοή, δύσπνοια και βάρος στο στήθος. Η αλλεργική ρινίτιδα επηρεάζει περίπου το 20% του συνολικού πληθυσμού, γεγονός που την καθιστά την πιο διαδεδομένη χρόνια μη μεταδοτική νόσο.

    sinomarin-adults

    Το αλλεργικό άσθμα, φλεγμονώδης διαταραχή που οδηγεί σε στένωση των αεραγωγών, αποτελεί ένα παγκόσμιο πρόβλημα που επηρεάζει περίπου 300 εκατομμύρια άτομα σε όλον τον κόσμο. Αφορά άτομα στην παραγωγική ηλικία σε ποσοστό 4-7%, ενώ στα παιδιά το ποσοστό φτάνει το 15-20%.

    Η κληρονομικότητα, ο τρόπος διαβίωσης στις σύγχρονες μεγαλουπόλεις, αλλά και η κλιματική αλλαγή παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στη συνεχή αύξηση της συχνότητας των αλλεργικών νοσημάτων. Η κλιματική αλλαγή δημιουργεί παγκοσμίως αύξηση της θερμοκρασίας, παρατεταμένες περιόδους ξηρασίας, ακραία καιρικά φαινόμενα, αιτίες που τροποποιούν την εποχική κατανομή των αλλεργιογόνων. Σημαντική είναι και η επίδραση των ατμοσφαιρικών ρύπων στην κλινική εικόνα των νοσημάτων του αναπνευστικού, αφού αυξάνει τους μεσολαβητές της αλλεργικής φλεγμονής. Τα κυκλοφορούντα μικροσωμάτια ρύπων επιδεινώνουν την αλλεργική ρινοεπιπεφυκίτιδα και το άσθμα, αλλά και τη βρογχική υπεραντιδραστικότητα και τη συχνότητα εμφάνισης κρίσεων άσθματος.

    Τα μείζονα αλλεργιογόνα στη χώρα μας είναι τα αγρωστώδη (γρασίδια δημητριακά), η παριετάρια, η ελιά και τα ακάρεα σκόνης. Η έκθεση σε κάποιο αλλεργιογόνο μπορεί να προκαλέσει άμεση εμφάνιση συμπτωμάτων από τη μύτη, τους οφθαλμούς και τους πνεύμονες, που είναι τα όργανα-στόχος των αεροαλλεργιογόνων.

    Κατά τη διάρκεια της άνοιξης συστήνεται η αποφυγή περιπάτων ή εργασιών σε λιβάδια με αγρωστώδη και παριετάρια, καθώς και σε ελαιώνες. Επίσης, συστήνεται η χρήση γυαλιών ηλίου και κράνους για τους δικυκλιστές και ο αερισμός των κατοικιών κατά τις πρωινές ώρες, αφού η απελευθέρωση της γύρης ευνοείται από τον ήλιο.

    Ο αλλεργιολόγος είναι ο ειδικός που μπορεί να διαπιστώσει σε τι ακριβώς είμαστε αλλεργικοί μέσω των δερματικών δοκιμασιών διά νυγμού, τα γνωστά «αλλεργικά τεστ». Τα αλλεργικά τεστ γίνονται για να τεκμηριωθεί αιτιολογικά η νόσος και για να βοηθηθεί ο ασθενής με ειδική και εξατομικευμένη θεραπεία, την «απευαισθητοποίηση».

    Η «απευαισθητοποίηση» (εμβόλια) πρέπει να γίνεται μόνο από αλλεργιολόγο, ο οποίος υπεύθυνα, με γνώση και εμπειρία θα επιλέξει σωστά το ένοχο αλλεργιογόνο. Αυτή είναι η μόνη λύση παρέμβασης και οριστικής απαλλαγής του ασθενούς από τα συμπτώματά του, αφού στοχεύει στην επίτευξη ανοσολογικής ανοχής, έτσι ώστε να αρχίσει ο οργανισμός να απαντά στο αλλεργιογόνο με φυσιολογικό μηχανισμό για το υπόλοιπο της ζωής του.

    Η συμπτωματική εποχική θεραπεία (ρινικά στεροειδή, ρινικά αντιισταμινικά, κολλύρια, αντιισταμινικά δισκία και εισπνεόμενα βρογχοδιασταλτικά και κορτικοστεροειδή) είναι ένας τρόπος για να υπάρξει μερική ανακούφιση από τα συμπτώματα.

    Η συνεχής παρακολούθηση του αλλεργικού ασθενή από αλλεργιολόγο είναι επιβεβλημένη, αφού το 45% περίπου αυτών που πάσχουν από αλλεργική ρινίτιδα θα προσβληθεί στη διάρκεια της ζωής του και από αλλεργικό άσθμα.

    Η ευαισθητοποίησή μας προς το περιβάλλον και ο τρόπος που ζούμε είναι τα ισχυρότερα όπλα για τη μη εκτροπή του ανοσοποιητικού μας συστήματος και, τελικά, για την προστασία μας από τη συνεχή αύξηση των αλλεργιών.

    Πώς ξεχωρίζουμε την αλλεργία από τον κορωνοϊό;

    • Η εποχική αλλεργική ρινίτιδα επαναλαμβάνεται κάθε άνοιξη και χαρακτηρίζεται από φτερνίσματα μπούκωμα ή/ και  καταρροή, φαγούρα στον στοματοφάρυγγα, στη μαλθακή υπερώα (ουρανίσκο), στα αυτιά και στη μύτη, ενώ συχνά συνυπάρχει με αλλεργική επιπεφυκίτιδα, με κύρια συμπτώματα τα κόκκινα, οιδηματώδη μάτια, τις υδαρείς διαφανείς εκκρίσεις, τον κνησμό, τη φωτοφοβία, τη δακρύρροια.
    • Η αλλεργική ρινίτιδα έχει ως αιτία τις αερομεταφερόμενες γύρεις και όχι λοιμογόνους παράγοντες, όπως είναι ο κορωνοϊός. Αυτός είναι και ο λόγος που η αλλεργική ρινίτιδα δεν συνοδεύεται από πυρετό, εκτός κι αν έχουν δημιουργηθεί επιπλοκές, όπως παραρρινοκολπίτιδα κ.ά.

    • Η έντονη καταβολή δυνάμεων, οι αρθραλγίες και οι μυαλγίες είναι χαρακτηριστικό σύμπτωμα της λοίμωξης από κορωνοϊό, κάτι που δεν παρατηρείται στην εποχική αλλεργική ρινίτιδα.
    • Κοινό χαρακτηριστικό είναι ο βήχας και η δύσπνοια, ωστόσο ο αλλεργικός ασθενής με αλλεργικό άσθμα, το γνωρίζει αυτό και παρακολουθείται από Αλλεργιολόγο. Θα πρέπει μάλιστα να σημειωθεί, ότι η συχνότητα  του αλλεργικού άσθματος στην Ελλάδα αναλόγως της ηλικίας είναι κατά μέσο όρο περίπου 70%, σε σχέση με το μη αλλεργικής αιτιολογίας βρογχικό άσθμα.
    Σε κάθε περίπτωση, αν κάποιος ασθενής υποψιαστεί ότι έχει προσβληθεί από κορωνοϊό, η καλύτερη συμβουλή είναι η ψυχραιμία, η παραμονή στο σπίτι για αποφυγή  συνωστισμού και μετάδοσης του ιού και η επικοινωνία με τον θεράποντα ιατρό.

    Ζωή Ι. Δεμέστιχα, Ιατρός – Αλλεργιολόγος

  • Ογκολογικές παθήσεις: Σημαντικές εξελίξεις στον καρκίνο του μαστού;

    Ογκολογικές παθήσεις: Σημαντικές εξελίξεις στον καρκίνο του μαστού;

    Οι εποχές αλλάζουν και καλούμαστε να προσαρμοστούμε σε μια νέα πραγματικότητα περισσότερο ψηφιακή, με αρκετές προκλήσεις σε όλους τους τομείς.

    Στον τομέα της υγείας αναφορικά με τις ογκολογικές παθήσεις οι αλλαγές είναι καταιγιστικές. Ο καρκίνος του μαστού είναι ο πιο συχνός καρκίνος στις γυναίκες παγκοσμίως, με εκτιμώμενες 2,1 εκατομμύρια νέες περιπτώσεις και περισσότερους από 627.000 θανάτους κάθε χρόνο. Οι αριθμοί που μόλις διαβάσατε καθιστούν απαραίτητη την απόλυτη εξειδίκευση των επαγγελματιών υγείας που ασχολούνται με τον καρκίνο του μαστού και τη δημιουργία οργανωμένων δομών στην υπηρεσία του ασθενούς.

    Η παροχή πιστοποιημένων υπηρεσιών Υγείας γίνεται με τη μορφή της One Day Multidisciplinary Breast clinic, όπου την ίδια μέρα της προσέλευσης της ασθενούς θα γίνεται η κλινική εξέταση από εξειδικευμένο χειρουργό μαστού, η διενέργεια των κατάλληλων απεικονιστικών εξετάσεων από το εξειδικευμένο Ακτινολογικό εργαστήριο και η ιστολογική ταυτοποίηση του ευρήματος με παρακέντηση ή core biopsy (τα αποτελέσματα της οποίας θα είναι διαθέσιμα σε 2 ημέρες). Με τον τρόπο αυτό μειώνεται ο χρόνος αναμονής της ασθενούς με όλες τις δυσάρεστες επιπτώσεις που μπορεί να προκληθούν. Στα πλαίσια της διεπιστημονικής οργάνωσης της κλινικής, η ασθενής μπορεί να λάβει γονιδιακή συμβουλευτική, γυναικολογική εκτίμηση για τη διατήρηση της γονιμότητας ή την ορμονική κατάστασή της, ψυχολογική υποστήριξη από εξειδικευμένο ψυχολόγο και πλαστική αποκατάσταση εφόσον υπάρχει αναγκαιότητα. Όλα αυτά λειτουργούν σε συνδυασμό για το όφελος της ασθενούς όπου αντιμετωπίζεται από μια ομάδα εξειδικευμένων επαγγελματιών σε μια πολύ δύσκολη στιγμή για εκείνη.

    Τι έχει αλλάξει τα τελευταία χρόνια στη θεραπεία του καρκίνου του μαστού;

    Πρώτιστη μέριμνα για όλες τις επεμβάσεις στο μαστό είναι η ογκολογική εξασφάλιση του ασθενούς, στην οποία δεν χωράει κανένας συμβιβασμός. Παράλληλα, βέβαια, θα πρέπει να γίνεται προσπάθεια για το καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα που μπορεί να επιτευχθεί ακολουθώντας τις αρχές της ογκοπλαστικής χειρουργικής.

    Στα πλαίσια αυτής της πρακτικής, η εκτομή του όγκου θα πρέπει να γίνεται με τομή η οποία θα φαίνεται όσο το δυνατό λιγότερο λόγω θέσης χωρίς να αλλάξει το σχήμα του μαστού. Η εφαρμογή σε μεγάλο αριθμό γυναικών του προσυμπτωματικού ελέγχου (screening), καθώς και η τεχνολογία αιχμής στην απεικόνιση του μαστού έχει οδηγήσει στη διάγνωση του καρκίνου σε εξαιρετικά μικρό μέγεθος, συνήθως μερικών χιλιοστών, γεγονός που τους καθιστά αψηλάφητους.

    Η χειρουργική αντιμετώπιση του καρκίνου του μαστού περιλαμβάνει την αφαίρεση τμήματος του μαστού που περιέχει τον όγκο και την αφαίρεση του λεμφαδένα φρουρού της μασχαλιαίας κοιλότητας στην πλειοψηφία των επεμβάσεων. Ο πρώτος λεμφαδένας της μασχαλιαίας κοιλότητας που προσλαμβάνει τη λέμφο του μαστού ονομάζεται Λεμφαδένας Φρουρός. Η αξία της βιοψίας του λεμφαδένα φρουρού στη σύγχρονη θεραπευτική αντιμετώπιση είναι πλέον αδιαμφισβήτητη.

    Έπειτα από πολυάριθμες μελέτες με μεγάλους αριθμούς ασθενών έχει αποδειχθεί ότι στη συντριπτική πλειοψηφία των ασθενών η βιοψία του λεμφαδένα φρουρού είναι αρκετή τόσο για τη σταδιοποίηση του καρκίνου, όσο και θεραπευτικά υπό κάποιες προϋποθέσεις. Για τους ασθενείς που πληρούν τις ενδείξεις αυτές έχει αποδειχθεί ότι η συνολική πρόγνωση αυτών που έχουν υποστεί λεμφαδενικό καθαρισμό δεν διαφέρει στο ελάχιστο σε σχέση με εκείνους που έκαναν μόνο βιοψία λεμφαδένα φρουρού. Στα πλεονεκτήματα της βιοψίας του λεμφαδένα φρουρού συγκαταλέγονται ο μικρός χρόνος διάρκειας του χειρουργείου στο οποίο υποβάλλεται η ασθενής, με λιγότερη νοσηρότητα εξαιτίας του μειωμένου χρόνου της επέμβασης αλλά και της έκτασής της. Επιπλέον, τόσο οι άμεσες επιπλοκές, όπως η μετεγχειρητική λεμφόροια, αλλά και οι απώτερες επιπλοκές, όπως πόνος και λεμφοίδημα, είναι σημαντικά λιγότερες, σε σχέση πάντα με την εφαρμογή του κλασικού λεμφαδενικού καθαρισμού, στον οποίο παλαιότερα υποβάλλονταν όλες οι ασθενείς με καρκίνο μαστού.

    Δρ. Φιορίτα Πουλακάκη, MD,PhD, FEBS, CEBS, Διευθύντρια α Κλινικής Μαστού Ιατρικό Αθηνών

    Άρθρο από το περιοδικό Women in Business & Science, τεύχος Απριλίου 2023

  • Αντιοξειδωτικά: Μέθοδος ORAC

    Αντιοξειδωτικά: Μέθοδος ORAC

    Οι ελεύθερες ρίζες είναι εξ ορισμού άτομα ή μόρια που περιέχουν ένα μόνο αριθμό ηλεκτρονίων. Μ’ άλλους όρους δηλαδή διαθέτουν ένα ασύζευκτο ηλεκτρόνιο στο εξωτερικό τους τροχιακό.

    Οι ελεύθερες ρίζες μπορεί να είναι είτε ηλεκτρικώς ουδέτερες, είτε φορτισμένες με θετικό ή αρνητικό φορτίο. Από τη χημική σκοπιά οι ρίζες είναι σχηματισμοί εξαιρετικά δραστικοί εφ’ όσον τείνουν να συζεύξουν το ασύζευκτο ηλεκτρόνιό τους μ’ ένα άλλο αντιθέτου spin, ευρισκομένου σε μια δεύτερη ρίζα. Πέρα απ’ αυτό όμως μπορούν να προκαλέσουν αντιδράσεις μεταφοράς ηλεκτρονίων, οπότε μπορούν να συμπεριφερθούν σαν δέκτες ηλεκτρονίων (οξειδωτικά) ή σαν δότες ηλεκτρονίων (αναγωγικά).

    Στην πρώτη αντίδραση παρατηρείται πως η οξειδωτική ρίζα μπορεί να αποσπά ένα άτομο υδρογόνου απ’ το υπόστρωμα HX που έτσι οξειδώνεται. Αντίθετα, στη δεύτερη αντίδραση η ρίζα του ανιόντος υπεροξειδίου δρα σαν αναγωγικό μέσο, παραχωρώντας ένα ηλεκτρόνιο στο τριασθενές ιόν του σιδήρου, που μεταβάλλεται έτσι σε δισθενές (Fe2+). Η σταθερότητα των ελεύθερων ριζών ποικίλλει εξαιρετικά. Παραδείγματος χάριν, η ρίζα του μεθυλίου (CH 3) παρουσιάζει μια επιβίωση της τάξης των νανοδευτερολέπτων, ενώ το υπεροξείδιο (O2) έχει ένα χρόνο ζωής χιλιοστών του δευτερολέπτου σε φυσιολογικό PH. Τέλος, άλλες ρίζες είναι σταθερές επί μακρύτερα χρονικά διαστήματα, διότι παρουσιάζουν συντονισμένες δομές οι οποίες επιτρέπουν τη διασπορά του ασύζευκτου ηλεκτρονίου, όπως π.χ. συμβαίνει μ’ αυτή τη ρίζα του τριφενύλ μεθυλενίου και εκείνη που προκύπτει από την οξείδωση της Ν, Ν, Ν’ Ν’ –τετραμεθύλ-ρ-φενυλενδιαμίνης (TMPD) της επονομαζόμενης επίσης «κυανού του Wurster». Η TMPD χρησιμοποιείται σαν ενδιάμεσος της αναγωγής του κυτοχρώμου C της μιτοχονδριακής αναπνευστικής αλυσίδας εκ μέρους του ασκορβικού οξέος.

    Ο σχηματισμός των ελευθέρων ριζών μπορεί να προκληθεί μέσω της ομοιολυτικής διάσπασης του ομοιοπολικού δεσμού. Ο εν λόγω δεσμός προκύπτει από την συν-κατοχή δύο ηλεκτρονίων αντιθέτων spin εκ μέρους δύο ατόμων ή δύο ομάδων ατόμων. Ο δεσμός αυτός μπορεί να σπάσει κατά δύο τρόπους. Στην πρώτη περίπτωση (ετερολυτική διάσπαση) ένα από τα δύο μέρη του μορίου Α  Β παίρνει επάνω του το ζεύγος των ηλεκτρονίων του δεσμού και συνεπώς σχηματίζονται δύο ιόντα αντιθέτου φορτίου.

    Στη δεύτερη περίπτωση ο δεσμός μπορεί να υποστεί θραύση κατά τέτοιο τρόπο ώστε ένα ηλεκτρόνιο να μείνει προσεδεμένο στο Α, ενώ το άλλο να παραμείνει στο Β, σχηματιζομένων έτσι δυο ελεύθερων ριζών οι οποίες συμπεριφέρονται περαιτέρω σαν πυροδότες ριζικών αντιδράσεων.  ‘Αλλο παράδειγμα αποτελεί ο μετασχηματισμός του μοριακού χλωρίου σε ατομικό χλώριο μέσω της δράσης του φωτός:

    CI – CI CI+CI

    Εκτός από τη θερμική και τη φωτοχημική διάσπαση υπάρχει και μια τρίτη δυνατότητα δημιουργίας ελευθέρων ριζών, εξαρτώμενη από οξειδαναγωγικές διαδικασίες. Στις αντιδράσεις αυτές οι ελεύθερες ρίζες προκύπτουν από την αλληλεπίδραση ενός υποστρώματος μ’ ένα μεταλλικό ιόν που υφίσταται μια οξειδαναγωγική αντίδραση στην οποία εμπλέκεται μόνον ένα ηλεκτρόνιο. Το πιο γνωστό παράδειγμα αποτελείται από το «αντιδραστήριο του Fenton» που προκύπτει από ένα διάλυμα H2O2 και ιόντων υποσιδήρου:

    H2O2+Fe2  HO+OH-+Fe3+

    Το ιόν του υποσιδήρου περνά στην κατάσταση του σιδήρου με την ταυτόχρονη απελευθέρωση μιας ρίζας υδροξυλίου που αποτελεί τον ουσιαστικό οξειδωτικό παράγοντα συστήματος.    

    Θεοχάρης Βασίλειος, Ορθοπαιδικός

  • Σε ποια αθλήματα πρέπει να χρησιμοποιείται αθλητικός νάρθηκας;

    Σε ποια αθλήματα πρέπει να χρησιμοποιείται αθλητικός νάρθηκας;

    Ο εξατομικευμένος Αθλητικός Νάρθηκας αποτελεί το πιο αποτελεσματικό μέσο για την πρόληψη των οδοντικών τραυμάτων.

    Πολεμικές τέχνες, Ποδόσφαιρο, Ράγκμπυ, Μπέιζμπολ, Ποδηλασία, Καλαθοσφαίριση, Σκι, Χόκεϋ επί πάγου, Ιππασία είναι τα αθλήματα που απαιτούν τη χρήση του νάρθηκα, καθώς συνδέονται με τους περισσότερους τραυματισμούς στα δόντια.

    Ο Πρόεδρος της Ελληνικής Οδοντιατρικής Ομοσπονδίας κ. Αθανάσιος Α. Δεβλιώτης, εξηγεί: “Το οδοντικό τραύμα αποτελεί την 5η πιο συνηθισμένη παθολογική κατάσταση στον κόσμο (πρώτη η τερηδόνα).”

    Είκοσι έξι μελέτες ανέφεραν οδοντικό τραύμα κατά τη διάρκεια των αθλητικών δραστηριοτήτων, ο επιπολασμός του οποίου κυμαινόταν από 14% έως 47% που ποικίλλει ανάλογα με το άθλημα και τη χώρα.

    Ο αθλητής έχει 50% πιθανότητα να τραυματιστεί στην αθλητική του καριέρα.

    Η επίπτωση των τραυματισμών είναι μέγιστη στην ηλικία 8-11, ενώ η αναλογία στα αγόρια/κορίτσια είναι 1,5:3,1.

  • Λειτουργική ρινοπλαστική: Όταν η αισθητική και η ομορφιά συνδυάζονται με την ελεύθερη αναπνοή

    Λειτουργική ρινοπλαστική: Όταν η αισθητική και η ομορφιά συνδυάζονται με την ελεύθερη αναπνοή

    Η μύτη είναι ένα όργανο που καθορίζει την εικόνα μας. Το ιδανικό είναι να έχει όμορφο σχήμα και να μας προσφέρει μια ανεμπόδιστη αναπνοή.

    Η μοντέρνα τάση σήμερα στη ρινοπλαστική ακολουθεί φυσικές γραμμές, εναρμονισμένες με το κάθε πρόσωπο, και έχει ως σκοπό τη βελτίωση της λειτουργικότητας της μύτης με παρέμβαση σε πολλαπλά ανατομικά στοιχεία της μύτης, όπως στο ρινικό διάφραγμα, στις κόγχες, καθώς και στο ακρορρίνιο και τη ράχη της μύτης.

    ΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΜΟΝΤΕΡΝΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ

    Σύμφωνα με την Ανατολή Παταρίδου, χειρουργό ωτορινολαρυγγολόγο κεφαλής και τραχήλου, ΠΑΙΔΟ-ΩΡΛ και επιστημονική συνεργάτιδα των Νοσοκομείων ΥΓΕΙΑ– ΜΗΤΕΡΑ, η ενδοσκοπική διόρθωση του διαφράγματος, των κογχών και όλων των αναπτυξιακών ανωμαλιών της μύτης, χάρη στη μεγέθυνση και στον φωτισμό, δίνει τη δυνατότητα της ριζικής και με ακρίβεια χειρουργικής διόρθωσης όλων των ανατομικών δομών που συμμετέχουν στην παθολογική αναπνοή. Η τάση σήμερα είναι να αφαιρείται μόνο η παθολογία, αφήνοντας ανεπηρέαστη τη στήριξη της μύτης. Αν είναι απαραίτητο, μπορεί να χρησιμοποιηθούν μοσχεύματα, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις επανεγχείρησης σε κάποιους ασθενείς μετά από ένα αποτυχημένο χειρουργείο. Αυτά μπορεί να ληφθούν είτε από τον χόνδρο του διαφράγματος είτε από το πτερύγιο του ωτός, μέθοδος απλή, αποτελεσματική και χωρίς ουλές. Η χρήση των μοσχευμάτων έχει ως στόχο τη σωστή και ολοκληρωμένη στήριξη της μύτης, ώστε να γίνει ριζική αποκατάσταση όλων των αιτιών που προκαλούν δυσχέρεια ρινικής αναπνοής. Η λειτουργική ρινοπλαστική μπορεί να γίνει με κλειστή τεχνική με εσωτερικές τομές ή με ανοιχτή τεχνική με μια μικρή τομή στη στυλίδα, η οποία δεν αφήνει σημάδια.

    ΤΑ ΠΛΕΟΝΕΚΤΉΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΣΘΕΝΗ

    Με τις νέες τεχνικές ο ασθενής μετεγχειρητικά έχει πολύ γρηγορότερη ανάρρωση και επούλωση. Βασικό πλεονέκτημα αυτής της μεθόδου είναι ότι ο ασθενής δεν πονάει, δεν πρήζεται, δεν μελανιάζει και μπορεί να επιστρέψει άμεσα στη δουλειά. Στα νέα, υγιή άτομα δεν είναι απαραίτητη η παραμονή στο νοσοκομείο. Επειδή η ζωή μας έχει πια πολύ απαιτητικούς ρυθμούς και η ποιότητα της καθημερινότητάς μας από πλευράς ευεξίας και θετικής διάθεσης παίζει πρωτεύοντα ρόλο, είναι σημαντικό να μην ταλαιπωρούμαστε άνευ λόγου. Η μύτη μας δεν αρκεί να είναι ωραία, πρέπει να είναι και λειτουργική. Μία χειρουργική επέμβαση μπορεί να φροντίσει και για τα δύο.

    Άρθρο από το περιοδικό Women in Business & Science, τεύχος Απριλίου 2023

  • Ενδομήτριο stress και υγεία του παιδιού και του ενήλικα

    Ενδομήτριο stress και υγεία του παιδιού και του ενήλικα

    H σύγχρονη έρευνα έχει αναδείξει τη σημασία του ενδομήτριου περιβάλλοντος στην ανάπτυξη του παιδιού, αλλά και στην υγεία και νοσηρότητα κατά την ενήλικη ζωή: ένα αντίξοο ενδομήτριο περιβάλλον συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο για μεταβολικές, καρδιαγγειακές και ψυχολογικές/ψυχιατρικές διαταραχές στην ενήλικη ζωή.

    Πώς επιδρά το μητρικό στρες στο έμβρυο

    Στρες είναι η κατάσταση της απειλούμενης ομοιόστασης και συνδέεται με την ενεργοποίηση των βιολογικών μηχανισμών προσαρμογής  του οργανισμού και συγκεκριμενα του Άξονα Υποθαλάμου – Υπόφυσης – Επινεφριδίων (ΑΥΕ) και του Συμπαθητικού Νευρικού Συστήματος (ΣΝΣ). Η ενεργοποίηση αυτή οδηγεί στην τελική έκκριση κορτιζόλης και κατεχολαμινών (νορεπινεφρίνης και επινεφρίνης) απο τα επινεφρίδια. Κατά τη διάρκεια της κύησης, το έμβρυο προσαρμόζεται στα στρεσσογόνα ερεθίσματα που βιώνει η μητέρα κυρίως μέσω των βιολογικών μεσολαβητών και των συμπεριφορικών  μηχανισμών του συστήματος στρες.

    Ο πλακούντας είναι το όργανο που συνδέει τη μητρική με την εμβρυϊκή φυσιολογία και αποτελεί φυσικό εμπόδιο στην έκθεση του εμβρύου στις ορμόνες του στρες της μητέρας κατά τη διάρκεια της κύησης. Στον άνθρωπο, αυτο – αναφορές  συμπτωμάτων στρες στη διάρκεια της κύησης σχετίζονται με αυξημένα επίπεδα γλυκοκορτικοειδών της μητέρας, απο τα οποία όμως μόνο το 10 – 20% περνάει στο έμβρυο. Η δράση αυτή του πλακούντα επιτυγχάνεται μέσω της δράσης ενός ενζύμου, της 11β-υδροξυστεροειδικής αφυδρογενάσης  τύπου 2, το οποίο μετατρέπει την κορτιζόλη σε αδρανείς μεταβολίτες.

    Ενδομήτριο στρες, παχυσαρκία και καρδιαγγειακός κίνδυνος

    Τα τελευταία 20 χρόνια, επιδημιολογικές και κλινικές μελέτες έχουν αναδείξει την υπόθεση της «αναπτυξιακής προέλευσης της υγείας και της νόσου» σύμφωνα με την οποία η προσαρμογή του εμβρύου στο ενδομήτριο περιβάλλον επιδρά στη δομή και τη λειτουργία των οργάνων. Η προσέγγιση αυτή ξεκινά από την υπόθεση του David Barker, ο οποίος αρχικά παρατήρησε, σε επιδημιολογικές μελέτες, ότι το μικρό μεγέθος κατα τη γέννηση συνδεόταν με αυξημένα ποσοστά θανάτου απο ισχαιμική καρδιακή νόσο. Το 1993, οι Barker και συνεργάτες πρότειναν ότι ο υποσιτισμός κατά τη διάρκεια της κύησης συνέβαλε στο μικρό βάρος γέννησης και την αναπτυξιακή προέλευση της καρδιακής νόσου στον ενήλικα. Σύμφωνα με τη θεωρία του «φειδωλού φαινοτύπου», το έμβρυο προσαρμόζεται σε ένα αντίξοο, στερημένο ενδομήτριο περιβάλλον, μεγιστοποιώντας την πρόσληψη και τη διατήρηση της ενέργειας, πράγμα το οποίο επιτυγχάνει αλλάζοντας τον μεταβολισμό του και/ή  το σωματικό του μέγεθος. Οι αλλαγές αυτές είναι προσαρμοστικές για το ενδομήτριο περιβάλλον, αλλά δυσπροσαρμοστικές για ένα μεταγεννητικό περιβάλλον πλούσιο σε παροχές.

    Μελέτες, σήμερα, έχουν αποδείξει τις επιδράσεις του μητρικού υποσιτισμού κατά τη διάρκεια της κύησης στους απογόνους: τα παιδιά των γυναικών που εκτέθηκαν σε υποσιτισμό στην αρχή της κύησης, κατά τη διάρκεια του λιμού της Ολλανδίας, το 1944 – 1945, ήταν πιο πιθανό να έχουν αρτηριακή υπέρταση στην ενήλικη ζωή τους συγκριτικά με παιδιά γυναικών που κυοφορούσαν πριν ή μετά τον λιμό. Παρομοίως, γυναίκες που εκτέθηκαν στον λιμό της Κίνας το 1959 – 61 στη διάρκεια της κύησης είχαν μεγαλύτερο ποσοστό εμφάνισης μεταβολικού συνδρόμου.

    Υπάρχουν σήμερα τεκμήρια, επίσης, ότι τo μεγάλο βάρος γέννησης, όπως και το μικρό, συνδέεται επίσης με υψηλότερο κίνδυνο νοσηρότητας στην ενήλικη ζωή. Ο εμβρυϊκός υπερσιτισμός, όπως κρίνεται από ενδείξεις όπως η μητρική παχυσαρκία, η υπερβολική πρόσληψη βάρους κατά την κύηση και ο διαβήτης κύησης, μπορεί να παραγάγει έναν μεταβολικό φαινότυπο παρόμοιο με αυτόν του υποσιτισμού. Ο μητρικός Δείκτης Μάζας Σώματος (ΔΜΣ) έχει συσχτετιστεί θετικά με την κοιλιακή παχυσαρκία, ενώ η έκθεση στο διαβητικό ενδομήτριο περιβάλλον αποτελεί παράγοντα κινδύνου για διαβήτη τύπου-2 και παχυσαρκία. Επίσης, η υπερβολική πρόσληψη βάρους κατά την κύηση, που υπερβαίνει κατά πολύ τις ιατρικές συστάσεις, συνδέεται επίσης με παχυσαρκία στην παιδική και στην ενήλικη ζωή.

    Ενδομήτριο στρες  και νευροψυχιατρικές διαταραχές

    Το ενδομήτριο περιβάλλον επιδρά στην ανάπτυξη του εγκεφάλου του εμβρύου, αυξάνοντας την προδιάθεση του ατόμου για νευροαναπτυξιακές και ψυχιατρικές διαταραχές. Η επίδραση του ενδομήτριου περιβάλλοντος είναι ιδιαίτερα σημαντική, λόγω της αναπτυξιακής πλαστικότητας του εγκεφάλου. Κατά τη διάρκεια της κύησης, αναπτύσσονται βασικοί εγκεφαλικοί σχηματισμοί, ενώ οι αλληλεπιδράσεις με το περιβάλλον μπορεί να συντελέσουν σε ήπιες διαφοροποιήσεις της εγκεφαλικής ανάπτυξης.

    Οι βιολογικές διαδικασίες που σχετίζονται με το στρες μπορεί να επηρεάσουν τους τρόπους με τους οποίους αυξάνονται, διαφοροποιούνται και επικοινωνούν μεταξύ τους τα νευρικά κύτταρα. Πειραματικές μελέτες έχουν δείξει βλαβερές επιδράσεις του ενδομήτριου στρες στην ανάπτυξη της λευκής και της φαιάς ουσίας κατά τη μετάβαση στην ενήλικη ζωή. Επιπλέον, κλινικές μελέτες σήμερα έχουν δείξει ότι παιδιά που γεννήθηκαν από μητέρες που βίωσαν έντονο ψυχοκοινωνικό στρες κατά το δεύτερο τρίμηνο της κύησης είχαν κατά τόπους ελαττωμένους όγκους στη φαιά ουσία και επηρεασμένες επιτελικές λειτουργίες στην παιδική ηλικία.

    Πρόληψη

    Με βάση τα παραπάνω, φαίνεται ότι ο στόχος της προληπτικής ιατρικής για τα νοσήματα των ενηλίκων θα μπορούσε να μετατοπιστεί στη φροντίδα της σωματικής και ψυχικής υγείας της γυναίκας κατά την κύηση, αλλά και ακόμα πιο πίσω, στη φροντίδα των παιδιών και των νέων που κάποτε θα τεκνοποιήσουν, ενισχύοντας θετικά τον κύκλο υγείας του παιδιού  – εφήβου – εγκυμονούσας μητέρας – βρέφους.

    Νένη Περβανίδου, Επίκουρη Καθηγήτρια Αναπτυξιακής Παιδιατρικής

    Χρούσος Π. Γεώργιος, Καθηγητής Παιδιατρικής

  • Οστεοπόρωση- Στρατηγικές πρόληψης

    Οστεοπόρωση- Στρατηγικές πρόληψης

    Μία στις δύο γυναίκες στην εμμηνόπαυση πάσχει από οστεοπόρωση. Ωστόσο, κάποιες αλλαγές στον τρόπο ζωής μπορούν να βελτιώσουν την υγεία των οστών και να συμβάλουν στην πρόληψή της.

    Αυτές είναι:

    ● Η άσκηση: Ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα άσκησης υποστηρίζει τη σωστή συντήρηση του σκελετού, συμπεριλαμβανομένων των ασκήσεων αντίστασης, ισορροπίας και άσκησης βάρους.

    ● Η ισορροπημένη διατροφή: Τρώτε τροφές πλούσιες σε βιταμίνη D και ασβέστιο.

    ● Το να βγαίνετε έξω: Η έκθεση στον ήλιο πυροδοτεί την παραγωγή βιταμίνης D.

    ● Η διαχείριση του βάρους σας: Η πρόληψη της παχυσαρκίας θα βοηθήσει να διατηρηθούν τα οστά δυνατά.

    ● Η διακοπή του καπνίσματος και η αποφυγή του αλκοόλ: Η αποφυγή του καπνίσματος και ο περιορισμός της κατανάλωσης αλκοόλ μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο απώλειας οστικής μάζας.

    Περισσότερες πληροφορίες στο website της Ελληνικής Εταιρείας Εμμηνόπαυσης https.//www.eletem.org