Συντάκτης: ΔΥΟ Newsroom

Τα τελευταία χρόνια ο μέσος όρος της ηλικίας, κατά την οποία οι έφηβοι ξεκινούν τη σεξουαλική τους ζωή, συνεχώς μειώνεται. Όμως πόσα ξέρουν στ’ αλήθεια οι έφηβοι για τον τρόπο, που λειτουργεί το πέος, το πώς γίνεται η ερωτική πράξη και ποιοι είναι οι πιθανοί κίνδυνοι που υπάρχουν;

«Τα αγόρια στην εφηβεία βιώνουν μια «έκρηξη» αλλαγών. Από τη μια στιγμή στην άλλη μεταμορφώνονται σωματικά σε άνδρες», εξηγεί ο Κωνσταντίνος Α. Ρόκκας MD χειρουργός ουρολόγος ανδρολόγος.

«Πολλές φορές, όμως, δεν αισθάνονται έτοιμοι για αυτές τις αλλαγές. Έχουν απορίες και συχνά ντρέπονται να τις εκφράσουν. Νιώθουν ότι το σώμα τους μεταμορφώνεται, διαπιστώνουν ότι έχουν ορμές και ανάγκες… Είναι σημαντικό να μιλήσουν για όλα αυτά σε κάποιον ενήλικα που εμπιστεύονται, καθώς οι φίλοι και το Διαδίκτυο δεν είναι οι πιο ασφαλείς πηγές πληροφόρησης».

Τι πρέπει να ξέρουν οι έφηβοι

* Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, στην εφηβεία το μέγεθος των γεννητικών οργάνων στο αγόρι αυξάνεται. Κατά τη διάρκεια του ύπνου μπορεί να προκληθούν στύσεις, που, μάλιστα, κάποιες φορές συνοδεύονται από εκσπερμάτιση – αυτό λέγεται ονείρωξη κι αν ο έφηβος δεν το γνωρίζει, μπορεί να τρομάξει και να ντραπεί να το κουβεντιάσει.

* Η εκσπερμάτιση αποτελείται από ισχυρές, επαναλαμβανόμενες συσπάσεις των μυών. Στις πρώτες σεξουαλικές επαφές ο νέος αδυνατεί να ελέγξει το αντανακλαστικό της εκσπερμάτισης, οπότε αυτή συμβαίνει πρόωρα. Ο έλεγχος αποκτάται με την πάροδο του χρόνου και με την εμπειρία.

* Κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής είναι απαραίτητη η χρήση του προφυλακτικού για δύο πολύ σημαντικούς λόγους. Ο ένας αφορά στην αποφυγή μετάδοσης σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων (ΣΜΝ) και ο άλλος στην αποφυγή μιας ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης. «Πολλοί νέοι αποφεύγουν να βάλουν προφυλακτικό, λέγοντας ότι τους μειώνει την ευχαρίστηση, αλλά αυτό δεν πρέπει να συμβαίνει. Η απρόσεκτη σεξουαλική συμπεριφορά, ειδικά σε αυτές τις ηλικίες που συζητάμε, μπορεί να προκαλέσει σωρεία προβλημάτων – και δεν εννοώ μόνο μια ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη. Το ασφαλές σεξ και η υπεύθυνη σεξουαλική συμπεριφορά είναι από τα πρώτα πράγματα, που πρέπει να μαθαίνουν οι έφηβοι, δεδομένου ότι σε αυτή την περίοδο της ηλικίας… ανθίζουν οι πειραματισμοί», υπογραμμίζει ο κ. Ρόκκας.

Πρώιμη ήβη

Τελευταία παρατηρείται αυξημένη συχνότητα πρώιμης ήβης στα αγόρια, η οποία έχει τόσο σωματικές, όσο και ψυχοκοινωνικές επιπτώσεις. Εάν οι γονείς παρατηρήσουν διόγκωση όρχεων μεγαλύτερη των τριών εκατοστών και ανάπτυξη τριχοφυΐας στο εφήβαιο πριν από τα 9 στα αγόρια, τότε θα πρέπει να γίνει διερεύνηση για πρώιμη ήβη.

Σε σχέση με τη σεξουαλική πράξη τώρα, ο ειδικός είναι σαφής. Οι γονείς χρειάζεται να είναι δίπλα στα παιδιά τους και να τα έχουν ενημερώσει επαρκώς, όχι μόνο για τους κινδύνους και για τα μέτρα προφύλαξης, αλλά και για την ικανοποίηση και τη χαρά που μπορεί να προσφέρει η σεξουαλική πράξη.

«Το να δημιουργούμε λάθος εικόνα στον έφηβο, με σκοπό να τον τρομάξουμε, ώστε να καθυστερήσει να κάνει σεξ, δεν ενδείκνυται. Είναι προτιμότερο, εάν οι γονείς δεν θέλουν να κάνουν αυτή την κουβέντα -είτε γιατί δεν έχουν τις απαραίτητες πληροφορίες, είτε γιατί αγχώνονται ή ντρέπονται- να απευθυνθούν σε έναν ουρολόγο ανδρολόγο, ο οποίος θα μιλήσει με απλά λόγια στο παιδί και θα του εξηγήσει όλα όσα χρειάζεται να γνωρίζει», υπογραμμίζει ο κύριος Ρόκκας.

«Επιπλέον αυτό που έχει σημασία να μάθουν οι έφηβοι, αλλά και οι έφηβες φυσικά, είναι ότι το σεξ πρέπει να γίνεται με τη συναίνεση και των δυο, χωρίς άγχος, χωρίς την παραμικρή πίεση, με απόλυτο σεβασμό στα θέλω του άλλου», καταλήγει ο χειρουργός ουρολόγος ανδρολόγος.

Επιμέλεια: Νεκταρία Καρακώστα, Δημοσιογράφος Υγείας

1.Εισαγωγή πρωτοκόλλων συνταγογράφησης σχετικών με τη συνταγογράφηση των αντιβιοτικών, ιδίως αυτών νεότερης γενεάς, και παρακολούθηση της χρήσης τους εντός των νοσοκομείων.

2.Να υπάρξει πρόβλεψη για το μεγάλο πρόβλημα της «τηλεφωνικής συνταγής». Είναι ένα φαινόμενο η βασική αιτία του οποίου εδράζεται σε εγγενείς αδυναμίες της ΠΦΥ. Προτείνουμε να προβλεφθεί μια ηλεκτρονική εφαρμογή (ειδικού τύπου mobile application)   όπου ο ιατρός, θα συνταγογραφεί  μέσω αυτής της εφαρμογής.

3.  Θεσμοθέτηση ετεροχρονισμένης ενεργοποίησης εκτέλεσης συνταγής όταν το επιλέγει ο Ιατρός. Η μεγαλύτερη αιτία της υπερκατανάλωσης αντιβιοτικών παγκοσμίως είναι η πίεση του ασθενούς προς τον γιατρό. Αυτό μπορεί να λυθεί σε μεγάλο βαθμό με την δημιουργία ενός μηχανισμού «καθυστερούμενης συνταγής». Καθώς η συντριπτική πλειοψηφία των λοιμώξεων του αναπνευστικού είναι ιογενούς αιτιολογίας, η χορήγηση συνταγής με αντιβιοτικό που όμως είναι κλειδωμένη και μπορεί να εκτελεστεί τουλάχιστον 3 μέρες μετά, οδηγεί σε τεράστια μείωση της κατανάλωσης.

4. Εθνικό πρόγραμμα επίβλεψης της χρήσης αντιβιοτικών  με τη συμμετοχή και των φαρμακοποιών κατά την καταγραφή.

5. Καθορισμός ειδικής ηλεκτρονικής συνταγής   αντιβιοτικών  σε όλες τις κατηγορίες  αντιβιοτικών φυλασσόμενη επί διετία σε ηλεκτρονικό αρχείο.

6. Προγράμματα  εκπαίδευσης του κοινού σε σχέση με την ορθή χρήση των αντιβιοτικών που θα

αφορούν  δράσεις στην εκπαιδευτική διαδικασία στα σχολεία με συνεργασία των φαρμακευτικών και των ιατρικών συλλόγων  με το υπουργείο παιδείας αλλά και δράσεις ενημέρωσης  του κοινού μέσω εκπαιδευτικών ημερίδων και ενεργειών μέσω των ΜΜΕ

Επιμέλεια: Νεκταρία Καρακώστα, Δημοσιογράφος Υγείας

Είναι γνωστό πως το εμβόλιο για τον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV) είναι δωρεάν για τις γυναίκες έως 26 ετών, όμως στη χώρα μας το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμού περιλαμβάνει και άλλες ομάδες υψηλού κινδύνου σε ότι αφορά τον ιό HPV.

Σε αυτές τις ομάδες, ανήκουν και οι άνδρες έως 26 ετών που έχουν σεξουαλικές επαφές με άλλους άνδρες, αλλά και οι οροθετικοί άνδρες έως 26 ετών. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών, η χορήγηση του εμβολίου κατά του ιού HPV, «συστήνεται για ενήλικες άνδρες, από 19 έως 26 ετών, με συνοδές ιατρικές καταστάσεις (ομάδες αυξημένου κινδύνου) ή άλλες ενδείξεις».

Τι είναι το εμβόλιο HPV και πώς προστατεύει τους άνδρες;

Ο εμβολιασμός είναι ο καλύτερος τρόπος για την πρόληψη από κάποιους υπότυπους του ιού HPV, οι οποίοι σχετίζονται με την εμφάνιση κονδυλωμάτων. Η πιθανότητα εξέλιξης των κονδυλωμάτων, όμως, σε σοβαρές κακοήθειες καθιστά επιβεβλημένη τη χορήγησή του σε άνδρες που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου, όπως επισημαίνει ο Δρ. Χριστόφορος Λοϊζίδης, Δερματολόγος – Αφροδισιολόγος, επιστημονικός συνεργάτης της FacemedClinic.

Τα διαθέσιμα εμβόλια μέχρι σήμερα είναι:

• Το Διδύναμο: ενάντια στους ογκογόνους υπότυπους 16 & 18.
• Το Τετραδύναμο: ενάντια στους ογκογόνους υπότυπους 16 & 18, αλλά και στους μη ογκογόνους υπότυπους  6 & 11.
  Το εμβόλιο, όμως, που γίνεται συχνότερα πλέον και έχει αντικαταστήσει τα 2 εμβόλια που προαναφέρθηκαν είναι το εννιαδύναμο, ενάντια στους ογκογόνους υπότυπους 16,18,31,33,45,52,58 αλλά και στους μη ογκογόνους υπότυπους 6 & 11.
  Κάποιοι από τους υπότυπους του HPV τους οποίους περιλαμβάνει το εννιαδύναμο εμβόλιο, είναι υπεύθυνοι για τον καρκίνο του πρωκτού, ο οποίος εμφανίζεται σε μεγάλη συχνότητα στις ομάδες υψηλού κινδύνου μεταξύ των ανδρών και κυρίως στους ομοφυλόφιλους και τους οροθετικούς ασθενείς.

  Ο καρκίνος του πρωκτού και το εμβόλιο που τον προλαμβάνει
  Σύμφωνα με τον ειδικό, ο καρκίνος του πρωκτού μπορεί να προκληθεί από την μετατροπή των κονδυλωμάτων στο πρωκτικό κανάλι σε κακοήθεις δερματικές αλλοιώσεις. Συγκεκριμένα ο Δρ. Χριστόφορος Λοϊζίδης, αναφέρει:
  «Αφορά τους άνδρες που έχουν σεξουαλικές επαφές με άλλους άνδρες, επειδή στη συγκεκριμένη σεξουαλική πράξη υπάρχει διείσδυση και έτσι αυξάνεται ο κίνδυνος μετάδοσης του ιού. Οι οροθετικοί άνθρωποι έχουν πολύ περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν καρκίνο του πρωκτού λόγω της νόσου από την οποία πάσχουν ή εξαιτίας του γεγονότος ότι είναι φορείς».
  Για τους παραπάνω λόγους, οι ομοφυλόφιλοι άρρενες και οι φορείς/ασθενείς της νόσου HIV, συμπεριλαμβάνονται στις ομάδες υψηλού κινδύνου που δικαιούνται το εμβόλιο για τον HPVδωρεάν, έως την ηλικία των 26 ετών.

  Ποια είναι η καλύτερη ηλικία για να κάνει κανείς το εμβόλιο;
  Ο εμβολιασμός είναι ιδανικό να γίνεται, πριν το άτομο γίνει σεξουαλικά ενεργό, δηλαδή σε νεαρή ηλικία όπου ο οργανισμός δεν έχει εκτεθεί σε κανέναν υπότυπο του ιού.
  Αυτό όμως, δεν σημαίνει πως ο εμβολιασμός με το HPV εμβόλιο δεν μπορεί να γίνει και αργότερα στη ζωή ενός ατόμου, ακόμα και αν έχει ήδη εκτεθεί στον ιό HPV.

  Πότε και πώς πραγματοποιείται ο εμβολιασμός;
  Το HPV εμβόλιο, πραγματοποιείται σε 3 δόσεις, οι οποίες πρέπει να γίνουν μέσα σε διάστημα 6 μηνών. Έπειτα από τη λήψη της κάθε δόσης, ο ασθενής, πρέπει να παραμείνει στον χώρο του ιατρείου για περίπου 45 – 60 λεπτά, ώστε αν τυχόν εκδηλωθεί κάποια αλλεργική αντίδραση,

  Αν κάποιος έχει εμφανίσει κονδυλώματα και κάνει το εμβόλιο για τον HPV, σημαίνει ότι δεν θα επανεμφανιστούν;
  Αν κάποιος έχει εκδηλώσει κονδυλώματα, αυτό σημαίνει πως έχει έρθει σε επαφή με τουλάχιστον έναν υπότυπο του ιού HPV. Το εννιαδύναμο εμβόλιο, δεν θα μπορεί πλέον να τον προστατέψει από τον συγκεκριμένο υπότυπο του ιού, όμως θα τον προστατέψει από τους υπόλοιπους 8 υπότυπους.
  Όπως αναφέρει ο Δρ. Χριστόφορος Λοϊζίδης, η Facemed Clinic παρέχει την διαδικασία του εμβολιασμού δωρεάν σε όλους.

  Πώς μπορεί κάποιος να προμηθευτεί το εμβόλιο για τον HPV;
  Η διαδικασία είναι απλή. Όσοι δικαιούνται το εμβόλιο δωρεάν, μπορούν να κλείσουν ένα ραντεβού με τους δερματολόγους της Κλινικής, ώστε να γίνει λήψη ιστορικού και να διασφαλιστεί ότι η λήψη του εμβολίου είναι ασφαλής γι’ αυτούς. Αν ολοκληρωθεί αυτή η διαδικασία, τότε το εμβόλιο μπορεί να συνταγογραφηθεί. Στη συνέχεια, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να το προμηθευτούν από οποιοδήποτε φαρμακείο χωρίς επιβάρυνση, ενώ θα τους χορηγηθεί δωρεάν από το προσωπικό της Κλινικής κατόπιν ραντεβού.
  Σε όσους δεν ανήκουν στις κατηγορίες που δικαιούνται τη δωρεάν χορήγηση του εμβολίου κατά του ιού HPV, θα πρέπει, επίσης, να γίνει λήψη ιστορικού. Στη συνέχεια θα πρέπει να προμηθευτούν το εμβόλιο από το φαρμακείο με δική τους επιβάρυνση, όμως, και πάλι ο εμβολιασμός θα χορηγηθεί δωρεάν από το προσωπικό της Κλινικής.
  Τέλος, επισημαίνεται πως το HPV εμβόλιο, δεν αποτελεί θεραπεία για τα κονδυλώματα, αλλά τον καλύτερο τρόπο πρόληψής τους!

Επιμέλεια: Νεκταρία Καρακώστα, Δημοσιογράφος Υγείας

Μία  σπάνια χρωμοσωμική αλλοίωση που σχετίζεται με υπογονιμότητα, αποβολές και γέννηση παιδιών με πολλαπλά προβλήματα κατάφερε να εντοπίσει ερευνητική ομάδα  του τμήματος Γενετικής και Μοριακής Βιολογίας του Ομίλου Βιοϊατρική.

Η αλλοίωση αυτή εντοπίζεται στο χρωμόσωμα 9 και περιγράφεται για πρώτη φορά στη διεθνή βιβλιογραφία. Εντοπίζεται, δε, μόνο στην Ελλάδα και την Κύπρο και φαίνεται να έχει κληρονομηθεί από έναν κοινό αρχαίο πρόγονο, σε οικογένειες που σήμερα δεν έχουν καμιά μεταξύ τους συγγένεια και δεν ζουν καν στην ίδια περιοχή!

Όπως αναφέρει η επιστημονική ομάδα σε σχετική δημοσίευση στο έγκριτο επιστημονικό περιοδικό Journal of Human Genetics, πρόκειται για μια περικεντρική αναστροφή (ένα μεγάλο τμήμα στο κέντρο του χρωμοσώματος 9 είναι ανεστραμμένο σε σχέση με το φυσιολογικό).

Η σχετική μελέτη πραγματοποιήθηκε με συντονίστρια τη Βούλα Βελισσαρίου, PhD, επιστημονική υπεύθυνη του τμήματος Γενετικής και Μοριακής Βιολογίας στη ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ, σε συνεργασία με το τμήμα Κυτταρογενωμικής του Ινστιτούτου Νευρολογίας και Γενετικής Κύπρου, το τμήμα Ιατρικής Γενετικής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και τα Πανεπιστήμια Jena και Αμβούργου Γερμανίας.

Η συγκεκριμένη χρωμοσωμική αλλαγή εντοπίστηκε σε 30 άνδρες και γυναίκες – από 13 διαφορετικές και φαινομενικά άσχετες μεταξύ τους οικογένειες – οι οποίοι είχαν παραπεμφθεί για γενετικό έλεγχο λόγω ιστορικού υπογονιμότητας ή αποβολών.

Όλοι τους είχαν «κληρονομήσει» την χρωμοσωμική ιδιαιτερότητα από τον πατέρα ή τη μητέρα τους οι οποίοι ήταν υγιείς φορείς, σε πολλές περιπτώσεις χωρίς αντίστοιχο ιστορικό υπογονιμότητας. Σε δύο περιπτώσεις φορέων, τα παθολογικά ωάρια, αποτέλεσμα της αναστροφής, οδήγησαν μετά από γονιμοποίηση σε ένα παθολογικό έμβρυο που απεβλήθη, καθώς και σε ένα νεογέννητο με πολλαπλές ανωμαλίες που απεβίωσε σε ηλικία 2 ημερών.

Με τη βοήθεια σύγχρονων μεθόδων μελέτης των χρωμοσωμάτων και του DNA, οι οποίες εφαρμόζονται στα διαπιστευμένα εργαστήρια του Ομίλου ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ, αποδείχτηκε ότι η αναστροφή είναι ίδια σε μοριακό επίπεδο σε όλους τους φορείς και στις δεκατρείς ανεξάρτητες οικογένειες, οι οποίες φαίνεται πως έχουν μακρινή γενετική συγγένεια.

Όπως εξηγούν οι επιστήμονες, η χρωμοσωμική αλλοίωση κληρονομήθηκε από έναν κοινό πρόγονο πριν από εκατοντάδες χρόνια (το λεγόμενο φαινόμενο του ιδρυτή – founder effect) ο οποίος ήταν πιθανότατα ελληνικής καταγωγής, καθώς η εν λόγω αλλοίωση δεν έχει εντοπιστεί έως σήμερα σε άλλον εθνικό πληθυσμό.

Η επιστημονική αυτή παρατήρηση μπορεί να αποτελέσει πολύτιμο εργαλείο για τη μελέτη γενετικής συγγένειας μεταξύ πληθυσμών, ενώ είναι ένα ακόμη όπλο στην αντιμετώπιση της υπογονιμότητας.

Επιμέλεια: Νεκταρία Καρακώστα, Δημοσιογράφος Υγείας