Κατηγορία: ΥΓΕΙΑ

Οι πολυκυστικές ωοθήκες, που εμφανίζονται στο 5-15% των γυναικών, αποτελούν την πιο συνηθισμένη αιτία διαταραχών περιόδου στις γυναίκες που βρίσκονται σε αναπαραγωγική ηλικία.

Πέρα από την ακανόνιστη περίοδο και τον κύκλο που διαρκεί περισσότερο από 28 μέρες, οι γυναίκες με πολυκυστικές ωοθήκες εμφανίζουν εικόνα αυξημένης παραγωγής ανδρογόνων, δηλαδή τριχοφυΐα, τριχόπτωση, ακμή, λιπαρό δέρμα, ενώ, λόγω του μεγάλου σε διάρκεια κύκλου και της πιθανής απουσίας ωορρηξίας, δυσκολεύονται να αποκτήσουν παιδί.
Η τυπική εικόνα του υπερηχογραφήματος περιλαμβάνει πολλά μικρά ανώριμα ωοθυλάκια, δηλαδή κύστεις οι οποίες σε φυσιολογικές συνθήκες περιέχουν ωάρια. Χαρακτηριστικά, η εικόνα αυτή περιγράφεται σαν αλυσίδα μαργαριταριών.
Ωστόσο, ακόμη και αν λείπει αυτή η τυπική εικόνα, το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών αποτελείται από ένα φάσμα ενδοκρινικών και μεταβολικών συμπτωμάτων με διάφορες διαβαθμίσεις στην εκδήλωσή τους που μπορεί να περιλαμβάνουν μη σταθερή περίοδο, αύξηση τριχοφυΐας, υπογονιμότητα, επιπλοκές στην κύηση και μεταβολικό σύνδρομο, δηλαδή αύξηση βάρους και παχυσαρκία, δυσλιπιδαιμία, υψηλή αρτηριακή πίεση, κίνδυνο σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2 ή αυξημένης ανοχής στην ινσουλίνη.

Υπογονιμότητα
Η υπογονιμότητα στις γυναίκες με πολυκυστικές ωοθήκες σχετίζεται με την αδυναμία απελευθέρωσης του ωαρίου της γυναίκας κάθε μήνα, λόγω αύξησης της παραγωγής ανδρογόνων από την ωοθήκη ή επειδή τα ωοθυλάκια στις ωοθήκες δεν ωριμάζουν. Αλλά και σε περίπτωση που εμφανιστεί ωορρηξία, αυξάνεται η πιθανότητα να μην προχωρήσει η εμφύτευση του γονιμοποιημένου ωαρίου, λόγω της πτωχής ποιότητάς του.
Η διαχείριση της υπογονιμότητας που σχετίζεται με πολυκυστικές ωοθήκες έχει ως επίκεντρο τις αλλαγές στον τρόπο ζωής και δευτερευόντως τη φαρμακοθεραπεία, τη χειρουργική θεραπεία και τις τεχνικές υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Αναλυτικότερα, αλλαγές στον τρόπο ζωής που περιλαμβάνουν συστηματική άσκηση, απώλεια βάρους, σωστή διατροφή και διαχείριση του στρες αποτελούν μία καλή βάση για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων.

Το επόμενο βήμα είναι η πρόκληση ωορρηξίας με χάπια κιτρικής κλομιφαίνης, που χορηγούνται για 5 ημέρες προκαλώντας μια ήπια διέγερση των ωοθηκών προκειμένου να αυξηθεί ο αριθμός των ωαρίων που θα απελευθερωθούν ανά κύκλο και να μεγιστοποιηθούν οι πιθανότητες σύλληψης. Έτσι, εξακριβώνεται η ανάπτυξή τους, προβλέπεται η ημέρα της επερχόμενης ωοθυλακιορρηξίας, καθώς και της καθοδηγούμενης σεξουαλικής επαφής. Αν η πρόκληση ωοθυλακιορρηξίας με κλομιφαίνη δεν οδηγήσει σε ικανοποιητικά αποτελέσματα, η χρήση των ενέσιμων γοναδοτροπινών (FSH, LH) θεωρείται θεραπεία δεύτερης γραμμής που συνοδεύεται με ιατρική παρακολούθηση της γυναίκας. Τις ενέσεις αυτές τις κάνει η ίδια η γυναίκα σε καθημερινή βάση. Ξεκινούν από τις πρώτες ημέρες, του κύκλου της και συνεχίζονται για 10-12 ημέρες, με παράλληλη μέτρηση της οιστραδιόλης στο αίμα, ορμόνης που παράγουν τα ωοθυλάκια όταν ωριμάζουν, καθώς και με υπερηχογραφικό έλεγχο του μεγέθους τους.

Στις γυναίκες με πολυκυστικές ωοθήκες στις οποίες, παρά την επιτυχή πρόκληση ωοθυλακιορρηξίας, δεν επιτυγχάνεται εγκυμοσύνη ή συνυπάρχουν και άλλοι παράγοντες που συμβάλλουν στην υπογονιμότητα, η εξωσωματική γονιμοποίηση (IVF) με πρωτόκολλα μπορεί να είναι η λύση. Η ενδεδειγμένη θεραπεία θα αποφασισθεί με βάση το ορμονικό προφίλ, το ιστορικό, τα συμπτώματα και τις ανάγκες της κάθε γυναίκας.
Στο παρελθόν χρησιμοποιήθηκε και ο καυτηριασμός των ωοθηκών (drilling), στα πλαίσια λαπαροσκοπικής επέμβασης, με σκοπό να αποκατασταθεί η λειτουργικότητά τους και να μπορεί να προκληθεί ωορρηξία.

Σε γυναίκες που παρουσιάζουν αντίσταση στην ινσουλίνη ή υπερινσουλιναιμία ενδείκνυται η χρήση της μετφορμίνης, σε συνδυασμό με κιτρική κλομιφαίνη ή γοναδοτροπίνες, ως επικουρική θεραπεία στην εξωσωματική γονιμοποίηση και τη μικρογονιμοποίηση.
Συμπερασματικά, σημαντική κρίνεται η ανάγκη σωστής πληροφόρησης, έγκυρης και έγκαιρης διάγνωσης, εξατομικευμένης και ολιστικής ιατρικής παρακολούθησης και θεραπείας, ώστε να βελτιωθεί η ποιότητα ζωής της γυναίκας, να προστατευτεί η υγεία της μακροπρόθεσμα και να επιτευχθεί χωρίς δυσκολία η πολυπόθητη κύηση.

Η φυσιολογική λειτουργία του θυρεοειδούς αδένα είναι απαραίτητη για την ορμονική ισορροπία, ιδιαίτερα στις γυναίκες. Οι διαταραχές της λειτουργίας του αδένα σχετίζονται με διαταραχή στο μεταβολισμό, στα επίπεδα ενέργειας και ψυχικής διάθεσης, με διαταραχές στον καταμήνιο κύκλο και τη γονιμότητα, με αλλαγές στο δέρμα και τα μαλλιά. Γενικά, επηρεάζουν σημαντικά την ευεξία του σώματος.

Η πιο συχνή διαταραχή της λειτουργίας του θυρεοειδούς αδένα είναι η υπολειτουργία του, ο υποθυρεοειδισμός. Ο υποθυρεοειδισμός είναι αρκετά συχνός στις γυναίκες. Στον ανεπτυγμένο κόσμο η πιο συχνή αιτία στους ενήλικες είναι η θυρεοειδίτιδα Hashimoto, στην οποία το ανοσοποιητικό σύστημα «επιτίθεται» στον θυρεοειδή προσπαθώντας να τον καταστρέψει και σταδιακά προκαλεί την υπολειτουργία του.

Υποθυρεοειδισμός μπορεί, επίσης, να προκληθεί από χρόνια έλλειψη ιωδίου (βασικού συστατικού των θυρεοειδικών ορμονών) μετά από θεραπεία με ραδιενεργό ιώδιο ή, βέβαια, σε περίπτωση χειρουργικής αφαίρεσης του θυρεοειδούς για κάποιο άλλο λόγο.
Συχνά συμπτώματα υποθυρεοειδισμού στις γυναίκες είναι η κόπωση, η χαμηλή ενέργεια, η θλίψη, η δυσκολία στη μνήμη, η ευαισθησία στο κρύο, η κατακράτηση υγρών στα άκρα και το πρόσωπο, η δυσκολία στην απώλεια βάρους ή η μικρή αύξηση του βάρους (2-4 κιλά), το ξηρό δέρμα, τα ξηρά μαλλιά και τα εύθραυστα νύχια, η δυσκοιλιότητα και τα φουσκώματα στο έντερο, οι πόνοι στους μυς και στις αρθρώσεις και οι συχνές κράμπες, η αυξημένη χοληστερίνη. Ο υποθυρεοειδισμός μπορεί, επίσης, να προκαλέσει διαταραχή στην περίοδο και αύξηση στην απώλεια αίματος ή συχνές περιόδους. Μπορεί, τέλος, να διαταράξει την ωορρηξία και να προκαλέσει υπογονιμότητα και αποβολές πρώτου τριμήνου.

Υπερθυρεοειδισμός

Η υπερλειτουργία του θυρεοειδούς αδένα, ο υπερθυρεοειδισμός, δεν είναι τόσο συχνός όσο ο υποθυρεοειδισμός, όμως συνήθως χαρακτηρίζεται από πιο έντονα και θορυβώδη συμπτώματα και επιπλοκές.
Η πιο συχνή αιτία υπερθυρεοειδισμού είναι η νόσος του Graves. Στη νόσο του Graves το ίδιο το σύστημα της ανοσίας του οργανισμού επιτίθεται στον θυρεοειδή και προκαλεί τη διόγκωσή του και την υπερλειτουργία του. Η νόσος του Graves, εκτός από την υπερλειτουργία του θυρεοειδούς, σχετίζεται και με μια χαρακτηριστική διόγκωση των οφθαλμών, τον εξόφθαλμο. Άλλες αιτίες που μπορεί να προκαλέσουν υπερλειτουργία του αδένα είναι κάποιοι όζοι του θυρεοειδούς που μπορεί να υπερλειτουργούν, η οξεία, επώδυνη θυρεοειδίτιδα που συνήθως οφείλεται σε ιούς και η θυρεοειδίτιδα της λοχείας.

Συχνά συμπτώματα της υπερλειτουργίας του θυρεοειδούς είναι η ευερεθιστότητα, οι διαταραχές στον ύπνο, η εύκολη κόπωση, η έντονη τριχόπτωση, η δυσανεξία στη ζέστη, η εφίδρωση, η ταχυκαρδία, ο τρόμος στα χέρια, η αύξηση της όρεξης με απώλεια βάρους (αλλά και η πολυφαγία που μπορεί να οδηγήσει και σε αύξηση βάρους σε κάποιες περιπτώσεις), οι συχνές κενώσεις ή η διάρροια, τα ερεθισμένα και πρησμένα μάτια ή εξόφθαλμος και η διόγκωση του θυρεοειδούς αδένα (βρογχοκήλη).
Ο ήπιος υπερθυρεοειδισμός δεν φαίνεται να επηρεάζει τη γονιμότητα στον ίδιο βαθμό με την υπολειτουργία του θυρεοειδούς.
Οι περισσότερες γυναίκες με ήπια υπερλειτουργία παρουσιάζουν αλλαγές στη διάρκεια και την ποσότητα αίματος κατά την περίοδο, αλλά δεν φαίνεται να έχουν διαταραχές στην ωοθυλακιορρηξία.

Δεν συμβαίνει το ίδιο στις περιπτώσεις σοβαρού υπερθυρεοειδισμού (όταν δηλαδή οι θυρεοειδικές ορμόνες είναι πολύ πάνω από τα φυσιολογικά επίπεδα). Στις περιπτώσεις αυτές, η περίοδος μπορεί να διακοπεί, ενώ αν έχουμε εγκυμοσύνη είναι αυξημένος ο κίνδυνος επιπλοκών και αποβολής και θα πρέπει άμεσα να παρέμβει ενδοκρινολόγος και να ξεκινήσει κατάλληλη θεραπεία πριν την έναρξη της εγκυμοσύνης.

Κάθε γυναίκα που παρουσιάζει ορμονικές διαταραχές μαζί με άλλα από αυτά τα συνοδά συμπτώματα πρέπει να ελέγχεται για πιθανή διαταραχή του θυρεοειδούς αδένα. Απαραίτητος είναι ο έλεγχος και με την επιβεβαίωση της εγκυμοσύνης, καθώς η διαταραχή της λειτουργίας του αδένα μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την εξέλιξή της.

Tο σύνδρομο της οστεοσαρκοπενίας αποτελεί έναν ιδιαίτερο συνδυασμό δύο διακριτών παθολογικών καταστάσεων, της οστεοπόρωσης και της σαρκοπενίας. Οι οστεοσαρκοπενικοί ασθενείς φέρουν γνωρίσματα ταυτόχρονα και των δύο παθήσεων, όπως μειωμένη οστική πυκνότητα και μειωμένη μυϊκή μάζα. Ως αποτέλεσμα, οι εν λόγω ασθενείς είναι πιο επιρρεπείς σε δυσμενείς καταστάσεις, όπως οι πτώσεις, τα κατάγματα χαμηλής βίας, η γενικευμένη αναπηρία και η ευπάθεια. Συνεπώς, η έγκυρη διάγνωση του συνδρόμου, αλλά και η δημιουργία ενός κατάλληλου θεραπευτικού πλάνου, είναι κομβικής σημασίας.

Στους παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση της οστεοσαρκοπενίας αναγνωρίζεται ο συνδυασμός των μεμονωμένων παραγόντων κινδύνου των δύο παθήσεων. Βέβαια, κάποιοι θεωρούνται αποκλειστικοί για την οστεοπόρωση ή τη σαρκοπενία. Για παράδειγμα, το ιστορικό κατάγματος ισχίου της μητέρας σχετίζεται με την οστεοπόρωση. Αντιστοίχως, η μειωμένη πρόσληψη πρωτεΐνης έχει να κάνει με τη σαρκοπενία.

Πώς γίνεται η διάγνωση;

Εφόσον μιλάμε για ένα σύνδρομο που συνδυάζει δύο επί μέρους παθολογικές καταστάσεις, η διάγνωσή του επιτυγχάνεται μέσω του συνδυασμού των επί μέρους διαγνωστικών προσεγγίσεων.
Πρώτο βήμα αποτελεί η λήψη ενός ολοκληρωμένου ιστορικού. Συνήθως, ο ασθενής αναφέρει πολλαπλά περιστατικά πτώσεων το πρόσφατο χρονικό διάστημα.
Εν συνεχεία, γίνεται μια προσπάθεια εντοπισμού των λεγόμενων κλινικών σημείων της οστεοπόρωσης και της σαρκοπενίας. Στην περίπτωση της οστεοπόρωσης προσπαθούμε να εντοπίσουμε επιδείνωση της κύφωσης ή σημαντική απώλεια ύψους, ενώ αντίστοιχα στη σαρκοπενία τη μυϊκή αδυναμία, τη μείωση της λειτουργικότητας και φυσικά τις επαναλαμβανόμενες πτώσεις. Τα ερωτηματολόγια αποτελούν συμπληρωματικό στοιχείο στην προσπάθεια αυτή.
Για την ολοκληρωμένη διάγνωση σημαντικό εργαλείο αποτελεί το μηχάνημα της Dexa (DXA). Το συγκεκριμένο μηχάνημα είναι απαραίτητο τόσο για τη διάγνωση της οστεοπόρωσης όσο και για αυτήν της σαρκοπενίας, μέσω της ολόσωμης Dexa.
Στην περίπτωση που δεν υπάρχει η δυνατότητα χρήσης Dexa, θα προτιμηθούν εναλλακτικές κλινικές παράμετροι, όπως π.χ. η μέτρηση της ταχύτητας βάδισης, η αξιολόγηση της δύναμης της άκρας χείρας κ.ά.

Πρόληψη

Στο πλαίσιο της πρόληψης πρωταρχικό ρόλο έχει η ενημέρωση του κοινού, καθώς αυτή θα επιφέρει την επιθυμητή εμπιστοσύνη και συνεργασία μεταξύ ασθενούς και θεραπευτή.
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην αποφυγή των πτώσεων η οποία επιτυγχάνεται είτε μέσω μιας φαρμακευτικής παρέμβασης, π.χ. χορήγηση βιταμίνης D, είτε μέσω ειδικών ασκήσεων. Το πρόγραμμα των ασκήσεων έχει ως στόχο τη μείωση της αστάθειας και τη βελτίωση της λειτουργικότητας του ατόμου.

Θεραπεία

Η αλλαγή διαφόρων συνηθειών, όπως π.χ. η μείωση του αλκοόλ, το κόψιμο του καπνίσματος, η υιοθέτηση μιας ισορροπημένης διατροφής (ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται στην πρόσληψη ασβεστίου), τα καλά επίπεδα της βιταμίνης D και η ένταξη της φυσικής δραστηριότητας με αρκετές ασκήσεις αντίστασης, βρίσκεται στο επίκεντρο της θεραπευτικής προσέγγισης.
H φαρμακολογική θεραπεία απαιτεί σωστή ενημέρωση του κλινικού ιατρού.
Σε περίπτωση που θελήσουμε να ξεκινήσουμε να ασκούμαστε, θα πρέπει να προτιμήσουμε τα μέτρια φορτία. Μεγάλη σημασία πρέπει να δοθεί στις αναπνοές μας, καθώς βαθιές αναπνοές ενδέχεται να αυξήσουν την πίεση.
Φυσικά, δεν ξεχνάμε να κάνουμε ένα ικανοποιητικό διάλειμμα μετά την ολοκλήρωση της κάθε άσκησης. Μέσα από το πρόγραμμα ασκήσεων ιδιαίτερη προσοχή δίνεται στους μυς των ποδιών και των χεριών, όπως π.χ. οι τετρακέφαλοι, οι απαγωγείς/προσαγωγείς, οι μυς της περιοχής του ώμου, αλλά και σε αυτούς της περιοχής της μέσης. Για να ενισχύσουμε τις εν λόγω μυϊκές ομάδες, εκτελούμε ιδανικά 2-3 σειρές (σετ) επαναλήψεων με συχνότητα 3 με 5 φορές την εβδομάδα.

Σχέση με άλλες παθήσεις

Η οστεοσαρκοπενία αποτελεί καινούριο σύνδρομο το οποίο θα πρέπει να το διακρίνουμε από άλλες παθήσεις, όπως π.χ. την καχεξία, την παχυσαρκία, τη σαρκοπενική παχυσαρκία κ.ά. Αρκετές φορές επικρατεί μια σύγχυση, καθώς οι παθήσεις αυτές μοιράζονται κοινά χαρακτηριστικά.

Επί πολλές δεκαετίες υπήρχε η πεποίθηση πως οι γυναίκες είναι προστατευμένες από την καρδιαγγειακή νόσο (δηλαδή εμφράγματα και εγκεφαλικά) σε σχέση με τους άνδρες. Ο κύριος λόγος ήταν η θεωρία πως τα οιστρογόνα είχαν προστατευτική επίδραση στο καρδιαγγειακό σύστημα του «ασθενούς» φύλου, όπως και τα χαμηλά ποσοστά καρδιαγγειακών συμβάντων στις ηλικίες πριν τα 50 έτη.

Τα σύγχρονα επιδημιολογικά δεδομένα δείχνουν όμως πως η στεφανιαία νόσος είναι η πρώτη αιτία θανάτου στις γυναίκες, πολύ περισσότερο και από τον καρκίνο του μαστού.
Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με τα συνεχιζόμενα υψηλά ποσοστά καπνίσματος στις γυναίκες, τη βαθμιαία αύξηση του μέσου σωματικού βάρους και την έλλειψη σωματικής άσκησης, με την επακόλουθη αρτηριακή υπέρταση και δυσλιπιδαιμία στις γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας, καθιστούν επιτακτική την ανάγκη για αποτελεσματικότερη πρόληψη και καταλληλότερη θεραπεία όλων των παραγόντων που προδιαθέτουν στην ανάπτυξη της στεφανιαίας νόσου και στις γυναίκες, ειδικά μετά την εμμηνόπαυση.

Είναι αξιοσημείωτο το γεγονός πως οι γυναίκες εκδηλώνουν τη στεφανιαία νόσο μία δεκαετία αργότερα από τους άνδρες και η συνήθης πρώτη εκδήλωση είναι η στηθάγχη, σε αντίθεση με τους άνδρες που είναι το έμφραγμα του μυοκαρδίου.
Τα συμπτώματα μπορεί να είναι παραπλήσια με αυτά των ανδρών, ωστόσο πολύ συχνά τα συμπτώματα των γυναικών είναι «άτυπα», δηλαδή όχι τυπικά του εμφράγματος, γεγονός που οδηγεί στην υποδιάγνωση του εμφράγματος στις γυναίκες στα νοσοκομεία: συχνά αίσθημα αδυναμίας, δύσπνοια ή γαστρεντερικά ενοχλήματα σε αντίθεση με τον τυπικό πόνο στο στήθος των αντρών.
Μεγάλη καταγραφική μελέτη του Βρετανικού Ιδρύματος Καρδιολογίας έδειξε πως στη Μεγάλη Βρετανία οι γυναίκες που λαμβάνουν θεραπεία εμφράγματος καθυστερημένα, λόγω διάγνωσης που τίθεται αργότερα, είναι λιγότερο πιθανό να έχουν επεμβατική αντιμετώπιση για τη διερεύνηση της νόσου τους και, ακόμη και όταν πάρουν εξιτήριο, δεν τους παρέχεται η πλήρης προληπτική για νέο επεισόδιο αγωγή.

Οι ερευνητές εκτίμησαν πως 8.243 γυναίκες σε Αγγλία και Ουαλία έχουν πεθάνει μέσα σε μια δεκαετία και θα είχαν επιζήσει, αν είχαν λάβει την ίδια φροντίδα με τους άνδρες.
Η μελέτη ακόμα αποκαλύπτει ότι οι γυναίκες αργούν να ζητήσουν ιατρική βοήθεια, όταν έχουν συμπτώματα, γεγονός που μεταφράζεται σε 7 ώρες και 12 λεπτά για να πάνε στο νοσοκομείο, χρόνο υπερδιπλάσιο από τους άνδρες που κάνουν 3 ώρες και 30 λεπτά.
Στις ΗΠΑ παρόμοιο κοινωνικό πρόβλημα οδήγησε στο μεγάλο πρόγραμμα “go red for women” της Αμερικανικής Καρδιολογικής Εταιρείας με στόχο αφενός την ευαισθητοποίηση των γυναικών για τα καρδιαγγειακά νοσήματα, αφετέρου την αφύπνιση των ιατρών πάνω στο σημαντικό και συχνό αυτό ζήτημα και την ανάγκη ταχύτερης διάγνωσης και θεραπείας της νόσου στο γυναικείο φύλο.

Οι μείζονες κλασικοί παράγοντες κινδύνου που επηρεάζουν εξίσου άνδρες και γυναίκες είναι η υπέρταση, η αυξημένη χοληστερίνη, το κάπνισμα, η ύπαρξη σακχαρώδους διαβήτη. Η ρύθμισή τους μειώνει σε πολύ μεγάλο βαθμό την πιθανότητα καρδιαγγειακής νόσου.
Άρα, ειδικά από την εποχή της εμμηνόπαυσης και μετά, ο καρδιαγγειακός προληπτικός έλεγχος είναι ιδιαίτερα σημαντικό να μπει στη ζωή των γυναικών, διότι σε αυτή την περίπτωση δεν ισχύει το κλασικό «Άντρες από τον Άρη, γυναίκες από την Αφροδίτη», καθώς και τα καρδιαγγειακά νοσήματα δεν κάνουν διακρίσεις, όταν διαχρονικά δεν φερόμαστε καλά στα αγγεία μας.

Η συσκευή Focal One® HIFU (υψηλής συχνότητας υπέρηχοι) είναι η πρώτη ιατρική ΡΟΜΠΟΤΙΚΗ συσκευή που έχει σχεδιαστεί ειδικά για την εστιακή θεραπεία του καρκίνου του προστάτη, συνδυάζοντας όλες τις τελευταίες τεχνολογίες απεικόνισης και θεραπείας.

Γιατί αποτελεί ιδανική θεραπεία:

1. Απεικονίζει µε ακρίβεια τη βλάβη µε µαγνητική και υπερήχους
2. Αποτελεί µη επεµβατική χειρουργική προσέγγιση
3. Διοχετεύει ακριβή και αποτελεσµατική θεραπευτική ενέργεια στη βλάβη-κακοήθεια, ενώ δίνει τη δυνατότητα επικύρωσης της επιτυχίας στο τέλος της θεραπείας.

Πώς αντιµετωπίζει τον καρκίνο του προστάτη;

Δηµιουργεί µια ακριβή και µη αναστρέψιµη νέκρωση πήξης του στοχευµένου ιστού, διατηρώντας παράλληλα τον περιβάλλοντα ιστό. Δηλαδή, µέσω του ορθού, εκπέµπονται υψηλής συχνότητας υπέρηχοι στην εστία του καρκίνου, οι οποίοι ανεβάζουν τη θερµοκρασία στον όγκο στους 85 βαθµούς Κελσίου, νεκρώνοντάς τον. Το Focal One αποτελεί ένα βέλτιστο συνδυασµό τεχνολογίας για ιδανική εστιακή αποτελεσµατικότητα µε ακριβείς ροµποτικές κινήσεις.

Τα πλεονεκτήµατα της εστιακής θεραπείας

• Ακριβής θεραπεία του διαγνωσµένου όγκου (τρισδιάστατη ροµποτικά)
• Διατήρηση της ποιότητας ζωής του ασθενούς (διατήρηση εγκράτειας και στυτικής λειτουργίας)
• Δυνατότητα να εκτελεστεί οποιαδήποτε άλλη θεραπεία αν χρειαστεί µετέπειτα (ριζική προστατεκτοµή, ακτινοθεραπεία)
• Το Focal One δεν υποκαθιστά τη ροµποτική χειρουργική, αποτελεί όµως µια ιδανική θεραπεία διάσωσης του µη επιθετικού προστατικού καρκίνου.

Eνδείξεις
Ενδείκνυται ειδικά σε:

• Ασθενείς µε ήπιας και µέτριας επιθετικότητας προστατικό καρκίνο Gleason score 6 και 7 (ιδανικοί ασθενείς)
• Aσθενείς πιο προχωρηµένης ηλικίας (>70 ετών). Ο καρκίνος του προστάτη αποτελεί µια κακοήθεια η οποία εξελίσσεται για µακρό χρονικό διάστηµα χωρίς να απειλεί άµεσα τη ζωή των ασθενών. Οι ριζικότερες παρεµβάσεις, όπως η ριζική προστατεκτοµή ή η ακτινοθεραπεία ίσως να αποτελούν υπερβολική θεραπεία σε ηλικιωµένους ασθενείς, ενώ και η ορµονικής φύσης φαρµακευτική αγωγή ενέχει καρδιοτοξικότητα. Όπως φαίνεται από µελέτες, η αποτελεσµατικότητα του Focal One είναι τέτοια, ώστε οι ασθενείς αυτοί δεν πρόκειται να απειληθούν από τον προστατικό καρκίνο στο υπόλοιπο της ζωής τους.
• Eφαρµογή σε νεώτερης ηλικίας ασθενείς, οι οποίοι θέλουν να διατηρήσουν απόλυτα τη στυτική τους ικανότητα, υπό την προϋπόθεση ότι θα ακολουθούν το πρωτόκολλο παρακολούθησης
• Aσθενείς που δεν µπορούν να υποβληθούν στην πολύωρη και απαιτητική διαδικασία νάρκωσης της ροµποτικής. Στο Focal One απαιτείται µικρός χρόνος νάρκωσης σε πιο εύκολη θέση και µπορεί και να πραγµατοποιηθεί µε επισκληρίδιο ή ραχιαία αναισθησία
• Ασθενείς που έχουν προτιµήσει ακτινοβολία και όχι ριζική προστατεκτοµή στο παρελθόν, αλλά τώρα παρουσιάζουν υποτροπή του καρκίνου. Αυτή η κατηγορία ασθενών είναι ιδανική για Focal One, διότι η επέµβαση ριζικής προστατεκτοµής σε ακτινοβοληθέντα προστάτη ενέχει υψηλότατο κίνδυνο επιπλοκών.
• Θα πρέπει να σηµειωθεί πως η θεραπεία µπορεί να είναι τελείως εστιακή στην περιοχή της βλάβης, αν η βιοψία µε τη βοήθεια της πολυπαραµετρικής καταδείξει ότι µόνο εκεί υπάρχει νόσος.

Θετικές ιδιαιτερότητες της τεχνικής

Ας σηµειωθεί πως το Focal One απαιτεί µια συνεδρία και ο ασθενής εξέρχεται του νοσοκοµείου την επόµενη µέρα χωρίς καµία επιπλοκή, πλην µιας παροδικής συχνουρίας για λίγες ηµέρες.
Άλλο πλεονέκτηµα πέραν όλων των ανωτέρω, αποτελεί το γεγονός πως το Focal One µπορεί να πραγµατοποιηθεί στον ίδιο ασθενή ξανά αν παρουσιάσει υποτροπή όγκου (ενώ χειρουργείο και ακτινοθεραπεία γίνονται µόνο µια φορά).
Σε καµία περίπτωση η ροµποτική ριζική προστατεκτοµή δεν µπορεί να υποκατασταθεί. Για τις κατηγορίες όµως των πιο πάνω ασθενών (πιο µεγάλοι ηλικιακά ασθενείς, δυσκολίες νάρκωσης, προηγηθείσα ακτινοθεραπεία) το Focal One αποτελεί την ιδανική λύση χωρίς νοσηρότητα κι επιπλοκές.
Τρέχουν ήδη µελέτες που δεν αποκλείεται στο µέλλον να αναδείξουν την εστιακή θεραπεία του καρκίνου του προστάτη ως την πρώτιστη και ιδανική θεραπεία εκλογής.

Εµπειρία στον ελληνικό χώρο

Μεγάλη σειρά ασθενών µε καρκίνο προστάτη έχουν επωφεληθεί της πρωτοποριακής ροµποτικά υποβοηθούµενης ογκεκτοµής πρoστάτη Focal One στην κλινική µας.
Επρόκειτο για ασθενείς µε υποτροπή προστατικού καρκίνου µετά από ακτινοβολία, ασθενείς µε προστατικό καρκίνο και συµπαροµαρτούντα προβλήµατα υγείας (κυρίως καρδιολογικά) και οι ασθενείς µε περιορισµένη νόσο και ηλικία > 70 έτη (Gleason score 6-7).
Όλοι έλαβαν ραχιαία αναισθησία, η συνεδρία διήρκησε περίπου µιάµιση ώρα και εξήλθαν του νοσοκοµείου την επόµενη ηµέρα. Η πολυπαραµετρική µαγνητική τοµογραφία, ειδική για την απεικόνιση του προστάτη, ανέδειξε εξάλειψη του καρκίνου (από PIRADS 4 ή 5 προεγχειρητικά σε PIRADS 2 µτχ) και όσοι έκλεισαν δίµηνο µετά τη συνεδρία είχαν PSA <0,2.
Εάν πρόκειται να αντιµετωπισθεί όλος ο προστάτης, ενδείκνυται 15 µέρες τουλάχιστον πρό ή αµέσως µετά το Focal One να πραγµατοποιηθεί διουρηθρική προστατεκτοµή για το ενδεχόµενο επίσχεσης ούρων.

Για ειδικές οµάδες ασθενών µε καρκίνο του προστάτη, το Focal One αποδεικνύεται µια νέα πρωτοποριακή ροµποτική µέθοδος αντιµετώπισης χωρίς επέµβαση, µε συγκρίσιµα αποτελέσµατα της ροµποτικής χειρουργικής εξαίρεσης για τις περιπτώσεις ήπιας και µέτριας επιθετικότητας προστατικού καρκίνου.
Aς σηµειωθεί πως το κέντρο µας ήδη αποτελεί κέντρο αναφοράς στην Ευρώπη και αποτελεί µέλος πανευρωπαϊκής οµάδας αναφορικά µε τη βελτίωση και την ασφαλή παροχή σύγχρονων µεθόδων στον προστατικό καρκίνο.

Κωνσταντίνος Κουσκούκης

Καθηγητής Δερματολογίας – Νομικός
Πρόεδρος Ελληνικής Ακαδημίας Ιαματικής Ιατρικής, Πρόεδρος Ελληνικού Συνδέσμου Τουρισμού Υγείας, Πρόεδρος Παγκόσμιας Ακαδημίας Κινεζικής & Συμπληρωματικής Ιατρικής τ. Aντιπρύτανης –
Γεν. Γραμμ. Υπουργείου Παιδείας

Η ψωρίαση είναι μια συχνή, συστηματική, χρόνια, φλεγμονώδης δερματοπάθεια που οφείλεται στο συνδυασμό πολυγονιδιακής προδιάθεσης και εξωγενών εκλυτικών παραγόντων, είναι δε δυνατόν να σχετίζεται με αρκετές νοσηρότητες, όπως στεφανιαία νόσο, υπέρταση, υπερλιπιδαιμία και σακχαρώδη διαβήτη. Οι ψωρισιακοί ασθενείς είναι συχνά παχύσαρκοι, καταναλωτές αλκοόλ, καπνιστές και πάσχουν από κατάθλιψη και αγχώδη συνδρομή.

Οι εκλυτικοί παράγοντες σε γενετικά προδιατεθειμένα άτομα δυνάμενα να εμφανίσουν την ψωρίαση, που διακρίνονται σε ενδογενείς και εξωγενείς, είναι: τραυματισμός, τριβή, εποχικοί παράγοντες (όπως υγρό και ψυχρό κλίμα) και λοιμώξεις του αναπνευστικού, του γαστρεντερικού και του ουροποιητικού συστήματος.
Το στρες παίζει σημαντικό ρόλο σε ένα μεγάλο ποσοστό των εξάρσεων υπό μορφή ψωριασιόμορφων εξανθημάτων τα οποία μπορεί να οφείλονται και σε φάρμακα, όπως λίθιο, ιντερφερόνη, Β-αδρενεργικοί αναστολείς, ανθελονοσιακά και συστηματικά κορτικοστεροειδή.

Επιδημιολογικά στοιχεία

Η ψωρίαση αφορά περίπου το 3% του πληθυσμού παγκοσμίως και στην Ελλάδα το ποσοστό αυτό είναι 2 έως 2,5%, όπου και υπερέχουν οι άντρες έναντι των γυναικών.
Η σημαντικότερη κλινική μορφή της ψωρίασης είναι η κατά πλάκας ψωρίαση, που χαρακτηρίζεται από ροδόχροες πλάκες που καλύπτονται από αργυρόχροα λέπια και αφορά περίπου το 80% των περιστατικών, ενώ σπανιότερες μορφές είναι η σταγονοειδής, η φλυκταινώδης, η ερυθροδερμική και η ανάστροφη ψωρίαση.
Οι περιοχές του σώματος που προσβάλλονται συχνότερα είναι οι αγκώνες, τα γόνατα, ο κορμός και συχνά τα νύχια, τα οποία περίπου στο 30% των περιπτώσεων αποτελούν και το σημείο πρωταρχικής εμφάνισης της νόσου.
Οι περισσότερες περιπτώσεις ψωρίασης εμφανίζονται πριν από την ηλικία των 40 ετών, ειδικότερα σε ηλικία 20-30 ετών, ενώ παρατηρείται έξαρση και στην ηλικία 50-60 ετών. Η κληρονομική προδιάθεση της ψωρίασης εκφράζεται με τον υψηλό κίνδυνο ψωρίασης στους απογόνους που φθάνει το 50% όταν και οι δύο γονείς πάσχουν, το 16% όταν πάσχει μόνο ένας γονέας και το 8% όταν υπάρχει προσβολή ενός αδελφού.
Οδυνηρή ασθένεια
Η ψωρίαση δεν είναι απλώς ένα αισθητικό πρόβλημα, αλλά μια μακράς διαρκείας και πολλές φορές οδυνηρή ασθένεια η οποία επηρεάζει και τις μικρότερες πτυχές της καθημερινής ζωής των ασθενών, ενώ η ψωριασική αρθρίτιδα και οι συννοσηρότητες επιφέρουν εξουθενωτικά συμπτώματα και επιβαρύνουν τη γενική κατάσταση των ασθενών.
Η αρνητική επίδραση στην ποιότητα της ζωής των πασχόντων από ψωρίαση, καθώς και τα γενικότερα συμπτώματα, επιβάλλουν θεραπευτική αντιμετώπιση η οποία θα πρέπει να εξατομικεύεται και να συνυπολογίζονται η βαρύτητα, η έκταση, η μορφή της νόσου, καθώς και η ηλικία των πασχόντων.

Θεραπεία

Η θεραπευτική προσέγγιση γίνεται σε τρεις βασικούς άξονες: α) στην τοπική εφαρμογή φαρμάκων, β) στη χρήση υπεριώδους ακτινοβολίας ως φωτοθεραπεία, γ) στη χορήγηση φαρμάκων από το στόμα είτε σε ενέσιμη μορφή, τα οποία στοχεύουν στις ευρύτερες φλεγμονώδεις λειτουργίες και δ) στην εφαρμογή συμπληρωματικών μεθόδων της Ιαματικής Ιατρικής με τη χρήση των ιαματικών φυσικών πόρων υπό μορφήν υδροθεραπείας, πηλοθεραπείας και θαλασσοθεραπείας. Οι τοπικές θεραπείες εφαρμόζονται στην ήπια ψωρίαση, ενώ οι συστηματικές θεραπείες, όπως κυκλοσπορίνη, μεθοτρεξάτη και βιολογικές θεραπείες, εφαρμόζονται στη μέτρια και σοβαρή ψωρίαση. Παρ’ όλα αυτά, σήμερα υπάρχει έντονη ανάγκη για αποτελεσματικότερη θεραπεία της μέτριας και της σοβαρής ψωρίασης καθώς περίπου το 50% των ασθενών δεν είναι ικανοποιημένοι από τις εφαρμοζόμενες θεραπείες.
Η επιλογή του θεραπευτικού πρωτοκόλλου που πρέπει να εξατομικεύεται, εξαρτάται κυρίαρχα από τον θεράποντα δερματολόγο, ακολουθώντας τις εξελίξεις της σύγχρονης φαρμακολογίας, μην απορρίπτοντας όμως και τις θεραπευτικές ιδιότητες των ιαματικών φυσικών πόρων, πεδίο εφαρμογής και έρευνας της Ελληνικής Ακαδημίας Ιαματικής Ιατρικής.

Πηλοθεραπεία

Η Πηλοθεραπεία (ιλυοθεραπεία – λασποθεραπεία) είναι η εφαρμογή πηλού ή λάσπης που έχει «ωριμάσει» σε πάσχοντα σημεία του σώματος με εμβάπτιση του σώματος σ’ αυτόν και με ολική ή μερική επάλειψη. Η βαθιά δράση της λάσπης αποδίδεται κυρίως στις υψηλές θερμοκρασίες περίπου 40οC, επειδή τα ιόντα του θείου και του ραδονίου απορροφώνται ευκολότερα με αυτό τον τρόπο.
Ο ιαματικός, όμως, πηλός δεν αποτελεί ένα απλό μίγμα στερεού υποστρώματος και ιαματικού νερού, καθώς το χώμα επιλέγεται από εδάφη ηφαιστιογενή, από προσχώσεις και έλη και ωριμάζει με το ιαματικό νερό για πολλούς μήνες ή χρόνια υφιστάμενο ζυμωτικές επεξεργασίες. Έτσι, αποκτά φυσικοχημικές ιδιότητες με την παρουσία ζώντων οργανισμών που διευκολύνουν την απορρόφηση του θείου και του ραδονίου τα οποία δρουν θεραπευτικά.
Στην πηλοθεραπεία ο μηχανισμός δράσης ποικίλλει, καθώς οι πηλοί με τα οργανικά και ανόργανα συστατικά και ιόντα που περιέχουν ασκούν ποικίλες δράσεις:
α) Η καταπραϋντική και χαλαρωτική δράση από τη θερμότητα διοχετεύεται από τη λάσπη, ενώ αυξάνει και την τοπική αιμάτωση με αποτέλεσμα την απομάκρυνση ουσιών που θεωρούνται υπεύθυνες για τη φλεγμονή.
β) Η δράση της ασκούμενης υδροστατικής πίεσης επιφέρει χαλάρωση του μυϊκού σπασμού, ενώ η δράση της άνωσης προκαλεί ελάττωση της βαρύτητας.
γ) Η αντισηπτική δράση του πηλού οφείλεται στο αργίλιο που περιέχει το οποίο χρησιμοποιείται σαν αντισηπτικό και στυπτικό, όπως στο διάλυμα του Burrow το οποίο περιέχει οξείδιο του αργιλίου.
δ) Η αύξηση της ηλεκτρικής αγωγιμότητας και η μεταβολή της δυναμικότητας της μεμβράνης έχει ως αποτέλεσμα την κινητοποίηση ιόντων και τοξικών ουσιών.
ε) Η αύξηση της θερμότητας του σώματος κατά τη διάρκεια του λουτρού ενεργοποιεί τους ιδρωτοποιούς αδένες, με αποτέλεσμα την αποβολή τοξικών ουσιών και ιόντων, όπως επίσης ενεργοποιεί ένζυμα και ορμόνες με ευεργετικά αποτελέσματα για τον οργανισμό.
στ) Η τριβή του δέρματος με πηλό απομακρύνει τις στοιβάδες της κερατίνης, με αποτέλεσμα σμήγμα, σκόνη, τοξικές ουσίες και μικρόβια που φυσιολογικά υπάρχουν στο δέρμα να απομακρύνονται, ενώ συγχρόνως η επιδερμίδα γίνεται ευκολότερα διαπερατή σε ιόντα του μεταλλικού νερού και σε ποικίλες οργανικές και ανόργανες ουσίες.
Η θεραπευτική αγωγή με πηλό, η οποία καθορίζεται από τον ειδικό ιατρό του πηλοθεραπευτηρίου, περιλαμβάνει 21 εφαρμογές διάρκειας 20 λεπτών και γίνεται 3-4 ώρες μετά το φαγητό και κενή την ουροδόχο κύστη και το έντερο. Το πάχος του πηλού πρέπει να είναι τουλάχιστον 4-5 εκατοστά και να μην ξεπερνάει τα 10 εκατοστά.
Ακολουθεί καθαρισμός του λουόμενου με ιαματικό νερό θερμοκρασίας 37-38οC και διάρκεια παραμονής σε αυτό 10-20 min. και στη συνέχεια ανάπαυση σε ύπτια θέση για 30-60 min.
Θαλασσοθεραπεία
Η Θαλασσοθεραπεία είναι η θεραπευτική και καλλυντική δράση του θαλασσινού νερού, γνωστή από αιώνες, καθώς περιέχει ιχνοστοιχεία με αντιβιοτικές και βακτηριοστατικές ιδιότητες. Ο όρος θαλασσοθεραπεία υποδηλώνει αποκλειστικά και μόνο τη χρήση θαλασσινού νερού το οποίο δεν έχει υποστεί επεξεργασία και μπορεί να θερμανθεί, ώστε να ευνοείται η απορρόφηση των ιχνοστοιχείων από τους ανοικτούς πόρους του δέρματος.
Στη θαλασσοθεραπεία, ο μηχανισμός στηρίζεται στο γεγονός ότι το θαλασσινό νερό που έχει αντληθεί από τη θάλασσα πρόσφατα θερμαίνεται σε θερμοκρασία 35-37 οC και έτσι ενεργοποιούνται αρνητικά ιόντα τα οποία διεισδύουν στο σώμα μέσω του δέρματος, μεταφέροντας σε κάθε όργανο τα ζωτικά στοιχεία της θάλασσας. Επιπλέον, το γεγονός ότι η σύσταση του θαλασσινού νερού είναι παρόμοια με αυτή των ανθρώπινων κυττάρων δίνει τη δυνατότητα για γρήγορο, άμεσο και βαθύ αποτέλεσμα.
Σύμφωνα με το μηχανισμό της θαλασσοθεραπείας, η επιδερμίδα μας φορτίζεται αρνητικά, αλλά το βαθύτερο στρώμα της θετικά, με αποτέλεσμα το ηλεκτρολυτικό ρεύμα να κατευθύνεται από την αρνητική προς τη θετική κατεύθυνση. Αρχικά τα αρνητικά ιόντα κινούνται μέσω της επιδερμίδας στο χόριο, όπου προσλαμβάνονται από τα τριχοειδή και στη συνέχεια οδηγούνται στο αίμα και μέσω αυτού σε όλα τα όργανα του σώματος.
Η θετική επίσης βιολογική δράση του κλίματος και του θαλάσσιου περιβάλλοντος ασκεί τονωτική επίδραση σε όλες τις λειτουργίες του ανθρώπινου οργανισμού μέσω της ηλιακής ακτινοβολίας, του όζοντος, του ιωδίου, του ιονισμού της ατμόσφαιρας και των θαλάσσιων λουτρών. Επίσης, το θαλάσσιο κλίμα ασκεί και καταπραϋντική επίδραση που οφείλεται στη σχετική σταθερότητα της θερμοκρασίας, της υγρασίας και της ατμοσφαιρικής πίεσης.
Ο χρόνος που απαιτείται για την ολοκλήρωση του μηχανισμού θαλασσοθεραπείας, έτσι ώστε να γίνει πλήρης διείσδυση των ενεργών στοιχείων του θαλασσινού νερού στον ανθρώπινο οργανισμό, είναι τουλάχιστον 20 λεπτά, χρόνος ο οποίος συστήνεται ως η ελάχιστη παραμονή των ατόμων μέσα στις πισίνες με θαλασσινό νερό στα κέντρα θαλασσοθεραπείας.
Στη σύγχρονη θαλασσοθεραπεία χρησιμοποιούνται εκτός από το θαλασσινό νερό και σκευάσματα που περιέχουν φύκια ή εκχυλίσματα φυκιών. Ορισμένα είδη φυκιών περιέχουν ανόργανα άλατα και ιχνοστοιχεία σε συγκεντρώσεις ακόμη και 50.000 φορές μεγαλύτερες των αντίστοιχων στο θαλασσινό νερό. Η διαδερμική δράση του νερού και των φυκιών εμφανίζεται λόγω της εισχώρησης των ιόντων τα οποία ενυδατώνουν τα επιδερμικά κύτταρα με ταυτόχρονη διάλυση των επιφανειακών λιποκυττάρων. Οι αντιφλεγμονώδεις και καταπραϋντικές δράσεις των θαλάσσιων οργανισμών είναι γνωστές, και μάλιστα συχνά χρησιμοποιούνται και σε καλλυντικά σκευάσματα ως τα δραστικά συστατικά τους.
Πρόσφατα, με τη βοήθεια της βιοτεχνολογίας, ανακαλύφθηκε ότι πολλά ζώα και φυτά της θάλασσας προσφέρουν χρήσιμα συστατικά στη φαρμακολογία, διαιτολογία και κοσμετολογία, καθώς η λάσπη από το βυθό της θάλασσας επιδρά θεραπευτικά στο ανθρώπινο σώμα και δίνει, ειδικά στο δέρμα, σημαντική προστασία από διάφορες ασθένειες. Επίσης, το ιώδιο, το πλαγκτόν, τα φύκια, το χαβιάρι με τα πολύτιμα συστατικά του, το θαλάσσιο κολλαγόνο προσφέρουν έντονη ενυδάτωση στο δέρμα, ώστε να ακτινοβολεί φρεσκάδα και υγεία.
Στον χώρο της ομορφιάς και της αισθητικής, η θαλασσοθεραπεία, η φυκοθεραπεία και η θαλάσσια βιοκοσμετολογία βρίσκουν καθημερινή εφαρμογή τόσο στο πρόσωπο, όσο στο σώμα και τα μαλλιά.

Ο βαθμός στον οποίο η προηγούμενη μόλυνση με τον ιό SARS-CoV-2 παρέχει προστασία σε επακόλουθη επαναμόλυνση δεν έχει εκτιμηθεί  πλήρως. Ερευνητές από την Δανία δημοσίευσαν στο περιοδικό Lancet τα αποτελέσματα μιας μεγάλης μελέτης που βασίστηκε στην καταγραφή όλων των μοριακών τεστ που έγιναν το 2020 στη χώρα.  Οι Καθηγητές της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Ευστάθιος Καστρίτης και Θάνος Δημόπουλος (Πρύτανης ΕΚΠΑ)  (https://mdimop.gr/covid19/) , συνοψίζουν τα κύρια ευρήματα της μελέτης. Στην Δανία, μέσα στο 2020, περίπου 4 εκατομμύρια άτομα (69% του πληθυσμού) υποβλήθηκαν σε 10,6 εκατομμύρια μοριακά τεστ, στο πλαίσιο μιας στρατηγικής εκτεταμένων , δωρεάν, μοριακών τεστ. Χρησιμοποιώντας λοιπόν αυτά τα εθνικά δεδομένα από τα μοριακά τεστ που έγιναν μέσα στο 2020, οι ερευνητές προσπάθησαν να εκτιμήσουν το βαθμό προστασίας έναντι επαναλοίμωξης από τον ιό  SARS-CoV-2.

Κατά τη διάρκεια της πρώτου επιδημικού κύματος (δηλ., πριν από τον Ιούνιο, 2020), περίπου μισό εκατομμύριο άτομα υποβλήθηκαν σε μοριακό τεστ, εκ των οποίων 2.2%  ήταν θετικοί.  Μεταξύ των θετικών ατόμων από το πρώτο κύμα της πανδημίας, 72 (δηλαδή 0.65%) βρέθηκαν ξανά θετικά σε μοριακό τεστ κατά τη διάρκεια του δεύτερου κύματος, σε σύγκριση με 3.27% των ατόμων που ήταν αρνητικά στο πρώτο κύμα. Αυτά τα αποτελέσματα αντιστοιχούν σε προστασία έναντι της επαναλοίμωξης κατά 80.5%. Μεταξύ των ατόμων ηλικίας 65 ετών και άνω όμως, παρατηρήθηκε ότι η προστασία έναντι της επαναλοίμωξης ήταν 47% ενώ η εκτιμώμενη προστασία ήταν παρόμοια για τα δύο φύλα.  Αν και στη μελέτη από την Δανία τα ευρήματα έδειξαν σχετικά χαμηλή προστασία έναντι της επαναμόλυνσης σε άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω σε σύγκριση με νεότερα άτομα μιας άλλη μελέτης, με διαφορετικό σχεδιασμό, βρήκε ότι υπήρχε υψηλός βαθμός προστασίας και μεταξύ των πιο ηλικιωμένων. Τα δεδομένα αυτά  δείχνουν ότι ο εμβολιασμός ατόμων που είχαν προσβληθεί στο παρελθόν από τον ιό πρέπει να γίνει κανονικά επειδή μπορεί να μην αρκεί η φυσική προστασία.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η πιθανότητα επαναμόλυνσης των εργαζομένων στον τομέα της υγείας λόγω του υψηλού κινδύνου έκθεσης τους στον ιό και των συχνών τεστ που υποβάλλονται ανεξάρτητα από κλινικά σημεία και συμπτώματα. Στην ανάλυση που έγινε, βρέθηκαν παρόμοια αποτελέσματα όσον αφορά το βαθμό προστασίας. Στη μελέτη αυτή, επίσης διαπιστώθηκε ότι το ποσοστό μόλυνσης μεταξύ των επαγγελματιών υγείας ήταν περίπου διπλάσιο από το γενικό πληθυσμό, όπως και  αρκετές οροεπιδημιολογικές μελέτες σε εργαζομένους στην υγεία. Μια άλλη οροεπιδημιολογική μελέτη στην Δανία είχε επίσης αναφέρει  ότι ο κίνδυνος μόλυνσης ήταν 1.38 φορές υψηλότερος στους εργαζόμενους σε θαλάμους COVID-19 σε σύγκριση με εργαζόμενους σε άλλα τμήματα του νοσοκομείου.

Ενδιαφέρον είναι επίσης ότι δεν φάνηκε να εξασθενεί η  προστασία με την πάροδο του χρόνου (ήταν παρόμοια για άτομα με 3–6 μήνες παρακολούθησης έναντι αυτών με περισσότερους από 7 μήνες παρακολούθησης.

Οι εκτιμήσεις της μελέτης αυτής για τη συνολική προστασία μετά από προηγούμενη λοίμωξη με SARS-CoV-2, συμφωνούν με αρκετές άλλες μελέτες από το Ηνωμένο Βασίλειο, το Κατάρ και τις ΗΠΑ, που ανέφεραν ότι η επαναμόλυνση ήταν σπάνια και εμφανίστηκε σε λιγότερο από το 1%, σε όλες οι περιπτώσεις COVID-19. Η διάρκεια της προστασίας έναντι της επαναλοίμωξης από τον SARS-CoV-2 παραμένει άγνωστη επειδή έχει παρέλθει πολύ λίγος χρόνος από την αρχή της πανδημίας, αλλά μία μελέτη σε περισσότερες από 20.000 εργαζόμενους στον τομέα της υγείας στο Ηνωμένο Βασίλειο διαπίστωσε ότι ο κίνδυνος μειώθηκε κατά 83% για τουλάχιστον 5 μήνες μετά την πρωτογενή λοίμωξη.  Μια άλλη μελέτη σε 12.551 εργαζομένους στον τομέα της υγείας στο Ηνωμένο Βασίλειο έδειξε επίσης 89% προστασία διάρκειας τουλάχιστον 6 μηνών.  Ωστόσο, η ακριβής διάρκεια  των αντισωμάτων μετά τη μόλυνση από κορωνοϊό είναι ακόμα αβέβαιη. Σε μια μελέτη παρατήρησης από τις ΗΠΑ που περιλάμβανε 3.2 εκατομμύρια άτομα που είχαν υποβληθεί σε τεστ παρουσίας  αντισωμάτων για τον SARS-CoV-2 και που αξιολογήθηκαν τα αποτελέσματα  μοριακών τεστ που έκαναν τουλάχιστον 3 μήνες μετά την ορολογική εξέταση βρέθηκε ότι η πιθανότητα θετικού μοριακού τεστ ήταν τουλάχιστον 10 φορές μικρότερη μεταξύ αυτών που είχαν είχαν θετικό τεστ αντισωμάτων .

Επειδή οι  νέες παραλλαγές του SARS-CoV-2 εμφανίστηκαν πρόσφατα στη Δανία, με κάποιες από αυτές να είναι γνωστό ότι είναι πιο μεταδοτικές από τις αρχικές, η μελέτη δεν μπορεί να αξιολογήσει την πιθανή τους επίδραση στον κίνδυνο επαναμόλυνσης.

Επιμέλεια: Νεκταρία Καρακώστα, Δημοσιογράφος Υγείας

Ο SARS-CοV-2 όμως είχε διαφορετική πορεία, μέσα σε ένα χρόνο διεσπάρη σε όλο τον πλανήτη και μέχρι σήμερα έχει προσβάλλει περισσότερα από 100 εκατομμύρια άτομα, έχει προκαλέσει 2,5 εκατομμύρια θανάτους και έχει επιφέρει τεράστιες και ανεπανόρθωτες κοινωνικο-οικονομικές καταστροφές, αναφέρει ο κ. Γεώργιος Λ. Δαΐκος, Λοιμωξιολόγος, Διευθυντής Β΄ Παθολογικής Κλινικής ΜΗΤΕΡΑ.

Τέτοιου είδους λοιμώδη νοσήματα που προκαλούν επιδημίες και πανδημίες δεν είναι δυνατόν να ελεγχθούν μόνο με την εφαρμογή μέτρων δημόσιας υγείας. Για τον περιορισμό τους απαιτείται η ανάπτυξη και παραγωγή αποτελεσματικών και ασφαλών εμβολίων. Είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι σε διάστημα 10 μηνών αναπτύχθηκαν περισσότερα από 200 εμβόλια έναντι της COVID-19, πολλά εξ’ αυτών βρίσκονται σε διάφορες φάσεις κλινικών μελετών και τρία έχουν ήδη εγκριθεί από τον ευρωπαϊκό οργανισμό φαρμάκων (ΕΜΑ) ως ασφαλή και αποτελεσματικά.

Την εντυπωσιακή αυτή πορεία της ανάπτυξης και παραγωγής εμβολίων έναντι του κορωνοϊού την συνοδεύουν διάφορες αναληθείς πληροφορίες για παρενέργειες που κλονίζουν την εμπιστοσύνη μερικών συνανθρώπων μας και τους οδηγούν στη λανθασμένη απόφαση να μην εμβολιασθούν.

Είναι αναληθές ότι τα εμβόλια νέας τεχνολογίας (mRNA, DNA) παρεμβαίνουν στο ανθρώπινο γονιδίωμα και προκαλούν βλάβες που θα εκδηλωθούν στο μέλλον.

Επίσης, είναι αναληθές ότι όλα έγιναν βιαστικά με τα εμβόλια του κορωνοϊού και δεν ακολουθήθηκαν οι προβλεπόμενες διαδικασίες. Αντίθετα, έγιναν όλες οι απαιτούμενες προκλινικές και κλινικές μελέτες φάσης Ι, ΙΙ και ΙΙΙ, ακολουθήθηκαν όλες οι προβλεπόμενες διαδικασίες και μετά από αυστηρό έλεγχο όλων των δεδομένων έλαβαν έγκριση από τις αρμόδιες ρυθμιστικές αρχές. Έγιναν όλα τόσο σύντομα, διότι το απαιτούσε η ανάγκη, υπήρχε όμως η τεχνογνωσία και επιστρατεύτηκε ένας μεγάλος αριθμός επιστημόνων που δεν έχει προηγούμενο στην ιστορία της ιατρικής.

Τέλος,  είναι αναληθές ότι το εμβόλιο είναι πιο επικίνδυνο από την ίδια τη νόσο COVID-19. Μέχρι σήμερα δεν έχουν αναφερθεί θάνατοι ή σοβαρές μη αναστρέψιμες επιπλοκές που προκλήθηκαν από το εμβόλιο, ενώ η μέση θνητότητα από τη νόσο (case fatality rate) είναι 2,3% και στις ηλικίες >80 ετών η θνητότητα πλησιάζει το 15%. Μέχρι σήμερα έχουν χορηγηθεί περισσότερες από 200 εκατομμύρια δόσεις εμβολίων έναντι του κορωνοϊού (850.000 δόσεις στη χώρα μας) με εντυπωσιακά αποτελέσματα όσον αφορά την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια.

Ήπιες & αναστρέψιμες οι ανεπιθύμητες ενέργειες του εμβολίου

Οι περισσότερες από τις ανεπιθύμητες ενέργειες που έχουν αναφερθεί είναι ήπιες και αναστρέψιμες. Σε πρόσφατη δημοσίευση από τις ΗΠΑ, μετά από 13,8 εκατομμύρια δόσεις των εμβολίων της Pfizer και Moderna, οι πιο συχνές παρενέργειες ήταν: πόνος στην περιοχή της ένεσης, πυρετός, κόπωση, κεφαλαλγία, μυαλγίες, αρθραλγίες, ζάλη και ναυτία.  Τα συμπτώματα αυτά ήταν πιο έντονα στη δεύτερη δόση του εμβολίου.

Σπανιότερα αναφέρθηκαν σοβαρές αλλεργικές αντιδράσεις, μόνο 4,5 περιπτώσεις/εκατομμύριο εμβολιασθέντων. H συχνότητα αυτή όμως δεν είναι διαφορετική από αυτή που παρατηρείται και σε άλλα εμβόλια όπως του πνευμονιοκόκκου, της γρίπης, του έρπητα ζωστήρα και είναι 10.000 φορές μικρότερη από την πιθανότητα που έχει κάποιος να καταλήξει σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ) εάν νοσήσει από COVID-19. Επιπλέον, θα πρέπει να σημειωθεί ότι όλοι όσοι εκδήλωσαν σοβαρή αλλεργική αντίδραση (αναφυλαξία) αντιμετωπίσθηκαν με την ενδεικνυόμενη θεραπεία και κανένας δεν είχε δυσμενή έκβαση.

Στις κλινικές μελέτες για την έγκριση των εμβολίων τις Pfizer και Moderna παρατηρήθηκαν 8 περιπτώσεις πάρεσης του προσωπικού νεύρου (παράλυση Bell) σε 74.000 άτομα που συμμετείχαν στις δύο μελέτες. Η πάθηση αυτή όμως δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι είναι αποτέλεσμα του εμβολιασμού καθότι η συχνότητά της είναι περίπου ίδια στο γενικό πληθυσμό, 15-20 περιπτώσεις/100.000 πληθυσμού ανά έτος, με αυτή που παρατηρήθηκε στους εμβολιασθέντες.

Τέλος, μεγάλη συζήτηση έχει γίνει στα μέσα ενημέρωσης για θανάτους που συνέβησαν μετά τον εμβολιασμό σε ωφελούμενους/νοσηλευόμενους οίκων ευγηρίας. Πράγματι, στην προαναφερθείσα μελέτη από τις ΗΠΑ παρατηρήθηκαν 78 θάνατοι μετά τον εμβολιασμό σε νοσηλευόμενους σε οίκους ευγηρίας. Θα πρέπει να σημειωθεί όμως ότι οι μισοί από τους θανάτους συνέβησαν σε άτομα που ήταν σε παρηγορητική φροντίδα (hospice care)  με οδηγίες να μη γίνει ανάνηψη, γεγονός που καταδεικνύει τη βαρύτητα των υποκειμένων νοσημάτων στα άτομα αυτά. Επιπλέον, σε κανένα θάνατο δεν υπήρξε αιτιατός σύνδεσμος με τον εμβολιασμό.

Σε αντίθεση με όλες τις αναληθείς πληροφορίες, τα μέχρι σήμερα εγκριθέντα εμβόλια για τη νόσο COVID-19 αποδεικνύουν καθημερινά ότι είναι αποτελεσματικά και πιο ακίνδυνα από την ίδια τη νόσο.

Επιμέλεια: Νεκταρία Καρακώστα, Δημοσιογράφος Υγείας

 

 

 

 

---

Αλλαγές στη συνολική υγεία και ειδικότερα στο δέρμα μπορεί να φέρει μαζί της η άνοιξη. Η βελτίωση του καιρού, η εφίδρωση και η μεγαλύτερη έκθεση στον ήλιο επηρεάζουν σημαντικά όσους έχουν δερματικά προβλήματα και κυρίως ακμή. Όσο οι μέρες αρχίζουν να μεγαλώνουν και η θερμοκρασία να ανεβαίνει, οι πάσχοντες μπορεί να παρατηρήσουν ότι το δέρμα τους γεμίζει σπυράκια.

Παρότι παλαιότερα δεν ήταν επιστημονικά αποδεδειγμένο, μελέτες έχουν καταδείξει ότι πράγματι αυτές οι περιοδικές εξάρσεις οφείλονται στη αλλαγή των εποχών. Και επειδή κανείς δεν μπορεί να τα βάλει με τον καιρό, η αποφυγή τους είναι προσωπική υπόθεση του καθενός.

«Όταν ο καιρός καλυτερεύει, οι σταδιακά αυξανόμενες θερμοκρασίες και η εφίδρωση μπορούν να οδηγήσουν το δέρμα να ενισχύσει την παραγωγή σμήγματος και όταν οι σμηγματογόνοι αδένες ανταποκρίνονται, υπάρχει πιθανότητα να ακολουθήσει ακμή. Η ακμή προκύπτει όταν η ποσότητα του σμήγματος, που φυσιολογικά εκκρίνεται από το δέρμα για την προστασία του, αυξάνεται κατά τη διάρκεια ορισμένων φάσεων της ζωής, όπως στην εφηβεία. Η υπερέκκριση σμήγματος από τους σμηγματογόνους αδένες, που οφείλεται σε ορμονικές διαταραχές, εμποδίζει την αποβολή των νεκρών κυττάρων (που σημειωτέον όταν υπάρχει ακμή είναι περισσότερα) και έτσι προκαλείται φραγή των πόρων.
Παράλληλα η υπερέκκριση του σμήγματος δημιουργεί το ιδανικό περιβάλλον για γρήγορο πολλαπλασιασμό ενός τύπου βακτηρίων που ζει στο δέρμα, με αποτέλεσμα τον ερεθισμό των δερματικών πόρων και την πρόκληση φλεγμονής. Αυτή με τη σειρά της μπορεί να εισχωρήσει σε βαθύτερες στοιβάδες του δέρματος και να προκαλέσει κύστες ή οζίδια», εξηγεί ο Δερματολόγος – Αφροδισιολόγος δρ Χρήστος Στάμου.

Λύσεις

Όσοι πάσχουν από ακμή, λοιπόν, είναι πολύ πιθανό να χρειαστεί να αλλάξουν την καθημερινή φροντίδα του δέρματός τους. Η καθαριότητά του πρέπει να γίνεται ακόμα πιο σχολαστικά και ιδιαίτερα μετά από εφίδρωση. Από τώρα μέχρι και το τέλος του καλοκαιριού, είναι απαραίτητη η χρήση ενός καθαριστικού προϊόντος που αφαιρεί τη λιπαρότητα και βοηθά στον έλεγχο του υπερβολικού σμήγματος. Για βαθύτερο καθαρισμό, υπάρχουν προϊόντα που περιέχουν σαλικυλικό οξύ. Για τις γυναίκες, η υιοθέτηση ενός στυλ χτενίσματος που δεν αφήνει τα μαλλιά να ακουμπούν στο δέρμα βοηθά στην αποφυγή εξάρσεων της ακμής, γιατί δεν επιτρέπει σε μικροποσότητες προϊόντων styling αλλά και σμήγματος από το τριχωτό της κεφαλής να μεταφέρεται στην πάσχουσα περιοχή.

Η ενυδάτωση του δέρματος είναι εξίσου απαραίτητη την άνοιξη και το καλοκαίρι, όσο και το χειμώνα. Παρότι η λιπαρότητα δίνει την εντύπωση ότι το δέρμα είναι προστατευμένο, στην πραγματικότητα η ελλιπής ενυδάτωση αναγκάζει τους αδένες να παράγουν περισσότερο σμήγμα. Ιδανική είναι η χρήση μιας μη λιπαρής ενυδατικής κρέμας, καλύτερα σε μορφή τζελ.

Το δέρμα την άνοιξη, όμως, έχει και άλλη μια ανάγκη: την αύξηση της προστασίας από τον ήλιο. «Η έντονη έκθεση στον ήλιο βλάπτει την ακμή και αυτό διότι προκαλεί φλεγμονή, οπότε το δέρμα εκκρίνει περισσότερο σμήγμα. Η ήπια, όμως, έκθεση είναι ευεργετική, καθώς οι ακτίνες του ήλιου δρουν ανοσοκατασταλτικά. Σε αυτή άλλωστε στηρίζεται και η φωτοθεραπεία, η οποία προσφέρει γρήγορη και μακροχρόνια ύφεση της ακμής», τονίζει ο δρ Στάμου.

Η φωτοθεραπεία είναι μια αποτελεσματική θεραπεία που αναζωογονεί το δέρμα με μη επεμβατικό φως, επιταχύνοντας την ανανέωση των κυττάρων και την υγεία του δέρματος, θεραπεύοντας έτσι την ακμή. Το μπλε φως έχει φυσική αντιμικροβιακή και αντιακνεϊκή δράση, ενώ δεν επιτρέπει στα μικρόβια να αναπτύξουν αντοχή, όπως συμβαίνει με τη χρήση αντιβιοτικών. Παράλληλα, ρυθμίζει την παραγωγή του σμήγματος και προστατεύει το δέρμα από φλεγμονές. Προσοχή όμως: δεν χρησιμοποιούν όλα τα μηχανήματα φωτοθεραπείας την ίδια τεχνολογία. Κάποια μπορεί να προκαλέσουν ερεθισμό, σε αντίθεση με κάποια άλλα που ενεργοποιούν τους φυσικούς μηχανισμούς ανάπλασης του δέρματος χωρίς την παραμικρή παρενέργεια.

«Τώρα που ο καιρός ζεσταίνει και ο ήλιος είναι εντονότερος, δώστε προσοχή στην ακμή και φροντίστε το δέρμα πιο εντατικά. Εάν, παρά τα μέτρα αυτά, η ακμή χειροτερέψει απευθυνθείτε στον δερματολόγο, ο οποίος θα συστήσει μια εξατομικευμένη αγωγή, μετά τη διάγνωση των αιτιών της ακμής, προκειμένου να επανέλθει το δέρμα σε ισορροπία», καταλήγει ο δρ Χρήστος Στάμου.

Επιμέλεια: Νεκταρία Καρακώστα, Δημοσιογράφος Υγείας

Ζούμε στην εποχή, στην οποία ακμάζουν οι νέες τεχνολογίες και όλα κινούνται με τους ταχείς ρυθμούς του Διαδικτύου. Στα περισσότερα επαγγέλματα δεν κάνουμε βήμα χωρίς έρευνα στο διαδίκτυο, όσο για τα θέματα υγείας, εκεί κι αν «γκουγκλάρουμε»… Όμως, συχνά, στην προσπάθειά μας να κάνουμε αυτοδιάγνωση, παραγνωρίζουμε τους κινδύνους.

Είναι ενδεικτικά τα ευρήματα επιστημονικής έρευνας, που δημοσιεύθηκε πριν από λίγους μήνες στο Medical Journal of Australia, από το Πανεπιστήμιο Edith Cowan. Όπως διαπιστώθηκε, η αναζήτηση στο διαδίκτυο πολύ συχνά δεν είναι μόνο αναξιόπιστη, αλλά και επικίνδυνη.

Πιο συγκεκριμένα οι ερευνητές ανέλυσαν 26 προγράμματα συμπτωμάτων. Βρήκαν ότι έκαναν σωστή διάγνωση ως πρώτο αποτέλεσμα μόνο στο 36% του χρόνου και μεταξύ των τριών πρώτων αποτελεσμάτων στο 52% του χρόνου. Επιπλέον διαπίστωσαν ότι οι συμβουλές, που έδιναν, για το πότε και για το πού μπορεί ο χρήστης να αναζητήσει ιατρική βοήθεια, ήταν ακριβείς μόνο στο 49% του χρόνου.

«Τα online εργαλεία αναζήτησης πληροφοριών και αξιολόγησης υγείας δεν μπορούν σε καμία περίπτωση να αντικαταστήσουν τον γιατρό. Μόνο ο ειδικός γιατρός έχει τη συνολική εικόνα του ασθενούς, έχει λάβει το ιστορικό του, συνεκτιμά τα συμπτώματα και δεν τα βλέπει αποσπασματικά και μεμονωμένα», λέει η δρ Ανατολή Παταρίδου, MD, Ωτορινολαρυγγολόγος, Χειρουργός Κεφαλής – Τραχήλου, ΠαιδοΩΡΛ, Επιστημονική Συνεργάτης Νοσοκομείου ΥΓΕΙΑ-ΜΗΤΕΡΑ.

«Έχει συμβεί αρκετές φορές, μιλώντας με κάποιον ασθενή, να μου κάνει κάποιες ερωτήσεις ή να εκφράζει κάποιες βεβαιότητες, οι οποίες δείχνουν ότι έχει, ήδη, ψάξει πληροφορίες. Συνήθως, βέβαια, αυτά που βρίσκει δεν ισχύουν, τον μπερδεύουν, τον αποπροσανατολίζουν και, τελικά, τον φοβίζουν περισσότερο. Ερχόμενος, λοιπόν, στο ιατρείο, διαπιστώνει ότι κακώς μπήκε σε όλη αυτή τη διαδικασία και ότι μόνο ο γιατρός μπορεί να του εξηγήσει τα πάντα γύρω από το πρόβλημά του και να του δώσει λύσεις», προσθέτει η ειδικός.

«Πρόκειται για μια κατάσταση που μας προβληματίζει και σίγουρα δεν είναι αστείο – όπως, άλλωστε, μας εξηγούν και οι ειδικοί ψυχικής υγείας. Θα πρέπει ο κόσμος να καταλάβει ότι  ο Dr Google, όπως έχει επικρατήσει να τον λέμε χαριτολογώντας, δεν είναι ο κατάλληλος για να ερμηνεύσει συμπτώματα και να υποδείξει τρόπους αντιμετώπισης», επισημαίνει η κα Ανατολή Παταρίδου.

Όπως λέει, βάσει διεθνών εκτιμήσεων, οι αναζητήσεις στο Google για διάφορα ζητήματα υγείας, μικρά ή μεγαλύτερα, ανέρχονται σε περίπου 700.000 ανά λεπτό της ώρας.

«Πρέπει να εξηγήσουμε στον κόσμο ότι το διαδίκτυο, όσο πολύτιμο εργαλείο κι αν είναι, κρύβει και κινδύνους και ότι η χρήση του πρέπει να γίνεται με μέτρο και με ασφάλεια», επισημαίνει η δρ Παταρίδου.

Ποιοι είναι, όμως, εκείνοι που συνήθως αναζητούν πληροφορίες για την υγεία στο διαδίκτυο; Ως επί το πλείστον πρόκειται για άτομα, που χαρακτηρίζονται από τη λεγόμενη «κυβερνοχονδρίαση», λένε οι ειδικοί. Δηλαδή νιώθουν άγχος και φόβο για την κατάσταση της υγείας τους και ψάχνουν να βρουν στο Διαδίκτυο πληροφορίες, ώστε να δουν αν αυτά τα συμπτώματα που έχουν – ή που υποπτεύονται ότι μπορεί να έχουν – σχετίζονται με κάποια πάθηση, συνήθως σοβαρή, που μπορεί να μην έχουν εντοπίσει οι γιατροί ή, ακόμη, και να τους την αποκρύπτουν.

Αυτή η έντονη ανησυχία του ατόμου για την υγεία του μπορεί να συνδέεται με γεγονότα, που συνέβησαν πρόσφατα, όπως, για παράδειγμα η πανδημία της COVID-19, η απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου ή κάποιες τραυματικές εμπειρίες. Συνήθως πρόκειται για αγχώδη άτομα, που δυσκολεύονται να διαχειριστούν συναισθήματα και καταστροφολογούν, πιστεύοντας πάντα το χειρότερο σενάριο (π.χ. πονάει πάρα πολύ το αυτί μου, δεν περνάει, άρα έχω καρκίνο και μπορεί να πεθάνω).

Επιμέλεια: Νεκταρία Καρακώστα, Δημοσιογράφος Υγείας