Κατηγορία: ΥΓΕΙΑ

Πολυάριθμες κοινότητες και άγριοι χώροι καταστρέφονται από πυρκαγιές και ο ζεστός καιρός προκαλεί άγχος στους ανθρώπους και τα ζώα σε ολόκληρο τον κόσμο, σύμφωνα με το άρθρο της ιστοσελίδας The fur bears.

Γάτες και σκύλοι

• Παρέχετε φρέσκο, καθαρό νερό στα σκυλιά και τις γάτες σας, είτε βρίσκονται μέσα είτε έξω.
• Κρατήστε τα σε εσωτερικούς χώρους. Αυτό είναι ιδιαίτερα απογοητευτικό για πολυάριθμα σκυλιά, αλλά η θερμοπληξία και οι συναφείς ασθένειες μπορούν να επηρεάσουν τα οικόσιτα ζώα γρήγορα και είναι πολύ πιο δύσκολο για αυτά να δροσιστούν. Ο περιορισμός του χρόνου παραμονής σε εξωτερικούς χώρους, προσωρινά, είναι μερικές φορές απαραίτητος. Βγαίνοντας βόλτα νωρίτερα το πρωί ή αργότερα μέσα στην ημέρα, μπορείτε να αποφύγετε τις πιο υψηλές θερμοκρασίες.
• Ελέγξτε το οδόστρωμα. Εάν βρίσκεστε σε εξωτερικό χώρο, ελέγξτε τη θερμοκρασία της επιφάνειας όπου θα περπατούν ή θα περνούν χρόνο- με τα παπούτσια που φοράνε, ξεχνάμε πόσο καυτή μπορεί να γίνει η άσφαλτος, η άμμος, το σκυρόδεμα και άλλες επιφάνειες.
• Μπορείτε επίσης να δροσίσετε τη γάτα ή το σκύλο σας βουρτσίζοντάς τα πιο τακτικά για να απομακρύνετε το επιπλέον τρίχωμα, ενθαρρύνοντάς τα να ξαπλώνουν σε πιο δροσερές επιφάνειες, όπως πλακάκια ή κεραμικά δάπεδα, και μπορείτε να τα βρέχετε καλά με δροσερό νερό, εστιάζοντας γύρω από τα αυτιά και τις πατούσες τους.
• Μην αφήνετε ποτέ τα κατοικίδια ζώα σε ζεστό αυτοκίνητο.

Αν αναρωτιέστε πώς να κοιμηθείτε με καύσωνα, μην ανησυχείτε. H Dr. Nerina Ramlakhan, ειδική σε θέματα ύπνου της Silentnight,  προτείνει μερικά απλά hacks που αλλάζουν εντελώς το παιχνίδι, σύμφωνα με το άρθρο της ιστοσελίδας Glamour UK.

Μην κλείνετε την πόρτα του υπνοδωματίου

Για να κυκλοφορήσει ο αέρας, πρέπει να κρατάτε τα παράθυρα και τις πόρτες ανοιχτά για να κυκλοφορεί ο αέρας. Αν μπορείτε, ανοίξτε ένα άλλο παράθυρο έξω από το υπνοδωμάτιό σας (ίσως στο μπάνιο ή στο διάδρομο), για να περνάει το αεράκι. Επίσης, σταματήστε την υπερθέρμανση του υπνοδωματίου σας κατά τη διάρκεια της ημέρας, κρατώντας κλειστές τις κουρτίνες.

Μια αλλαγή είναι εξίσου καλή με την ξεκούραση

Αλλάξτε την πλευρά του μαξιλαριού, κοιμηθείτε ανάποδα, γυρίστε από την άλλη πλευρά. Αυτό σας δίνει περισσότερες πιθανότητες να βρείτε ένα πιο δροσερό σημείο που δεν έχετε ήδη ζεστάνει με τη θερμότητα του σώματός σας και μπορεί να σημαίνει ότι μπορεί να είστε σε καλύτερη θέση για να επωφεληθείτε από τη ροή του αέρα.

Δοκιμάστε το κόλπο με τη βρεγμένη πετσέτα

Αν δεν έχετε κλιματισμό, δοκιμάστε να ξεπλύνετε μια πετσέτα και να την τοποθετήσετε μπροστά από ένα ανοιχτό παράθυρο ή ακόμα και μπροστά από τον ανεμιστήρα σας. Αυτό σημαίνει ότι οποιοσδήποτε αέρας ρέει μέσα από αυτήν θα πάρει τη δροσερή υγρασία και θα βοηθήσει στην κυκλοφορία της στο δωμάτιο.

Βεβαιωθείτε ότι τα σεντόνια σας «αναπνέουν»

Αυτό σημαίνει ότι αν ιδρώσετε, θα παραμείνει παγιδευμένο στο δέρμα σας και θα σας κάνει να νιώθετε υγρό. Αντ’ αυτού, επιλέξτε αέρινα, αναπνέοντα υφάσματα όπως βαμβάκι ή λινό.

Κάντε ντους πριν τον ύπνο

Πριν πέσετε στο κρεβάτι, μπορείτε να δοκιμάσετε να πλύνετε τα πόδια σας και να περάσετε τους καρπούς σας κάτω από κρύο νερό. Το να κάνετε ένα κρύο ή χλιαρό ντους πριν πέσετε στο κρεβάτι θα κάνει επίσης το κόλπο.  Δοκιμάστε να παγώσετε τη μαξιλαροθήκη σας στην κατάψυξη πριν πέσετε στο κρεβάτι.

Δοκιμάστε τον ανεμιστήρα και τον πάγο

Αυτό θα δροσίσει το δωμάτιο καθώς ο πάγος θα αρχίσει να λιώνει.

 

Κωνσταντίνος Κουσκούκης

Καθηγητής Δερματολογίας – Νομικός –

Πρόεδρος της Ελληνικής

Ακαδημίας Ιαματικής Ιατρικής –

Πρόεδρος Ελληνικού Συνδέσμου Τουρισμού Υγεία

Η ανακουφιστική φροντίδα παρέχει υποστήριξη στο τέλος του κύκλου ζωής του σε ένα σπίτι ατόμων ή σε ένα κέντρο φροντίδας. Συνήθως είναι μια ομαδική προσανατολισμένη προσέγγιση για εξειδικευμένη ιατρική περίθαλψη, ιατρικό εξοπλισμό και προμήθειες, διαχείριση πόνου και συναισθηματική και πνευματική υποστήριξη ειδικά προσαρμοσμένη στις ανάγκες και τις επιθυμίες του ασθενούς.

Πολλοί ηλικιωμένοι πεθαίνουν σε εγκαταστάσεις όπως νοσοκομεία ή γηροκομεία που λαμβάνουν φροντίδα που δεν συνάδει με τις επιθυμίες τους. Είναι σημαντικό για τους ηλικιωμένους ενήλικες να προγραμματίζουν έγκαιρα και να ενημερώνουν τους φροντιστές, τους γιατρούς ή τα μέλη της οικογένειάς τους εκ των προτέρων για τις προτιμήσεις στο τέλος της ζωής τους.

Η παρηγορητική φροντίδα είναι εξειδικευμένη ιατρική περίθαλψη και έχει ως στόχο να ενισχύσει την τρέχουσα φροντίδα ενός ατόμου εστιάζοντας στην ποιότητα ζωής για αυτά και την οικογένειά του και αποτελείται από πολλούς διαφορετικούς επαγγελματίες που συνεργάζονται με τον ασθενή, την οικογένεια και τους άλλους γιατρούς του ασθενούς για να παρέχουν ιατρική, κοινωνική, συναισθηματική και πρακτική υποστήριξης με την βοήθεια κοινωνικών λειτουργών και διατροφολόγων σε νοσοκομεία, γηροκομεία, κλινικές παρηγορητικής φροντίδας εξωτερικών ασθενών και σε ορισμένες άλλες εξειδικευμένες κλινικές ή στο σπίτι.

Στη χώρα μας 135.000 ασθενείς και οι οικογένειες τους χρειάζονται υπηρεσίες ανακουφιστικής φροντίδας ετησίως, με τις ημερήσιες ανάγκες να μεταφράζονται σε 15000 ασθενείς, εκ των οποίων το 37% των αναγκών αφορά καρκινοπαθείς και το υπόλοιπο 63% ασθενείς με καρδιαγγειακά νοσήματα, χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, φυματίωση, ΗIV, σακχαρώδη διαβήτη, κίρρωση, νεφροπάθειες, διάφορες μορφές άνοιας και άλλες περιπλεγμένες ασθένειες, ενώ ανάμεσα τους βρίσκονται και παιδιατρικοί ασθενείς που επίσης αναζητούν εξειδικευμένες υπηρεσίες ανακουφιστικής φροντίδας.

Η πλειονότητα των ασθενών 95% θα μπορούσε να λαμβάνει τις υπηρεσίες ανακουφιστικής φροντίδας κατ’ οίκον, ενώ το 3,5% θα χρειαζόταν νοσηλεία και θα έπρεπε να υπάρχουν περίπου 500 ειδικές κλίνες.

Η ημερήσια φροντίδα ενηλίκων είναι μια μη οικιστική εγκατάσταση που παρέχει επίβλεψη, κοινωνικοποίηση και ψυχαγωγία κατά τη διάρκεια της ημέρας για οποιονδήποτε άνω των 18 ετών.

Τα Seniors διαμερίσματα είναι ειδικά σχεδιασμένα για ηλικιωμένους που δεν χρειάζονται επίβλεψη, έχουν απόλυτη ελευθερία και επιθυμούν να είναι μεταξύ ατόμων της δικής τους ηλικιακής ομάδας

Η ανεξάρτητη διαβίωση για σχεδιασμένα με τα ίδια πλεονεκτήματα με τα seniors διαμερίσματα, προσφέρουν όμως μια σειρά υπηρεσιών που βελτιώνουν την ποιότητα ζωής των κατοίκων.

Η κοινότητα συνταξιοδότησης είναι μια οικιστική κοινότητα ή ένα συγκρότημα κατοικιών που έχει σχεδιαστεί για ηλικιωμένους ενήλικες που γενικά είναι σε θέση να φροντίζουν τον εαυτό τους, ενώ συχνά παρέχονται δραστηριότητες και ευκαιρίες κοινωνικοποίησης.

Η κοινότητα συνταξιοδότησης συνεχούς φροντίδας – CCRC, παρέχει ένα πλήρες σύνολο φροντίδας, συμπεριλαμβανομένης της ανεξάρτητης διαβίωσης, της υποβοηθούμενης διαβίωσης, της φροντίδας μνήμης και της εξειδικευμένης φροντίδας.

Η προσωπική φροντίδα στο σπίτι, προσφέρει υπηρεσίες που παρέχονται από κάποιον που δεν είναι νοσοκόμα, ή γιατρός, καθώς και βοήθεια με γεύματα, υγιεινή, διασκέδαση και μεταφορά.

Η ζωή με υποστήριξη (υποβοηθούμενη), παρέχετε σε κατοίκους ανεξάρτητους και με μακροχρόνια προσωπική φροντίδα όπως γεύματα, διαχείριση φαρμάκων και οικονομική βοήθεια.

Η φροντίδα μνήμης που είναι παρόμοια με την υποβοηθούμενη ζωή, αλλά απευθύνεται σε ενήλικες με προοδευτικές γνωστικές διαταραχές.

Το γηροκομείο ή οίκος ευγηρίας δημόσιο ή ιδιωτικό παρέχει υψηλό επίπεδο μακροχρόνιας προσωπικής και νοσηλευτικής περίθαλψης επί 24ωρου βάσεως για άτομα που δεν μπορούν να φροντίσουν τον εαυτό τους.

Οι σημερινές ανάγκες για κατ’ οίκον φροντίδα απαιτούν να αναπτυχθούν 300 διεπιστημονικές ομάδες, με καθεμιά να εξυπηρετεί 50 ασθενείς την ημέρα στοχεύοντας στη δημιουργία υπηρεσιών που θα διασφαλίζουν την υποστήριξη, τη φροντίδα και την αξιοπρεπή διαβίωση των ασθενών-ακόμη και όταν πλησιάζει ο θάνατος.

Περαιτέρω επιβάλλεται δημιουργία ειδικών ξενώνων, με σπιτική ατμόσφαιρα όπου θα στοχεύουν στην ανακούφιση των συμπτωμάτων του ασθενούς, προσφέροντας παράλληλα μια περίοδο αποσυμπίεσης (2 ή 3 εβδομάδων) για τους συγγενείς τους.

Ένα τεράστιο κενό έρχεται να καλύψει νομοσχέδιο Υπουργείου Υγείας στον ευαίσθητο τομέα της ανακουφιστικής φροντίδας, επιχειρώντας να δημιουργήσει ένα δίκτυο υπηρεσιών προσεγγίζοντας ολιστικά τους πάσχοντες από απειλητικές ασθένειες

Προτείνεται να συσταθεί Εθνική Επιστημονική Επιτροπή Ανακουφιστικής Φροντίδας για την δημιουργία Εθνικού Μητρώου Ασθενών Ανακουφιστικής Θεραπείας με ατομική ηλεκτρονικό φάκελο. Περαιτέρω να δημιουργηθεί ο θεσμός των οίκων ευγηρίας που θα εντάσσεται στο ΕΣΥ υπαγόμενος στη Διοίκηση του Νοσοκομείου και συνεπικουρούμενος από τις κλινικές του Νοσοκομείου.

 

 

Η ενδομητρίωση είναι μια πάθηση που επηρεάζει τα κύτταρα ακριβώς έξω από τη μήτρα. Συνήθως περιλαμβάνει όγκους.  Το γιατί αναπτύσσεται η ενδομητρίωση δεν είναι προς το παρόν γνωστό. Οι γυναίκες που πάσχουν από ενδομητρίωση είναι πιο πιθανό να βιώσουν περιόδους υπογονιμότητας.

Πολλές γυναίκες με την πάθηση δεν έχουν κανένα σύμπτωμα. Σε αυτή την περίπτωση, ο μονός τρόπος διάγνωσης της πάθησης είναι να υποβληθούν σε σπινθηρογράφημα. Ωστόσο, υπάρχουν ορισμένα αποκαλυπτικά σημάδια που δείχνουν ότι μπορεί να έχετε την πάθηση. Ακολουθούν αυτά που πρέπει να προσέξετε, σύμφωνα με το άρθρο της ιστοσελίδας Art of Healthy Living.

Πόνος κατά τη διάρκεια των εξετάσεων

Εάν αισθάνεστε πόνο κατά τη διάρκεια μιας πυελικής εξέτασης, θα μπορούσε να είναι σημάδι ενδομητρίωσης. συνήθως, οι εξετάσεις δεν πρέπει να πονάνε, εκτός αν έχετε κάποια γνωστή πάθηση. Εάν πονάνε, τότε είναι εάν σημάδι ότι μπορεί να έχετε όγκους σε ανεπιθύμητες περιοχές.

Δυσκολία στην εγκυμοσύνη

ομοίως, αν δυσκολεύεστε να μείνετε έγκυος, αυτό θα μπορούσε επίσης να είναι ένα σημάδι ενδομητρίωσης. οι περισσότερες γυναίκες είναι σε θέση να μείνουν έγκυες μέσα σε δώδεκα μήνες συνεπούς προσπάθειας, ωστόσο, αν σας πάρει περισσότερο χρόνο από αυτό, τότε θα μπορούσε να είναι σημάδι υπογονιμότητας. Τα ζευγάρια συνήθως αναζητούν θεραπεία  υπογονιμότητας εάν δεν προκύψει εγκυμοσύνη μέσα σε δυο χρονιά.

 Κράμπες

Μπορεί να εμφανίσετε διαφορετικούς τύπους κράμπας ανάλογα με τη θέση των όγκων. Τα συμπτώματα των κραμπών διαφέρουν δραματικά μεταξύ των ατόμων.

Ορισμένες γυναίκες, για παράδειγμα, βιώνουν κράμπες κατά τη διάρκεια της ούρησης. Αυτό συνήθως συμβαίνει όταν οι όγκοι παρεμβαίνουν στα νεύρα που τροφοδοτούν την ουροδόχο κύστη. Οι κράμπες μπορεί επίσης να εμφανιστούν κατά τη διάρκεια των κινήσεων του εντέρου. Και πάλι, αυτό συμβαίνει συνήθως επειδή οι όγκοι παρεμβαίνουν στη φυσιολογική λειτουργία του ιστού.

Το πόσο πονάει η κράμπα μπορεί να ποικίλλει σημαντικά σε ασθενείς με ενδομητρίωση. Ορισμένες φορές, οι κράμπες είναι ελάχιστες και δύσκολα αντιλαμβάνεστε ότι υπάρχουν. Άλλες φορές, μπορεί να σας εμποδίζουν να εργαστείτε.

Πόνος κατά τη διάρκεια του σεξ

Ο πόνος κατά τη διάρκεια του σεξ είναι ένα άλλο κοινό σημάδι της ενδομητρίωσης. Αν πονάτε κατά την διάρκεια της σεξουαλικής πράξεις, τότε θα πρέπει να πάτε σε κάποιο γυναικολόγο για έναν έλεγχο για να δείτε τι προκαλεί το πρόβλημα. Το επώδυνο σεξ μπορεί να έχει διάφορους παράγοντες που συμβάλλουν σε αυτό, όχι μόνο την ενδομητρίωση.

Πυελικός πόνος

Συνήθως, ο πυελικός πόνος είναι μεγαλύτερος λίγο πριν από την έμμηνο ρύση και στη συνέχεια μειώνεται μετά την έμμηνο ρύση.

Οι ερευνητές δεν πιστεύουν ότι υπάρχει σχέση μεταξύ της ποσότητας του πόνου που έχετε και της έκτασης της νόσου. Μπορεί να έχετε σοβαρό πόνο με πολύ μικρές μόνο αυξήσεις και ήπιο έως καθόλου πόνο με ακραίες ή σοβαρές αυξήσεις που αλλάζουν το σχήμα της κοιλιάς σας.

Τα υγιή ζευγάρια που αντιμετωπίζουν υπογονιμότητα θα πρέπει να προσπαθήσουν να αποκλείσουν την ενδομητρίωση. Είναι σύνηθες να βρεθούν αναπτύξεις σε άτομα που δεν έχουν καθόλου συμπτώματα (εκτός από υπογονιμότητα).

Η ενδομητρίωση μπορεί μερικές φορές να οδηγήσει στην ανάπτυξη ουλώδους ιστού που μπορεί να βλάψει τα αναπαραγωγικά όργανα. Γι’ αυτό οι γιατροί συνιστούν στις γυναίκες να πηγαίνουν για εξετάσεις για να προσδιορίσουν την αιτία των συμπτωμάτων τους. Άλλες συχνές καταστάσεις που σχετίζονται με την ενδομητρίωση περιλαμβάνουν πόνο κατά την ούρηση, πόνο στη μέση, δυσκοιλιότητα, βαριές περιόδους και χρόνια κόπωση.

Tο να κόψετε τη συνήθεια του συνεχούς αγγίγματος του προσώπου είναι λίγο πιο εύκολο να το πείτε παρά να το κάνετε είναι μια συνήθεια που είναι βαθιά ριζωμένη στην ανθρώπινη συμπεριφορά. Τα καλά νέα όμως είναι ότι δεν είναι αδύνατο. Ακολουθούν μερικές εύκολες συμβουλές και τακτικές από ειδικούς που θα σας βοηθήσουν να σταματήσετε αυτή την συνήθεια, σύμφωνα με το άρθρο της ιστοσελίδας Real Simple.

Κρατήστε τα χέρια σας απασχολημένα

Ένας από τους ευκολότερους τρόπους για να διακόψετε τη συνήθεια να αγγίζετε το πρόσωπο είναι να κρατάτε τα χέρια σας απασχολημένα. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε ένα μπαλάκι αντιστρες ή ένα λαστιχάκι γύρω από τον καρπό σας για να το κουμπώνετε κάθε φορά που θέλετε να αγγίξετε το πρόσωπό σας. Ψάχνετε για κάτι πιο παραγωγικό; Προτείνεται να ασχοληθείτε με ένα χόμπι όπως το πλέξιμο με βελονάκι για να κρατήσετε τα χέρια σας απασχολημένα.

Οραματιστείτε αυτό που περνάτε

Μια άλλη μέθοδος που εγκρίνει για να αποβάλλετε οριστικά αυτή τη συμπεριφορά είναι να οραματιστείτε όλα τα αηδιαστικά πράγματα που μπορεί να απλώνετε στο πρόσωπό σας εξαιτίας της. Χρησιμοποιήστε τεχνικές οπτικοποίησης και φανταστείτε τα χέρια σας ως «βρώμικα όργανα» και σκεφτείτε όλα τα αηδιαστικά πράγματα και μέρη που έχουν αγγίξει όλη μέρα. Βάλτε αυτή την εικόνα στο μυαλό σας ακόμα και αν τα χέρια σας είναι καθαρά. Αν σας ακούγεται ελαφρώς ενοχλητικό, αυτή μπορεί να είναι η τέλεια λύση.

Μετρήστε πόσες φορές αγγίζεται το πρόσωπο σας

Ο Steven Hayes, ερευνητής και ψυχολόγος στο Πανεπιστήμιο της Νεβάδα στο Ρίνο, μοιράστηκε στο Nevada Today ότι πριν από περίπου 40 χρόνια, ο ίδιος και οι συνάδελφοί του μελέτησαν πόσο συχνά ακριβώς οι άνθρωποι αγγίζουν το πρόσωπό τους. Διαπίστωσε ότι τα υποκείμενά του άγγιζαν το πρόσωπό τους περίπου 0,5 έως 3 φορές το λεπτό. Αυτό σημαίνει ότι αν είμαστε ξύπνιοι για 16 ώρες, αγγίζουμε το πρόσωπό μας εκατοντάδες ή και χιλιάδες φορές την ημέρα.

Ποια είναι λοιπόν η συμβουλή του για να σταματήσετε; Είναι απλό: Μετρήστε κάθε φορά που πιάνετε το πρόσωπό σας.

Μετρήστε τα αγγίγματα. Δεν έχει σημασία ποια είναι η [μέθοδος μέτρησης], αρκεί να είναι εύκολα ορατή, να μπορείτε να την έχετε μαζί σας και να είστε πρόθυμοι να τη χρησιμοποιήσετε. Θα μπορούσε να είναι το χρονόμετρο γύρου στο smartphone σας. Καταγράψτε με θρησκευτική ευλάβεια κάθε φορά που αγγίζετε το πρόσωπό σας και μέσα σε λίγα λεπτά θα πέσει σε ένα ποσοστό αρκετά χαμηλό ώστε να μπορείτε να το παρακολουθείτε για μεγάλο χρονικό διάστημα χωρίς διακοπή. Απλό και συνάμα πανέξυπνο.

Βγάλτε τους μαρκαδόρους

Αν η καταμέτρηση είναι υπερβολική, προτείνεται  να δοκιμάσετε μια πιο φυσική υπενθύμιση. Χρησιμοποιήστε έναν μαύρο μαρκαδόρο για να σχεδιάσετε μια κουκκίδα σε κάθε παλάμη και στο πίσω μέρος κάθε χεριού. Κάθε φορά που σηκώνετε το χέρι σας για να αγγίξετε το πρόσωπό σας, θα βλέπετε τη μεγάλη κηλίδα με μελάνι και θα θυμάστε να κρατάτε τα χέρια σας μακριά από το πρόσωπό σας. Και, ως μπόνους, μπορεί να καταλήξετε να τρίψετε λίγο από το μαρκαδόρο ακριβώς στο πρόσωπό σας, πράγμα που θα σας θυμίσει πραγματικά να σταματήσετε να το αγγίζετε αργότερα.

Ζητήστε τη βοήθεια ενός φίλου

Αν η καταμέτρηση, ο οραματισμός ή η απασχόληση δεν αποδίδουν, ήρθε η ώρα να επιστρατεύσετε ένα αγαπημένο σας πρόσωπο για να σας βοηθήσει. Όπως προτείνει το Cape Cod Healthcare, ζητώντας από ένα αγαπημένο πρόσωπο ή φίλο να πει κάτι όταν μας βλέπει να αγγίζουμε το πρόσωπό μας ασυνείδητα. Πρέπει να σκεφτούμε τι προκάλεσε το άγγιγμα για να έχουμε μεγαλύτερη επίγνωση.

Απλά θα πρέπει να περάσουμε από 10 επιπλέον βήματα τώρα, μοιράζεται η Joycelyn A. Datu, MD, από το Mashpee Primary Care at Cape Cod Healthcare’s Rogers Outpatient Center, σε μια ανάρτηση στο blog. Ο καλύτερος τρόπος είναι να είστε εξαιρετικά επιμελείς, και αυτό σημαίνει ότι πρέπει να αλλάξετε τη συμπεριφορά σας. Αυτό θα είναι ένα μάθημα από το οποίο θα μάθουμε, ακόμη και όταν ο COVID έχει τελειώσει.

Εκατό χρόνια συμπληρώνονται φέτος από την ανακάλυψη της ινσουλίνης, της ορμόνης που έσωσε εκατομμύρια ανθρώπους από τον σακχαρώδη διαβήτη.

Σήμερα, νέοι τύποι ινσουλίνης, νέες συσκευές έγχυσης ινσουλίνης και μέτρησης των τιμών του σακχάρου στο αίμα αλλά και νέοι τρόποι διαχείρισης του διαβήτη, αναμένεται να βελτιώσουν ακόμα περισσότερο τη ρύθμιση του σακχαρώδη διαβήτη στα επιθυμητά επίπεδα.

Όπως επισημαίνει η πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Αγώνα κατά του Νεανικού Διαβήτη – Π.Ε.Α.Ν.Δ. κυρία Σοφία Μανέα, οι τεχνολογικές εξελίξεις στην αντιμετώπιση και διαχείριση του διαβήτη στο πολύ κοντινό μέλλον προδιαγράφονται καταιγιστικές καθώς πλήθος ερευνών για νέες θεραπευτικές επιλογές βρίσκονται σε φάση ολοκλήρωσης.

Τους νέους ορίζοντες που ανοίγονται για τα άτομα με διαβήτη περιέγραψαν επιστήμονες απ’ όλο τον κόσμο στο 81ο Ετήσιο Συνέδριο της Αμερικανικής Διαβητολογικής Εταιρείας που πραγματοποιήθηκε διαδικτυακά στο τέλος Ιουνίου.

Τα highlights του Συνεδρίου για τις τεχνολογικές εξελίξεις σταχυολογεί η ΠΕΑΝΔ με σκοπό την έγκαιρη και έγκυρη ενημέρωση των ατόμων και των οικογενειών τους που ζουν με διαβήτη:

Νέοι τύποι και νέες μορφές ινσουλίνης 

• Ερευνητικές ομάδες είναι κοντά στην «έξυπνη ινσουλίνη» η οποία θα έχει την ίδια αποτελεσματικότητα με την κλασική ινσουλίνη αλλά δεν θα αυξάνει την πιθανότητα υπογλυκαιμικών επεισοδίων.
• Στις ΗΠΑ, ήδη κυκλοφορεί νέα μορφή ινσουλίνης που χορηγείται από τη μύτη ενώ πρόσφατα αναπτύχθηκε και η χορήγηση της διαδερμικής ινσουλίνης μέσω επιδερμικών αυτοκόλλητων (patch).
• Ένα βήμα πιο κοντά στη χορήγηση ινσουλίνης από το στόμα, μέσω νανοσωματιδίων, βρίσκονται ερευνητικές ομάδες ανά τον κόσμο.
• Μια νέα ινσουλίνη που λαμβάνεται ενέσιμα, μία φορά την εβδομάδα, από άτομα με διαβήτη τύπου 2, αποδείχθηκε ασφαλής και αποτελεσματική σε μεγάλες δοκιμές. Η εβδομαδιαία ινσουλίνη οδηγεί σε σημαντική μείωση της Γλυκοζυλιωμένης Αιμοσφαιρίνης (HbA1c), απώλεια βάρους και σε λιγότερα υπογλυκαιμικά επεισόδια.

Βλαστικά κύτταρα 

• Υπό έρευνα είναι σύγχρονες εξατομικευμένες θεραπευτικές μέθοδοι που θα αντικαθιστούν τα ινσουλινοπαραγωγά Β-κύτταρα τα οποία καταστρέφονται από ειδικά αντισώματα που παράγει ο ίδιος ο οργανισμός. Οι προσπάθειες στρέφονται στη γενετική τροποποίηση των αρχέγονων βλαστοκυττάρων (stem cells) με σκοπό να μετατραπούν σε ινσουλινοπαραγωγά Β-κύτταρα ώστε να αντικαταστήσουν τα κατεστραμμένα λόγω του διαβήτη κύτταρα.
• Η ανάπτυξη παγκρεατικών νησιδίων από βλαστικά κύτταρα για την παραγωγή ινσουλίνης είναι μία πολλά υποσχόμενη επιστημονική μελέτη που βρίσκεται στο τελευταίο στάδιο έρευνας.

Έλεγχος επιπέδων σακχάρου στο αίμα 

Στο συνέδριο της Αμερικανικής Διαβητολογικής Εταιρείας δόθηκε μεγάλη έμφαση στο Time in Range (TIR), την αύξηση του χρόνου εντός στόχου διότι παρέχει περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τον έλεγχο της γλυκόζης από τον παραδοσιακό μέσο όρο 3 μηνών που μετρά η γλυκοζυλιωμένη ανοσοσφαιρίνη (HbA1c).

Ο δείκτης TIR βοηθά τους ασθενείς να παραμένουν εντός των επιτρεπόμενων ορίων όσο το δυνατόν συχνότερα και η μέτρησή του γίνεται εύκολα με τις σύγχρονες Συσκευές Συνεχούς Καταγραφής Γλυκόζης (CGM) για 14 μέρες ή και με τη χρήση του αισθητήρα καταγραφής σε ασθενείς που έχουν αντλία ινσουλίνης.

O χρόνος αυτός γεφυρώνει το κενό στην 3μηνη παρακολούθηση των τιμών του σακχάρου μέσω της Γλυκοζυλιωμένης Αιμοσφαιρίνης (HbA1c).

Συστήματα Έγχυσης Ινσουλίνης 

• Νέο σετ έγχυσης για τις αντλίες ινσουλίνης θα μπορεί να χρησιμοποιείται για έως και 7 ημέρες και να μη χρειάζεται αλλαγή κάθε 2-3 ημέρες όπως σήμερα.
• Νέο υβριδικό σύστημα στις αντλίες ινσουλίνης, θα προσαρμόζει την έγχυση ινσουλίνης κάθε 8-12 λεπτά με βάση τις ανάγκες του χρήστη, με καθορισμένο στόχο γλυκόζη 105 mg/dL. Οι μέχρι τώρα έρευνες έχουν δείξει ότι με αυτό το σύστημα βελτιώθηκαν οι τιμές του TIR και της Γλυκοζυλιωμένης Αιμοσφαιρίνης.
• Με τη βοήθεια της νανοτεχνολογίας αναμένονται νέοι αισθητήρες γλυκόζης για τις “έξυπνες” πένες ινσουλίνης οι οποίοι θα καταγράφουν το ιστορικό των δόσεων και θα μπορούν να επικοινωνούν με τα συστήματα συνεχούς καταγραφής γλυκόζης των αντλιών ινσουλίνης (CGM).

Διατροφή 

Οι τομείς της Διατροφογενετικής και της Διατροφογενομικής θα διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση μελλοντικών τεχνολογιών για το διαβήτη. Με τη Διατροφογενετική θα προσαρμόζονται οι διατροφικές παρεμβάσεις με βάση τα χαρακτηριστικά του κάθε ατόμου και με τη Διατροφογενομική θα γίνεται πιο ακριβής αξιολόγηση του κινδύνου.

Αν και ακόμα υπάρχουν περιορισμοί και δυσκολίες σε όλα τα υπό ανάπτυξη συστήματα, όπως η διαχείριση των μεταγευματικών τιμών γλυκόζης ή κατά την άθληση, η εξέλιξή τους ελπίζεται ότι θα βοηθήσει το άτομο με διαβήτη στη διαχείριση των γευμάτων και στον ακριβή υπολογισμό της ποσότητας υδατανθράκων ενός γεύματος.

«Τα τεχνολογικά άλματα προόδου έχουν ήδη οδηγήσει στην όσο το δυνατόν πιο εύκολη ρύθμιση του διαβήτη, και το μέλλον αναμένεται συναρπαστικό», αναφέρει η κυρία Σοφία Μανέα επισημαίνοντας ότι η Π.Ε.Α.Ν.Δ. θέτει ως στόχο την εξασφάλιση της ισότιμης πρόσβασης των παιδιών και των οικογενειών που ζουν με διαβήτη τύπου 1 στις νέες θεραπείες και στα νέα εργαλεία διαχείρισης του διαβήτη.

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΝΕΚΤΑΡΙΑ ΚΑΡΑΚΩΣΤΑ, ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ ΥΓΕΙΑΣ

 Η ζωή των ανθρώπων είναι περίπλοκη και απαιτητική σε οποιαδήποτε ηλικία, αλλά μετά τα 65 μας φέρνει αντιμέτωπους με έναν νέο κόσμο, όπου τα προβλήματα υγείας είναι αυξημένα. Τα όπλα μας για την αντιμετώπισή τους είναι τα φάρμακα και οι χειρουργικές επεμβάσεις. Μερικά από αυτά, όμως, θα μπορούσαν να προληφθούν ή να καθυστερήσουν να εμφανιστούν, βάζοντας απλώς την άσκηση στην καθημερινότητά μας.

Ωστόσο, το να παραμείνουν ενεργοί οι ηλικιωμένοι τις περισσότερες φορές είναι δύσκολο. Μεταξύ άλλων, ο πόνος στα οστά και τις αρθρώσεις μπορούν να καταστήσουν την άσκηση ιδιαίτερα δύσκολη και γι’ αυτό είναι το τελευταίο πράγμα που θέλουν να κάνουν. Όμως, οι ασκήσεις στο νερό μπορούν να βελτιώσουν τη φυσική τους κατάσταση, χωρίς να καταπονούνται οι αρθρώσεις. 

«Η κολύμβηση ωφελεί την υγεία, την ευεξία, την ψυχική κατάσταση και επομένως προσφέρει καλή ποιότητα ζωής σε άνδρες και γυναίκες μετά την ηλικία των 65. Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο American Journal of Epidemiology, για παράδειγμα, αναφέρει ότι η κολύμβηση και οι ασκήσεις στο νερό μπορούν να είναι η καλύτερη μορφή άσκησης για τη μείωση του κινδύνου πτώσεων στους ηλικιωμένους, χάρη στη βελτίωση της ισορροπίας και στην ενίσχυση των μυών του κορμού που προσφέρει.

Σε αντίθεση με πολλές άλλες μορφές άσκησης, έχει χαμηλό αντίκτυπο και παρουσιάζει ελάχιστο κίνδυνο τραυματισμού», επισημαίνει ο Ορθοπαιδικός Χειρουργός Dr Δημήτρης Τριανταφυλλόπουλος, Διευθυντής Ορθοπαιδικής Κλινικής και Διευθυντής του Τμήματος Αναίμακτης-Μη Μεταγγιστικής Ορθοπαιδικής Χειρουργικής του Ομίλου Ιατρικού Αθηνών – Κλινική Περιστερίου, και μας εξηγεί συγκεκριμένα ποια είναι τα οφέλη της κολύμβησης στους ηλικιωμένους:

Δυναμώνει το σώμα 

Το πέρασμα του χρόνου επιδρά αρνητικά στο σώμα, το οποίο χάνει τις δυνάμεις και την αντοχή του σταδιακά. Η κολύμβηση και γενικά η άσκηση στο νερό βοηθά στη διατήρηση ενός υγιούς βάρους, το οποίο είναι το κλειδί για την αποφυγή πολλών παθήσεων και τραυματισμών, και τη μείωση του χρόνιου πόνου.

Δυναμώνει τους μυς 

Η γήρανση συνοδεύεται πάντοτε από μυϊκή απώλεια, η οποία οδηγεί σε μειωμένη δύναμη. Το κολύμπι είναι φιλικό στις αρθρώσεις και τονώνει όλους τους μυς του σώματος ταυτόχρονα, λόγω της αντίστασης του νερού, το οποίο είναι περίπου δώδεκα φορές πυκνότερο από τον αέρα. Ο ασκούμενος νοιώθει ότι φέρει μόνο το ήμισυ του βάρους του, ποσοστό που μειώνεται όσο πιο ψηλά είναι το νερό στο σώμα (έως τη μέση ή έως τους ώμους). Ρόλο παίζει και η ταχύτητα της βάδισης -όσο πιο γρήγορη τόσο περισσότερη η αντίσταση και τόσο μεγαλύτερη η αύξηση της μυϊκής δύναμης.

Βελτιώνει την ισορροπία 

Η διατήρηση της ισορροπίας πρέπει να γίνεται στόχος κάθε ανθρώπου που γερνά και αυτό επιτυγχάνεται μόνο με την άσκηση. Οι περισσότεροι όμως ηλικιωμένοι έχουν περιορισμούς στη σωματική δραστηριότητα που μπορούν να κάνουν. Συνήθως καταφεύγουν στο περπάτημα, αλλά αυτό δεν αρκεί για να ενισχύσει αρκετά τους μυς του κορμού και να βελτιώσει την ισορροπία, σε αντίθεση με την κολύμβηση. Έτσι, όσοι κολυμπούν  αποφεύγουν σε μεγάλο ποσοστό τις πτώσεις, οι οποίες σε αυτές τις ηλικίες οδηγούν πολλές φορές σε κατάγματα.

Βελτιώνει την ευλυγισία 

Η διατήρηση της ευλυγισίας μπορεί επίσης να βοηθήσει στην πρόληψη τραυματισμών. Η γήρανση στερεί την κινητικότητα και την ευλυγισία αλλά το κολύμπι αναχαιτίζει αυτήν την πορεία. Οι αρθρώσεις εξακολουθούν να κινούνται σε ένα φυσιολογικό εύρος χωρίς να πονάνε, και οι μύες γίνονται αρκετά δυνατοί για να υποστηρίζουν τις αρθρώσεις. Επίσης, το κολύμπι μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση του συντονισμού των μυών, στη μείωση του πόνου και στη βελτίωση της στάσης του σώματος.

Μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης οστεοπόρωσης 

Η μειωμένη οστική πυκνότητα επηρεάζει εκατομμύρια γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση (και τους άνδρες) και τις αφήνει ευάλωτες σε πολλές αρθριτικές παθήσεις. Η απώλεια οστικής μάζας και η μικροαρχιτεκτονική επιδείνωση του οστικού ιστού σχετίζονται άμεσα με μείωση της αντοχής των οστών και στη συνέχεια με αυξημένο κίνδυνο κατάγματος, γεγονός που τελικά οδηγεί σε καταστάσεις κλινικά γνωστές ως οστεοπενία και οστεοπόρωση. Τα οστεοπορωτικά κατάγματα ευθύνονται για την υπερβολική νοσηρότητα, χρόνιο πόνο, μείωση της ποιότητας ζωής και εισαγωγή σε ιδρύματα μακροχρόνιας περίθαλψης. Δραστηριότητες όπως το κολύμπι μπορούν να μειώσουν αυτούς τους κινδύνους, ενισχύοντας την πυκνότητα των οστών. Το aqua αερόμπικ, που περιλαμβάνει περπάτημα στο νερό, χορό και άλλες αεροβικές ασκήσεις, είναι ένας τρόπος άσκησης που βοηθά στην επιβράδυνση της οστικής απώλειας.

«Η κολύμβηση και οι δραστηριότητες μέσα στο νερό είναι η ιδανική άσκηση για τους ηλικιωμένους. Είναι ένας ευχάριστος τρόπος να ενισχύσουν το μυοσκελετικό τους σύστημα, όπως άλλωστε και το καρδιαγγειακό και το αναπνευστικό. Παράλληλα είναι ένας ανέξοδος τρόπος να αποφύγουν την αύξηση του σωματικού βάρους, το οποίο βοηθά στηn αποφυγή εμφάνισης οστεοαρθρίτιδας, μιας από τις κυριότερες αιτίες πόνου και αναπηρίας. Κυρίως, όμως, συμβάλλει στην αποφυγή καταγμάτων είτε από πτώση είτε από οστεοπόρωση, τα οποία έχουν υψηλή θνησιμότητα», καταλήγει ο Dr Δημήτρης Τριανταφυλλόπουλος.

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΝΕΚΤΑΡΙΑ ΚΑΡΑΚΩΣΤΑ, ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ ΥΓΕΙΑΣ

Το 2020 θα μείνει στην ιστορία ως η χρονιά που επιδείνωσε την όραση του παγκόσμιου πληθυσμού. Η επιδείνωση άρχισε από τη μυωπία, αλλά δεν περιορίζεται σε αυτήν. Αφορά όλο το φάσμα των οφθαλμοπαθειών που εκδηλώνουν τα παιδιά, ακόμα και τον στραβισμό ή την αμβλυωπία. Αφορά επίσης νέα προβλήματα που σχετίζονται με τα ψηφιακά μέσα.

Τα ποσοστά της μυωπίας αυξάνονταν ραγδαία τις τελευταίες δεκαετίες. Μάλιστα υπολογιζόταν ότι έως το 2050 σχεδόν ο μισός παγκόσμιος πληθυσμός θα έπασχε από αυτήν. Ωστόσο αυτό ίσχυε πριν από την εισβολή του κορωνοϊού στη ζωή μας.

Με τον εγκλεισμό που έφερε η πανδημία, την υποχρεωτική εκπαίδευση εξ αποστάσεως αλλά και την επικοινωνία των παιδιών μέσω Instagram και viber, η κατάσταση εκτιμάται ότι επιδεινώθηκε ακόμα περισσότερο. Πόσο μάλλον που πολλά παιδιά εξακολουθούν να ασχολούνται πολλές ώρες καθημερινά με τα κινητά και τα τάμπλετ τους.

«Τα παιδιά πέρασαν και πολλά εξακολουθούν να περνούν υπερβολικά πολύ χρόνο μπροστά στις οθόνες και ανησυχητικά λιγοστό εκτός σπιτιού», λέει ο Χειρουργός – Οφθαλμίατρος δρ Αναστάσιος-Ι. Κανελλόπουλος, MD, ιδρυτής και Επιστημονικός Διευθυντής του Ινστιτούτου Οφθαλμολογίας LaserVision και καθηγητής Οφθαλμολογίας του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης (NYU Medical School).

«Ο συνδυασμός αυτός μπορεί να έχει επιπτώσεις κατ’ αρχάς στην οπτική οξύτητα, η οποία φθάνει στην πλήρη ανάπτυξή της σε ηλικία περίπου 8 ετών. Δίχως επαρκή οπτικά ερεθίσματα κατά τα πρώτα χρόνια της ζωής, το παιδί μπορεί να έχει μόνιμη διαταραχή της όρασής του».Κρίσιμα ωστόσο για την ανάπτυξη των ματιών είναι και τα επόμενα χρόνια. «Τα μάτια μεγαλώνουν και αλλάζουν σχήμα έως την ηλικία των 20-21 ετών», εξηγεί ο καθηγητής. «Επομένως, οτιδήποτε εμποδίζει την έκθεση σε πολλά και διαφορετικά οπτικά ερεθίσματα, μπορεί να τα πλήξει». Την κατάσταση περιπλέκει το γεγονός ότι στη διάρκεια της πανδημίας μειώθηκαν οι προληπτικοί οφθαλμολογικοί έλεγχοι, λόγω του φόβου για τη μόλυνση από τον κορωνοϊό. Οι πρώτες συνέπειες της όλης κατάστασης έχουν ήδη αρχίσει να φαίνονται. Αυξάνονται οι αναφορές από οφθαλμιάτρους (π.χ. στις ΗΠΑ) για αύξηση στις νέες διαγνώσεις μυωπίας στους ανηλίκους. Επιπλέον, παιδιά που ήδη είχαν μυωπία, παρουσίασαν επιδείνωση με ρυθμό ταχύτερο από τον αναμενόμενο. Ανάλογες αναφορές υπάρχουν και από άλλες χώρες, όπως η Κίνα. Πρόσφατη μελέτη έδειξε, λ.χ., ότι κατά το πρώτο εξάμηνο του 2020, όταν υπήρξε το πρώτο κύμα του κορωνοϊού και το πρώτο lockdown, ήταν αυξημένες στην Κίνα οι διαγνώσεις μυωπίας σε παιδιά ηλικίας 6-8 ετών, σε σύγκριση με τις αντίστοιχες περιόδους από το 2015 έως το 2019.Αν και η μυωπία μοιάζει με αθώο πρόβλημα, στην πραγματικότητα δεν είναι, προειδοποιεί ο κ. Κανελλόπουλος. «Η πρόληψη αλλά και η σταθεροποίησή της έχουν πολύ μεγάλη σημασία.

Η μυωπία μπορεί να οδηγήσει σε πιο σοβαρά οφθαλμολογικά προβλήματα αργότερα στη ζωή, όπως στον καταρράκτη, το γλαύκωμα ή ακόμα και την αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς», τονίζει. Η μυωπία, όμως, δεν είναι το μοναδικό οφθαλμολογικό πρόβλημα που παρατηρείται οξυμένο στα παιδιά. Όπως ανακοίνωσε πρόσφατα η Αμερικανική Ακαδημία Οφθαλμολογίας (American Academy of Ophthalmology, AAO), αυξημένες είναι οι αναφορές και για ξηροφθαλμία και πονοκεφάλους από την υπερβολική ενασχόληση με κινητά, λάπτοπ και τάμπλετ.

Η ξηροφθαλμία σχετίζεται με το μειωμένο βλεφάρισμα που αντανακλαστικά συμβαίνει όταν μικροί και μεγάλοι κοιτούν με τις ώρες τις ψηφιακές οθόνες. Σχετίζεται επίσης με την κόπωση των ματιών, οι αναφορές για την οποία επίσης έχουν αυξηθεί σημαντικά εν μέσω πανδημίας.

Αυξημένες αναφορές υπάρχουν και για παιδιά που σταμάτησαν να φορούν τα διορθωτικά γυαλιά τους όσο καιρό έμειναν στο σπίτι. Το ίδιο και για παιδιά που είχαν σπάσει τα γυαλιά τους και δεν τα αντικατέστησαν, διότι δεν πήγαιναν στον οφθαλμίατρο για επανέλεγχο. Όταν όμως ένα παιδί αντιμετωπίζει αδιόρθωτο πρόβλημα οράσεως, βλέπει θολά και αυτό έχει συνέπειες στην ανάπτυξη των ματιών του. Περισσότερα προβλήματα παρατηρούνται και σε παιδιά με αμβλυωπία ή στραβισμό.

Πολλά παιδιά με αμβλυωπία λ.χ. σταμάτησαν να χρησιμοποιούν τους ειδικούς επιδέσμους για τα μάτια τους ή τα γυαλιά τους. Άλλα ανέβαλαν τα ραντεβού με τους οφθαλμιάτρους και δεν τα αναπλήρωσαν. Πολλά από αυτά τα παιδιά έχασαν την πρόοδο που είχαν κάνει πριν την πανδημία και πρέπει να ξαναρχίσουν από την αρχή.

«Η σωστή θεραπεία, με κάλυψη του υγιούς ματιού, χρήση κατάλληλων γυαλιών και τακτικό επανέλεγχο, έχει μεγάλη σημασία για την διόρθωση της αμβλυωπίας», τονίζει ο κ. Κανελλόπουλος.Οι οφθαλμίατροι αναφέρουν επίσης περισσότερα προβλήματα σε μικρούς ασθενείς με στραβισμό, κατά τον οποίο τα μάτια δεν είναι ευθυγραμμισμένα. Βλέπουν λ.χ. παιδιά με μειωμένο έλεγχο του ματιού που στρέφεται προς τη μύτη ή προς τα έξω. Ή βλέπουν παιδιά στα οποία η απώλεια της ευθυγράμμισης έχει ενταθεί. «Η αιτία αυτής της επιδείνωσης δεν είναι γνωστή, αλλά πιστεύεται πως σχετίζεται με την κόπωση των ματιών και την παρατεταμένη ενασχόληση με τις οθόνες από πολύ κοντινή απόσταση», εξηγεί ο καθηγητής. «Τα πάσχοντα παιδιά είναι πιθανό να χρειασθούν προσαρμογή στους φακούς των γυαλιών τους, για να αντιμετωπιστεί η επιβάρυνση του στραβισμού τους».

Το μεγάλο ερώτημα για τους γονείς είναι τι μπορούν να κάνουν για να βοηθήσουν τα παιδιά τους. Το πρώτο βήμα είναι να τα ενθαρρύνουν να παίζουν όσο το δυνατόν περισσότερο εκτός σπιτιού (τηρώντας, βεβαίως, όλα τα μέτρα για την προστασία τους από το νέο κορωνοϊό).

Το δεύτερο είναι να τα πάνε για προληπτικό έλεγχο από τον οφθαλμίατρο. Αναλόγως με τα ευρήματα και εν αναμονή της εξέλιξης της πανδημίας, μπορεί να χρειασθεί να επενδύσουν σε μεγαλύτερες ψηφιακές οθόνες τις οποίες θα τοποθετούν πιο μακριά από το παιδί. Πρέπει να διδάξουν στα παιδιά όλων των ηλικιών τον κανόνα 20-20-20: κάθε 20 λεπτά, να σηκώνονται από τη θέση τους και να κοιτάζουν επί 20 δευτερόλεπτα αντικείμενα που θα βρίσκονται σε απόσταση τουλάχιστον 20 ποδιών (έξι μέτρα) μακριά τους. Απαραίτητο είναι ακόμα να τους μάθουν να βλεφαρίζουν τακτικά, καθώς και να τα ενθαρρύνουν να μην κάθονται πολλές ώρες στον υπολογιστή.«Η καλή όραση είναι απαραίτητη για την ομαλή ανάπτυξη, τη σχολική πρόοδο και την ευεξία των παιδιών. Πρέπει λοιπόν να μάθουν από νωρίς στη ζωή τους να τη φροντίζουν για να την έχουν για μια ζωή», τονίζει ο κ. Κανελλόπουλος. «Στο πλαίσιο αυτό πρέπει να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να μην γίνουν κανόνας οι νέες ψηφιακές συνήθειες που έφερε στη ζωή τους η πανδημία. Αν συμβεί αυτό, μπορεί να είναι καταστροφικό για την όρασή τους, σήμερα και στο μέλλον».

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΝΕΚΤΑΡΙΑ ΚΑΡΑΚΩΣΤΑ, ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ ΥΓΕΙΑΣ

Η νόσος των λεγεωναρίων γνώρισε το φως της δημοσιότητας το 1976, όταν ξέσπασε επιδημία (οξύ εμπύρετο νόσημα του αναπνευστικού) κατά τη διάρκεια συνεδρίου της Αμερικανικής Λεγεώνας στη Φιλαδέλφεια των Ηνωμένων Πολιτειών, εξού και το όνομά της. Συνολικά προσβλήθηκαν 221 άτομα από πνευμονία, 34 εκ των οποίων κατέληξαν.

Κατά την έρευνα για τον αιτιολογικό παράγοντα αυτής της επιδημίας, απομονώθηκε και ταυτοποιήθηκε ο υπεύθυνος μικροοργανισμός, ένα Gram αρνητικό βακτηρίδιο το οποίο ονομάσθηκε λεγιονέλλα. Για τα  αίτια εμφάνισης, τα συμπτώματα, τη διάγνωση και τη θεραπεία της νόσου μας ενημερώνει ο  κ. Νικόλαος Δ. Χαΐνης, Διευθυντής Πνευμονολόγος στο Metropolitan Hospital. 

Υπάρχουν περίπου 40 είδη λεγιονέλλας και, από αυτά, περισσότερα από τα μισά μπορούν να προκαλέσουν νόσο στον άνθρωπο. Το είδος λεγιονέλλα pneumofila ευθύνεται για το 90% των λοιμώξεων.

Ιδανικό περιβάλλον για την ανάπτυξή του είναι το υδάτινο -λίμνες, ποτάμια, δεξαμενές, πισίνες, συστήματα ύδρευσης μεγάλων κτιριακών μονάδων, θερμές και ιαματικές πηγές. Είναι αρκετά ανθεκτικό, δύναται να επιζήσει σε ποικίλες συνθήκες του περιβάλλοντος (σε θερμοκρασίες από 0 μέχρι 36° C, τόσο σε όξινο όσο και σε αλκαλικό περιβάλλον: pH από 5 μέχρι 8,5). Η θερμοκρασία όμως που ευνοεί ιδιαιτέρως την ανάπτυξη αλλά και τον πολλαπλασιασμό του είναι μεταξύ 40 και 50° C.
Τα συστήματα κλιματισμού (air condition), δεν θεωρούνται πλέον πηγές μετάδοσης του βακτηριδίου, όπως πιστευόταν παλαιότερα.

Τρόπος μετάδοσης

Ο άνθρωπος προσβάλλεται μέσω εισπνοής ή εισρόφησης μικροσταγονιδίων ύδατος που περιέχουν τον μικροοργανισμό. Παράγοντες που διευκολύνουν την ανάπτυξη της νόσου στον άνθρωπο είναι το κάπνισμα και η κατάχρηση αλκοόλ. Επίσης, περισσότερο ευάλωτα είναι τα ανοσοκατασταλμένα άτομα και εκείνα που πάσχουν από χρόνια νοσήματα των πνευμόνων.

Είναι σημαντικό να σημειώσουμε ότι δεν μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο. Μπορεί να προσβάλλει οποιαδήποτε ηλικία.

Η περίοδος επώασης κυμαίνεται από 2 μέχρι 10 ημέρες.

Η κλινική εικόνα ποικίλλει και τα συμπτώματα μπορεί να αφορούν περισσότερα του ενός συστήματα του οργανισμού.
Ο ασθενής αισθάνεται για λίγες ημέρες αδυναμία και καταβολή και μπορεί να ακολουθήσει μια περίοδος με συμπτώματα γριπώδους συνδρομής. Ο βήχας (αρχικά ξηρός κατόπιν παραγωγικός) μπορεί να είναι το πρώτο σύμπτωμα προσβολής των πνευμόνων. Πολλοί ασθενείς παρουσιάζουν υψηλό πυρετό (περισσότερο από 39° C), συμπτώματα από το γαστρεντερικό σύστημα (διάρροια, ναυτία, έμετο, στομαχικές διαταραχές), από το κεντρικό νευρικό σύστημα (πονοκέφαλο, σύγχυση, λήθαργο, ντελίριουμ), από την καρδιά (βραδυκαρδία) κ.λπ. Ανάλογα δε με την έκταση της πνευμονίας αλλά και τη συνύπαρξη ή όχι άλλων νοσημάτων, μπορεί να υπάρχει δύσπνοια ή και αναπνευστική ανεπάρκεια.

Εργαστηριακά ευρήματα

Η ακτινογραφία θώρακος μπορεί να δείχνει: τμηματική ή λοβώδη πνευμονία (συνήθως μονόπλευρη και σπάνια αμφοτερόπλευρη), όπως επίσης πλευριτική συλλογή. Ακόμα, μπορεί να εμφανίζεται σαν πνευμονικό απόστημα ή με τη μορφή στρογγυλών πυκνώσεων σε περίπτωση σηπτικών εμβόλων.

Το εγκεφαλονωτιαίο υγρό και η εξέταση των κοπράνων είναι στείρα.

Στο περιφερικό αίμα έχουμε μέτρια λευκοκυττάρωση, υπονατριαιμία, υποφωσφαταιμία και διαταραχές των ηπατικών λειτουργιών.

Τα ούρα παρουσιάζουν μικροσκοπική αιματουρία.

Διάγνωση

Υπάρχουν διάφορες εργαστηριακές δοκιμασίες για τη διάγνωση της νόσου όπως: η έμμεση μέθοδος ανοσοφθοριζόντων αντισωμάτων (αύξηση τίτλου αντισωμάτων 1 : 128), η απομόνωση του βακτηριδίου από διάφορα υλικά, όπως πτύελα, βρογχικές εκκρίσεις, αίμα, πλευριτικό υγρό, πνευμονικός ιστός κ.λπ. Εδώ πρέπει να σημειωθεί ότι η λεγιονέλλα δεν ανήκει στη φυσιολογική χλωρίδα του στοματοφάρυγγα και η απομόνωσή της από τα πτύελα ή τις βρογχικές εκκρίσεις θεωρείται διαγνωστική. Επίσης, για την καλλιέργειά της απαιτούνται ειδικά θρεπτικά υλικά, γιατί η ανάπτυξή της αναστέλλεται από τη φυσιολογική χλωρίδα, οπότε, για το λόγο αυτό, θεωρείται προτιμότερη η λήψη υλικού μέσω του ινοβρογχοσκοπίου. Η διάγνωση μπορεί να τεθεί εύκολα με την ανίχνευση αντιγονικών ουσιών του μικροοργανισμού στα ούρα.

Πρόγνωση και Θεραπεία

Η νόσος των λεγεωναρίων αποτελεί το 1-8% των πνευμονιών της κοινότητας. Σε περίπτωση έγκαιρης διάγνωσης, η πρόγνωση είναι άριστη.

Η καθυστέρηση στη διάγνωση, η συνύπαρξη άλλων νοσημάτων, επιβαρυντικών παραγόντων (κάπνισμα, κατάχρηση αλκοόλ) ή η έκπτωση της άμυνας του οργανισμού (π.χ. χρόνια λήψη κορτιζόνης κ.λπ), καθιστούν δύσκολη την αντιμετώπιση της νόσου, είναι δυνατόν να επιμηκύνουν τη νοσηλεία αλλά και να ευνοήσουν τις επιπλοκές της νόσου και να αυξήσουν τη θνητότητα η οποία μπορεί να φθάσει περίπου το 15%.

Φάρμακα εκλογής για την αντιμετώπισή της είναι αντιβιοτικά όπως οι μακρολίδες και οι κινολόνες. Η διάρκεια της θεραπείας είναι περίπου 3 εβδομάδες.

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΝΕΚΤΑΡΙΑ ΚΑΡΑΚΩΣΤΑ, ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ ΥΓΕΙΑΣ

Οι χαλαρές καλοκαιρινές μέρες μακριά από τις υποχρεώσεις μπορεί να αποδειχθούν επιζήμιες για τα παιδιά σχολικής ηλικίας. Η αποδιοργάνωση των δραστηριοτήτων που συνήθως ακολουθούν επηρεάζει αρνητικά τη συμπεριφορά τους, με αποτέλεσμα να παχαίνουν. Η αλλαγή στο πρόγραμμα διατροφής, σωματικών δραστηριοτήτων και ύπνου, καθώς και η αύξηση του χρόνου που κάθονται είναι οι λόγοι που ο Δείκτης Μάζας του Σώματος τους (ΔΜΣ) μεταβάλλεται κάθε μήνα που βρίσκονται μακριά από το σχολείο.

«Ένας αυξανόμενος όγκος στοιχείων δείχνει ότι τα παιδιά ηλικίας 5-12 ετών σε πολλές δυτικές κοινωνίες παρουσιάζουν ολοένα μεγαλύτερη αύξηση του ΔΜΣ κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Οι μηχανισμοί που οδηγούν στην επιτάχυνση της αύξησης αυτής τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο πιθανόν να αφορούν σε έναν πολύπλοκο ιστό συμπεριφορικών, περιβαλλοντικών και βιολογικών παραγόντων.

Όσον αφορά στους παράγοντες συμπεριφοράς, τα παιδιά αυξάνουν τον χρόνο που κάθονται, παίζοντας ηλεκτρονικά παιχνίδια, μειώνουν τη μέτρια ή έντονη σωματική δραστηριότητα που έχουν όσο το πρόγραμμά τους είναι καλά οργανωμένο ή ακόμα και υπερφορτωμένο, κοιμούνται και ξυπνούν αργότερα, και κυρίως ξεφεύγουν από την υγιεινή διατροφή τους, τρώνε περισσότερα ανθυγιεινά σνακ και παγωτά, με συνέπεια να βάζουν αρκετά κιλά», μας εξηγεί ο Ειδικός Εφαρμογών Διαιτολογίας κ. Δημήτρης Οικονομάκης.

Αν και μπορεί να ακούγεται παράδοξο να μειώνεται η σωματική δραστηριότητα το καλοκαίρι, μελέτες έχουν δείξει ότι ενώ σε ψυχρά κλίματα η σωματική δραστηριότητα αυξάνεται κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού όταν οι μέρες είναι πιο ήπιες σε σύγκριση με το χειμώνα, στα θερμότερα κλίματα, όπως της Ελλάδας, η σωματική δραστηριότητα μπορεί να μειωθεί κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού λόγω ακραίων θερμοκρασιών και υγρασίας.

Επιπλέον, πιο πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει ότι η εκτεταμένη έκθεση στο φως της ημέρας και στον τεχνητό φωτισμό τα καλοκαιρινά βράδια μπορεί να οδηγήσει σε τροποποίηση του κιρκαδικού ρυθμού, με επιπτώσεις στο χρόνο που κοιμούνται τα παιδιά, όπως άλλωστε και οι ενήλικες.

Αμερικανοί επιστήμονες είχαν εντοπίσει αυτήν την αύξηση στον Δείκτη Μάζας Σώματος των παιδιών το καλοκαίρι και υπέθεσαν ότι μπορεί να συνδέεται άμεσα με την απουσία της σχολικής ημέρας, η οποία εκτυλίσσεται σε ένα υποχρεωτικό περιβάλλον που έχει προγραμματιστεί και εποπτεύεται από ενήλικες, και βοηθά στην ελαχιστοποίηση της εμπλοκής των παιδιών σε ανεπιθύμητες συμπεριφορές που προάγουν την παχυσαρκία.

Συνέκριναν τις συμπεριφορές παιδιών που φοιτούσαν σε παραδοσιακά σχολεία, έχοντας 3 μήνες σχεδόν καλοκαιρινές διακοπές, με εκείνες μαθητών σε σχολεία που όλο το χρόνο ενσωματώνουν μικρότερες, συχνότερες διακοπές καθ’ όλη τη διάρκεια του ημερολογιακού έτους, αντί να κάνουν ένα παρατεταμένο διάλειμμα 2-3 μηνών το καλοκαίρι.

Σύμφωνα με τα ευρήματά τους, που δημοσιεύθηκαν στο International Journal of Behavioral Nutrition and Physical Activity, τα παιδιά που φοιτούσαν σε παραδοσιακά σχολεία παρουσίασαν μεγαλύτερες ανθυγιεινές αποκλείσεις, τόσο στο χρόνο που παρέμεναν αδρανή και στον χρόνο που περνούσαν μπροστά από μια οθόνη, όσο και στον μέσο χρόνο ύπνου, σε σύγκριση με τα παιδιά του σχολείου που διέκοπτε τα μαθήματά του συχνά για σύντομες περιόδους. Όπως είναι λογικό επακόλουθο, η μηνιαία αύξηση του ΔΜΣ επιταχύνθηκε στα παιδιά της πρώτης ομάδας και όχι στα παιδιά που φοιτούσαν όλο τον χρόνο με μικρά διαλείμματα.

«Αυτή η μελέτη υποδηλώνει ότι η απομάκρυνση από το σχολικό περιβάλλον και τις δραστηριότητες που συνοδεύουν το καθημερινό πρόγραμμα των παιδιών συμβάλλει στην αύξηση του σωματικού βάρους τους. Η παροχή, λοιπόν, ενός δομημένου προγράμματος κατά τη διάρκεια και των θερινών διακοπών μπορεί να επηρεάσει θετικά αυτές τις συμπεριφορές και, με τη σειρά τους, να μετριάσουν τα κιλά που είναι πιθανόν να βάλουν.

Η οικογένεια διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο και στις διατροφικές συνήθειες των παιδιών. Θα πρέπει πάντοτε να υποστηρίζει την κατανάλωση φρούτων και λαχανικών, οσπρίων, ξηρών καρπών και σπόρων και να ενδίδει σπανίως στις παρακλήσεις των παιδιών για ανθυγιεινές τροφές (μπέργκερ, πίτσα, αναψυκτικά, γλυκά, παγωτά κλπ).

Δεδομένης της δραματικής αύξησης της παιδικής παχυσαρκίας τόσο παγκοσμίως όσο και στη χώρα μας τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες, οποιοδήποτε μέτρο βοηθά στην αναχαίτιση του πανδημικού αυτού κύματος θα πρέπει να εφαρμόζεται αυστηρά και απαρέγκλιτα. Διαφορετικά, τα παιδιά αυτά θα γίνουν παχύσαρκοι ενήλικες οι οποίοι θα αποκτήσουν σοβαρά προβλήματα υγείας που θα μειώσουν την ποιότητα ζωής τους και θα περιορίσουν το προσδόκιμο αυτής», καταλήγει ο κ. Δημήτρης Οικονομάκης.

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΝΕΚΤΑΡΙΑ ΚΑΡΑΚΩΣΤΑ, ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ ΥΓΕΙΑΣ