Κατηγορία: ΥΓΕΙΑ

Η La Roche–Posay, μένοντας πιστή στην αποστολή της να φροντίζει το δέρμα και να αλλάζει τις ζωές των ανθρώπων και πάντα σε συνεργασία με δερματολόγους, ενώνει για ακόμη μια χρονιά τις δυνάμεις της με τον Όμιλο Εθελοντών κατά του Καρκίνου ΑγκαλιάΖΩ, υποστηρίζοντας τις δράσεις και την εκστρατεία πρόληψης κατά του καρκίνου του δέρματος.

Στην Ελλάδα, οι ημέρες μερικής ή πλήρους ηλιοφάνειας αγγίζουν τις 336 το χρόνο. Γεγονός που τονώνει την ψυχολογία μας, όμως, την ίδια στιγμή εγκυμονεί κινδύνους για την υγεία του δέρματός μας. Τα νέα περιστατικά δερματικού καρκίνου αυξάνονται συνεχώς με κύρια αιτία τη χρόνια έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία του ήλιου από την παιδική κιόλας ηλικία.

Στο πλαίσιο της δράσης της La Roche-Posay για την ενημέρωση και πρόληψη του καρκίνου του δέρματος, ταξίδεψε για ακόμη μια χρονιά μαζί με τον Όμιλο Εθελοντών κατά του Καρκίνου Αγκαλιάζω, σε 4 ακριτικά νησιά της Ελλάδας με στόχο την παροχή δωρεάν ελέγχων των σπίλων αλλά και την ενημέρωση του κοινού για τη σημασία της πρόληψης. Πάντα υπό την αιγίδα της ΕΔΑΕ, εξετάστηκαν 443 κάτοικοι, σε Αμοργό (Χώρα, Κατάπολα, Αιγιάλη και Αρκεσίνη), Κουφονήσι, Δονούσα και Σχοινούσα. Πολύτιμη η εθελοντική συνεισφορά των δερματολόγων: Μαζιώτη Μαρία, Ασκοξυλάκη Θεανώ, Μαριτίνα Ρόππα, Θεοδόσης Αλέστας, Γεωργία Κοντέλια και Χλωρίδου Χριστίνα.

Η ομάδα αποτελείτο από τους, δερματολόγους, την διευθύντρια και υπεύθυνη σχεδιασμού και υλοποίησης προγράμματος Όλγα Λιοντοπούλου, την ψυχολόγο Μυρτώ Νοχού, την πρόεδρο Αναστασία Πασακοπούλου και τη Μηλιάδου Άρτεμις (μέλος ΔΣ, υπεύθυνη ενημέρωσης ΔΣ). Στο επίκεντρο της δράσης ο δερματολογικός έλεγχος και η ενημέρωση των ανθρώπων που δεν έχουν εύκολα πρόσβαση σε δερματολόγους, αν και εκτίθενται καθημερινά στον ήλιο (ψαράδες, αγρότες κλπ).

Συνολικά, στα 4 νησιά πραγματοποιήθηκαν 443 skinchecks και βρέθηκαν 45 ύποπτα περιστατικά.

«Παραμένουμε πιστοί στο όραμά μας, “Κανένας μόνος του ενάντια στον καρκίνο!” και συνεχίζουμε να ενισχύουμε τις δράσεις του «ΑγκαλιάΖΩ» στα νησιά, με προληπτικούς ελέγχους σπίλων σε όλους τους κατοίκους. Βασικός μας στόχος και για το 2024, είναι να «είμαστε δίπλα» σε ακόμα περισσότερους ασθενείς μέσω στοχευμένων ενεργειών που θα βοηθήσουν καθέναν από αυτούς να βγει νικητής σε αυτή τη δύσκολη μάχη», δήλωσε η Brand Manager της La Roche-Posay Μαριάννα Χαντάντ.

«Η ικανοποίηση από τα αποτελέσματα των επισκέψεων μας στα νησιά είναι μεγάλη. Διαπιστώσαμε ότι μέσω των δράσεων που πραγματοποιήθηκαν, η ανάγκη των κατοίκων για ενέργειες δευτερογενούς πρόληψης ήταν επιτακτική. Ο καρκίνος του δέρματος και το μελάνωμα μπορούν να προληφθούν έχοντας γίνει έγκαιρη διάγνωση από ιατρούς δερματολόγους. Θα συνεχίσουμε να βρισκόμαστε στο πλευρό των κατοίκων της νησιωτικής Ελλάδας με ουσιαστικές και αποτελεσματικές δράσεις στον τομέα της υγείας. Ευχαριστούμε την εταιρεία La Roche-Posay για την αμέριστη βοήθεια στο έργο του ομίλου μας και την εξαιρετική συνεργασία στις δράσεις μας», δήλωσε η Διευθύντρια ΟΕΚΚ- ΑγκαλιάΖΩ, Όλγα Λιοντοπούλου.

Το κακοήθες μελάνωμα είναι μια μορφή καρκίνου του δέρματος που αναπτύσσεται από τα μελανοκύτταρα (κύτταρα του δέρματος που παράγουν χρωστική). Το μελάνωμα αποτελεί σήμερα το 3% του συνόλου των καρκίνων, με αυξανόμενη συχνότητα παγκοσμίως (περίπου 800.000 νέες περιπτώσεις ετησίως). Διεθνείς οργανισμοί συμφωνούν ότι η υπέρμετρη έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία, ιδιαίτερα κατά την παιδική ηλικία,  είναι η κύρια αιτία του μελανώματος.

Η πρώιμη διάγνωση και η έγκαιρη αντιμετώπιση του μελανώματος οδηγεί στην πλήρη θεραπεία και ίαση του προβλήματος. Αντίθετα, σε προχωρημένα στάδια, το μελάνωμα μπορεί να επεκταθεί σε άλλα όργανα και να κάνει μεταστάσεις, δυσχεραίνοντας σημαντικά την δυνατότητα μίας επιτυχούς θεραπευτικής παρέμβασης.

Η πρώιμη ανίχνευση και πρόληψη του μελανώματος επιτυγχάνεται με τρεις κυρίως τρόπους:

Α. Τακτική εξέταση του δέρματος από δερματολόγο.

Β. Ορθή εφαρμογή των κανόνων αντιηλιακής προστασίας.

Γ. Περιοδική αυτοεξέταση του δέρματος (από τον ίδιο τον ασθενή).

Ο οποιοσδήποτε σπίλος (ελιά) αλλάζει χαρακτηριστικά είναι ύποπτος. Ορισμένα ιδιαίτερα γνωρίσματα, όπως η ασυμμετρία, η ανομοιογένεια στο χρώμα, η ανωμαλία των ορίων της βλάβης, και η αυξημένη διάμετρος, μπορούν να βοηθήσουν στο να διαγνώσουμε έγκαιρα το μελάνωμα. (κανόνας ABCD):

Α – Η ασυμμετρία

B – Η περιφέρεια της βλάβης

C – Το χρώμα

D – H διάμετρος

• Για να απολαύσουμε την εξοχή, τον ήλιο, τη θάλασσα με ξεγνοιασιά!!!
• Για να μη μας χαλάσουν τη διάθεση και την υγεία μας πιθανά απρόοπτα.
• Για να αποφύγουμε τους «…μπελάδες»

ΑΙΤΙΕΣ
✤ Άνοδος θερμοκρασίας
✤ Έκθεση στον ήλιο
✤ Αλλαγή περιβάλλοντος
✤ Αλλαγή στις διατροφικές συνήθειες
✤ Κολύμπι σε θάλασσα-πισίνες

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ
✤ Μικροτραυματισμοί-στραμπουλήγματα-εκδορές
✤ Αλλεργίες
✤ Τσιμπήματα από τσούχτρες, κουνούπια κλπ
✤ Αχινοί
✤ Γαστρεντερίτιδα
✤ Ναυτία
✤ Ωτίτιδα
✤ Ημικρανίες
✤ Θερμοπληξία
✤ Αφυδάτωση
✤ Εγκαύματα ήλιου
✤ Επιδείνωση ακμής
✤ Κίνδυνοι από κολύμπι
✤ Κολπίτιδες
✤ Ουρολοιμώξεις
✤ Μυκητιάσεις

ΠΡΟΛΗΨΗ-ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ
✤ Ελεγχόμενη έκθεση στον ήλιο (οχι μεσημερινές ώρες,
σκιά-δροσιά, καπέλο, αντηλιακό με ανανέωση κάθε 2-3 ώρες)
✤ Επαρκής ενυδάτωση
✤ Κολύμπι όχι για 3 ώρες μετά το γεύμα, όχι μετά από
κατανάλωση αλκοόλ
✤ First  Aid  Kit, απαραίτητο το κουτί πρώτων βοηθειών,
ισοθερμικό, πλήρως εξοπλισμένο
✤ Χρήσιμα τηλέφωνα (διαθέσιμα τηλέφωνα ιατρού,
φαρμακείου, κέντρου υγείας κλπ)

ΣΟΦΙΑ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΗ
Φαρμακοποιός

Όπως αντιλαμβανόμαστε και από τον όρο, σημαίνει την προσβολή των νυχιών από μύκητα. Αν η προσβολή δεν αντιμετωπιστεί, εκτός της τοπικής βλάβης που προκαλεί, μπορεί οι μύκητες να εισέλθουν στον οργανισμό και να τον προσβάλουν εσωτερικά.

Οι μύκητες υπάρχουν στο δέρμα μας, αλλά δεν αναπτύσσονται – πολλαπλασιάζονται ανεξέλεγκτα και δεν προκαλούν βλάβη αν δεν βρουν «πρόσφορο» έδαφος.
Το «πρόσφορο» έδαφος της ανάπτυξής τους και άρα της προσβολής των νυχιών μας ή του δέρματος, είναι το υγρό περιβάλλον. Τους αρέσει να «κρύβονται» και να αναπτύσσονται σε πτυχές του σώματος, ανάμεσα στα δάχτυλα του ποδιού και κυρίως κάτω από τα νύχια.

Συμπτώματα ονυχομυκητίασης:
Τα νύχια καταρχήν «ασπρίζουν» στις γωνίες και αποκολλώνται από το δέρμα, γίνονται τραχιά και με εμφανή πάχυνση, θαμπά, παραμορφωμένα, πολλές φορές πρασινόμαυρα. Ειδικά τώρα το καλοκαίρι, που τα πόδια εκτίθενται σε κοινή θέα, το πρόβλημα γίνεται και έντονα αισθητικό. Στους αθλητές δε, που όλο το χρόνο φορούν τα αθλητικά παπούτσια και ιδρώνουν έντονα, θέλει ιδιαίτερη προσοχή για να μη γίνει πονοκέφαλος.

Αντιμετώπιση:
Σχολαστικό σκούπισμα, κόψιμο και καθάρισμα προσεκτικό των νυχιών και χρήση αντιμυκητιασικών προΐόντων σε επίπεδο πρόληψης ή αντιμετώπισης σε περίπτωση προσβολής. Η μυκητίαση αποκλείεται να υποχωρήσει από μόνη της! Αντίθετα μπορεί να προχωρήσει και σε άλλα νύχια…
Θέλει άμεση αντιμετώπιση με μεγάλη επιμέλεια, επιμονή και υπομονή, συμμόρφωση στις οδηγίες επιστημόνων υγείας (φαρμακοποιών, γιατρών) και χρήση ειδικών αξιόπιστων προϊόντων, αρχής γενομένης από ειδικές πούδρες και υγρά, ειδικά “kit” ολοκληρωμένης θεραπείας, επίσης ειδικά ιατροτεχνολογικά προϊόντα για κάλυψη-καμουφλάζ του προσβεβλημένου νυχιού (όχι με κοινό μανόν) και ειδικά προϊόντα για το πόδι του αθλητή.

Τέλος, θα ήθελα να επισημάνω την απόλυτα προσωπική χρήση σε σαγιονάρες, πετσέτες και λοιπά αντικείμενα για αποφυγή μόλυνσης.
Επίσης προσοχή στην άμμο στις παραλίες όταν περπατάνε πάνω της δεκάδες πόδια και μπορεί να την μολύνουν ή στα δάπεδα των κοινόχρηστων ντους.
Ακόμα προσοχή στους διάφορους αμφιβόλου, μέχρι επικίνδυνης αξιοπιστίας, υποσχόμενους «θαύματα σε μια εβδομάδα» στο διαδίκτυο. Σκοπό έχουν όχι να θεραπεύσουν, αλλά να αποσπάσουν οφέλη χωρίς αποτελέσματα! Η μυκητίαση είναι ασθένεια, θέλει αντιμετώπιση και συμβουλές επιστημόνων υγείας και προϊόντα ιατροτεχνολογικά και αξιόπιστα.

Γεώργιος Παυλόπουλος
Οφθαλμίατρος PhD, FEBO
Εξειδίκευση Κερατοειδής και εξωτερικές παθήσεις του οφθαλμού
ophthalmiatros-pavlopoulos.gr

Την άνοιξη την πιο αισιόδοξη εποχή του χρόνου, οι μέρες μεγαλώνουν, ο καιρός ζεσταίνει, τα λουλούδια ανθίζουν και η φύση μεταμορφώνεται. Για πολλούς όμως ο ερχομός της άνοιξης συνδυάζεται με την εμφάνιση των εαρινών αλλεργιών.

Τα εαρινά αλλεργιογόνα, όπως η γύρη των φυτών (ελιά, περδικάκι, γρασίδι, αγριόχορτα, κυπαρίσσι) και άλλα αερομεταφερόμενα αλλεργιογόνα, προκαλούν έξαρση στις κρίσεις άσθματος, τις αλλεργικές ρινίτιδες και τις αλλεργικές επιπεφυκίτιδες (φλεγμονές του επιπεφυκότα).

Ο επιπεφυκότας είναι ο λεπτός ημιδιαφανής ιστός που καλύπτει την εσωτερική επιφάνεια των βλεφάρων και την πρόσθια επιφάνεια του «άσπρου» των ματιών.
Υπεύθυνος για αυτές τις αλλεργικές αντιδράσεις είναι ένας λάθος συναγερμός του ανοσοποιητικού μας συστήματος, με αποτέλεσμα την υπερβολική αντίδραση του, σε αβλαβείς ουσίες, που στην πραγματικότητα δεν είναι επικίνδυνες για την υγεία, όπως η σκόνη ή γύρη. Για να αμυνθεί, παράγει ειδικά αντισώματα IgE ενάντια στις ουσίες αυτές, τις οποίες καλούμε αλλεργιογόνα.
Μια επαφή των αλλεργιογόνων με τα IgE αντισώματα που βρίσκονται στην επιφάνεια ορισμένων κυττάρων (σιτευτικά) του επιπεφυκότα, προκαλεί βλάβη στο τοίχωμα τους και απελευθέρωση ισταμίνης και άλλων ουσιών, που προκαλούν φλεγμονή στον επιπεφυκότα.

Οι ουσίες που απελευθερώνονται προκαλούν κνησμό, ροζ απόχρωση των ματιών λόγω της διαστολής των αγγείων του επιπεφυκότα, δακρύρροια, οίδημα του επιπεφυκότα (τα μάτια φαίνονται σαν να γυαλίζουν) και παχύρρευστες βλεννώδεις εκκρίσεις, σαν νημάτια που εντοπίζονται συνήθως στις έσω κόγχες των ματιών. Σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να πρηστούν και τα βλέφαρα, ή να εμφανιστεί ευαισθησία στο έντονο φως.

Το ιστορικό, τα συμπτώματα και η οφθαλμολογική εξέταση θα θέσει εύκολα την διάγνωση της εποχικής αλλεργικής επιπεφυκίτιδας. Σε ορισμένες όμως περιπτώσεις ο οφθαλμίατρος μπορεί να χρειαστεί ειδικές εξετάσεις, για να αναζητήσει την ύπαρξη ειδικών για την αλλεργία κυττάρων (ηωσινόφιλα) στον επιπεφυκότα ή αντισωμάτων IgE στα δάκρυα. Ίσως επίσης να απαιτηθούν και ειδικές εξετάσεις αίματος ή δερματικές εξετάσεις, για τον εντοπισμό του αλλεργιογόνου που προκαλεί την αλλεργική αντίδραση.

Η αντιμετώπιση της εποχικής αλλεργικής επιπεφυκίτιδας στοχεύει στην πρόληψη της εμφάνισης των συμπτωμάτων, και την φαρμακευτική θεραπεία της.
Η πρόληψη βασίζεται κυρίως στην αποφυγή των υπεύθυνων αλλεργιογόνων. Δεν αερίζουμε τους χώρους του σπιτιού τις ώρες που η γύρη βρίσκεται σε μεγάλη συγκέντρωση στην ατμόσφαιρα, (7-10 π.μ. και 5-8 μ.μ.). Πλένουμε το πρόσωπο και τα χέρια μας μετά από έκθεση σε αλλεργιογόνα. Διατηρούμε το σπίτι μας, τα κλινοσκεπάσματα μας και τα ρούχα μας καθαρά. Έχουμε τα παράθυρα κλειστά, χρησιμοποιούμε κλιματιστικό και καθαρίζουμε τα φίλτρα του τακτικά.

Το τρίψιμο των οφθαλμών αποθαρρύνεται, επειδή μπορεί να προκαλέσει την απελευθέρωση ισταμίνης από τα σιτευτικά κύτταρα και να επιδεινώσει τον κνησμό και τη φλεγμονή.
Τα τεχνητά δάκρυα ξεπλένουν τα αλλεργιογόνα και τις φλεγμονώδεις ουσίες από τον επιπεφυκότα, ενώ οι κρύες κομπρέσες, τα επιθέματα πάγου και η ενστάλαξη κρύου φυσιολογικού ορού προσφέρουν κάποια παροδική ανακούφιση.

Θεραπευτικά ανάλογα με την περίπτωση μπορούν να χορηγηθούν:

α) Αγγειοσυσπαστικά κολλύρια. Ελαττώνουν την υπεραιμία και το οίδημα του επιπεφυκότα παρέχοντας προσωρινή ανακούφιση. Δεν πρέπει όμως να χρησιμοποιούνται για παραπάνω από 3-4 μέρες.
β) Πολυδύναμα αντισταμινικά κολλύρια. Ανακουφίζουν από τον κνησμό και σταθεροποιώντας την μεμβράνη των σιτευτικών κυττάρων διακόπτουν την απελευθέρωση των ουσιών που προκαλούν την φλεγμονή. Η χορήγηση των κολλυρίων αυτών πρέπει να ξεκινά πριν την εποχή της εμφάνισης της αλλεργίας και να συνεχίζεται για όλο το διάστημα που διαρκεί.
γ) Ήπια κορτιζονούχα κολλύρια. Μόνο σε περιπτώσεις έξαρσης και για μικρό χρονικό διάστημα. Η χορήγηση τους για μεγάλο χρονικό διάστημα μπορεί να προκαλέσει καταρράκτη και γλαύκωμα.

Δημήτριος Ν. Βούρδας
Ειδικός Αλλεργιολόγος, Διευθυντής Αλλεργιολογικού Τμήματος 251 Γενικού Νοσοκομείου Αεροπορίας

ΑΨΟΥ!
Είναι η πέμτη φορά που φταρνίζεστε σήμερα;

Έχετε πρόβλημα με τη μύτη σας (φτάρνισμα, καταρροή, μπούκωμα, φαγούρα στη μύτη), εδώ και κάποιες ημέρες, τώρα που έφτιαξε ο καιρός και μπήκαμε στην άνοιξη;
Κοκκινίζουν, δακρύζουν, φαγουρίζουν τα μάτια σας;

Δεν είναι η πρώτη φορά που σας συμβαίνει, αλλά εδώ και κάποια χρόνια υποφέρετε με το που μπαίνει ο Μάρτιος ή ο Απρίλιος και ηρεμείτε όταν φτάνει ο Ιούνιος;
Είσαστε συνέχεια «κρυολογημένοι», δεν κοιμάστε καλά εξαιτίας του μπουκώματος τη νύχτα και νυστάζετε στη δουλειά σας;

Σίγουρα αναρωτιέστε αν τα συμπτώματα αυτά είναι «κρύωμα» ή αλλεργία! Είναι πολύ πιθανό να έχετε Εποχική (ανοιξιάτικη) Αλλεργική Ρινίτιδα/Επιπεφυκίτιδα.

Η Αλλεργική Ρινίτιδα είναι ένα συχνό πρόβλημα σε όλες τις ηλικίες, αλλά ιδιαίτερα στις παραγωγικές ηλικιακές ομάδες (μαθητές, έφηβοι, εργαζόμενοι). Η συχνότητα της έχει αυξηθεί ραγδαία τα τελευταία 30 χρόνια και υπολογίζεται πως είναι 8,5% στις ηλικίες 6-7 ετών, 15% στις ηλικίες 13-14 ετών και φτάνει στο εντυπωσιακό ποσοστό του 25-30% στις ηλικίες 15-40 ετών!
Πρόκειται για αλλεργική φλεγμονή του βλεννογόνου του μύτης και συνυπάρχει σχεδόν πάντα με Αλλεργική Επιπεφυκίτιδα. Οφείλεται στην επαφή και την εισπνοή αερομεταφερόμενων αλλεργιογόνων γύρεων, που στη χώρα μας παράγονται με την ανθοφορία του φυτικού βασιλείου, από Μάρτιο έως και τις αρχές Ιουνίου. Οι κυριότερες γύρεις στις οποίες οφείλεται η Εποχική Αλλεργική Ρινοεπιπεφυκίτιδα στην Ελλάδα, είναι οι γύρεις των αγρωστωδών/γρασιδιών (Grasses), η γύρη από το περδικάκι (Parietaria), η γύρη ελιάς (Olive) και η γύρη από το κυπαρίσσι (Cypress).

Η κλινική εικόνα της πάθησης είναι χαρακτηριστική με μπούκωμα, καταρροή, φτάρνισμα και φαγούρα από τη μύτη, ερυθρότητα, δακρύρροια και φαγούρα από τα μάτια, τα οποία αρχίζουν με τον ερχομό της άνοιξης και βελτιώνονται με τον ερχομό του καλοκαιριού.

Η πάθηση απαιτεί εξέταση από ειδικό αλλεργιολόγο, ο οποίος θα σας πάρει λεπτομερές ιστορικό και θα σας υποβάλει σε δερματικές δοκιμασίες δια νυγμού (αλλεργικά tests), μία εξέταση γρήγορη, ακίνδυνη και ανώδυνη, με την οποία αποδεικνύεται η τελική και οριστική διάγνωση. Σπανιότατα θα χρειαστούν περαιτέρω ειδικές εξετάσεις, όπως η ρινική πρόκληση.
Υπάρχει τρόπος για την αποφυγή των αεροαλλεργιογόνων; Η απάντηση είναι ότι είναι εξαιρετικά δύσκολο, αφού οι γυρεόκοκκοι ταξιδεύουν δεκάδες χιλιόμετρα, αλλά υπάρχουν τρόποι περιορισμού έκθεσης σε αυτά κατά την εποχή της ανθοφορίας τους (Μάρτιος έως αρχές Ιουνίου).

Η θεραπεία περιλαμβάνει: α) την συμπτωματική φαρμακευτική θεραπεία. Είναι ουσιαστικά θεραπεία των συμπτωμάτων και μόνο. Συνήθως, χρειάζεται ένα αντιισταμινικό και ένα ρινικό στεροειδές σε ρινικό σπρέυ. Ο ασθενής λαμβάνει τα φάρμακά του για την περίοδο που υπάρχει το υπεύθυνο αλλεργιογόνο. Δεν αλλάζουν, όμως, την φυσική πορεία της νόσου, δηλαδή την εξέλιξή της και την πολύ πιθανή επιδείνωσή της και την ανάπτυξη παρενεργειών, όπως Αλλεργικό Βρογχικό Άσθμα, Παραρρινοκολπίτιδα, κ.ά. β) την Ειδική Ανοσοθεραπεία / Απευαισθητοποίηση (εμβόλια), η οποία είναι η μοναδική αιτιολογική θεραπεία, δηλαδή θεραπεία ίασης και όχι απλά συμπτωματικής αντιμετώπισης. Στοχεύει στην επανεκπαίδευση του ανοσολογικού μας συστήματος ώστε να μην αντιδρά στα αλλεργιογόνα αναγνωρίζοντάς τα ως εχθρούς. Πρόκειται για ενέσιμη ή υπογλώσσια θεραπεία που συνήθως διαρκεί 5χρόνια. Τα αποτελέσματα είναι ήδη ορατά από τον πρώτο χρόνο της θεραπείας. Το σημαντικότερο είναι ότι, σύμφωνα με μελέτες, προλαμβάνει την ανάπτυξη νέων ευαισθητοποιήσεων σε αλλεργιογόνα , και επηρεάζει τη φυσική πορεία της νόσου, αναστέλλοντας την εξέλιξη της αλλεργικής ρινίτιδας σε βρογχικό άσθμα.

Μπορείτε λοιπόν, όσο αλλεργικοί και να είσαστε, να χαρείτε την άνοιξη και τη φύση! Μοναδική και απαραίτητη προυπόθεση είναι να προηγηθεί η εξέτασή σας από ειδικό Αλλεργιολόγο.

Βασιλική Παπαγιάννη
Μαιευτήρας- Γυναικολόγος Εμβρυομητρικής, Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών,
Μαιευτικό & Γυναικολογικό Κέντρο FeminArt & Επιστημ. Συνεργάτης Νοσοκομείου ΜΗΤΕΡΑ
Ιδρυτικό μέλος της WHF

Ο προγεννητικός έλεγχος δίνει πολλές δυνατότητες επιλογής για τον έλεγχο των εµβρύων από πολύ νωρίς στην κύηση.
Όλες οι γυναίκες ωστόσο, δεν σκέφτονται µε τον ίδιο τρόπο και αυτό είναι αποδεκτό. Υπάρχουν γυναίκες που θα αρνηθούν να υποβληθούν σε προγεννητικό έλεγχο, γιατί απλά είναι αποφασισµένες να συνεχίσουν την κύηση αλλά και γυναίκες που επιθυµούν τον προγεννητικό έλεγχο και παίρνουν αποτελέσµατα που είτε µπορεί να τις καθησυχάσουν για το υπόλοιπο της κύησης είτε να τις φέρουν µπροστά σε διλήµµατα. Γι’ αυτό η ενηµέρωση για τις δυνατότητες που έχουν και για το τι θέλουν πραγµατικά είναι καθοριστικές.
Η ευθύνη των εξειδικευµένων ιατρών στην Ιατρική Εµβρύου είναι να παρέχουν τις σωστές πληροφορίες στα ζευγάρια, να διασφαλίζουν την υψηλή ποιότητα των εξετάσεων και να στηρίζουν τους γονείς στις όποιες επιλογές τους.

Τι είναι ο προγεννητικός έλεγχος
Ο προγεννητικός έλεγχος αποτελεί ένα αναπόσπαστο κομμάτι της παρακολούθησης της κύησης και μια ιδιαίτερα σημαντική επιλογή για όλα τα ζευγάρια που περιμένουν το ευχάριστο γεγονός της γέννησης του παιδιού τους. Οι πληροφορίες που παρέχονται από τον προγεννητικό έλεγχο έχουν σαν σκοπό να βοηθήσουν στη σωστή ενημέρωση, συμβουλευτική και λήψη αποφάσεων για πιθανή ανάγκη περαιτέρω διερεύνησης του εμβρύου. Με τον προγεννητικό έλεγχο σκοπεύουμε:
α) να ελέγξουμε εάν οι γονείς είναι φορείς κάποιου νοσήματος που θα μπορούσε να κληρονομηθεί στο παιδί,
β) να διακρίνουμε έμβρυα που είναι ύποπτα για κάποιο σύνδρομο ώστε στην συνέχεια να αποκλείσουμε (ή να βεβαιώσουμε) την παρουσία του και
γ) να διαγνώσουμε συγγενείς ανωμαλίες του εμβρύου που δεν σχετίζονται με σύνδρομα.

Προγεννητικός έλεγχος για …τους γονείς
Ο έλεγχος των γονέων καθορίζεται με βάση τις συχνότερες κληρονομικές παθήσεις σε κάθε γεωγραφική περιοχή, και για την Ελλάδα περιλαμβάνει την ηλεκτροφόρηση αιμοσφαιρίνης για τη διάγνωση β-μεσογειακής αναιμίας ή άλλης αιμοσφαιρινοπάθειας και ίσως και τον γονιδιακό έλεγχο για κυστική ίνωση. Επίσης, εάν στην οικογένεια των γονέων υπάρχει κάποια άλλη γνωστή κληρονομική πάθηση, εννοείται ότι θα πρέπει να γίνει πιο στοχευμένος έλεγχος. Αν διαπιστωθεί η ύπαρξη κάποιας κληρονομικής μετάλλαξης, το έμβρυο θα πρέπει να ελεγχθεί με επεμβατική εξέταση (αμνιοπαρακέντηση ή λήψη τροφοβλάστης).

Προγεννητικός έλεγχος για …τα έμβρυα
Για τη διαλογή εμβρύων που είναι ύποπτα για χρωμοσωμικές και ανατομικές ανωμαλίες, πραγματοποιείται ο προγεννητικός έλεγχος 1ου τριμήνου (από την 11η έως περίπου 13η εβδομάδα κύησης) που περιλαμβάνει υπερηχογράφημα (γνωστό και ως αυχενική διαφάνεια) και μέτρηση στο αίμα της μητέρας των επιπέδων β-χοριακής γοναδοτροπίνης και ΡΑΡΡ-Α. Κατά το υπερηχογράφημα μετράται το πάχος της αυχενικής πτυχής του εμβρύου (είναι αυξημένο σε έμβρυα με σύνδρομο Down), αναζητείται το ρινικό οστό (δεν είναι φυσιολογικό σε σύνδρομο Down), αναλύονται κάποια άλλα χαρακτηριστικά της ανατομίας του εμβρύου και ελέγχεται και η καρδιά του. Τα δεδομένα από το υπερηχογράφημα και τις αιματολογικές μετρήσεις καθώς και η ηλικία της μητέρας συμπεριλαμβάνονται σε έναν αλγόριθμο, ώστε να υπολογισθεί ο κίνδυνος των συχνότερων χρωμοσωμικών ανωμαλιών (τρισωμία 21-συνδρομο Down, τρισωμία 18, τρισωμία 13) για το συγκεκριμένο έμβρυο. Με βάση τον εκτιμώμενο κίνδυνο θα αποφασισθεί αν θα πρέπει να προχωρήσουμε σε επεμβατικό ή μη επεμβατικό έλεγχο του εμβρύου.

Πώς γίνεται ο επεμβατικός έλεγχος
Ο επεμβατικός έλεγχος γίνεται με την λήψη τροφοβλάστης (CVS) κατά την 11η-14η εβδομάδα της κύησης, όπου μέσω μιας λεπτής βελόνας που εισάγεται στη μήτρα και λαμβάνεται ένα μικρό δείγμα από τον πλακούντα, ή με την αμνιοπαρακέντηση κατά την 16η – 18η εβδομάδα, όπου μέσω της βελόνας λαμβάνεται αμνιακό υγρό. Το δείγμα από τις επεμβατικές αυτές μεθόδους αποστέλλεται για χρωμοσωμική – γενετική ανάλυση. Οι επεμβατικές μέθοδοι συνδέονται με πολύ μικρή αύξηση της πιθανότητας αποβολής κατά τις ημέρες που ακολουθούν τη διαδικασία, σε ένα ποσοστό 0.01-0.07%.
Πώς γίνεται ο μη επεμβατικός έλεγχος
Ο μη επεμβατικός έλεγχος (NIPT) γίνεται με απομόνωση εμβρυικού DNA στο αίμα της μητέρας, το οποίο ελέγχεται για το σύνδρομο Down και κάποιες άλλες χρωμοσωμικές ανωμαλίες. Ο έλεγχος αυτός δεν ενέχει κάποιον κίνδυνο για την κύηση, δίνει όμως σαφώς λιγότερες πληροφορίες, ενώ σε λίγες περιπτώσεις απαιτείται και 2η αιμοληψία. Αν ο μη επεμβατικός έλεγχος δείξει κάποιο πρόβλημα, το αποτέλεσμα θα πρέπει να επιβεβαιώνεται με επεμβατικό έλεγχο.

Επιπλέον οφέλη του προγεννητικού ελέγχου
Κατά τον προγεννητικό έλεγχο 1ου τριμήνου μπορεί, παράλληλα, να εκτιμηθεί η πιθανότητα πρόωρου τοκετού (μετρώντας το μήκος του τραχήλου της μήτρας) καθώς και να υπολογιστεί και η πιθανότητα προεκλαμψίας (ελέγχοντας την αρτηριακή πίεση της μητέρας και μετρώντας τις αντιστάσεις της ροής του αίματος στις μητριαίες αρτηρίες).
Όσον αφορά στη διάγνωση διαφόρων άλλων συγγενών ανωμαλιών, πραγματοποιείται ο ενδελεχής υπερηχογραφικός έλεγχος στις 20-22 εβδομάδες (γνωστός και ως υπερηχογράφημα 2ου επιπέδου).

Χρήστος Χαραλαμπόπουλος Ειδικός Παθολόγος
www.charalampopouloschristos.com

Εισαγωγικά: Είναι ενδεικτικό για την ολοένα και μεγαλύτερη αναγνώριση του ρόλου της στην ανθρώπινη υγεία ότι το 1975 δημοσιεύθηκαν σε ιατρικά περιοδικά μόλις 100 άρθρα που περιείχαν τον όρο Βιταμίνη D, ενώ μέχρι το 2007 ο αριθμός αυτών είχε αυξηθεί σε περίπου πάνω από 1400 ανά έτος.  H βιταμίνη D ανήκει στις λιποδιαλυτές βιταμίνες όπως επίσης οι A, E και K.

Σύνθεση – πρόσληψη: Η κυρία σύνθεση της γίνεται φωτοχημικά στο δέρμα με έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία. Κατόπιν  απορροφάται από τον οργανισμό, αποθηκεύεται και ενεργοποιείται. Ως λιποδιαλυτή μπορεί να προσληφθεί σε μικρό ποσοστό και διατροφικά από λιπαρά ψάρια όπως σολομός, σαρδέλες και λιγότερο από αυγά συκώτι κρέας και λοιπά. Ως μέγιστο επιτρεπόμενο όριο πρόσληψης ενδεικτικά αναφέρονται οι 4000 μονάδες (ή 100μg) πάνω από το οποίο μπορεί να προκληθεί υπερασβεστιαιμία.

Μέτρηση – επίπεδα: Η μέτρηση πρέπει να γίνεται στην 25(OH)D3 που θεωρείται και η «αποθήκη» του οργανισμού. Σοβαρή ανεπάρκεια θεωρείται όταν έχουμε κάτω από 10 ng/ ml . Τιμές άνω των 30 ng/ ml δηλώνουν επάρκεια. Προσοχή σε υπερβιταμίνωση ενδεικτικά σε τιμές άνω των 100ng/ml. Προτεινόμενα ιδανικά επίπεδα 30 έως (40 ή 50) ng/ml.
Υψηλού κινδύνου για έλλειψη είναι γενικά όλοι οι άνθρωποι που δεν εκτίθενται στο ηλιακό φως καθώς και παχύσαρκοι ή υποσιτισμένοι, ηλικιωμένοι και κατάκοιτοι ασθενείς.

Επιπλέον σχετικές εξετάσεις – ιατρικό ιστορικό: Έλεγχος ασβεστίου, αλβουμίνης, νεφρικής λειτουργίας και παραθορμόνης, καθότι η τελική ενεργοποίηση της βιταμίνης γίνεται στο νεφρό και τα επίπεδα ασβεστίου στον ορό εξαρτώνται και από άλλους παράγοντες όπως η ορμόνη παραθορμόνη και άλλα συστηματικά νοσήματα.
Ιδιότητες: Έχει κομβικό ρόλο στη διαχείριση του Ασβεστίου εν γένει και την ενίσχυση του σκελετού με ασβέστιο. Σε έλλειψή της προκαλείται ραχίτιδα δηλαδή μαλάκυνση (αποσκλήρυνση – απομετάλλωση) των οστών και της σπονδυλικής στήλης.
Η ίδια η  βιταμίνη είναι όμοια με τα στεροειδή αναβολικά (Συγκεκριμένα η τελική ενεργός μορφή της), και έχει και ενδοκρινική δράση στον ανθρώπινο οργανισμό, με υποδοχείς σε διάφορους ιστούς του ανθρώπινου σώματος.
Έχει λοιπόν μικτό χαρακτήρα βιταμίνης και ορμόνης γι’ αυτό και σε έλλειψη της εκδηλώνονται συμπτώματα κόπωσης και μυϊκής αδυναμίας.
Γιατί στην Ηλιόλουστη Ελλάδα έχουμε έλλειψη D? Ο τρόπος ζωής στον αστικό ιστό (υψηλά κτίρια – σκίαση, περιορισμένη εργασία και μετακίνηση στην ύπαιθρο ιδίως σε περιόδους χαμηλής ηλιοφάνειας, όπως το χειμώνα – μακριά ρούχα – δερμοκάλυψη,  εργασία σε κλειστούς χώρους – «σπίτι -γραφείο»)ευνοεί συνθήκες έλλειψης της βιταμίνης D. Π.χ. Οι χειμερινοί κολυμβητές σπανίως έχουν έλλειψη.

Βιταμίνη D και Βιταμίνη Κ: Η βιταμίνη Κ που είναι επίσης λιποδιαλυτή συνεργάζεται με τη βιταμίνη D στη ρύθμιση του ασβεστίου στο σώμα. Κυρίως βοηθάει στην ασβεστοποίηση των οστών ενεργοποιώντας μία πρωτεΐνη που προάγει τη συγκέντρωση του ασβεστίου στα οστά και στα δόντια. Επιπλέον υπάρχουν μελέτες με ενδείξεις ότι η βιταμίνη Κ  αποτρέπει τη συγκέντρωση του ασβεστίου στους μαλακούς ιστούς όπως είναι οι νεφροί και τα αιμοφόρα αγγεία. Σε πιθανή χορήγηση της πρέπει να συνεκτιμάται ότι μειώνει τη δράση συγκεκριμένων αντιπηκτικών.
Προσοχή στη χορήγηση βιταμίνης D: Σε καταστάσεις που προκαλούν υπερασβεστιαιμία όπως είναι ειδικές λοιμώξεις (ιστοπλάσμωση, φυματίωση), λέμφωμα και άλλες κακοήθειες, αυτοάνοσα νοσήματα (σαρκοείδωση), υπερλειτουργία παραθυρεοειδών, αθηρωμάτωση αγγείων  και νεφρολιθίαση.

Σωτήρης Θεοχάρης
Δερματολόγος – Αφροδισιολόγος, Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Δερματοχειρουργικής Laser και Αισθητικής Δερματολογίας

Ο Σακχαρώδης Διαβήτης (Τύπου Ι και ΙΙ) αποτελεί μια παγκόσμια νόσο που επηρεάζει εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως και έχει πολλαπλές επιπτώσεις στην υγεία, συμπεριλαμβανομένου και της επιδερμίδας. Ο Σακχαρώδης Διαβήτης (ΣΔ) είναι μια πάθηση, η οποία χαρακτηρίζεται από διαταραχή του μεταβολισμού των υδατανθράκων ή, πιο απλά, αδυναμία του οργανισμού να τους αξιοποιήσει. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση της τιμής της γλυκόζης του αίματος. Η κύρια αιτία αυτού του προβλήματος εστιάζεται στην ανεπάρκεια μιας ορμόνης του παγκρέατος, της ινσουλίνης. Η ανεπάρκεια αυτή εκδηλώνεται είτε ως μειωμένη παραγωγή ινσουλίνης, είτε ως «αντίστασης» στις δράσεις της.

Πρωτόκολλο CeraVe για την επιδερμίδα των διαβητικών ασθενών: Ανακούφιση σε 2 κινήσεις!

Η CeraVe, η #1 μάρκα ενυδάτωσης που συνιστούν οι δερματολόγοι, παρουσιάζει τα προϊόντα της για την αντιμετώπιση της ξηροδερμίας σε ασθενείς με Σακχαρώδη Διαβήτη. Στην πρόσφατη κλινική μελέτη, που περιλάμβανε 528 άτομα από 19 χώρες, αποδείχθηκε ότι η καθημερινή χρήση του CeraVe Hydrating Cleanser και της CeraVe Moisturising Cream προσφέρει ανακούφιση από τα συμπτώματα της ξηροδερμίας, βελτιώνοντας την υφή και την άνεση του δέρματος.

Ο Σακχαρώδης Διαβήτης επηρεάζει το 10% του πληθυσμού στην Ελλάδα, με έως και το 80% των ασθενών να εμφανίζουν δερματικές επιπτώσεις, όπως η ξηρότητα. Η σειρά CeraVe καλύπτει τις ιδιαίτερες ανάγκες του δέρματος των διαβητικών ασθενών, προστατεύοντας και ενυδατώνοντας την επιδερμίδα χωρίς να την ερεθίζει.

Πως όμως αυτή η συνθήκη του οργανισμού μπορεί να οδηγήσει σε ξηρότητα της επιδερμίδας; Το δέρμα μας περιβάλλεται από ένα προστατευτικό στρώμα λιπιδίων. Όταν αυτό το «στρώμα» υποστεί τέτοιου είδους αλλαγές, έχει ως συνέπεια την επιτάχυνση στην εξάτμιση του νερού από την επιδερμίδα με αποτέλεσμα την αφυδάτωση και την ξηρότητα. Επιπροσθέτως, τα αυξημένα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα απορροφούν νερό από τα κύτταρα, αφυδατώνοντάς τα, προκειμένου η περίσσεια γλυκόζης να εξισορροπηθεί. Η αυξημένη παρουσία γλυκόζης μπορεί, επίσης, να προκαλέσει πρώιμη καταστροφή των ινών του κολλαγόνου στο δέρμα. Το αποτέλεσμα αυτού είναι η επιδερμίδα να γίνεται πιο λεπτή, ξηρή και εύθραυστη, με τραχεία όψη και έντονη απολέπιση. Η πολύ έντονη δερματική ξηρότητα, μπορεί να οδηγήσει σε κνησμό και γενικότερο ερεθισμό. Παράλληλα, οι πάσχοντες από διαβήτη είναι πιο επιρρεπείς σε τραυματισμούς του δέρματος, ιδιαίτερα στα κάτω άκρα, που δεν επουλώνονται εύκολα, και κατ’επέκτασιν σε λοιμώξεις.

Τι πρέπει να κάνουμε όμως για να αντιμετωπιστεί αυτό το πρόβλημα;

Σύμφωνα με τον Πρόεδρο της Ελληνικής Εταιρείας Δερματοχειρουργικής, Laser και Αισθητικής Δερματολογίας, Δρ. Θεοχάρη Σωτήρη, η πρόληψη και η εντατική παρακολούθηση αποτελούν αποτελεσματικά μέσα. Παρακάτω ακολουθούν ορισμένες συμβουλές:

– Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι η ξηρότητα της επιδερμίδας είναι αποτέλεσμα της υπερβολικής απώλειας νερού από το δέρμα, κάτι που μπορεί να επιδεινώνεται λόγω της υποκείμενης διαβητικής πάθησης. Ο διαβήτης μπορεί να προκαλέσει αλλαγές στη λειτουργία των μηχανισμών ρύθμισης της υγείας της επιδερμίδας (ομοιόσταση) και να τη διαταράξει.
Για να αντιμετωπιστεί η δερματική ξηρότητα, είναι σημαντικό να ληφθούν συστηματικά μέτρα περιποίησης. Αρχικά, είναι σημαντικό να διατηρείτε την επιδερμίδας σας καθαρή και στεγνή. Η αντιμετώπιση της ξηρότητας πρέπει να γίνεται με ειδικά ήπια καθαριστικά. Να σκουπίζετε καλά το δέρμα, απαλά και ταμποναριστά, με έμφαση στις πτυχώσεις. Ωστόσο, να αποφεύγετε το υπερβολικό νερό και την υπερβολική χρήση σαπουνιού, καθώς μπορούν να επιδεινώσουν την ξηρότητα της επιδερμίδας.

– Επιπλέον, η ενυδάτωση της επιδερμίδας είναι ουσιώδης. Η χρήση ενυδατικών προϊόντων μετά το μπάνιο μπορεί να βοηθήσει στη διατήρηση της υγρασίας. Συστήνονται προϊόντα που περιέχουν υαλουρονικό οξύ ή ουρία, τα οποία βοηθούν στην ενυδάτωση του δέρματος χωρίς να το αφήνουν λιπαρό. Σε κάθε περίπτωση τα προϊόντα περιποίησης εξατομικεύονται σύμφωνα πάντοτε με τις οδηγίες του θεράποντα δερματολόγου.

– Η αντιηλιακή προστασία και στους πάσχοντες από Διαβήτη είναι ΑΝΑΓΚΑΙΑ, ενώ συστήνεται δερματολογική εκτίμηση σε περίπτωση εμφάνισης εξανθήματος ή άλλων δερματικών βλαβών για έγκαιρη αντιμετώπιση.

– Προσπαθήστε να αποφύγετε τους μικροτραυματισμούς της επιδερμίδας, ειδικά των κάτω άκρων, χρησιμοποιώντας μαλακά παπούτσια. Να ελέγχετε τακτικά τα πέλματά σας για πιθανούς τραυματισμούς που μπορεί να μην έχουν γίνει αντιληπτοί.

– Να αποφεύγετε την έντονη απολέπιση της επιδερμίδας.

– Παράλληλα, η διατροφή επηρεάζει σημαντικά την υγεία του δέρματος. Η κατανάλωση θρεπτικών τροφών, όπως φρούτα, λαχανικά, ολικά δημητριακά και ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, συμβάλλει στη διατήρηση της υγείας και στη μείωση της δερματικής ξηρότητας.

Τέλος, ο έλεγχος των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα είναι ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση της δερματικής υγείας στους ασθενείς με διαβήτη. Η παρακολούθηση και ο έλεγχος του διαβήτη μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη της δερματικής ξηρότητας και άλλων δερματικών προβλημάτων.”
Συνοψίζοντας, η φροντίδα της επιδερμίδας είναι ζωτικής σημασίας για τους ασθενείς με διαβήτη. Η κατάλληλη ενυδάτωση, η καθαριότητα, η ισορροπημένη διατροφή και ο έλεγχος του διαβήτη μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη και αντιμετώπιση της δερματικής ξηρότητας και άλλων δερματικών επιπλοκών. Η υγεία της επιδερμίδας σας είναι πολύ σημαντική, μην την αμελείτε.

Στέλιος Λουκίδης
Καθηγητής Πνευμονολογίας
Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ – Πρόεδρος Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας

Οι λοιμώξεις του αναπνευστικού αποτελούν μια σημαντική συνιστώσα της παγκόσμιας νοσηρότητας και θνητότητας. Δύο βασικές αιτιολογικοί παράμετροι διέπουν τις λοιμώξεις αναπνευστικού: Οι ιοί και τα βακτήρια. Τα βακτήρια μπορούν να διεισδύσουν στο αναπνευστικό σύστημα, προκαλώντας λοιμώξεις που κυμαίνονται από ήπιες έως σοβαρές. Ο στρεπτόκοκκος της πνευμονίας γνωστός και ως πνευμονιόκοκκος αποτελεί πρωταρχικό παράγοντα που συμβάλλει στην πνευμονία, ειδικά σε άτομα ηλικίας >65 ετών ή/και με χρόνια υποκείμενα νοσήματα προεξαρχόντων αυτών με χαμηλή άμυνα. Μπορεί επίσης να είναι υπεύθυνος για την ιγμορίτιδα και τη μέση ωτίτιδα, καθιστώντας τον ένα ευέλικτο αλλά ιδιαίτερα παθογόνο του αναπνευστικού. Ο πνευμονιόκοκκος είναι η πιο κοινή αιτία βακτηριακής πνευμονίας που αποκτάται από την κοινότητα.

Η πνευμονιοκοκκική πνευμονία τυπικά εμφανίζεται απότομα με ρίγη και υψηλό πυρετό που συχνά ακολουθείται από παραγωγικό βήχα και πλευριτικό πόνο. Τα συμπτώματα είναι συχνά λιγότερο έντονα στους ηλικιωμένους και σε ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς. Η συλλογή υγρού είναι η πιο συχνή επιπλοκή της πνευμονιοκοκκικής πνευμονίας. Τα πνευμονικά αποστήματα και η περικαρδίτιδα που προκύπτουν από τοπική επέκταση της πνευμονικής λοίμωξης είναι σχετικά σπάνιες αλλά καλά αναγνωρισμένες επιπλοκές της πνευμονιοκοκκικής πνευμονίας. Η νοσοκομειακή θνησιμότητα έχει υπολογιστεί στο 15%. Οι προγνωστικοί παράγοντες περιλαμβάνουν την ηλικία, τις υποκείμενες ασθένειες, την έκταση και τις επιπλοκές της λοίμωξης και την έγκαιρη αποτελεσματική αντιβιοτική θεραπεία.

Η συχνότητα των πνευμονιοκοκκικών ασθενειών κορυφώνεται τους χειμερινούς μήνες σε εύκρατα κλίματα. Η εποχικότητα αποδίδεται σε πολλούς παράγοντες όπως η χαμηλότερη υγρασία, ο συνωστισμός σε εσωτερικούς χώρους, οι σχετικές ιογενείς λοιμώξεις, ο κρύος καιρός και η ατμοσφαιρική ρύπανση. Η συχνότητα εμφάνισης υπολογίζεται σε 1/1000 ενήλικες ετησίως.

Η βασική παρέμβαση στην αντιμετώπιση του είναι η αντιβιοτική αγωγή. Φυσικά το σημαντικό βήμα σε κάθε νόσο είναι η πρόληψη. Η πρόληψη επιτυγχάνεται μέσω του εμβολιασμού. Σε ποιες ομάδες απαιτείται ο εμβολιασμός κατά του πνευμονιόκοκκου?

Α) Ενήλικες ≥65 ετών
Β) Άτομα ηλικίας 18 ως 64 ετών με υποκείμενα νοσήματα(χαμηλή άμυνα, χρόνια καρδιοπάθεια (εξαιρείται η υπέρταση), χρόνια ηπατική νόσο, χρόνια νεφρική ανεπάρκεια, χρόνια πνευμονοπάθεια, σακχαρώδη διαβήτη, αλκοολισμό ή που είναι καπνιστές).
Στα μέχρι τώρα δεδομένα υπάρχουν δύο κύριοι τύποι εμβολίων πνευμονιόκοκκου που χρησιμοποιούνται: εμβόλιο πολυσακχαρίτη πνευμονιόκοκκου (PPV) και συζευγμένα εμβόλια πνευμονιόκοκκου (PCV). Το πιο σύγχρονο εμβόλιο είναι το PCV20 που μπορεί να χορηγηθεί εφ’ άπαξ αντί του ισχύοντος διπλού εμβολιασμού με το PCV13 (το εκλαϊκευμένα λεγόμενο εφ΄ όρου ζωής) και το 23δύναμο πολυσακχαριδικό εμβόλιο (PPSV23 το εκλαϊκευμένα λεγόμενο πενταετές), αναιρώντας τα βασικά μειονεκτήματα του PPSV23, όπως η προοδευτική ελάττωση του τίτλου των αντισωμάτων μετά τον εμβολιασμό – γεγονός που επιβάλλει την επανάληψη του συγκεκριμένου εμβολίου μετά την πάροδο πενταετίας – και η έλλειψη σημαντικού οφέλους κάλυψης έπειτα από δύο εμβολιασμούς.

Έτσι λοιπόν σήμερα συνιστάται η διενέργεια μιας δόσης συζευγμένου πνευμονιοκοκκικού εμβολίου PCV20. Μετά τον εμβολιασμό με PCV20 δε συνιστάται να ακολουθήσει η χορήγηση άλλου τύπου εμβολίου. Στα άτομα που έχουν λάβει μόνο μια δόση PCV13 συνιστάται να λάβουν μια δόση PCV20 τουλάχιστον 1 χρόνο αργότερα, προκειμένου να ολοκληρώσουν τον εμβολιασμό τους. Σε άτομα που έχει τυχόν προηγηθεί το PPSV23, ακολουθεί το PCV20 ένα έτος αργότερα. Σε άτομα που έχουν λάβει το PCV13 και το PPSV23 συνιστάται να ακολουθήσει η χορήγηση του PCV20, μετά την παρέλευση πενταετίας από τον τελευταίο εμβολιασμό.

Είναι ένα σημαντικό βήμα για την πρόληψη της λοίμωξης από πνευμονιόκοκκο η διενέργεια εμβολιασμού.

Εμμανουήλ Βαγιάκης
Πνευμονολόγος, Διευθυντής Ε.Σ.Υ.
Επιστημονικά Υπεύθυνος Εργαστηρίου – Κέντρου Διαταραχών
Ύπνου Γ.Ν.Α. “Ο Ευαγγελισμός”
Πρόεδρος Ελληνικής Εταιρείας Υπνολογίας

 

Ο ύπνος είναι από τις πιο σημαντικές λειτουργίες του οργανισμού μας, μαζί με την πρόσ ληψη τροφής και νερού. Ο άνθρωπος χωρίς νερό μπορεί να ζήσει μέχρι 5 μέρες, χωρίς τροφή μπορεί να ζήσει μέχρι 40 μέρες και χωρίς ύπνο μπορεί να ζήσει περίπου 10 μέρες.

Είναι τόσο σημαντική λειτουργία ο ύπνος, ώστε αν δεν εξασφαλίζεται σε επάρκεια απειλείται τόσο η ψυχική όσο και η σωματική υγεία. Τις τελευταίες δεκαετίες παρατηρείται, τουλάχιστον στο δυτικό κόσμο, μία τάση για μείωση του χρόνου ύπνου. Από 8 ώρες που ήτανε ο μέσος όρος στην Αμερική πριν από 50 χρόνια έχουμε φτάσει τώρα στις 6 ώρες. Μιλάμε για μια επιδημία εκούσιας στέρησης ύπνου που οφείλεται σε κοινωνικούς και επαγγελματικούς λόγους. Αυτό βασίζεται, εν μέρει τουλάχιστον, στην λανθασμένη πεποίθηση ότι ο ύπνος είναι κάτι άχρηστο, μη απαραίτητο και αντιπαραγωγικό. Ακριβώς το αντίθετο συμβαίνει! Ο καλός ύπνος είναι χρήσιμος, απαραίτητος και συμβάλλει στην αύξηση της παραγωγικότητας. Όποιος θέλει να μπορεί να δουλέψει πιο παραγωγικά πρέπει να έχει εξασφαλίσει τον απαραίτητο ύπνο. Ο απαραίτητος ύπνος θεωρούμε σήμερα ότι είναι συνολικά τουλάχιστον 7 ώρες το εικοσιτετράωρο, ο οποίος μπορεί να είναι βραδινός αλλά σε πολλούς ανθρώπους είναι και μεσημεριανός και αυτό είναι κάτι φυσιολογικό. Βέβαια ο απαραίτητος χρόνος ύπνου ποικίλει από άτομο σε άτομο και υπάρχουν άνθρωποι που καλύπτονται και με λιγότερες ώρες ύπνου από τις 7 χωρίς να τους δημιουργείται πρόβλημα. Ο σημερινός τρόπος ζωής με τον ηλεκτροφωτισμό, ιδιαίτερα το φωτισμό Led και τις πολλές οθόνες από τηλεοράσεις, υπολογιστές και κινητά είναι εχθρός του φυσιολογικού ύπνου. Πρέπει να το αντιληφθούμε αυτό και να βάζουμε φρένο, γιατί ο άνθρωπος, σαν ζώο, από την αρχαία εποχή είναι φτιαγμένος, μόλις πέφτει η νύχτα και φεύγει το φως να ξεκινούν βιολογικές διαδικασίες στον εγκέφαλο του με την μελατονίνη, για να ξεκινήσει η διαδικασία για να κοιμηθεί. Η μελατονίνη όμως δεν εκκρίνεται όταν το μάτι μας βλέπει φως και αυτό έχει σαν αποτέλεσμα αντί να κοιμηθούμε νωρίς να πηγαίνουμε πολλές φορές για ύπνο μετά τα μεσάνυχτα με όλες τις αρνητικές επιπτώσεις για την υγεία.

Γιατί ο ύπνος είναι απαραίτητος;

Για την αποκατάσταση του νευρικού συστήματος, του ανοσοποιητικού συστήματος, της μνήμης και για την ξεκούραση του μυϊκού συστήματος. Ο ανεπαρκής ύπνος έχει σαν αποτέλεσμα μειωμένη απόδοση στην εργασία, μειωμένη διάθεση και κακή ποιότητα ζωής.

Ο ανεπαρκής ύπνος μπορεί να δημιουργήσει πολλά προβλήματα υγείας και θα αναφερθώ σε μερικά μόνο στα οποία συμβάλλει, στην παχυσαρκία, στα καρδιαγγειακά προβλήματα, στην υπέρταση και στον σακχαρώδη διαβήτη. Όλα αυτά είναι απολύτως τεκμηριωμένα με πολυάριθμες ιατρικές έρευνες.

Εκτός από τον ανεπαρκή ύπνο, υπάρχουν πολλές παθήσεις που έχουν σχέση με τον ύπνο. Οι πιο γνωστές από αυτές είναι η υπνική άπνοια και η αϋπνία.

✤ Η υπνική άπνοια συμβαίνει όταν έχουμε διακοπές της αναπνοής κατά τη διάρκεια του ύπνου, συνήθως οφειλόμενες σε απόφραξη της αναπνευστικής οδού, που γίνεται στο επίπεδο του φάρυγγα. Η απόφραξη οφείλεται στην χαλάρωση του μυϊκού υποστρώματος του φάρυγγα λόγω του ύπνου και σε στενή ανατομική κατασκευή. Το αποτέλεσμα είναι ο άνθρωπος να προσπαθεί να εισπνεύσει, αλλά να μην μπορεί να πάρει αέρα και αυτό μπορεί να κρατήσει αρκετά δευτερόλεπτα, ως και πάνω από ένα λεπτό μερικές φορές. Ταυτόχρονα, η καρδιά ζορίζεται, αυξομειώνει έντονα τις σφύξεις, ανεβαίνει η αρτηριακή πίεση και πέφτει το οξυγόνο στο αίμα. Τελικά, ο εγκέφαλος του το αντιλαμβάνεται και στέλνει σήματα για να ανοίξει ο φάρυγγας, να ξαναρχίσει η αναπνοή γιατί ο άνθρωπος κοντεύει να σκάσει. Αν ο αριθμός των απνοιών αυτών είναι από πέντε και άνω ανά ώρα ύπνου τότε θεωρούμε ότι κάποιος άνθρωπος έχει υπνική άπνοια. Το βράδυ που κοιμάται, ο ίδιος δεν το καταλαβαίνει ότι κόβεται η αναπνοή του, αλλά το άτομο που κοιμάται δίπλα του βλέπει και ακούει και το ροχαλητό και τις διακοπές της αναπνοής και συνήθως είναι το παρακοιμώμενο άτομο που θα οδηγήσει τον πάσχοντα στο ειδικό κέντρο ύπνου.
✤ Η υπνική άπνοια μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα από τα οποία αναγνωρίζεται. Ο πάσχων ξυπνάει χωρίς να αισθάνεται ότι έχει ξεκουραστεί επαρκώς, την ημέρα μπορεί να έχει κούραση και υπνηλία, μειωμένη διάθεση, εκνευρισμό, μείωση της προσοχής και της ικανότητας να λαμβάνει γρήγορα αποφάσεις.
Όπως καταλαβαίνετε, η υπνηλία και η κόπωση που συνοδεύει συχνά την άπνοια, όχι πάντα βέβαια από την αρχή της εμφάνισης της νόσου, οδηγεί σε κακή ποιότητα ζωής, μείωση της παραγωγικότητας και ατυχήματα, κυρίως τροχαία, λόγω ύπνου στο τιμόνι και εργατικά σε όσους έχουν αυξημένη ευθύνη χειρισμού μηχανημάτων ή συσκευών ή προγραμμάτων που απαιτούν αυξημένη εγρήγορση. Η αποφρακτική άπνοια είναι επίσης αναγνωρισμένος παράγοντας δημιουργίας υπέρτασης, καρδιαγγειακών προβλημάτων, άνοιας και ορισμένων τύπων καρκίνου.
Η υπνική άπνοια για να διαγνωστεί επισήμως χρειάζεται ο ενδιαφερόμενος να υποβληθεί σε μελέτη ύπνου. Αφού εξετάσει τον ασθενή ο γιατρός ο εκπαιδευμένος στην ιατρική του ύπνου, θα ορίσει και το είδος της μελέτης ύπνου που θα γίνει, αναλόγως της ιδιαιτερότητας του ασθενούς. Υπάρχουν μελέτες σε εργαστήρια ύπνου στα νοσοκομεία και μελέτες με φορητά καταγραφικά στο σπίτι του εξεταζομένου.

Εκτός από την υπνική άπνοια ο ύπνος μπορεί να εμφανίσει και άλλα προβλήματα όπως είναι οι κινητικές διαταραχές κατά την διάρκεια του ύπνου. Τι είναι αυτές οι κινητικές διαταραχές;
Κατά τη διάρκεια του ύπνου έχουμε ακούσει ότι άνθρωποι μπορεί να σηκωθούν και να περπατήσουν, δηλαδή να υπνοβατήσουν! Άλλοι μπορούν να ξυπνήσουν τρομαγμένοι σαν να τους πλακώνει ένα βάρος και αυτό γίνεται κυρίως σε μικρά παιδιά. Άλλοι παραμιλούν στον ύπνο τους. Υπάρχει και μια κατηγορία ανθρώπων, κυρίως μεγαλύτερης ηλικίας οι οποίοι βλέποντας κάποιο όνειρο και νομίζοντας ότι δέχονται επίθεση αμύνονται με αποτέλεσμα από τις κινήσεις που κάνουν να τραυματιστούν οι ίδιοι ή να τραυματίσουν το άτομο που κοιμάται δίπλα τους! Αυτό γίνεται γιατί σε αυτούς τους ανθρώπους έχει χαθεί η φυσιολογική παράλυση που συνοδεύει το στάδιο του ύπνου στο οποίο βλέπουμε τα όνειρα. Γιατί ο ύπνος δεν είναι ενιαίος, αλλά έχει διάφορα στάδια. Τα στάδια αυτά τα καταγράφουμε και τα αναγνωρίζουμε όταν κάνουμε μελέτη ύπνου στο εργαστήριο.

Το εργαστήριο ύπνου είναι ο χώρος που μπορεί να διαγνωστούν αυτές οι περίπλοκες καταστάσεις και είναι απαραίτητο για τη διάγνωση των κινητικών διαταραχών του ύπνου.