Κατηγορία: ΥΓΕΙΑ

Ο σύγχρονος τρόπος ζωής με την αλλαγή στο μοντέλο διατροφής, τις κλιματικές αλλαγές, την έλλειψη άσκησης οδήγησε στην αύξηση της εκδήλωσης πολλών παθήσεων. Μία από αυτές είναι η αλλεργική ρινίτιδα που, ενώ είναι καλοήθης πάθηση, ταλαιπωρεί ολοένα και περισσότερους ανθρώπους σε όλο τον κόσμο και μπορεί να είναι είτε εποχιακή είτε ετήσια. Συνήθως εμφανίζεται στο τέλος της παιδικής ηλικίας, συχνά όμως κατά τη διάρκεια της εφηβείας ή και μετέπειτα. Τα κύρια αλλεργιογόνα στην εποχιακή αλλεργική ρινίτιδα είναι η γύρη των φυτών, ενώ στην ετήσια αλλεργική ρινίτιδα τα ακάρεα της σκόνης του σπιτιού, οι μύκητες και διάφορες χημικές ουσίες από απορρυπαντικά. Το μεγαλύτερο πρόβλημα που αφορά τη χρόνια αυτή πάθηση είναι ότι η διάγνωση γίνεται πολλές φορές πολύ καθυστερημένα ή σε κάποιους ασθενείς μπορεί να μην γίνει ποτέ γιατί κυρίως τα συμπτώματα που προκαλεί εκλαμβάνονται σαν ένα απλό κρύωμα ή σαν ιγμορίτιδα, με αποτέλεσμα μεγάλη κατάχρηση αντιβιοτικών με τις γνωστές σε όλους συνέπειες.

Τα κυριότερα συμπτώματα είναι μπούκωμα στη μύτη, φαγούρα στη μύτη, στα μάτια ή ακόμη και στο λαιμό, φτέρνισμα, βαρύ κεφάλι, θολούρα, διαταραχές στον ύπνο, με αποτέλεσμα να εμφανίζονται στη διάρκεια της μέρας δυσκολίες στη συγκέντρωση και ένα έντονο αίσθημα κόπωσης και κακοδιαθεσίας.
Η αντιμετώπιση της αλλεργικής ρινίτιδας συνήθως περιλαμβάνει φαρμακευτική αγωγή που αφορά τη χρήση αντιισταμινικών, τοπικών κορτιζονούχων spray καθώς και ρινικών πλύσεων, θεραπεία που εξασφαλίζει σημαντικό έλεγχο των συμπτωμάτων του ασθενούς. Παρόλα αυτά όμως υπάρχουν σχετικές ανεπιθύμητες ενέργειες από τη χρόνια χρήση αυτών των φαρμάκων. Υπάρχουν όμως περιπτώσεις ασθενών που έχουν και χρόνια προβλήματα που ταλαιπωρούν τη λειτουργία του αναπνευστικού, όπως στραβό διάφραγμα, υπερτροφία στις κόγχες, πολύποδες στη μύτη, χρόνια ιγμορίτιδα, μεγάλα κρεατάκια, και σε αυτούς μπορεί να χρειάζεται και χειρουργική αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων.

Η αλλεργία είναι μια υπερβολική αντίδραση του οργανισμού σε κάποιες ουσίες που για τους πιο πολλούς ανθρώπους είναι αβλαβείς, τα γνωστά αλλεργιογόνα. Ο τρόπος που ερχόμαστε σε επαφή με τα αλλεργιογόνα είναι είτε με την εισπνοή, είτε με την επαφή μέσω της επιδερμίδας, είτε με τη σίτιση.
Η είσοδος του αλλεργιογόνου στον οργανισμό προκαλεί έναν ερεθισμό στο αμυντικό σύστημα και σχηματισμό αντισωμάτων. Όλο αυτό το φαινόμενο έχει ως συνέπεια να απελευθερωθούν ουσίες, με κυριότερη την ισταμίνη, η οποία προκαλεί οίδημα στους ιστούς, με αποτέλεσμα την εμφάνιση των αλλεργικών συμπτωμάτων. Συνήθως χρειάζεται μια επανειλημμένη έκθεση στο αλλεργιογόνο για να εκδηλωθεί η αλλεργία.
Με βάση τα στοιχεία από την Ευρωπαϊκή Ακαδημία Αλλεργιών και Κλινικής Ανοσολογίας, πάνω από 150 εκατομμύρια ασθενών στην Ευρώπη ταλαιπωρούνται από μια χρόνια αλλεργική πάθηση και η πρόβλεψη είναι ότι μέχρι το 2025 αναμένεται να πάσχει πλέον ο μισός πληθυσμός της Ευρώπης.
Στην Ελλάδα η αλλεργική ρινίτιδα αποτελεί την πιο συνηθισμένη αλλεργική πάθηση και ταλαιπωρεί πάνω από ένα εκατομμύριο ανθρώπους.

Πολύ σημαντική παράμετρος στην αντιμετώπιση της αλλεργίας είναι να γίνει έγκαιρη και ολοκληρωμένη διάγνωση με αλλεργιολογικό έλεγχο με ειδικές εξετάσεις, όπως δερματικές δοκιμασίες, δοκιμασίες RAST και κυτταρολογική εξέταση ρινικού εκκρίματος, και αν υπάρχει ένδειξη για απευαισθητοποίηση από τον αλλεργιολόγο να γίνεται ένα ολοκληρωμένο τέτοιο θεραπευτικό σχήμα. Επίσης, επιβάλλεται πλήρης ενδοσκοπικός έλεγχος μύτης-φάρυγγα-λάρυγγα και συχνά απεικονιστικός έλεγχος με αξονική ή μαγνητική, ώστε αν συνυπάρχουν προβλήματα από τη μύτη στα οποία ενδείκνυται η χειρουργική αντιμετώπιση να γίνει αυτό έγκαιρα, καθώς έτσι γίνεται πολύ πιο ήπιο το προφίλ της χρόνιας νόσου της αλλεργίας. Σήμερα χάρη στην ενδοσκοπική χειρουργική, η οποία ανήκει στις ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές (minimally invasive surgery), οι επεμβάσεις αυτές γίνονται με απόλυτη ασφάλεια, εξασφαλίζοντας ριζική λύση για τον ασθενή. Ένα άλλο πολύ βασικό στοιχείο στην αντιμετώπιση αυτής της χρόνιας νόσου είναι η εκπαίδευση του κάθε ασθενούς εξατομικευμένα στην αποφυγή έκθεσης στα αλλεργιογόνα, πράγμα το οποίο σημαίνει ένα πολύ υγιεινό μοντέλο καθημερινής ζωής που αφορά την άθληση, τη διατροφή, την υγιεινή του σπιτιού και του χώρου εργασίας, καθώς επίσης και την ατομική υγιεινή.

Ένα από τα πιο σημαντικά μέτρα πρόληψης και ατομικής υγιεινής είναι οι καθημερινές πλύσεις όλο το χρόνο με σπρέι θαλασσινού νερού, τα οποία απομακρύνουν όλα τα βλαβερά εισερχόμενα σωματίδια στη μύτη καθώς επίσης φρεσκάρουν και αυξάνουν τη λειτουργικότητα του ρινικού βλεννογόνου
Η αλλεργική νόσος δεν είναι επικίνδυνη για τη ζωή, όμως είναι μία χρόνια πάθηση που πρέπει να αντιμετωπίζεται συστηματικά από τις κατάλληλες ειδικότητες. Η πάθηση αυτή είναι ένας σημαντικός προδιαθεσικός παράγοντας για ευκολότερη ανάπτυξη λοιμώξεων του αναπνευστικού συστήματος και επηρεάζει την καθημερινή ποιότητα ζωής και την απόδοση του ασθενούς στην κοινωνική, προσωπική και επαγγελματική του ζωή.

Οι δερματικές αλλεργίες απασχολούν μεγάλο μέρος του πληθυσμού και έχουν αρκετές διαφορετικές μορφές και αιτίες. Κοινό τους χαρακτηριστικό είναι η ενόχληση που προκαλούν, από φαγούρα μέχρι κάψιμο, πόνο και προβλήματα στην καθημερινότητα.
Αυτές που προκαλούνται έπειτα από επαφή με αλλεργιογόνα είναι αρκετά συνηθισμένες. Λέγονται δερματίτιδες εξ’ επαφής. Μέταλλα, όπως το νικέλιο, βαφές, κρέμες, αρώματα και χημικά, όπως κόλλες και πλαστικά, προκαλούν ενίοτε δερματίτιδες εξ’ επαφής.
Αλλά και ουσίες που ερεθίζουν την επιδερμίδα, όπως καθαριστικά, χημικά ή αντισηπτικά, ευθύνονται για αλλεργίες στο δέρμα, ειδικά όταν γίνεται υπερβολική τους χρήση. Πολλές φορές εκτός από την επαφή του δέρματος με κάποια ουσία χρειάζεται και η έκθεση στον ήλιο για να εκδηλωθεί η δερματική αλλεργία, οπότε μιλάμε για φωτοαλλεργία.

Υπάρχουν δερματικές αλλεργίες που δεν οφείλονται σε εξωτερικά αίτια, αλλά δείχνουν μια προδιάθεση ενίοτε κληρονομική. Χρησιμοποιούμε τον όρο ατοπική δερματίτιδα για να περιγράψουμε το δέρμα που είναι ξηρό, κόκκινο και κνησμώδες, πολλές φορές από την παιδική ηλικία. Από 10 έως 20% των παιδιών και 1 έως 3% των ενηλίκων εμφανίζουν ατοπική δερματίτιδα. Σε αυτή τη μορφή δερματικής αλλεργίας το δέρμα λόγω του ξυσίματος είναι πιο ευάλωτο σε μολύνσεις από μικρόβια, όπως ο σταφυλόκοκκος.

Άλλη συνηθισμένη μορφή δερματικής αλλεργίας είναι και η κνίδωση που εμφανίζεται με ροδοκόκκινους πομφούς (φουσκώματα) στο δέρμα, οι οποίοι έρχονται και φεύγουν, και συνοδεύεται από έντονο κνησμό. Τα αίτια της κνίδωσης είναι πολλά, όπως τροφές, φάρμακα ή εμβόλια, επαφή με το τρίχωμα ζώων, λοιμώξεις, αυτοάνοσα νοσήματα, στρες, ενώ πολύ συχνά η αιτία παραμένει άγνωστη. Τη διακρίνουμε σε οξεία και χρόνια, ανάλογα με το αν διαρκεί λιγότερο ή περισσότερο από 6 εβδομάδες αντίστοιχα.

Οι δερματικές αλλεργίες αντιμετωπίζονται ανάλογα με την αιτία τους και το μέγεθος του προβλήματος που προκαλούν στον ασθενή. Για να προσδιοριστεί η αιτία μπορεί, πέρα από το ιστορικό του ασθενούς, να χρειαστούν και εργαστηριακές εξετάσεις, είτε στο αίμα είτε στο δέρμα, γνωστές με τον όρο επιδερμιδικές δοκιμασίες. Οι τελευταίες γίνονται κυρίως σε περίπτωση που υποπτευόμαστε αλλεργία σε συγκεκριμένες ουσίες.

Οι περισσότερες δερματικές αλλεργίες αντιμετωπίζονται με κρέμες ενυδατικές και φαρμακευτικές, κορτιζονούχες και μη, αντιισταμινικά και οδηγίες για την υγιεινή και την καθημερινή φροντίδα του δέρματος. Σε περισσότερο εκτεταμένες, σοβαρές και επίμονες δερματικές αλλεργίες η θεραπεία, εκτός από τα παραπάνω, περιλαμβάνει και κορτιζόνη, αντιβιοτικά ή άλλα ανοσοτροποποιητικά φάρμακα από το στόμα ή ενέσιμα. Σε κάθε περίπτωση η πλήρης αντιμετώπιση μιας δερματικής αλλεργίας απαιτεί να βρούμε τι την προκαλεί, κατάλληλη θεραπεία και υπομονή, μια και κάποιες φορές τα συμπτώματα διαρκούν για καιρό και χρειάζονται χρόνο για να ελεγχθούν.

Τα τελευταία 50 χρόνια η μέση διάρκεια ύπνου στο δυτικό κόσμο έχει μειωθεί κατά δύο ώρες (2h) περίπου και ένα μεγάλο ποσοστό των ανθρώπων κοιμάται πλέον λιγότερο από επτά ώρες (7h), που θεωρείται το ελάχιστο για να μην υπάρξουν προβλήματα υγείας από την στέρηση ύπνου.

Ο ύπνος, μαζί με τη λήψη τροφής, νερού και την αναπνοή είναι βασικός βιολογικός πυλώνας της ύπαρξής μας και η μακροχρόνια στέρησή του είναι ένας σημαντικός παράγοντας κινδύνου για ένα ευρύ φάσμα παθήσεων, που περιλαμβάνει τα καρδιαγγειακά νοσήματα, τον καρκίνο, την άνοια και το σακχαρώδη διαβήτη. Επίσης, ο ανεπαρκής ύπνος αυξάνει την όρεξη με αποτέλεσμα την αύξηση του σωματικού βάρους.

Συνδυάζοντας όλες αυτές τις συνέπειες για την υγεία, γίνεται εύκολα αντιληπτό γιατί ο σύντομος ύπνος οδηγεί σε σύντομη ζωή. Η ιδέα ότι μπορεί να περιορίσουμε χρόνο ύπνου για να τον αφιερώσουμε σε άλλες δραστηριότητες, είτε εργασιακές είτε αναψυχής, είναι μια πολύ-πολύ επικίνδυνη ιδέα. Η ευημερία μας και πολλές πλευρές της κοινωνικής μας ζωής πλήττονται από την έλλειψη επαρκούς ύπνου. Η έλλειψη ύπνου μπορεί να οδηγήσει, εκτός των άλλων, σε υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας, με αποτέλεσμα τη μείωση της απόδοσής μας στην εργασία ή στις σπουδές και σοβαρά τροχαία ατυχήματα.

Ο καλός ύπνος είναι επίσης απαραίτητος για την καλή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος. Οι πληροφορίες που είναι απαραίτητες για τη σειρά των ανοσολογικών αντιδράσεων, μεταφέρονται στον οργανισμό κατά τη διάρκεια του ύπνου. Όπως όλοι γνωρίζουμε εμπειρικά, όταν ο άνθρωπος είναι άρρωστος έχει την τάση να μένει πολλές ώρες ξαπλωμένος και να κοιμάται. Για να αντιμετωπίσουμε οποιαδήποτε ίωση-και σήμερα ειδικότερα την νόσο COVID19,- τόσο προληπτικά όσο και αν κολλήσουμε, είναι απαραίτητο να έχουμε καλής ποιότητας και επαρκή σε χρόνο, ύπνο. Το ίδιο φαίνεται να ισχύει και για την απόδοση του εμβολιασμού. Η καλύτερη ποιότητα και η χρονική επάρκεια του ύπνου (τουλάχιστον 7 ώρες το 24ώρο) έχει δειχθεί ότι βοηθάει την απόδοση των εμβολίων.

Μια πολύ συχνή διαταραχή που καταστρέφει τον ύπνο είναι η αποφρακτική υπνική άπνοια. Σε ορισμένους ανθρώπους το ροχαλητό συνοδεύεται από πλήρεις διακοπές της αναπνοής που διαρκούν από μερικά δευτερόλεπτα μέχρι πάνω από ένα λεπτό (επισυνάπτεται σχήμα). Κατά τη διάρκεια των διακοπών αυτών σταματάει το ροχαλητό και ξαναρχίζει πιο έντονο όταν το άτομο ξαναρχίζει να αναπνέει. Οι διακοπές αυτές της αναπνοής ονομάζονται άπνοιες και αν ένα άτομο εμφανίζει αρκετές άπνοιες θεωρείται ότι πάσχει από το σύνδρομο της άπνοιας στον ύπνο. Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα της άπνοιας στον ύπνο είναι το χρόνιο ροχαλητό με παρουσία διακοπών της αναπνοής (απνοιών) στον ύπνο, η νυχτερινή συχνουρία, οι πρωινοί πονοκέφαλοι και  η υπνηλία και κόπωση την ημέρα.

Οι ελαφρότερες περιπτώσεις υπνικής άπνοιας αντιμετωπίζονται με απώλεια βάρους, με αποφυγή καπνίσματος, αποφυγή χρήσης οινοπνευματωδών ποτών πριν τον ύπνο και αποφυγή χρήσης ηρεμιστικών και υπνωτικών. Αν οι άπνοιες είναι πολλές η πιο αποτελεσματική αντιμετώπιση είναι να φοράει ο ασθενής στη μύτη – όταν κοιμάται – μια μικρή πλαστική μάσκα που διοχετεύει ένα ρεύμα αέρα που παράγεται από μια συσκευή που ονομάζεται συσκευή  CPAP (προφέρεται ΣΙΠΑΠ). Ο αέρας αυτός βοηθά τον ασθενή να αναπνέει ικανοποιητικά και συνήθως λύνει το πρόβλημα. Ορισμένοι ασθενείς μπορούν να αντιμετωπιστούν με ειδικά ορθοδοντικά μέσα ή με χειρουργικές επεμβάσεις .

Μερικά πιθανά αποτελέσματα της υπνικής άπνοιας που δεν αντιμετωπίζεται είναι η αρτηριακή υπέρταση, το καρδιακό επεισόδιο, η καρδιακή ανεπάρκεια, το αγγειακό εγκεφαλικό, η κατάθλιψη και ο σακχαρώδης διαβήτης.

Η υποψία της αποφρακτικής υπνικής άπνοιας μπορεί να τεθεί εύκολα και γρήγορα (5 λεπτά) αν συμπληρωθεί ένα ειδικό ερωτηματολόγιο 8 ερωτήσεων που λέγεται ερωτηματολόγιο STOP BANG.

Συντονιστές της Επιστημονικής Ομάδας «Μελέτη Διαταραχών Αναπνοής στον  Ύπνο» της ΕΠΕ: Βαγιάκης Εμμανουήλ και Λάμπρου Καλλιρόη
Συντονιστής εκ μέρους του ΔΣ της ΕΠΕ: Μπακάκος Πέτρος

 

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ STOP–BANG

Με το αυτοσυμπληρούμενο ερωτηματολόγιο, μπορούμε να ανιχνεύσουμε άτομα που είναι πιθανόν να πάσχουν από αποφρακτική υπνική άπνοια.

Απαντήστε στις παρακάτω ερωτήσεις.

1.	Το ροχαλητό σας είναι δυνατό; (τόσο ώστε να ακούγεται μέσα από κλειστή πόρτα ή να ενοχλεί τον/την σύντροφό σας στο κρεββάτι)	Ναι 	Όχι 
2.	Κατά τη διάρκεια της ημέρας αισθάνεστε συχνά κουρασμένος/η, αισθάνεστε κόπωση ή νυστάζετε; (όπως για παράδειγμα να σας πάρει ο ύπνος ενώ οδηγείτε ή μιλάτε σε κάποιον)	Ναι 	Όχι 
3.	Κατά τη διάρκεια του ύπνου σας έχει παρατηρήσει κάποιος ότι σταματάει η αναπνοή σας ή έχετε αίσθημα πνιγμονής;	Ναι 	Όχι 
4.	Έχετε αρτηριακή υπέρταση ή λαμβάνετε θεραπεία για αρτηριακή πίεση;	Ναι 	Όχι 
5.	Ο Δείκτης Μάζας Σώματος σας (ΔΜΣ) – Body Mass Index (BMI) είναι μεγαλύτερος από 35Kg/m2; (O Δείκτης Μάζας Σώματος (ΒΜΙ) είναι το πηλίκο του βάρος σε Kg δια του ύψους σε μέτρα εις το τετράγωνο) π.χ. βάρος 90Kg, ύψος 1,70m BMI	Ναι 	Όχι 
6.	Είστε άνω των 50 ετών;	Ναι 	Όχι 
7.	Έχετε αυξημένη περίμετρο λαιμού; * (Η μέτρηση της περιμέτρου γίνεται στο ύψος του μήλου του Αδάμ) Για τους άντρες ο λαιμός με αυξημένη περίμετρο θεωρείται όταν η περίμετρος του είναι πάνω από 43cm και για τις γυναίκες πάνω από 41cm	Ναι 	Όχι 
8.	Είστε άνδρας;	Ναι 	Όχι 

Εκτίμηση Αποτελέσματος

Χαμηλού κινδύνου για αποφρακτική άπνοια στον ύπνο: «Ναι» σε 0-2 απαντήσεις

Μέσου κινδύνου για αποφρακτική άπνοια στον ύπνο: «Ναι» σε 3-4 απαντήσεις

Υψηλού κινδύνου για αποφρακτική άπνοια στον ύπνο: «Ναι» σε 5-8 απαντήσεις

ή «Ναι» σε 2 ή περισσότερες απαντήσεις από τις 4 πρώτες ερωτήσεις + άρρεν φύλο

ή «Ναι» σε 2 ή περισσότερες απαντήσεις από τις 4 πρώτες ερωτήσεις + BMI>35Kg/m² 

ή «Ναι» σε 2 ή περισσότερες απαντήσεις από τις 4 πρώτες ερωτήσεις + περίμετρος τραχήλου>43cm για άνδρες.

*Το ερωτηματολόγιο μπορεί να εκτιμηθεί και χωρίς την συμπλήρωση της ερώτησης 7, για την αυξημένη περίμετρο λαιμού, αν η μέτρηση δεν είναι εύκολα εφικτή (εκδοχή STOP BAΝG του ερωτηματολογίου).

 

 

 

 

 

Η μυοκαρδιοπάθεια Takotsubo, την οποία ορισμένοι άνθρωποι αποκαλούν σύνδρομο ραγισμένης καρδιάς, είναι μια ξαφνική καρδιακή πάθηση που προκαλείται από το στρες. Αν και δεν πρόκειται για έμφραγμα, μπορεί να προκαλέσει παρόμοια συμπτώματα. Η ακριβής αιτία της παραμένει ασαφής, αλλά η μυοκαρδιοπάθεια takotsubo δεν σχετίζεται με υποκείμενη καρδιακή νόσο.

Η συγκεκριμένη κατάσταση προκαλεί βλάβη στην αριστερή κοιλία. Στην καρδιαή απεικόνιση, οι γιατροί συνήθως παρατηρούν έντονο φούσκωμα της κοιλίας.

Τα ποσοστά θανάτων από αυτήν την πάθηση και από καρδιακή προσβολή είναι παρόμοια. Ωστόσο, με την κατάλληλη θεραπεία, οι περισσότεροι άνθρωποι αναρρώνουν από το σύνδρομο ραγισμένης καρδιάς.

Αν και η μυοκαρδιοπάθεια takotsubo επηρεάζει συχνότερα γυναίκες ηλικίας 62-76 ετών, οι άνδρες με την πάθηση έχουν λιγότερες θετικές εκβάσεις. Η πάθηση εμφανίζεται συνήθως αμέσως μετά τη βίωση ακραίου συναισθηματικού ή σωματικού στρες.

Τι είναι;

Ερευνητές εντόπισαν για πρώτη φορά την καρδιομυοπάθεια Takotsubo στην Ιαπωνία το 1990. Οι γιατροί τώρα γνωρίζουν ότι είναι μια σχετικά ασυνήθιστη μυοκαρδιοπάθεοα, που αντισοιχεί στο 1–2% των ύποπτων περιπτώσεων για οξύ στεφανιαίο σύνδρομο.

Αυτό το σύνδρομο προκαλεί διόγκωση της αριστερής κοιλίας της καρδιάς σε σχήμα μπαλονιού. Το σχήμα μοιάζει με το δοχείο Takotsubo που χρησιμοποιούν οι ιάπωνες ψαράδες για να παγιδεύουν χταπόδια. Αυτό έδωσε το όνομά του στο σύνδρομο.

Η μυοκαρδιοπάθεια Takotsubo ξεκινά απότομα και απρόβλεπτα, συνήθως μετά από ένα πολύ στρεσογόνο γεγονός, όπως ο θάνατος ενός αγαπημένου προσώπου, μια φυσική καταστροφή ή έντονο σωματικό στρες.

Είναι δε πιο συχνή στις μεταεμμηνοπαυσιακές γυναίκες. Τα άτομα με μυοκαρδιοπάθεια τακοτσούμπο συνήθως προσφεύγουν στο νοσοκομείο με υποψία καρδιακής προσβολής. Ωστόσο, η μυοκαρδιοπάθεια Takotsubo είναι διαφορετική επειδή μπορεί να εμφανιστεί απουσία φραγμένων στεφανιαίων αρτηριών.

Και αυτή όμως μπορεί να καταστεί μοιραία.

Δεν είναι δυνατή η διάγνωση της καρδιομυοπάθειας takotsubo ή η διάκρισή της από το έμφραγμα με βάση τα συμπτώματά της και μόνο. Ωστόσο, υπάρχουν και σημαντικές διαφορές:

* Δεν υπάρχουν σημεία καρδιακής νόσου: Αν και είναι πιθανό τα άτομα που παρουσιάζουν μυοκαρδιοπάθεια τακοτσούμπο να έχουν υποκείμενη καρδιακή νόσο, η υποκείμενη καρδιακή νόσος δεν προκαλεί τα συμπτώματα. Κατά την εξέταση, τα άτομα με το σύνδρομο δεν εμφανίζουν τυπικά σημεία καρδιακής προσβολής και συχνά δεν έχουν καθόλου καρδιακή νόσο.

* Καλύτερη ανάρρωση: Η αποκατάσταση της καρδιακής προσβολής μπορεί να είναι μακρά και έντονη και ένα άτομο μπορεί να εξακολουθεί να έχει σοβαρή υποκείμενη καρδιακή νόσο. Ωστόσο, το 96% των ατόμων με μυοκαρδιοπάθεια τακοτσούμπο αναρρώνουν πλήρως.

* Χαμηλότερα ποσοστά υποτροπής: Τα άτομα που παθαίνουν έμφραγμα έχουν συνήθως υποκείμενη καρδιακή νόσο, η οποία αυξάνει τον κίνδυνο να υποστούν και δεύτερο έμφραγμα. Η μυοκαρδιοπάθεια Takotsubo έχει σχετικά χαμηλό ποσοστό υποτροπής 2–4% ετησίως.

* Είναι προσωρινή: Η μυοκαρδιοπάθεια Takotsubo είναι μια προσωρινή κατάσταση που συνήθως υποχωρεί από μόνη της, αν και ορισμένα άτομα μπορεί να παρουσιάσουν μακροχρόνιες καρδιακές επιπλοκές. Ένα έμφραγμα, αντιθέτως, συμβαίνει λόγω υποκείμενης καρδιακής νόσου.

Αιτίες

Οι ερευνητές δεν γνωρίζουν την ακριβή αιτία της Takotsubo. Ωστόσο, εικάζουν ότι σε περιόδους έντονου στρες, η απελευθέρωση ορμονών που σχετίζονται με το στρες, όπως η επινεφρίνη, προκαλεί σπασμούς των αιμοφόρων αγγείων που διαταράσσουν τη λειτουργία της καρδιάς. Αυτό προκαλεί δυσλειτουργία των κοιλιών και φουσκώνει την αριστερή κοιλία σε μπαλόνι.

Όταν η κοιλία διογκώνεται, ο καρδιακός μυς δεν μπορεί να αντλήσει αίμα αποτελεσματικά. Αν και αυτό συνήθως υποχωρεί από μόνο του, η παρατεταμένη διάταση της κοιλίας μπορεί να προκαλέσει σοβαρές επιπλοκές. Περίπου 20% των ατόμων με τατσοκούμπο αναπτύσσουν συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια.

Καθώς η πάθηση είναι πολύ πιο συχνή στις γυναίκες παρά στους άνδρες, οι ερευνητές εξέτασαν τον ρόλο ορμονών όπως τα οιστρογόνα. Πιστεύουν ότι τα χαμηλά επίπεδα οιστρογόνων μπορεί να παίζουν ρόλο.

Οι παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν

* ενδοοικογενειακή βίας

* τον θάνατο ενός συγγενούς

* φυσικές καταστροφές

* τραύμα

* ατύχημα

* μεγάλη οικονομική ζημία

* διαφωνίες

* την πρόσφατη διάγνωση μιας σοβαρής ασθένειας

* τη χρήση διεγερτικών ναρκωτικών, όπως οι αμφεταμίνες ή η κοκαΐνη

Ορισμένες περιπτώσεις καρδιομυοπάθειας Takotsubo έχουν εμφανιστεί και μετά από θετικά γεγονότα, όπως η νίκη στο λαχείο ή ένα πάρτι έκπληξη.

Συμπτώματα

Τα συμπτώματα της μυοκαρδιοπάθειας Takotsubo είναι παρόμοια με εκείνα της καρδιακής προσβολής. Περιλαμβάνουν:

* ακανόνιστο καρδιακός παλμός

* ζάλη ή λιποθυμία

* πόνο στο στήθος

* δυσκολία στην αναπνοή

* συμπτώματα που μοιάζουν με εγκεφαλικό, όπως σύγχυση, μούδιασμα στη μία πλευρά του σώματος ή του προσώπου.

Δεν είναι δυνατή η διάγνωση της καρδιομυοπάθειας Takotsubo με βάση μόνο τα συμπτώματα. Ένα άτομο πρέπει πάντα να αντιμετωπίζει τον πόνο στο στήθος ως επείγουσα κατάσταση.

Η μυοκαρδιοπάθεια Takotsubo εξακολουθεί να αποτελεί μυστήριο για τους επιστήμονες, καθώς  δεν καταλαβαίνουν γιατί τα στρεσογόνα γεγονότα προκαλούν αυτό το σύνδρομο σε μερικούς ανθρώπους. Επίσης, δεν γνωρίζουν γιατί μερικοί άνθρωποι αναπτύσσουν συμπτώματα ακόμη και απουσία ενός αγχωτικού γεγονότος. Για το λόγο αυτό, δεν υπάρχουν ασφαλείς στρατηγικές πρόληψης.

Ωστόσο, η καλύτερη διαχείριση του άγχους, συμπεριλαμβανομένης της υποστήριξης από αγαπημένα πρόσωπα, θα μπορούσε να βοηθήσει μερικούς ανθρώπους.

Τα παιδιά που βιώνουν τις επιπτώσεις ενός πολέμου υποφέρουν σωματικά και ψυχικά. Πολλά παιδιά μένουν ορφανά ή χάνουν τουλάχιστον έναν γονέα τους, μια από τις πιο τραυματικές εμπειρίες για ένα παιδί! Παράλληλα, η έλλειψη τροφής, νερού και στέγης, έστω και προσωρινή, δημιουργεί ψυχολογικά τραύματα με μακροχρόνιες συνέπειες.

««Κατά τη διάρκεια ενός πολέμου, οι άνθρωποι μπορούν να εκτεθούν σε πολλά διαφορετικού τύπου τραυματικά περιστατικά, τα οποία μπορούν να οδηγήσουν σε χρόνια αγχώδη διαταραχή και κατάθλιψη. Ειδικότερα τα παιδιά εκδηλώνουν από μέτρια έως σοβαρή κατάθλιψη καθώς επίσης και ένα μεγάλο ποσοστό αυτών των παιδιών παρουσιάζει αυτοκτονικές τάσεις», επισημαίνει η Βίκυ Δασκαλάκη, Κλινική Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια, η οποία έχει προσφέρει στήριξη σε παιδιά από εμπόλεμες ζώνες και στις οικογένειές τους.

Είναι σημαντικό για τη συναισθηματική υγεία των παιδιών που έχουν πληγεί από τον πόλεμο να συμπεριληφθούν ειδικοί παιδοψυχολογίας στις ανθρωπιστικές προσπάθειες παροχής βοήθειας μαζί με το ιατρικό προσωπικό στους πληθυσμούς που έχουν υποστεί ή βιώνουν τώρα πόλεμο» τονίζει η κ. Δασκαλάκη και προσθέτει: «Είναι απαραίτητο να παρέμβουμε για να προστατέψουμε αυτά τα παιδιά και να αποτρέψουμε την επιδείνωση αυτών των ψυχικών και συναισθηματικών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν προκειμένου να επηρεαστούν το λιγότερο δυνατόν στο μέλλον. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι γονείς και οι ψυχολόγοι πρέπει να κάνουν ό,τι μπορούν για να υποστηρίξουν τα παιδιά όσο το δυνατόν περισσότερο.

Τα κέντρα αποκατάστασης σε ειδικά διαμορφωμένα σχολεία ή ορφανοτροφεία με τις κατάλληλες ειδικές δομές μπορούν να προσφέρουν την αίσθηση της κοινότητας που τόσο συχνά χάνουν τα παιδιά που μεγαλώνουν σε εμπόλεμες ζώνες και να τα βοηθήσουν να χτίσουν ένα μέλλον με λιγότερες ψυχολογικές διακυμάνσεις.

Ο ρόλος της οικογένειας

«Η γονεϊκή αγάπη και η οικογενειακή θαλπωρή έχει αποδειχθεί ότι βοηθούν τα παιδιά να αντέξουν τις αντιξοότητες της ζωής, ακόμα και ενός πολέμου. Η οικογενειακή συνοχή και η παροχή ενός αισθήματος ασφάλειας αυξάνουν την ανθεκτικότητα στα παιδιά που εκτίθενται σε πολιτικές συγκρούσεις. Το αίσθημα αγάπης και ασφάλειας κρίνεται ως εξισορροπητικός παράγοντας  στην ένταση των μετατραυματικών αντιδράσεων των παιδιών», τονίζει η κ. Δασκαλάκη.

«Αποτελέσματα επιστημονικών ερευνών της ανθρώπινης συμπεριφοράς έχουν οδηγήσει στο συμπέρασμα ότι η υψηλή ανταπόκριση των γονέων ή των κηδεμόνων στις ανησυχίες των ευάλωτων αυτών παιδιών που βιώνουν τον πόλεμο και την πολιτική βία, καθώς και η ενσυναίσθηση εκ μέρους τους έχουν αναγνωριστεί ως οι δύο πιο ισχυροί παράγοντες για τη δημιουργία ανθεκτικών ψυχικών δομών στους ανηλίκους», καταλήγει η ειδικός.

Το μεταβολικό σύνδρομο είναι η κλινική συνύπαρξη σε ένα άτομο ποικίλων καρδιομεταβολικών παραγόντων κινδύνου, στους οποίους συμπεριλαμβάνονται η κοιλιακή παχυσαρκία και η υπεργλυκαιμία (αυξημένα επίπεδα γλυκόζης αίματος).

Η ακριβής αιτία του συνδρόμου δεν είναι γνωστή, αλλά πιστεύεται πως είναι πολυπαραγοντική. Ειδικότερα, πιστεύεται ότι σχετίζεται με γενετικά και περιβαλλοντικά αίτια, καθώς είναι πιο συχνό σε άτομα με οικογενειακό ιστορικό του συνδρόμου, στους υπέρβαρους και παχύσαρκους ανθρώπους, σε όσους διάγουν καθιστική ζωή και στα άτομα με αντοχή στην ινσουλίνη. Ο κίνδυνος ανάπτυξής του αυξάνεται επίσης με την ηλικία.

Το σύνδρομο αποτελεί εντεινόμενο πρόβλημα δημόσιας υγείας. Στη χώρα μας, μελέτη του 2005 είχε υπολογίσει ότι από μεταβολικό σύνδρομο πάσχει το 23,6% ανδρών και γυναικών. Πιο πρόσφατα, το 2020, επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο Κρήτης ανέφεραν ότι έπασχε το 73,6% των ασθενών άνω 40 ετών, οι οποίοι  επισκέπτονταν ιατρούς πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας.

Ορισμός

Όπως αναφέρουν ειδικοί από την Ελληνική Ενδοκρινολογική Εταιρεία, για τη διάγνωση του μεταβολικού συνδρόμου έχουν προταθεί διάφοροι ορισμοί. Ο επικρατέστερος, σύμφωνα με την Διεθνή Ομοσπονδία Διαβήτη (IDF), την Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία (AHA) και άλλους οργανισμούς, είναι η συνύπαρξη τουλάχιστον τριών από πέντε καρδιομεταβολικούς παράγοντες. Οι παράγοντες αυτοί είναι:

1. Γλυκόζη (σάκχαρο) αίματος νηστείας: Από 100 mg/dl και πάνω ή φαρμακευτική θεραπεία για υπεργλυκαιμία (αυξημένα επίπεδα γλυκόζης αίματος)
2. HDL (καλή) χοληστερόλη: Κάτω από 40 mg/dl στους άνδρες ή κάτω από 50 mg/dl στις γυναίκες ή φαρμακευτική θεραπεία για χαμηλή HDL χοληστερόλη
3. Τριγλυκερίδια: Από 150 mg/dl και πάνω ή φαρμακευτική θεραπεία για υπερτριγλυκεριδαιμία (αυξημένα επίπεδα τριγλυκεριδίων)
4. Περίμετρος μέσης: Μεγαλύτερη ή ίση με 102 εκατοστά στους άνδρες ή 88 εκατοστά στις γυναίκες
5. Αρτηριακή πίεση: Από 130 mmHg και πάνω η συστολική (ο μεγάλος αριθμός στη μέτρηση) ή από 85 mmHg και πάνω η διαστολική (ο μικρός αριθμός στη μέτρηση) ή φαρμακευτική θεραπεία για υπέρταση.

Κίνδυνοι

Το μεταβολικό σύνδρομο ενέχει πολλούς κινδύνους, με πιο γνωστούς τις καρδιαγγειακές επιπλοκές και τον σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2. Υπάρχουν όμως και πολλοί άλλοι.

Οι πιθανές καρδιαγγειακές επιπλοκές του λ.χ. δεν τελειώνουν με τη στεφανιαία νόσο, όπως πιστεύουν πολλοί.  Οι πάσχοντες από το σύνδρομο διατρέχουν επίσης αυξημένο κίνδυνο για κολπική μαρμαρυγή (σοβαρή μορφή καρδιακής αρρυθμίας), καρδιακή ανεπάρκεια, στένωση της αορτής, ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο και πιθανώς φλεβική θρομβοεμβολική νόσο.

Το μεταβολικό σύνδρομο αυξάνει επίσης τον κίνδυνο μη-αλκοολικής λιπώδους νόσου του ήπατος (κν: «λίπος στο συκώτι»), ιδίως στους πάσχοντες από αυτό που αναπτύσσουν σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2.

Η μη-αλκοολική λιπώδης νόσος του ήπατος αποτελεί ουσιαστικά την ηπατική εκδήλωση του μεταβολικού συνδρόμου. Χαρακτηρίζεται από την συσσώρευση λίπους στον ηπατικό ιστό, εξαιτίας μη-αλκοολικών αιτιών. Στα αίτια αυτά συμπεριλαμβάνονται μεταξύ άλλων η παχυσαρκία, η υπερκατανάλωση απλών υδατανθράκων και η καθιστική ζωή.

Η μη-αλκοολική λιπώδης νόσος του ήπατος αποτελεί πλέον την πιο συχνή ηπατοπάθεια παγκοσμίως, καθώς συσχετίζεται άμεσα με την παγκόσμια επιδημία της παχυσαρκίας (υπολογίζεται ότι το τουλάχιστον 80% των πασχόντων είναι παχύσαρκοι). Η νόσος μπορεί να εκδηλωθεί ως απλή ηπατική στεάτωση ή να εξελιχθεί στην φλεγμονώδη μορφή της (μη-αλκοολική στεατοηπατίτιδα). Αυτό συμβαίνει στο 10-20% των περιπτώσεων.

Η μη-αλκοολική στεατοηπατίτιδα μπορεί να εξελιχθεί περαιτέρω και να φθάσει στην κίρρωση του ήπατος, που είναι μία δυνητικά καρκινική κατάσταση, και εν τέλει στο ηπατοκυτταρικό καρκίνωμα (καρκίνος του ήπατος). Οι επιπλοκές αυτές παρατηρούνται με αυξανόμενη συχνότητα στους πάσχοντες από μη-αλκοολική λιπώδη νόσο του ήπατος.

Ο καρκίνος του ήπατος δεν είναι η μοναδική κακοήθης νεοπλασία που παρατηρείται με αυξανόμενη συχνότητα στους ασθενείς με μεταβολικό σύνδρομο. Ολοένα περισσότερες κλινικές μελέτες αναδεικνύουν το σύνδρομο ως παράγοντα κινδύνου για διάφορες μορφές καρκίνου. Μεταξύ αυτών συμπεριλαμβάνονται ο καρκίνος του ήπατος, του παχέος εντέρου και της ουροδόχου κύστεως στους άνδρες. Στις γυναίκες, σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο αναπτύξεως καρκίνου του ενδομητρίου, του παγκρέατος, το παχέος εντέρου, των ωοθηκών και του μαστού μετά την εμμηνόπαυση.

Υπάρχουν επίσης αντικρουόμενα επιστημονικά δεδομένα για τη δυνητική συσχέτιση του συνδρόμου με τον καρκίνο του προστάτη. Πρόσφατη ανασκόπηση της ιατρικής βιβλιογραφίας, εξάλλου, συσχέτισε το μεταβολικό σύνδρομο και με αυξημένο κίνδυνο αιματολογικών κακοηθειών (π.χ. λευχαιμία).

Επιπλέον, μερικές μελέτες έχουν δείξει ότι οι ασθενείς με καρκίνο που πάσχουν από μεταβολικό σύνδρομο μπορεί να εκδηλώνουν περισσότερες επιπλοκές κατά την αντινεοπλασματική θεραπεία. Ενδέχεται επίσης να διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο μεταστάσεων και να έχουν φτωχότερη πρόγνωση. Απαιτούνται όμως περισσότερες έρευνες επ’ αυτών.

Η σκωληκοειδής απόφυση είναι ένας σωλήνας περίπου 10 εκατοστών και διαμέτρου κάτω των 8 χιλιοστών που εξορμάται από το τυφλό, κοντά στη συμβολή λεπτού και παχέος εντέρου. Επικοινωνεί, στην έκφυσή της, με τον αυλό του παχέος εντέρου, ενώ το άλλο άκρο της είναι κλειστό (τυφλό) και ελεύθερο (κινητό).

Παλαιότερα πιστευόταν ότι δεν παίζει κάποιο ρόλο στη φυσιολογία του πεπτικού, όμως όλο και περισσότερες πρόσφατες έρευνες τείνουν να αποδείξουν ότι η πλούσια λεμφαγγειακή της οχύρωση την καθιστά σημαντική στην άμυνα του πεπτικού μας συστήματος, εξηγεί ο δρ Ιωάννης Κ. Κοζαδίνος, Διευθυντής Α’ Ρομποτικής Χειρουργικής Κλινικής του Μetropolitan Hospital.

Οξεία σκωληκοειδίτιδα

Είναι η οξεία φλεγμονή της σκωληκοειδούς απόφυσης. Πρόκειται για μια ταχέως εξελισσόμενη διαδικασία αρχικό αίτιο της οποίας θεωρείται η απόφραξη του αυλού της απόφυσης, που μπορεί να προκληθεί από υπερπλασία του λεμφικού ιστού που φυσιολογικά υπάρχει στον υποβλεννογόνιο χιτώνα του οργάνου ή ακόμα και από σκληρά κόπρανα, ύπαρξη βαρίου μετά από κάποια εξέταση, συμφύσεις ή ξένο σώμα.

Η απόφραξη προκαλεί οίδημα και διόγκωση του οργάνου που καταλήγει σε διαταραχή της αιμάτωσης, με είσοδο διαφόρων μικροοργανισμών στο μυϊκό τοίχωμα. Έτσι η φλεγμονή εξελίσσεται σε ισχαιμία, νέκρωση και διάτρηση της σκωληκοειδούς απόφυσης. Από ‘κει και πέρα ο οργανισμός ή θα περιχαρακώσει τη φλεγμονή δημιουργώντας μια φλεγμονώδη μάζα με τη συμμετοχή γειτονικών οργάνων ή θα έχουμε εξέλιξη σε γενικευμένη περιτονίτιδα. Τελευταία πιθανολογείται επίσης ότι η οξεία σκωληκοειδίτιδα μπορεί να προκληθεί αιματογενώς, από απομακρυσμένη λοιμογόνο εστία, χωρίς να έχει προηγηθεί απόφραξη.

Οι σταδιακές αυτές αλλαγές που καταλήγουν στη διάτρηση της σκωληκοειδούς απόφυσης, πραγματοποιούνται μέσα σε μια μέρα στο 10% των ασθενών και σε 2 μέρες, στο 50% των ασθενών. Γίνεται κατανοητό ότι η ταχύτητα στη διάγνωση και την αντιμετώπιση της κατάστασης είναι εξαιρετικής σημασίας.

Τα στάδια εξέλιξης (σταδιοποίηση) της οξείας σκωληκοειδίτιδας είναι τα εξής:

• οιδηματώδες στάδιο (ή εξιδρωματικό): μπορεί να παρουσιάσει ύφεση ή να εξελιχθεί στο
• πυώδες στάδιο: εξελίσσεται σχεδόν 100% σε
• γαγγραινώδες στάδιο: συνυπάρχει σχεδόν πάντοτε με ρήξη-διάτρηση της σκωληκοειδούς απόφυσης και περιτονίτιδα, (τοπική ή γενικευμένη), απόστημα ή πλαστρόν (φλεγμονώδης μάζα από εντερικές έλικες).

Είναι παιδική ασθένεια;

Η οξεία σκωληκοειδίτιδα αφορά όλες τις ηλικίες, παρουσιάζεται όμως σπάνια στην νεογνική και γεροντική ηλικία και συχνότερα κατά τη δεύτερη και τρίτη δεκαετία της ζωής. Άγνωστο γιατί, είναι λίγο πιο συχνή στο άρρεν φύλο και εμφανίζει μεγαλύτερη συχνότητα την άνοιξη και το φθινόπωρο. Είναι η πιο συχνή αιτία προσέλευσης στα τμήματα επειγόντων περιστατικών.

Κλινική εικόνα

Η οξεία σκωληκοειδίτιδα έχει χαρακτηριστεί ως ο «μεγάλος μίμος» της κοιλιάς. Αυτό γιατί, από την πρώτη αναλυτική περιγραφή της, το 1886, από τον Fitz, μέχρι και σήμερα, η κλινική της εικόνα, που είναι πολύτιμη για τη διάγνωση, μπορεί να ξεγελάσει, μιμούμενη την εικόνα πολλών άλλων παθολογιών. Αυτή η ποικιλία στην κλινική εικόνα οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην κινητικότητα του άκρου της σκωληκοειδούς απόφυσης που μπορεί να οδηγήσει σε άτυπες, ασυνήθεις θέσεις του οργάνου και να αλλάξει ακόμα και τα βασικά κλινικά χαρακτηριστικά, όπως τη θέση του άλγους.

Περιγράφοντας μια τυπική κλινική εικόνα θα λέγαμε ότι ο ασθενής παραπονείται αρχικά για ένα ακαθόριστο άλγος γύρω από τον ομφαλό, το οποίο μπορεί να διαλάθει της προσοχής του και να αποδοθεί σε κολικό εντέρου ή δυσπεψία ή κάποια άνευ σημασίας ενόχληση. Στη συνέχεια όμως, εντός λίγων ωρών, ο πόνος αλλάζει θέση και σταθεροποιείται στη δεξιά κάτω κοιλία (δεξιός λαγόνιος βόθρος) αποκτώντας σαφή χαρακτήρα.

Στον πόνο έρχονται να προστεθούν η ναυτία και πιθανώς οι εμετοί, ενώ αρκετά συχνά αναφέρεται και χαρακτηριστική ανορεξία. Συνήθως υπάρχει δεκατική πυρετική κίνηση. Ακόμα, μπορεί να εμφανιστούν διάρροιες (από ερεθισμό του τυφλού ή και του λεπτού εντέρου) ή δυσουρικά ενοχλήματα (σε ερεθισμό του ουρητήρα), ενώ, σε περίπτωση άτυπης θέσης της απόφυσης, το άλγος μπορεί να εντοπίζεται στη δεξιά πλάγια κοιλιακή χώρα ή και στο δεξιό υποχόνδριο, δίνοντας εικόνα νόσων των χοληφόρων, ή χαμηλά υπερηβικά, μιμούμενο γυναικολογικές παθήσεις της ελάσσονος πυέλου, κυστικά ενοχλήματα ή ακόμα και σπαστική κολίτιδα. Με την πάροδο των ωρών, τα συμπτώματα επιδεινώνονται και αν η φλεγμονή φτάσει σε ρήξη του οργάνου, επιπροστίθενται υψηλός πυρετός, σύσπαση των τοιχωμάτων της κοιλίας (έως σανιδώδης κοιλία), διάχυτο κοιλιακό άλγος, ταχυκαρδία, εικόνα που συνολικά περιγράφει τη σήψη.

Πώς μπαίνει η διάγνωση;

Λέγεται στην ιατρική πως η διάγνωση στηρίζεται στον υψηλό δείκτη κλινικής υποψίας. Αυτό ισχύει κατεξοχήν στην περίπτωση της σκωληκοειδίτιδας, καθώς, ειδικά στις άτυπες μορφές της, δοκιμάζει την εμπειρία του χειρουργού και αποτελεί κλινική πρόκληση. Εκτός από την εκτίμηση των συμπτωμάτων και, βασικό, της εξέλιξής τους ώρα με την ώρα, χρήσιμες πληροφορίες θα πάρει ο χειρουργός από την κλινική εξέταση του ασθενούς, η οποία πρέπει να είναι πλήρης, αναλυτική και καταληκτική.

Αναζητείται το σημείο ευαισθησίας, η ύπαρξη ψηλαφητής μάζας στην περιοχή του άλγους, η ύπαρξη και ένταση των εντερικών ήχων, καθώς και πιο ειδικά σημεία που ενδεικτικά μόνο αξίζει να αναφερθούν εδώ (σημεία: Blumberg, Rovsing, ψοΐτη, θυροειδούς κτλ.).

Πρέπει να τονιστεί και η ανάγκη εκτίμησης του λοιπού ιστορικού του ασθενούς και ιδίως να γίνουν γνωστά τυχόν υπάρχοντα προβλήματα ή συμπτώματα από το πεπτικό (έλκος, γαστρεντερίτιδα, χολολιθίαση), το ουροποιητικό (λοιμώξεις, νεφρολιθίαση), το γυναικολογικό (παθολογία από τις ωοθήκες λοιμώξεις των έσω γεννητικών οργάνων, πιθανή εγκυμοσύνη, πρόσφατες θεραπευτικές πράξεις).

Με μια πρώτη εικόνα από το ιστορικό και την κλινική εξέταση ο ιατρός θα εστιάσει σε κάποιες απλές εργαστηριακές εξετάσεις που θα τον κατευθύνουν στη διάγνωση.

Γενική αίματος: Η αύξηση των λευκών είναι στοιχείο χρήσιμο μεν, μη ειδικό δε, καθώς η αύξησή τους μπορεί να σημαίνει φλεγμονή οπουδήποτε ενώ, όχι σπάνια, ακόμα και σε περιπτώσεις οξείας φλεγμονής αυτά μπορεί να κυμαίνονται σε φυσιολογικά όρια. Σε άλλες περιπτώσεις (λήψη φαρμάκων ή εγκυμοσύνη) τα λευκά αναμένονται ούτως ή άλλως αυξημένα. Με τους όποιους περιορισμούς πάντως η λευκοκυττάρωση ειδικά πολυμορφοπυρηνικού τύπου, ενισχύει τη διάγνωση.

Βιοχημικός έλεγχος: Ένας αδρός βιοχημικός έλεγχος περιλαμβάνει τη μέτρηση της CRP, ενός δείκτη φλεγμονής που αυξάνεται στην αρχική φάση της νόσου. Μεγάλη αύξηση της μπορεί να σημαίνει γαγγραινώδες στάδιο αλλά μπορεί να μειωθεί με την πάροδο της ώρας (συνήθως πέφτει μετά από 12ωρο από την έναρξη των συμπτωμάτων). Η μέτρηση β’ χοριακής γοναδοτροπίνης (τεστ κύησης) μπορεί να κριθεί απαραίτητη σε γυναίκα αναπαραγωγικής ηλικίας από το ιστορικό της οποίας δεν μπορεί να αποκλειστεί πιθανή εγκυμοσύνη, ενώ εάν ο γιατρός έχει υποψία και θέλει να αποκλείσει νόσο των χοληφόρων ή του παγκρέατος μπορεί να ζητήσει τον αντίστοιχο έλεγχο. Τέλος, η μέτρηση σακχάρου και ηλεκτρολυτών ή ακόμα και πιο ειδικές εξετάσεις μπορεί να ζητηθούν κατά περίπτωση (για εκτίμηση της γενικής κατάστασης του ασθενούς ή για τη διευκρίνιση γνωστών προβλημάτων από το ατομικό του ιστορικό).

Γενική ούρων: Βοηθά στον αποκλεισμό πάθησης του ουροποιητικού, με απαραίτητη εδώ μια διευκρίνιση: ευρήματα όπως πυοσφαίρια ή ερυθρά αιμοσφαίρια στα ούρα μπορεί να συσχετίζονται με οξεία σκωληκοειδίτιδα και επέκταση της φλεγμονής στο δεξιό ουρητήρα σε άτυπη θέση της απόφυσης στο οπίσθιο περιτόναιο. Συχνά, σε περιπτώσεις αμφιβολιών για τη διάγνωση έχουμε στη διάθεση μας και απεικονιστικές εξετάσεις.

Απλή ακτινογραφία κοιλίας: Βοηθά στο να αποκλειστούν άλλες καταστάσεις, ενώ σπάνια θα δώσει ειδικά ευρήματα από τη σκωληκοειδή.

Υπερηχολογικός έλεγχος: Είναι χρήσιμος κυρίως για αποκλεισμό γυναικολογικών παθήσεων που μπαίνουν στη διαφορική διάγνωση, όπως εξωμήτριος κύηση, φλεγμονές (π.χ. σαλπιγγίτιδα), κύστεις ωοθηκών που μπορεί να αιμορράγησαν ή να υπέστησαν ρήξη ή συστροφή.

Αξονική τομογραφία: Αυτή δίνει σημαντικές πληροφορίες για τυχόν ύπαρξη φλεγμονής στη σκωληκοειδή απόφυση καθώς και για την έκτασή της, ενώ βασικός της ρόλος είναι ο αποκλεισμός άλλης παθολογίας, κατευθύνοντας το χειρουργό στη λήψη αποφάσεων, όπως τι προσπέλαση (τομή) θα αποφασίσει, αν και πότε θα πρέπει να παρέμβει και πώς. Παρόλες όμως αυτές τις διαγνωστικές εξετάσεις, θα πρέπει πάντα να έχουμε κατά νου τη συμβουλή των δασκάλων της χειρουργικής: «Δεν χειρουργούμε ούτε αυξημένα λευκά, ούτε ευρήματα αξονικής», χειρουργούμε ασθενείς, και καμιά αρνητική εξέταση δεν αντισταθμίζει την κλινική υποψία, δεν καθησυχάζει τον έμπειρο χειρουργό και, κυρίως, δεν διασφαλίζει τον ασθενή.

Οι εξετάσεις δεν είναι παθογνωμονικές για την οξεία σκωληκοειδίτιδα, μπορεί όμως να επιβεβαιώσουν τη διάγνωση σε άτυπες περιπτώσεις.

Ποιες παθήσεις μπορεί να μιμηθούν οξεία σκωληκοειδίτιδα:

• μεσεντέριος αδενίτιδα
• γαστρεντερίτιδα
• δυσκοιλιότητα
• παθήσεις ουροποιητικού συστήματος
• εγκολεασμός
• πνευμονία
• συστροφή όρχεως
• εντερική απόφραξη
• περιεσφιγμένη βουβωνοκήλη
• αναφυλακτοειδής πορφύρα
• παγκρεατίτιδα
• χολοκυστίτιδα
• ηπατίτιδα
• διαβήτης
• όγκοι κοιλίας
• δρεπανοκυτταρική αναιμία
• νόσος Crohn
• έλκος στομάχου ή δωδεκαδακτύλου
• φλεγμονή μεκελείου απόφυσης.

Με άλλοτε άλλη συχνότητα ανά ηλικιακή ομάδα, οι οντότητες αυτές πρέπει να αποκλειστούν κατά τη διαγνωστική προσέγγιση του ασθενούς, ιδίως αυτές που δεν αποτελούν χειρουργική νόσο όπως: διαβήτης, δρεπανοκυτταρική αναιμία, πορφύρα, πνευμονία, νόσος Crohn.

Περνάει με αντιβίωση;

Η απάντηση της ιατρικής είναι κατηγορηματική: όχι!

Η παραμονή μιας φλεγμαίνουσας σκωληκοειδούς μέσα στην κοιλιά εγκυμονεί κινδύνους όπως περιτονίτιδα, δημιουργία συμφύσεων, ενδοκοιλιακό απόστημα ή δημιουργία μίας φλεγμονώδους μάζας από εντερικές έλικες (πλαστρόν ή φλέγμονας της σκωληκοειδούς. Η νοσηρότητα και η θνητότητα των επιπλοκών είναι τέτοια ώστε είναι προτιμότερο να εξαιρεθεί μια υγιής σκωληκοειδής απόφυση παρά να παραμείνει αδιάγνωστη και, άρα, αθεράπευτη, μια πιθανή οξεία σκωληκοειδίτιδα. Γι’ αυτό άλλωστε τα διεθνώς αποδεκτά ποσοστά λανθασμένης διάγνωσης φτάνουν έως και το 20%. Η οξεία σκωληκοειδίτιδα έχει μία και μόνη θεραπεία, τη σκωληκοειδεκτομή.
Με τη διάγνωση της νόσου ο ασθενής πρέπει να εισαχθεί και να χειρουργηθεί. Η μόνη καθυστέρηση που δικαιολογείται είναι για υποστήριξη του ασθενούς σε περιπτώσεις αφυδάτωσης, για τη χορήγηση αντιβιοτικής κάλυψης, με στόχο την πραγματοποίηση του χειρουργείου με τον ασθενή στην καλύτερη δυνατή κατάσταση.

Το χειρουργείο

Η σκωληκοειδεκτομή είναι από τα συχνότερα χειρουργεία σε όλο τον κόσμο. Η κλασική μέθοδος (ανοιχτή) γίνεται με μια μικρή τομή λίγων εκατοστών, στη δεξιά κοιλία, ενώ η λαπαροσκοπική επέμβαση πραγματοποιείται με 3 τομές, όπως και η αντίστοιχη ρομποτική επέμβαση. Ανεξαρτήτως της μεθόδου, ένα σωστό

χειρουργείο για σκωληκοειδεκτομή έχει κάποιες απαράβατες αρχές, όπως ο ενδελεχής έλεγχος για άλλη παθολογία (ειδικά εάν η εικόνα της σκωληκοειδούς δεν κρίνεται επαρκής για να δικαιολογήσει την κλινική εικόνα), και η σχολαστική έκπλυση της κοιλιάς για απομάκρυνση του μικροβιακού φορτίου.

Η κάλυψη με αντιβιοτική αγωγή είναι απαραίτητη, τόσο προεγχειρητικά όσο και μετά την επέμβαση, η δε διάρκεια χορήγησής της θα εξαρτηθεί από το στάδιο της φλεγμονής. Ανάλογη του σταδίου είναι και η διάρκεια νοσηλείας. Η χωρίς επιπλοκές σκωληκοειδίτιδα (όχι περιτονίτιδα, όχι απόστημα, όχι πλαστρόν) συνήθως εξέρχεται του νοσοκομείου σε 24 με 48 ώρες, ενώ εάν η φλεγμονή είναι προχωρημένη χρειάζεται ολιγοήμερη νοσηλεία, πάντα μετά από εκτίμηση της κατάστασης του ασθενούς.

Η λαπαροσκοπική τεχνική (και κατ’ επέκταση και η ρομποτική), πέρα από τα γενικά πλεονεκτήματά της προσφέρει και διαγνωστική βοήθεια. Σε αμφίβολες περιπτώσεις, μπορεί ο χειρουργός να ελέγξει όλη την κοιλιά για τυχόν άλλο πρόβλημα και, πράγμα πολύ σημαντικό, να το αντιμετωπίσει με τον καλύτερο τρόπο, χωρίς να χρειαστεί τροποποίηση της τομής και επιπλέον επιβάρυνση για τον ασθενή. Έτσι νέες μελέτες προτείνουν, σε αμφίβολες περιπτώσεις και σε ασθενείς δύσκολους, (παχύσαρκους, ηλικιωμένους, γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας) τη διενέργεια διαγνωστικής λαπαροσκόπησης και, εφόσον κριθεί εγχειρητικά απαραίτητο, τη λαπαροσκοπική σκωληκοειδεκτομή, αναφέρει ο δρ Κοζαδίνος.

Η ψωρίαση είναι μια χρόνια δερματοπάθεια κατά την οποία τα κύτταρα του δέρματος στις πάσχουσες περιοχές ανανεώνονται ανά 4-6 ημέρες και όχι ανά 28-30 που είναι ο φυσιολογικός ρυθμός ανανέωσης. Αυτά τα «πλεονάζοντα» δερματικά κύτταρα που δημιουργούν τις ψωριασικές πλάκες, είναι διαφορετικά στο χρώμα, σκληρά στην αφή ορατά «μπαλώματα», πιο συχνά στους αγκώνες, τα γόνατα, τις παλάμες, τα πέλματα, το κρανίο και τη μέση.

Τα συμπτώματα ποικίλουν ανάλογα με τη βαρύτητα της νόσου. Μπορεί να είναι από ήπια μέχρι και σοβαρά, από δερματικά έως και γενικευμένα σωματικά και ψυχικά. Τα πιο συχνά είναι ευαισθησία, φαγούρα, αίσθημα καύσου ή ψωριασικές πλάκες – χαρακτηριστικό είναι ότι κατά την απομάκρυνση των πλακών με το ξύσιμο εμφανίζεται στικτή αιμορραγία («αιματηρή δρόσος»).
«Ένα ποσοστό 30% των ατόμων με ψωρίαση μπορεί επίσης να εμφανίσει ψωριασική αρθρίτιδα. Επιπλέον, για πολλά άτομα η ψωρίαση έχει μεγάλο και σοβαρό συναισθηματικό αντίκτυπο, καθώς αισθάνονται υποχρεωμένα να δίνουν εξηγήσεις στο φιλικό, οικογενειακό και επαγγελματικό τους περιβάλλον», τονίζει ο κ. Κωνσταντίνος Μηλεούνης, Διευθυντής Δερματολόγος-Αφροδισιολόγος στο Metropolitan Hospital.

Ποια άτομα μπορεί να προσβληθούν από ψωρίαση;

Η ψωρίαση δεν «κάνει διακρίσεις». Μπορεί να εμφανιστεί σε κάθε άτομο κάθε στιγμή της ζωής του, ανεξαρτήτως φύλου και ηλικίας (είναι λίγο πιο συχνή σε άτομα 20-35 ετών). Αφορά εκατομμύρια άτομα σε όλο τον κόσμο (2-3% του παγκόσμιου πληθυσμού). Πρόκειται για έκφραση κάποιων γονιδίων (τα γονίδια υπάρχουν εκ γενετής, αλλά το αν ή πότε θα ενεργοποιηθεί η ψωρίαση έχει να κάνει και με περιβαλλοντικούς και ψυχικούς παράγοντες).

Είναι μεταδοτική;

Η ψωρίαση δεν είναι μεταδοτική ούτε απειλεί κατά κανένα τρόπο τη δημόσια υγεία. Προκαλείται από μια πιο έντονη δραστηριότητα, μια υπεραντίδραση του

ανοσοποιητικού συστήματος και όχι από κάποιον ιό ή βακτήριο. Τα πάσχοντα άτομα την εκδηλώνουν, δεν την κολλούν και δεν την μεταδίδουν με κάποιον τρόπο.

Παράγοντες που μπορεί να πυροδοτήσουν την ψωρίαση

Παρόλο που η ψωρίαση αποτελεί μια ενδογενή κατάσταση (έκφραση γονιδίων), άγνωστο παραμένει ακόμη τι ακριβώς την ενεργοποιεί. Θεωρείται δεδομένο ότι εμπλέκονται εξωγενείς παράγοντες όπως περιβαλλοντικοί και ψυχολογικοί. Το στρες, οι αγχογόνες καταστάσεις, η παχυσαρκία, το αλκοόλ, το κάπνισμα, κάποια φάρμακα, η υπερβολική έκθεση στον ήλιο, ο ψυχρός και ξηρός καιρός και κάποιες ιώσεις φαίνεται να συμβάλλουν στην ενεργοποίησή της.
Ωστόσο, παράγοντες που σε κάποια άτομα φαίνεται να επηρεάζουν την εμφάνισή της, δεν την επηρεάζουν σε άλλα άτομα. Γι’ αυτό και ο ακριβής προσδιορισμός των παραγόντων αυτών γίνεται εξατομικευμένα σε διάλογο και συνεργασία με τον δερματολόγο.

Τι σχέση έχει η ψωρίαση με την ψώρα

Καμία. Η ψώρα είναι μια μεταδοτική ασθένεια του δέρματος που προκαλείται από ένα παράσιτο (ακάρεο). Η ψωρίαση είναι μια μη μεταδοτική αυτοάνοση δερματοπάθεια. Η λανθασμένη συσχέτιση ανάμεσα στα δύο νοσήματα οφείλεται στο γεγονός ότι και τα δύο αφορούν το δέρμα και στο όμοιο θέμα ψωρ- στο όνομά τους, που προέρχεται από το ρήμα ψάω-ψω, το οποίο σημαίνει: ψαύω, ψηλαφώ, τρίβω, ομαλύνω δια της τριβής (δηλαδή ξύνω το σημείο της φαγούρας).

Ποια είναι η θεραπεία της ψωρίασης;

«Η ψωρίαση είναι μια χρόνια νόσος με εξάρσεις και υφέσεις. Παρόλο που αλλαγές στον τρόπο ζωής και τη διατροφή, καλύτερη διαχείριση του άγχους και αρκετές φαρμακευτικές αγωγές προκαλούν ανακούφιση και ύφεση των συμπτωμάτων της, και τα πρόσφατα βιολογικά φάρμακα προκαλούν έως και 100% ύφεση, δεν μπορούμε να μιλήσουμε για οριστική θεραπεία της ψωρίασης. Είναι μια χρόνια νόσος που δεν απειλεί τη ζωή, με την οποία καλούνται να μάθουν να ζουν τα πάσχοντα άτομα», εξηγεί ο ιατρός.

Η ψωρίαση δεν είναι μία:

Υπάρχουν αρκετοί τύποι ψωρίασης: ψωρίαση στα νύχια, ψωρίαση του τριχωτού της κεφαλής, σταγονοειδής ψωρίαση, ανάστροφη ψωρίαση, φλυκταινώδης ψωρίαση και ερυθροδερμική ψωρίαση.

Τα βιολογικά φάρμακα

Τα βιολογικά φάρμακα (που ξεκίνησαν να αναπτύσσονται στις αρχές της δεκαετίας του ’60) αποτελούν ένα από τα σημαντικότερα επιτεύγματα της ιατρικής στο πεδίο της θεραπείας. Η ανάπτυξη βιολογικών φαρμάκων υψηλής αποτελεσματικότητας τα τελευταία τριάντα χρόνια έφερε επανάσταση και στη θεραπεία της μέτριας και της βαριάς μορφής ψωρίασης.
Σήμερα, είναι διαθέσιμα τα βιολογικά φάρμακα νέας γενιάς. Αυτά έχουν επιλεκτική δράση, στοχεύουν σε κάποιες συγκεκριμένες ουσίες γνωστές ως κυτταροκίνες (κυρίως στις: ιντερλευκίνη 17 και ιντερλευκίνη 23). Χάρη σε αυτή τους τη δράση εμφανίζουν μειωμένη τοξικότητα, επιτρέπουν την καλύτερη ανοχή και αυξάνουν την αποτελεσματικότητα της θεραπείας της ψωρίασης συγκριτικά ακόμα και με τα πρώτης γενιάς βιολογικά φάρμακα. Παρεμβαίνοντας με αυτόν τον τρόπο στις ανοσολογικές διεργασίες μπορούν να προκαλέσουν μέχρι και 100% ύφεση των συμπτωμάτων της ψωρίασης με μεγαλύτερη ασφάλεια από οποιαδήποτε άλλη αγωγή.

Δύο σημαντικά βήματα για τη θεραπεία της ψωρίασης

«Η αποδοχή της ψωρίασης αποτελεί το πρώτο βήμα για την αντιμετώπισή της. Αυτή είναι το κλειδί για την εύρεση της κατάλληλης θεραπείας για εσάς. Όπως, όμως, οι ίδιοι παράγοντες δεν πυροδοτούν την ψωρίαση με τον ίδιο τρόπο σε όλα τα άτομα, έτσι και οι ίδιες θεραπείες δεν λειτουργούν με το ίδιο τρόπο σε όλα τα άτομα. Συνεπώς, το δεύτερο σημαντικό βήμα για την αντιμετώπισή της είναι η βοήθεια που θα δώσετε εσείς στον δερματολόγο σας για την προσαρμογή της αγωγής, περιγράφοντάς του τα αποτελέσματά της πάνω σας», καταλήγει ο κ. Μηλεούνης.

Ο Πρόεδρος της Ε.Ε.Χ.Ο.Τ. Θάνος Χ. Μπαδέκας σας προσκαλεί στην Κοινή Αθλητιατρική Ημερίδα που θα πραγματοποιηθεί σε συνεργασία με τη Super League 2, το Σάββατο 19 Μαρτίου 2022 στο Golf της Γλυφάδας.

H εκδήλωση πραγματοποιείται, με ελεύθερη συμμετοχή, στο πλαίσιο του Προγράμματος Κοινωνικής Εταιρικής Ευθύνης της Ε.Ε.Χ.Ο.Τ. και έχει ως κεντρικό σκοπό την ενημέρωση σχετικά με επίκαιρα θέματα που αφορούν στην Αθλητιατρική.

Έχουν προσκληθεί και πρόκειται να μας τιμήσουν με την παρουσία τους διακεκριμένοι συνάδελφοι και φίλοι από όλη την Ελλάδα για να καταθέσουν τις εμπειρίες και να μεταδώσουν τις γνώσεις τους.

Πρόγραμμα Ημερίδας:

[dearpdf id=”25028″ ][/dearpdf]