Κατηγορία: ΥΓΕΙΑ

  • 9ο ΠΣΕΦ ΦΣΘ: Σε εξέλιξη έρευνα για την αντικαρκινική δράση της φαρμακευτικής κάνναβης

    9ο ΠΣΕΦ ΦΣΘ: Σε εξέλιξη έρευνα για την αντικαρκινική δράση της φαρμακευτικής κάνναβης

    Δράση ακόμη και κατά του καρκίνου μπορεί να έχει η φαρμακευτική κάνναβη. Σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποιείται στο Τμήμα Φαρμακευτικής του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ), τα κανναβινοειδή οξέα που περιέχει το φυτό της κάνναβης, ύστερα από ειδική τροποποίηση στο εργαστήριο, φαίνεται ότι έχουν σημαντική δράση στα καρκινικά κύτταρα που προκαλούν καρκίνο μαστού, ήπατος και μελάνωμα. Εφόσον η αντικαρκινική δράση τους επιβεβαιωθεί, εκτιμάται ότι στο μέλλον θα είναι δυνατή η παρασκευή αντικαρκινικών φαρμάκων.

    Τα παραπάνω θα ανακοινώσει, μεταξύ άλλων, ο αναπληρωτής καθηγητής του Τομέα Φαρμακογνωσίας και Χημείας Φυσικών Προϊόντων, Τμήματος Φαρμακευτικής ΕΚΠΑ Προκόπιος Μαγιάτης, κατά τη διάρκεια της ομιλίας του με θέμα «Προϊόντα κάνναβης στο χώρο του φαρμακείου: νέες εξελίξεις-νέες προκλήσεις», που θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο 13 Μαΐου, στις 10:30 το πρωί, στο πλαίσιο του 9ο Πανελλήνιου Συνεδρίου Εφαρμοσμένης Φαρμακευτικής, που διοργανώνει στις 13 και 14 Μαΐου, στο The Met Hotel, ο Φαρμακευτικός Σύλλογος Θεσσαλονίκης.

    «Το φυτό της κάνναβης περιέχει τα κανναβινοειδή οξέα. Βασικός σκοπός της έρευνας που γίνεται στο Τμήμα Φαρμακευτικής του ΕΚΠΑ είναι η τροποποίηση των κανναβινοειδών οξέων με σκοπό την παραγωγή πρωτότυπων χημικών ενώσεων. Η κατηγορία των ουσιών αυτών εμφανίζει αυξημένη διεισδυτικότητα στις κυτταρικές μεμβράνες και τους λιπώδεις ιστούς, καθώς και βελτιωμένη σταθερότητα εντός και εκτός του οργανισμού, στοιχεία που οδηγούν σε πιο υποσχόμενες φαρμακολογικές δράσεις», εξηγεί ο κ. Μαγιάτης.

    Παράλληλα, τονίζει ότι «προχωρώντας στην φαρμακολογική αξιολόγησή τους, με πειράματα που διενεργήθηκαν σε συνεργασία με την ερευνητική ομάδα της Δρ. Χαραλαμπίας Μπολέτη στο Ελληνικό Ινστιτούτο Παστέρ, ανακαλύψαμε ότι οι ουσίες αυτές είχαν βελτιωμένη κυτταροτοξική δράση σε διάφορες καρκινικές σειρές κυττάρων (μαστού, μελανώματος, ήπατος κ.α.) με την πιο υποσχόμενη ουσία να είναι ο βουτυλεστέρας του κανναβιγερολικού οξέος (CBG) έναντι των καρκινικών κυττάρων μαστού. Το συγκεκριμένο κανναβινοειδές έχει ελεγχθεί και ως προς την τοξικότητά του και ύστερα από πειράματα σε ποντίκια φάνηκε ότι είναι μη τοξικό και μη ψυχοτρόπο, ακόμα και σε πολύ υψηλές δόσεις. Οι συγκεκριμένες ουσίες είναι κατοχυρωμένες με διεθνές δίπλωμα ευρεσιτεχνίας με τη συμμετοχή του Πανεπιστημίου Αθηνών και της εταιρείας Ekati Alchemy Lab, SL. και αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε σε διαπραγματεύσεις με μεγάλες φαρμακευτικές εταιρείες για τη συνέχιση της αξιοποίησής τους».

    Η ερευνητική ομάδα αποτελείται από τους Προκόπη Μαγιάτη, Ευάγγελο Δαδιώτη, Ελένη Μέλλιου, Βαγγέλη Μήτση, Αικατερίνη Παπακωνσταντίνου και Χαραλαμπία Μπολέτη.

    Ταυτόχρονα, σύμφωνα με τον κ. Μαγιάτη, «είναι σε εξέλιξη πάνω από 500 κλινικές μελέτες των συστατικών της κάνναβης και κυρίως των μη ψυχοτρόπων συστατικών της, ενώ υπό μελέτη είναι και νέα συνθετικά συστατικά με βελτιωμένες ιδιότητες».

    Φαρμακευτικά σκευάσματα

    Όπως αναφέρει ο κ. Μαγιάτης, πρόσβαση σε δύο σκευάσματα που περιέχουν φαρμακευτική κάνναβη έχουν οι έλληνες ασθενείς.  Πρόκειται για το epidyolex το οποίο περιέχει μόνο κανναβιδιόλη και το sativex που περιέχει συνδυασμό τετραϋδροκανναβινόλης και κανναβιδιόλης. Και τα δύο είναι εγκεκριμένα από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων και τον ΕΟΦ και συνταγογραφούνται. Ωστόσο  επειδή δεν κυκλοφορούν στην Ελλάδα, απαιτείται ειδική διαδικασία εισαγωγής.

    «Τo epidyolex αποτελεί συμπληρωματική θεραπεία επιληπτικών κρίσεων, ενώ  το sativex χορηγείται για την αντιμετώπιση της σπαστικότητας και του νευροπαθητικού πόνου», εξηγεί ο κ. Μαγιάτης.

    Νέα προϊόντα μόνο με ιατρική συνταγή

    Σύμφωνα με τον κ. Μαγιάτη, με βάση τις τελευταίες νομοθετικές ρυθμίσεις, αναμένεται να διατεθούν στα φαρμακεία τελικά προϊόντα φαρμακευτικής κάνναβης με τετραϋδροκανναβινόλη που θα χορηγούνται μόνο με ιατρική συνταγή. Για τα προϊόντα αυτά θα ισχύουν οι παρακάτω ενδείξεις χρήσης:

    • Πρόληψη και αντιμετώπιση σοβαρής ναυτίας ή εμέτου από χημειοθεραπεία, ακτινοθεραπεία και συνδυαστική θεραπεία έναντι HIV ή ηπατίτιδας C
    • Αντιμετώπιση χρόνιου πόνου που σχετίζεται με καρκίνο ή παθήσεις του κεντρικού ή περιφερικού νευρικού συστήματος
    • Αντιμετώπιση σπαστικότητας που σχετίζεται με σκλήρυνση κατά πλάκας ή βλάβες του νωτιαίου μυελού
    • Ως ορεξιογόνο στην παρηγορική φροντίδα ασθενών που υποβάλλονται σε θεραπείες για καρκίνο ή AIDS

    «Η συνταγογράφηση του τελικού προϊόντος φαρμακευτικής κάνναβης δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να αποτελεί θεραπεία πρώτης επιλογής. Συνταγογραφείται  μόνο σε ασθενή που δεν ανταποκρίνεται σε άλλα θεραπευτικά σχήματα ή όταν αυτά δεν γίνονται καλά ανεκτά ή αντενδείκνυνται για τον συγκεκριμένο ασθενή», επισημαίνει ο κ. Μαγιάτης.

    Σύμφωνα με τον ίδιο, υπάρχουν ανεπιθύμητες ενέργειες, όπως χαλάρωση, υποκινητικότητα, υπνηλία, ταχυκαρδία, ξηρoστομία, μείωση ενδοφθάλμιας πίεσης, σύνδρομο στέρησης, ευφορία και παραμέληση σημαντικών δραστηριοτήτων της καθημερινής ζωής.

    Ο ρόλος των φαρμακοποιών

    Όπως επισημαίνει ο κ. Μαγιάτης, «οι φαρμακοποιοί οφείλουν να ενημερώνουν τους ασθενείς για τις ενδεχόμενες ανεπιθύμητες ενέργειες, οι οποίες πρέπει να καταγράφονται και να υποβάλλεται κίτρινη κάρτα στον ΕΟΦ. Η έρευνα πραγματοποιείται από εκατοντάδες εργαστήρια σε όλο τον κόσμο, με αποτέλεσμα να προστίθενται συνεχώς καινούργιες πληροφορίες σχετικά με τις ενδείξεις, τις φαρμακολογικές δράσεις και τις ανεπιθύμητες ενέργειες της κάνναβης. Η επικαιροποιημένη ενημέρωση των επαγγελματιών υγείας είναι κομβικής σημασίας για την ορθή χρήση της κάνναβης και των κανναβινοειδών και την καλύτερη εκπαίδευση των φαρμακοποιών που ενημερώνουν το κοινό».

  • 9ο ΠΣΕΦ ΦΣΘ: Νέα φάρμακα για την αντιμετώπιση της επιληψίας και της πολλαπλής σκλήρυνσης

    9ο ΠΣΕΦ ΦΣΘ: Νέα φάρμακα για την αντιμετώπιση της επιληψίας και της πολλαπλής σκλήρυνσης

    Νέα φάρμακα για την αντιμετώπιση της επιληψίας προστίθενται στη φαρέτρα των επιστημόνων. Πρόκειται για το φάρμακο με τη δραστική ουσία κενομπαμάτη, το οποίο μόλις πριν μία εβδομάδα εντάχθηκε στην ηλεκτρονική συνταγογράφηση και καλύπτεται από τα ασφαλιστικά Ταμεία. Είναι σε μορφή χαπιού και μειώνει κατά 50% τις επιληπτικές κρίσεις των ενήλικων ασθενών.

    Την ίδια στιγμή, άλλα δύο φάρμακα αναμένεται να κυκλοφορήσουν στη χώρα μας εντός του 2024, τα οποία ενδείκνυνται για την αντιμετώπιση των συνδρόμων Dravet, Lennox Gastaut και Rett στα παιδιά.

    Τα παραπάνω ανακοίνωσε, μεταξύ άλλων, η αναπληρώτρια καθηγήτρια Νευρολογίας ΑΠΘ, Α’ νευρολογική κλινική ΠΓΝΘ ΑΧΕΠΑ Μάρθα Σπηλιώτη, κατά τη διάρκεια της ομιλίας της με θέμα «Νεότερα αντιεπιληπτικά φάρμακα στη θεραπεία της επιληψίας», που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του 9ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Εφαρμοσμένης Φαρμακευτικής (ΠΣΕΦ), που διοργάνωσε στις 13 και 14 Μαΐου ο Φαρμακευτικός Σύλλογος Θεσσαλονίκης.

    «Η κενομπαμάτη έχει πάρει έγκριση από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΜΑ) τον Μάρτιο του 2021, αλλά μόλις πριν λίγες ημέρες εντάχθηκε στην ηλεκτρονική συνταγογράφηση. Είναι σε μορφή χαπιού και λαμβάνεται μία φορά την ημέρα. Ενδείκνυται κυρίως για ενήλικες ασθενείς με φαρμακοανθεκτική επιληψία με εστιακές επιληπτικές κρίσεις, με ή χωρίς δευτεροπαθή γενίκευση. Αφορά, δηλαδή, το 1/3 των ασθενών που δεν ρυθμίζονται με άλλες φαρμακευτικές επιλογές. Η λήψη της κενομπαμάτης επιτυγχάνει μείωση 50% των επιληπτικών κρίσεων βελτιώνοντας την ποιότητα ζωής των ασθενών», εξήγησε η κ. Σπηλιώτη.

    Παράλληλα, ανέφερε ότι «το 2024 αναμένονται άλλα δύο φάρμακα σε μορφή πόσιμου διαλύματος. Πρόκειται για το φάρμακο με τη δραστική ουσία φενφλουραμίνη, το οποίο το 2020 πήρε έγκριση από τον FDA και το 2021 από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων για την αντιμετώπιση των επιληπτικών κρίσεων στο σύνδρομο Dravet, μία μυοκλονική επιληψία βρεφικού τύπου που συνήθως εμφανίζεται στις ηλικίες από 4 μηνών έως 3 ετών. Το 2023 έλαβε επίσης έγκριση και για το σύνδρομο Lennox Gastaut, μία από τις πιο σοβαρές μορφές επιληψίας σε παιδιά ηλικίας 2 ετών και άνω, καθώς και σε ενήλικες. Επίσης το 2023 εγκρίθηκε η θεραπεία με το φάρμακο τροφινετίδη, που μειώνει τη φλεγμονή και τη νευρωνική απόπτωση, για παιδιά ηλικίας 2 ετών και άνω και για ενήλικες ως πρώτη θεραπεία για την αντιμετώπιση του συνδρόμου Rett, μιας γενετικής νευρολογικής διαταραχής που εμφανίζεται μόνο σε κορίτσια με νοητική υστέρηση, κινητική αναπηρία και επιληψία. Θα προχωρήσει, επίσης, σε φάση 3 η έρευνα με τη γνωστή κεταμίνη (αντιεπιληπτικό που χρησιμοποιείται ενδοφλεβίως σε επιληπτική κατάσταση σε ΜΕΘ) σε από του στόματος χορήγηση για το σύνδρομο Rett».

    Ο θηλασμός μειώνει την κληρονομική προδιάθεση σε παιδιά

    με γονείς με πολλαπλή σκλήρυνση

    Ενθαρρυντικά είναι τα μηνύματα και για την αντιμετώπιση της πολλαπλής σκλήρυνσης (σκλήρυνσης κατά πλάκας). Όπως τόνισε η αναπληρώτρια καθηγήτρια Νευρολογίας-Νευροανοσολογίας ΑΠΘ, Α΄ Νευρολογική κλινική ΠΓΝΘ ΑΧΕΠΑ, Ευφροσύνη Κουτσουράκη, στην ομιλία της με θέμα «Νοσοτροποποιητικά φάρμακα στην πολλαπλή σκλήρυνση» κατά τη διάρκεια του 9ου ΠΣΕΦ, υπολογίζεται ότι πάνω από 2,8 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο πάσχουν από πολλαπλή σκλήρυνση, στην Ελλάδα περισσότεροι από 18.000 και στην Ευρώπη περισσότεροι από 800.000 με συχνότερη ηλικία έναρξης μεταξύ 20-40 ετών και επικράτηση στις γυναίκες (1,5-3 φορές περισσότερο από τους άνδρες).

    «Η έγκαιρη έναρξη της θεραπείας αλλάζει τη φυσική πορεία της νόσου που οδηγεί στη μείωση της λειτουργικότητας των ασθενών, γιατί φαίνεται ότι η εκφυλιστική διεργασία αρχίζει πολύ νωρίς, επηρεάζει σημαντικά την εξέλιξη της αναπηρίας και συνδέεται με τη νευροφλεγμονή, την οποία κατά κύριο λόγο στοχεύουν τα περισσότερα από τα εγκεκριμένα για τη νόσο φάρμακα. Ήδη κυκλοφορούν στην Ελλάδα 15 φάρμακα για την αντιμετώπιση της νόσου, ενώ αναμένονται άλλα έξι. Η έγκαιρη έναρξη της θεραπείας σε ασθενείς με ενεργό πολλαπλή σκλήρυνση μπορεί να οδηγήσει σε μακροχρόνια ύφεση των συμπτωμάτων της νόσου και αποφυγή σοβαρής αναπηρίας, χωρίς βέβαια να έχει ακόμη βρεθεί η οριστική θεραπεία της νόσου», επισήμανε η κ. Κουτσουράκη.

    Σύμφωνα με την ίδια, η επιλογή των φαρμάκων γίνεται με βάση το μεγαλύτερο όφελος για κάθε ασθενή ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες της ζωής του και τον τύπο της πολλαπλής σκλήρυνσης που παρουσιάζει, καθώς και με τη μικρότερη πιθανότητα για μακροχρόνιες σοβαρές παρενέργειες.

    «Αυτό που είναι σημαντικό να γνωρίζουν οι γυναίκες με πολλαπλή σκλήρυνση είναι ότι όλες μπορούν να αποκτήσουν παιδί, εφόσον το επιθυμούν. Οι προϋποθέσεις για αυτό είναι να υπάρξει προγραμματισμός, η νόσος να είναι σε ύφεση, σταθεροποιημένη, χωρίς υποτροπές.  Σε περίπτωση που η νόσος δεν έχει σταθεροποιηθεί, αλλά ακολουθήσει εγκυμοσύνη, εφόσον ο θεράπων νευρολόγος το θεωρήσει απαραίτητο, μπορεί η ασθενής να λαμβάνει κάποια φάρμακα και στη διάρκεια της εγκυμοσύνης ώστε να μην υπάρξει επιδείνωση της νόσου, αλλά ούτε να επιβαρυνθεί το έμβρυο. Επιπλέον, μελέτες έχουν δείξει ότι ο θηλασμός ελαττώνει την κληρονομική προδιάθεση εμφάνισης πολλαπλής σκλήρυνσης στα παιδιά των οποίων οι γονείς έχουν τη νόσο», τόνισε η κ. Κουτσουράκη.

     

  • Η ψωρίαση μπορεί να προκαλέσει άγχος και  το άγχος μπορεί να προκαλέσει επιδείνωση των συμπτωμάτων της ψωρίασης

    Η ψωρίαση μπορεί να προκαλέσει άγχος και  το άγχος μπορεί να προκαλέσει επιδείνωση των συμπτωμάτων της ψωρίασης

    Καίτη Αντωνοπούλου

    Γενική Γραμματέας 

    Σωματείο «ΚΑΛΥΨΩ»

    Η ψωρίαση μπορεί να προκαλέσει άγχος
    και  το άγχος μπορεί να προκαλέσει επιδείνωση των συμπτωμάτων της ψωρίασης

    Η ψωρίαση είναι μια δερματική πάθηση που μπορεί να προκαλέσει ερυθρότητα, φλεγμονή και ξεφλούδισμα των περιοχών του δέρματος. Συνδέεται με διάφορες παθήσεις ψυχικής υγείας, συμπεριλαμβανομένου του άγχους, του στρες και της κατάθλιψης. Ορισμένα στοιχεία έχουν δείξει ότι το άγχος και το στρες μπορούν να πυροδοτήσουν εξάρσεις ψωρίασης και ότι οι εξάρσεις της ψωρίασης μπορεί να προκαλέσουν άγχος ή στρες.

    Οι επιστήμονες δεν κατανοούν πλήρως τη σχέση μεταξύ ψωρίασης και άγχους ή κατάθλιψης. Ωστόσο, έρευνες έχουν δείξει στενή σχέση  ψωρίαση και ψυχικής υγείας, π.χ. σε μια μελέτη, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα άτομα που ανέπτυξαν ψωρίαση πριν  αλλά και μετά την ηλικία των 18 ετών εμφάνισαν κοινωνικό άγχος το οποίο  σχετίζεται με την εμφάνισή τους, επηρεάζοντας  την αυτοεκτίμησή τους,  και το στίγμα.

    Σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγείας, οι ασθενείς με ψωρίαση

    • Νοιώθουν φόβο ότι οι άλλοι θα τους κρίνουν
    • Αποφεύγουν τους άλλους ανθρώπους
    • Αισθάνονται άρρωστοι με το στομάχι τους
    • Νιώθουν αμηχανία ή αυτοσυνειδησία μπροστά σε άλλους
    • Παρουσιάζουν σωματικά συμπτώματα, όπως τρέμουλο, γρήγορο καρδιακό παλμό ή κοκκίνισμα
    • Αποφεύγουν την οπτική επαφή ή μιλούν με απαλή φωνή
    • Βρίσκουν τις αλληλεπιδράσεις με άλλους τρομακτικές

    Μελέτες  προτείνουν  ότι το άγχος και η ψωρίαση έχουν μια κυκλική σχέση. Αυτό σημαίνει ότι η ψωρίαση μπορεί να προκαλέσει άγχος και ότι το άγχος μπορεί να προκαλέσει επιδείνωση των συμπτωμάτων της ψωρίασης.

    Το Σωματείο «Καλυψώ» γνωρίζει ότι το άγχος μπορεί να επηρεάσει τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων της ψωρίασης και να επιδεινώσει τον κνησμό. Ως αποτέλεσμα, συνιστά στα άτομα να διαχειρίζονται το άγχος ως μέρος του συνολικού σχεδίου θεραπείας τους και εάν μπορούν να συμμετέχουν στις εβδομαδιαίες συναντήσεις  με  ψυχοθεραπεύτρια,   με φυσική παρουσία, που οργανώνει  το Σωματείο στα γραφεία του.

    Το άγχος επηρεάζει τους ανθρώπους με διάφορους τρόπους. Μπορεί να οδηγήσει σε:

    • Σωματικές αντιδράσεις, όπως ταχυκαρδία, αίσθημα αδυναμίας στα πόδια ή ξηροστομία.
    • Νευρικότητα ή πανικό.
    • Αποφυγή κοινωνικών συναντήσεων ή κατανάλωση αλκοόλ  πριν από μια δραστηριότητα ώστε να ηρεμήσει ο ασθενής
    • Αρνητικές σκέψεις για τον εαυτό του ή τους άλλους

    Το Σωματείο «ΚΑΛΥΨΩ» παρέχει διάφορες στρατηγικές για να βοηθήσει ένα άτομο να αντιμετωπίσει το γενικό άγχος και το κοινωνικό άγχος. Αυτά περιλαμβάνουν τη λήψη μέτρων όπως:

    • Ασκήσεις αναπνοής και άλλες τεχνικές χαλάρωσης
    • Αναγνώριση και αλλαγή αρνητικών σκέψεων
    • Εκμάθηση διαφορετικών τρόπων χειρισμού ποικίλων κοινωνικών καταστάσεων και ανθρώπων
    • Συμμετοχή σε μια ομάδα υποστήριξης
    • Ξεκούραση

    Ένα άτομο με ψωρίαση θα πρέπει να συνεργαστεί με έναν επαγγελματία υγείας για να αναπτύξει αποτελεσματικές θεραπείες ψυχικής υγείας, ώστε να μπορεί να ζήσει τη ζωή του χωρίς φόβο κοινωνικού στιγματισμού ή αρνητικής κρίσης.

  • Ιγμορίτιδα: Επιπλοκές, θεραπεία και πρόληψη

    Ιγμορίτιδα: Επιπλοκές, θεραπεία και πρόληψη

    Με την ονομασία ιγμορίτιδα συνήθως περιγράφεται η φλεγμονή ενός ή και των δύο ιγμορείων κόλπων (ιγμόρεια άντρα) που υπάρχουν δεξιά και αριστερά από τη μύτη.

    Συχνά, τα πάσχοντα άτομα χρησιμοποιούν τον όρο γενικά, αναφερόμενα στη φλεγμονή των παραρρινίων κόλπων. Οι παραρρίνιοι κόλποι είναι ένα ανατομικά καθορισμένο σύμπλεγμα κοιλοτήτων (και πόρων) γύρω από τη μύτη, που περιέχουν αέρα.

    Εκτός από το ζευγάρι των ιγμορείων, υπάρχουν οι μετωπιαίοι κόλποι, οι σφηνοειδείς κόλποι και οι ηθμοειδείς κυψέλες. Όλοι οι παραρρίνιοι κόλποι συνδέονται με το εσωτερικό της μύτης μέσω μικρών στομίων. Οι λειτουργίες τους είναι να θερμαίνουν τον εισπνεόμενο αέρα, να ενισχύουν τη φωνή σαν αντηχεία και να προστατεύουν τον εγκέφαλο, σε περιπτώσεις κάκωσης του προσωπικού κρανίου.

    Παρά το γεγονός ότι η ρινική κοιλότητα βρίθει μικροβίων, οι παραρρίνιοι κόλποι είναι στείροι μικροβίων, πιθανόν λόγω της παραγωγής μονοξειδίου του αζώτου (ΝΟ) και των κροσσών τους (τριχοειδείς προσεκβολές των κυττάρων του επιθηλίου).

    Πού οφείλεται;

    «Μπορεί να οφείλεται σε ιό (ιογενής) ή σε βακτήριο (βακτηριακή). Παράγοντες που προδιαθέτουν στην εμφάνισή της είναι: η αλλεργική/μη αλλεργική ρινίτιδα, η σκολίωση του διαφράγματος, η διόγκωση της μέσης ρινικής κόγχης, η τοπική χρήση φαρμάκων για τη μύτη, το κάπνισμα, ο σακχαρώδης διαβήτης, η κολύμβηση και οι καταδύσεις σε μολυσμένα νερά, η ορειβασία, οι οδοντικές λοιμώξεις ή κάποιοι οδοντιατρικοί χειρισμοί, ο μηχανικός αερισμός ή η διασωλήνωση, η κυστική ίνωση, κακώσεις του προσωπικού κρανίου όπως κατάγματα, η αλλεργία στην ασπιρίνη, ρινικοί πολύποδες και άσθμα (τριάδα Samter), η σαρκοείδωση, η ανοσοανεπάρκεια (κοινή ποικίλλουσα, ιατρογενής), η ανεπάρκεια IgA, το AIDS και το σύνδρομο ακίνητων κροσσών», εξηγεί ο κ. Χρήστος Γκιώνης, Διευθυντής Ωτορινολαρυγγολόγος στο Metropolitan Hospital.

    Το 87% των ασθενών με κοινό κρυολόγημα στην αξονική τομογραφία βρίσκονται με οξεία (ιογενή) ιγμορίτιδα. Από αυτούς τους ασθενείς το 0,5%-2% των ενηλίκων και το 5%-13% των παιδιών παρουσιάζει στη συνέχεια ως επιπλοκή τη βακτηριακή ιγμορίτιδα. Έχει επίσης βρεθεί ότι περίπου το 60% των ασθενών με κοινό κρυολόγημα, των οποίων τα συμπτώματα δεν υποχωρούν μετά από μία εβδομάδα, έχουν θετική καλλιέργεια υγρού που έχει ληφθεί με παρακέντηση του ιγμορείου.

    Τα αρχικά συμπτώματα της ιγμορίτιδας είναι αυτά του κοινού κρυολογήματος (φτέρνισμα, ρινική καταρροή, ρινική συμφόρηση, αίσθημα πίεσης στο πρόσωπο, κεφαλαλγία). Στη συνέχεια μπορεί να εκδηλωθούν: πυώδης ρινική έκκριση, οδονταλγία, πόνος ή ευαισθησία στην περιοχή των ιγμορείων, ενδεχομένως βουητό και βαρηκοΐα. Χαρακτηριστικό της βακτηριακής ιγμορίτιδας μάλιστα είναι η επιδείνωση των συμπτωμάτων αυτών μετά από μια αρχική βελτίωσή τους. Τα παιδιά παρουσιάζουν και βήχα.

    «Σε σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να υπάρχουν συμπτώματα όπως υψηλός (>39°C) πυρετός που επιμένει, περικογχικό οίδημα (πρήξιμο γύρω από τις κόγχες των ματιών), δυνατός πόνος στο πρόσωπο ή τα δόντια της άνω γνάθου, επηρεασμός του επιπέδου συνείδησης και διπλωπία, που πρέπει να οδηγήσουν τα πάσχοντα άτομα σε αναζήτηση ιατρικής συνδρομής», επισημαίνει ο ιατρός.

    Διάγνωση

    Η διάγνωση είναι κατά βάση κλινική (ιστορικό & κλινική εικόνα). Ο παρακλινικός έλεγχος μπορεί να είναι: πρόσθια ρινοσκόπηση, υπερηχογράφημα ιγμορείου, ακτινογραφία παραρρινίων κόλπων και αξονική τομογραφία. Μπορεί επίσης να γίνει παρακέντηση του ιγμορείου άντρου και λήψη υγρού για καλλιέργεια ή λήψη υλικού για καλλιέργεια από τον εκφορητικό πόρο του ιγμορείου, με άκαμπτο ενδοσκόπιο.

    Τύποι ιγμορίτιδας και τα χαρακτηριστικά τους

    • Η οξεία ιγμορίτιδα, είναι πιθανό να εμφανιστεί ύστερα από κοινό κρυολόγημα και έχει διάρκεια μικρότερη των τεσσάρων εβδομάδων.
    • Η υποξεία, έχει διάρκεια 4-12 εβδομάδες και επίμονα συμπτώματα που δυσκολεύουν την καθημερινή ζωή του ασθενούς.
    • Η οξεία υποτροπιάζουσα, με 4 επεισόδια ανά έτος διάρκειας 7-10 ημερών το καθένα, που υποχωρούν πλήρως με φαρμακευτική αγωγή.
    • Η χρόνια, με διάρκεια πάνω από 12 εβδομάδες, η οποία είναι πιο συχνή σε άτομα με μεγάλου βαθμού σκολίωση του ρινικού διαφράγματος, μεγάλου βαθμού υπερτροφία των ρινικών κογχών και σε άτομα με ρινικούς πολύποδες.
    • Η οξεία παρόξυνση χρόνιας ιγμορίτιδας, με ξαφνικές επιδεινώσεις της χρόνιας, που υποχωρούν μετά από φαρμακευτική αγωγή

    Σε όλες τις περιπτώσεις η διάγνωση της ιγμορίτιδας πρέπει να είναι εξατομικευμένη και να γίνει από εξειδικευμένο ωτορινολαρυγγολόγο, έτσι ώστε να διερευνηθεί η αιτιολογία της, να αντιμετωπιστούν τα συμπτώματά της εγκαίρως και αποτελεσματικά και να αποφευχθούν επιπλοκές που μπορεί να είναι εξαιρετικά επικίνδυνες.

    Ποιες είναι οι επιπλοκές της ιγμορίτιδας;

    Οι επικίνδυνες επιπλοκές της ιγμορίτιδας (που είναι πιο συχνές σε περιπτώσεις ασθενών που καθυστερούν να ζητήσουν ιατρική βοήθεια) μπορεί να είναι υποπεριοστικό απόστημα του οφθαλμικού κόγχου, οστεομυελίτιδα των οστών του κρανίου, θρόμβωση του σηραγγώδους κόλπου (νευροαγγειακό σύμπλεγμα στη βάση του κρανίου), ενδοκρανιακό απόστημα, μηνιγγίτιδα, εγκεφαλίτιδα. Στις μέρες μας, όμως, οι παραπάνω επιπλοκές δεν είναι συχνές ακριβώς γιατί οι ασθενείς, όντες πιο ενημερωμένοι, κάνουν αυτό που πρέπει να κάνουν, αναζητούν εγκαίρως ιατρική βοήθεια.

    Ποια είναι η θεραπεία για την ιγμορίτιδα;

    Η θεραπεία της ιγμορίτιδας είναι ανάλογη με τον τύπο της και την αιτία της. Περιλαμβάνει καθαρισμό της μύτης με ισότονα διαλύματα, χρήση ρινικών σπρέι και φαρμακευτική αγωγή (αναλγητικά και αντιβιοτικά). Όταν αυτή η συντηρητική θεραπεία δεν είναι αποτελεσματική (τα συμπτώματα επιδεινώνονται και εμφανίζονται επιπλοκές), πραγματοποιείται χειρουργικός καθαρισμός των παραρρινίων κόλπων, μέσω της ενδοσκοπικής χειρουργικής (FESS: Functional Endoscopic Sinus Surgery).

    Κατά την ενδοσκοπική χειρουργική, γίνεται χρήση λεπτών ενδοσκοπίων, καμερών και συστήματος νευροπλοήγησης (navigator), τα οποία παρέχουν βελτιωμένη εικόνα και δίνουν τη δυνατότητα διατήρησης των φυσιολογικών δομών της μύτης, καθώς επιτυγχάνεται η αφαίρεση της παθολογίας της πάσχουσας περιοχής. Η επέμβαση δεν έχει τομές, μελάνιασμα, οιδήματα και είναι ανώδυνη, γεγονός που καθιστά τον ασθενή ικανό να επιστρέψει στις δραστηριότητές του την επόμενη κιόλας ημέρα, ακολουθώντας τις μετεγχειρητικές οδηγίες του ιατρού και αποφεύγοντας την έντονη σωματική δραστηριότητα.

    Πρόληψη

    «Η πρόληψη συνίσταται στην εξάλειψη κάποιων προδιαθεσικών παραγόντων όπως είναι το κάπνισμα (η διακοπή του οποίου επιβάλλεται έτσι κι αλλιώς) και στην υιοθέτηση κάποιων πρακτικών που μειώνουν την πιθανότητα εκδήλωσης ιγμορίτιδας όπως η σωστή υγιεινή του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος (π.χ. ο καθαρισμός της μύτης με ρινικές πλύσεις), η διατήρηση της φυσιολογικής υγρασίας της ρινικής κοιλότητας με καλής ποιότητας κλιματισμό του χώρου στον οποίο ζούμε ή δουλεύουμε και η αποφυγή της έκθεσής μας σε απότομες και μεγάλες αλλαγές της θερμοκρασίας. Σε περίπτωση ξαφνικής εμφάνισης συμπτωμάτων σαν και αυτά που αναφέρθηκαν παραπάνω, η έγκαιρη επίσκεψη σε εξειδικευμένο ΩΡΛ επιβάλλεται», καταλήγει ο κ. Γκιώνης.

  • Πού οφείλονται τα σπυράκια από τον ήλιο;

    Πού οφείλονται τα σπυράκια από τον ήλιο;

    Έχετε αναρωτηθεί ποτέ τι είναι τα σπυράκια που συχνά αναπτύσσονται στο δέρμα των χεριών την άνοιξη και στις αρχές του καλοκαιριού, όταν αρχίζουμε να βγαίνουμε περισσότερο στον ήλιο;

    Τα σπυράκια αυτά είναι πολύ συνηθισμένα αλλά λίγοι γνωρίζουν ότι συνήθως οφείλονται στο πολύμορφο ερύθημα εκ φωτός.

    «Πρόκειται για ένα δερματικό εξάνθημα, το οποίο εκδηλώνουν οι άνθρωποι με ευαισθησία στην υπεριώδη ακτινοβολία (UV) όταν αρχίζουν να εκτίθενται στον ήλιο ή σπανιότερα σε τεχνητή πηγή UV», εξηγεί ο Δερματολόγος – Αφροδισιολόγος Μάρκος Μιχελάκης. Ουσιαστικά είναι μία μορφή πρωτοπαθούς φωτοευαισθησίας, που παρατηρείται συνήθως την άνοιξη ή στις αρχές του καλοκαιριού. Μπορεί όμως να εμφανιστεί και αν υπάρξει αιφνίδια αύξηση στην έκθεση στον ήλιο, όπως κατά τις διακοπές σε μια ηλιόλουστη περιοχή οποιαδήποτε εποχή του χρόνου.

    Μετά την πρώτη εκδήλωση, το εξάνθημα συνήθως επανεμφανίζεται κάθε χρόνο, περίπου την ίδια χρονική περίοδο. Χαρακτηριστική εκδήλωσή του είναι «το χέρι του οδηγού», δηλαδή ο καλυμμένος με σπυράκια πήχυς στο ένα χέρι των οδηγών (είναι αυτό που εκτίθεται στον ήλιο) όταν αρχίζουν να κυκλοφορούν με κοντομάνικες μπλούζες.

    Ποιοι το παρουσιάζουν;

    Το πολύμορφο ερύθημα εκ φωτός είναι πιο συχνό στις γυναίκες απ’ όσο στους άνδρες, συνήθως σε όσους έχουν λευκό δέρμα που καίγεται εύκολα από τον ήλιο. Η πλειονότητα των πασχόντων (το περίπου 75%) είναι γυναίκες ηλικίας 20-40 ετών. Οι υπόλοιποι πάσχοντες είναι άνδρες και ανήλικοι. Τα άτομα με ευαισθησία στον ήλιο συνήθως το εκδηλώνουν για πρώτη φορά κατά την εφηβεία ή λίγο μετά την ενηλικίωσή τους.

    Πόσο συχνό είναι;

    Υπολογίζεται ότι προσβάλλει το τουλάχιστον 5% του πληθυσμού στις χώρες της Μεσογείου, αλλά και ποσοστό έως 20% στις χώρες της Βόρειας Ευρώπης που έχουν μειωμένη ηλιοφάνεια. Έχει επίσης αναφερθεί ότι είναι λίγο πιο συχνό στις περιοχές με μεγάλο υψόμετρο, συγκριτικά με τις παραθαλάσσιες περιοχές.

    Πού οφείλεται;

    Η ακριβής αιτία του δεν είναι γνωστή. Όπως προαναφέρθηκε, αναπτύσσεται σε ανθρώπους που έχουν ευαισθησία στην ηλιακή ακτινοβολία (φωτοευαισθησία) και γενικότερα στην UV, απ’ όποια πηγή κι αν προέρχεται. Μπορεί όμως να έχει και γενετική προδιάθεση.

    Μερικοί ασθενείς το εκδηλώνουν όταν κάνουν φωτοθεραπεία για την αντιμετώπιση άλλων δερματοπαθειών (π.χ. της ψωρίασης ή της δερματίτιδας).

    Πώς εκδηλώνεται;

    Όπως υποδηλώνει η ονομασία του, μπορεί να εκδηλωθεί με πολλές μορφές (πολύμορφο) και είναι κόκκινο (ερύθημα). Συνήθως εκδηλώνεται με πυκνούς σχηματισμούς κηλίδων και βλατίδων (είναι μικρά, κόκκινα σπυράκια), που κάνουν «σκληρό» το δέρμα. Μερικές φορές αναπτύσσονται και μικροσκοπικές φυσαλίδες.

    Οι βλάβες αυτές προκαλούν έντονο κνησμό. Παρατηρούνται κυρίως στα τμήματα του σώματος που είναι καλυμμένα τον χειμώνα, αλλά εκτεθειμένα στον ήλιο την άνοιξη και το καλοκαίρι. Παραδείγματα τέτοιων σημείων είναι οι πήχεις των χεριών, το πρόσθιο τμήμα του λαιμού, το άνω τμήμα του θώρακα, οι άκροι πόδες. Αντιθέτως, το εξάνθημα είναι λιγότερο συχνό στα τμήματα (π.χ. πρόσωπο, αυχένας) που μονίμως είναι εκτεθειμένα στον ήλιο.

    Σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις, το πολύμορφο ερύθημα εκ φωτός συνοδεύεται από πυρετό, ναυτία ή/και πονοκέφαλο.

    Αν και οι εκδηλώσεις του ποικίλουν από άτομο σε άτομο, η εμφάνισή του είναι συνήθως η ίδια στις υποτροπές που κάνει σε κάθε πάσχοντα.

    Πόσο διαρκούν τα συμπτώματά του;

    Το εξάνθημα συνήθως αναπτύσσεται μέσα σε λίγες ώρες έως και δύο ημέρες από την έκθεση στον ήλιο. Αν η έκθεση δεν επαναληφθεί, μπορεί να υποχωρήσει μέσα σε λίγες μέρες. Αν, όμως, επαναληφθεί ή το πολύμορφο ερύθημα εκ φωτός είναι σοβαρό, μπορεί να επιμείνει για χρονικό διάστημα δύο εβδομάδων ή περισσότερο. Υπάρχουν και περιπτώσεις που επιμένει για όλο το καλοκαίρι και υποχωρεί από το φθινόπωρο.

    Αν ο πάσχων δεν ξύσει και δεν προκαλέσει πληγή στα σπυράκια, αυτά υποχωρούν χωρίς να αφήσουν σημάδια. Αξίζει να σημειωθεί ότι μερικοί άνθρωποι γίνονται μεγαλώνοντας λιγότερο ευαίσθητοι στον ήλιο και τελικά σταματούν να εκδηλώνουν το ετήσιο εξάνθημα.

    Πώς γίνεται η διάγνωση;

    Η διάγνωση βασίζεται κυρίως στην κλινική εξέταση και στη λήψη λεπτομερούς ιατρικού ιστορικού. Αν ο γιατρός θέλει να αποκλείσει το ενδεχόμενο να οφείλεται το εξάνθημα σε άλλα προβλήματα, μπορεί να ζητήσει εξειδικευμένες εργαστηριακές εξετάσεις (π.χ. εξετάσεις αίματος, επιδερμικές φωτοδοκιμασίες, βιοψία δέρματος κ.λπ.). Άλλες παθήσεις που θα μπορούσαν να προκαλέσουν παρόμοιο εξάνθημα είναι η ηλιακή κνίδωση, ο ερυθηματώδης λύκος, η χημική φωτοδερματίτιδα (οφείλεται σε αλληλεπίδραση της UV με ορισμένα φάρμακα, καλλυντικά, αρώματα), η ερυθροποιητική πρωτοπορφυρία κ.λπ.

    Πως αντιμετωπίζεται;

    Συγκεκριμένη θεραπεία συνήθως δεν χρειάζεται, διότι το εξάνθημα υποχωρεί μόνο του μέσα σε δύο εβδομάδες. Όταν όμως τα συμπτώματα είναι σοβαρά, ο δερματολόγος ιατρός μπορεί να χορηγήσει αγωγή κατά του κνησμού (συνήθως κάποιο κορτικοστεροειδές για τοπική εφαρμογή ή λήψη από το στόμα). Μπορεί να χορηγήσει και κάποιο αντισταμινικό.

    Στις πιο σοβαρές περιπτώσεις, για να αποτρέψει την εποχιακή εκδήλωση του εξανθήματος μπορεί να συστήσει προφυλακτική φωτοθεραπεία 1-2 μήνες πριν από την άνοιξη. Κατ’ αυτήν εκτίθεται το δέρμα σε χαμηλές δόσεις υπεριώδους ακτινοβολίας A ή B, για να μειωθεί η ευαισθησία του δέρματος στην UV του ηλίου.

    Ποια μέτρα αυτοφροντίδας συνιστώνται;

    Για να καταπραΰνουν το εξάνθημα οι ασθενείς μπορούν να εφαρμόζουν πάνω του ψυχρά επιθέματα. Καλό είναι επίσης να το προστατεύσουν από νέα έκθεση στον ήλιο. Πολύ σημαντικό είναι ακόμα να μην σπάνε τις φλύκταινες, ούτε να ξύνουν τα σπυράκια, διότι με αυτό τον τρόπο εμποδίζουν την επούλωση και αυξάνουν τον κίνδυνο μόλυνσης. Τη φλεγμονή στην προσβεβλημένη περιοχή του δέρματος μπορεί να καταπραΰνει κάποιο αντιφλεγμονώδες παυσίπονο που θα συστήσει ο θεράπων ιατρός, εφόσον δεν υπάρχει αντένδειξη. Απαραίτητη είναι η χρήση αντηλιακού με υψηλό δείκτη προστασίας, κάθε φορά που επίκειται έξοδος σε υπαίθριο χώρο. Ωστόσο καλό είναι να αποφεύγεται η έκθεση στον ήλιο το μεσημέρι.

    Πότε πρέπει να απευθυνθεί ο ασθενής στον γιατρό;

    Ζητήστε τη γνώμη του δερματολόγου σας εάν εμφανίσετε εξάνθημα δίχως προφανή αιτία (π.χ. μια γνωστή αλλεργία ή πρόσφατη επαφή με ένα γνωστό αλλεργιογόνο όπως το πεύκο). Το πολύμορφο ερύθημα εκ φωτός προκαλεί εξάνθημα παρόμοιο με εκείνο άλλων καταστάσεων, επομένως θέλει αξιολόγηση από έναν ειδικό για να γίνει η σωστή διάγνωση και θεραπεία.

    Άμεσος έλεγχος από τον ιατρό χρειάζεται και όταν το εξάνθημα είναι εκτεταμένο, προκαλεί πόνο ή συνοδεύεται από πυρετό.

  • Μελάνωμα: Μέτρα προστασίας

    Μελάνωμα: Μέτρα προστασίας

    Το μελάνωμα είναι ένας τύπος καρκίνου του δέρματος και ο πιο θανατηφόρος από αυτούς. Αναπτύσσεται κυρίως στα κύτταρα (μελανοκύτταρα) που παράγουν μελανίνη – τη χρωστική ουσία που δίνει στο δέρμα το χρώμα του.

    Συνήθως, εμφανίζεται ως μία μικρή μαύρη κηλίδα στο δέρμα ή μπορεί να αναπτυχθεί επί προϋπάρχοντος σπίλου (ελιάς). Η πρώιμη διάγνωση του μελανώματος και οι νέες θεραπείες έχουν οδηγήσει σε πάρα πολύ καλά θεραπευτικά αποτελέσματα, με πενταετή επιβίωση πάνω του 90%.

    Μόνο το 2020, διαγνώστηκαν περίπου 325.000 νέες περιπτώσεις μελανώματος παγκοσμίως και περίπου 57.000 άνθρωποι πέθαναν από τη νόσο. Η Αυστραλία και η Νέα Ζηλανδία παρουσιάζουν την υψηλότερη συχνότητα μελανώματος ακολουθούμενες από τη Δυτική Ευρώπη, τη Βόρεια Αμερική και τη Βόρεια Ευρώπη ενώ το μελάνωμα εξακολουθεί να είναι σπάνιο στις περισσότερες χώρες της Αφρικής και της Ασίας. Στην Ελλάδα, το 2020 υπήρξαν 1.313 νέες περιπτώσεις μελανώματος, με τη νόσο να αποτελεί τη 14η πιο συχνή κακοήθη νεοπλασία στον ελληνικό πληθυσμό. Ο κίνδυνος μελανώματος αυξάνεται με την ηλικία. Ωστόσο, το μελάνωμα δεν είναι ασυνήθιστο ακόμη και σε άτομα κάτω των 30 ετών.

    Πώς μπορούμε να μειώσουμε τον κίνδυνο;

    • Προστατευόμαστε από τις ακτίνες UV όλο το χρόνο και όχι μόνο το καλοκαίρι καθώς αυτές μπορούν να φτάσουν σε μας (μέσω αντανάκλασης από επιφάνειες όπως το νερό, το τσιμέντο, η άμμος ή το χιόνι) και τις συννεφιασμένες μέρες.
    • Παραμένουμε κατά το δυνατόν περισσότερο στη σκιά.
    • Επιλέγουμε ρούχα που καλύπτουν τα χέρια και τα πόδια μας.
    • Φοράμε καπέλο με φαρδύ γείσο για να σκιάζουμε το κεφάλι, το πρόσωπο, τα αυτιά το λαιμό και τον αυχένα.
    • Σε εξωτερικούς χώρους κατά τη διάρκεια της ημέρας δεν ξεχνάμε να φοράμε γυαλιά ηλίου με κατάλληλους φακούς που μπλοκάρουν τις ακτίνες UVA και UVB.
    • Χρησιμοποιούμε καθημερινά αντηλιακό με κατάλληλο παράγοντα προστασίας από την υπεριώδη ακτινοβολία (μεγαλύτερο από SPF 15 και ιδανικά άνω του SPF 30) ανάλογα με την ώρα της ημέρας ή τη διάρκεια της έκθεσής μας στον ήλιο.
    • Αποφεύγουμε το τεχνητό μαύρισμα/έκθεση σε πηγές υπεριώδους ακτινοβολίας.

    Οποιαδήποτε αλλαγή στο χρώμα του δέρματος μετά από έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία (είτε πρόκειται για μαύρισμα είτε για έγκαυμα) είναι σημάδι τραυματισμού και όχι υγείας.

    Απευθυνόμαστε στο δερματολόγο μας τακτικά (για σπιλογράφημα/χαρτογράφηση των σπίλων του σώματος) αλλά και σε περίπτωση που παρατηρήσουμε αλλαγές στο δέρμα μας όπως τον εντοπισμό μιας πληγής που δεν επουλώνεται, την εμφάνιση ενός νέου σπίλου ή την αλλαγή στα όρια, το μέγεθος/διάμετρο, το χρώμα και γενικά στην ανάπτυξή του.

    Πηγή: ΕΟΔΥ

  • Βρογχικό άσθμα: Συμπτώματα, τύποι και θεραπεία

    Βρογχικό άσθμα: Συμπτώματα, τύποι και θεραπεία

    Το βρογχικό άσθμα είναι μια χρόνια φλεγμονή των αεραγωγών που οδηγεί σε στένωση των βρόγχων λόγω σύσπασης των μυών του τοιχώματος και αυξημένης παραγωγής βλέννης.

    Η στένωση αυτή προκαλεί τα χαρακτηριστικά συμπτώματα του άσθματος τα οποία είναι:

    1. Βήχας (συνήθως ξηρός, σπάνια παραγωγικός με κολλώδη απόχρεμψη)
    2. Συριγμός (γατάκια) στο στήθος. Εμφανίζεται κατά τις βραδινές ή πρώτες πρωινές ώρες ή κατά την άσκηση
    3. Δύσπνοια
    4. Σφίξιμο στο θώρακα
    5. Εύκολη κόπωση.

    «Τα συμπτώματα αυτά συνήθως συνυπάρχουν με τον περιορισμό της εκπνευστικής ροής αέρα από τους βρόγχους που τον βλέπουμε στη σπιρομέτρηση και μπορούν να υποχωρούν αυτόματα ή μετά από την κατάλληλη θεραπεία. Τόσο τα συμπτώματα όσο και η απόφραξη των βρόγχων παρουσιάζουν διακύμανση ως προς την ένταση, τη συχνότητα, το χρόνο εμφάνισης και τη διάρκειά τους ενώ μπορεί να έχουν εποχικό χαρακτήρα ή να εμφανίζονται όλο το χρόνο», εξηγεί ο κ. Δημήτριος Βάσσος, Πνευμονολόγος – Φυματιολόγος, Επιστημονικός Συνεργάτης του νοσοκομείου Metropolitan.

    Τύποι του άσθματος

    Αρκετοί κλινικοί φαινότυποι του βρογχικού άσθματος έχουν αναγνωριστεί. Οι πιο συνηθισμένοι είναι:

    1. Το αλλεργικό ή εξωγενές βρογχικό άσθμα. Είναι ο πιο συχνός τύπος άσθματος που αναγνωρίζεται σε παιδιά και νεαρούς ενήλικες. Σχετίζεται με την κληρονομικότητα και συνήθως συνυπάρχει και με άλλες αλλεργικές καταστάσεις όπως η αλλεργική ρινίτιδα, οι ρινικοί πολύποδες, το έκζεμα και οι αλλεργίες σε φάρμακα και φαγητά.
    2. Το ενδογενές, μη-αλλεργικό άσθμα. Συνήθως εμφανίζεται στην ενήλικη ζωή, πιο συχνά σε γυναίκες και έχει σοβαρότερη πορεία και λιγότερη ανταπόκριση στη φαρμακευτική αγωγή.
    3. Άσθμα στην άσκηση: Εμφανίζεται κατά τη διάρκεια της άσκησης.
    4. Επαγγελματικό άσθμα: Σχετίζεται με έκθεση σε υλικά στο χώρο της εργασίας. Αποτελεί περίπου το 15% – 20% των περιπτώσεων άσθματος που εμφανίζονται μετά την ενηλικίωση και απαιτεί αποφυγή έκθεσης σε ερεθιστικούς παράγοντες.
    5. Νυκτερινό: Σχετιζόμενο με γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση.
    6. Άσθμα και παχυσαρκία: Σχετίζεται με γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, διακρίνεται από επίμονα συμπτώματα και μειωμένη ανταπόκριση στην αγωγή.

    Πώς γίνεται η διάγνωση του Βρογχικού Άσθματος

    1. Συμβατό ιστορικό
    Η λήψη ενός καλού ιστορικού είναι το πρώτο βήμα που θέτει την κλινική υποψία του βρογχικού άσθματος. Η εμφάνιση των συμπτωμάτων μετά από έκθεση σε ελκτικούς παράγοντες, η διακύμανσή τους κατά τη διάρκεια της ημέρας ή του έτους, η συνύπαρξη αλλεργικής ρινίτιδας ή ρινικών πολυπόδων επιβάλει την περαιτέρω διερεύνηση σε πνευμονολόγο για σπιρομέτρηση.
    2. Σπιρομέτρηση
    Βασική εξέταση στον έλεγχο του άσθματος είναι η σπιρομέτρηση. Είναι πολύ εύκολη και ανώδυνη εξέταση, κατά την οποία ο ασθενής εκπνέει με δύναμη μέσα στο σπιρόμετρο και έτσι εκτιμάται η αναπνευστική λειτουργία, το μέγεθος της απόφραξης των βρόγχων και η αναστρεψιμότητα της απόφραξης μετά από τη χορήγηση βρογχοδιασταλτικού φαρμάκου σε εισπνοές.
    3. Δοκιμασίες πρόκλησης
    Για την επιβεβαίωση της διάγνωσης σε ασθενείς που εμφανίζουν συμπτώματα και συμβατή κλινική εικόνα αλλά φυσιολογική σπιρομέτρηση, μπορούν να εφαρμοστούν δοκιμασίες πρόκλησης της αντιδραστικότητας των βρόγχων. Σε αυτές τις δοκιμασίες γίνεται εισπνοή ουσιών (μεταχολίνη, ισταμίνη, μαννιτόλη) που προκαλούν ελεγχόμενη αντίδραση των αεραγωγών που μετράται με σπιρομέτρηση.
    4. Αλλεργικές δοκιμασίες
    Όταν υπάρχει ιστορικό ατοπίας μπορούν να γίνουν δερματικές δοκιμασίες ή ανίχνευση των ειδικών IgE RAST στο αίμα για τον εντοπισμό υπερευαισθησίας σε συγκεκριμένους αλλεργικούς παράγοντες.
    Σταδιοποίηση και θεραπεία του άσθματος
    «Στόχος μετά τη διάγνωση του άσθματος είναι η επίτευξη του ελέγχου των συμπτωμάτων, η βελτίωση της ποιότητας ζωής ώστε να έχει ο ασθενής μια φυσιολογική καθημερινότητα και η αποφυγή των παροξύνσεων.
    Ανάλογα με την ευκολία ή όχι με την οποία ελέγχουμε τα συμπτώματα και τις παροξύνσεις του άσθματος το χωρίζουμε σε ήπιο, μέτριο ή σοβαρό μη ελεγχόμενο άσθμα. Κάθε στάδιο απαιτεί και μεγαλύτερες δόσεις ή συνδυασμό εισπνεόμενων, από του στόματος ή και ενέσιμων παραγόντων για την επίτευξη του ελέγχου», επισημαίνει ο ιατρός.
    Θεραπεία του βρογχικού άσθματος

    Η θεραπεία του άσθματος περιλαμβάνει:

    1. Ρυθμιστικά φάρμακα
    Τα φάρμακα αυτά επιτυγχάνουν τη μείωση της φλεγμονής των αεραγωγών και προλαμβάνουν έτσι την εμφάνιση συμπτωμάτων και τις παροξύνσεις. Χορηγούνται μία έως δύο φορές την ημέρα και περιλαμβάνουν εισπνεόμενα κορτικοειδή μόνα τους ή σε συνδυασμό με Β2 διεγέρτες μακράς διάρκειας δράσης.
    2. Ανακουφιστικά φάρμακα
    Αυτά περιλαμβάνουν Β2 διεγέρτες ή και αντιχολινεργικά ταχείας έναρξης δράσης και χρησιμοποιούνται σαν επιπρόσθετη αγωγή για τη μείωση των συμπτωμάτων.
    3. Συμπληρωματικά φάρμακα
    Εάν δεν έχει επιτευχθεί καλός έλεγχος με τα παραπάνω, μπορούν να χορηγηθούν αντιχολινεργικά μακράς διάρκειας δράσης, ανταγωνιστές των λευκοτριενίων, θεοφυλλίνη και από του στόματος κορτικοειδή κυρίως για την αντιμετώπιση παροξυσμών και για μικρά χρονικά διαστήματα.
    4. Μονοκλωνικά αντισώματα
    Τα τελευταία χρόνια μπήκαν στη θεραπευτική φαρέτρα τα μονοκλωνικά αντισώματα και άλλαξαν το τοπίο καθώς πέτυχαν τον καλύτερο έλεγχο των συμπτωμάτων, τη μείωση των παροξύνσεων και τη μείωση της ανάγκης για κορτιζόνη από το στόμα. Τέτοια είναι για το σοβαρό επίμονο μη ελεγχόμενο αλλεργικό βρογχικό άσθμα τα αντισώματα εναντίον της IgE ανοσοσφαιρίνης (omalizumab) που χορηγείται μία ως δύο φορές το μήνα υποδόρια και τα αντισώματα για το σοβαρό ηωσινοφιλικό άσθμα, οι αναστολείς της IL-5 (mepolizumab & benralizumab), που δίνονται ανά μήνα ή δίμηνο υποδόρια.

    Βρογχικό άσθμα και COVID-19
    «Οι ασθενείς με μέτριο και σοβαρό βρογχικό άσθμα ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες για νόσηση από τον νέο κορωνοϊό γιατί, όπως και οποιαδήποτε ιογενής λοίμωξη, μπορεί να πυροδοτήσει μια παρόξυνση βρογχικού άσθματος. Οι ασθενείς όμως με καλά ρυθμισμένο άσθμα δεν φαίνεται να έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο νόσησης, βαριάς νόσησης, και θανάτου από COVID-19. Αντίθετα ασθενείς που χρειάστηκαν από του στόματος κορτικοειδή λόγω παρόξυνσης άσθματος είχαν μεγαλύτερο κίνδυνο θανάτου από αυτήν. Γι’ αυτό είναι πρωταρχικής σημασίας η συνέχιση της αγωγής για τον έλεγχο των συμπτωμάτων του άσθματος και για την αποφυγή των παροξύνσεων κατά τη διάρκεια της πανδημίας», καταλήγει ο κ. Βάσσος.

  • Τριχόπτωση: Ποια η σχέση της με την παχυσαρκία;

    Τριχόπτωση: Ποια η σχέση της με την παχυσαρκία;

    Η παχυσαρκία και μια διατροφή υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά ακόμα και για 4 μόλις ημέρες μπορεί να οδηγήσει σε αραίωση και απώλεια των μαλλιών.

    Ο λόγος είναι ότι αυτοί οι παράγοντες προκαλούν μείωση των βλαστοκυττάρων που βρίσκονται στον θύλακα της τρίχας, μέσω της επαγωγής ορισμένων φλεγμονωδών σημάτων, εμποδίζοντας την αναγέννησή του. 

    Τα ευρήματα αυτά, σύμφωνα με ιαπωνική μελέτη που έχει δημοσιευθεί στο έγκυρο επιστημονικό περιοδικό Nature, διευρύνουν τις γνώσεις για τις επιπτώσεις που έχει η παχυσαρκία στον οργανισμό. 

    «Τα μαλλιά αναπτύσσονται από τα βλαστοκύτταρα που βρίσκονται στους θύλακες των τριχών. Η ανάπτυξη των μαλλιών εξαρτάται από την ανανέωσή τους σε κάθε κύκλο του τριχοθυλακίου. Η γήρανση εμποδίζει την αναγέννηση των βλαστοκυττάρων, οδηγώντας σε περιορισμό του αριθμού τους και επομένως σε αραίωση των μαλλιών», εξηγεί ο Δερματολόγος – Αφροδισιολόγος Δρ Χρήστος Στάμου.

    Η έρευνα έχει περιορισμένα δεδομένα σχετικά με το εάν η παχυσαρκία επιταχύνει την αραίωση των μαλλιών, με ποιον τρόπο και υπό ποιους μηχανισμούς. Oμάδα ερευνητών από το Ιατρικό και Οδοντιατρικό τμήμα του Πανεπιστημίου του Τόκιο (TMDU) και του Πανεπιστημίου του Τόκιο επιδίωξε να δώσει απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα.

    Αφού συνέκριναν την έκφραση των γονιδίων των βλαστοκυττάρων των τριχοθυλακίων μεταξύ ποντικών που τρέφονταν με τροφές πλούσιες σε λιπαρά και ποντικών που έκαναν μια ισορροπημένη διατροφή και παρακολούθησαν την πορεία τους, διαπίστωσαν ότι εκείνα που λάμβαναν μεγάλες ποσότητες λιπαρών έχαναν γρηγορότερα τις τρίχες τους, εξαιτίας της μείωσης των εν λόγω βλαστοκυττάρων τα οποία αναπληρώνουν τα ώριμα κύτταρα που αναπτύσσουν τα μαλλιά, ιδίως σε ηλικιωμένα ποντίκια.

    Όπως ανέφεραν, τα συγκεκριμένα βλαστοκύτταρα στα παχύσαρκα ποντίκια που σιτίζονταν με πλούσιες σε λιπαρά τροφές εξελίσσονται σε κερατοκύτταρα της επιφάνειας του δέρματος ή σε σμηγματοκύτταρα που εκκρίνουν σμήγμα μετά την ενεργοποίησή τους. Επισήμαναν δε ότι μόλις 4 μέρες σίτισης με πλούσιες σε λιπαρά τροφές ήταν αρκετές για να εμφανίσουν τα βλαστοκύτταρα των τριχοθυλακίων αυξημένο οξειδωτικό στρες και σημάδια της επιδερμικής διαφοροποίησης.

    Τα ευρήματα της συγκεκριμένης μελέτης εξελίσσουν τις γνώσεις σχετικά με τις επιπτώσεις που μπορεί να έχει μια δίαιτα υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά ή μια γενετικά επαγόμενη παχυσαρκία στα κύτταρα και στους ιστούς. Ενδεχομένως, να αποτελεί και το κλειδί που μπορεί να ανοίξει την πόρτα για την πρόληψη και τη θεραπεία της αραίωσης των μαλλιών. Τα δεδομένα που προέκυψαν από αυτή τη μελέτη καταδεικνύουν ότι τα φλεγμονώδη σήματα των βλαστοκυττάρων που προκαλούνται από την παχυσαρκία καταστέλλουν τα σήματα αναγέννησης οργάνων και υποδηλώνουν τη σημασία της καθημερινής πρόληψης της δυσλειτουργίας των οργάνων.

    Δεδομένης της παγκόσμιας αύξησης των ανθρώπων που πάσχουν από παχυσαρκία, μιας νόσου που προδιαθέτει για πολλές άλλες ασθένειες ειδικά στους ηλικιωμένους, τα ευρήματα των Ιαπώνων ερευνητών θα μπορούσαν δυνητικά να μας δείξουν τον δρόμο για την αναστολή της τριχόπτωσης και αραίωσης των μαλλιών ή παράτασής της για πολλά χρόνια αργότερα. Αυτή η εξέλιξη θα μπορούσε να βοηθήσει την ψυχολογία ανδρών και γυναικών που χάνουν τα μαλλιά τους, απαλλάσσοντάς τους από τα υψηλά επίπεδα άγχους και κατάθλιψης.

    Προς το παρόν, αυτή η διαταραχή, που οφείλεται τόσο σε περιβαλλοντικούς – τροποποιήσιμους παράγοντες όσο και γενετικούς, εξαρτάται από την αιτία που την προκαλεί. Η απώλεια των μαλλιών που οφείλεται σε απώλεια βάρους, στρες, έλλειψη σιδήρου ή πρωτεϊνών, νόσους ή καταστάσεις που προκαλούν ορμονικές αλλαγές και σε θεραπεία κατά του καρκίνου, είναι προσωρινή και σταματά με παρεμβάσεις για την ισορρόπηση των θρεπτικών συστατικών που λείπουν ή υπάρχουν σε μεγαλύτερες από το φυσιολογικό ποσότητες στον οργανισμό, τον έλεγχο του στρες, τη διαχείριση της νόσου που ευθύνεται (π.χ. υποθυρεοειδισμός) ή χωρίς καμία απολύτως παρέμβαση, όπως συμβαίνει στην τελευταία περίπτωση, καθώς τα μαλλιά θα φυτρώσουν ξανά μετά το πέρας της θεραπείας.

    Υπάρχουν όμως και πολλές αιτίες τριχόπτωσης που χρήζουν παρέμβασης. Μάλιστα, όσο πιο σύντομα αρχίσει η θεραπεία τόσο λιγότερα μαλλιά θα χάσει ο ασθενής. Υπάρχουν θεραπείες με φάρμακα σε μορφή χαπιού, τοπικά εφαρμοζόμενα σκευάσματα, ειδικά λέιζερ, και θεραπεία με αυτόλογους αυξητικούς παράγοντες (PRP). Στην τελευταία γίνεται χρήση αιμοπεταλίων τα οποία αναπτύσσουν τριχοθύλακες, διεγείροντας τόσο τα βλαστοκύτταρα όσο και άλλα κύτταρα μέσα σε αυτούς. Καίριας σημασίας για την επιτυχία αυτής της επαναστατικής θεραπείας είναι η ποιότητα των φιαλιδίων που θα απομονώσουν τον παράγοντα 9 των αιμοπεταλίων.

    Ως επιβοηθητική ή θεραπεία συντήρησης συστήνονται σαμπουάν για τον έλεγχο δερματοπαθειών που συνυπάρχουν συνήθως με την τριχόπτωση.

    Η βάση για το σχήμα της θεραπείας που θα ακολουθηθεί είναι η διενέργεια ενός ψηφιακού τριχοριζογράμματος υψηλής ανάλυσης. Η εξέταση αυτή παρέχει πληροφορίες για τον ακριβή αριθμό των τριχοθυλακίων και των τριχών που υπάρχουν, με σκοπό την ποσοτική και ποιοτική μέτρηση της προσδοκώμενης βελτίωσης της τριχοφυΐας. 

    Τα σύγχρονα συστήματα ανάλυσης των μαλλιών υπολογίζουν (εκτός από τον αριθμό των τριχοθυλακίων που είναι απαραίτητη πληροφορία και πριν από μια μεταμόσχευση μαλλιών) την πυκνότητα των μαλλιών, τον λόγο αναγενών/καταγενών, τον αριθμό και την πυκνότητα των χνοώδων τριχών καθώς και τις τελικές τρίχες. 

    «Αν και δεν μπορούμε να υποσχεθούμε θαύματα, έχοντας αυτά τα όπλα στη διάθεσή μας η επιθυμία για βελτίωση της εμφάνισης και κατά συνέπεια της αυτοπεποίθησης είναι κάτι περισσότερο από εφικτή», καταλήγει ο δρ Χρήστος Στάμου.

  • Πώς θα προλάβετε τις ονυχομυκητιάσεις;

    Πώς θα προλάβετε τις ονυχομυκητιάσεις;

    Και στις ονυχομυκητιάσεις η πρόληψη είναι η καλύτερη θεραπεία. Για την αποφυγή τόσο της αρχικής λοίμωξης όσο και της υποτροπής, ο Δερματολόγος Αφροδισιολόγος δρ Χρήστος Στάμου συμβουλεύει:

    «Μην φοράτε παπούτσια που χρησιμοποιούσατε πριν από τη προσβολή των νυχιών από τη λοίμωξη, ή απολυμάνετέ τα με κατάλληλα προϊόντα. Επιλέγετέ τα στο σωστό μέγεθος, προκειμένου να αποφεύγετε μικροτραυματισμούς και από υλικό που αναπνέει. Χρησιμοποιείτε αντιμυκητιασικές πούδρες μέσα σε αυτά. Διατηρείτε τα πόδια και τα παπούτσια καθαρά και στεγνά. Αλλάζετε κάλτσες καθημερινά ή συντομότερα αν τα πόδια ιδρώνουν. Φοράτε παπούτσια ή σαγιονάρες σε χώρους που αναπτύσσονται μύκητες (π.χ. αμμουδιές, πισίνες). Φροντίζετε τα νύχια να είναι περιποιημένα και τα εργαλεία που χρησιμοποιείτε γι’ αυτό τον σκοπό απολυμασμένα. Τέλος, αποφεύγετε την αφυδάτωση, χρησιμοποιώντας ενυδατικά προϊόντα, προκειμένου να αποτραπεί ο σχηματισμός μικρορωγμών, που αποτελούν πύλες εισόδου των μυκήτων».

  • Σύγχρονα φάρμακα και αδυνάτισμα

    Σύγχρονα φάρμακα και αδυνάτισμα

    Με αφορμή τη δημοσιότητά για τη χρήση του Ozempic από ανθρώπους που επιθυμούν να χάσουν βάρος ο ΠΙΣ επισημαίνει:

    1. Η σεμαγλουτίδη (Ozempic) είναι φάρμακο, που προορίζεται για την αντιμετώπιση του διαβήτη. Στην χώρα μας χορηγείται σε διαγνωσμένους διαβητικούς ασθενείς μόνο με ηλεκτρονική συνταγή.
    2. Υπάρχει σκεύασμα που βοηθά όσους επιθυμούν να χάσουν βάρος της ιδίας οικογενείας, η λιραγλουτίδη (saxenta), το οποίο περιέχει ποσότητα δραστικής ουσίας κατάλληλη  για αυτόν τον σκοπό  (και μεγαλύτερη από την απαιτούμενη για την ρύθμιση του διαβήτη). Το φάρμακο αυτό δεν καλύπτεται από τον ΕΟΠΥΥ και δεν συνταγογραφείται ηλεκτρονικά.

    Για την προμήθειά του, και παρά την απαράδεκτη καθημερινή πρακτική της απευθείας αγοράς από το φαρμακείο, οι ασθενείς θα πρέπει να το προμηθεύονται μετα από ιατρική συμβουλή και χειρόγραφη συνταγή. Γιατί όπως κάθε φάρμακο, χορηγείται σύμφωνα με τις ενδείξεις του. Το φάρμακο βέβαια είναι ασφαλές με ήπιες παρενέργειες κυρίως από το γαστρεντερικό οι οποίες συμβάλουν στη μειωμένη λήψη τροφής.

    Με βάση τα ανωτέρω επιστημονικά στοιχεία:

    1. Οι ιατροί οφείλουν να μην συνταγογραφούν σεμαγλουτίδη για απώλεια βάρους, θέτοντας ψευδώς την διάγνωση του διαβήτη.
    2. Οι φαρμακοποιοί οφείλουν να μη χορηγούν την λιραγλουτίδη χωρίς συνταγή γιατρού, εφαρμόζοντας όσα διδάσκονται σε όλες τις φαρμακευτικές σχολές του πλανήτη ανά τους αιώνες.
    3. Η Πολιτεία οφείλει να εντάξει την παχυσαρκία στις νόσους που περιλαμβάνονται στην ηλεκτρονική συνταγογράφηση ώστε να μπορούν να συνταγογραφηθούν ηλεκτρονικά ακόμα και φάρμακα που δεν αποζημιώνονται. Οφείλει ανέκαθεν βεβαίως να υποβάλει το αυτονόητο για ευρωπαϊκή χώρα, της χορήγησης φαρμάκων μόνο με ιατρική συνταγή κατά τις επιταγές της επιστήμης.
    4. Οι πολίτες που επιθυμούν να χάσουν βάρος χρειάζεται να γνωρίζουν ότι η επίτευξη αυτού του δύσκολου στόχου δεν είναι εφικτή εύκολα με «θαυματουργά» φάρμακα και μεθόδους. Απαιτεί συστηματική προσπάθεια διαρκείας και υιοθέτηση υγιεινού τρόπου ζωής. Εφόσον στην προσπάθεια αυτή εντάσσεται και η λήψη φαρμάκων, χρειάζεται να λαμβάνουν ιατρική συμβουλή και καθοδήγηση για να είναι αυτή ασφαλής και αποτελεσματική.

    Τέλος για όσους εμπιστεύονται τις διαδικτυακές πληροφορίες, σας ενημερώνουμε ότι ο Dr Google δεν εφημερεύει ποτέ.