Κατηγορία: ΥΓΕΙΑ

«Το νανοτεχνολογικό «όχημα» που χρησιμοποιείται στο εμβόλιο είναι υψηλής τεχνολογίας και προστατεύει το υπερευαίσθητο mRNA κατά την χορήγηση του στον οργανισμό αλλά και κατά μεταφορά και την αποθήκευση του πριν να χορηγηθεί στον άνθρωπο»

Γράφει η Βάσω Μιχοπούλου

Φανταστείτε πως επιθυμείτε να αποστείλετε ένα πακέτο με ευαίσθητο περιεχόμενο σε έναν παραλήπτη, και πως θέλετε να χρησιμοποιήσετε μια εταιρεία κούριερ, που είναι και επίκαιρη. Ποια διαδικασία θα ακολουθήσετε; Θα τυλίξετε το περιεχόμενο με ένα εύκαμπτο υλικό για να μη σπάσει, θα το δέσετε με μια ταινία για να είναι σταθερό, θα το βάλετε σε ένα κουτί, θα το τυλίξετε με ένα αδιάβροχο περιτύλιγμα για να μη βραχεί ή καταστραφεί κατά τη μεταφορά του και θα το παραδώσετε στον υπάλληλο της εταιρείας.

Κάπως έτσι θα μπορούσε να περιγραφεί και η πορεία δημιουργίας του εμβολίου του SARS-CoV-2, μόνο που όλη αυτή διαδικασία είναι αόρατη με γυμνό οφθαλμό, καθώς εξελίσσεται σε διάσταση νανοκλίμακας. Στη συγκεκριμένη περίπτωση το περιεχόμενο του «πακέτου» είναι το ευαίσθητο βιομόριο mRNA, το οποίο θα μεταφερθεί με ασφάλεια από έναν αόρατο «κούριερ» στον ανθρώπινο οργανισμό-παραλήπτη χωρίς να καταστραφεί. Κάποιοι βιάστηκαν να συμπεράνουν πως το εμβόλιο δημιουργήθηκε πολύ γρήγορα εκφράζοντας τις αμφιβολίες τους για την ποιότητά του, όμως η τεχνολογία πάνω στην οποία βασίστηκε η δημιουργία του δεν είναι καθόλου καινούργια. Αντίθετα, αποτελεί αντικείμενο σε βάθος ερευνητικής μελέτης της τελευταίας δεκαετίας τουλάχιστον.

Οι μέχρι τώρα αναφορές στα εμβόλια κατά του κοροναϊού περιορίζονται στην περιγραφή της λειτουργίας του mRNA μετά την εισαγωγή του στον ανθρώπινο οργανισμό μέσω του εμβολίου. Για τον τρόπο όμως που φτάνει το ευαίσθητο αυτό βιομόριο στον οργανισμό μας, δηλαδή για τον αόρατο «κούριερ», τη βιο-νανοσυσκευή που χρησιμοποιείται για τη μεταφορά του λίγα έχουν αναφερθεί. Και όμως αυτό το αποτελεί τη βάση της ασφάλειας και της αποτελεσματικότητας του εμβολίου.

«Το νανοτεχνολογικό «όχημα» που χρησιμοποιείται στο εμβόλιο είναι υψηλής τεχνολογίας και προστατεύει το υπερευαίσθητο mRNA κατά την χορήγηση του στον οργανισμό αλλά και κατά μεταφορά και την αποθήκευση του πριν να χορηγηθεί στον άνθρωπο», εξηγεί ο Καθηγητής Φαρμακευτικής Νανοτεχνολογίας, του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Κωνσταντίνος Δεμέτζος, ο οποίος είναι ο μοναδικός Έλληνας επιστήμονας που ειδικεύεται σε αυτόν τον τομέα στην Ελλάδα, διευθύνοντας ένα εργαστήριο που πρωτοπορεί σε εθνικό και διεθνές επίπεδο στην ανάπτυξη νανοτεχνολογικών θεραπευτικών προϊόντων και συνεχίζει: «η Φαρμακευτική Νανοτεχνολογία ασχολείται με τον σχεδιασμό και την ανάπτυξη θεραπευτικών προϊόντων που έχουν ως φορείς μεταφοράς φαρμάκων και θεραπευτικών ή προστατευτικών βιομορίων, τα νανοσυστήματα και τις νανοσυσκευές. Το πρόθεμα νανο- αντιστοιχεί σε διάσταση ενός δισεκατομμυριοστού του μέτρου και μιλάμε για συσκευές με διαστάσεις εκατοντάδες μικρότερες από το πλάτος της ανθρώπινης τρίχας. Αντιλαμβανόμαστε ότι πρόκειται για αόρατα «οχήματα», νανο-οχήματα που επιστρατεύονται για την μεταφορά και παράδοση βιοδραστικών μορίων, όπως στην περίπτωση του m RNA για το εμβόλιο εναντίον του SARS-CoV-2».

Η  τέχνη του να «οικοδομείς» σε επίπεδο νάνο

Το φύλλο οδηγιών χρήσης για το εμβόλιο των εταιρειών Pfizer/ BioNtech που διατίθεται ήδη στο Ηνωμένο Βασίλειο περιλαμβάνει και τα δεδομένα που σχετίζονται με το τεχνολογικό υπόβαθρο του εμβολίου και η συζήτηση γίνεται βάσει αυτών. Όπως αναφέρεται και στις ανακοινώσεις και δημοσιεύσεις, ο νανοφορέας είναι Lipid Nano Particle (LNP) δηλ. λιπιδικός ή καλύτερα, με βάση την δομή του, είναι ένα  σφαιρικό λιποσωμιακό νανοσωματιδίο. Το μέγεθος αυτού του νανοφορέα που μεταφέρει το mRNA με ασφάλεια στα κύτταρα μας για να δώσει την «εντολή» για την παραγωγή δομικών τμημάτων του κοροναϊού, όπως τις ακίδες (πρωτείνη S) που έχει στην επιφάνειά του, είναι της τάξεων μερικών νανομέτρων  και συγκεκριμένα φτάνει μέχρι τα 100 nm. Aν σκεφθεί κάποιος ότι ένας ιός έχει διαστάσεις περίπου 100 nm, αντιλαμβάνεται ότι η διάμετρος των σφαιρικών λιποσωμιακών νανοσωματιδίων, δηλαδή των νανο-οχημάτων του εμβολίου είναι περίπου όσο και το μέγεθος του ιού.

Ο καθηγητής Δεμέτζος εξηγεί τη σύνθεση αυτών των νανο-οχημάτων που επιφορτίζονται με τη μεταφορά του mRNA στον οργανισμό: «η τεχνολογία για την ανάπτυξη του εμβολίου υποστηρίζεται από την εξέλιξη της επιστήμης, κυρίως της φυσικής, της επιστήμης των υλικών, των υπολογιστών αλλά και της χημείας. Στο φύλλο οδηγιών χρήσης του εμβολίου των εταιρειών Pfizer/ BioNtech αναφέρονται τα λεγόμενα έκδοχα, τα οποία είναι αδρανή φαρμακολογικά και μη τοξικά βιουλικά που συμμετέχουν στη τελική μορφοποίηση-συσκευασία του «πακέτου» το οποίο κατά τον σχηματισμό του εγκλωβίζει στο εσωτερικό του το μόριο mRNA, δηλαδή το περιεχόμενο. Πρόκειται για λιπιδικά μόρια και χοληστερόλη τα οποία το καθένα έχει την δική του βιοφυσική και θερμοδυναμική συνεισφορά στην μορφοποίηση του τελικού «πακέτου».

Αυτά τα λιπιδικά μόρια αποκτώντας θετικό φορτίο μπορούν να αλληλεπιδρούν ηλεκτροστατικά με το mRNA και να σχηματίζουν πολύ σταθερά σύμπλοκα. Κάποια άλλα βιουλικά, όπως είναι το φωσφολιπίδιο με το ακρονύμιο DSPC, τη στιγμή δημιουργίας του συμπλόκου αυτοοργανώνονται με βάση τα φυσικοχημικά τους χαρακτηριστικά και συνεισφέρουν στη δημιουργία του νανο-οχήματος. Η χοληστερόλη που υπάρχει στον ανθρώπινο οργανισμό και στις κυτταρικές μεμβράνες αποτελεί ένα ακόμα συστατικό του νανο-οχήματος, η οποία του προσδίδει ρευστότητα και ελαστικότητα για να μην καταστρέφεται όταν εισέρχεται στον οργανισμό. Επίσης οι συνθήκες του περιβάλλοντος όπου λαμβάνει χώρα η συμπλοκοποίηση του mRNA με τα βιουλικά-λιπιδια του λιποσωμιακού νανο-οχήματος πρέπει είναι όξινες».

Για να προστατευθεί το σύμπλοκο και για να διατηρηθεί η ακεραιότητά του μέσα στο φιαλίδιο μέχρι να χορηγηθεί στον άνθρωπο τοποθετείται στην επιφάνειά του ένα σημαντικό βιουλικό της κατηγορίας των πολυμερών που ονομάζεται PEG (πολυαιθυλενογλυκόλη). Αν δεν υπήρχε αυτή η προστατευτική «PEG-βιο-κορώνα», δηλαδή το περίβλημα στην επιφάνεια των νανο-οχημάτων θα ήταν πολύ πιθανό αυτά να καταστρέφονταν στο περιβάλλον του οργανισμού ή να σχημάτιζαν μεγάλα συσσωματώματα οπότε δεν θα είχε αξία η τελική μορφοποίηση-«πακετάρισμα» του mRNA και προφανώς δεν θα υπήρχε ούτε ασφάλεια ούτε αποτελεσματικότητα του εμβολίου. Σύμφωνα με τον καθηγητή, όταν το σύμπλοκο του νανο-οχήματος με το mRNA εισέλθει μέσα στα ανθρώπινα κύτταρα απελευθερώνει το μόριο mRNA για να ξεκινήσει η διαδικασία της ανοσοαπόκρισης. Η βιοφυσική συμπεριφορά και το θερμοδυναμικό περιεχόμενο του λιποσωμιακού νανο-οχήματος είναι εκείνα τα στοιχεία που εξασφαλίζουν τη σταθερότητα στο «ταξίδι» μεταφοράς του mRNA στα κύτταρα-«στόχους» μέσα στον ανθρώπινο οργανισμό. «Εκείνο το οποίο είναι εκπληκτικό αναφορικά με τον νανοφορέα m RNA, είναι η δυνατότητα χειρισμού όλων αυτών των πολύπλοκων διεργασιών και των διαφορετικών βιουλικών-εκδόχων από τους επιστήμονες και από τους παραγωγούς των εμβολίων. Τα βιουλικά αυτά έχουν την ιδιότητα να μορφοποιούνται ως προς τη δομή, τις ιδιότητες και τη συμπεριφορά σε πολύπλοκα νανοσυστήματα από απλά συμβατικά έκδοχα. Και όλα αυτά χωρίς να γίνονται ορατά δια γυμνού οφθαλμού ή με τα συμβατικά μικροσκόπια παρά μόνο μέσω τεχνικών υψηλής ακρίβεια και αξιοπιστίας», καταλήγει ο Έλληνας επιστήμονα.

Ένα εύλογο ερώτημα που προκύπτει είναι γιατί το εμβόλιο απαιτεί πολύ χαμηλές θερμοκρασίες της τάξης των -60 έως -80^ο C συντήρησης: «κατά την γνώμη μου σχετίζεται με τα φυσικοχημικά χαρακτηριστικά των επιλεγμένων λιπιδίων για την παρασκευή του λιποσωμιακού νανο-οχήματος», σχολιάζει ο Καθηγητής Δεμέτζος και συνεχίζει: «Αν διαβάσουμε κάποιες αναφορές για το εμβόλιο της Moderna, θα διαπιστώσουμε, από όσα μπορούμε να γνωρίζουμε μέχρι σήμερα, ότι παρόλο που τα λιπίδια για την παρασκευή του νανο-οχήματος είναι παρόμοια, η μοριακή αναλογία είναι διαφορετική από αυτή που χρησιμοποιούν οι εταιρείες Pfizer/BioNtech. Αυτός ίσως είναι και ο λόγος που το εμβόλιο της Moderna απαιτεί θερμοκρασία -20 o C. Άρα κατά την γνώμη η επιλογή της μοριακής αναλογίας των λιπιδικών συστατικών αλλά πιθανόν και το είδος των λιπιδίων για την παρασκευή του νανο-οχήματος παίζουν ρόλο. Από όσο γνωρίζουμε από τις ανακοινώσεις οι εταιρείες Pfizer/BioNtech, προσπαθούν να βελτιώσουν τις θερμοκρασίες συντήρησης του εμβολίου».

Μια συσσωρευμένη γνώση δεκαετιών

Η τεχνολογία των λιποσωμιακών νανοσωματιδίων αναφέρεται στη βιβλιογραφία από το 1974, με ανοσοενισχυτική ιδιότητα. Επίσης λιποσωμιακά νανοσωματίδια τα οποία «υπακούουν» σε εντολές που σχετίζονται με τις ιδιότητες τους (φορτίο στην επιφάνεια τους), ελαστικότητα, αλληλεπιδράσεις και μεταφορά βιοδραστικών μορίων αλλά και με μεγάλο αριθμό εφαρμογών, αναφέρονται στην διεθνή βιβλιογραφία από το 1990 και παλαιότερα. Τέλος μεγάλη βιβλιογραφική δραστηριότητα έχει αναπτυχθεί με επιστημονικές δημοσιεύσεις για τις προσπάθειες που εξελίσσονταν αναφορικά με  τον εγκλωβισμό νουκλεινικών οξέων σε λιποσωμιακά η γενικά λιπιδικά νανοσωματίδια με στόχο την δημιουργία εμβολίων αλλά και νέων αντικαρκινικών θεραπειών. Αυτή η συσσωρευμένη για δεκαετίες επιστημονική γνώση στην νανοτεχνολογία των φαρμάκων μαζί με τις εξελίξεις στην σύγχρονη μοριακή βιολογία είναι αυτή που οδήγησε και εκτός άλλων διεργασιών, και στην ανάπτυξη του εμβολίου σε σύντομο χρονικό διάστημα.

Ο Καθηγητής Δεμέτζος συμπληρώνει πως τα εγκεκριμένα από τους διεθνείς οργανισμούς βιουλικά-έκδοχα που χρησιμοποιούνται για την μορφοποίηση τους σε σφαιρικά λιποσωμιακά νανο-οχήματα του mRNA είναι ασφαλή και αποτελεσματικά ως έκδοχα πολλών φαρμακομορίων που ήδη κυκλοφορούν π.χ. αντικαρκινικών φαρμάκων. Η μορφοποίηση τους σε νανο-οχήματα για τον εγκλωβισμό μέσα σε αυτά του mRNA, αποτελεί μια σημαντική κατάκτηση της επιστήμης και της τεχνολογίας. «Το επιστημονικό και τεχνολογικό επίτευγμα της σταθερότητα του mRNA μέσα σε ένα πολύπλοκο και «εχθρικό» θα έλεγα περιβάλλον, όπως του ανθρώπινου οργανισμού, λόγω των βιολογικών και φυσικοχημικών του χαρακτηριστικών, η δυνατότητα των νανο-οχημάτων να αναγνωρίζουν και να στοχεύουν συγκεκριμένες ομάδες κυττάρων, η δυνατότητά τους να «αποφασίζουν» με βάση τα φυσικοχημικά τους χαρακτηριστικά να αποδεσμεύουν το mRNA στο σωστό σημείο και τέλος η απομάκρυνση τους από τον οργανισμό μέσω των φυσιολογικών ανθρώπινων μεταβολικών οδών, αποτελεί πραγματικά την αποθέωση της επιστήμης αλλά κυρίως της τεχνολογίας και ιδιαίτερα της νανοτεχνολογίας των φαρμάκων και των θεραπευτικών και προστατευτικών προϊόντων υγείας, όπως των εμβολίων».

Ο διαπρεπής επιστήμονας συμπληρώνει πως εμβόλια που βασίζονται στη νανοτεχνολογία τα επονομαζόμενα virosomes (νανοσωμιακοί φορείς) κυκλοφορούν από την δεκαετία του 1990 εναντίον της γρίπης (στελέχη Α και Β) και της ηπατίτιδας Α. «Τα virosomes είναι μη αντιγραφόμενοι τεχνητοί ιοί που χρησιμοποιούνται για να μεταφέρουν ιικά αντιγόνα. Ανήκουν στα πρωτεο-λιποσωμιακά νανοσωματίδια και παρασκευάζονται από την ανασύσταση των πρωτεϊνών του ιού της γρίπης και από φωσφολιπίδια. Στόχος αυτών των τεχνητών ιών είναι η μεταφορά αντιγόνων και η ενεργοποίηση αντισωμάτων εξειδικευμένα στην αντιμετώπιση των συγκεκριμένων πρωτεϊνών που έχουν στην επιφάνεια τους. Τα εμβόλια έχουν σχεδιασθεί με βάση λιπιδικά νανοσωματιδία τα οποία βέβαια δεν μεταφέρον μέρος του γενετικού υλικό των ιών όπως στην περίπτωση του εμβολίου εναντίον του SARS-CoV-2, αλλά τις πρωτεΐνες τους ώστε να διεγείρουν το ανοσοποιητικό μας σύστημα».

.

Σημείωση: Το σύγγραμμα του Καθηγητή Δεμέτζου με τίτλο «ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΝΑΝΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ. ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΚΑΙ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ» (εκδόσεις ΠΑΡΙΣΙΑΝΟΥ Α.Ε), αποτελεί το μοναδικό σύγγραμμα νανοτεχνολογίας φαρμάκων στην ελληνική βιβλιογραφία και είναι διδακτικό σύγγραμμα σε Ιατρικές και Φαρμακευτικές σχολές της χώρας, και όχι μόνο.

Λίγα λόγια για τον Καθηγητή Κωνσταντίνο Δεμέτζο

Ο καθηγητής Κωνσταντίνος Ν. Δεμέτζος είναι Διευθυντής του Εργαστηρίου της Φαρμακευτικής Τεχνολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και Πρόεδρος της Ελληνικής Φαρμακευτικής Εταιρείας (ΕΦΕ). Διδάσκει Φαρμακευτική Νανοτεχνολογία σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο στο Τμήμα Φαρμακευτικής, σε σχολές Επιστημών της Υγείας. Έχει δημοσιεύσει περισσότερες από 260 ερευνητικές εργασίες σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά κυρίως στον τομέα της Φαρμακευτικής Νανοτεχνολογίας  και έχει δεχθεί δεκάδες προσκλήσεις για ομιλίες σε επιστημονικά συνέδρια και εκδηλώσεις. Υπήρξε μέλος του ΔΣ της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Φαρμακευτικών Επιστημών (EUFEPS) με ευθύνη στα ευρωπαϊκά επιστημονικά δίκτυα και στην νανοτεχνολογία. Με βάση την διεθνή βάση αξιολόγησης google scholar είναι στους πρώτους στην σειρά αξιολόγησης στον τομέα της Φαρμακευτικής Νανοτεχνολογίας. Έχει συγγράψει Ελληνικές και διεθνείς μονογραφίες ενώ έχει επιμεληθεί την έκδοση σημαντικών συγγραμμάτων που διδάσκονται στα ελληνικά πανεπιστήμια. Έχει δεχθεί πολλές βραβεύσεις και τιμητικές διακρίσεις με σημαντικότερη το Βραβείο από την Ακαδημία Αθηνών το 2018 για το έργο του στην Φαρμακευτική Νανοτεχνολογία και για το σχετικό σύγγραμμα του.

Πηγή: tanea.gr

Παναγιώτης Σ. Σιδερωμένος MD, PhD

Χειρουργός Ουρολόγος

Επισκέπτεσθε την τουαλέτα συχνά (συχνουρία); Δεν κοιμάστε καλά, γιατί ξυπνάτε τη νύχτα πολλές φορές για να ουρήσετε (νυκτουρία); Δυσκολεύεστε να συγκρατήσετε τα ούρα σας, όταν έχετε επιθυμία για ούρηση (επιτακτική ούρηση-ακράτεια); Δυσκολεύεστε, ή καταβάλετε προσπάθεια, για να ξεκινήσετε την ούρηση (δυσουρία); Έχετε την αίσθηση ότι η κύστη σας δεν αδειάζει τελείως μετά την ούρηση; Έχετε διακεκομμένη, ή αδύναμη ροή, ούρων;

Αυτά είναι συνήθως τα συμπτώματα της καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη (ΚΥΠ), τα οποία σαφώς επηρεάζουν αρνητικά την κοινωνική και την επαγγελματική ζωή των ανδρών.

Η λειτουργία του προστάτη επηρεάζεται από ισχυρές ορμόνες, όπως η τεστοστερόνη. Εντός του προστάτη, η τεστοστερόνη μετατρέπεται σε μία άλλη ορμόνη, τη διυδρο-τε-στοστερόνη (DHT). Τα υψηλά επίπεδα της DHT είναι αυτά που προωθούν τη διόγκωση του προστάτη.

Όμως, οι λόγοι που οδηγούν τον άνδρα να επισκεφθεί τον ειδικό ουρολόγο και οφείλονται κυρίως στην ΚΥΠ είναι η αιματουρία, η δυσουρία, μία οξεία λοίμωξη και αδυναμία κένωσης της κύστης, η οποία συνοδεύεται από έντονο πόνο.

Η καλοήθης υπερπλασία του προστάτη είναι ένα πρόβλημα που θα αντιμετωπίσουν  στη ζωή τους 7 στους 10 άνδρες, όταν  φτάσουν στη δεκαετία των 50 ετών. Για το λόγο αυτό,  οι άνδρες άνω των 40 ετών θα πρέπει να μην αμελούν τις προληπτικές εξετάσεις.

Χρειάζονται επισκέψεις σε ουρολόγο σε τακτικά χρονικά διαστήματα, αλλαγή του τρόπου ζωής του ασθενούς, π.χ. ούρηση πριν το βραδινό ύπνο, αποφυγή καφέ και αλκοόλ που έχουν διουρητική και ερεθιστική δράση, αντιμετώπιση πιθανής δυσκοιλιότητας, έλεγχο των φαρμάκων που χρησιμοποιεί ο ασθενής για άλλες παθήσεις, ένταξη της άσκησης στην καθημερινότητα, αποφυγή της παχυσαρκίας.  Ένας στους τρεις ασθενείς που ακολουθεί τα παραπάνω δεν θα χρειασθεί συμπληρωματική θεραπεία για την επόμενη πενταετία, από την έναρξη των συμπτωμάτων.

Σημαντικό επίσης ρόλο στη διατήρηση της εύρυθμης λειτουργίας του ουροποιητικού και του προστάτη και της αντιμετώπισης των συμπτωμάτων, διαδραματίζει η λήψη  καθημερινά εξειδικευμένων συμπληρωμάτων  διατροφής,  όπως το Arrenprost. Το Arrenprost περιέχει συνδυασμό φυτικών εκχυλισμάτων  (Saw palmetto, Urtica dioica, Cucurbita pepo, Prunus africana) και λυκοπένιο, τα οποία συμβάλλουν στην ανακούφιση των συμπτωμάτων της καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη.

Ο σχεδιασμός του Arrenprost είναι μοναδικός και βασίζεται στη συνεργιστική δράση όλων αυτών των φυτικών εκχυλισμάτων και του λυκοπένιου στην καλοήθη υπερπλασία του προστάτη και όχι μόνο σε ένα συστατικό, όπως το Saw palmetto.

Άλλες συμβουλές για υγιή προστάτη

• Κόψτε το κάπνισμα και μειώστε την κατανάλωση αλκοόλ.
• Τρώτε λιπαρά ψάρια, π.χ. σολωμό. Είναι πλούσιος σε ωφέλιμα ω-3 λιπαρά οξέα, τα οποία προλαμβάνουν και καταστέλλουν τις φλεγμονές στο σώμα.
• Καταναλώνετε εσπεριδοειδή: Το πορτοκάλι, το λεμόνι, το λάιμ και το γκρέιπφρουτ είναι πλούσια σε βιταμίνη C, η οποία δρα προστατευτικά για τον προστάτη.
• Προτιμήστε τα κόκκινα φρούτα και λαχανικά. Περιέχουν λυκοπένιο, που είναι ισχυρό αντιοξειδωτικό, με σημαντικά οφέλη στον προστάτη. Εκτός από τις τομάτες, το λυκοπένιο βρίσκεται στα ώριμα βερίκοκα, τις κόκκινες πιπεριές, τα κεράσια, τα μούρα, τα ροδάκινα, την κόκκινη πάπρικα, τις φράουλες και το καρπούζι.
• Καταναλώνετε μούρα:  Οι φράουλες, τα βατόμουρα, τα μύρτιλα είναι εξαιρετικές πηγές αντιοξειδωτικών ουσιών, οι οποίες εξουδετερώνουν τις βλαβερές ελεύθερες ρίζες στο σώμα.
• Τρώτε μπρόκολο. Τα σταυρανθή λαχανικά, όπως το μπρόκολο και το κουνουπίδι, περιέχουν μια χημική ουσία που ονομάζεται σουλφοραφάνη, η οποία δρα ενάντια στα καρκινικά κύτταρα του προστάτη.
• Καταναλώνετε ξηρούς καρπούς. Παρέχουν ψευδάργυρο, ένα ιχνοστοιχείο που βοηθά στην εξισορρόπηση της τεστοστερόνης και της DHT.
• Μην ξεχνάτε την πρόσληψη βιταμίνης D. Οι άντρες με υψηλά επίπεδα βιταμίνης D στον οργανισμό τους μειώνουν σχεδόν στο μισό τον κίνδυνο εμφάνισης προστάτη. Είκοσι λεπτά έκθεσης στον ήλιο είναι αρκετά για την παραγωγή βιταμίνης D.

 

 

---

Η Health Editor Προτείνει:

Θέλετε να διορθώσετε το χαμόγελό σας αλλά ντρέπεστε να φορέσετε σιδεράκια; Σήμερα, υπάρχει λύση: Οι νεότερες τεχνικές για να ισιώσουμε τα δόντια είναι «αόρατες», με διαφανείς νάρθηκες ή με εσωτερικά σιδεράκια, κολλημένα στην πίσω επιφάνεια των δοντιών  Έτσι, μπορεί κανείς να αποκτήσει ένα όμορφο και υγιές χαμόγελο με τον πλέον διακριτικό τρόπο, χωρίς αυτό να διαταράξει τον τρόπο ζωής του.

Όπως εξηγεί ο Ορθοντικός κ. Στέφανος Καρακουσόγλου, “η τεχνική του να τοποθετούνται τα σιδεράκια στην πίσω μεριά των δοντιών, ώστε να είναι λιγότερο ορατά, συναντάται για πρώτη φορά τη δεκαετία του ’60, όταν ένας Ιάπωνας ορθοδοντικός έπρεπε να βρει λύση για να ισιώσει τα δόντια ενός επαγγελματία αθλητή Sumo. Αργότερα, στην Αμερική του ’70, άλλος ένας ορθοδοντικός, με αφορμή τα πολύ συνωστισμένα δόντια και την πολλά υποσχόμενη καριέρα που περίμενε ένα φιλόδοξο μοντέλο του Playboy, αποπειράθηκε να αναπτύξει τη μέθοδο αυτή. Η τεχνική όμως, είχε πολλές δυσκολίες και δε διαδόθηκε στους ορθοδοντικούς.

Ακολούθησαν πολλά χρόνια έρευνας με πολλές καινοτομίες, με αποτέλεσμα σήμερα η ορθοδοντική με εσωτερικά σιδεράκια να είναι πλέον μια δοκιμασμένη, αξιόπιστη μέθοδος για κάθε τύπο ορθοδοντικού προβλήματος. Επιπλέον, η εμπειρία των ασθενών από τη χρήση των μηχανισμών αυτών είναι εντυπωσιακά θετική, γεγονός που επιβεβαιώνεται από τη διαρκή αύξηση του αριθμού των ασθενών που τα προτιμούν.

Τι μπορεί κανείς να διορθώσει με τη μέθοδο αυτή;

Τα εσωτερικά σιδεράκια είναι κατάλληλη επιλογή για κάθε τύπο ορθοδοντικού προβλήματος, όπως τα στριμωγμένα δόντια (συνωστισμός), τα πεταχτά δόντια (πρόταξη), όταν τα άνω δόντια καλύπτουν σε μεγάλο βαθμό τα κάτω (υπερσύγκλειση), τα αραιά δόντια με κενά κ.λπ. Ακόμη κι αν στο στόμα υπάρχουν γέφυρες, στεφάνες (θήκες), απονευρωμένα δόντια κ.ά., η μέθοδος είναι όχι μόνο εξαιρετικά αποτελεσματική, αλλά επιπλέον βελτιώνει τη μακροβιότητα των αποκαταστάσεων που υπάρχουν. Ειδικά σε ορισμένες περιπτώσεις που ο ασθενής έχει χάσει δόντια στο παρελθόν, με την ορθοδοντική μπορούν να κλείσουν τα κενά που έχουν δημιουργηθεί ώστε να μη χρειαστεί να τοποθετηθεί γέφυρα ή εμφύτευμα. Γι’ αυτό και πολύ συχνά ο οδοντίατρος ζητά τη συνεργασία ορθοδοντικού, ώστε με το συνδυασμό οδοντιατρικής και ορθοδοντικής να αναβαθμίσουν την ποιότητα των οδοντιατρικών εργασιών που χρειάζεται ο ασθενής. Έτσι δημιουργούμε ένα όμορφο χαμόγελο, αλλά και σωστή σύγκλειση, η οποία μπορεί να βελτιώσει θεαματικά την ικανότητα της μάσησης, της άρθρωσης λέξεων κ.λπ.

Η διαδικασία

Η διαδικασία της τοποθέτησης είναι απλή και ανώδυνη. Κατά την πρώτη εβδομάδα, καθώς αρχίζουν οι αλλαγές, τα δόντια που μετακινούνται γίνονται ευαίσθητα, με αποτέλεσμα να πρέπει κανείς να περιορίσει τις σκληρές τροφές. Ταυτόχρονα, η γλώσσα χρειάζεται μερικές μέρες για να συνηθίσει την παρουσία τους και στην αρχή ενοχλείται.

Όλα αυτά, όμως, είναι πλήρως διαχειρίσιμα με τη βοήθεια από ορθοδοντικό κεράκι, το οποίο ο ασθενής μπορεί να τοποθετήσει μόνος του και να απαλύνει οτιδήποτε ενοχλεί. Άλλες αλλαγές που παρατηρούνται είναι η δυσκολία στην άρθρωση μερικών συμφώνων, συνήθως όμως μετά από 3-5 μέρες τα συμπτώματα υποχωρούν και η άρθρωση επανέρχεται πλήρως. Εφοδιαστείτε, λοιπόν, με λίγη υπομονή για τις πρώτες άβολες μέρες και στη συνέχεια θα δείτε ότι το αποτέλεσμα θα σας καταπλήξει.

Στη συνέχεια, κάθε μήνα χρειάζεται μια επίσκεψη στον ορθοδοντικό για προσαρμογές στον μηχανισμό. Οι θεραπείες διαρκούν από 6 μήνες έως 2,5 χρόνια, ανάλογα με τις ανάγκες κάθε περίπτωσης.

Για ποιες ηλικίες είναι κατάλληλη η μέθοδος;

Τα σιδεράκια μπορούν να τοποθετηθούν σε άτομα κάθε ηλικίας, μικρούς και μεγάλους.

Με τη βοήθεια των σύγχρονων μεθόδων της ορθοδοντικής, οι θεραπείες πλέον εναρμονίζονται απόλυτα με τις καθημερινές συνήθειες και υποχρεώσεις όλων!

Photos by Pexels

Επιμέλεια: Νεκταρία Καρακώστα, Δημοσιογράφος Υγείας

Η μετατόπιση του κέντρου βάρους στα προβλήματα της πανδημίας του COVID-19, δημιούργησε ζητήματα ιατρικά και κοινωνικά μεταξύ των οποίων και η ασυνέπεια σε εμβολιασμούς.

Ο κίνδυνος επιδημιών εξαιτίας της παραμέλησης των εμβολιαστικών προγραμμάτων ελλοχεύει κινδύνους από επιδημική έξαρση νοσημάτων σε βρέφη, παιδιά και εφήβους, όπως μας αναλύουν η Αναπλ. Καθηγήτρια Παιδιατρικής-Εφηβικής Ιατρικής ΕΚΠΑ,

Πρόεδρος Ελληνικής Εταιρείας Εφηβικής Ιατρικής (Ε.Ε.Ε.Ι.), Άρτεμις Κ. Τσίτσικα και η Παιδίατρος- Επιστ. Συνεργάτης Ιατρικής ΕΚΠΑ, ΠΜΣ «Στρατηγικές Αναπτυξιακής και Εφηβικής Υγείας», Ελένη Παναγούλη

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο

Αν και είναι πολύ εύκολο να σκεφτόμαστε κάτι, η υπερβολική σκέψη δεν είναι ποτέ καλή συνήθεια. Όλοι γνωρίζουμε ότι η παραμονή σε κάτι αρνητικό μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στην προσωπική και επαγγελματική σας ζωή, αλλά ξέρατε ότι μπορεί να επηρεάσει και την υγεία σας; Εδώ είναι μερικοί τρόποι που η υπερβολική σκέψη μπορεί να βλάψει την υγεία σας, που παρέχεται από το Πανεπιστήμιο της Μινεσότα, σύμφωνα με το άρθρο της ιστοσελίδας Woman working.

Επηρεάζει την ψυχική σας υγεία

Οι άνθρωποι που σκέφτονται πολύ είναι πιο επιρρεπείς σε άγχος, κατάθλιψη και άλλα προβλήματα που σχετίζονται με την ψυχική υγεία. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι υπάρχει συνεχής εστίαση σε αρνητικά συναισθήματα, τα οποία τους αναγκάζουν να παραμείνουν ακόμη και όταν τίποτα δεν είναι λάθος. Δοκιμάστε να εστιάσετε το μυαλό σας σε πιο ευτυχισμένες σκέψεις για να διατηρήσετε την ψυχική σας υγεία υπό έλεγχο.

Επηρεάζει την ισορροπία των ορμονών σας

Η εστίαση του μυαλού σας σε αρνητικές σκέψεις μπορεί να διαταράξει την ισορροπία των ορμονών του σώματός σας και να καταστρέψει τις χημικές ουσίες του εγκεφάλου που απαιτούνται για τα συναισθήματα της ευτυχίας. Η παραμονή στα συναισθήματα της απελπισίας και της θλίψης προκαλεί την ταχύτερη εξάντληση αυτών των χημικών ουσιών και μπορεί να οδηγήσει σε κατάθλιψη.

Μπορεί να προκαλέσει υψηλή αρτηριακή πίεση και καρδιαγγειακές παθήσεις

Η συνεχής σκέψη που έχει σχέση με θέματα της ζωής σας μπορεί να προκαλέσει την αύξηση της αρτηριακής σας πίεσης. Η υψηλή αρτηριακή πίεση μπορεί να οδηγήσει σε διάφορα προβλήματα υγείας, όπως αρτηριακή βλάβη και άνοια και μπορεί ακόμη και να σας προκαλέσει και εγκεφαλικό.

Μπορεί να δημιουργήσει πεπτικές διαταραχές

Η υπερβολική σκέψη μπορεί πραγματικά να επηρεάσει το πεπτικό σας σύστημα. Φορτίζοντας τον εαυτό σας με επαναλαμβανόμενες αρνητικές  σκέψεις για τα προβλήματά σας, μπορείτε να προκαλέσετε στον εαυτό σας να πάσχετε από σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (IBS). Τα συμπτώματα του IBS περιλαμβάνουν κοιλιακό άλγος, κράμπες, διάρροια και φούσκωμα. Το να βομβαρδίζετε τον εαυτό σας με υπερβολική σκέψη μπορεί επίσης να οδηγήσει σε έλκη στομάχου.

Επηρεάζει το ανοσοποιητικό σας σύστημα

Η υπερβολική σκέψη μπορεί να προκαλέσει φθορά του ανοσοποιητικού σας συστήματος και μπορεί να τεθεί σε κίνδυνο η ικανότητά σας να καταπολεμήσετε ακόμη και το κοινό κρυολόγημα.

Εάν η υπερβολική σκέψη επηρεάζει αρνητικά τη ζωή σας, δοκιμάστε να βρείτε τη βασική αιτία του άγχους σας, γράψτε τι μπορείτε να ελέγξετε και αφήστε αυτό που δεν μπορείτε.

Άλλοτε λόγω εποχής, άλλοτε λόγω στρες ή άλλων παραγόντων, όλοι έχουμε βιώσει περιόδους που αισθανόμαστε ότι χάνουμε τρίχες με ταχύτερο ρυθμό από ό,τι συνήθως.
Το πιο σημαντικό σε κάθε περίπτωση τριχόπτωσης, σημειώνουν η Ιατρός, επιστημονική συνεργάτις νοσοκομείου «Ανδρέας Συγγρός», Δέσποινα Μορτάκη και ο
Καθηγητής Δερματολογίας- Αφροδισιολογίας Α’ Κλινική Αφροδίσιων και Δερματικών Νόσων, Ιατρική Σχολή EKΠΑ, Νοσοκομείο «Ανδρέας Συγγρός»,  Αλέξανδρος Στρατηγός, είναι να βρεθεί η αιτία του προβλήματος στον καθένα ξεχωριστά.
Για τον λόγο αυτό συστήνεται η επίσκεψη στον δερματολόγο.

Οι παράγοντες της τριχόπτωσης μπορεί να είναι:

1. Γενετικοί και ορμονικοί

Στους άνδρες, η διυδροτεστοστερόνη συμβάλλει στην ατροφία του τριχικού θύλακα. Στις γυναίκες πρέπει να εξετάσουμε αν υπάρχει πρόβλημα με τον θυρεοειδή αδένα, ο οποίος είναι υπεύθυνος για τη ρύθμιση πολλών φυσιολογικών διεργασιών στο σώμα μας. Αν υπάρχει πρόβλημα με τον θυρεοειδή, συνήθως συνοδεύεται και με άλλα συμπτώματα, όπως αλλαγές στο
βάρος, αλλαγές στον καρδιακό ρυθμό κ.ά. Η αναιμία επίσης (συνηθέστερα η σιδηροπενική) μπορεί να ευθύνεται για την απώλεια τριχών. Σοβαρά νοσήματα (αιματολογικά νοσήματα, κακοήθειες κ.ά.), χειρουργικές επεμβάσεις και λοιμώδη νοσήματα με υψηλό πυρετό μπορεί επίσης να έχουν σαν αποτέλεσμα την τριχόπτωση. Επίσης, οι γυναίκες μπορεί να πάσχουν από σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (PCOS), που είναι η συχνότερη ενδοκρινοπάθεια των γυναικών αναπαραγωγικής ηλικίας.
Τριχόπτωση μπορεί να παρατηρηθεί, επίσης, κατά τις φυσιολογικές ορμονικές μεταβολές της γυναίκας, όπως μετά τον τοκετό, αλλά και κατά την εμμηνόπαυση.

2. Άγχος

Η έντονη ψυχική και συναισθηματική καταπόνηση μπορεί να προκαλέσει ξαφνική τριχόπτωση.

3. Κακή διατροφή

Σε κάποιες περιπτώσεις η διατροφή κακής ποιότητας σχετίζεται με την εμφάνιση τριχόπτωσης ή την επιβάρυνση αυτής.
Για παράδειγμα, σε περιπτώσεις όπου έχουμε μεγάλη απώλεια βάρους, με δίαιτες πτωχές σε πρωτεΐνες, σίδηρο, ψευδάργυρο και βιταμίνες κυρίως του συμπλέγματος Β.

4. Φάρμακα

Μία από τις ανεπιθύμητες ενέργειες ορισμένων φαρμάκων είναι και η τριχόπτωση. Η χημειοθεραπεία και η θεραπεία με ακτινοβολία σε ασθενείς με καρκίνο ευθύνονται πολλές φορές για τριχόπτωση.

Επιβαρυντικοί επίσης παράγοντες για την καταπόνηση της τρίχας είναι ο ήλιος, η θάλασσα, το χλώριο της πισίνας, καθώς και το καθημερινό στέγνωμα με πιστολάκι ή η χρησιμοποίηση του σίδερου ισιώματος ή το έντονο βούρτσισμα.

Θεραπεία

Αναλόγως με το μέγεθος του προβλήματος και την αιτία του έχουμε διάφορες θεραπευτικές προσεγγίσεις. Στην περίπτωση που η αιτία είναι η κακή διατροφή και η αφυδάτωση, μπορούμε να συστήσουμε τροφές πλούσιες σε θρεπτικά συστατικά (γεύματα πλούσια σε πρωτεΐνες, ω3 λιπαρά οξέα, πράσινα λαχανικά και φρούτα), καθώς και αύξηση της πρόσληψης υγρών. Υπάρχουν, επίσης, φάρμακα τα οποία επιβραδύνουν τον ρυθμό της απώλειας των τριχών και βοηθούν και στην ανάπτυξη νέων σε σημαντικό βαθμό. Σε περιπτώσεις που η φαρμακευτική αγωγή δεν μπορεί να βοηθήσει, η χειρουργική προσέγγιση με μεταμόσχευση μαλλιών από άλλα σημεία του τριχωτού της κεφαλής αποτελεί μία επιπρόσθετη λύση.

Επιμέλεια: Νεκταρία Καρακώστα, Δημοσιογράφος Υγείας

Μέχρι σήμερα θεωρούσαμε το γεγονός ότι οι άνδρες πέφτουν στο κρεβάτι με την παραμικρή ίωση μια υπερβολή των ανδρών. Πρόσφατα επιστημονικά δεδομένα ωστόσο ήλθαν να αποδείξουν ότι η γρίπη στους άνδρες είναι όντως πιο βαριά. Όπως εξηγεί  ο Σωτήρης Αδαμίδης, Δ/ντής Α΄ Παθολογικής του Ιατρικού Αθηνών και Πρόεδρος της ESoDiMeSo, “από έρευνα στις database των Pub Med, Med-Line κ.λπ. φαίνεται ότι αληθεύει πως οι άνδρες περνούν πιο βαριά τις ιώσεις μέσα από τη διαφορετική ορμονική συμπεριφορά.
Η οιστραδιόλη, για παράδειγμα, φάνηκε σε μελέτες ότι ισχυροποιεί το ανοσοποιητικό των γυναικών.
Ο Dr Kyle Sue, Assistant Professor στο Memorial υποστηρίζει ότι δεν πρέπει καθόλου να θεωρούμε τα συμπτώματα που περιγράφουν οι άνδρες που πάσχουν, ως μη αληθινά. Σε μια μελέτη με 63 υγιείς που μολύνθηκαν με ιό φάνηκε το ισχυρότερο ανοσοποιητικό των γυναικών. Άλλη μελέτη, στο Hong Kong για την εποχική γρίπη από το 2004 έδειξε επίσης το ίδιο, με πολύ πιο μεγάλο αριθμό εισαγωγών ανδρών σε νοσοκομείο.
Και τέλος μια δεκαετής μελέτη στις ΗΠΑ (1997-2007) έδειξε πολύ περισσότερους θανάτους από γρίπη στους άνδρες απ’ ό,τι στις γυναίκες”.
Το ίδιο παρατηρήσαμε, σε παγκόσμιο επίπεδο, και με τους θανάτους από τον κορωνοϊό, που σε συντριπτικό ποσοστό αφορούν άνδρες.
Μελέτες έχουν δείξει επίσης ότι οι γυναίκες αντιδρούν πιο θετικά στον εμβολιασμό απ’ ό,τι οι άνδρες.
Ακόμα, οι άνδρες που πάσχουν από γρίπη απουσιάζουν περισσότερο χρόνο από τις δουλειές τους σε σχέση με τις γυναίκες.
Οι ανδρικές ορμόνες παίζουν ρόλο σε αυτό; “Φαίνεται ότι παίζουν. Η τεστοστερόνη δρα ως ανοσοκατασταλτική, ενώ τα οιστρογόνα ως ανοσοπροστατευτικά. Έτσι οι άνδρες φαίνεται να είναι πιο ευαίσθητοι στις ιογενείς λοιμώξεις του αναπνευστικού.
Κάτι που επίσης είναι σημαντικό,  έίναι ότι στην εβδομάδα που ακολουθεί τη γρίπη στους άνδρες είναι έξι φορές πιο συχνή η εμφάνιση εμφραγμάτων!”, πρόσθεσε ο κ. Αδαμίδης.

Επιμέλεια: Νεκταρία Καρακώστα, Δημοσιογράφος Υγείας

 

 

 

---

Η Health Editor Προτείνει:

Η χρόνια φλεγμονή συσχετίζεται με την παθογένεση χρόνιων νόσων, όπως τα καρδιαγγειακά νοσήματα, ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2, ο καρκίνος και παθήσεις που σχετίζονται με ανοσολογικούς

μηχανισμούς. Μπορούμε να την περιορίσουμε μέσω της διατροφής; Η Ιατρός-Βιοπαθολόγος, Δρ. Μαρία Ψωμά, Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών, Ιατρική & Χειρουργική της Παχυσαρκίας (Paris VI), Board Certified στην Ιατρική της Αντιγήρανσης, μέλος της American Society for Nutrition, μέλος της Διεθνούς Εταιρείας Διατροφογενετικής, ιδρυτικό μέλος της European Society of Lifestyle Medicine ESLM, Research and Evidence-based Prevention and Treatment of Chronic Diseases απαντά θετικά και μας δίνει δέκα πολύτιμες συμβουλές για να τα καταφέρουμε:

 

1. Μειώστε το κορεσμένο λίπος, καταναλώνοντας λιγότερο βούτυρο, κρέμες γάλακτος, πλήρη τυριά, πέτσες από κοτόπουλο και λιπαρά κρέατα.
2. Αποφύγετε τα τυποποιημένα τρόφιμα με trans- υδρογονοποιημένα λίπη. Μάθετε να διαβάζετε τις ετικέτες.
3. Χρησιμοποιείτε αγνό παρθένο ελληνικό ελαιόλαδο στις σαλάτες σας και προσθέτετε το λάδι στο τέλος του μαγειρέματος.
4. Αποφεύγετε τα φυτικά έλαια.
5. Προσθέστε στη διατροφή σας αβοκάντο και ωμούς ξηρούς καρπούς (καρύδια, αμύγδαλα και βούτυρα από αυτά).
6. Για να αυξήσετε την πρόσληψή σας σε ω-3 καταναλώνετε άγριο σολομό, σαρδέλες, μπακαλιάρο, αβγά και λιναρόσπορο. Καταναλώστε ω-3 και με τη μορφή συμπληρώματος (EPA και DHA).
7. Έχει διατυπωθεί η άποψη ότι κάποιες τροφές, όπως οι ντομάτες, οι μελιτζάνες, οι πιπεριές και οι πατάτες, μπορεί να αυξήσουν τη φλεγμονή στον οργανισμό. Δεν υπάρχει όμως μεγάλος αριθμός ερευνών που να το τεκμηριώνει. Καταναλώστε τις για 2-3 εβδομάδες για να δείτε αν υπάρχει έξαρση των συμπτωμάτων.
8. Εκτός από τη διατροφή, είναι σημαντικό να υιοθετήσετε και κάποιες αλλαγές στον τρόπο ζωής σας, όπως στον ύπνο. Έρευνες δείχνουν ότι απώλεια ύπνου ακόμη και για μια νύχτα αυξάνει τη φλεγμονώδη απόκριση του οργανισμού, ενώ μια νύχτα καλού ύπνου μειώνει τον κίνδυνο καρδιαγγειακών νοσημάτων και αυτοάνοσων.
9. Μην ξεχνάτε την άσκηση. Η καθιστική ζωή συνδέεται με 66% αυξημένο κίνδυνο για καρκίνο, όπως του ενδομητρίου, του εντέρου και του πνεύμονα. Το σώμα μας είναι προγραμματισμένο σε έναν μέτριο αριθμό φυσικής δραστηριότητας. Όμως προσοχή στις υπερβολές. Όσο κακό κάνει η έλλειψη άσκησης, τόσο κακή είναι και η υπερβολική άσκηση. Η χρόνια κόπωση, η αφυδάτωση και οι τραυματισμοί μετά από έντονες προπονήσεις μπορεί να καταστείλουν το ανοσοποιητικό και να οδηγήσουν σε κρυώματα και άλλες ασθένειες.

Επιμέλεια: Νεκταρία Καρακώστα, Δημοσιογράφος Υγείας

O εγκλεισμός, η κατάσταση φόβου και ανασφάλειας που βιώνουμε όλοι λόγω της πανδημίας, η μοναξιά και η απομόνωση μπορεί να πυροδοτήσουν ή να επιτείνουν τα συμπτώματα της κατάθλιψης. Το διάστημα αυτό πολύς  κόσμος εμφανίζει αλλαγές στις συνήθειες του ύπνου του (υπερβολικός ή ελάχιστος ύπνος), υπερκατανάλωση φαγητού και αλκοόλ ή επιθετική συμπεριφορά. Όλα αυτά είναι σημάδια καταθλιπτικής διάθεσης.

Για την καταπολέμησή τους, η Δρ Ίλια Θεοτoκά, Κλινική Ψυχολόγος ψυχοθεραπεύτρια στο Αιγινήτειο Νοσοκομείο, πρόεδρος της Δράσης για την Ψυχική Υγεία, μας δίνει ορισμένες “αντικαταθλιπτικές” συμβουλές:

1.Μιλήστε σε κάποιον δικό σας για τα συναισθήματά σας.

2.Διατηρήστε, όσο γίνεται, μία θετική διάθεση. Αποδεχτείτε ότι στη ζωή υπάρχουν δυσκολίες, θλίψη, δυσάρεστες στιγμές. Είναι σημαντικό να μπορούμε να αγαπάμε τη ζωή, ακόμα και στις πιο δύσκολες φάσεις της.

3.Προσπαθήστε να σκέφτεστε ρεαλιστικά. Ελέγξτε τις προσδοκίες και τις προτεραιότητές σας. Μην εστιάζετε στα αρνητικά μίας κατάστασης, δείτε και τις θετικές της πλευρές.

4.Μην αφήνετε τις αρνητικές σκέψεις να επηρεάζουν τον τρόπο που θα επιλύσετε ένα πρόβλημα. Να είστε ανοιχτοί σε πιθανές λύσεις.

5.Κάντε μία λίστα με αυτά που σας αρέσουν στον εαυτό σας.

6.Επιτρέψτε στον εαυτό σας να μην είστε τέλειοι.

7.Φροντίστε να θέτετε μικρούς στόχους καθημερινά. Όταν τους ολοκληρώνετε, να επιβραβεύετε τον εαυτό σας.

8.Φροντίστε τη διατροφή σας. Επιλέγετε τροφές με Ω-3 λιπαρά και πλούσιες σε βιταμίνη Β12.

9.Αποφύγετε το αλκοόλ και την υπερβολική ποσότητα καφέ.

10.Φροντίστε τον ύπνο σας.

11.Βάλτε συστηματικά την άσκηση στη ζωή σας (π.χ. περπάτημα καθημερινά). Αν μάλιστα συνδυάσετε την άσκηση με φιλική παρέα, θα γίνει ακόμη πιο ευχάριστη.

12.Φροντίστε να εκτίθεστε στον ήλιο.

13.Βάλτε καινούργιες δημιουργικές δραστηριότητες στη ζωή σας (ζωγραφική, μουσική, φωτογραφία). Το να είμαστε δημιουργικοί, μας επιτρέπει να εξερευνούμε τα συναισθήματά μας και να εκφραζόμαστε. Παράλληλα, μας κάνει να νιώθουμε καλύτερα και μας δίνει ικανοποίηση.

14.Εμπλακείτε πιο ενεργά σε δραστηριότητες. Κρατήστε κοντά σας τους φίλους και την οικογένεια.

Οι παραπάνω συμβουλές μπορεί να σας βοηθήσουν σημαντικά, αλλά δεν αρκούν. Αν τα καταθλιπτικά συναισθήματα είναι έντονα, διαρκούν πάνω από δύο εβδομάδες και επηρεάζουν σοβαρά την καθημερινή σας λειτουργικότητα, αλλά και αν σκέπτεστε ότι η ζωή δεν αξίζει και κάνετε σκέψεις να δώσετε τέλος στη ζωή σας, θα πρέπει να επισκεφτείτε άμεσα έναν κλινικό ψυχολόγο ή ψυχίατρο, να ξεκινήσετε ψυχοθεραπεία ή/και να πάρετε αντικαταθλιπτική αγωγή.

Είναι σημαντικό να έχετε υπόψη σας ότι Η ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΠΟΥ ΘΕΡΑΠΕΥΕΤΑΙ, ΕΦΟΣΟΝ ΑΠΟΦΑΣΙΣΕΤΕ ΝΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΕΤΕ.

Επιμέλεια: Νεκταρία Καρακώστα, Δημοσιογράφος Υγείας

Οι περισσότεροι άνθρωποι σκέφτονται μόνο για το πάγκρεας τους όταν ακούνε για καρκίνο του παγκρέατος – που είναι η πιο θανατηφόρα μορφή καρκίνου όσον αφορά τα ποσοστά επιβίωσης 5 ετών. “Μέρος του λόγου για τον οποίο τα ποσοστά επιβίωσης είναι τόσο χαμηλά είναι ότι η αναγνώριση του καρκίνου του παγκρέατος νωρίς είναι δύσκολη”, λέει ο Andrew Hendifar, MD, συν-διευθυντής της ογκολογίας του παγκρέατος στο Ιατρικό Κέντρο Cedars-Sinai στο Λος Άντζελες. Η έγκαιρη ανίχνευση είναι επίσης δύσκολη όταν πρόκειται για μη καρκινικά προβλήματα στο πάγκρεας, λέει ο Ted Epperly, MD, πρόεδρος της Family Medicine Residency του Idaho. Κρυμμένο βαθιά στην κοιλιά σας, το πάγκρεας σας είναι ένα μακρύ, επίπεδο όργανο που παράγει ένζυμα και ορμόνες που βοηθούν στην πέψη. Ενώ τα συμπτώματα των ζητημάτων του παγκρέατος μπορεί να είναι ασταθή, και οι δύο Drs. Ο Epperly και ο Dr. Hendifar λένε ότι υπάρχουν μερικές προειδοποιητικές ενδείξεις που δικαιολογούν μια κλήση στον γιατρό σας. Εδώ είναι 5 από αυτούς.

1.Αλλαγή στα κόπρανα

«Τα ένζυμα που παράγει το πάγκρεας σας βοηθούν να αφομοιώσετε λίπη στη διατροφή σας», εξηγεί ο Δρ Hendifar. Μαζί με τη διάσπαση των λιπών, το πάγκρεας βοηθά το σώμα σας να απορροφήσει λιποδιαλυτές βιταμίνες όπως τα Α, Ε και Κ.  Όταν η παγκρεατική νόσος μπερδεύει την ικανότητα του οργάνου σας να παράγει σωστά αυτά τα ένζυμα, τα κόπρανα σας φαίνονται πιο χλωμά και γίνονται λιγότερο πυκνά.

2.Πόνος στην κοιλιά

Ο κοιλιακός πόνος είναι ένα από τα πιο κοινά συμπτώματα τόσο του καρκίνου του παγκρέατος όσο και της οξείας παγκρεατίτιδας, που είναι ένας τύπος θανατηφόρου φλεγμονής, λέει ο Dr.Hendifar. Αλλά αυτός ο πόνος εκδηλώνεται με διαφορετικούς τρόπους ανάλογα με την υποκείμενη κατάσταση. Εάν ο πόνος φαίνεται να ξεκινά στη μέση σας πριν «ακτινοβολήσει» στη μέση ή την κάτω πλάτη σας – και αν παραμείνει για εβδομάδες – αυτό μπορεί να είναι σημάδι καρκίνου του παγκρέατος, λέει ο Dr. Epperly. Επίσης, εάν ο γιατρός σας έχει συνταγογραφήσει έναν τύπο φαρμάκου που ονομάζεται αναστολέας αντλίας πρωτονίων – όπως η ομεπραζόλη (Prilosec) ή η εσομεπραζόλη (Nexium) – ενημερώστε εάν τα συμπτώματά σας δεν βελτιώνονται. Από την άλλη πλευρά, ο πόνος που σχετίζεται με οξεία παγκρεατίτιδα εμφανίζεται συχνά ξαφνικά, είναι έντονος και εστιάζεται στη μέση της κοιλιάς σας, λέει ο Dr. Epperly.

3.Υψηλά επίπεδα σακχάρου

Το πάγκρεας παράγει ορμόνες που βοηθούν στον έλεγχο της παραγωγής ινσουλίνης στο σώμα σας, καθώς και στα επίπεδα σακχάρου στο αίμα σας. Όταν το πάγκρεας αντιμετωπίζει προβλήματα, είναι σύνηθες για τους πάσχοντες να αναπτύσσουν διαβήτη τύπου 2, λέει ο Dr. Hendifar. Εάν το βάρος σας είναι υπό έλεγχο και ακολουθείτε μια υγιεινή διατροφή, μια νέα διάγνωση διαβήτη θα πρέπει να οδηγήσει σε στενότερη εξέταση του παγκρέατος. Το ίδιο ισχύει για έναν πάσχοντα από διαβήτη που ξαφνικά δυσκολεύεται να αντιμετωπίσει την ασθένειά του. «Αυτές οι ξαφνικές αλλαγές στην κατάσταση του διαβήτη χωρίς μια προφανή εξήγηση, είναι πράγματα που βλέπουμε να σχετίζονται με τον καρκίνο του παγκρέατος», λέει.

4.Θέλετε να κάνετε έμετο αφότου φάγατε ένα μπέργκερ

Η ναυτία και ο έμετος είναι συμπτώματα που πρέπει να προσέχετε  ειδικά εάν τρώτε λιπαρά τρόφιμα. Και πάλι, επειδή το πάγκρεας σας παράγει ένζυμα που βοηθούν το πεπτικό σας σύστημα να διαλύσει το λίπος, ασθένειες που επηρεάζουν το πάγκρεας σας τείνουν να μπερδεύουν τις δυνατότητες πέψης λίπους του σώματός σας, γεγονός που οδηγεί σε ναυτία. Τα χάμπουργκερ συχνά προκαλούν ναυτία, όπως και τα αβοκάντο και τα καρύδια, τα οποία έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά. Η πίτσα είναι επίσης ένα φαγητό που είναι πραγματικά δύσκολο για ασθενείς με παγκρεατικό κίνδυνο.

5.Ανεξήγητη αύξηση βάρους

Αλλά εάν χάνετε γρήγορα βάρος – και ειδικά αν αντιμετωπίζετε τον ακτινοβόλο πόνο που περιγράφεται παραπάνω – αυτή η απώλεια βάρους θα μπορούσε να οφείλεται στα πεπτικά προβλήματα που σχετίζονται με καρκίνο ή ασθένεια του παγκρέατος, λέει ο Dr. Hendifar. Τα προβλήματα του θυρεοειδούς και ορισμένες άλλες ασθένειες υγείας μπορούν επίσης να εξηγήσουν την ταχεία απώλεια βάρους.

Σε κάθε περίπτωση πρέπει να επισκεφτείτε τον γιατρό σας.