Κατηγορία: ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ

  • Άγχος και εξετάσεις: Συμβουλές για τους γονείς ειδικότερα τι πρέπει να προσέχουν περισσότερο;

    Άγχος και εξετάσεις: Συμβουλές για τους γονείς ειδικότερα τι πρέπει να προσέχουν περισσότερο;

    •  Να είναι όσο το δυνατόν πιο ήρεμοι, γιατί αυτό μεταδίδεται στα παιδιά τους. Αυτό μπορούν να το πετύχουν εκτονώνοντας την αγωνία σας με περιπάτους,  γυμναστική, συνάντηση με φίλους κ.λπ.
    • Να μην προσέχουν το παιδί παραπάνω από όσο χρειάζεται, δεν είναι άρρωστο, εξετάσεις  δίνει. Η στάση τους πρέπει να είναι «διακριτικά κοντά», ώστε αυτό όταν θελήσει κάτι να το ζητήσει. Αυτό που έχει ανάγκη το παιδί σε αυτή τη φάση είναι οι γονείς του να είναι εκεί, να το ακούσουν και να μοιραστούν μαζί του τις ανησυχίες και τους φόβους του όταν χρειαστεί.
    • Να μην πιέζουν το παιδί να διαβάσει ή να του το υπενθυμίζουν σε κάθε περίπτωση. Ξέρει καλύτερα από όλους το ίδιο το παιδί τους ρυθμούς του.  Η πίεση φέρνει αντίθετα αποτελέσματα.
    • Να μην ξεχνούν ότι το παιδί τους δίνει εξετάσεις. Δεν «δίνουμε» εξετάσεις όπως ακούγεται  πολύ συχνά.
    • Να δίνουν συμβουλές που δεν απέχουν απ’την πραγματικότητα: «το άγχος της αποτυχίας είναι φυσιολογικό» «όλοι έχουμε σε αντίστοιχες συνθήκες
      παρόμοιο άγχος…» «ακόμα κι αν δεν περάσεις, υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις…»,  «κάθε αποτυχία είναι μια ευκαιρία μάθησης».
    • Τέλος αν και με όλα αυτά δυσκολεύονται να διαχειριστούν αυτή την κατάσταση, μια επί- σκεψη σε έναν ειδικό ψυχικής υγείας μπορεί να είναι ιδιαίτερα βοηθητική τόσο για τους γονείς όσο και για το παιδί.

     

  • Η πανδημία απο την σκοπιά της ομάδας “Αντίδοτο στην Παθητικότητα”

    Η πανδημία απο την σκοπιά της ομάδας “Αντίδοτο στην Παθητικότητα”

    Η ομάδα Αντίδοτο στην Παθητικότητα μιλά αποκλειστικά στο ΔΥΟ για την πανδημία, την τηλεκπαίδευση και τα lockdowns. Σκοπός του Αντίδοτου είναι να προβληματίσει και να εμπνεύσει το κοινό του Instagram να αντισταθεί στην παθητικότητα.

     

    Ερώτηση 1: Είστε μια ομάδα που μέσα από το Instagram προβληματίζει, κινητοποιεί και διασκεδάζει. Πως ξεκίνησε τη δράση της η ομάδα “Αντίδοτο στην παθητικότητα”;

    Με την ανακοίνωση της κυβέρνησης για lockdown στις αρχές Νοεμβρίου και μόλις είχε περάσει ένας μήνας από τότε που γνωριστήκαμε και από κοντά με τα παιδιά, μας ήρθε ένας ντουγρουτζάς η αλήθεια είναι. Κατά την περίοδο εκείνη όμως, η Σοφία παρακολουθούσε τις ζωντανές συζητήσεις που έκανε ο Στέφανος Ξενάκης στο προφίλ του στο Instagram και της ήρθε η ιδέα να κάνουμε κάτι παρόμοιο, όμως φτιαγμένο από παιδιά για παιδιά. Ρίχνει την ιδέα στο τραπέζι μια μέρα και ειλικρινά στην αρχή ήμασταν όλοι διστακτικοί, παρ’όλα αυτά, ανοιχτοί στην ιδέα. Η κριτική, η αντίδραση όσων θα μας παρακολουθούσαν, αλλά και η σοβαρότητα και η υπευθυνότητα που θα συνόδευε τον στόχο μας ως Αντίδοτο, ήταν σίγουρα ένα άγχος για όλους μας. Να πούμε ότι και μέχρι την τελευταία στιγμή που είπαμε πως «ναι, θα το κάνουμε!» η Σοφία -η οποία το είχε προτείνει κιόλας- ήταν έτοιμη να πει «όχι».

    Οι συζητήσεις θα ήταν -και είναι- ανοιχτές για όλους και προς όλους. Αρχικά, δεν σκεφτήκαμε καν αν θα βρούμε ανταπόκριση. Πιθανότατα γιατί όσοι ήθελαν να το μάθουν, θα το μάθαιναν και με τον τρόπο τους θα γινόντουσαν μέρος του Αντίδοτου. Η δράση μας, λοιπόν, ξεκινάει με θέματα επίκαιρα, σοβαρά και σημαντικά και μέχρι στιγμής οι συζητήσεις μας αριθμούν περισσότερες από δέκα και πιστεύουμε πως όσοι ήθελαν έλαβαν ερεθίσματα για σκέψη και ΔΡΑΣΗ!

    Ερώτηση 2: Πόσα μέλη αριθμεί η ομάδα σας; Από ποιες περιοχές της Ελλάδας;

    Τα κύρια μέλη της ομάδας είναι 6, αλλά οι ιδέες πίσω από το Αντίδοτο είναι πολλών περισσότερων ανθρώπων και ελπίζουμε έτσι να συνεχίσουμε! Έχουμε φυσικά τον «πρωτευουσιάνικο» αέρα, καθώς και τον «νησιώτικο» από την Κέρκυρα και την Σίφνο (γέλια)!

    Ερώτηση 3: Από τα θέματα με τα οποία έχετε καταπιαστεί δεν λείπει η πανδημία και τα lockdowns. Ποια είναι η θέση σας γι’ αυτά;

    Οι πρώτες αντιδράσεις σε αυτή την ερώτηση ήταν από όλους γέλια, θυμός και αγανάκτηση, μαζί με κάποιες ακατάλληλες για την συνέντευξη φράσεις (γέλια). Η αλήθεια είναι πως δεν συνειδητοποιήσαμε όλοι στον ίδιο χρόνο πως η κατάσταση της πανδημίας είναι σοβαρή, αλλά σίγουρα νιώσαμε πως τα lockdowns ήταν και είναι πολύ κουραστικά. Όλοι ομόφωνα θα πούμε πως τα επικρατέστερα συναισθήματα είναι πλέον ο θυμός, η απογοήτευση, η δυσπιστία και το άγχος. Η δική μας προσωπική αντιμετώπιση στην όλη κατάσταση ως παρέα ήταν σίγουρα το Αντίδοτο. Λειτούργησε ως διαφυγή από τους περιορισμούς που βιώναμε τότε και ακόμη βιώνουμε.

    Ερώτηση 4: Πως έχει επηρεαστεί η καθημερινότητα των παιδιών της ηλικίας σας;

    Ο χρόνος φαίνεται σαν να περνάει αρκετά γρήγορα και ανησυχούμε -ως ανήσυχα πνεύματα κιόλας- κατά πόσο αφιερώνουμε τον χρόνο μας σε σημαντικά και ουσιώδη πράγματα. Έχουμε συνειδητοποιήσει την σημασία πραγμάτων που θεωρούσαμε δεδομένα όπως η οικογένεια μας και οι σχέσεις μας… Σίγουρα εκείνοι που θέλουν να εξελιχθούν σε όποιο επίπεδο, θα το κάνουν… ανεξαρτήτως των συνθηκών. Βέβαια, κάποια θέματα ίσως και να έχουν δημιουργηθεί από την καραντίνα, καθώς η αλληλεπίδραση με συνομήλικους, καθηγητές, συγγενείς και άλλο κόσμο έχει περιοριστεί στο ελάχιστο, αν όχι στο απόλυτο μηδέν. Στα μαθήματα της σχολής ας πούμε, ο αυθορμητισμός δεν υπάρχει… Επίσης, το κοινωνικό άγχος έχει αυξηθεί λόγω των περιορισμένων αλληλεπιδράσεων μας με τον έξω κόσμο. Φυσικά όμως, όπως είπαμε, εκείνοι που θέλουν «να βρουν το φως στο σκοτάδι», θα το βρουν! Η στέρηση του εξωτερικού περιβάλλοντος στον μεγάλο βαθμό που είναι τώρα έχει «τροφοδοτήσει» την περιέργεια μας για εξωτερικά ερεθίσματα που πριν θα μας πέρναγαν απλά αδιάφορα. Τώρα πλέον αποκτούμε την συνήθεια να εκτιμούμε τα απλά και ουσιώδη…

    Ερώτηση 5: Τι σας λείπει περισσότερο;

    Τα απλά θα απαντάγαμε με δυο λέξεις… Αυτά που το μυαλό μας είχε ως δεδομένα πριν περίπου έναν χρόνο… Η συνάντηση με φίλους, η ανεμελιά, το αίσθημα της ελευθερίας χωρίς υλικούς περιορισμούς, η σωματική επαφή με αγαπημένους ανθρώπους, γιατί οι φίλοι είναι για να τους φιλάς χαχα! Σίγουρα οι συναυλίες και οι άνθρωποι που δημιουργούσαν μια ατμόσφαιρα γεμάτη από απλά αλλά δυνατά συναισθήματα. Τέλος, η οργάνωση πλάνων για το μέλλον. Πλέον έχουμε στο μυαλό μας τόσα που θέλουμε να κάνουμε και δεν ξέρουμε αν ποτέ θα μπορέσουμε.

    Ερώτηση 6: Ποιες αδυναμίες θεωρείτε πως έχει το εκπαιδευτικό σύστημα στην χώρα μας;

    Αδυναμίες ή παθογένειες; Περισσότερο παθογένειες νομίζουμε είναι παρά απλές «αδυναμίες»… Η στείρα αποστήθιση, το σύστημα των πανελλαδικών εξετάσεων, η βαθμοθηρία είναι ζητήματα που μας «παίρνουν» την ενέργεια, την οποία υπό άλλες συνθήκες θα δίναμε στις γνώσεις που θα αποκομίζαμε, δηλαδή στην ουσία της εκπαίδευσης, στην καλλιέργεια της κριτικής μας σκέψης και σίγουρα στην οργάνωση και σχεδίαση ενός καλύτερου μέλλοντος. Οι γνώσεις και τα «μαθήματα» που πραγματικά μπορούν να προσφέρουν η εκπαίδευση και η παιδεία, διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην διαμόρφωση του χαρακτήρα μας, της κοινωνικής και πολιτική μας συμπεριφοράς.

    Οι πανελλήνιες -το αποκορύφωμα των σχολικών μας χρόνων-  αποτυγχάνουν να αποδώσουν την πλήρη δικαίωση του υποψήφιου φοιτητή. Οι μαθητές του Λυκείου προετοιμάζονται τουλάχιστον δυο χρόνια πριν για τις τελικές εξετάσεις με σκοπό να περάσουν στην σχολή των ονείρων τους. Μία κακοτυχία είναι αρκετή να τους στερήσει το όνειρο τους. Επίσης, εάν οι καθηγητές βαθμολογούσαν αξιοκρατικά στις προαγωγικές εξετάσεις, οι πανελλαδικές εξετάσεις θα μπορούσαν να μετατραπούν σε απολυτήριες εξετάσεις και ο κάθε υποψήφιος φοιτητής να μπορεί να δώσει εισαγωγικές εξετάσεις στην σχολή της προτίμησης του.

    Ένα ακόμη πρόβλημα που δημιουργεί ακόμη περισσότερα προβλήματα είναι η στέρηση της δυνατότητας των υποψήφιων φοιτητών να λαμβάνουν βοήθεια όσον αφορά τον επαγγελματικό τους προσδιορισμό. Αυτό βέβαια, δεν σημαίνει πως ο απώτερος στόχος της εκπαίδευσης είναι η επαγγελματική αποκατάσταση, αλλά αποτελεί μέρος της και πρέπει τουλάχιστον να είναι μια σωστή και συνειδητή επιλογή από μέρους των μαθητών και των φοιτητών.

    Πριν αναφερθήκαμε στην ελλιπή κατάρτιση του προσωπικού που εργάζεται στα σχολεία. Ο λόγος που το αναφέρουμε είναι διότι έχουμε νιώσει στα θρανία πως οι καθηγητές στερούνταν της δυνατότητας να αντιμετωπίσουν σοβαρά ζητήματα ψυχολογικά αλλά και μαθησιακά των μαθητών. Δεν ήταν λίγες οι φορές που καθηγητές στρέφονταν ενάντια των μαθητών επειδή δεν μπορούσαν κάπως διαφορετικά να αντιμετωπίσουν την κατάσταση που είχε προκύψει. Επομένως, θα ήταν πραγματικά και ουσιαστικά ωφέλιμο οι καθηγητές να επιτελούσαν το λειτούργημα τους αυτό με τη βοήθεια γνώσεων στο κομμάτι της ψυχολογίας των νέων. Επιπλέον, η παροχή επαγγελματικής ψυχολογικής βοήθειας στον σχολικό χώρο θα ήταν πολύ σημαντική, τόσο για τους καθηγητές, όσο και για τους μαθητές. Σε αυτό το σημείο να επισημάνουμε και να σκεφτούμε πως σε κάποια σχολεία παρέχεται η δυνατότητα επίσκεψης σε σχολικό ψυχολόγο, αλλά αυτό αποτελεί μάλλον «προνόμιο» και όχι «απαραίτητο αγαθό» κοινό σε όλους…

     

    Σημαντικό κομμάτι ενός εκπαιδευτικού συστήματος είναι και η παιδεία που καλλιεργεί ή όχι στους μαθητές και φοιτητές του. Η ενασχόληση με καλλιτεχνικά μαθήματα, η δυνατότητα ελεύθερης επιλογής αθλημάτων και μαθημάτων που ενισχύουν τις δεξιότητες ενός μαθητή δεν θα έπρεπε -ξανά- να αποτελούν «προνόμια» λίγων, καθώς όλοι μας προσφέρουμε στο κοινωνικό σύνολο ώστε να έχουμε αυτές τις «ελευθερίες».

    Τέλος, έχουμε δει έμπρακτα στα σχολικά μας χρόνια πως καθηγητές με όραμα, θέληση και καλή διάθεση μας εξήψαν το ενδιαφέρον και την περιέργεια για μάθηση. Όπως και μαθήματα, κυρίως αθλητικού ενδιαφέροντος, μας έδιναν την ευκαιρία να εξερευνήσουμε και να αναπτύξουμε τις δεξιότητες μας λαμβάνοντας ΔΡΑΣΗ! Οπότε δεν μιλάμε για σενάρια ουτοπικά, αλλά σκέψεις που είναι υλοποιήσιμες μόνο από ανθρώπους που πραγματικά έχουν αυτούς τους στόχους…

    Ερώτηση 7: Πως βιώσατε τη διαδικασία της τηλεκπαίδευσης;

    Εν γένει η κατάσταση με την τηλεκπαίδευση δεν ήταν μια αμιγώς κακή εμπειρία! Από την μία είναι εκείνοι που υποφέρουν από ημικρανίες και αυξήθηκε η μυωπία τους και ο αστιγματισμός τους (γέλια), αλλά από την άλλη μας έχει δώσει την δυνατότητα να ολοκληρώνουμε μαθήματα και άλλες μας ασχολίες πολύ πιο γρήγορα. Οι μετακινήσεις μας «κέρδισαν» χρόνο και αυτό είναι σίγουρα κάτι θετικό. Φυσικά όμως, η διαδικασία της τηλεκπαίδευσης αποτελεί μία λύση προσωρινή λόγω των συνθηκών. Βέβαια, στο μέλλον που ελπίζουμε τα πράγματα να πάνε καλύτερα, θα μπορούσαμε να χρησιμοποιούμε την τηλεκπαίδευση βοηθητικά και συμπληρωματικά!

    Ερώτηση 8: Η παθητικότητα ήταν κάτι που άνθισε λόγω των περιορισμών και των απαγορεύσεων; Ή μετατέθηκε σε ένα διαφορετικό, ψηφιακό περιβάλλον;

    Η παθητικότητα βλέπουμε πως ήταν, είναι και θα είναι πάντοτε στις ζωές μας, είτε σε μικρό, είτε σε μεγάλο βαθμό με τον έναν ή άλλο τρόπο. Είναι φυσικό επόμενο να έχει μετατεθεί η παθητικότητα στο ψηφιακό περιβάλλον όπου όλοι εμείς «συχνάζουμε», καθώς και εκεί έχουμε τις καλές και κακές μας συνήθειες… Οι περιορισμοί και οι απαγορεύσεις που βιώσαμε, άνθισαν την ενεργητικότητα και όχι την παθητικότητα! Γενικά, οι νέες γενιές βλέπουμε πως έχουν έντονο το αίσθημα της αμφισβήτησης και αυτό έχει σημαντικό αντίκτυπο στην κοινωνία και τον τρόπο σκέψης μας. Προσοχή! Δεν αναφερόμαστε στην παθητική και συνεχή υποστήριξη αντίθετων ιδεών και απόψεων από αυτές που θεωρούμε δεδομένες. Είναι εμφανές, όμως πως ζούμε σε ένα κλίμα συνεχούς κριτικής και αναζήτησης της αλήθειας, μπορούμε λοιπόν αυτό να το χρησιμοποιήσουμε υπέρ μας!  Όσον αφορά την καραντίνα, θα λέγαμε πως εξαιτίας της οι έγνοιες του κόσμου σε έναν βαθμό ελαττώθηκαν οπότε υπήρχε χρόνος να ασχοληθεί παραπάνω και σε βάθος με τα καθέκαστα. Επίσης, οι ανάγκες των ανθρώπων για βασικά είδη ανάγκης -και μετά από τις καταστροφές που έγιναν από τον σεισμό στην Ελασσόνα- αυξήθηκαν και το αίσθημα της αλληλεγγύης ενδυναμώθηκε ακόμη περισσότερο! Ας λάβουμε υπόψη μας και πως η όλη κατάσταση με την πανδημία μπορεί να μας έδωσε το ερέθισμα να συνειδητοποιήσουμε πως εκτός από δικαιώματα έχουμε και υποχρεώσεις! Έτσι, βλέπουμε πως ακόμη κι αν οι συνθήκες με την πανδημία δεν είναι οι καλύτερες,, πάλι υπάρχουν τρόποι να εντοπίσουμε και να αποφύγουμε την παθητικότητα.

    Οι επόμενες γενιές θα είναι περισσότερο ικανές να αποφεύγουν την παθητικότητα, αν και εμείς χαράξουμε έναν δρόμο προς τα εκεί… Συνειδητοποιούμε πως ως ενεργά κοινωνικά όντα -ξεκινώντας από την σκέψη μας- βρισκόμαστε σε μια συνεχή μάχη για να καταπολεμήσουμε την παθητικότητα σε κάθε μας σκέψη και αργότερα, κίνηση. Έτσι λοιπόν, όλοι μας δίνουμε την προσωπική μας μάχη και όλοι μαζί αλληλουποστηριζόμαστε και αντλούμε ερεθίσματα και έμπνευση για να συνεχίζουμε!

    Ως Αντίδοτο θέλουμε να εμπνεύσουμε -πραγματικά- παιδιά και να δώσουμε ερεθίσματα για ώριμη σκέψη, αναστοχασμό, ενσυναίσθηση και καλή ενέργεια για ζωή και σκέψη!!!

    Instagram: @antidote.to.passivity

    Spotify: @antidote.to.passivity

  • Αδέλφια: μια πολύπλοκη σχέση

    Αδέλφια: μια πολύπλοκη σχέση

    Μια από τις πιο πολύπλοκες και φορτισμένες σχέσεις είναι ανάμεσα στα αδέλφια. ‘Οπως γνωρίζουν όσοι έχουν αδέλφια, η σχέση αυτή είναι γεμάτη αμφιθυμία και ένταση: μίσος και αγάπη, οργή και φόβο, ανταγωνισμό και συνεργασία. Τα αδέλφια, πριν καν μάθουν να αγαπούν το ένα το άλλο, μαθαίνουν (λόγω ανάγκης) ότι πρέπει να ανταγωνιστούν το ένα το άλλο για ό,τι είναι σημαντικό: για την αγάπη και την προσοχή του περιβάλλοντος, για τον χώρο, για τα παιχνίδια, για το φαγητό – για τα πάντα.

    Η αδελφική σχέση έχει ορισμένα χαρακτηριστικά που την καθιστούν πολύπλοκη και ιδιαίτερη:

    –  ‘Έλλειψη επιλογής: Δεν επιλέγουμε αν θέλουμε να έχουμε αδέλφια, και δεν επιλέγουμε τα συγκεκριμένα αδέλφια

    – Εγγενής ανταγωνισμός: άσχετα από το πόση αφθονία σε υλικά ή ψυχολογικά αγαθά (πχ. προσοχή, χρόνος, παιχνίδια, κλπ) μπορεί να υπάρχει από την πλευρά των γονιών, κάθετι που παίρνει το ένα παιδί, δεν το παίρνει το άλλο (ή τα άλλα).

    –  Διαρκείς συγκρίσεις: συχνά συγκρίσεις κάνει το  περιβάλλον, αλλά ακόμα κι αν δεν κάνει, διαμορφώνουμε ως παιδιά την εικόνα μας για τον εαυτό μας κάνοντας συγκρίσεις με τα αδέλφια μας.

    – Καθρέφτισμα: τα αδέλφια μας αποτελούν έναν από τους πρώτους καθρέφτες της ζωής μας. Στα μάτια τους διαβάζουμε πράγματα για εμάς, για το ποιοί είμαστε, πώς δείχνουμε, κλπ.

    – Συναισθηματική πίεση για καλή σχέση. Συνήθως οι γονείς ασκούν πίεση στα παιδιά τους για να «αγαπάνε» ο ένας τον άλλο και η πίεση αυτή χειροτερεύει τη σχέση.

    Photo: Pexels

    Αν οι γονείς είναι σε θέση να καλύψουν τις βασικές ανάγκες όλων των παιδιών τους χωρίς να μειώνουν ή να παραμελούν κανένα, τότε ο ανταγωνισμός αυτός ενδέχεται να περιοριστεί. Συχνά όμως αυτό δεν συμβαίνει. Πολλοί γονείς κάνουν εμφανείς διακρίσεις ανάμεσα στα παιδιά τους, ευνοώντας κάποιο και αδικώντας κάποιο άλλο – είτε επειδή νιώθουν πιο κοντά τους το ένα παιδί, είτε επειδή θεωρούν πως το παιδί αυτό έχει μεγαλύτερη ανάγκη, είτε γιατί πιστεύουν ότι το αξίζει περισσότερο, είτε για οποιονδήποτε άλλο λόγο. ‘Οταν συμβαίνει αυτό, ο εγγενής ανταγωνισμός και η ζήλια ανάμεσα στα αδέλφια μπορεί να πάρει τεράστιες διαστάσεις.

    Αυτό, ενίοτε, συμβαίνει ακόμα περισσότερο σε μια μονογονεϊκή οικογένεια όπου υπάρχει μόνο ένας γονιός οπότε οι δυνατότητες είναι πιο περιορισμένες και ο ανταγωνισμός ανάμεσα στα παιδιά ακόμα πιο σκληρός. Πολλοί γονείς, σε τέτοιες συνθήκες αισθάνονται πως πρέπει να γίνουν χίλια κομμάτια για να προλάβουν τις ανάγκες όλων. Από την άλλη μεριά, βέβαια, αν οι συνθήκες ζωής της μονογονεϊκής οικογένειας είναι δύσκολες, υπάρχει το ενδεχόμενο τα παιδιά να συσπειρωθούν για να τις αντιμετωπίσουν.

    Σε κάθε περίπτωση, το εκρηκτικό μείγμα συναισθημάτων που συνήθως βιώνουν τα αδέλφια μεταφέρεται και στην ενήλικη ζωή όπου συχνά επιδεινώνεται. Τα μικρά παιδιά μπορεί να τσακώνονται συχνά και να ζηλεύει το ένα το άλλό, έχουν όμως και όμορφες στιγμές που παίζουν μαζί, που υποστηρίζει το ένα το άλλο έναντι ενός τρίτου παιδιού, που ενώνονται μπροστά στην αυστηρότητα κάποιου γονιού. Οι καλές αυτές στιγμές φέρνουν πιο κοντά τα αδέλφια, μειώνοντας τον ανταγωνισμό και αυξάνοντας το δέσιμο. Καθώς όμως τα αδέλφια μεγαλώνουν, οι καλές αυτές στιγμές συχνά ελατώνονται. Τα ενήλικα αδέλφια, ειδικά αν ζουν μακρυά ή αν ακολουθούν άλλο τρόπο ζωής, δεν παίζουν πια μαζί, ούτε παλεύουν τον κοινό εχθρό στην αυλή του σχολείου. ‘Ετσι εκλείπουν τα στοιχεία που συνέδεαν τα αδέλφια παλιότερα. Και τι απομένει; Ο αρχέγονος ανταγωνισμός με τα συνοδά αρνητικά συναισθήματα: η ζήλια, η δυσάρεστη αίσθηση που απορρέει από τις μεταξύ τους συγκρίσεις, η οργή για τις αδικίες των γονιών.

    Photo: Pexels

    Για πολλούς ανθρώπους, μια συνάντηση με τον αδελφό ή την αδελφή τους λειτουργεί σαν υπενθύμιση όλων των παιδικών τραυμάτων που προσπαθούν να ξεχάσουν, όλων των αρνητικών στοιχείων τους που πτροσπαθούν να κρύψουν, όλων των οδυνηρών συναισθημάτων που αρνούνται ότι νιώθουν. Ας το παραδεχτούμε: οι επαφές ανάμεσα στα ενήλικα αδέλφια είναι δυστυχώς συχνά οδυνηρές και η συνεννόηση πολύ δύσκολη.

    Ωστόσο, είναι πολύ κρίμα που συμβαίνει αυτό, μια που οι δυσκολίες της ενήλικης ζωής θα αντιμετωπίζονταν πολύ καλύτερα με έναν αδελφό ή μια αδελφή σαν σύμμαχο. Μπορεί ενδεχομένως να είναι δύσκολο να κάνουν στενή παρέα δύο αδέλφια, αλλά ασφαλώς θα μπορούσαν να καλλιεργήσουν μια λειτουργική σχέση μέσα από την οποία να στηρίζουν ο ένας τον άλλο στις δύσκολες στιγμές και να φροντίζουν μαζί τους γονείς τους καθώς γερνούν.

    Αν λοιπόν δυσκολευόμαστε στη σχέση με τα αδέλφια μας, ίσως αξίζει τον κόπο να προσπαθήσουμε να τη βελτιώσουμε. Πώς; Θα μπορούσαμε:

    • Να αποδεχτούμε τις ιδιαιτερότητες της σχέσης και να μην έχουμε υπερβολικές προσδοκίες. Δεν χρειάζεται να είμαστε «τέλεια», αρκεί να μπορούμε κάπως να συνεννοηθούμε.
    • Να αποδεχτούμε και τα αρνητικά συναισθήματαπου ενδεχομένως έχουμε: μπορούμε να νιώθουμε ταυτόχρονα και αγάπη και ζήλια.
    • Να αποφεύγουμε τις πολύ στενές επαφές εκτός αν έχουμε μια εξαιρετικά καλή επικοινωνία (όπως συγκατοίκηση, επαγγελματική συνεργασία, κλπ).
    • Να θυμίζουμε στον εαυτό μας πως δεν είμαστε πια παιδιά και πρέπει να βλέπουμε τον εαυτό μας με τα μάτια το ενήλικου. Σημασία έχει πώς είμαστε σήμερα και όχι πώς είμασταν παλιά.
    • Να θυμόμαστε πως παλιά τα αδέλφια μας ήταν κι εκείνα παιδιάκαι επομένως δεν είχαν την ωριμότητα να λειτουργήσουν καλύτερα.
    • Να προσπαθήσουμε να αφήσουμε πίσω μας το παρελθόνκαι να εστιάσουμε στο παρόν.
    • Να σταματήσουμε τις συγκρίσειςμαζί τους – καθένας είναι διαφορετικός και αυτό είναι καλό.
    • Να θέτουμε σαφή όριαξεκαθαρίζοντας μαζί τους μέχρι που αντέχουμε να φτάσουμε και τι είμαστε διατεθειμένοι να κάνουμε.
    • Να προσπαθούμε να φτιάχνουμε γέφυρες: τι κοινό έχουμε, τι ευχάριστο μπορούμε να κάνουμε μαζί, σε τι μπορούμε να βοηθήσουμε ο ένας τον άλλο;

     

    Αν υπάρχει θέληση και από τις δύο πλευρές, τότε θα καταφέρουμε να φτιάξουμε μια λειτουργική σχέση και αυτό θα είναι προς όφελος όλων

    Σοφία Ανδρεοπούλου, MSc

    Ψυχολόγος – Παιδοψυχολόγος

  • Κόντρα ανάμεσα στον έφηβο και στο γονιό: μήπως τελικά δεν οφείλεται μόνο στην εφηβεία;

    Κόντρα ανάμεσα στον έφηβο και στο γονιό: μήπως τελικά δεν οφείλεται μόνο στην εφηβεία;

    «ΟΧΙ! Δεν θα το κάνω μόνο και μόνο επειδή το λες εσύ!»

    Αυτός είναι ο δεκαεξάχρονος γιός μου, ο οποίος μέχρι πριν λίγα χρόνια θα έκανε οτιδήποτε αρκεί να του το έλεγα εγώ. Τώρα, μοιάζει να έχει μόνο ένα κριτήριο για το αν θα κάνει κάτι: να μην το επιδοκιμάζουμε εμείς οι γονείς του. Λες και έχει μόνο μια κατευθυντήρια αρχή στη ζωή του: τι θα πω εγώ –και ακόμα χειρότερα, τι θα πει ο άντρας μου- για να κάνει το αντίθετο.

    Ειδικά πριν από ένα-δύο χρόνια, η κατάσταση αυτή ήταν τόσο έντονη που είχε καταντήσει αστεία. Με τον άντρα μου, κάναμε ένα πείραμα: Πολλές φορές του έλεγα κάτι που ήξερα πως ήταν το αντίθετο από αυτό που ήθελε. Και εκείνος, πάντα μα πάντα, έκανε το αντίθετο από αυτό που του έλεγα – άρα κατέληγε να κάνει αυτό ακριβώς που δεν ήθελε κατά βάθος να κάνει. Δεν φαντάζεστε την κρυφή ικανοποίηση που ένιωθα όταν συνέβαινε αυτό. Καλά να πάθεις, σκεφτόμουν χαιρέκακα!

    Σίγουρα όλοι εμείς που έχουμε παιδιά στην εφηβεία, δυσκολευόμαστε πολύ με την τάση τους να μας πηγαίνουν συνέχεια κόντρα. Η αιώνια κόντρα ανάμεσα στον έφηβο και στον γονιό παίρνει πολλές μορφές: μπορεί ο έφηβος απλώς να αγνοεί τον γονιό, ή μπορεί να διαφωνεί μαζί του, να τον κριτικάρει, να του φέρεται άσχημα, να κάνει το αντίθετο από αυτό που ο γονιός θέλει.

    Η διαρκής αυτή ένταση είναι πολύ κουραστική όμως. Σαν γονιός, νιώθεις ότι το παιδί σου ξαφνικά έχει σταματήσει να σε αγαπάει, έχει πάψει να σε υπολογίζει. Σε κουράζει, σε θυμώνει και σε πληγώνει η στάση του αυτή. Νιώθεις ότι σε απορρίπτει και αυτό πονάει. Επιπλέον, σε βάζει σε αμφιβολίες: μήπως έχει δίκιο, μήπως οι απόψεις μου είναι ξεπερασμένες, μήπως υπερβάλλω, μήπως δεν είμαι καλός γονιός; Τι έχω κάνει λάθος; Τη μια στιγμή, θυμώνεις μαζί του , του φέρεσαι άσχημα και μετά έχεις τύψεις. Την επόμενη, τα βάζεις με τον εαυτό σου, νομίζεις πως τα έχεις κάνει όλα λάθος, και νιώθεις απαίσια.

    Αν όμως εμείς οι γονείς υποφέρουμε από την κόντρα αυτή, η αλήθεια είναι πως και οι έφηβοι ταλαιπωρούνται επίσης. Για τον έφηβο δεν είναι καθόλου εύκολο να αμφισβητεί ή να εναντιώνεται στους γονείς του. Όταν το κάνει αυτό, νιώθει πως γκρεμίζει τα θεμέλια στα οποία στηριζόταν μέχρι τώρα, πώς ξαφνικά δεν υπάρχει πλαίσιο να τον στηρίξει, πως είναι μόνος και ξεκρέμαστος. Όταν απομυθοποιεί τους γονείς του, νιώθει σαν να είναι ολομόναχος στον κόσμο και αυτό είναι πολύ-πολύ τρομακτικό, πιστέψτε με!

    Τι μπορούμε να κάνουμε λοιπόν για να βγούμε από την κατάσταση αυτή, μέσα στην οποία όλοι υποφέρουμε;

    Πρώτα απ’ όλα, καλό θα ήταν να την κατανοήσουμε. Τι ακριβώς συμβαίνει όταν ο έφηβος πηγαίνει κόντρα στους γονείς του; Γιατί το κάνει; Από πού πηγάζει η κόντρα αυτή;

    Οι αιτίες και οι εσωτερικές καταστάσεις που οδηγούν στην κόντρα είναι πολλές και θα μπορούσαν να χωριστούν σε δύο κατηγορίες – τις θετικές και τις αρνητικές.

    Photo: Freepik

    Θετικές είναι οι αιτίες που συνδέονται με τις εσωτερικές ανάγκες των εφήβων και επομένως τους ωθούν σε αντιδράσεις που συμβάλλουν στη φυσιολογική ανάπτυξη και εξέλιξή τους. Τέτοιες είναι:

    • Ανάγκη για διαφοροποίηση: ο έφηβος «πρέπει» να πάρει απόσταση από τους γονείς του, να τους αμφισβητήσει, να τους απομυθοποιήσει, ώστε να νιώσει πως είναι ένα διαφορετικό άτομο από εκείνους.  Αν απλώς έκανε ό,τι του λένε, δεν θα ένιωθε ξεχωριστός – θα ένιωθε σαν να είναι η δική τους προέκταση. Χρειάζεται να δει ο ίδιος και να δείξει στους άλλους ότι διαφέρει ώστε να διαμορφώσει σταδιακά τη δική του προσωπικότητα.
    • Ανάγκη να διαμορφώσει σφαιρικότερη αντίληψη: παίρνοντας την αντίθετη θέση/άποψη από τον γονιό, ο έφηβος «δοκιμάζει» επιχειρήματα, βλέπει τα πράγματα από διάφορες πλευρές (και όχι μόνο από την πλευρά του γονιού) και επομένως αποκτά σφαιρικότερη αντίληψη για διάφορα θέματα.
    • Διαφορετική οπτική λόγω άλλων εμπειριών:συχνά η «κόντρα» δεν είναι εναντίωση αλλά απλώς διαφορετική οπτική που είναι απολύτως φυσικό να υπάρχει ανάμεσα σε άτομα τόσο διαφορετικών ηλικιών και εμπειριών. Προφανώς, αλλιώς βλέπει τα πράγματα και επομένως άλλο πράγμα θεωρεί σωστό να γίνει μια δεκαπεντάχρονη και αλλιώς η σαραντάρα μητέρα της – και αυτό είναι απολύτως φυσιολογικό και διόλου κακό.
    • Άποψη – που ενδέχεται να είναι και ορθή. Γιατί θεωρούμε ότι ο γονιός έχει πάντα δίκιο και ο έφηβος κακώς του πάει κόντρα; Σε κάποιες περιπτώσεις, μπορεί να έχει δίκιο ο έφηβος και όχι ο γονιός – οπότε καλά κάνει και πάει κόντρα ο έφηβος. Σε ορισμένες καταστάσεις, πραγματικά οι έφηβοι μπορεί να βλέπουν πιο καθαρά τα πράγματα, ή να έχουν πιο ρεαλιστική άποψη για το τι θα τους κάνει καλό απ’ ότι οι γονείς τους, οι οποίοι πιθανώς να είναι κολλημένοι σε ορισμένες απόψεις ή συνήθειες επί χρόνια και να μην έχουν την ικανότητα να τις αναθεωρήσουν.
    Photo: Freepik

    Αρνητικές είναι οι αιτίες που απορρέουν από δυσλειτουργίες στη σχέση του εφήβου με τον γονιό ή στη ζωή της οικογένειας γενικότερα. Σε αυτή την περίπτωση, η κόντρα δεν είναι ένα υγιές στοιχείο για την ανάπτυξη των εφήβων. Αντίθετα, εκφράζει και, δυστυχώς, ενισχύει ένα πρόβλημα ή μια δυσλειτουργία. Τέτοιες αιτίες είναι:

    • Θυμός:Ενδέχεται να υπάρχει πολύς θυμός ανάμεσα στο γονιό και στον έφηβο για διάφορους λόγους – ίσως ο γονιός δεν μεταχειριζόταν σωστά τον έφηβο όταν ήταν παιδί, και τώρα που μεγάλωσε αντιδρά. Ή πιθανώς ο γονιός δεν φέρεται με σεβασμό στον έφηβο, τον μειώνει, τον αποδοκιμάζει, οπότε και εκείνος θυμώνει μαζί του και του πάει κόντρα. Επίσης, ενδέχεται η όλη στάση του γονιού να περιέχει πολύ θυμό (με όλους και με όλα) οπότε και ο έφηβος ρουφάει τον θυμό αυτό και τον εκφράζει. Οι φωνές και οι καυγάδες των γονιών μεταξύ τους ή με άλλους, επηρεάζουν τους εφήβους που νιώθουν πολύ άσχημα και το εκφράζουν πηγαίνοντάς τους κόντρα.
    • Λάθος στάση γονιού: Αν ο γονιός έχει λάθος στάση απέναντι στον/ην  έφηβο/η, αν τον κριτικάρει ή τον αποδοκιμάζει διαρκώς, ο έφηβος μαθαίνει να λειτουργεί με τον ίδιο τρόπο. Αν ο γονιός δείχνει διαρκώς οργισμένος, απογοητευμένος, «απέναντι» και όχι «μαζί» με το παιδί του, τότε και ο έφηβος θα είναι «απέναντι» και όχι «μαζί».
    • Έλλειψη σεβασμού στο γονιό ως άνθρωπο: Ο/η έφηβος/η πλέον κρίνει και μπορεί να αξιολογήσει τη γενικότερη στάση και συμπεριφορά του γονιού. Αν λοιπόν, βρίσκει τους γονείς του ανακόλουθους, ελλιπείς ή λάθος σε διάφορα ζητήματα της ζωής, τότε είναι πολύ πιθανό να τους πηγαίνει κόντρα επειδή δεν τους σέβεται. Ο σεβασμός δεν επιβάλλεται – κερδίζεται. Και αυτό καλό θα ήταν να το θυμόμαστε ως γονείς.
    • Εσωτερικά προβλήματα του εφήβου: Οι έφηβοι μπορεί να αισθάνονται πολύ άσχημα για διάφορους λόγους – μπορεί να νιώθουν μόνοι, μπερδεμένοι, άδειοι, να αγωνιούν για το μέλλον, να μην τους ενδιαφέρει τίποτα.  Στην περίπτωση αυτή, η κόντρα εκφράζει την εσωτερική τους κατάσταση – και αποτελεί ουσιαστικά μια κραυγή για βοήθεια.

    Βλέπετε λοιπόν, συνάδελφοι-γονείς, ότι δεν είναι τόσο απλό το θέμα της κόντρας. Δεν αρκεί να την αποδίδουμε στην εφηβεία και να τελειώνουμε με συνοπτικές διαδικασίες.  Μερικές φορές, για την κόντρα δεν φταίνε ούτε οι ορμόνες, ούτε ο έφηβος – μερικές φορές, φταίμε και εμείς οι γονείς. Όταν έχουμε εύκολες τις φωνές, τις τιμωρίες, τις αποδοκιμασίες και τις παρατηρήσεις, τι περιμένουμε να κάνει το παιδί μας μόλις μεγαλώσει λίγο; Όταν τρέχουμε σαν τους τρελούς να τα προλάβουμε όλα και δεν προλαβαίνουμε να ακούσουμε και να μιλήσουμε αληθινά με το παιδί μας, πώς περιμένουμε ότι εκείνο θα μπορεί να επικοινωνήσει μαζί μας; Όταν συχνά λειτουργούμε ανώριμα, απερίσκεπτα, ανέντιμα, πώς περιμένουμε να μας σεβαστεί; Όταν κυκλοφορούμε με μια διαρκή οργή (για το/τη σύντροφό μας, τον κόσμο, τη ζωή, κλπ.) πώς περιμένουμε να μπορούν οι έφηβοί μας να διαχειριστούν το δικό τους θυμό λειτουργικά;

    Photo: Freepik

    Τι μπορούμε να κάνουμε λοιπόν για να βελτιώσουμε την κόντρα με τον έφηβο γιό ή την έφηβη κόρη μας;

    Πρώτα απ’ όλα, να κατανοήσουμε την αιτία. Ανάλογα με αυτή θα αποφασίσουμε τα μέτρα που θα λάβουμε. Ωστόσο, κάποιες ιδέες είναι βοηθητικές σε κάθε περίπτωση:

    • Σταματήστε τις διαρκείς παρατηρήσεις, την αποδοκιμασία και τη γκρίνια. Το μόνο που πετυχαίνουμε με αυτά είναι να απομακρύνουμε και να θυμώνουμε τον έφηβο. Κάντε κριτική μόνο για τα πολύ σοβαρά θέματα – τα μικρά καθημερινά αφήστε τα να περάσουν.
    • Δείξτε σεβασμό: μην τον/την μειώνετε, μην τον/την ειρωνεύεστε, μη τον βρίζετε. Φερθείτε με ευγένεια στο παιδί σας ακόμα κι αν εκείνο δεν φέρεται τόσο καλά.
    • Να έχετε στάση συνεργασίας: δεν επιβάλλετε πια τίποτα. Συνεργάζεστε με το παιδί σας για να βρείτε μαζί, τις καλύτερες λύσεις.
    • Βάλτε όρια μόνο για τα θέματα που αφορούν στην ηθική και την ασφάλεια(πχ. πότε κινείται πού). Σε όλα τα υπόλοιπα θέματα, δεν μπορούν να μπαίνουν όρια μόνο από την πλευρά του γονιού. Πρέπει να αποτελούν προϊόν συνεργασίας και συμφωνίας μεταξύ γονιού-εφήβου.
    • Αφήστε του/της περιθώριο να αυτενεργεί.  Ο έφηβος πρέπει να μπορεί να αυτενεργεί και να επιλέγει πράγματα που τον/την αφορούν (πχ. σχετικά με την εμφάνιση, το δωμάτιό του, τα χόμπι του, κλπ.)
    • Σεβαστείτε το χώρο του/τηςκαι μην εισβάλλετε ξαφνικά. Ποτέ μην πειράζετε τα πράγματά του/της  και μην τον/την κατασκοπεύετε – θα το καταλάβει και αυτό θα βλάψει πολύ τη σχέση σας.
    • Καλλιεργήστε τη σχέση σας με το έφηβο παιδί σας:δείξτε ενδιαφέρον για ό,τι του/της αρέσει να κάνει. Προσπαθήστε να βρείτε πράγματα που μπορείτε να συζητάτε και να κάνετε ώστε να περνάτε καλά μαζί.
    • Ακούστε με προσοχή τις απόψεις του/της: μπορεί να έχει δίκιο. Αν διαφωνείτε, αναπτύξετε τα επιχειρήματά σας με ήπιο τρόπο και διαλλακτικά.

    Σε τελική ανάλυση, η κόντρα ανάμεσα στους γονείς και στους εφήβους οφείλεται και στις δύο πλευρές. Για μια κόντρα, όπως για ένα καυγά, χρειάζονται δύο. Αν ο γονιός πάψει να βρίσκεται σε κόντρα, το παιδί δεν μπορεί να είναι σε κόντρα μόνο του. Αν φροντίσουμε λοιπόν να βελτιώσουμε τη δική μας στάση απέναντι στο παιδί μας και να καλλιεργήσουμε μια πιο ουσιαστική επικοινωνία μαζί του, τότε και εκείνο θα πάψει να μας πηγαίνει κόντρα λόγω αρνητικών αιτιών. Η κόντρα του τότε θα είναι μόνο επειδή χρειάζεται να διαφοροποιηθεί και θα την εκφράζει πιο ήπια, με σεβασμό και αγάπη.

    Σοφία Ανδρεοπούλου, MSc

    Ψυχολόγος – Παιδοψυχολόγος

  • Εκείνοι που δεν είναι πια κοντά μας, κοιμούνται στην καρδιά μας

    Εκείνοι που δεν είναι πια κοντά μας, κοιμούνται στην καρδιά μας

    Ακόμα κι αν λέτε το αντίθετο, προσπαθείτε να μην καταπιέζετε τα συναισθήματά σας. Κλάψτε όταν το έχετε ανάγκη, επειδή αυτό σας βοηθάει να χαλαρώσετε και να απελευθερώσετε τον πόνο σας με υγιή τρόπο.

    Εκείνοι που δεν είναι πια κοντά μας, παραμένουν πάντα μέσα στην καρδιά μας. Εκεί όπου φυλάμε τα πολυτιμότερα πράγματα, θα αναπαύονται αιώνια.

    Η αποδοχή της απώλειας κάποιου που αγαπάμε, ο θάνατός του, είναι κάτι δύσκολο για όλους και μας αναγκάζει να βιώσουμε μια κατάσταση για την οποία τίποτα στη ζωή δεν μας έχει προετοιμάσει.

    Στη σημερινό άρθρο θα μιλήσουμε γι’αυτή τη διαδικασία.

    Μαθαίνοντας να λέμε αντίο

    Πώς μπορείτε να πείτε αντίο σε κάποιον που, μόλις μια στιγμή πριν, ήταν πλάι σας; Ο θάνατος δεν έχει λογική και δεν νοιάζεται για τη χρονική στιγμή.

    Μερικές φορές ο θάνατος παίρνει ανθρώπους που δεν είχαν την ευκαιρία να ζήσουν πλήρως τη ζωή τους, όπως νέους ανθρώπους με εκατοντάδες χιλιάδες εμπειρίες ακόμα μπροστά τους. Κι όμως, τους παίρνει, αφήνοντας πίσω τους ένα κενό.

    Ο θάνατος θα πρέπει να σας δίνει τουλάχιστον την ευκαιρία να πείτε αντίο. Θα έπρεπε να είναι σαν ένας σταθμός τρένου, όπου μπορείτε να πείτε αντίο στους αγαπημένους σας, να τους αγκαλιάσετε θερμά και σφιχτά για μια τελευταία φορά και να πείτε εκείνα τα λόγια που τόσο συχνά δεν λέγονται, για να γίνουν αργότερα μονάχα πηγή μετάνοιας και θλίψης.

    Όμως, επειδή στην πραγματικότητα η ζωή δεν είναι έτσι, πρέπει να προσαρμοστείτε και να καταλάβετε ότι, πρώτα απ’όλα, κανένας δεν ζει για πάντα. Είμαστε σε αυτή τη γη μονάχα για ένα σύντομο χρονικό διάστημα. Γι’αυτό πρέπει να ζείτε κάθε μέρα στο έπακρο.

    Κάθε νύχτα θα πρέπει να προσπαθείτε να πηγαίνετε για ύπνο χωρίς να αφήνετε πράγματα ανείπωτα, χωρίς θυμό και απογοήτευση, που σας κρατούν ξύπνιους και στριφογυρίζετε στο κρεβάτι. Και μην ξεχνάτε ποτέ να λέτε στους ανθρώπους ότι τους αγαπάτε.

    Αξιοποιείτε την κάθε στιγμή που έχετε με τα μέλη της οικογένειάς σας και μοιραστείτε μαζί τους τη χαρά με κάθε σας ανάσα.

    Τώρα που μιλήσαμε γι’αυτή τη σημαντική πλευρά της ζωής, ας δούμε μερικές συμβουλές για την αντιμετώπιση της απώλειας ενός προσώπου.

    Πένθος

    Αναμφίβολα γνωρίζετε τη διαδικασία του πένθους και του θρήνου, τη συναισθηματική διαδικασία που ακολουθεί κάθε απώλεια, είτε πρόκειται για χωρισμό είτε για το θάνατο ενός αγαπημένου προσώπου.

    Είναι σημαντικό να θυμάστε ότι η αντιμετώπιση της απώλειας αποτελεί ένα απαραίτητο στάδιο στη διαχείριση των συναισθημάτων σας. Οι άνθρωποι που επιλέγουν να βυθίσουν τον εαυτό τους αμέσως στην κανονική ρουτίνα τους χωρίς να αναγνωρίσουν τον πόνο τους, μπορεί τελικά να αντιμετωπίσουν σοβαρά συναισθηματικά προβλήματα στο μέλλον.

    Ας μάθουμε για τα στάδια του πένθους:

    1. Άρνηση

    Πώς μπορείτε να δεχτείτε το γεγονός ότι ο/η σύντροφος ή το αγαπημένο σας πρόσωπο έφυγε; Πώς μπορείτε να δεχτείτε το γεγονός ότι δεν θα ξαναδείτε ποτέ τη μητέρα σας, την αδερφή σας ή την αδελφή ψυχή σας; Το πένθος είναι μια περίπλοκη διεργασία και αυτό το πρώτο στάδιο βασίζεται στο συναισθηματικό αντίκτυπο της απώλειάς σας, την οποία δεν μπορείτε να κατανοήσετε πλήρως.

    1. Θυμός ή ακόμα και αδιαφορία

    Είναι σημαντικό να επισημανθεί ότι δεν αντιδρούν όλοι με τον ίδιο τρόπο. Μερικοί άνθρωποι είναι φανερά θυμωμένοι και εξοργισμένοι, μερικοί στρέφουν το θυμό τους προς τα μέσα εναντίον του εαυτού τους, ενώ άλλοι στρέφουν το μίσος τους εναντίον του Θεού. Υπάρχουν όμως και άνθρωποι που κλείνονται απέναντι στα συναισθήματά τους και είναι εντελώς ανίκανοι να κλάψουν, να θρηνήσουν ή να μιλήσουν γι’αυτό.

    1. Διαπραγμάτευση

    Πρόκειται για το στάδιο του πένθους στο οποίο αρχίζετε να αποδέχεστε ορισμένα πράγματα: το ατύχημα, την ασθένεια… Συνέβη και το να είστε θυμωμένοι με τον κόσμο δεν οδηγεί πουθενά. Τώρα μπορείτε να μιλήσετε με άλλους γι’αυτό, να παρατηρήσετε πώς ζουν την καθημερινότητά τους και να αποδεχτείτε ότι, πράγματι, αυτό το άτομο δεν είναι πλέον μαζί σας.

    1. Πόνος

    Εδώ ο πόνος εμφανίζεται ξανά με όλη του τη σκληρότητα και, επειδή είναι τόσο ωμός, πρέπει να τον εκφράζετε, να τον βιώνετε και να ξαλαφρώνετε από αυτόν όσο συχνά το έχετε ανάγκη. Μην ακούτε όσους σας λένε να μην κλαίτε, επειδή ακριβώς αυτό πρέπει να κάνετε για να εκφράσετε τα συναισθήματά σας με υγιή τρόπο.

    1. Αποδοχή

    Είτε το πιστεύετε είτε όχι, η αποδοχή θα έρθει. Θα αποδεχτείτε την απώλεια και το κενό και, αν και γνωρίζετε ότι η ζωή σας δεν θα είναι ποτέ πια η ίδια, πρέπει να συνεχίσετε. Θα συνεχίσετε το μονοπάτι σας χωρίς να ξεχάσετε.

    Να θυμάστε ότι οι άνθρωποι που αγαπάτε θα ζουν για πάντα στη μνήμη σας και, χωρίς αμφιβολία, χαίρονται να σας βλέπουν να ανοίγετε ξανά τα μάτια σας και την καρδιά σας στον κόσμο.

    Κλειδιά για να μείνετε δυνατοί και να κρατήσετε τις καλές αναμνήσεις

    Παρακαλούμε έχετε υπόψη σας ότι, αν η διαδικασία του πένθους σας έχει διαρκέσει πάνω από έξι μήνες και εξακολουθείτε να καταβάλλεστε από τη θλίψη ή αν δεν έχετε ανακτήσει την ικανότητά σας να επιδίδεστε στις καθημερινές σας δραστηριότητες, θα πρέπει να αναζητήσετε επαγγελματική βοήθεια. Πρόκειται για κάτι πολύ σημαντικό.

    Κάθε μέρα, η ρουτίνα, τα μέλη της οικογένειας και οι φίλοι σας θα αποτελούν το καλύτερο σύστημα στήριξής σας. Σταδιακά, θα αρχίσετε να πονάτε λιγότερο και δεν θα πρέπει ποτέ να αισθανθείτε ενοχή γι’αυτό.

    Γιατί; Επειδή η μνήμη του ατόμου που χάσατε θα ζει πάντοτε μέσα σας. Έχει γίνει μέρος σας, μέρος αυτού που είστε, του σώματος, του νου και της ψυχής σας. Τίποτα κακό δεν θα συμβεί αν ξαναρχίσετε να χαμογελάτε, επειδή το αγαπημένο σας πρόσωπο είναι πίσω από το κάθε χαμόγελο και θα χαιρόταν για το γεγονός ότι αρχίζετε να ξαναβρίσκετε τη χαρά.

    Μην εμμένετε στις τελευταίες μέρες ή βδομάδες ή στους τελευταίους μήνες, στην ανάμνηση της ασθένειας, του ατυχήματος ή του διαζυγίου. Κάθε μέρα θα πρέπει να προσπαθείτε να ανακαλείτε τις καλές αναμνήσεις, την αγάπη που μοιραστήκατε, όλες τις ειλικρινείς λέξεις… Με άλλα λόγια, εστιάστε στα θετικά συναισθήματα.

    Η ζωή είναι ένα ταξίδι και κάθε στιγμή μετράει. Ό,τι συνέβη στο παρελθόν δημιούργησε αυτό που είστε σήμερα, έτσι το πρόσωπο που χάσατε έχει γίνει μέρος της ουσίας της ζωής σας. Το μεταφέρετε μέσα σας τώρα και για πάντα. Μάθετε ξανά να ζείτε τη ζωή με ελπίδα, επειδή όλη η αγάπη που αισθανθήκατε στο παρελθόν επίσης αποτελεί μέρος αυτού που είστε τώρα…

    Από το άρθρο της ιστοσελίδας Awekengr.com

    Photo: Freepik.com
  • Πώς να διεκδικήσετε αυτά που σας αξίζουν

    Πώς να διεκδικήσετε αυτά που σας αξίζουν

    Πόσο όμορφα ξεκινάνε οι σχέσεις… Με προσδοκίες, χτυποκάρδια, ώρες στον καθρέφτη και …μερικά μικρά ανώδυνα ψεματάκια. Ίσως η λέξη «ψέμα» να είναι λίγο βαριά. Ας πούμε «ανακρίβειες» στην συμπεριφορά. Π.χ. σου βάζει τις φωνές και σκέφτεσαι… «αρχή είναι, θα τον στρώσω αργότερα». Δεν κάνει τίποτε μέσα στο σπίτι,  σε καταπιέζει η σε ζηλεύει, σε αγνοεί η σε προσβάλλει και σκέφτεσαι ακριβώς το ίδιο «αρχή είναι, θα τον στρώσω αργότερα». Κοιτάξτε γύρω σας. Πόσες φορές στην πραγματικότητα κατάφερε κάποιος να αλλάξει τον άλλον χωρίς ο άλλος να συμφωνήσει; Το θέμα μας όμως δεν είναι οι άλλοι.

    Έχετε σκεφτεί τι μηνύματα μπορεί να περνάτε στον εαυτό σας όταν αποδέχεστε συμπεριφορές που δεν σας ταιριάζουν επειδή «είναι αρχή»; Έχετε συνειδητοποιήσει πως κάθε φορά που συμβαίνει κάτι τέτοιο στον εγκέφαλό σας δημιουργούνται κάποιες συγκεκριμένες συνάψεις; Αυτές οι συνάψεις όταν επαναλαμβάνονται αρχίζουν και γίνονται μοτίβα συμπεριφοράς και στο τέλος γίνονται μέρους του χαρακτήρα μας. Συχνά συναντώ γυναίκες που μέσα από μια ακατάλληλη γι αυτές σχέση έχασαν το γέλιο τους, την αυτοπεποίθηση και τον αυτοσεβασμό τους,  το κέφι τους για ζωή, το ίδιο τους τον εαυτό. Και κάτι τέτοιο δε γίνεται σε ένα βράδυ. Ξεκινάει από την πρώτη φορά που επέτρεψαν στον εαυτό τους να κλείσουν το στόμα, να σκύψουν το κεφάλι και να αποδεχτούν κάτι που δεν τους ταιριάζει. Ξεκινάει από την πρώτη δικαιολογία που είπαν μέσα τους για να πεισθούν να ανεχτούν κάτι που δεν τους κάνει καλό. Οι δικαιολογίες αυτές είναι συνήθως του τύπου: «έτσι είναι οι σχέσεις, έτσι είναι οι άντρες, τις υπόλοιπες στιγμές νιώθω ότι με αγαπάει, είχε μια δύσκολη μέρα…».

    Δεν υποστηρίζω ότι πρέπει να είναι κανείς με το σπαθί στο χέρι. Οι σχέσεις θέλουν αλληλοκατανόηση, σεβασμό και υπομονή. Πρώτα από όλα όμως πρέπει να σεβόμαστε εμείς τον εαυτό μας, να τον τοποθετούμε εκεί που του αξίζει, να του μιλάμε και να του φερόμαστε όπως θα θέλαμε να του φέρονται οι άλλοι. Το να είσαι αμετακίνητος και πεισματάρης είναι κακό. Το να είσαι όμως ακέραιος είναι απαραίτητο συστατικό της αυτοεκτίμησης και της ευτυχίας. Κάθε φορά που είστε ασυνεπής με τον εαυτό σας και τις ανάγκες σας πλήττεται η ακεραιότητά σας. Κάθε φορά που παραβιάζεται τις αρχές σας και λέτε ψέματα στον εαυτό σας χαλάτε την εικόνα που έχετε για εσάς. Κάθε φορά που υπομένετε κάτι και πείθεστε από την ψευδή υπόσχεση ότι η αυτή φορά είναι η τελευταία, χάνετε λίγο από την πίστη στις δυνάμεις και την αξία σας. Και σα να μην φτάνουν όλα αυτά, είναι σαν να προσκαλείτε τον άλλον να σας φερθεί έτσι κάθε φορά. Γιατί ποιος θα σκεφτεί να είναι ειλικρινείς σε κάποιον που ζει μέσα στο ψέμα; Ποιος θα νοιαστεί κάποιον που δεν νοιάζεται για τον εαυτό του; Ποιος θα αγαπήσει κάποιον που δεν αγαπάει και δε σέβεται τον ίδιο του τον εαυτό. Αν θέλετε να δημιουργήσετε μια υγιή, χαρούμενη σχέση που να σας καλύψει, ξεκινήστε από αυτή που έχετε με τον εαυτό.

    Νάνσυ Μαλλέρου

    Life, Business & Executive Coach

  • Πού είναι η αγάπη; Ο εγκλεισμός και τα 4 Α

    Πού είναι η αγάπη; Ο εγκλεισμός και τα 4 Α

    Σοφία Ανδρεοπούλου, MSc

    Ψυχολόγος – Παιδοψυχολόγος

    Ακούω πολλούς να γκρινιάζουν ότι δεν αντέχουν πια κλεισμένοι στο σπίτι με την οικογένειά τους και σκέφτομαι πως τα προηγούμενα χρόνια πολλοί άνθρωποι παραπονούνταν ότι δεν είχαν αρκετό χρόνο για τον εαυτό τους, ή για τους αγαπημένους τους. Τώρα που οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν όσο χρόνο θέλουν για να είναι μαζί με τους συντρόφους, τα παιδιά, τους γονείς τους -τουλάχιστον όσοι ζουν μαζί-, αντί να απολαύσουν και να αξιοποιήσουν αυτό τον χρόνο, τον αφήνουν να πάει χαμένος. Σε πολλά σπίτια, μάλιστα, ο χρόνος που περνάνε μαζί είναι κυριολεκτικά καταστροφικός. Γκρίνιες, παρατηρήσεις, καυγάδες είναι στην ημερήσια διάταξη σε πολλές οικογένειες.

    Είναι βέβαια φυσικό να υπάρχουν φωνές και καυγάδες στα σπίτια. Οι συνθήκες που ζούμε είναι πολύ δύσκολες και είναι λογικό να μας θυμώνουν. Ωστόσο, ενώ οι βαθύτερες αιτίες του θυμού μας είναι σοβαρές, οι αφορμές για να ξεσπάσει ο θυμός αυτός είναι πραγματικά ασήμαντες. Μητέρες ουρλιάζουν καθημερινά στα παιδιά τους γιατί δεν προσέχουν στα μαθήματα, γιατί δεν τρώνε το φρούτο τους, γιατί δεν τακτοποιούν τα παιχνίδια τους. Άντρες φωνάζουν στις γυναίκες τους γιατί δεν μαγείρεψαν το φαγητό όπως ήθελαν, γυναίκες γκρινιάζουν στους άντρες τους γιατί δεν μάζεψαν τις κάλτσες τους ή δεν έβαλαν τα πιάτα στο πλυντήριο μετά το φαγητό.

    Η τραγική ειρωνεία είναι ότι σε όλα αυτά τα σπίτια που υπάρχει λεκτική, συναισθηματική ή και σωματική βία, αν ρωτήσεις τους ανθρώπους θα σου πουν ότι αγαπούν ο ένας τον άλλο!

    Ακούγοντας όμως αυτές τις ιστορίες, δεν μπορώ παρά να αναρωτηθώ: πού είναι η αγάπη;

    Πού είναι αλήθεια αυτή η αγάπη που λέμε ότι νιώθουμε για τους δικούς μας όταν τόσο εύκολα την ξεχνάμε, την παραμελούμε, την ποδοπατάμε; Πού είναι η αγάπη όταν ξεσπάμε στο παιδί μας, στον άντρα μας, στη γυναίκα μας ακριβώς τώρα που ξέρουμε ότι μας χρειάζονται περισσότερο; Πού είναι η αγάπη όταν βάζουμε το σωστό πρόγραμμα, τη λυμένη άσκηση, τα τακτοποιημένα παιχνίδια πάνω από τα συναισθήματα του άλλου; Πού είναι η αγάπη όταν βρίζουμε, φωνάζουμε, χτυπάμε;

    Η αγάπη δεν είναι μια θεωρητική έννοια, η αγάπη συνδέεται πολύ με την πράξη, με τον τρόπο που φερόμαστε και λειτουργούμε. Ο Άγιος Αυγουστίνος έλεγε: «Αγάπα και κάνε ό,τι θέλεις». Το έλεγε αυτό επειδή θεωρούσε ότι από την αγάπη μπορεί να βλαστήσει μόνο κάτι καλό. Ωστόσο, η καθημερινή πραγματικότητα αποδεικνύει δυστυχώς πως αυτό δεν ισχύει. Καθημερινά άνθρωποι που πιστεύουν ότι αγαπούν άλλους ανθρώπους τους φέρονται σκληρά, άδικα, ακόμα και βίαια – συχνά θεωρώντας πως το κάνουν «για το καλό τους».

    Γι’ αυτό διαφωνώ με την προτροπή του Άγιου Αυγουστίνου. Η αγάπη δεν μας δίνει το δικαίωμα να κάνουμε ό,τι θέλουμε. Δεν αρκεί να λέω «αγαπάω το παιδί μου» και μετά μπορώ να το επικρίνω, να του φωνάζω, να το χτυπάω και «δεν πειράζει επειδή το αγαπάω» ή «δεν πειράζει γιατί το κάνω για το καλό του». Η αγάπη δεν είναι κάποιου είδους πάσο που μας επιτρέπει να κάνουμε ό,τι μας έρθει στο κεφάλι κάθε στιγμή.

    Όταν αγαπάω κάποιον, ενδιαφέρομαι για εκείνον, θέλω να είναι καλά, θέλω το καλό του. Πώς θέλω το καλό κάποιου που του φέρομαι άσχημα; Πώς είναι δυνατόν να μιλάμε για αγάπη όταν φερόμαστε τόσο άσχημα στους «ανθρώπους που αγαπάμε» – και μάλιστα συνήθως χωρίς να φταίνε για τα πραγματικά αίτια του θυμού μας;

    Ας μην κοροϊδευόμαστε – δεν φωνάζουμε στο παιδί μας «για το καλό του». Δεν πρόκειται ποτέ να διδαχτεί κάτι καλό ένα παιδί μέσα από τις φωνές και τις βρισιές, ούτε πρόκειται να φερθεί ποτέ καλύτερα ένας σύζυγος επειδή του γκρινιάζουν. Τίποτα καλό δεν πετυχαίνουμε ποτέ με την γκρίνια και τις φωνές. Αυτό αποδεικνύεται απλώς από το γεγονός ότι οι περισσότεροι άνθρωποι φωνάζουν συνέχεια για τα ίδια πράγματα – άρα οι φωνές τους δεν έχουν ποτέ βελτιώσει την κατάσταση.

    Ο θυμός που τόσο συχνά πια εκδηλώνουμε μέσα στο σπίτι μας στα «αγαπημένα μας» πρόσωπα, δεν δείχνει καμία απολύτως αγάπη. Ο λόγος που φωνάζουμε δεν είναι γιατί αυτό θα τους κάνει καλό. Είναι γιατί δεν μπορούμε να ελέγξουμε τις αντιδράσεις μας.  Και αφηνόμαστε ελεύθεροι να ξεσπάμε εκεί που –νομίζουμε- πως έχει το μικρότερο κόστος: στους δικούς μας ανθρώπους που θεωρούμε ότι θα μας συγχωρέσουν και θα το ξεχάσουν.

    Αυτό ωστόσο είναι ένα μεγάλο, ένα τεράστιο λάθος. Ο δικός μας θυμός προκαλεί θυμό και στους άλλους μέχρι που τελικά δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος που ανακυκλώνει διαρκώς τον θυμό. Ειδικά μάλιστα στις σημερινές συνθήκες, που δεν υπάρχουν πολλοί άλλοι τρόποι εκτόνωσης, ο θυμός μέσα στα σπίτια και στις οικογένειές μας παίρνει εξαιρετικά επικίνδυνες διαστάσεις. Αν συνεχίσουμε έτσι όλο τον χειμώνα, την άνοιξη θα έχουν διαλυθεί πολλές σχέσεις, θα έχουν πάθει κατάθλιψη πολλά άτομα, θα έχουν αποκτήσει τεράστια ψυχοσωματικά προβλήματα πολλά παιδιά.

    Ήρθε η ώρα η αγάπη που λέμε ότι τρέφουμε για τους δικούς μας ανθρώπους να αποδειχθεί έμπρακτα. Τώρα είναι η στιγμή που ο άντρας μας, η γυναίκα μας, το παιδί μας χρειάζονται την αγάπη μας. Τώρα είναι η στιγμή που πρέπει να τους φερθούμε με καλοσύνη, να τους μιλήσουμε με τρυφερότητα, να σταθούμε δίπλα τους και να τους στηρίξουμε. Όπως άλλωστε το ίδιο πρέπει να κάνουν και εκείνοι σε εμάς. Όλοι σήμερα πρέπει να δώσουμε και να πάρουμε την αγάπη που χρειαζόμαστε.

    Ας δώσουμε στον εαυτό μας την υπόσχεση πως από δω και πέρα θα φερόμαστε με αγάπη στους ανθρώπους που αγαπάμε. Και πως θα διαχειριζόμαστε καλύτερα τα αρνητικά μας συναισθήματα ώστε να μην καταστρέφουν τις σχέσεις μας με τους αγαπημένους μας.

     

    Σε μια τέτοια πορεία, βοηθούν πολύ τα 4 Α: Aποδοχή, Aυτοέλεγχος, Aξιολόγηση, Aναπλαισίωση

    • Αποδοχήσημαίνει ότι το έχουμε πια πάρει απόφαση πως έτσι έχει η κατάσταση και δεν γκρινιάζουμε άλλο γι’ αυτό.
    • Αυτοέλεγχος σημαίνει πως ελέγχουμε τις αντιδράσεις μας και εκδηλώνουμε με μέτρο τα αρνητικά μας συναισθήματα.
    • Αξιολόγησησημαίνει ότι αξιολογούμε πόσο σοβαρό είναι αυτό που μας ενοχλεί στον άλλο και αντιδρούμε ανάλογα. (Δεν αντιδρούμε πολύ άσχημα για μικρά πράγματα).
    • Αναπλαισίωσηπρος το θετικό σημαίνει ότι φροντίζουμε να βλέπουμε σε ένα καινούριο, πιο θετικό πλαίσιο τα πράγματα που συμβαίνουν. Προσπαθούμε να τα δούμε θετικά και να αντλήσουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε από την κατάσταση.

     

    Έτσι, αντί φέτος να περάσουμε αυτή την περίοδο γκρινιάζοντας γιατί δεν μπορούμε να κάνουμε τα πράγματα που κάναμε άλλοτε, μπορούμε να προσπαθήσουμε να χαρούμε ό,τι καλό μας προσφέρει η κατάσταση. Μπορούμε να αρπάξουμε την ευκαιρία για να έρθουμε πιο κοντά στους δικούς μας. Να τους γνωρίσουμε καλύτερα, να μιλήσουμε μαζί τους, να παίξουμε μαζί τους, να γελάσουμε μαζί τους. Να μοιραστούμε μαζί τους την αγάπη που τόσο καιρό κρύβουμε βαθιά μέσα μας.

    Photos by pexels

    Photo: Freepik.com
  • Σε ελεύθερη πτώση οι ερωτικές επαφές λόγω πανδημίας

    Σε ελεύθερη πτώση οι ερωτικές επαφές λόγω πανδημίας

    Ενώ στην αρχή της πανδημίας και την περίοδο των πρώτων περιοριστικών μέτρων η σεξουαλική ζωή των Ελλήνων είχε «πάρει τα πάνω της», τώρα, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα θυμίζει ισοηλεκτρική γραμμή της καρδιακής λειτουργίας. Η κόπωση από την παράταση των περιοριστικών μέτρων φαίνεται ότι «σκοτώνει» και τη διάθεση για σεξ.

    Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του Ανδρολογικού Ινστιτούτου, την περίοδο εγκλεισμού που διανύουμε σε δείγμα 2.000 ατόμων, η ερωτική διάθεση μειώθηκε πολύ σε ποσοστό 22%, μειώθηκε στο 27,75%, ενώ έμεινε σταθερή στο 31,25%. Αύξηση της ερωτικής διάθεση δήλωσε το 13,75% και μεγάλη αύξηση μόνο το 5,25%.

    «Στην ερωτική ζωή η συχνότητα των ερωτικών πράξεων ανεβοκατεβαίνει ανάλογα με τις διαθέσεις των ανθρώπων, την ψυχική τους ορμή, τις στεναχώριες τους, τα άγχη τους, τα οικονομικά τους προβλήματα. Ο αγχωμένος στη δουλειά και στην τσέπη εραστής είναι ένας αποτυχημένος εραστής» σχολιάζει ο πρόεδρος του Ανδρολογικού Ινστιτούτου Κωνσταντίνος Κωνσταντινίδης και προσθέτει:

    «Ο εγκλεισμός και οι αλλαγές των συνηθειών των πολιτών άλλαξαν δραματικά και πρωτόγνωρα τον τελευταίο χρόνο και αυτήν την αλλαγή την καταγράψαμε εδώ και ένα χρόνο με δίμηνες περίπου μελέτες που δημοσιεύτηκαν ήδη.

    Η σύγκριση αυτών των μελετών με τη μορφή μιας καμπύλης με τα πάνω και τα κάτω της  έδειξε πως η κυματοειδής αυτή συχνότητα των ερωτικών πράξεων του πληθυσμού  ενώ ξεκίνησε με τον πρώτο εγκλεισμό στα ψηλά, κατέβηκε και σταθεροποιήθηκε χαμηλά στο τελευταίο lockdown. Έγινε μια ευθεία σταθερή και χαμηλή χωρίς εξάρσεις δηλαδή».

    Πως εξηγείται όμως αυτό το φαινόμενο; «Σαν να επήλθε μια κόπωση, καθώς οι άνθρωποι πλέον δεν έχουν κανένα ενδιαφέρον για έρωτες  και ζωή, αφού δε βλέπουν φως στο τούνελ.

    Ο εγκλεισμός  ήταν αναγκαίο μέτρο προφύλαξης για τη πανδημία. Αλλά συνοδεύτηκε με την υποχρεωτική μοναξιά των συμβιούντων που επέφερε γκρίνιες και κατάθλιψη, όχι μόνο στη χώρα μας αλλά και διεθνώς.

    Η κοινωνικότητα χωρίς κοινωνία όμως κλεισμένη στα σπίτια διώχνει την απαραίτητη ελευθέρια των πολιτών να μιλούν να ερωτεύονται να κάνουν τα όσα γίνονται μόνο εν δήμω και όχι εν οίκω.

    Η παρέα με φίλους, η κριτική που θα κάνουν, ένα ποτήρι κρασί, ένα ποτό, ένα φλερτ θα τους βγάλει από την μοναξιά της οικογένειας όπου τόσο η αγάπη όσο και η βαρεμάρα περισσεύουν.

    Οι άνθρωποι έγιναν λογικά όντα στη θέση του άλλου, του διαφορετικού  και κοινωνία σημαίνει επικοινωνώ.

    Όταν οι πολίτες κοινωνούν προσκυνούν και υπηρετούν την αναγκαία συνθήκη ζωής  επιβίωσης  που μια μορφή της είναι και ο έρωτας.

    Βία και έχθρα γεννιούνται όταν ζουν οι άνθρωποι μοναχικά σαν λύκοι όπου ο άλλος είτε σαν σύντροφος είτε σαν αναγκαία συνθήκη επιβίωσης, θα οδηγεί στο πρόσωπο χωρίς προσωπικότητα και στη κοινή γνώμη χωρίς γνώμη.

    Ζούμε σήμερα μια κοινωνία χωρίς επικοινωνία και αναπνέουμε χωρίς να εισπνέουμε, με το φόβο του θανάτου να ρίχνει καθημερινά τη σκιά του.

    Ακόμα και το φιλί αποτελεί απειλή αφού η ανταλλαγή αναπνοών  και εισπνοών μοιάζουν με αέρια θανατηφόρα  αυτήν την περίοδο.

    Κρατείστε βαθιά αναπνοή για να εισπνεύσετε ζωή και να κλείσετε τη πόρτα στον δυνητικά θανατηφόρο νέο κορωνοϊό» καταλήγει ο κ. Κωνσταντινίδης.

    Επιμέλεια: Νεκταρία Καρακώστα, Δημοσιογράφος Υγείας

    Photo: Freepik.com
  • Πως οι διάφορες μυρωδιές επηρεάζουν την  ψυχική μας υγεία και δημιουργούν μνήμες;

    Πως οι διάφορες μυρωδιές επηρεάζουν την ψυχική μας υγεία και δημιουργούν μνήμες;

    Όλοι έχουμε ορισμένα αρώματα που μας θυμίζουν ένα αγαπημένο μας πρόσωπο, μας επιστρέφουν στην παιδική ηλικία ή μας μεταφέρουν σε ένα αγαπημένο μέρος. Οι ερευνητές υποπτεύονται εδώ και πολύ καιρό ότι υπάρχει άμεση σχέση μεταξύ της αίσθησης της όσφρησης και της μνήμης μας και μια νέα μελέτη ρίχνει νέο φως σε αυτήν τη σύνδεση, σύμφωνα με το άρθρο της ιστοσελίδας Mind Body Green.

    Σε μια νέα δημοσίευση της Northwestern Medicine, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Progress of Neurobiology, οι ερευνητές περιέγραψαν για πρώτη φορά τι πραγματικά συμβαίνει στο σώμα όταν μια μυρωδιά δημιουργεί μια μνήμη και τι σημαίνει αυτή η αντίδραση για την ψυχική μας υγεία.

    Πώς συνδέονται η μνήμη με το άρωμα;

    Με βάση την έρευνά τους, η ομάδα λέει ότι  η όσφρηση, είναι η αίσθηση που συνδέεται στενότερα με τον ιππόκαμπο (κάτι περισσότερο από όραση, αφή, ακοή κ.λπ.). Και φυσικά, ο ιππόκαμπος παίζει μεγάλο ρόλο στη μνήμη μας.

    Η επικεφαλής ερευνήτρια και βοηθός καθηγήτρια νευροβιολογίας Christina Zelano, Ph.D., εξηγεί ότι κάπου κατά μήκος της εξελικτικής μας πορείας, οι συνδέσεις μεταξύ του ιππόκαμπου και των αισθήσεων μας αναδιοργανώθηκαν και επαναπροσδιορίστηκαν. Ωστόσο, τα δεδομένα τους, υποδηλώνουν ότι η όσφρηση δεν υπέστη αυτή την αναδρομολόγηση και αντίθετα διατήρησε την άμεση πρόσβαση στον ιππόκαμπο.

    Τι σημαίνει αυτό για την ψυχική υγεία;

    Η έρευνά τους δεν θα μπορούσε να είναι πιο έγκαιρη, με χιλιάδες άτομα σε όλο τον κόσμο να βιώνουν απώλεια μυρωδιάς λόγω του COVID-19 – και τις επακόλουθες παρενέργειες.

    Όπως σημειώνει η Zelano, ενώ η μελέτη μας δεν αντιμετωπίζει άμεσα την απώλεια μυρωδιάς COVID, μιλάει για μια σημαντική πτυχή του γιατί η όσφρηση είναι σημαντική για τη ζωή μας: Οι μυρωδιές είναι ένα βαθύ μέρος της μνήμης και οι οσμές, μας συνδέουν με ιδιαίτερα σημαντικές αναμνήσεις τη ζωή μας, συχνά συνδεδεμένη με τα αγαπημένα μας πρόσωπα.

    Και ενώ μπορεί να φαίνεται σαν μια λιγότερο σημαντική αίσθηση από ό, τι ίσως η όραση ή η ακοή, τονίζει ότι η απώλεια μυρωδιάς εξακολουθεί να έχει βαθιά αρνητικά αποτελέσματα στην ποιότητα ζωής και μπορεί να σχετίζεται έντονα με την κατάθλιψη και την κακή ποιότητα ζωής.

     

  • Γιατί πιστεύουμε σε θεωρίες συνωμοσίας;

    Γιατί πιστεύουμε σε θεωρίες συνωμοσίας;

    Συνήθως, με τον όρο θεωρίες συνωμοσίας αναφερόμαστε σε θεωρίες για υποτιθέμενα μυστικά σχέδια μίας ισχυρής κοινωνικής ομάδας που εξυπηρετούν την προώθηση των συμφερόντων της σε βάρος των υπολοίπων. Είναι τόσο παλιές όσο και η ανθρωπότητα. Ας δούμε για ποιον λόγο είναι τόσο δημοφιλείς.

    Εξελικτικά είμαστε οι απόγονοι εκείνων που ανησυχούσαν υπερβολικά και έβλεπαν κινδύνους παντού. Οι πρόγονοί μας, που πίσω από κάθε θάμνο υπέθεταν πως κρύβεται κάποιο ζώο που τους κυνηγάει και αντίστοιχα φρόντιζαν να προφυλαχθούν, επιβίωσαν αρκετά, ώστε να μας μεταφέρουν τα γονίδιά τους. Την τάση αυτή να βλέπουμε παντού κίνδυνο την έχουμε κληρονομήσει από τους προγόνους μας.
    Ως όντα με ένστικτο επιβίωσης έχουμε ανάγκη να πιστεύουμε πως ο κόσμος μας είναι ασφαλής και προβλέψιμος. Αντίθετα, η ύπαρξή μας υπόκειται σε ασθένειες, πολέμους και απρόβλεπτες καταστάσεις. Η κατάσταση αυτή ενεργοποιεί την λειτουργία της γνωστικής ασυμφωνίας. Όταν, δηλαδή, συναντούμε καταστάσεις που έρχονται σε αντίθεση με τις βαθιές μας πεποιθήσεις, βλέπουμε τα δεδομένα με τέτοιο τρόπο που εξυπηρετεί τα πιστεύω και τις ανάγκες μας. Αντί, λοιπόν, να φοβόμαστε πως κινδυνεύουμε από τον κορονοϊό, είναι πιο ασφαλές συναισθηματικά να πιστεύουμε πως είναι κατασκεύασμα των κυβερνήσεων για να μας κρατούν σε τάξη.

    Προκατάληψη της προσοχής
    Ταυτόχρονα, λειτουργεί η ‘προκατάληψη της προσοχής’, δηλαδή το να δίνουμε σημασία μόνο στα δεδομένα που συμφωνούν με την άποψή μας και να απορρίπτουμε όλα τα άλλα. Έτσι, ενώ είναι αβάσιμο το ότι τα εμβόλια περιέχουν μικροτσίπ, πολλοί επιμένουν πως βρήκαν αποδείξεις.
    Ουσιαστικά, πρώτα αποφασίζουμε πως έχουμε δίκιο και μετά ‘βλέπουμε’ μόνο όσα το επιβεβαιώνουν.

    Επίσης, το γεγονός πως στο παρελθόν αποδείχθηκαν ως πραγματικές (ελάχιστες) θεωρίες που νοούνταν ως ‘συνωμοσία’, σίγουρα συμπτωματικά, ενισχύει τη θέση όσων τις πιστεύουν γενικότερα.
    Ακόμα, όμως, και αν αποδειχθεί πως δεν ισχύει αυτό που πιστεύουν, ο πνευματικός κόπος, ώστε να αλλάξουν γνώμη και συνήθειες, είναι σίγουρα μεγαλύτερος από το να προσαρμόσουν αυτό που βλέπουν στις δικές τους ιδέες: ότι δεν κάνουν εκείνοι λάθος, αλλά οι πλούσιοι/ισχυροί προσπαθούν να τους φιμώσουν και για αυτό δεν υπάρχουν αποδείξεις για τη θέση τους.
    Οι άνθρωποι με ναρκισσιστικά στοιχεία είναι πιο επιρρεπείς στις θεωρίες αυτές. Πρόκειται για άτομα με βαθιά ανασφάλεια πως δεν αξίζουν πολύ, την οποία υπεραναπληρώνουν με την εμπλοκή τους σε οτιδήποτε δείχνει πως είναι ξεχωριστοί. Ένα μέσο είναι και οι θεωρίες συνωμοσίας, ακριβώς επειδή τις πιστεύουν λίγοι και «εκλεκτοί».
    Εξάλλου, συχνά μπορεί να μην πιστεύουν στην ίδια θεωρία, είναι, όμως, πολύ πιθανό να βρουν κοινό έδαφος στην πεποίθηση πως υπάρχουν συνωμοσίες, και έτσι βρίσκουν συμμάχους στην μοναδικότητά τους.

    Τα άτομα από τα χαμηλότερα κοινωνικοοικονομικά στρώματα είναι επίσης πιο πιθανό να πιστεύουν σε θεωρίες συνωμοσίας, διότι, λόγω γνωστικής ασυμφωνίας, είναι πιο ανώδυνο να πιστεύουν πως η ζωή τους δεν βελτιώνεται παρά το διαρκή κόπο τους, λόγω κρυφών συνωμοσιών εναντίον τους και όχι επειδή στερήθηκαν βασικά εφόδια, όπως ευκαιρίες εκπαίδευσης. Έτσι, βρίσκουν ασφάλεια στην ιδέα ότι, αν παίξουν σωστά το «παιχνίδι», θα τα καταφέρουν.
    Προωθώντας την παιδεία και την κριτική σκέψη, μπορούμε να διαμορφώσουμε μία κοινωνία όπου θα επενδύουμε πνευματική ενέργεια για την πραγματική βελτίωση των συνθηκών της ζωής μας.
    Η ψυχοθεραπεία, επίσης, μπορεί να μας μάθει πως να διαχειριζόμαστε εκείνες τις ανασφάλειες που μας οδηγούν σε ακατάλληλους τρόπους σκέψης.