Οι άντρες ή οι γυναίκες κινδυνεύουν περισσότερο από την έλλειψη άσκησης;

Στα επόμενα 2 λεπτά θα μάθεις:

– Ποιο φύλο είναι πιο επιρρεπές στην αδράνεια.

– Πόσο αυξάνεται ο κίνδυνος του θανάτου από την έλλειψη άσκησης.

Ο καθιστικός τρόπος ζωής επηρεάζει πολύ τους άνδρες και τις γυναίκες και είναι εξίσου κακός και για τους δύο.

Έχει επιβεβαιωθεί για αμφότερους ότι η έλλειψη άσκησης αυξάνει τον κίνδυνο ανάπτυξης καρδιακών παθήσεων, παχυσαρκίας, διαβήτη, οστεοπόρωσης – ξέρεις ποια είναι η καλύτερη άσκηση για την οστεοπόρωση; – εγκεφαλικού επεισοδίου και πρόωρου θανάτου.

Για τους άνδρες, αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης κεντρικής παχυσαρκίας (κοιλιά), γεγονός που αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη.

Από την άλλη, για τις γυναίκες αυξάνει το λίπος στα ισχία και το στήθος, που μπορεί να ενισχύσει τον κίνδυνο ανάπτυξης ορισμένων καρκίνων, όπως ο καρκίνος του μαστού και του τραχήλου της μήτρας.

Οι διαφορές των φύλων σε νούμερα

Σύμφωνα, πάντως με νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε στο South China Morning Post και πραγματοποιήθηκε από το Τμήμα Υγείας του Πανεπιστημίου του Χονγκ Κονγκ, ο καθιστικός τρόπος ζωής είναι πιο επικίνδυνος για την υγεία από το κάπνισμα!

Οι ερευνητές εξέτασαν το επίπεδο της σωματικής δραστηριότητας σε σχέση με τη θνησιμότητα και διαπίστωσαν ότι το 20% όλων των θανάτων ατόμων 35 ετών και άνω αποδόθηκε στην έλλειψη σωματικής δραστηριότητας.

Ο καθιστικός τρόπος ζωής είναι πιο επικίνδυνος για την υγεία από το κάπνισμα!

Όσον αφορά σε συγκεκριμένες ασθένειες, ο κίνδυνος θανάτου από καρκίνο αυξήθηκε κατά 45% στους άνδρες και κατά 28% στις γυναίκες λόγω της έλλειψης φυσικής δραστηριότητας.

Ο κίνδυνος θανάτου από αναπνευστικές παθήσεις ήταν 92% υψηλότερος για τους άνδρες και 75% για τις γυναίκες.

Τέλος, ο κίνδυνος θανάτου από καρδιακές παθήσεις ήταν 52% υψηλότερος για τους άνδρες και 28% υψηλότερος για τις γυναίκες, λόγω έλλειψης σωματικής δραστηριότητας.

Οι άνδρες τελικά κινδυνεύουν περισσότερο

Από τα νούμερα που αποκάλυψε η έρευνα φαίνεται ξεκάθαρα ότι οι άνδρες βρίσκονται σε υψηλότερο κίνδυνο θνησιμότητας από σωματική αδράνεια τουλάχιστον κατά 56%.

Παρόλα αυτά, τα οφέλη της άσκησης είναι δεδομένα και για τα δύο φύλα. Επομένως, είναι πολύ σημαντικό, ιδίως καθώς μεγαλώνουμε, να συνεχίσουμε να κινούμαστε, να διατηρούμε ευελιξία και να ασκούμαστε προκειμένου να διατηρούμε καλή τη φυσική μας κατάσταση. Όποιο κι αν είναι το φύλο μας.

Μήπως ήρθε η ώρα να ξεκινήσεις γυμναστική; Και αν όχι μόνος σου, γυμνάσου με παρέα! Οι επιστήμονες λένε ότι σου κάνει καλό!

Γιάννης Μπιτζούνης, Καθηγητής Φυσικής Αγωγής

Πηγή: www.logodiatrofis.gr

Το νανούρισμα και το φιλί καληνύχτας, ποτέ μην τα ξεχνάς.

Όσο κουρασμένη και να είσαι.

Όσο και αν βιάζεσαι.

Οδήγησε το μωρό σου στα χέρια του Μορφέα.

Ντύσε την ιερή εκείνη στιγμή με μελωδία.

Είσαι ολόκληρη μια προσευχή.

Είσαι εκείνη που μαθαίνει στη νέα αυτή ψυχή να εμπιστεύεται τον κόσμο των ονείρων.

Είσαι η αγκαλιά που θα του μάθει να εμπιστεύεται και το σκοτάδι που φέρνει η νύχτα.

Το νανούρισμα και το φιλί της καληνύχτας, ποτέ μη τα ξεχνάς.

Μέσα από τις αισθήσεις της ακοής και της αφής, μαθαίνεις στο παιδί σου…να εμπιστεύεται, να αφήνεται.

Την ώρα της μελωδίας… γίνεσαι ο φύλακάς της πύλης των ονείρων του.

Η φωνή σου γίνεται η μετάβαση από το κόσμο του συνειδητού στον μαγευτικό βυθό του ασυνειδήτου.

Καθώς τραγουδάς, δένεστε με μια κλωστή. Ησυχάζει ο ένας τον άλλο.

Ξεκουράζονται οι φόβοι,συνδέονται οι ατρόμητες ψυχές.

Πίσω από το ψιθύρισμα σου, πίσω από το άγγιγμα των φιλιών σου…κρύβεται μια σιωπηλή υπόσχεση.

Μη ξεχνάς ποτέ να την ανανεώνεις.

«Κάνε όνειρα μεγάλα.

Τώρα σε φροντίζω εγώ, μη μου ανησυχείς».

Χαρά Βλαχοδήμου

Ψυχολόγος

Πηγή: www.infokids.gr

Η ζωή κατά την διάρκεια της καραντίνας, μπορεί να μην ήταν ιδιαίτερα ευχάριστη, όμως έδωσε στους περισσότερους από εμάς μερικά καλά μαθήματα υπομονής. Για κάποιους, μάλιστα, έφερε αλλαγές που λειτούργησαν περισσότερο ως «δώρα» ή ως μικρές «αποκαλύψεις», οι οποίες θα συνεχίσουν να τους ακολουθούν για πολύ καιρό μετά…

Σε ένα ενδιαφέρον αφιέρωμα, η ιστοσελίδα Guardian ζήτησε από Βρετανούς συγγραφείς να αναφέρουν τις συνήθειες που καθιέρωσαν στην καραντίνα και που έχουν σκοπό να διατηρήσουν βγαίνοντας από αυτήν. Πολλοί ήταν αυτοί που μίλησαν για συλλογές βιβλίων και δίσκων, κάποιοι αναφέρθηκαν στην ενασχόλησή τους με την κηπουρική ή τη γιόγκα και ορισμένοι -πιο γήινοι- μνημόνευσαν ορισμένα οικογενειακά «έθιμα», με τα οποία πολλοί θα ταυτιστείτε. Παραθέτουμε κάποια από αυτά και συμπληρώνουμε τα υπόλοιπα με τις συνήθειες που είμαστε σίγουροι ότι καθιερώσετε κι εσείς:

Επιστροφή στο οικογενειακό τραπέζι

Πόσο καιρό είχατε να καθίσετε όλοι μαζί σαν οικογένεια και να φάτε, χωρίς κάθε τόσο να χτυπά το τηλέφωνο για κάποια δουλειά ή χωρίς τα παιδιά να βιάζονται για να προλάβουν κάποια δραστηριότητα; Κατά την διάρκεια της καραντίνας, οι περισσότερες οικογένειες επέστρεψαν στο οικογενειακό τραπέζι και -το καλύτερο;-…

Η απόλαυση του σπιτικού φαγητού

…απόλαυσαν φρέσκα, νόστιμα, μαγειρεμένα με αγάπη, σπιτικά γεύματα, αφού πλέον οι γονείς είχαν όλον τον χρόνο του κόσμου να ασχοληθούν σοβαρά με το μαγείρεμα και τη διατροφή της οικογένειας. Δεν είναι τυχαίο, ότι τα σούπερ μάρκετ «άδειασαν» κατά την διάρκεια της καραντίνας και παρατηρήθηκαν ελλείψεις σε πρώτες ύλες όπως μαγιά, ζάχαρη και αλεύρι.

Πολύ καλό ξεκαθάρισμα

Αναφερόμαστε ως επί το πλείστον σε όσους δεν εργάζονταν στην καραντίνα, οπότε είχαν μπροστά τους όλο τον χρόνο του κόσμου για να κάνουν δουλειές που όλο ανέβαλλαν στο σπίτι. Μία πραγματικά ουσιαστική, από όλες αυτές, είναι το «ξεκαθάρισμα» και «ξεπέταγμα» παλιών και άχρηστων αντικειμένων, καθώς και η τακτοποίηση συρταριών και ντουλαπιών. Δεν φαντάζεστε πόσο σημαντικό είναι αυτό για την καλή «ενέργεια» του σπιτιού σας, αλλά και για την δική σας ψυχική ηρεμία.

Ξεκαθάρισμα ΚΑΙ στα social media

Πολλοί ήταν αυτοί που βρήκαν τον χρόνο να «ξεκαθαρίσουν» και τους λογαριασμούς τους στα social media, διαγράφοντας οριστικά και δια παντός «φίλους» με τους οποίους δεν υπήρχε λόγος να διατηρούν πια καμία επαφή… Αυτό κι αν επιφέρει ψυχική ηρεμία!

«Κορίτσια, εσείς με τη ρίζα τι κάνετε;»

Η παραπάνω ήταν μία από τις συνηθέστερες ερωτήσεις στα γκρουπ των μαμάδων στα social, κατά την διάρκεια της καραντίνας, στην οποία, βέβαια, δεν ήταν λίγες εκείνες που απαντούσαν με φωτογραφίες τους με σπιτικές βαφές μαλλιών. Υπήρξαν, όμως, και κάποιες -λίγες ομολογουμένως αλλά πραγματικά θαρραλέες- που πήραν απόφαση πως το γκρίζο χρώμα των μαλλιών τους είναι πραγματικά μια χαρά και πως δεν θα αγχωθούν ξανά για το επόμενο ραντεβού στο κομμωτήριο.

Καθημερινό τρέξιμο ή περπάτημα

Επίσης λίγοι αυτοί που διατήρησαν την καθημερινή άσκηση με τρέξιμο ή περπάτημα και μετά την καραντίνα, όμως οπωσδήποτε άξιοι αναφοράς, αφού συνεχίζουν να κάνουν ένα πολύτιμο δώρο ζωής στον οργανισμό τους.

Το πλύσιμο των χεριών έγινε επιτέλους σοβαρή υπόθεση

Σοβαρά τώρα, πόσοι αφιερώνατε τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα για να πλύνετε τα χέρια σας πριν την καραντίνα και -το κυριότερο- πόσοι είχατε μάθει και στα παιδιά σας να κάνουν σωστά το ίδιο;

Γίναμε και λίγο πιο πολιτισμένοι;

Μπορεί ως εικόνα να μας ξενίζει ή και να μας προκαλεί μια κάποια θλίψη, αλλά είμαστε βέβαιοι, ότι για τους εργαζόμενους σε χώρους υπηρεσιών και σε ταμεία, π.χ. σε καφετέριες, οι ουρές με αποστάσεις ανάμεσα στους πελάτες τους βοηθούν να κάνουν την δουλειά τους πολύ πιο εύκολα!

Διάβασμα και παιχνίδι με τα παιδιά

Φτιάξαμε παζλ, βγάλαμε έξω ΟΛΑ τα παλιά μας παιχνίδια, τα ξαναθυμηθήκαμε και τα χαρήκαμε, ζωγραφίσαμε, διαβάσαμε πολλά βιβλία τα οποία στη συνέχεια ανταλλάξαμε και με φίλους μας και, χωρίς το παραμικρό έξοδο, θυμηθήκαμε πως τελικά, όταν είμαστε όλοι μαζί, δεν μας λείπει τίποτα!

Ζωή… ποδήλατο!

Και ναι –θα το πούμε μια ακόμα φορά- οι άδειοι δρόμοι τις μέρες των πολύ αυστηρών μέτρων (π.χ. θυμάστε την Κυριακή του Πάσχα;) ήταν πραγματική απόλαυση, όχι μόνο για περπάτημα αλλά και για ανέμελη ποδηλασία με τα παιδιά μας! Ευχαριστηθήκαμε το ποδήλατο όσο ποτέ, πολλοί αγοράσαμε νέο, και δώσαμε όρκο να συνεχίσουμε τις ορθοπεταλιές και μετά την επιστροφή στις «κανονικές» συνθήκες –για να δούμε, θα μας βοηθήσει η πόλη μας να τον τηρήσουμε;

Πηγή: www.infokids.gr

Η Health Editor Προτείνει:

Η αποδοχή της πολιτικής που ακολουθήθηκε για την αναχαίτηση της επιδημίας, η ανάδειξη της αξίας και των ικανοτήτων του ιατρικού κόσμου αλλά και η χαλάρωση το τελευταίο χρονικό διάστημα των μέτρων προφύλαξης που εγκυμονεί κινδύνους είναι μερικά από τα ενδιαφέροντα στοιχεία που αποτυπώθηκαν στην έρευνα για την υγεία που διενεργήθηκε από την εταιρία ALCO για λογαριασμό του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών. H έρευνα πραγματοποιήθηκε το μήνα Μάιο σε 1.000 άτομα από όλη την Ελλάδα και σε 400 ιατρούς μέλη του ΙΣΑ του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που προέκυψαν η σημαντική μείωση των εισοδημάτων του ιατρικού κόσμου στον ιδιωτικό τομέα είναι αντιστρόφως ανάλογη με την αποδοχή των πολιτών που αυξήθηκε κατακόρυφα μετά την επιδημία. Η υγειονομική κρίση ανέδειξε τις ικανότητες των Ελλήνων ιατρών, των οποίων η εικόνα στην κοινωνία ενισχύθηκε εντυπωσιακά και οδήγησε σε βελτίωση της αντίληψης των πολιτών για το σύστημα δημόσιας υγείας. Ωστόσο για ένα ποσοστό 61% των γιατρών στον ιδιωτικού τομέα η απώλεια του εισοδήματος, εξαιτίας της πανδημίας υπερβαίνει το 25%.

Το σύνολο των ευρημάτων της έρευνας, αποτυπώνει εικόνα αποδοχής για τα σχετικά με τον κορωνοιό μέτρα αλλά και εικόνα μειούμενης ανησυχίας και χαλάρωσης σε σχέση με την εφαρμογή τους.

Σχολιάζοντας τα ευρήματα της έρευνας ο Πρόεδρος του ΙΣΑ Γ.Πατούλης τόνισε τα εξής:

« Η Ελληνική κοινωνία βγαίνει περισσότερο δυνατή και συσπειρωμένη από την πρωτοφανή υγειονομική κρίση που αντιμετώπισε η χώρα μας. Οι πολίτες αντελήφθησαν το δίχτυ προστασίας που δημιούργησε η πολιτεία και ο ιατρικός κόσμος, ο οποίος με αυταπάρνηση βρέθηκε στην πρώτη γραμμή της μάχης. Αναδείχθηκε το υψηλό επιστημονικό επίπεδο των Ελλήνων γιατρών και αυτό είναι μια ηθική ικανοποίηση. Ωστόσο, η σημαντική απώλεια των εισοδημάτων τους απειλεί τη βιωσιμότητα του ιδιωτικού τομέα κάτι το οποίο πρέπει να λάβει υπόψη της η πολιτεία. Θα πρέπει επίσης να γίνει κατανοητό ότι ο αόρατος εχθρός εξακολουθεί να μας απειλεί και σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να χαλαρώνουμε τα μέτρα προφύλαξης»

Από την πλευρά του ο κ. Κώστας Παναγόπουλος Διευθύνων Σύμβουλος της ALCO δήλωσε τα εξής:

«Εικόνα εντελώς διαφορετική, σε σχέση με εκείνη των προηγούμενων ετών, αποτυπώνει  η έρευνα της ALCO για τον Ιατρικό Σύλλογο Αθηνών. Με αφετηρία την ευρύτατη αποδοχή των σχετικών με την πανδημία μέτρων, τόσο το σύνολο της κοινωνίας, όσο ειδικότερα οι ιατροί, εκτιμούν ότι η αντιμετώπιση της πρωτόγνωρης υγειονομικής κρίσης είναι μέχρι σήμερα επιτυχής. Η εκτίμηση αυτή έχει οδηγήσει σε πολύ μεγάλη βελτίωση της αντίληψης για το σύστημα Δημόσιας Υγείας, αλλά και έχει αναδείξει με θεαματικό τρόπο  τις ικανότητες και την αξία των Ελλήνων ιατρών».

Τα συμπεράσματα της έρευνας

Ειδικότερα, από την έρευνα προέκυψαν τα εξής:

• Η ανησυχία για τον κορονοϊό μειώνεται (1 στους 3 ανησυχεί πλέον λίγο ή καθόλου). Η γνώση των απαραίτητων μέτρων προφύλαξης είναι καθολική η εφαρμογή τους, όμως, όχι, αφού το 44% εφαρμόζει τα μέτρα αρκετά, ενώ το 8% λίγο. Είναι προφανές ότι ο περιορισμός της ανησυχίας έχει οδηγήσει σε χαλάρωση της τήρησης των μέτρων, κάτι που μπορεί να εγκυμονεί κινδύνους.
• Η μεγάλη πλειονότητα θεωρεί  ότι τα μέτρα που εφαρμόστηκαν για τον κορονοϊό είναι αυτά που πρέπει, όμως, το 25% πιστεύει ότι ήταν αυστηρότερα απ’ όσο έπρεπε, ενώ το 15% εκτιμά ότι η άρση των μέτρων εξελίσσεται πιο αργά απ’ ότι θα έπρεπε.
• Η αντίληψη της κοινωνίας για τους ιατρούς, αλλά και για το σύστημα δημόσιας υγείας  βελτιώθηκε σημαντικά, μετά την πανδημία. Ειδικότερα για τους ιατρούς,  το σχετικό ποσοστό φτάνει το εντυπωσιακό 61%.
• Σε αντίθεση με την ενισχυμένη εικόνα τους, ωστόσο οι ιατροί είδαν την κίνηση στα ιατρεία τους να μειώνεται πολύ σημαντικά (64% δηλώνει ότι περιόρισε τις σχετικές επισκέψεις).
• Η αναγνωσιμότητα του συστήματος πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας αυξάνεται  με αργό ρυθμό (ξεπέρασε οριακά το 50%),  όπως και η αντίληψη για θετική επίδραση του στις παρεχόμενες υπηρεσίες

Η στάση του ιατρικού κόσμου

Η μεγάλη πλειονότητα των ιατρών συμφωνεί απολύτως με τα μέτρα  που έλαβε η Πολιτεία (83%),αλλά και με τον ρυθμό άρσης τους (72%).

Καθολική εμφανίζεται να είναι στον ιδιωτικό τομέα η τήρηση των μέτρων στους χώρους εργασίας (98%),  σε αντίθεση με το δημόσιο τομέα  όπου ένα 12% δηλώνει ότι τα μέτρα δεν τηρήθηκαν, ενώ το 21% των ιατρών αναφέρει ελλείψεις σε μέσα προφύλαξης.

Δεύτερος βασικός άξονας της έρευνας είναι  η αντίληψη, για πρώτη φορά, των ιατρών του δημόσιου τομέα  περί σταθεροποίησης των συνθηκών και των αμοιβών.

Στα δημόσια νοσοκομεία, την ίδια στιγμή που στο επίπεδο παροχής υπηρεσιών αποτυπώνεται τάση ελαφράς βελτίωσης.  Συνολικά, οι ιατροί εκτιμούν ότι το σύστημα Δημόσιας Υγείας ανταποκρίθηκε με επιτυχία στις αυξημένες ανάγκες της πανδημίας(92% – 47% πλήρως και 45% αρκετά), ενώ, για πρώτη φορά,  αξιολογούν το επίπεδο περίθαλψης ως ισάξιο με εκείνο των Ευρωπαϊκών χωρών.

Τρίτος βασικός άξονας, η αποτύπωση πολύ σημαντικών απωλειών εισοδήματος στους γιατρούς του ιδιωτικού τομέα, εξαιτίας της πανδημίας. Το 61% εκτιμά ότι η μείωση υπερβαίνει το 25%, ενώ ένα πρόσθετο 18%  εκτιμά ότι ή μείωση κυμαίνεται μεταξύ 11 και 25%.

Τέταρτος βασικός άξονας είναι η μεγάλη αλλαγή της στάσης των ιατρών σε σχέση με την πολιτική της κυβέρνησης στο χώρο της υγείας.

Τα σαφώς αρνητικά ποσοστά των προηγούμενων ετών (64% το 2018 και 72% το 2019), έχουν αντιστραφεί πλήρως, με τη θετική αξιολόγηση να φτάνει το 71%  (13% πολύ θετικά και 58% θετικά).

Σε ότι αφορά το ειδικότερο ζήτημα  του νέου συστήματος πρωτοβάθμιας φροντίδας, η εικόνα έχει μεταβληθεί σημαντικά,  με τους ιατρούς του ιδιωτικού τομέα να είναι πλέον μοιρασμένοι (39% θετικοί, 35% αρνητικοί, 26% δεν γνωρίζουν), σε σχέση με το 65% αρνητικών κρίσεων του 2019.

Πολύ πιο θετική είναι πλέον και η εικόνα σε σχέση με την επίδραση του συστήματος στη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών (41% έναντι 37% που διαφωνεί), ενώ παραμένει έντονα αρνητική (83%), η αντίληψη για την προσφορά από το νέο σύστημα αξιοπρεπούς αμοιβής  και σωστών επαγγελματικών συνθηκών στους ιατρούς.

Επιμέλεια: Νεκταρία Καρακώστα

Είμαστε ήδη στη 2^η φάση της πανδημίας από το νέο κορωνοϊό και οι συζητήσεις πλέον επικεντρώνονται όχι στα μοριακά τεστ ανίχνευσης του ίδιου του ιού, αλλά στα τεστ αντισωμάτων (ορολογικά τεστ) που καταγράφουν την αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος μετά από επαφή ενός ατόμου με τον ιό.

Οι έλεγχοι για την παρουσία αντισωμάτων έναντι του SARS-CoV-2 δεν περιορίζονται πλέον μόνο σε ασθενείς με COVID-19. Ξεκίνησαν να χρησιμοποιούνται για τη σάρωση μεγάλων πληθυσμιακών ομάδων τόσο στις ΗΠΑ όσο και στην Ευρώπη. Πολλά ερωτήματα όμως παραμένουν αναπάντητα και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας δικαίως εκφράζει τους προβληματισμούς του. Για παράδειγμα, σε ποιούς και πότε πρέπει να γίνεται ο έλεγχος με τεστ αντισωμάτων? πόσο αξιόπιστα είναι τα τεστ αντισωμάτων που κυκλοφορούν στο εμπόριο? ποιες είναι οι πιθανότητες το αποτέλεσμα να είναι ψευδώς θετικό ή ψευδώς αρνητικό? η παρουσία αντισωμάτων στο αίμα, μας προφυλάσσει από επόμενη λοίμωξη? και αν ναι, για πόσο χρονικό διάστημα? ποιες είναι οι ατομικές και συλλογικές επιπτώσεις στην κοινότητα, αν ψευδώς θετικά άτομα επιστρέψουν στο χώρο εργασίας τους? πόσο μεγάλος είναι ο κίνδυνος σε άτομα που θα επιδιώξουν να εκτεθούν στον ιό ελπίζοντας ότι θα αναπτύξουν αντισώματα? Αν και ακόμα οι απαντήσεις είναι αβέβαιες, είναι σαφές είναι ότι η ερευνητική προσπάθεια πολλών ομάδων έχει συμβάλλει καθοριστικά στη βελτίωση της αξιοπιστίας (ειδικότητας και ευαισθησίας) των τεστ αντισωμάτων σε σύγκριση με αυτά που ήταν διαθέσιμα πριν 3 μήνες.

Οι Καθηγητές του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Ουρανία Τσιτσιλώνη (Τμήμα Βιολογίας), Ευάγγελος Τέρπος (Ιατρική Σχολή) και Θάνος Δημόπουλος (Καθηγητής Θεραπευτικής και Πρύτανης ΕΚΠΑ), παρουσιάζουν επικαιροποιημένα δεδομένα σχετικά με το θέμα αυτό. Υπάρχουν βέβαια αρκετά προβλήματα με τα τεστ αντισωμάτων, και παρόλο που κάποια τεστ έχουν καλές προδιαγραφές και χαρακτηριστικά, όλα όσα κυκλοφορούν δεν είναι αξιόπιστα.

Τα προβλήματα εστιάζονται σε δύο κατευθύνσεις:

1)    δεν υπάρχει διαθέσιμο πρότυπο αναφοράς για τη μέτρηση της ευαισθησίας των τεστ σε ασυμπτωματικούς ανθρώπους

2)    η πλειονότητα των τεστ αντισωμάτων έχει δοκιμαστεί σε γνωστά δείγματα ασθενών με COVID-19 και μόνο συγκριτικά με θετικό μοριακό τεστ, οδηγώντας σε υπερεκτίμηση της ευαισθησίας τους. Γι’ αυτό και ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) των ΗΠΑ στο οποίο έχουν κατατεθεί προς χορήγηση Άδειας Χρήσης Έκτακτης Ανάγκης (EUA) τεστ από 200 περίπου εταιρείες, ανέλαβε ενεργό δράση: γνωρίζοντας ότι ο επιπολασμός (δηλ. η διασπορά) του κορωνοϊού είναι ιδιαίτερα χαμηλός στους περισσότερους πληθυσμούς (κάτω του 25%), απέσυρε από την κυκλοφορία τεστ αντισωμάτων με αμφισβητήσιμο έλεγχο ποιότητας και απαράδεκτα υψηλά ποσοστά σφαλμάτων, και δεν έδωσε EUA σε τεστ αντισωμάτων με σημαντικά ποσοστά ψευδώς θετικών αποτελεσμάτων (δηλ. χαμηλή ειδικότητα) ή/και ψευδώς αρνητικών αποτελεσμάτων (δηλ. χαμηλή ευαισθησία).

Προς το παρόν, ο FDA ενέκρινε EUA μόνο σε 20 τεστ (δηλ. το 10% των κατατεθειμένων).   Σε πρόσφατη συνέντευξή του ο Δρ. Normal Sharpless, Διευθυντής του Εθνικού Ινστιτούτου για τον Καρκίνο (NCI) που ανήκει στο Αμερικανικό Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας (NIH) αναφέρθηκε στους ελέγχους αξιοπιστίας των τεστ αντισωμάτων για τον SARS-CoV-2 που διενεργεί το NCI για λογαριασμό του FDA. Αξίζει να σημειώσουμε ότι το ίδιο Ινστιτούτο είχε στο παρελθόν ασχοληθεί συστηματικά και με τον έλεγχο των τεστ αντισωμάτων για τον HIV και τον HPV.

Ο Δρ. Sharpless συνόψισε τα νεότερα δεδομένα τονίζοντας τα παρακάτω:

1)    οι περισσότεροι άνθρωποι (περίπου το 99%) που έχουν μολυνθεί με κορωνοϊό θα δημιουργήσουν αντισώματα σε αρκετά υψηλό επίπεδο (τίτλο) στο περιφερικό τους αίμα μέσα σε μερικές εβδομάδες από τη μόλυνση.

2)    πολλοί άνθρωποι με κορωνοϊό μολύνονται χωρίς να το γνωρίζουν. Τα τεστ αντισωμάτων συνεπώς μπορούν να καταγράψουν πόσα άτομα σε μια περιοχή έχουν μολυνθεί (μελέτες οροεπιπολασμού), αλλά και να προβλέψουν την πιθανή αντίσταση-ανοσία κάποιου σε μελλοντική μόλυνση από τον κορωνοϊό. Αυτά τα στοιχεία θα προδιαγράψουν τις αποφάσεις για την ασφαλή κυκλοφορία των ατόμων στην κοινότητα.

3)    δεν γνωρίζουμε ακόμα αν η παρουσία αντισωμάτων όντως είναι πλήρως προστατευτική από επαναμόλυνση με το νέο κορωνοϊό. Όπως επίσης και αν η προστασία αυτή είναι μικρής ή μεγαλύτερης διάρκειας, κάτι που θα υπαγορεύσει στο άμεσο μέλλον και τη συχνότητα χορήγησης εμβολίου όταν θα είναι διαθέσιμο.

4)    21 εταιρείες προσπαθούν να απομονώσουν το ένα πιο ειδικό είδος αντισώματος που εξουδετερώνει αποτελεσματικά τον κορωνοϊό. Αν αυτό επιτευχθεί, η μαζική παραγωγή αυτού του μονοκλωνικού αντισώματος θα είναι η επόμενη ελπιδοφόρα θεραπευτική επιλογή σε βαριές περιπτώσεις COVID-19.5)    σε παγκόσμιο επίπεδο, «ανοσία της αγέλης» για τον κορωνοϊό δεν έχει επιτευχθεί. «Ανοσία της αγέλης» (ή αλλιώς προστασία της αγέλης) σημαίνει ότι ένα σημαντικό μέρος του πληθυσμού έχει ανοσία σε ένα παθογόνο. Τότε το παθογόνο εξαφανίζεται από τον πληθυσμό γιατί απλά δεν υπάρχουν αρκετοί ευαίσθητοι στο παθογόνο άνθρωποι για να μολυνθούν και να συνεχίσουν τον κύκλο μετάδοσής του.

Η επίτευξη «ανοσίας της αγέλης» σχετίζεται με τη μολυσματικότητα του ιού. Για παράδειγμα, για τον ιδιαίτερα μολυσματικό ιό της ιλαράς, το ποσοστό είναι >90%, για τον λιγότερο μολυσματικό ιό SARS-CoV ήταν 50-80%. Για τον κορωνοϊό το ποσοστό αυτό για τώρα μπορεί να υπολογιστεί μόνο θεωρητικά και μάλλον είναι της τάξης του 70%. Και για να επιτευχθεί όμως «ανοσία της αγέλης» με φυσική λοίμωξη είναι μάλλον αδύνατον. Απαιτείται η ευρεία χρήση αποτελεσματικού εμβολίου.

Ποιες είναι οι άμεσες προτεραιότητες για την αύξηση της αξιοπιστίας των τεστ αντισωμάτων:

Ø  Ο FDA απαιτεί πλέον για κάθε τεστ που κατατίθεται προς έγκριση να παρέχονται λεπτομέρειες σχετικά με την κλινική ευαισθησία και ειδικότητά του.

Ø  Τα τεστ αντισωμάτων πρέπει να χρησιμοποιούνται μόνο αν είναι εξαιρετικά ευαίσθητα και η ευαισθησία τους επιβεβαιωμένη σε σχέση με κλινικό πρότυπο αναφοράς.

Ø Τα αρνητικά αποτελέσματα ακόμη και από ένα πολύ ευαίσθητο τεστ δεν μπορούν να αποκλείσουν τη μόλυνση, κυρίως  σε άτομα με τυπικά συμπτώματα και γνωστή προηγούμενη έκθεση στο νέο κορωνοϊό. Συστήνεται ταυτόχρονος ή σε δεύτερο χρόνο επανέλεγχος των δειγμάτων με διαφορετικό τεστ, για να ξεπεραστεί η περιορισμένη ευαισθησία ενός μόνο συγκεκριμένου τεστ.Ø  Πρέπει να τεθούν τα κατώτατα όρια για τον αποκλεισμό της λοίμωξης από SARS-CoV-2 σε σχέση με κλινικά συμπτώματα άλλων νοσημάτων.

Το αισιόδοξο μήνυμα είναι ότι καθημερινά και σε όλο τον κόσμα,  οι γιατροί χρησιμοποιούν τεστ με ακρίβεια κάτω από 100%, γνωρίζοντας ότι θα υπάρχουν πάντα ψευδώς θετικά και ψευδώς αρνητικά, κρίνοντας όμως ότι τα πιθανά οφέλη από τη σωστή διάγνωση υπερτερούν των πιθανά λανθασμένων αποτελεσμάτων.

Επιπλέον, ας μην ξεχνάμε ότι και τα τεστ αντισωμάτων πρώτης γενιάς για τον HIV είχαν ειδικότητα ανάλογου εύρους με αυτές των τεστ αντισωμάτων για τον SARS-CoV-2, σήμερα όμως η ειδικότητα των τεστ για τον HIV είναι 99,5%. Ελπίζουμε ότι σύντομα, και τα τεστ αντισωμάτων για το νέο κορωνοϊό θα φθάσουν σε αυτό το επίπεδο ακρίβειας.

Επιμέλεια: Νεκταρία Καρακώστα

Tο αδιάκοπο, πολύωρο διάβασμα μπορεί να επηρεάσει την όραση των μαθητών που δίνουν πανελλήνικες, πολύ περισσότερο απ’ όσο νομίζουν.

Κούραση των ματιών, ξηροφθαλμία, πονοκέφαλος, ακόμα και θολωμένη όραση ή πόνος στον αυχένα ή στους ώμους αναφέρονται συχνά από εφήβους και νέους που μένουν με τις ώρες σκυμμένοι πάνω από τα βιβλία τους ή/και διαβάζοντας στην οθόνη του υπολογιστή, του τάμπλετ ή ακόμα και του κινητού τους.

Τα προβλήματα αυτά συνήθως είναι παροδικά και υποχωρούν όταν σταματήσει το διάβασμα. Μερικές φορές, όμως, επιμένουν και μπορεί να διαταράξουν ή να μειώσουν την οπτική ικανότητα, ενώ αν δεν αντιμετωπιστεί η αιτία τους μπορεί να επιδεινωθούν. Μακροπρόθεσμα, εξάλλου, η συνεχής ενασχόληση με μια δραστηριότητα όπως το διάβασμα ανοίγει το δρόμο για την αύξηση της μυωπίας, επειδή απαιτεί σταθερή εστίαση των ματιών σε αντικείμενα που βρίσκονται σε πολύ κοντινή απόσταση.

Όπως εξηγεί ο χειρουργός-οφθαλμίατρος Δρ Αναστάσιος Κανελλόπουλος, MD, ιδρυτής και επιστημονικός διευθυντής του Ινστιτούτου Οφθαλμολογίας LaserVision, καθηγητής Οφθαλμολογίας Πανεπιστημίου Νέας Υόρκης (NYU Medical School), η κόπωση των ματιών είναι συχνό φαινόμενο ανάμεσα στους μαθητές και τους φοιτητές που διαβάζουν πολλές ώρες. «Η κόπωση αποτελεί άμεση συνέπεια του πολύωρου διαβάσματος, ειδικά σε χώρο που δεν φωτίζεται σωστά, με οθόνες ακατάλληλες ή/και σε ένα περιβάλλον που δεν είναι εργονομικό», διευκρινίζει. «Μάλιστα, ευθύνεται για τα περισσότερα από τα οφθαλμολογικά συμπτώματα που παρουσιάζουν οι μαθητές».

Στα συμπτώματα της κόπωσης συμπεριλαμβάνονται ξηρότητα και κνησμός στα μάτια, τα οποία μπορεί να είναι κόκκινα ή ερεθισμένα. Μπορεί επίσης να αναπτυχθεί δακρύρροια, θόλωμα της όρασης, ευαισθησία στο φως, αίσθημα καύσου (κάψιμο) και δυσκολία στην εστίαση των ματιών. Τα συμπτώματα αυτά μπορεί να συνοδεύονται από πονοκεφάλους, πόνο στον αυχένα, τους ώμους ή τη ράχη, ακόμα και από δυσκολίες στον ύπνο και γενικευμένη καταπόνηση.

«Αν ένας μαθητής πάσχει ήδη από κάποια μικρού βαθμού διαθλαστική ανωμαλία (π.χ. μυωπία, αστιγματισμό) για την οποία δεν φορά διορθωτικά γυαλιά, η κόπωση των ματιών μπορεί να επέλθει πιο σύντομα και να είναι πιο έντονη», λέει ο κ. Κανελλόπουλος. «Ακόμα όμως κι αν ο μαθητής φορά διορθωτικά γυαλιά ή φακούς επαφής, μπορεί να την εκδηλώσει».

Πρόσθετο πρόβλημα δημιουργεί το γεγονός πως όταν διαβάζουμε ή γράφουμε βλεφαρίζουμε πολύ λιγότερο απ’ ό,τι όταν ασχολούμαστε με μακρινές δραστηριότητες. Μελέτες έχουν δείξει πως ειδικά όσοι διαβάζουν και γράφουν σε οθόνες, βλεφαρίζουν πέντε φορές λιγότερο από το φυσιολογικό. Όταν όμως δεν βλεφαρίζουμε επαρκώς, ξεραίνονται τα μάτια μας και μας ενοχλούν, ενώ μπορεί να μην βλέπουμε καθαρά.

Ο κίνδυνος επιδείνωσης της μυωπίας επίσης είναι εξαιρετικά σημαντικός, πόσο μάλλον που οι μαθητές οι οποίοι συμμετέχουν στις Πανελλήνιες είθισται να έχουν αφιερώσει πολλούς μήνες ή και χρόνια στο πολύωρο διάβασμα.

Πολλές μελέτες έχουν καταδείξει τη συσχέτιση της μυωπίας με το διάβασμα. Μία από τις πιο πρόσφατες πραγματοποιήθηκε το 2014 από επιστήμονες στη Γερμανία, οι οποίοι μελέτησαν σχεδόν 4.700 εθελοντές, ηλικίας 35-74 ετών. Η συχνότητα και η σοβαρότητα της μυωπίας βρέθηκε να επηρεάζονται σημαντικά από το μορφωτικό επίπεδο και πολύ λιγότερο από το οικογενειακό ιστορικό μυωπίας, το φύλο ή την ηλικία.

Ειδικότερα, όσο περισσότερα χρόνια είχαν καθίσει στα θρανία οι εθελοντές, τόσο πιθανότερο ήταν να πάσχουν από μυωπία. Από τους εθελοντές που είχαν τελειώσει την υποχρεωτική εκπαίδευση, μόνο το 24% είχαν μυωπία. Σε όσους είχαν τελειώσει κάποια βασική επαγγελματική σχολή το αντίστοιχο ποσοστό ήταν περίπου 35%. Και σε όσους είχαν τελειώσει το πανεπιστήμιο ήταν 53%.

Η μελέτη έδειξε ακόμα ότι οι βαθμοί της μυωπίας αυξάνονταν με κάθε πρόσθετο χρόνο σπουδών. Το εύρημα αυτό συνάδει με το γεγονός ότι η μυωπία, ιδιαίτερα η υψηλή (ή εκφυλιστική) μορφή της, σταθεροποιείται μετά την ενηλικίωση. Σύμφωνα με την Αμερικανική Ακαδημία Οφθαλμολογίας (ΑΑΟ) η σταθεροποίηση της υψηλής μυωπίας συμβαίνει στις ηλικίες 20 έως 30 ετών.

Τι να κάνουν οι μαθητές

Ευτυχώς, οι μαθητές μπορούν να λάβουν πολλά μέτρα για να προστατεύσουν την όρασή τους. Το πρώτο που χρειάζονται είναι να βεβαιωθούν πως διαβάζουν σε ένα σωστά φωτισμένο δωμάτιο, διότι το ημίφως αλλά και το έντονο φως κουράζουν τα μάτια. Ο Δρ. Κανελλόπουλος συνιστά να μην βρίσκονται οι πηγές του φωτός πάνω από το κεφάλι των μαθητών, αλλά στο πλάι. Αν από το παράθυρο μπαίνει πολύ δυνατό φως, καλό είναι να μισοκλείνουν τα στόρια ή την κουρτίνα.

Απαραίτητο είναι ακόμα να αποφευχθούν οι αντανακλάσεις στην οθόνη του υπολογιστή (π.χ. με κατάλληλη τοποθέτησή της ως προς τις πηγές φωτισμού). Αν αυτό δεν είναι εφικτό, καλό είναι να επενδύσουν σε κάποιο αντιθαμβωτικό προϊόν (οθόνη ή φίλτρο). Όσον αφορά την ένταση του φωτός, ιδανική είναι όποια δεν ενοχλεί τον μαθητή στο διάβασμά του. Ωστόσο οι μαθητές δεν πρέπει να διαβάζουν στο ημίφως, ούτε το βράδυ με φακό ή μόνο με το φως από την οθόνη του υπολογιστή. Καλό είναι επίσης να μην διαβάζουν στη βεράντα ή άλλο υπαίθριο χώρο όταν έχει πολύ ήλιο, διότι η λάμψη του μπορεί να κουράσει τα μάτια τους.

Πολύ σημαντικό είναι επίσης να κάνει ο μαθητής διάλειμμα κάθε 20 λεπτά για 20 δευτερόλεπτα. Στο διάστημα αυτό, πρέπει να κοιτάζει κάτι που θα βρίσκεται σε απόσταση τουλάχιστον 6 μέτρων (ιδανικά, να κοιτάζει τον ορίζοντα από το παράθυρο). Το διάλειμμα αυτό ξεκουράζει πολύ τα μάτια, κατά τον Δρ. Κανελλόπουλο.

Οι μαθητές πρέπει επίσης να έχουν το νου τους για να βλεφαρίζουν συχνά, ώστε να διατηρούν καλά ενυδατωμένα τα μάτια τους. Δεν πρέπει ακόμα να κάθονται πολύ κοντά στην οθόνη, όσο βολικό κι αν τους φαίνεται αυτό, ενώ πρέπει να χρησιμοποιούν μεγάλη γραμματοσειρά όταν γράφουν στο κομπιούτερ (ειδάλλως να αυξήσουν το ζουμ). Πολύ σημαντικό είναι επίσης να προσέξουν το contrast (αντίθεση) της οθόνης (δεν πρέπει να είναι πολύ φωτεινή, αλλά ούτε και σκούρα), καθώς και να γράφουν με μαύρα γράμματα σε λευκό φόντο (είναι η καλύτερη αντίθεση για τα μάτια).

Αν, εξάλλου, έχουν τη δυνατότητα, καλό είναι να τυπώνουν κάποια κείμενα ώστε να τα διαβάζουν σε χαρτί (έτσι θα αλλάζει και η στάση του σώματός τους). Πρέπει επίσης να κάθονται με ίσια πλάτη και με το πάνω μέρος της οθόνης του υπολογιστή τους στο ίδιο επίπεδο με τα μάτια τους, ώστε να μην καμπουριάζουν.

«Οι μαθητές πρέπει να θυμούνται ότι και ο τρόπος ζωής επίσης επηρεάζει την όραση», τονίζει ο Δρ. Κανελλόπουλος. «Επομένως, πρέπει να αποφεύγουν το κάπνισμα, να τρώνε υγιεινά (χρειάζονται καθημερινά φρούτα και λαχανικά) και να κοιμούνται αρκετά. Ειδικά όσον αφορά τον ύπνο πρέπει να γνωρίζουν ότι η έλλειψή του μπορεί να οδηγήσει σε σπασμούς των οφθαλμικών μυών, οι οποίοι είναι πολύ ενοχλητικοί. Η έλλειψη ύπνου μπορεί επίσης να επιδεινώσει την ξηροφθαλμία. Και το τελευταίο που χρειάζονται είναι να μην αποδώσουν καλά στο διαγώνισμά τους επειδή τους “έκαιγαν” τα μάτια τους και δεν τους επέτρεπαν να δουν καθαρά ή να συγκεντρωθούν».

Επιμέλεια: Νεκταρία Καρακώστα

Η Health Editor Προτείνει:

Ο κνησμός στο δέρμα του κρανίου είναι ένα πρόβλημα που πολλοί άνθρωποι παρουσιάζουν κάποια στιγμή στη ζωή τους. Όταν εκδηλώνεται συχνά είναι ανυπόφορος και ο πάσχων νομίζει ότι δεν θα σταματήσει ποτέ.

Όπως εξηγεί ο κ. Μάρκος Μιχελάκης, Δερματολόγος-Αφροδισιολόγος (Αισθητική Δερματολογία-Δερματοχειρουργική), πολλές είναι οι διαταραχές και οι παθήσεις που μπορεί να προκαλέσουν κνησμό στο κρανίο. Η πιο συνηθισμένη είναι η πιτυρίδα, αλλά υπάρχουν και πολλές άλλες, όπως μυκητιάσεις, αυτοάνοσα νοσήματα, αλλεργικές αντιδράσεις κ.λπ.

«Ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να απαλλαγεί κάποιος από τον κνησμό στο δέρμα του κρανίου είναι να ανευρεθεί η αιτία που τον προκαλεί», λέει. «Ειδάλλως, μπορεί να ξύνει επίμονα ή και επιθετικά το κεφάλι του. Σε τέτοια περίπτωση μπορεί να προκαλέσει βλάβη στο δέρμα και στους θυλάκους των τριχών, με συνέπεια την δημιουργία πληγών ή ακόμα και την -ευτυχώς παροδική- τριχόπτωση».

Ο κ. Μιχελάκης αναλύει μερικές από τις πιο συχνές αιτίες κνησμού στο δέρμα του κεφαλιού.

Πιτυρίδα και σμηγματορροϊκή δερματίτιδα. Η πιτυρίδα είναι μία δερματική διαταραχή που χαρακτηρίζεται από αίσθημα ήπιου κνησμού και τη δημιουργία μικρών, λευκών φολίδων, κολλημένων στην βάση της τρίχας. Ουσιαστικά είναι μία μορφή ξηροδερμίας στο δέρμα του κεφαλιού.

Η πιτυρίδα προσβάλλει σχεδόν έναν στους δύο ενήλικες και συνήθως αρχίζει στην εφηβεία. Οι άνδρες την εκδηλώνουν συχνότερα από τις γυναίκες. Η πιτυρίδα μπορεί να συνεχιστεί μέχρι τη μέση ηλικία και ύστερα να σταματήσει, αλλά σε μερικούς πάσχοντες μπορεί να συνεχιστεί για όλη τους τη ζωή.

Η αιτία της δεν είναι σαφής, αλλά στις περισσότερες περιπτώσεις πιστεύεται ότι εμπλέκεται ένας λιπόφιλος μύκητας που λέγεται malassezia furfur. Ο μύκητας αυτός τρέφεται από το λίπος (σμήγμα) που υπερπαράγει το δέρμα των ατόμων με πιτυρίδα.

Η πιτυρίδα συσχετίζεται στενά με μία άλλη δερματοπάθεια που προκαλεί κνησμό στο κεφάλι, την σμηγματορροϊκή δερματίτιδα. Και στις δύο καταστάσεις παρατηρείται υπερπαραγωγή σμήγματος, ενώ συχνά ανευρίσκεται στους πάσχοντες από σμηγματορροϊκή δερματίτιδα ο ίδιος μύκητας.

Ωστόσο, η σμηγματορροϊκή δερματίτιδα εκτός από κνησμό και φολίδες σαν της πιτυρίδας προκαλεί και κοκκίνισμα και φλεγμονή στο δέρμα του κεφαλιού. Επιπλέον, μπορεί να εκδηλωθεί και στο πρόσωπο και στο στήθος. Είναι πιο συνηθισμένη στα μωρά (είναι η γνωστή «νινίδα») και στα άτομα 30-60 ετών, αλλά μπορεί να εκδηλωθεί σε όλες τις ηλικίες. Συχνά έχει κληρονομικό υπόβαθρο.

«Η πιτυρίδα και η σμηγματορροϊκή δερματίτιδα αποτελούν τις πιο συχνές αιτίες κνησμού στο κεφάλι», τονίζει ο κ. Μιχελάκης. «Σε πολλές περιπτώσεις ο κνησμός οφείλεται στην φλεγμονώδη αντίδραση του δέρματος στην ανάπτυξη του μύκητα M. furfur. Ο μύκητας αυτός φυσιολογικά ζει σε όλες τις τριχωτές περιοχές του σώματος, αλλά στις συγκεκριμένες διαταραχές υπερπαράγεται. Σε κάθε περίπτωση, πρέπει να εξακριβωθεί από τον δερματολόγο ιατρό εάν ένας ασθενής έχει απλή πιτυρίδα ή σμηγματορροϊκή δερματίτιδα, ώστε να λάβει την απαιτούμενη θεραπεία».

Αναλόγως με την αιτία και τη βαρύτητα του περιστατικού, η θεραπεία μπορεί να συμπεριλαμβάνει ειδικό σαμπουάν με σελήνιο ή πυριθειόνη του ψευδαργύρου, αντιμυκητιασικό σαμπουάν, τοπικά κορτικοστεροειδή ή/και φαρμακευτικούς αφρούς, κρέμες και αλοιφές.

Αλλεργικές και μη αντιδράσεις. Τα άτομα που πάσχουν από έκζεμα ή ατοπική δερματίτιδα μπορεί να το εκδηλώσουν και στο δέρμα του κρανίου, με συνέπεια κοκκίνισμα, φολίδες και κνησμό στο δέρμα. Υπολογίζεται ότι το 5% του πληθυσμού έχει έκζεμα στο δέρμα του κρανίου, που συχνά πυροδοτείται από το στρες, τον ιδρώτα, ερεθιστικές ουσίες κ.λπ.

Άλλοι ασθενείς μπορεί να εκδηλώνουν δερματίτιδα εξ επαφής, η οποία χαρακτηρίζεται από κνησμό και εξάνθημα. Η δερματίτιδα εξ επαφής συχνά σχετίζεται με τις βαφές των μαλλιών, ιδίως με ένα συστατικό που λέγεται παραφαινυλενεδιαμίνη (PPD) και υπάρχει κυρίως στις μαύρες βαφές.

Μπορεί επίσης ένα άτομο να έχει αλλεργία σε ένα σαμπουάν, conditioner ή σε άλλο προϊόν για τα μαλλιά. Σε τέτοια περίπτωση θα εκδηλώνει εξάνθημα με κνησμό όποτε χρησιμοποιεί το προϊόν. Η αλλεργική αντίδραση στα σαμπουάν μπορεί να προκαλεί εξάνθημα και στα βλέφαρα.

Υπάρχει επίσης περίπτωση να πάσχετε από κνησμό, ξηροδερμία και φολίδες επειδή δεν ξεβγάζετε καλά τα μαλλιά σας κατά το λούσιμο, αλλά αφήνετε μικρή ποσότητα σαμπουάν πάνω στο δέρμα.

Οι προαναφερθείσες αντιδράσεις συνήθως υποχωρούν όταν αποφεύγει ο ασθενής τον παράγοντα που τις προκαλεί. Τα ειδικά αλλεργικά τεστ που κάνει ο δερματολόγος ιατρός στο ιατρείο, μπορούν να βοηθήσουν στον εντοπισμό του αιτίου.

Νευροδερματίτιδα. Στην περίπτωση αυτή παρατηρείται έντονη φαγούρα στο δέρμα του κρανίου, ιδίως τις ώρες που χαλαρώνουμε. Η κατάσταση αυτή σχετίζεται με το άγχος και το stress.

Ψείρες. Αν και ο περισσότερος κόσμος νομίζει ότι μόνο τα μικρά παιδιά που πηγαίνουν σχολείο αναπτύσσουν ψείρες, η αλήθεια είναι ότι μπορεί να εισβάλλουν στα μαλλιά κάθε ανθρώπου, ακόμα και στα καθαρά και τα βαμμένα.

Οι ψείρες προκαλούν έντονο κνησμό, αλλά είναι μικροσκοπικές και δύσκολα φαίνονται δίχως μεγεθυντικό φακό. Ωστόσο αν κοιτάξετε από πολύ κοντά τα μαλλιά, μπορεί να παρατηρήσετε αδιόρατες κινήσεις ή, συχνότερα, τα αυγά που εναποθέτουν στα μαλλιά.

Για την αντιμετώπισή τους υπάρχουν ειδικά προϊόντα, αλλά ο κ. Μιχελάκης τονίζει πως για να αποδώσουν, πρέπει να ακολουθείτε κατά γράμμα τις οδηγίες χρήσεως.

Δερματοφυτία του τριχωτού της κεφαλής (tinea capitis). Είναι μία μυκητιασική λοίμωξη που προκαλείται από δερματόφυτα. Τα δερματόφυτα εισδύουν βαθιά στον θύλακο της τρίχας, προκαλώντας αλλοιώσεις, όπως η χαρακτηριστική αλωπεκία (δημιουργούνται κυκλικές περιοχές χωρίς τρίχες) που μεγαλώνει με τον καιρό. Η δερματοφυτία του τριχωτού προκαλεί επίσης δερματικό εξάνθημα και πολύ έντονο κνησμό.

Η δερματοφυτία του τριχωτού είναι πιο συνηθισμένη στα παιδιά. Αντιμετωπίζεται με ειδική θεραπεία από το στόμα, η οποία κατά κανόνα αποκαθιστά και την τριχοφυΐα.

Πότε πρέπει να πάτε στον γιατρό

Ο κνησμός στο κρανίο συνήθως αντιμετωπίζονται εύκολα. Ωστόσο μερικές φορές μπορεί να υποκρύπτει κάτι πιο σοβαρό, όπως αυτοάνοσα νοσήματα (π.χ. ψωρίαση), ή διάφορα άλλα δερματικά ή συστηματικά προβλήματα. Είναι λοιπόν σημαντικό να απευθυνθείτε στον δερματολόγο εάν συμβαίνει κάποιο ή κάποια από τα παρακάτω:

* Ο κνησμός δεν υποχωρεί με ειδικά, μη συνταγογραφούμενα σαμπουάν

* Ο κνησμός σας ξυπνάει τη νύκτα και επηρεάζει την καθημερινότητά σας

* Βλέπετε ψείρες ή κόνιδες (τα αυγά της ψείρας) στα μαλλιά σας

* Τα σημεία όπου νιώθετε κνησμό, αρχίζουν να προκαλούν και πόνο

* Αρχίζετε να παρατηρείτε και τριχόπτωση

* Ο κνησμός είναι καθημερινός και επίμονος.

«Ο κνησμός στο δέρμα του κεφαλιού μπορεί να έχει πολλές αιτίες. Αν δυσκολεύεστε να καταλάβετε που οφείλεται ή δεν μπορείτε να τον αντιμετωπίσετε με απλά μέτρα, όπως τα σαμπουάν για την πιτυρίδα, πρέπει να τον αξιολογήσει ο δερματολόγος ιατρός, για να χορηγήσει την ενδεδειγμένη θεραπεία», καταλήγει ο κ. Μιχελάκης.

Επιμέλεια: Νεκταρία Καρακώστα