Ετικέτα: διαβήτης

Αναζητώντας τον σύνδεσμο παχυσαρκίας και αντίστασης στην ινσουλίνη, ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Pennsylvania έδειξαν ότι η ορμόνη adiponectin, που εκκρίνεται από τον λιπώδη ιστό, οδηγεί σε μείωση του βάρους μέσα από τη δράση της στον εγκέφαλο.

Σε αντίθεση με τη λεπτίνη, μια παρόμοιας στόχευσης ορμόνη, η adiponectin μειώνει το βάρος μέσω αύξησης κυρίως του μεταβολικού ρυθμού και όχι μέσω μείωσης της όρεξης, γεγονός που πιθανότατα θα μας οδηγήσει σε νέες θεραπείες για τον διαβήτη και τα μεταβολικά νοσήματα. Η ορμόνη αυτή σε υπερβολικά παχύσαρκα πειραματόζωα μειώνει ταχύτατα τη γλυκόζη του αίματος και τα λιπίδια, ενώ «καίει» λίπος. Aρα μελλοντικά θα μπορούσε να βοηθήσει στη θεραπεία του διαβήτη και των καρδιαγγειακών παθήσεων, που συνδέονται με την παχυσαρκία.

Σχέση adiponectin και καφεΐνης

Η σχέση της adiponectin με την καφεΐνη καταδεικνύεται από πρόσφατη μελέτη σε άτομα με διαβήτη που έπιναν καφέ. Ετσι βρέθηκε να έχουν υψηλότερα επίπεδα της ορμόνης και σημαντικά χαμηλότερη τη γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη (HbA1c ) σε σχέση με αυτούς που δεν έπιναν καφέ. Μιλάμε για περισσότερα από τρία φλιτζάνια καφέ την ημέρα για πάνω από μία δεκαετία. Αυτό που φάνηκε, λοιπόν, ήταν ότι αυτοί που πίνουν καφέ έχουν μικρότερο κίνδυνο να αναπτύξουν διαβήτη τύπου ΙΙ.

Ασφαλώς δεν πίνουν όλοι τόσο πολύ για τόσα χρόνια. Εχει σημασία, όμως, ότι η αύξηση της έκκρισης adiponectin μέσω της καφεΐνης οδήγησε σε αυτό το αποτέλεσμα. Αρα, μέχρι να ανακαλύψουμε άλλους τρόπους αύξησής της, ο καφές είναι μάλλον μια καλή λύση. Υπάρχουν κάποιες αναφορές ανάλογες για την πιθανή μείωση του σακχάρου μέσω της κατανάλωσης πράσινου καφέ που αποδίδονται στη δράση ενός συστατικού του (CGA). Να σημειωθεί εδώ ότι και τα ζάχαρα νηστείας ήταν πιο χαμηλά σε όσους έπιναν καφέ συγκριτικά πάντα με όσους δεν έπιναν. Καλό είναι πάντως πριν το ρίξουμε στους καφέδες, να συμβουλευθούμε τον γιατρό μας.

Καφεΐνη και μεταβολικό σύνδρομο

Υπάρχουν ακόμη πολλές θετικές επιδράσεις της καφεΐνης στα μεταβολικά νοσήματα. Πρόσφατη ανακοίνωση του καθηγητή Eliseo Guallar από το Johns Hopkins αναφέρει ότι το να πίνει κανείς τρεις με πέντε καφέδες την ημέρα σχετίζεται με λιγότερη συσσώρευση ασβεστίου στις αρτηρίες, χωρίς να είναι γνωστός ο μηχανισμός μέσω του οποίου συμβαίνει. Ο καφές, λοιπόν, φαίνεται να μειώνει τον κίνδυνο για διαβήτη τύπου II, ο οποίος είναι παράγοντας σκλήρυνσης των αγγείων μας.

Η μελέτη έγινε σε 25.000 άτομα με αξονική τομογραφία, που μετρούσε το ασβέστιο στα αγγεία της καρδιάς, και φάνηκε ότι όσο πιο πολύ καφέ έπιναν τόσο μειωνόταν η εναπόθεσή του. Αυτό το αποτέλεσμα δεν σχετιζόταν με το αν ο καφές ήταν κανονικός ή decaf.

Τι κρύβεται πίσω από την αύξηση βάρους;

Πίσω από την αύξηση των κιλών είναι πιθανό να κρύβεται η αντίσταση στην ινσουλίνη. Το λίπος στο σώμα μας δεν είναι, όπως νομίζαμε μέχρι πριν από λίγα χρόνια, ένας αδρανής ιστός, αλλά ένας ενδοκρινής αδένας, που μέσω των λιποκυττάρων του συνθέτει και εκκρίνει ορμόνες, πρωτεΐνες και δραστικές ουσίες, που εισέρχονται στην κυκλοφορία και επηρεάζουν το σάκχαρο, τα λιπίδια κ.λπ. Μία από τις πρωτεΐνες αυτές (MK) ανακαλύφθηκε ότι στα παχύσαρκα παιδιά ή στα παιδιά με διαβήτη είναι πολύ ανεβασμένη σε σύγκριση με τα υγιή παιδιά και επηρεάζει την ευαισθησία των ιστών στην ινσουλίνη, δηλαδή αυξάνει την αντίσταση, δεν μπαίνει η γλυκόζη μέσα στα κύτταρά μας, άρα οδηγεί σε παχυσαρκία και διαβήτη. Αυτό μας δίνει έναν νέο στόχο θεραπείας της παχυσαρκίας, που δεν είναι άλλος από την αντιμετώπιση της αντίστασης στην ινσουλίνη.

Βήματα για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας

Διατροφή, άσκηση … και

Η παχυσαρκία είναι χρόνια νόσος με πολλούς βιολογικούς και μη παράγοντες να ενοχοποιούνται, που κάνουν πολλές φορές αδύνατη την αντιμετώπισή της μόνο με δίαιτα και άσκηση. Το 95% όσων χάνουν βάρος συνήθως το ξαναπαίρνουν κι αυτό γιατί πάρα πολλές βιολογικές οδοί ενεργοποιούνται όταν μειώνουμε τις θερμίδες και μας οδηγούν να φάμε πιο πολύ και μάλιστα τροφές πλούσιες σε θερμίδες.

Χρειάζεται πλήρης έλεγχος του μεταβολικού προφίλ κάθε ατόμου που θέλει να χάσει βάρος, αποκλεισμός νοσημάτων που οδηγούν σε μείωση του μεταβολισμού και ειδικά στις γυναίκες προσεκτική καταγραφή της ορμονικής συμπεριφοράς. Η καλή ψυχολογική κατάσταση σε αυτή την προσπάθεια είναι αυτονόητα απαραίτητη με όποιον τρόπο κρίνει ο γιατρός. Ακόμα και με φαρμακευτική αγωγή. Υπάρχουν φάρμακα που, αν το κρίνει ο θεράπων ιατρός, μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας. Στις ΗΠΑ κυκλοφορούν αρκετά. Προς θεού, μην καταφύγουμε σε λύσεις internet.Οι περισσότερες από τις «μαγικές» λύσεις για αδυνάτισμα απλώς θα αδυνατίσουν το πορτοφόλι μας, αν δεν προκαλέσουν επιπλοκές.

Υπέρταση και αλάτι. Αθώο ή ένοχο;

Η υπέρταση έχει σαφή συσχέτιση με την κακή χρήση του αλατιού. Παρότι όμως έχουν δοκιμαστεί όλα τα μέσα για την πρόληψή της, όπως η μείωσή του στα τρόφιμα ή η αντικατάσταση του αλατιού με υποκατάστατα παρά ταύτα η υπέρταση συνεχίζει ακάθεκτη την ανοδική της πορεία τα τελευταία 20 έτη τόσο στην Αμερική όσο και στην Ευρώπη. Ισως, σύμφωνα με τις νέες μελέτες, το αλάτι να μην είναι ο αποκλειστικός ένοχος, αλλά σε μεγάλο βαθμό να φταίει η ζάχαρη. Αυτό θα μπορούσε να εξηγήσει κάτι παράξενο που παρατηρούμε με τα τελευταία φάρμακα για τον διαβήτη, που λέγονται αναστολείς SGLT-2 (αναστολείς μεταφορέα νατρίου-γλυκόζης), τα οποία δουλεύουν μειώνοντας μάλλον τη γλυκόζη μέσω των ούρων, παρά μειώνοντας το αλάτι, και παρά ταύτα παρατηρούμε σε όσους  τα χρησιμοποιούν πτώση της πίεσης.

Χάνουν όλοι βάρος με τον ίδιο ρυθμό;

Δημοσίευση στο περιοδικό «Diabetes», μας πληροφορεί γι’ αυτό που πολλοί απογοητευμένοι από τις δίαιτες υποψιάζονται: Κάποιο χάνουν κιλά πιο εύκολα, ενώ άλλοι πιο δύσκολα. Κι αυτό, γιατί υπάρχουν διαφορές μεταβολικές. Οι μετρήσεις στα παχύσαρκα άτομα που μετείχαν αφορούσαν το πόση ενέργεια χρησιμοποιούνταν ως απάντηση στη νηστεία εκείνης της ημέρας.

Σε αυτή τη μελέτη, διαπιστώνουμε ότι μέσα σε έξι εβδομάδες δίαιτας, με περιορισμό στις θερμίδες που κατανάλωναν, άλλοι έχαναν πιο πολύ κι άλλοι λιγότερο, ανάλογα με το αν είχαν μεταβολισμό που υστερούσε («thrifty») ή όχι («spendthrift»).

Η εξατομικευμένη προσέγγιση είναι τελικά η πιο αποδοτική στο θέμα του αδυνατίσματος. Δεν γνωρίζουμε αν κάποιοι γεννιούνται με αυτές τις διαφορετικές μεταβολικές αποδόσεις όταν κάνουν δίαιτα ή αν αυτό αναπτύσσεται μετέπειτα.

Γνωρίζουμε, όμως, ότι ποσοστό 65% του δείκτη μάζας σώματος στις γυναίκες οφείλεται σε κληρονομικά αίτια. Γι’ αυτό στο βιβλίο μου «Παχυσαρκία, Μεταβολικό Σύνδρομο και Διαβήτης – Υπάρχει λύση!» μιλάω για τον «δικαιολογημένο θυμό των γυναικών» στο θέμα του αδυνατίσματος.

Σωτήρης Αδαμίδης, Παθολόγος

Τουλάχιστον τρεις είναι οι μηχανισμοί με τους οποίους ο διαβήτης επηρεάζει το ανοσοποιητικό σύστημα και οδηγεί σε ανοσοκαταστολή, εξηγεί ο κ. Αντώνιος Λέπουρας MD, Ειδικός Παθολόγος–Διαβητολόγος Διευθυντής Παθολογικής-Διαβητολογικής Κλινικής & Διαβητολογικού Κέντρου Μetropolitan General.

1. Ο διαβήτης μειώνει την ικανότητα των λευκών αιμοσφαιρίων να φτάνουν στο σημείο της μόλυνσης, λόγω της αθηροσκλήρωσης που προκαλεί. Αυτό οδηγεί σε καθυστερημένη, αντιφλεγμονώδη αντίδραση, μειωμένη επούλωση πληγών και αυξημένη ευπάθεια σε επακόλουθες λοιμώξεις.

2. Τα υψηλά επίπεδα γλυκόζης περιορίζουν και απορυθμίζουν τη σύνθεση των αμυντικών λευκών ουδετερόφιλων κυττάρων.

Τα ουδετερόφιλα είναι κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος είναι τα πρώτα λευκοκύτταρα που φτάνουν στη μολυσμένη περιοχή και καταπολεμούν τη μόλυνση. Όμως τα υψηλά επίπεδα γλυκόζης περιορίζουν και απορρυθμίζουν τη σύνθεση των ουδετερόφιλων στο σώμα.

3. Η υπεργλυκαιμία προάγει την παραγωγή καταστροφικών μορίων (AGEs) στο σώμα, τα οποία παρεμβαίνουν στον φυσικό αμυντικό μηχανισμό του σώματος και περιορίζουν την ικανότητά του να καταπολεμά τις λοιμώξεις και τις φλεγμονές.

Ο σακχαρώδης διαβήτης είναι μεταβολική ασθένεια η οποία χαρακτηρίζεται από αύξηση της συγκέντρωσης του σακχάρου στο αίμα (υπεργλυκαιμία) και διαταραχή του μεταβολισμού της γλυκόζης, είτε ως αποτέλεσμα ελαττωμένης έκκρισης ινσουλίνης είτε λόγω ελάττωσης της ευαισθησίας των κυττάρων του σώματος στην ινσουλίνη.

Οι κύριοι τύποι σακχαρώδους διαβήτη είναι ο διαβήτης τύπου 1, ο διαβήτης τύπου 2 και ο διαβήτης της κύησης. Ο σακχαρώδης διαβήτης έχει χρόνια πορεία.

Είναι κακό να έχουμε υψηλό σάκχαρο διότι μπορεί να προκληθούν επιπλοκές.

“Οξεία επιπλοκή είναι το διαβητικό κώμα. Χρόνιες επιπλοκές μπορούν να εμφανιστούν αν η γλυκόζη παραμένει υψηλή για χρόνια. Αυτό καταστρέφει τα τοιχώματα των αγγείων και ανάλογα με την περιοχή μπορεί να εμφανιστεί ισχαιμία των άκρων, έμφραγμα μυοκαρδίου, εγκεφαλικό επεισόδιο, οφθαλμική βλάβη ή νεφρική ανεπάρκεια. Αυτός είναι ο λόγος που ο σακχαρώδης διαβήτης θεωρείται «ύπουλη» νόσος, μια που στα αρχικά στάδια δεν προκαλεί πόνο ή άλλες ενοχλήσεις και πρέπει να πειστεί ο διαβητικός να κάνει ότι πρέπει προληπτικά, για να μην ασθενήσει σοβαρά αργότερα”, επισημαίνει ο δρ. Χαρίλαος Κανδηλώρος Ενδοκρινολόγος, Διαβητολόγος, Διατροφολόγος Επιστημονικός συνεργάτης Metropolitan General – διαγνωστικών κέντρων HealthSpot.

Πρόληψη

Ένα οργανωμένο πρόγραμμα ζωής βοηθάει την καλύτερη ρύθμιση του σακχάρου:

● Σωματική δραστηριότητα τακτική περίπου τις ίδιες ώρες, και της ίδιας διάρκειας και έντασης αν είναι δυνατόν κάθε μέρα.

● Διατροφή σε τακτά διαστήματα με 3 γεύματα και ενδεχομένως 2 κολατσιά.

● Αποφυγή γλυκών τροφών, αναψυκτικών και χυμών φρούτων κατά το δυνατόν.

● Υποθερμιδική δίαιτα σε περίπτωση παχυσαρκίας.

● Φαρμακευτική αγωγή με από του στόματος δισκία, ή ενέσιμα σκευάσματα, ή ινσουλίνη.

Λίγες ημέρες πριν, o FDA (Food and Drug Administration) των ΗΠΑ ενέκρινε τη βεξαγλιφλοζίνη (Bexagliflozin, Brenzavvy) για τη θεραπεία ενηλίκων με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2.

https://www.fda.gov/drugs/new-drugs-fda-cders-new-molecular-entities-and-new-therapeutic-biological-products/novel-drug-approvals-2023

Σύμφωνα με τις Καθηγήτριες της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ), Σταυρούλα (Λίνα) Πάσχου (Επίκουρη Καθηγήτρια Ενδοκρινολογίας) και Θεοδώρα Ψαλτοπούλου (Καθηγήτρια Θεραπευτικής-Επιδημιολογίας-Προληπτικής Ιατρικής), πρόκειται για από του στόματος αναστολέα του συμμεταφορέα νατρίου-γλυκόζης 2 (SGLT-2i) που χορηγείται μία φορά την ημέρα και ενδείκνυται ως συμπλήρωμα στη δίαιτα και την άσκηση για τη βελτίωση του γλυκαιμικού ελέγχου σε άτομα με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, αλλά όχι διαβήτη τύπου 1.

Οι Καθηγήτριες του ΕΚΠΑ σχολιάζουν ότι η έγκριση βασίστηκε σε αποτελέσματα από 23 κλινικές μελέτες με περισσότερους από 5.000 συμμετέχοντες, συμπεριλαμβανομένων περισσότερων από 300 ασθενών με νεφρική νόσο σταδίου 3. Στις μελέτες φάσης 3, η βεξαγλιφλοζίνη μείωσε σημαντικά τα επίπεδα γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης (HbA1c) και τη γλυκόζη αίματος νηστείας στις 24 εβδομάδες ως μονοθεραπεία ή ως πρόσθετο στη μετφορμίνη και άλλα αντιδιαβητικά φάρμακα ή σε συνδυασμούς τους. Προκάλεσε, επίσης, μέτριες μειώσεις στο σωματικό βάρος και στη συστολική αρτηριακή πίεση.

Μάλιστα, στη δοκιμή καρδιαγγειακών αποτελεσμάτων φάσης 3 (Bexagliflozin Efication and Safety Trial, BEST), το φάρμακο πέτυχε τους στόχους αποτελεσματικότητας και ασφάλειας σε ασθενείς με υψηλό καρδιαγγειακό κίνδυνο. Η μη κατωτερότητα αποδείχθηκε για τη σύνθετη έκβαση του καρδιαγγειακού θανάτου, του εμφράγματος του μυοκαρδίου, του εγκεφαλικού επεισοδίου ή της ασταθούς στηθάγχης.

Ως κατηγορία φαρμάκων, οι SGLT-2i έχουν ήδη δείξει τεράστιο όφελος στη θεραπεία ενηλίκων με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 και η βεξαγλιφλοζίνη φαίνεται ως μια σημαντική προσθήκη. Οι πιθανές ανεπιθύμητες ενέργειες που παρατηρήθηκαν στις μελέτες είναι ήπιες ή μέτριες και μοιάζουν με αυτές των υπολοίπων SGLT-2i, που κυκλοφορούν ήδη.

Σε αυτό το ερώτημα απάντησε στο πλαίσιο του πρόσφατου συνεδρίου της ΕυρωπαΪκής Εταιρείας Διαβήτη, Μεταβολικού Συνδρόμου και Παχυσακίας -ΕSoDiMeSΟ που διοργανώθηκε στην Αθήνα, η Δήμητρα Πέρρα, Biomedical scientist-medical microbiologist.

Σύμφωνα με την ειδικό, οι καλύτερες πηγές ωμέγα-3 είναι το εικοσαπεντανοϊκό οξύ (EPA) και το εικοσιδυαεξαενοϊκό οξύ (DHA), τα οποία συναντώνται σε λιπαρά ψάρια, όπως ο σολομός, ο τόνος, το σκουμπρί, η ρέγγα, η πέστροφα  και οι σαρδέλες, αλλά και το λάδι λιναρόσπορου, τα καρύδια και οι σπόροι chia.

Αναλυτικότερα, τα καρύδια αποτελούν μία από τις καλύτερες πηγές ωμέγα-3 λιπαρών οξέων εκτός των ψαριών.  Όπως το έλαιο λιναρόσπορου, είναι γεμάτα με ALA, το οποίο το σώμα σας δεν μπορεί να το συνθέσει μόνο του, επομένως πρέπει να το λάβετε εξωγενώς μέσω της διατροφής σας.

Η σόγια είναι και αυτή πολύ καλή πηγή ωμέγα-3.  Μισό φλιτζάνι edamame, που είναι σόγια, έχει 0,28 g ALA.

Ο λιναρόσπορος, ο σολομός και τα καρύδια μάλιστα έχουν ιδιαίτερα οφέλη για τα άτομα με διαβήτη, καθώς τους επιτρέπουν να διαχειρίζονται πιο εύκολα τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα, αλλά και να ελέγχουν το σωματικό τους βάρος.

Η αύξηση της πρόσληψης ωμέγα-3 μπορεί επίσης να μειώσει τις παρενέργειες του διαβήτη, όπως η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια.  Σύμφωνα με μελέτη του JAMA Ophthalmology, η κατανάλωση 500 mg ωμέγα-3 την ημέρα μείωσε  σημαντικά τον κίνδυνο οφθαλμικής νόσου σε άτομα με διαβήτη τύπου 2.