Blog

Η εμφάνιση αίματος στα ούρα δεν είναι ποτέ μια ευχάριστη εμπειρία, αλλά πολλοί πάσχοντες δεν ζητούν αμέσως ιατρική συμβουλή, αλλά περιμένουν να δουν αν θα ξαναεμφανιστεί το φαινόμενο. Αν όχι, εφησυχάζουν και δεν επικοινωνούν με τον γιατρό τους.

Η τακτική αυτή είναι λανθασμένη, διότι η αιματουρία μερικές φορές υποκρύπτει σοβαρά προβλήματα υγείας.

«Είναι λανθασμένη η ευρέως διαδεδομένη πεποίθηση πως αν δούμε αίμα μία φορά στα ούρα μας και ύστερα υποχωρήσει, δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας», λέει ο Χειρουργός-Ουρολόγος δρ Ηρακλής Πούλιας, τ. πρόεδρος της Ελληνικής Ουρολογικής Εταιρείας. «Η ιατρική συμβουλή είναι απαραίτητη ακόμα κι αν το αίμα στα ούρα φανεί μόνο μία φορά μέσα σε μία ημέρα ή ακόμα και κατά το σκούπισμα στο χαρτί. Και αυτό διότι μπορεί να έχει πολλές και διαφορετικές αιτίες, που κυμαίνονται από τις πιο αθώες έως τις πιο σοβαρές».

Η αιματουρία μπορεί να είναι μακροσκοπική ή μικροσκοπική. Μακροσκοπική είναι η εμφανής παρουσία αίματος στα ούρα. Τα ούρα μπορεί να αποκτήσουν χρώμα ροζ, κόκκινο ή σκούρο κόκκινο, εξαιτίας της παρουσίας κυττάρων του αίματος (ερυθρά αιμοσφαίρια). Η ποσότητα των κυττάρων που απαιτείται για να αλλάξουν χρώμα τα ούρα, είναι πολύ μικρή και η αποβολή της συνήθως είναι ανώδυνη. Αν όμως πρόκειται για πήγματα αίματος, τότε ο πάσχων μπορεί να αισθανθεί πόνο.

Αντίστοιχα, η μικροσκοπική αιματουρία είναι η ανίχνευση ερυθρών αιμοσφαιρίων στα ούρα κατά την εξέτασή τους στο μικροσκόπιο. Η μικροσκοπική αιματουρία είναι ανώδυνη, διότι προκαλείται από την διαφυγή ελάχιστων κυττάρων του αίματος στα ούρα.

Μικροσκοπική ή μακροσκοπική, η αιματουρία είναι πολύ συνηθισμένη. Επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ αναφέρουν λ.χ. ότι ίχνη αίματος ανευρίσκονται σε ποσοστό έως και 18% όλων των αναλύσεων αίματος ρουτίνας. Στις περισσότερες περιπτώσεις, ο συναγερμός αποδεικνύεται ότι ήταν ψευδής. Όχι, όμως, σε όλες.

Από πού μπορεί να προέρχεται το αίμα που βλέπει κάποιος στα ούρα του; Η συνηθέστερη θέση εντοπισμού του είναι η ουροδόχος κύστη, απαντά ο κ. Πούλιας. Μπορεί όμως να προέρχεται από οποιοδήποτε όργανο του ουροποιητικού συστήματος: τους νεφρούς, τους ουρητήρες (είναι τα «σωληνάκια» που συνδέουν τους νεφρούς με την κύστη) ή την ουρήθρα (από αυτήν αποβάλλονται τα ούρα από τον οργανισμό).

Παράγοντες κινδύνου 

Οποιοσδήποτε μπορεί να εκδηλώσει αιματουρία, αλλά είναι πιο συχνή σε ορισμένες πληθυσμιακές ομάδες, λέει ο κ. Πούλιας. Τα άτομα ηλικίας άνω των 50 ετών και οι καπνιστές είναι δύο από αυτές που έχουν υψηλά ποσοστά αιματουρίας. Άλλες ομάδες υψηλού κινδύνου είναι όσοι έχουν:

• Οικογενειακό ιστορικό νεφρικής νόσου
• Ατομικό ιστορικό λίθων στο ουροποιητικό (π.χ. νεφρολιθίαση)
• Καλοήθη υπερπλασία του προστάτη
• Ιογενείς ή βακτηριακές λοιμώξεις (όπως στρεπτόκοκκο ή ηπατίτιδα)Η αιματουρία είναι επίσης πιο συχνή μετά από έντονη γυμναστική, όπως το τρέξιμο μεγάλων αποστάσεων. Είναι επίσης συχνότερη σε ασθενείς που λαμβάνουν ορισμένα φάρμακα, μεταξύ των οποίων συμπεριλαμβάνονται ορισμένα αντιθρομβωτικά, μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη, αντιβιοτικά, διουρητικά, αντιεπιληπτικά, αντισυλληπτικά, χημειοθεραπευτικά κ.λπ. «Όταν ένα φάρμακο είναι πιθανό να προκαλέσει αιματουρία, το αναγράφει στο φύλλο οδηγιών χρήσης. Όποιος υποψιάζεται ότι το φάρμακό του μπορεί να του προκαλεί αυτή την παρενέργεια, πρέπει να συμβουλεύεται τον θεράποντα ιατρό του», συνιστά ο κ. Πούλιας.

Ωστόσο υπάρχουν και περιπτώσεις κατά τις οποίες η κόκκινη χροιά των ούρων δεν οφείλεται σε αιματουρία. Αυτό λ.χ. συμβαίνει μετά από πρόσφατη κατανάλωση παντζαριών ή όταν συνδυάζεται με έμμηνο ρύση ή αιμορραγία από τον πρωκτό (π.χ. εξαιτίας αιμορροΐδων).

Πιθανές αιτίες 

Οι λόγοι για τους οποίους εμφανίζεται αίμα στα ούρα είναι πάρα πολλοί. Οι πιο «αθώοι» είναι λοιμώξεις της ουροδόχου κύστης (κυστίτιδα, ουρολοίμωξη) ή των νεφρών (πυελονεφρίτιδα), διαταραχές του προστάτη (καλοήθης υπερπλασία, προστατίτιδα), ένας τραυματισμός (π.χ. της κύστης ή του νεφρού), η σκληρή προπόνηση (κυρίως το τρέξιμο), μια πέτρα στην κύστη ή στο νεφρό. Η σεξουαλική δραστηριότητα επίσης μπορεί να προκαλέσει αιματουρία, το ίδιο και η ενδομητρίωση.

Στις πιο σοβαρές αιτίες αιματουρίας συμπεριλαμβάνονται:

• Καρκίνος σε κάποιο όργανο του ουροποιητικού. Ο καρκίνος της ουροδόχου κύστεως  στο 30% των περιπτώσεων εκδηλώνεται με αιματουρία στα αρχικά στάδια. Στις γυναίκες, η ηλικία άνω των 60 ετών, το ιστορικό καπνίσματος και η μακροσκοπική αιματουρία αποτελούν τους ισχυρότερους προάγγελους για ουρολογικό καρκίνο, σύμφωνα με διεθνείς μελέτες. Η αιματουρία είναι επίσης το συχνότερο σύμπτωμα του καρκίνου του νεφρού και του προχωρημένου καρκίνου του προστάτη.
• Φλεγμονή στο νεφρό, την ουρήθρα, την ουροδόχο κύστη ή τον προστάτη.
• Κληρονομικές παθήσεις, όπως διαταραχές της πήξης του αίματος (π.χ. αιμορροφιλία), δρεπανοκυτταρική νόσος (μεγάλο ποσοστό των ερυθρών αιμοσφαιρίων έχουν σχήμα δρεπάνου), πολυκυστική νόσος των νεφρών (αναπτύσσονται πολλές κύστεις στους νεφρούς).«Όταν η αιματουρία συνοδεύεται και από άλλα συμπτώματα, είναι πιο εύκολο να εντοπιστεί η αιτία της. Ωστόσο χρειάζεται λήψη λεπτομερούς ιατρικού ιστορικού και συχνά εργαστηριακές ή άλλες εξετάσεις για να γίνει σωστή διάγνωση», εξηγεί ο κ. Πούλιας. «Ακόμα και μια ουρολοίμωξη, την οποία πολύς κόσμος θεωρεί αθώα κατάσταση, μπορεί τελικά να προκαλέσει βλάβες στους νεφρούς εάν δεν αντιμετωπιστεί εγκαίρως και σωστά».

Επομένως, «το αίμα στα ούρα πρέπει να ελέγχεται αμέσως από τον γιατρό, ακόμα κι αν δεν συνοδεύεται από κανένα άλλο σύμπτωμα, εμφανίστηκε μία φορά, η ποσότητά του ήταν πολύ μικρή και ο ασθενής δεν είναι καν βέβαιος ότι ήταν αίμα», καταλήγει.

Έκπτωση στην ποιότητα ζωής βιώνουν οι άνθρωποι που πάσχουν από υπεριδρωσία, λόγω των ψυχολογικών και κοινωνικών επιπτώσεων που έχει η πάθηση.

Η χρόνια αυτή διαταραχή φέρνει τους ασθενείς συνεχώς σε δυσάρεστη θέση, ντροπιάζοντάς τους καθημερινά στον επαγγελματικό και κοινωνικό τους περίγυρο. Επηρεάζει τα πάντα στη ζωή τους και κάθε ενέργειά τους φιλτράρεται συνειδητά ή ασυνείδητα από τις συνέπειες που θα έχει στον εαυτό τους και στους ανθρώπους με τους οποίους συναναστρέφονται.

Πολλές φορές τους απομονώνει, αφού η εικόνα τους απωθεί. Ακόμα εντονότερες είναι οι επιπτώσεις στους ανθρώπους που πάσχουν από βρωμιδρωσία, η οποία σχετίζεται με την υπεριδρωσία.

«Η εφίδρωση είναι απαραίτητη για τον οργανισμό, για τη διατήρηση της φυσιολογικής θερμοκρασίας του σώματος. Η υπεριδρωσία είναι μια παθολογική διαταραχή κατά την οποία το άτομο ιδρώνει περισσότερο από όσο έχει ανάγκη. Διακρίνεται σε πρωτοπαθή και δευτεροπαθή. Η πρωτοπαθής υπεριδρωσία έχει επιπολασμό περίπου 3%, εμφανίζεται περισσότερες από μία φορά την εβδομάδα, αποδιοργανώνει τις καθημερινές δραστηριότητες και διαρκεί τουλάχιστον για 6 μήνες. Συνήθως εκδηλώνεται κατά την εφηβεία και η αιτία είναι η υπερδιέγερση των αποκρινών αδένων που βρίσκονται στις παλάμες, τα πέλματα, τις μασχάλες και το πρόσωπο. Το 93% των ασθενών πάσχει από πρωτογενή υπεριδρωσία», μας εξηγεί  ο Πλαστικός Χειρουργός δρ Γεώργιος Βελημβασάκης.

«Η δευτερογενής υπεριδρωσία συνδέεται με υποκείμενες παθήσεις, όπως ο διαβήτης, και με ορισμένες φαρμακευτικές αγωγές, όπως τα στεροειδή», προσθέτει.

Ιδιαίτερα ενοχλητική είναι η μασχαλιαία υπεριδρωσία, αφού πάνω από το ένα τρίτο των πασχόντων αναφέρουν ότι η κατάσταση είναι ελάχιστα ανεκτή ή εντελώς απαράδεκτη και σχεδόν πάντα παρεμβαίνει στις καθημερινές δραστηριότητές τους. Έως τα δύο τρίτα αναφέρουν οικογενειακό ιστορικό, υποδηλώνοντας ότι υπάρχει γενετική προδιάθεση. Παρόλο που η πάθηση εμφανίζεται και στα δυο φύλα, οι γυναίκες είναι πιο πιθανό να την αναφέρουν.

«Υπάρχουν άτομα που ιδρώνουν πολύ και ο ιδρώτας τους έχει μια έντονα δυσάρεστη οσμή. Αυτό οφείλεται στη βακτηριακή αποσύνθεση της έκκρισης κυρίως από τους αποκρινείς αδένες, οι οποίοι ενεργοποιούνται με την είσοδο στην εφηβεία. Η υπεριδρωσία και η βρωμιδρωσία είναι δύο παθήσεις με στενούς δεσμούς, οι οποίες αποτελούν μακροπρόθεσμη πηγή επιβλαβούς συναισθηματικής και σωματικής δυσφορίας», επισημαίνει ο δρ Βελημβασάκης.

Ένα μικρό ποσοστό ασθενών πάσχουν από γενικευμένη πρωτοπαθή υπεριδρωσία, αλλά στο 90% των περιπτώσεων η πάθηση είναι εστιακή και οι περιοχές που επηρεάζονται συνήθως περιλαμβάνουν τις μασχάλες, τις παλάμες, τα πέλματα ή τις κρανιοπροσωπικές περιοχές. Για την αντιμετώπισή της υπάρχουν διάφορες μη χειρουργικές θεραπείες, οι οποίες περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, αντιιδρωτικά, ιοντοφόρηση, αντιχολινεργικά, θεραπεία με λέιζερ ή υπερήχους και θερμόλυση.

Η χρήση των τοπικά και από του στόματος θεραπευτικών σχημάτων που χρησιμοποιούνται ευρέως για τη θεραπεία της υπεριδρωσίας δεν προσφέρουν πάντα ικανοποιητικά αποτελέσματα και έχουν ανεπιθύμητες ενέργειες, όπως ερεθισμός του δέρματος ή ξηρότητα των γύρω ιστών. Υπάρχουν και χειρουργικές προσεγγίσεις, όπως η ενδοσκοπική συμπαθεκτομή και η υποδόρια θεραπεία λιποαναρρόφησης. Ωστόσο, εφαρμόζονται σε πολύ σοβαρές περιπτώσεις και μετά από αποτυχία των συντηρητικών μεθόδων. Και αυτές, όμως, ενέχουν τον κίνδυνο εμφάνισης ανεπιθύμητων ενεργειών, όπως ξηροδερμία.

Η έγχυση αλλαντικής τοξίνης (botox) είναι η πιο μελετημένη θεραπεία της υπεριδρωσίας και καταδεικνύει σταθερή βελτίωση των συμπτωμάτων και μείωση στην παραγωγή ιδρώτα. Η χρήση της έχει αποδειχθεί ότι είναι όχι μόνο κλινικά αποτελεσματική, αλλά προσφέρει και ικανοποίηση στον ασθενή. Μπορεί να θεωρηθεί θεραπεία πρώτης ή δεύτερης γραμμής για την υπεριδρωσία που επηρεάζει τις μασχάλες, τις παλάμες, τα πέλματα και το πρόσωπο.

Τα τελευταία χρόνια, η έγχυση νευροτοξίνης έχει αποκτήσει δημοτικότητα ως επιλογή θεραπείας, λόγω της υψηλής αντιιδρωτικής αποτελεσματικότητάς της. Μια πρόσφατη ανασκόπηση 8 μελετών που πραγματοποιήθηκε για την αξιολόγηση της επίδρασης των ενέσεων αλλαντικής τοξίνης στη θεραπεία των ασθενών με εστιακή υπεριδρωσία αλλά και στην ποιότητα ζωής τους, έδειξε ότι η θεραπεία αυτή μειώνει σημαντικά την παραγωγή ιδρώτα. Επιπρόσθετα, από τα αποτελέσματα της μελέτης που δημοσιεύθηκαν στο επιστημονικό περιοδικό Aesthetic Plastic Surgery διαπιστώθηκαν βελτιώσεις στη σοβαρότητα της νόσου και στις εκτιμήσεις των ασθενών για την ποιότητα ζωής τους.

Εξίσου αποτελεσματική έχει κριθεί από μελέτες ότι είναι η χρήση του botox στην αντιμετώπιση της βρωμιδρωσίας. Αν και οι μελέτες είναι λιγότερες από εκείνες που αφορούν στην υπεριδρωσία, η αποτελεσματικότητα και η ασφάλεια της νευροτοξίνης στη θεραπεία της μασχαλιαίας βρωμιδρωσίας, που απασχολεί και τους περισσότερους ασθενείς, έχει καταδειχθεί. Η έρευνα δείχνει ότι η χρήση της είναι μια εύκολη, γρήγορη και μη επεμβατική μέθοδος αντιμετώπισής της. Ακόμα και για την εφηβική μασχαλιαία βρωμιδρωσία, οι ενέσεις botox είναι ασφαλείς και αποτελεσματικές και τα αποτελέσματα διαρκούν. Ωστόσο, η ακριβής διάρκεια είναι μεταβλητή και η δοσολογία ρυθμίζεται βάσει της ατομικής απόκρισης στη θεραπεία.

«Το botox είναι γνωστό για τα άριστα αισθητικά αποτελέσματα που προσφέρει. Αλλά η νευροτοξίνη αυτή έχει εφαρμογή και για την αντιμετώπιση διαφόρων ιατρικών καταστάσεων. Τα άτομα που κάνουν ενέσεις Botox τείνουν να βλέπουν αποτελέσματα 2-4 ημέρες μετά τη θεραπεία και τα πλήρη αποτελέσματα είναι συνήθως αισθητά εντός 2 εβδομάδων. Στις περισσότερες περιπτώσεις, τα αποτελέσματα διαρκούν έξι έως εννέα μήνες», καταλήγει ο δρ Γεώργιος Βελημβασάκης.

Η νόσος του Πάρκινσον εμφανίζεταμετά την ηλικία των 60 ετών. Σπανιότερα, η νόσος μπορεί να εμφανιστεί πριν την ηλικία των 50 ετών και αφορά περίπου το 10-15% των περιπτώσεων.

Η νόσος Parkinson χαρακτηρίζεται από:

● Βραδυκινησία (βραδύτητα στο σχεδιασμό, την έναρξη και την πραγματοποίηση των κινήσεων)

και τουλάχιστον ένα από τα εξής:

● Τρόμο (τρέμουλο), o οποίος ελαττώνεται με την κίνηση και εξαφανίζεται στον ύπνο

● Μυϊκή δυσκαμψία που, σε συνδυασμό με τον υποκείμενο τρόμο, δημιουργεί το «φαινόμενο οδοντωτού τροχού» κατά τις παθητικές κινήσεις των άκρων από το γιατρό

● Αστάθεια, που οφείλεται σε απώλεια των αντανακλαστικών διατήρησης της όρθιας στάσης

«Εκτός από τις κινήσεις των άκρων, επηρεάζονται γενικά όλες οι αυτόματες κινήσεις του σώματος, με αποτέλεσμα μείωση της συχνότητας βλεφαρισμών και των κινήσεων έκφρασης του προσώπου, έτσι που αυτό να φαίνεται παγωμένο (υπομιμία), ελάττωση της έντασης της φωνής και μονότονη άρθρωση (υποφωνία), μείωση των καταποτικών κινήσεων (με αποτέλεσμα σιελόρροια), δυσχέρεια στην κατάποση (δυσφαγία), αλλαγή στο γραφικό χαρακτήρα με τα γράμματα να γίνονται μικρότερα (μικρογραφία), ελάττωση της αιώρησης των άνω άκρων κατά τη βάδιση, καμπτοκορμία (ο ασθενής καμπουριάζει), επιταχυνόμενο βάδισμα (μικρά, συρόμενα βήματα που επιταχύνουν) κ.λπ.», σημειώνει ο Ευστάθιος Γερακούλης Ειδικός Νευρολόγος, Μετεκπαίδευση στις νοητικές και κινητικές διαταραχές (Άνοια- Πάρκινσον), Επιστημονικός συνεργάτης HealthSpot.

Επιπλέον, εμφανίζονται κατάθλιψη, διαταραχή συμπεριφοράς στον ύπνο REM (ο ασθενής «ζει» τα όνειρά του), σύνδρομο ανήσυχων κάτω άκρων, αϋπνία, υπνηλία, κόπωση, νευροψυχιατρικά συμπτώματα, δυσλειτουργία του αυτόνομου νευρικού συστήματος (ορθοστατική υπόταση, δυσκοιλιότητα, σμηγματόρροια κ.ά.), ανοσμία (δυσκολία αναγνώρισης οσμών), αγευσία (διαταραχή γεύσης), άλγη στον ώμο και τη ράχη.

Το άγχος και η αύξηση της ψυχικής και σωματικής πίεσης επηρεάζουν ολόκληρο το σώμα μας. Σχετικά νωρίς παρατηρούμε σημάδια νευρικότητας και υπερέντασης, ή ακόμη και προβλήματα συγκέντρωσης ενώ μακροπρόθεσμα βλέπουμε τα αποθέματα ενέργειας να εξαντλούνται όλο και πιο γρήγορα.

Παρ’ όλα αυτά, ακολουθώντας μια ισορροπημένη διατροφή, πλούσια σε αμινοξέα, τα οποία είναι και υπεύθυνα για την σύνθεση πρωτεϊνών, και με την απαραίτητη ξεκούραση, μπορούμε πολύ γρήγορα να αναπληρώσουμε τα αποθέματά μας.

Όταν μιλάμε για σωματική και ψυχική υγεία, σπάνια αναφερόμαστε στα αμινοξέα, παρόλο που αυτές οι οργανικές ενώσεις είναι από τα βασικά δομικά στοιχεία του σώματός μας. Τα αμινοξέα, που συνθέτουν τις πρωτεΐνες, αποτελούν τα πιο πολυπληθή συστατικά των ανθρώπινων μυών και άλλων ιστών μετά το νερό. Υπάρχουν μάλιστα και αμινοξέα που το σώμα μας μπορεί να δημιουργήσει μόνο υπό ορισμένες συνθήκες.

Ένα τέτοιο αμινοξύ είναι η L-αργινίνη, η κύρια λειτουργία της οποίας είναι η αύξηση της παραγωγής νιτρικού οξειδίου. Καθώς το νιτρικό οξείδιο έχει αγγειοδιασταλτική δράση, μεταξύ άλλων, η L-αργινίνη βελτιώνει την κυκλοφορία του αίματος, την παροχή οξυγόνου, θρεπτικών ουσιών, υγρών και ορμονών στα κύτταρα και συμβάλει στην επιτάχυνση της επούλωσης πληγών σε περίπτωση τραυματισμών.

Ένα άλλο τέτοιο θρεπτικό συστατικό είναι η ακετυλο-L-καρνιτίνη, ένα παράγωγο αμινοξέος που βοηθά τα κύτταρα να μεταβολιστούν. Έχει θετική επίδραση στη λειτουργία του εγκεφάλου, διεγείρει τη μνήμη, βοηθά στην ενεργό σκέψη και μειώνει το αίσθημα κόπωσης. Έχει επίσης ενεργό ρόλο στη διαδικασία διάσπασης του λίπους και διατίθεται και ως συμπλήρωμα διατροφής.

Παρόλο που η L-αργινίνη και η ακετυλο-L-καρνιτίνη παράγονται από τον οργανισμό μας, πρέπει να γνωρίζουμε ότι το σωματικό ή ψυχικό στρες και η έντονη προπόνηση μπορούν να μειώσουν την παραγωγή τους και συνεπώς να οδηγήσουν σε ανεπάρκεια αυτών. Σε αυτήν την περίπτωση, πρέπει να υπάρχει μια εξωτερική πηγή που θα καλύπτει αυτό το κενό.

Η ακετυλο-L-καρνιτίνη βρίσκεται κυρίως στα κόκκινα κρέατα, και η φυσική πηγή της L-αργινίνης είναι τα καρύδια, τα ηλιοτρόπια, το καστανό ρύζι και η βρώμη ενώ και τα δύο αμινοξέα βρίσκονται και σε ορισμένα ποιοτικά ενεργειακά ποτά.

Η πρόσληψη από εξωτερικές πηγές είναι ιδιαίτερα σημαντική για τους ενεργούς αθλητές και συνιστάται κατά την διάρκεια έντονων προπονήσεων και αγώνων. Επίσης, πολλές φορές τα συμπληρώματα αυτά μπορούν να βοηθήσουν στην εργασία, μετά από μια εξαντλητική ημέρα στο γραφείο, είτε σε κάποια απλή ενασχόληση μέσα στην ημέρα, με σχετικά χαμηλής έντασης σωματική δραστηριότητα ή σε κάποια άλλη που να απαιτεί σταθερή, ισχυρή συγκέντρωση, όπως είναι για παράδειγμα τα βιντεοπαιχνίδια στον υπολογιστή.