Blog

Συχνές είναι οι δερματικές παθήσεις που προκαλούνται εξαιτίας του διαβήτη τύπου I και II. Το ποσοστό των ασθενών που παρουσιάζουν είτε αλλεργικές αντιδράσεις είτε προβλήματα στο δέρμα, κάποια στιγμή στη ζωή τους, αγγίζει το 80% και οι εκδηλώσεις κυμαίνονται από έναν απλό κνησμό έως πολύ σοβαρές λοιμώξεις.

Μάλιστα, ορισμένες από αυτές αποτελούν την πρώτη ένδειξη ότι τα επίπεδα της ινσουλίνης δεν είναι φυσιολογικά για μεγάλο χρονικό διάστημα.

«Η ξηρότητα του δέρματος είναι μια συχνή πηγή προβλημάτων στους διαβητικούς ανθρώπους. Τα υψηλά επίπεδα γλυκόζης στο αίμα και η προσπάθεια του οργανισμού να τα μειώσει, μέσω της διούρησης από υγρά που αφαιρεί από τα κύτταρα, είναι μία από τις αιτίες της. Ο δεύτερος είναι η διαβητική νευροπάθεια. Ο διαβήτης προκαλεί σε ορισμένους βλάβη στα νεύρα, του ποδιού κυρίως, με αποτέλεσμα να μη μεταδίδεται το μήνυμα για εφίδρωση. Έτσι το δέρμα στεγνώνει, δημιουργώντας μικρορωγμές, οι οποίες γίνονται πύλες εισόδου μολυσματικών παραγόντων. Αυτοί αναπτύσσονται ταχέως λόγω του σακχάρου, οπότε εκδηλώνεται η πάθηση», μας εξηγεί ο Δερματολόγος – Αφροδισιολόγος δρ Χρήστος Στάμου. Εκτός από την ξηρότητα του δέρματος, που φυσικά μπορεί να προκύψει και σε ανθρώπους χωρίς διαβήτη, υπάρχουν και άλλες προειδοποιητικές ενδείξεις, που θα πρέπει να κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για αναζήτηση ιατρικής συμβουλής. Μερικές από αυτές είναι:

1. Κνησμός –  Όταν ο κνησμός προκαλείται από κακή ροή αίματος, τα κάτω άκρα (ειδικά το τμήμα κάτω από τον αστράγαλο) επηρεάζονται συχνότερα.
2. Φαγούρα, κόκκινα εξανθήματα, συχνά με μικροσκοπικές φουσκάλες ή φολίδες, σε ζεστές, υγρές πτυχές του δέρματος – Μπορεί να οφείλεται σε μυκητίαση. Τα άτομα με διαβήτη προσβάλλονται συχνά από τον μύκητα Candida albicans.
3. Πρήξιμο, ερυθρότητα, αίσθημα καύσου και πόνος –  Πρόκειται για ενδείξεις βακτηριακής λοίμωξης, η οποία μπορεί να εμφανιστεί σε διάφορα σημεία του σώματος, από τα βλέφαρα και τα τριχοθυλάκια έως ιστούς που βρίσκονται πολύ βαθύτερα από την επιδερμίδα.
4. Λέπτυνση του δέρματος, πάχυνση και αποχρωματισμός των νυχιών και κρύο δέρμα – Ενδεχομένως να οφείλονται σε στένωση των αιμοφόρων αγγείων που τροφοδοτούν το δέρμα, δηλαδή σε αθηροσκλήρωση, μια συχνή επίπτωση του διαβήτη.
5. Κηλίδες και μελαγχρωματικές βλατίδες – Προκαλούνται επίσης από αλλαγές στα μικρά αιμοφόρα αγγεία του σώματος. Η πάθηση ονομάζεται διαβητική δερματοπάθεια. Το χρώμα των κηλίδων είναι ανοιχτό καφέ ή κόκκινο και εμφανίζονται συχνά στο μπροστινό μέρος των ποδιών.
6. Αποχρωματισμός του δέρματος – Είναι πιθανό να οφείλεται σε λεύκη, μια πάθηση που παρατηρείται σε άτομα με διαβήτη τύπου I.
7. Υπερχρωματισμός του δέρματος – Η μελανίζουσα ακάνθωση (Acanthosis Nigricans), όπως ονομάζεται, εκδηλώνεται με την εμφάνιση σκούρου δέρματος στο πίσω μέρος του λαιμού και σπανιότερα στη μασχάλη και στη βουβωνική χώρα.
8. Σκληρό, παχύ και κηρώδες δέρμα – Όταν αναπτύσσεται στα δάχτυλα των χεριών ή/και των ποδιών οφείλεται σε σκληροδακτυλία (digital sclerosis). Ορισμένες φορές η πάθηση εξαπλώνεται, ενώ μπορεί να επηρεάσει και τις αρθρώσεις. Καθοριστικό ρόλο παίζει η διάρκεια του διαβήτη, αν και μπορεί να προκύψει και λίγο μετά την έναρξή του.
9. Μεγάλες φουσκάλες – Στη φυσαλιδώδη δερματοπάθεια (bullosis diabetesricorum) τα διαβητικά άτομα εμφανίζουν ξαφνικά στο δέρμα τους ανώδυνες φουσκάλες (μία ή περισσότερες), σαν εκείνες που εμφανίζονται μετά από έγκαυμα, κυρίως στα άκρα.
10. Κίτρινες, κοκκινωπές ή καφέ πλάκες – Μπορεί να προκαλούνται από μια πάθηση που ονομάζεται λιποειδική νεκροβίωση, η οποία αφορά ένα μικρό ποσοστό διαβητικών. Ξεκινά ως μικρά, επηρμένα, στερεά εξογκώματα, που μοιάζουν με σπυράκια, τα οποία στη συνέχεια μετατρέπονται σε μικρές ή μεγαλύτερες περιγεγραμμένες περιοχές με πρησμένο και σκληρό δέρμα.
11. Ανοιχτές πληγές – Ο ανεξέλεγκτος ή ανεπαρκώς ελεγχόμενος διαβήτης για μεγάλο χρονικό διάστημα μπορεί να οδηγήσει σε κακή κυκλοφορία του αίματος και βλάβη των νεύρων, που γίνονται αιτία για τα γνωστά σε όλους διαβητικά έλκη, τα οποία εμφανίζονται κυρίως στον άκρα πόδα.
12. Μικρά, κοκκινωπά ή κίτρινα εξογκώματα – Κατά την εμφάνισή τους οι εκδηλώσεις αυτές του δέρματος είναι κόκκινες και μοιάζουν με σπυράκια, αλλά σύντομα γίνονται κίτρινα και προκαλούν κνησμό. Το εξανθηματικό ξάνθωμα (eruptive-xanthomatosis), όπως ονομάζεται ιατρικά, εντοπίζεται συχνότερα στους γλουτούς, τους μηρούς, τους αγκώνες και πίσω από τα γόνατα. «Επίσης ο διαβήτης μπορεί να προκαλέσει διατιτραίνουσες δερματοπάθειες, ομαλό λειχήνα, διαβητικό σκληροίδημα, δακτυλιοειδές κοκκίωμα, και πολλές άλλες παθήσεις. Ο κατάλογος είναι μεγάλος και γι’ αυτό με την εμφάνιση αυτών των ύποπτων ενδείξεων θα πρέπει να κινητοποιείται τον ασθενή.

Η υπερβολική έκθεση στον ήλιο δεν βλάπτει μόνο το δέρμα, αλλά και τα μάτια. Γι’ αυτό τον λόγο έχει ζωτική σημασία να αρχίζει από τα πρώτα χρόνια της ζωής η προστασία των ματιών από την υπεριώδη ακτινοβολία (UV).

«Η υπεριώδης ακτινοβολία μπορεί να προκαλέσει βλάβες στους επιφανειακούς αλλά και τους εν τω βάθει ιστούς των ματιών», λέει ο Χειρουργός-Οφθαλμίατρος δρ Αναστάσιος-Ι. Κανελλόπουλος, MD, ιδρυτής και επιστημονικός διευθυντής του Ινστιτούτου Οφθαλμολογίας LaserVision και καθηγητής Οφθαλμολογίας του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης (NYU Medical School).

Οι βλάβες σε αυτούς τους ιστούς μπορεί να έχουν βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες συνέπειες. Χαρακτηριστικές βραχυπρόθεσμες συνέπειες είναι η φωτοκερατίτιδα και το πτερύγιο. Η φωτοκερατίτιδα είναι έγκαυμα στον κερατοειδή, που συνήθως προκαλεί συμπτώματα 6-10 ώρες μετά από την υπερβολική έκθεση στην UV. Αντίστοιχα, το πτερύγιο είναι η μη φυσιολογική ανάπτυξη ιστού που εισδύει στον κερατοειδή (συχνότερα στο τμήμα του στην εσωτερική γωνία του ματιού). Συνήθως παρατηρείται σε εφήβους και νεαρούς ενήλικες. Το πτερύγιο είναι επίσης γνωστό ως «μάτι των σέρφερ».

Στις μακροπρόθεσμες συνέπειες που έχει η UV στα μάτια συμπεριλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, ο καταρράκτης και το μελάνωμα του επιπεφυκότα. Ο καταρράκτης είναι η πιο συχνή οφθαλμοπάθεια της τρίτης ηλικίας, καθώς προσβάλλει έως και το 90% των ηλικιωμένων μέχρι τα 80 τους χρόνια. Υπολογίζεται ότι το 10% των περιστατικών οφείλονται στην υπερβολική έκθεση στον ήλιο. Όσον αφορά το μελάνωμα του επιπεφυκότα, αυτό είναι μια σπάνια μορφή καρκίνου (αντιπροσωπεύει το 2% όλων των καρκίνων στα μάτια).

Όπως εξηγεί ο κ. Κανελλόπουλος, τα μάτια όλων των ανθρώπων είναι ευάλωτα στις βλάβες από την υπεριώδη ακτινοβολία. Ωστόσο τα μικρά παιδιά διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο, καθώς περνούν καθημερινά πολλές ώρες σε υπαίθριους χώρους ενώ ταυτοχρόνως οι φακοί των ματιών τους είναι ανώριμοι και δεν φιλτράρουν αποτελεσματικά την UV.

Αυξημένο κίνδυνο να υποστούν οφθαλμικές βλάβες από τον ήλιο διατρέχουν επίσης οι πάσχοντες από ορισμένες παθήσεις των ματιών, όπως η δυστροφία του αμφιβληστροειδούς. Το ίδιο ισχύει και για όσους βρίσκονται στο στάδιο της ανάρρωσης μετά από εγχείρηση καταρράκτη ή μετά από φωτοδυναμική θεραπεία για ορισμένες παθήσεις του αμφιβληστροειδούς, όπως η υγρή εκφύλιση της ωχράς (εφαρμόζεται σε επιλεγμένα περιστατικά).

Ακόμα και οι ασθενείς που έκαναν εγχείρηση καταρράκτη πριν από πολλά χρόνια μπορεί να κινδυνεύουν περισσότερο από την UV. Και αυτό διότι «οι παλαιού τύπου συνθετικοί ενδοφακοί, που εμφυτεύονταν στη θέση του φυσικού, θαμπού φακού, δεν είναι εξίσου απορροφητικοί με τους σύγχρονους», εξηγεί ο κ. Κανελλόπουλος. «Έτσι, αφήνουν τα μάτια πιο ευάλωτα στην υπεριώδη ακτινοβολία απ’ ό,τι οι σύγχρονοι ενδοφακοί». Οι συνθετικοί ενδοφακοί τοποθετούνται άπαξ, διότι αποτελούνται από υλικά τα οποία δεν αλλοιώνονται με την πάροδο του χρόνου. Έτσι, μπορεί να διατηρηθούν εφ’ όρου ζωής.

Άλλοι ασθενείς με αυξημένο κίνδυνο είναι όσοι παίρνουν φάρμακα που αυξάνουν την ευαισθησία των ματιών στην UV. Τέτοια φάρμακα είναι ορισμένα αντιβιοτικά και αντισυλληπτικά, φάρμακα για την ψωρίαση ή την ελονοσία, ορισμένα διουρητικά και ηρεμιστικά κ.λπ. Ακόμα και ορισμένα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα, όπως η ιβουπροφαίνη και η ναπροξένη, μπορεί σε σπάνιες περιπτώσεις να αυξήσουν την ευαισθησία των ματιών στην UV. Αν πάσχετε από χρόνια νοσήματα και λαμβάνετε φαρμακευτική αγωγή, καλό είναι να ενημερώσετε γι’ αυτήν τον οφθαλμίατρό σας, συνιστά ο κ. Κανελλόπουλος.

Υπάρχουν επίσης ορισμένες πληθυσμιακές ομάδες που διατρέχουν σημαντικά αυξημένο κίνδυνο να υποστούν έγκαυμα στον κερατοειδή χιτώνα (φωτοκερατίτιδα). Σε αυτές ανήκουν όσοι περνούν πολλές ώρες καθημερινά στον ήλιο (από τους ορειβάτες και τους σκιέρ μέχρι τους αγρότες), όσοι ζουν σε μεγάλο υψόμετρο (η έκθεση στην UV αυξάνεται κατ’ αναλογία με το υψόμετρο) και όσοι χρησιμοποιούν ή εργάζονται σε περιβάλλον με πηγές υπεριώδους φωτός.

Το χρώμα των ματιών επίσης παίζει ρόλο. Αρκετές μελέτες έχουν δείξει ότι η υπεριώδης ακτινοβολία είναι πιο επικίνδυνη για όσους έχουν γαλάζια ή πράσινα μάτια. Οι άνθρωποι αυτοί έχουν αυξημένη πιθανότητα να παρουσιάσουν σπάνιες μορφές καρκίνου στα μάτια, όπως το μελάνωμα στην ίριδα.

Δεν γνωρίζουν, όμως, όλοι τη συσχέτιση αυτή. Σε δημοσκόπηση που είχε πραγματοποιήσει η Αμερικανική Ακαδημία Οφθαλμολογίας (AAO), το 54% των ερωτηθέντων είπαν ότι είχαν ανοιχτόχρωμα μάτια (γαλάζια, πράσινα ή καστανά), αλλά λιγότερο από το ένα τρίτο ήξεραν ότι αυτά τους έθεταν σε αυξημένο κίνδυνο για βλάβες από τον ήλιο.

Αν έχετε ανοιχτόχρωμα μάτια, είναι πιθανό να τα μισοκλείνετε περισσότερο στον ήλιο απ’ ό,τι τα άτομα με σκούρο χρώμα ματιών. Είναι επίσης πιθανό να σας κουράζει πιο εύκολα ο φωτισμός από λάμπες φθορισμού στο γραφείο ή να τρίβετε συχνά τα μάτια σας όταν βρίσκεστε σε χώρους με έντονο φωτισμό.

Οι αντιδράσεις αυτές αποτελούν ένδειξη φωτοφοβίας, δηλαδή μεγάλης ευαισθησίας στο φως, κατά τον κ. Κανελλόπουλο. «Η φωτοφοβία τυπικά παρατηρείται σε άτομα με ανοικτόχρωμα μάτια επειδή έχουν λιγότερη μελάγχρωση (παραγωγή μελανίνης) στους χιτώνες των ματιών τους», εξηγεί. «Αυτό έχει ως συνέπεια να μην αντέχουν τα μάτια τους την UV αλλά ούτε και το έντονο φως».

Για να προστατεύσετε τα μάτια και την όρασή σας από την UV, χρειάζεστε ένα καλό ζευγάρι γυαλιά ηλίου που θα απορροφά κατά 100% την UVA και την UVB. Να το προμηθευτείτε από καλό κατάστημα οπτικών. Απαραίτητο είναι και ένα καπέλο με φαρδύ γείσο, καθώς και το να παραμένετε σε σκιερό χώρο τις πιο θερμές ώρες της ημέρας.

Αν τέλος παρά τις προσπάθειές σας, αναπτύξετε συμπτώματα στα μάτια (όπως έντονη ενόχληση ή πόνο) μετά από μια μέρα σε υπαίθριο χώρο, συμβουλευθείτε έναν οφθαλμίατρο. Η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία μπορεί να κάνει τη διαφορά στις οφθαλμοπάθειες της UV, καταλήγει ο κ. Κανελλόπουλος.

Οι ευρυαγγείες (γνωστές και ως τηλαγγειεκτασίες) είναι πολύ μικρές φλέβες του δέρματος που βρίσκονται σε μόνιμη διαστολή (κάτι ανάλογο με τους κιρσούς), εξηγεί ο δρ Κωνσταντίνος Λαμπίδης, Αγγειοχειρουργός-Αγγειολόγος, Διευθυντής Κλινικής Αγγειακής-Ενδαγγειακής Χειρουργικής και Φλεβολογίας του Metropolitan General.

Εντοπίζονται παντού στο σώμα. Όταν εμφανίζονται στα κάτω άκρα (πόδια) σημαίνουν και φλεβική ανεπάρκεια και αυτό οφείλεται σε παλινδρόμηση του αίματος λόγω του ότι οι βαλβίδες οι οποίες υπάρχουν στις φλέβες και επιτρέπουν τη ροή του αίματος από κάτω προς τα πάνω δεν λειτουργούν σωστά.

Έτσι το αίμα που συσσωρεύεται μέσα τους προκαλεί την διάταση αυτών των μικρών φλεβών, που γίνονται πλέον εμφανείς κάτω από το δέρμα. Αυτές οι διατεταμένες φλέβες είναι οι ευρυαγγείες και μπορεί να εμφανίζονται μεμονωμένες, διάσπαρτες ή σε δίκτυο με «αραχνοειδή» μορφή. Όπως επισημάνθηκε, μοιάζουν με τους κιρσούς (που δημιουργούνται με ανάλογο τρόπο) αλλά διαφέρουν όσον αφορά τον εντοπισμό και το μέγεθός τους: Οι ευρυαγγείες εντοπίζονται επιφανειακά και είναι πολύ μικρότερες. Ωστόσο, είναι μεγάλη η συχνότητα της εμφάνισής τους. Πάνω από το 50% των γυναικών εμφανίζουν ευρυαγγείες και, επιπλέον, το ποσοστό εμφάνισής τους αυξάνεται με την ηλικία. Σε όλες τις περιπτώσεις, η εμφάνισή τους σημαίνει ότι η φλεβική κυκλοφορία στην περιοχή δεν είναι φυσιολογική, καθώς οι ευρυαγγείες αποτελούν ένδειξη φλεβικής ανεπάρκειας. 

Αρκετές φορές συνυπάρχουν με κιρσούς οι οποίοι τις «ευνοούν» ακόμα περισσότερο γιατί εντείνουν την πίεση στις φλέβες των ποδιών, γεγονός που, με τη σειρά του, οδηγεί σε μεγαλύτερη φλεβική ανεπάρκεια. 

 Τι συμπτώματα έχουν οι ευρυαγγείες; 

Οι ευρυαγγείες δεν συνοδεύονται συνήθως από ιδιαίτερα συμπτώματα. Κάποιες φορές μπορεί να προκαλέσουν αίσθημα «καψίματος» στην περιοχή ή φαγούρα, ενώ σπανιότερα έχουν αναφερθεί αιμωδία (μούδιασμα) και «αίσθηση» της ροής του αίματος. Οι ευρυαγγείες αντιμετωπίζονται κυρίως ως αισθητικό πρόβλημα που, σε αρκετές περιπτώσεις εμφανίζεται, ως ιδιαίτερα έντονο. 

 Πώς γίνεται διάγνωση; 

Ο εξειδικευμένος ιατρός θα τις διαγνώσει εύκολα κατά την κλινική εξέταση, καθώς είναι άμεσα ορατές και πολλές φορές είναι και η αιτία της εξέτασης. Στη συνέχεια όμως ο ιατρός θα προχωρήσει σε έλεγχο των υπολοίπων φλεβών του εξεταζόμενου ατόμου (τόσο των επιφανειακών όσο και των εν τω βάθει), καθώς οι ευρυαγγείες συνυπάρχουν συχνά με φλεβική ανεπάρκεια μεγαλύτερων φλεβών ή με κιρσούς. Η διερεύνηση αυτή γίνεται υπερηχογραφικά με έγχρωμο Duplex –Triplex και βοηθάει τον ιατρό να εξακριβώσει την έκταση του προβλήματος και να ιεραρχήσει την αντιμετώπισή του που είναι: πρώτα οι μεγαλύτερες φλέβες, εφόσον έχουν πρόβλημα, και ύστερα οι μικρότερες. 

Τρόποι αντιμετώπισης 

1. (Μικρο)σκληροθεραπεία 

Είναι ο πιο συχνός και αποτελεσματικός τρόπος αντιμετώπιση των ευρυαγγειών. Πρόκειται για την έγχυση ενός ειδικού φαρμάκου μέσα στις ευρυαγγείες, σε πυκνότητες που διαφοροποιούνται ανάλογα με το μέγεθός τους. Το φάρμακο, του οποίου η έγχυση γίνεται με τη βοήθεια μιας πολύ λεπτής βελόνας, προκαλεί έναν ερεθισμό στο εσωτερικό τοίχωμα των φλεβών που έχει ως αποτέλεσμα το προοδευτικό κλείσιμο και την απόφραξή τους με αποτέλεσμα την οριστική εξαφάνισή τους. 

Κατά τη (μικρο)σκληροθεραπεία υπάρχει η δυνατότητα να χρησιμοποιηθούν ειδικοί μεγεθυντικοί φακοί και πολύ λεπτές βελόνες, για να αντιμετωπιστούν ακόμα και πολύ λεπτές ευρυαγγείες με ελάχιστα επεμβατικό και σχεδόν ανώδυνο τρόπο. 

Η εφαρμογή της (μικρο)σκληροθεραπείας γίνεται σε συνεδρίες διάρκειας 45-50 λεπτών. Σε κάθε συνεδρία αντιμετωπίζονται πολλές ευρυαγγείες, ωστόσο κάποιες από αυτές ενδέχεται να χρειαστούν περισσότερες της μιας θεραπείες για να κλείσουν αποτελεσματικά. Ανάλογα πάντα με τον αριθμό των ευρυαγγειών, συνήθως απαιτούνται από 3 έως 5 συνεδρίες που γίνονται με συχνότητα μία κάθε 10 με 15 ημέρες. Για καλύτερα αποτελέσματα συνιστάται η χρήση ελαστικής κάλτσας ή καλσόν για μία τουλάχιστον εβδομάδα μετά από κάθε συνεδρία. 

Η (μικρο)σκληροθεραπεία είναι μία ελάχιστα επεμβατική και εξαιρετικά αποτελεσματική θεραπεία που, στα χέρια ενός έμπειρου ιατρού που θα την εφαρμόσει σωστά, μπορεί να εξαλείψει τις ευρυαγγείες σε ποσοστό έως και 95%. Οι επιπλοκές της θεραπείας αν και υπαρκτές, στα χέρια έμπειρων ιατρών είναι σπάνιες και εξαρτώνται κυρίως από το είδος του φαρμάκου και την πυκνότητα της έγχυσης σε κάθε ευρυαγγεία, από τη συνεργασία του θεραπευόμενου ατόμου (χρήση ελαστικής κάλτσας)  αλλά και από άλλους παράγοντες.

2. Laser

Ένας άλλος τρόπος αντιμετώπισης των ευρυαγγειών είναι η θεραπεία τους με laser. Κατ΄ αυτήν, μια υψηλής έντασης δέσμη φωτός εστιάζεται στις ευρυαγγείες και προκαλεί τη θερμική καταστροφή τους οδηγώντας τελικά στην εξαφάνισή τους. Αυτή η θεραπεία μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε διάφορα μέρη του σώματος αλλά έχει ευρεία εφαρμογή στην αντιμετώπιση των ευρυαγγειών του προσώπου, αποτελώντας την καλύτερη μέθοδο αντιμετώπισής τους. Στις ευρυαγγείες των ποδιών η θεραπεία με laser χρησιμοποιείται κυρίως συμπληρωματικά προς τη σκληροθεραπεία και συνήθως μετά το τέλος της.

Αδυσώπητος αποδεικνύεται ότι είναι με όλους ανεξαιρέτως ο χρόνος, καθώς στο πέρασμά του αφήνει έναν οργανισμό λιγότερο ισχυρό, επιβαρύνοντας κάθε όργανο, σύστημα, ιστό, οστό και άρθρωση, συμπεριλαμβανομένης εκείνης του γόνατος.

Με τη γήρανση ο χόνδρος φθείρεται και πια δεν προστατεύει στον ίδιο βαθμό τα οστά, οι μύες και οι σύνδεσμοι χάνουν τη δύναμή τους, οι μηνίσκοι παύουν να προστατεύουν τόσο αποτελεσματικά τον χόνδρο.

Ακόμα πιο καταστροφικός στο πέρασμά του είναι στους ανθρώπους που έχουν υπερβολικό βάρος, την ατυχία κάποιος πρόγονός τους να είχε οστεοαρθρίτιδα ή παράγοντες που διαταράζουν την ικανότητα ισορροπίας και τους καθιστούν επιρρεπείς σε πτώσεις, με αποτέλεσμα να έχουν πολλούς τραυματισμούς στα γόνατά τους.

«Το γόνατο είναι η άρθρωση που υπόκειται στις μεγαλύτερες πιέσεις. Έχει σύνθετη δομή και είναι ευάλωτη σε τραυματισμούς κυρίως από πτώσεις που προκύπτουν όχι μόνο σε ηλικιωμένους αλλά σε άτομα κάθε ηλικίας και φυσικής κατάστασης. Μάλιστα, η πτώση με το γόνατο μπορεί να έχει ιδιαίτερα βαριές συνέπειες, βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες και γι’ αυτό χρήζει ταχύτατης ιατρικής φροντίδας. Εκτός από τους τραυματισμούς, ο πόνος στο γόνατο απασχολεί μεγάλο ποσοστό ανθρώπων, αφού με την πάροδο του χρόνου είναι αναπόφευκτο ένα ποσοστό φθοράς του. Όμως, δεν είναι απόλυτο ότι θα επηρεάσει τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί ή κινείται η άρθρωση. Υπάρχουν τρόποι που εάν υιοθετηθούν και εφαρμοστούν με συνέπεια, ελαχιστοποιείται η πιθανότητα  μελλοντικά να κληθεί κάποιος να θεραπεύσει ακόμα και χειρουργικά μια δυσλειτουργική άρθρωση», επισημαίνει ο Ορθοπαιδικός Χειρουργός Dr Δημήτρης Τριανταφυλλόπουλος, Διευθυντής Ορθοπαιδικής Κλινικής και Διευθυντής του Τμήματος Αναίμακτης-Μη Μεταγγιστικής Ορθοπαιδικής Χειρουργικής του Ομίλου Ιατρικού Αθηνών – Κλινική Περιστερίου.

Πώς λοιπόν μπορούμε να διατηρήσουμε τα γόνατά μας υγιή; Σύμφωνα με τον Dr Τριανταφυλλόπουλο πρέπει:

1. Να ελέγχουμε το βάρος μας

Το πλεονάζον βάρος είναι ιδιαίτερα επιβαρυντικό για την άρθρωση του γόνατος, αφού κάθε κιλό ασκεί τετραπλάσια πίεση στα γόνατα, η οποία μάλιστα αυξάνεται ακόμη περισσότερο όταν ανεβαίνει ή κατεβαίνει κάποιος σκαλιά. Έχει αποδειχθεί ότι η απώλεια βάρους σε παχύσαρκους ενήλικες μειώνει τον πόνο στο γόνατο προσφέρει βελτιωμένη κινητικότητα, λιγότερη δυσκαμψία και καλύτερη μυϊκή λειτουργία. Αυτή όμως δεν θα πρέπει να επιτευχθεί με αυστηρές δίαιτες, διότι τότε οι αρθρώσεις δεν θα παίρνουν τα απαραίτητα συστατικά για να διατηρηθούν υγιείς.

2. Να πίνουμε αρκετό νερό

Το νερό παίζει σημαντικό ρόλο στον οργανισμό, καθώς προστατεύει όλα τα ζωτικά όργανα και τους ιστούς του. Όταν είναι επαρκώς ενυδατωμένος, τότε τα συστήματά του μπορούν να διοχετεύσουν τις θρεπτικές ουσίες στα κύτταρα. Η ποσότητα των υγρών που λαμβάνονται επηρεάζει τον όγκο και την κυκλοφορία του αίματος, γεγονός που μπορεί να βοηθήσει στη μείωση των χρόνων ανάκαμψης από έναν τραυματισμό, ήπιο ή σοβαρότερο. Η αφυδάτωση από την άλλη μεριά αυξάνει τον κίνδυνο χρόνιας φλεγμονής, εξαντλεί την ενέργεια του οργανισμού και φέρνει κόπωση.

Συγκεκριμένα για τις αρθρώσεις, η αφυδάτωση μπορεί να προκαλέσει πόνο, λόγω της λιπαντικής επίδρασης που έχει στις αρθρώσεις. Υπολογίζεται ότι το 70 – 80% του χόνδρου των αρθρώσεων αποτελείται από νερό. Το αρθρικό υγρό που βρίσκεται μεταξύ των αρθρώσεων παρέχει τροφή, απορρόφηση κραδασμών, λίπανση και προστασία στις αρθρώσεις. Μειώνει την τριβή στον χόνδρο και δίνει μια ομαλή, παρατεταμένη κίνηση. Όταν δεν είναι αρκετό, τότε υπάρχει λιγότερη λίπανση στις αρθρώσεις, γεγονός που οδηγεί στην εμφάνιση πόνου.

3. Να προσέχουμε τη συνολική υγεία μας

Μελέτες έχουν δείξει ότι υπάρχουν παθήσεις που επηρεάζουν την καλή υγεία του γόνατος, όπως η οσφυαλγία. Τα γόνατα και η πλάτη παρέχουν ευελιξία, κίνηση και στήριξη. Η σχέση τους είναι όμως αλληλοεξαρτώμενη και επομένως, όταν πονάει η πλάτη, το ίδιο μπορεί να συμβεί και στα γόνατα.

Πέρα από τη σκελετική υγεία όμως υπάρχουν και άλλες παθήσεις που φαινομενικά δεν έχουν σχέση με τα γόνατα, αλλά που έχει αποδειχθεί ότι προκαλούν πόνο σε αυτά. Μια τέτοια πάθηση είναι η κατάθλιψη, για την οποία η έρευνα έχει δείξει ότι επιβάλλεται μια βιοψυχοκοινωνική προσέγγιση προκειμένου να βελτιωθεί τόσο η κατάθλιψη όσο και ο πόνος στα γόνατα.

4. Να κινούμαστε

Η υγεία και πολλές φορές η επούλωση του χόνδρου του γόνατος εξαρτάται από την κίνηση. Η τακτική άσκηση μπορεί προστατεύει τις αρθρώσεις, αρκεί να γίνεται σωστά και τακτικά. Κάνοντας τις σωστές ασκήσεις με λάθος τεχνική, όμως, μπορεί να προκληθούν τραυματισμοί με άμεσες ή έμμεσες βλάβες στο γόνατο που θα εμφανιστούν χρόνια μετά. Τριάντα λεπτά άσκησης την ημέρα, όπως περπάτημα, γιόγκα, κολύμπι, πέντε φορές την εβδομάδα, είναι ιδανικά για τη διατήρηση των αρθρώσεων του γόνατος σε καλή κατάσταση. Στόχος θα πρέπει να είναι η ενδυνάμωση των μυών στις γάμπες και τους γοφούς, και των μυών στο μπρος, στο πίσω αλλά και στο εσωτερικό των μηρών καθώς αυτοί απορροφούν την πίεση κατά τη διάρκεια της βάδισης.

Οι εμβοές (βουητά) είναι θόρυβοι (κουδούνισμα, βούισμα, σφύριγμα) στα αυτιά ή στο κεφάλι ενός ατόμου, χωρίς να υπάρχει εξωτερική πηγή που να παράγει αυτόν τον θόρυβο.

Το 17% του γενικού πληθυσμού εμφανίζει εμβοές. Περίπου το 30% του γενικού πληθυσμού άνω των 65 ετών πάσχει από εμβοές.

Οι εμβοές αποτελούν μια πολύ συνήθη ωτολογική διαταραχή, εντούτοις είναι ένα φαινόμενο ελάχιστα κατανοητό για το οποίο υπάρχουν περιορισμένες θεραπευτικές επιλογές εξηγεί ο Ηλίας Μούτσιος M.D. Ειδικός Παθολόγος, Διευθυντής Παθολογικής Κλινικής του Μetropolitan Hospital.

Τύποι εμβοών

• Υποκειμενικές εμβοές: Είναι ήχοι που μπορεί να ακουστούν μόνο από τον ασθενή. Είναι ο πιο κοινός τύπος των εμβοών και συνήθως συνδέεται με προβλήματα που επηρεάζουν το σύστημα της ακοής.
• Αντικειμενικές εμβοές: Είναι ήχοι που μπορούν να ακουστούν από τον ασθενή ή τον ιατρό όταν αυτός τοποθετεί το στηθοσκόπιο κοντά στο αυτί του ασθενούς. Αυτό το είδος είναι λιγότερο συχνό και συνήθως προκαλείται από ένα φυσικό πρόβλημα που παράγει ήχο μέσα ή κοντά στο αυτί.

Ποιες είναι οι πιθανές αιτίες των εμβοών;

• Η έκθεση σε πολύ δυνατούς ήχους
• Οι φλεγμονές του αυτιού (ωτίτιδα)
• Οι τραυματισμοί του αυτιού ή και της γύρω περιοχής
• Πρόβλημα στον λαβύρινθο του αυτιού
• Η αρτηριακή υπέρταση
• Το stress

Σε κάθε περίπτωση από τις παραπάνω απαιτείται ιατρική γνωμάτευση από ειδικό γιατρό.

Ποιες είναι οι πιθανές επιπτώσεις των εμβοών;

Οι επιπτώσεις στη ζωή ατόμων που υποφέρουν από εμβοές είναι αρκετές και μπορεί να είναι:

• Έντονη δυσφορία
• Κατάθλιψη
• Συχνές εναλλαγές της διάθεσης
• Ένταση και ευερεθιστότητα
• Μειωμένη συγκέντρωση
• Προβλήματα ύπνου.

Θεραπεία

Η έλλειψη γνώσης για τον ακριβή παθοφυσιολογικό μηχανισμό των ιδιοπαθών εμβοών περιορίζει τις δυνατότητές μας για τη χορήγηση αποτελεσματικής θεραπείας. Διάφορες φαρμακευτικές μέθοδοι έχουν κατά καιρούς εφαρμοσθεί στους ασθενείς με εμβοές όπως χορήγηση διαφόρων φαρμάκων και ουσιών, θεραπεία επανεκπαιδεύσεως των εμβοών, ηχοκάλυψη των εμβοών, θεραπεία βιοανάδρασης, ενδοτυμπανικές εγχύσεις και διάφορες άλλες θεραπείες με ειδικές συσκευές. Εντούτοις, μια αναδρομή στη βιβλιογραφία αποδεικνύει ότι τα αποτελέσματα είναι αμφιλεγόμενα για τις περισσότερες θεραπείες.