Blog

Ο Καθηγητής του Τμήματος Χημείας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Νίκος Θωμαϊδης, σε συνεργασία με τους Ιωάννη Ντάναση, Μαρία Γαβριατοπούλου και Θάνο Δημόπουλο (Πρύτανη ΕΚΠΑ), συνοψίζουν τις πρόσφατες οδηγίες του CDC και του EPA των ΗΠΑ σχετικά με το πόσιμο νερό, τους υδάτινους χώρους αναψυχής και τα υδάτινα λύματα την περίοδο της πανδημίας του SARS–CoV-2.

Μπορεί ο ιός COVID-19 να μεταδοθεί μέσω του πόσιμου νερού;

Ο ιός δεν έχει ανιχνευθεί στο πόσιμο νερό. Οι κλασικές μέθοδοι φιλτραρίσματος και απολύμανσης των υδάτων που χρησιμοποιούνται παγκοσμίως στα συστήματα ύδρευσης είναι επαρκή για να απομακρύνουν ή να απενεργοποιήσουν τον ιό.

Μπορεί ο ιός να ανιχνευθεί στα κόπρανα;

Ο ιός COVID-19 έχει ανιχνευθεί στα κόπρανα ασθενών που έχουν νοσήσει, αλλά ακόμη δεν είναι ξεκάθαρο αν μπορεί να μεταδοθεί μέσω αυτής της οδού. Δεν υπάρχει καταγεγραμμένο περιστατικό που να μολύνθηκε με αυτό τον τρόπο μετάδοσης, και ο ακριβής κίνδυνος μετάδοσης από ένα μολυσμένο ασθενή σε ένα υγιή δεν έχει καθοριστεί. Με βάση δεδομένα απο προηγούμενες επιδημίες από κοροναιούς, όπως ο SARS και ο MERS, ο κίνδυνος αυτός θεωρείται εξαιρετικά χαμηλός.

Μπορεί ο ιός να μεταδοθεί από πισίνες, spa, jacuzzi και χώρους υδάτινης διασκέδασης;

Δεν υπάρχουν δεδομένα πως ο ιός μπορεί να μεταδοθεί μέσω των ανωτέρω χώρων. Τα μέτρα λειτουργίας και συντήρησης αυτών των χώρων (με χλωρίωση, βρωμίωση, υπεροξείδιο του υδρογόνου) φαίνεται πως απενεργοποιούν τον ιό. Επειδή ο ιός διασπείρεται ακόμη στην κοινότητα είναι πολύ σημαντικό για τους ιδιοκτήτες και τους επισκέπτες αυτών των χώρων να ακολουθούν τα ακόλουθα μέτρα ασφάλειας:

-Οι οδηγίες των τοπικών και κρατικών φορέων σχετικά με το χρόνο και τρόπο επαναλειτουργίας αυτών των χώρων πρέπει να τηρούνται αυστηρά.

-Τα μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης (απόσταση 1,5 μέτρο) και καλής υγιεινής των χεριών πρέπει να τηρούνται από επισκέπτες και εργαζόμενους.

-Προκειμένου να διασφαλιστεί η ασφαλής χρήση των χώρων οι ιδιοκτήτες οφείλουν να εφαρμόζουν όλα τα μέτρα που προβλέπονται σχετικά με τη συντήρηση, τον καθαρισμό και την απολύμανση τους.

Μπορεί ο ιός να μεταδοθεί μέσω των δικτύων αποχέτευσης;

Ο ιός έχει ανευρεθεί σε μη επεξεργασμένα απόβλητα. Οι ερευνητές δε γνωρίζουν εάν ο ιός που ανευρίσκεται στα απόβλητα μπορεί να προκαλέσει νόσο εάν κάποιος εκτεθεί σε αυτόν. Προς το παρόν δεν έχει καταγραφεί μετάδοση του ιού με αυτό τον τρόπο. Αυτή τη στιγμή θεωρείται πως ο κίνδυνος μετάδοσης του ιού είναι εξαιρετικά χαμηλός για συστήματα αποχέτευσης που συντηρούνται με την ορθή και προβλεπόμενη πρακτική.

Πρέπει οι εργαζόμενοι στο δίκτυο αποχέτευσης που διαχειρίζονται ρυπαρά λύματα να λαμβάνουν ειδικά μέτρα προστασίας έναντι του ιού;

Έως σήμερα δεν υπάρχουν δεδομένα πως ο ιός μπορεί να μεταδοθεί από μολυσματικά απόβλητα. Τα μέτρα προστασίας που ήδη ελάμβαναν οι εργαζόμενοι κρίνονται επαρκή για την προστασία τους. Τα μέτρα αυτά περιλαμβάνουν περιοδικούς ελέγχους της ορθής λειτουργίας των εγκαταστάσεων, μέτρα υγιεινής και κατάλληλα μέτρα ατομικής προστασίας. Δεν προτείνονται περαιτέρω μέτρα για τους συγκεκριμένους εργαζόμενους για την προφύλαξη τους από τον ιό SARS–CoV-2.

Σε περίπτωση που το νερό της βρύσης έχει χαρακτηριστεί ως μη πόσιμο πόσο ασφαλές είναι να πλένουμε τα χέρια μας με αυτό;

Στις περισσότερες περιπτώσεις το πλύσιμο των χεριών με αυτό το νερό και σαπούνι κρίνεται ασφαλές. Επικοινωνήστε με τις τοπικές υγιεινομικές αρχές για περισσότερες πληροφορίες. Σε περίπτωση που δεν υπάρχει διαθέσιμο νερό και σαπούνι χρησιμοποιείστε αντισηπτικό διάλυμα με περιεκτικότητα αιθανόλης τουλάχιστον 60%.

Είναι το πόσιμο νερό βρύσης ασφαλές;

Η EPA συνιστά στους Αμερικανούς να συνεχίσουν να χρησιμοποιούν και να πίνουν νερό της βρύσης ως συνήθως. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) έχει δηλώσει ότι, «η παρουσία του ιού COVID-19 δεν έχει ανιχνευθεί στην παροχή πόσιμου νερού και με βάση τα τρέχοντα στοιχεία ο κίνδυνος παροχής νερού είναι χαμηλός.» Επιπλέον, σύμφωνα με το CDC η νόσος COVID-19 θεωρείται κυρίως ότι εξαπλώνεται μεταξύ ατόμων που βρίσκονται σε στενή επαφή μεταξύ τους.

Πρέπει να βράσω το πόσιμο νερό μου;

Το βραστό νερό δεν απαιτείται ως προφύλαξη έναντι του COVID-19.

Χρειάζεται να αγοράσω εμφιαλωμένο νερό ή να αποθηκεύσω πόσιμο νερό;

Η EPA συνιστά στους πολίτες να συνεχίσουν να χρησιμοποιούν και να πίνουν νερό της βρύσης ως συνήθως. Προς το παρόν, δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι ο ιός SARS–CoV-2 βρίσκεται στην παροχή πόσιμου νερού ή θα επηρεάσει την αξιόπιστη παροχή νερού.

Επιμέλεια Νεκταρία Καρακώστα, Δημοσιογράφος Υγείας

Ενοχλεί, πονάει, εμποδίζει, ταλαιπωρεί…Ο λόγος για το κότσι, που εκτός από αισθητικό πρόβλημα είναι και πρόβλημα ποιότητας ζωής. Η τρίτη γενιά δημοφιλούς διαδερμικής τεχνικής κάνει το κότσι παρελθόν, χωρίς νοσηλεία και χωρίς τα όποια μειονεκτήματα των δύο προηγούμενων γενιών, επισημαίνει ο κ. Ευάγγελος Ευαγγέλου, Διευθυντής Ορθοπαιδικός Χειρουργός στο Metropolitan Hospital. 

Ο βλαισός μέγας δάκτυλος

Ο βλαισός μέγας δάκτυλος (κότσι) είναι η επί τα εκτός παρεκτόπιση του μεγάλου δακτύλου στον άκρο πόδα.

Είναι μια σύνθετη παραμόρφωση της πρώτης ακτίνας, που συνοδεύεται συνήθως από παραμορφώσεις και συμπτώματα στα υπόλοιπα δάκτυλα.

Η πάθηση είναι αρκετά συχνή σε νέα άτομα και ειδικότερα σε γυναίκες. Εκτός από τη δυσμορφία του ποδιού προκαλεί δυσχέρεια στην υπόδηση, εύκολη κόπωση και συχνά πόνο.

Διαδερμική τεχνική τρίτης γενιάς: η διαφορά

Η διόρθωση του βλαισού μέγα δακτύλου (κότσι) γίνεται με τη διαδερμική τεχνική τρίτης γενιάς. Η επέμβαση γίνεται με τοπική αναισθησία (block) στο τμήμα του ποδιού που χειρουργείται μέσω οπών ελαχίστων χιλιοστών (2-3mm). Η διόρθωση συγκρατείται με ειδικές βιοσυμβατές βίδες τιτανίου για μόνιμο αποτέλεσμα χωρίς υποτροπή, ώστε να αποφεύγονται οι αποτυχίες της παλαιότερης (πρώτης γενιάς) διαδερμικής τεχνικής. Ας σημειωθεί δε ότι η διαδερμική τεχνική τρίτης γενιάς είναι η πιο σύγχρονη αντιμετώπιση, ενώ δεν γίνεται αντιμετώπιση του προβλήματος με laser όπως, πολλές φορές, λέγεται παραπλανητικά.

Τα πλεονεκτήματα

– Ο ασθενής περπατάει αμέσως μετά το χειρουργείο με το ειδικό μετεγχειρητικό υπόδημα χωρίς γύψο ή πατερίτσες.

– Εάν η παραμόρφωση είναι και στα δύο πόδια η αντιμετώπιση γίνεται στο ίδιο χειρουργείο.

– Δεν απαιτείται νοσηλεία.

– Ο μετεγχειρητικός πόνος ελέγχεται αποτελεσματικά με σύγχρονες τεχνικές αναισθησίας-μπλοκ.

– Oι μετακινήσεις επιτρέπονται αλλά συνιστάται το χειρουργημένο πόδι να είναι όσο το δυνατόν περισσότερη ώρα σε ανάρροπη θέση (σήκωμα του ποδιού πιο ψηλά από τον γοφό, με την ανάλογη στήριξη) για τις πρώτες μέρες.

Η τεχνική και ο χειρουργός

Υπάρχουν οι πολύ απλές περιπτώσεις, περιπτώσεις όπου μαζί με τον βλαισό μέγα δάκτυλο υπάρχουν στο πόδι και άλλες παραμορφώσεις όπως είναι η σφυροδακτυλία, οι εξοστώσεις, οι τύλοι (κάλοι), τα εξαρθρήματα των δακτύλων κ.λπ., και πρέπει να διορθώνονται και αυτές για την επίτευξη βέλτιστου και λειτουργικού αισθητικού αποτελέσματος.

Υπάρχουν περιπτώσεις βαριών παραμορφώσεων για τις οποίες απαιτείται τροποποίηση της τεχνικής.

Σε όλες τις περιπτώσεις, από την πιο απλή μέχρι την πιο βαριά, αυτό που κάνει τη διαφορά δεν είναι η «κατά γράμμα» εφαρμογή μιας μοντέρνας τεχνικής αλλά η εκπαίδευση, η εξειδίκευση και η εμπειρία του χειρουργού στη χειρουργική του ποδιού και της ποδοκνημικής, επισημαίνει ο κ. Ευαγγέλου.

Επιμέλεια Νεκταρία Καρακώστα, Δημοσιογράφος Υγείας

Τι είναι η καρδιακή ανεπάρκεια και σε τι οφείλεται;

Καρδιακή ανεπάρκεια είναι η κατάσταση εκείνη που η καρδιά ως μυς αδυνατεί να αντεπεξέλθει στις ανάγκες του οργανισμού, δηλαδή να εξωθήσει το αίμα που χρειάζονται τα υπόλοιπα όργανα για την θρέψη και λειτουργία τους. Επειδή το αίμα και το οξυγόνο δεν φτάνουν για να θρέψουν τους μυς και τα όργανα του σώματος, οι μύες κουράζονται και ο ασθενής με καρδιακή ανεπάρκεια εμφανίζει εύκολα κόπωση. Παράλληλα δεν επιστρέφει αρκετό αίμα στην καρδιά, επειδή η αδύναμη καρδιά δεν μπορεί να το τραβήξει πίσω. Το αίμα που δεν μπορεί να γυρίσει πίσω μαζεύεται στις φλέβες, αυξάνεται η πίεση μέσα σε αυτές, οπότε αρχίζουν να βγαίνουν υγρά στους γύρω ιστούς, κυρίως στα πόδια (οιδήματα- πρήξιμο) και την κοιλιά. Στην πραγματικότητα, τις περισσότερες φορές δεν αποτελεί νόσο μόνη της αλλά είναι η τελική κατάληξη όλων των άλλων καρδιαγγειακών νοσημάτων, δηλαδή της παραμελημένης αρτηριακής υπέρτασης, της μη ελεγμένης χρόνιας αρρυθμίας, της στεφανιαίας νόσου, του σακχαρώδη διαβήτη, παθήσεων των νεφρών, των πνευμόνων και του θυρεοειδούς αδένα, ενώ φλεγμονές του καρδιακού μυός και κληρονομικά νοσήματα μπορεί σπανιότερα να οδηγήσουν επίσης στην εμφάνισή της.

Πώς γίνεται η διάγνωση της καρδιακής ανεπάρκειας;

Η διάγνωση της καρδιακής ανεπάρκειας γίνεται από τον ιατρό με το ιστορικό και την φυσική εξέταση, και η επιβεβαίωση από παρακλινικές εξετάσεις όπως ηλεκτροκαρδιογράφημα, υπερηχοκαρδιογράφημα, ακτινογραφία θώρακα, στεφανιογραφία, μαγνητική τομογραφία καρδιάς και ειδικότερες εξετάσεις αναπνευστικής λειτουργίας εφ όσον κριθούν απαραίτητες. O βιοχημικός και αιματολογικός έλεγχος μπορεί να αναδείξει παθογόνες καταστάσεις που συμβάλλουν στην εμφάνισης της καρδιακής ανεπάρκειας, ενώ η μέτρηση ειδικών πεπτιδίων στο αίμα βοηθά στον αποκλεισμό καρδιολογικής αιτιολογίας των συμπτωμάτων και σημείων.

Μπορεί να παρουσιαστεί σε νεότερους ενήλικες; 

Η καρδιακή ανεπάρκεια ευτυχώς δεν είναι συχνή σε μικρές ηλικίες. Η μεγαλύτερη συχνότητα εμφάνισης της είναι σε ηλικίες άνω των 65 ετών, καθώς η στεφανιαία νόσος που αποτελεί και την κύρια αιτία της εκφράζεται σε μεγαλύτερες ηλικίες. Η συχνότητα της είναι περίπου 1% στα άτομα κάτω των 65 ετών, και αυξάνει προοδευτικά στο 7% σε άτομα 75 έως 84 ετών και στο 15% σε άτομα άνω των 85 ετών.

Σε νεαρούς ενήλικες το κύριο αίτιο καρδιακής ανεπάρκειας είναι οι συγγενείς καρδιοπάθειες που αποτελούν δομικές παθήσεις της καρδιάς από την γέννηση και οι μυοκαρδίτιδες που αποτελούν φλεγμονώδη προσβολή της καρδιάς από ιούς. Στην περίπτωση της μυοκαρδίτιδας η εμφάνιση καρδιακής ανεπάρκειας δύναται να συνοδεύει λιγότερο από το 1/3 των περιπτώσεων και σε μεγάλο ποσοστό είναι αναστρέψιμη.

Τα συμπτώματα είναι διαφορετικά στους άντρες και τις γυναίκες; 

Όχι, τα συμπτώματα δεν διαφοροποιούνται μεταξύ των φύλων. Όμως, οι γυναίκες καθώς εκδηλώνουν καρδιαγγειακά νοσήματα και καρδιακή ανεπάρκεια σε μεγαλύτερη ηλικία από αυτή των ανδρών, εμφανίζουν και περισσότερες συνοσηρότητες όπως σακχαρώδη διαβήτη, αρτηριακή υπέρταση, κολπική μαρμαρυγή.  Έτσι μπορεί να εκδηλώσουν πιο προχωρημένη μορφή καρδιακής ανεπάρκειας. Οι γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας επίσης εμφανίζουν συχνότερα από τους άνδρες σημεία και συμπτώματα δεξιάς καρδιακής ανεπάρκειας, όπως οιδήματα κάτω άκρων και πλευριτικές συλλογές.

Ποια είναι η βασική της διαχείριση;

Η θεραπεία της έγκειται στην θεραπεία της πρωταρχικής νόσου, κυρίως όταν η καρδιακή ανεπάρκεια είναι σε αρχικά στάδια, δηλαδή της αρτηριακής υπέρτασης, παχυσαρκίας, στεφανιαίας νόσου, βαλβιδικής νόσου. Ανάλογα με το στάδιο και τα συμπτώματα της καρδιακής ανεπάρκειας τροποποιείται η χορηγούμενη αγωγή, από τα βασικά φάρμακα που βελτιώνουν την καρδιακή λειτουργία όπως οι αναστολείς του άξονα ρενίνης-αγγειοτενσίνης-αλδοστερόνης, οι β’ αποκλειστές και νεότερα ανάλογα και τα διουρητικά για την ανακούφιση των συμπτωμάτων από την κατακράτηση υγρών, έως την αντιμετώπιση του κινδύνου πρώιμου αρρυθμιολογικού θανάτου με τοποθέτηση ειδικού βηματοδότη-απινιδωτή και την μεταμόσχευση καρδιάς ή την τοποθέτηση συσκευών υποβοήθησης του έργου της καρδιάς στα προχωρημένα στάδια.

Η διατροφή, η ψυχολογική υποστήριξη και η συμμετοχή σε προγράμματα αποκατάστασης  που περιλαμβάνουν άσκηση και διαιτητική συμβουλευτική είναι απαραίτητη για τους ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια αλλά και τους οικείους τους. Στόχος είναι η ενημέρωση των ασθενών ώστε να γίνουν οι ίδιοι ικανοί να διαχειρίζονται τη νόσο τους, να προλαμβάνουν υποτροπές και να διατηρούν καλή ποιότητα ζωής στον χώρο τους. Ιδιαίτερα η διατροφή των ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια προκαλεί “πονοκέφαλο” στους θεράποντες, μια και οι ασθενείς ενδέχεται να εμφανίζουν πρόωρο αίσθημα κορεσμού και κατά συνέπεια μειωμένο αίσθημα πείνας, εξαιτίας αλλαγών στη γεύση, ενοχλημάτων ναυτίας, δύσπνοιας ή λόγω της ανορεκτικής δράσης διαφόρων βιολογικών παραγόντων που είναι ιδιαίτερα αυξημένοι στον οργανισμό τους εξαιτίας της νόσου.

Επιπλέον, οι ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια λαμβάνουν μεγάλο αριθμό φαρμάκων, που από μόνη της είναι μια κατάσταση που επηρεάζει τις διατροφικές τους συνήθειες. Ο περιορισμός του νατρίου  (όχι περισσότερο από 2 γρ. ημερησίως) και η πρόσληψη καλίου στη διατροφή (όταν δεν συνυπάρχει νεφρική ανεπάρκεια) αποτελούν ακρογωνιαίο λίθο στις διατροφικές συστάσεις ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια και είναι από τις πιο συχνές, μη φαρμακολογικές προσεγγίσεις.

Μπορούμε να προλάβουμε την καρδιακή ανεπάρκεια;

Η πιο σημαντική θεραπεία είναι η πρόληψη. Στόχος της καρδιολογικής κλινικής πράξης είναι η εφαρμογή προγραμμάτων προληπτικής ιατρικής για την εκτίμηση, σχεδιασμό και μείωση του καρδιαγγειακού κινδύνου. Γνωρίζουμε πια ότι  η αθηροσκλήρωση, αν ακολουθούνται κακές συνήθεις καθημερινού τρόπου ζωής ξεκινά από τη νεαρή ηλικία και εξελίσσεται σιωπηρά για δεκαετίες. Τα συμπτώματα  συνήθως εμφανίζονται γύρω στην 5η με 6η δεκαετία της ζωής ή και νωρίτερα.

Η διατήρηση της υγείας της καρδιάς μας είναι αναγκαία για να έχουμε καλή ποιότητα ζωής ανεξάρτητα από την ηλικίας και το φύλο μας. Ο έλεγχος των βασικότερων παραγόντων καρδιαγγειακού κινδύνου, επιλέγοντας μια υγιεινή δίαιτα, αποφεύγοντας το κάπνισμα και ακολουθώντας φυσική άσκηση προλαμβάνει την εμφάνιση καρδιακών και αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων και βοηθά στην επιβράδυνση της γήρανσης της καρδιάς μας.

Ποια συμπτώματα πρέπει να με ανησυχήσουν για να ζητήσω ιατρική βοήθεια;

Τα κύρια συμπτώματα που θα πρέπει να αφυπνίσουν τον καθένα μας είναι η δύσπνοια αρχικά στην έντονη προσπάθεια και στη συνέχεια στην καθημερινή δραστηριότητα, στην ηρεμία και στην κατάκλιση, η απότομη αύξηση σωματικού βάρους με εμφάνιση πρηξίματος στα πόδια, η εύκολη κόπωση ακόμα και σε συνήθεις δραστηριότητες, η εμφάνιση αρρυθμιών, επεισοδίων ζάλης και πόνου στο στήθος (στηθάγχης). Όλα τα παραπάνω αποτελούν συμπτώματα και σημεία που πρέπει να σας κινητοποιήσουν για την άμεση επικοινωνία με τον καρδιολόγο σας. Αν λαμβάνετε ειδική θεραπεία όπως ογκολογική αγωγή, τότε σας έχουν δοθεί οδηγίες για τακτικότερη καρδιολογική παρακολούθηση, τις οποίες θα πρέπει να τηρείται για την ασφαλή ολοκλήρωση της θεραπείας σας και την αποφυγή μακροχρόνιων προβλημάτων.

Στις μέρες μας με την πανδημία της COVID-19, αποτελώ ευπαθή ομάδα, έχοντας καρδιακή ανεπάρκεια;

Οι ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια αποτελούν ομάδα υψηλού κινδύνου σε περίπτωση προσβολής από τον ιό. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η καρδιακή ανεπάρκεια προκαλεί ενεργοποίηση νευροορμονικών ουσιών, που χρησιμοποιεί ως όχημα ο ιός στην προσβολή του οργανισμού μας. Η χορηγείσα φαρμακευτική αγωγή δύναται να φέρει σε καλή ισορροπία την νευροορμονική αυτή διέγερση, εξασφαλίζοντας καλό λειτουργικό στάδιο και ποιότητα ζωής στους ασθενείς.

Γι’ αυτό με βάση τα μέχρι τώρα επιστημονικά δεδομένα δεν συνιστάται διακοπή της αγωγής για την καρδιακή ανεπάρκεια, αλλά συστήνουμε στους ασθενείς να παρακολουθούν το σωματικό τους βάρος, καθώς και συμπτώματα και σημεία απορρύθμισης της κατάστασης τους (όπως εμφάνιση δύσπνοιας,  ευκολότερης κόπωσης, οιδημάτων και δυσκολία κατάκλισης) ώστε να επικοινωνήσουν άμεσα με τον θεράποντα ιατρό τους. Δεν πρέπει να διακόπτεται η αγωγή με αναστολείς του συστήματος ρενινής-αγγειοτενσίνης- αλδοστερόνης ή τα σύνθετα όπως σακουμπιτρίλη-βαλσαρτάνη γιατί είναι τα μόνα φάρμακα, όπως και οι β-αποκλειστές  που αποδεδειγμένα μειώνουν τη θνητότητα των ασθενών αυτών.

Πού θα βρω περισσότερες πληροφορίες;

Στην ιστοσελίδα της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας υπάρχει η περιοχή για το κοινό όπου δίδονται, ανάμεσα σε άλλα,  χρήσιμες πληροφορίες και για την καρδιακή ανεπάρκεια: https://www.hcs.gr/astheneis-koino-c

Επιμέλεια: Ιωάννης Γουδέβενος, Καθηγητής Καρδιολογίας, Πρόεδρος Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας & Χριστίνα Χρυσοχόου, Διευθύντρια Καρδιολογίας, Σύμβουλος ΕΚΕ

Για άλλη μια φορά, το Κοινωφελές Ίδρυμα Ιωάννη Σ. Λάτση στηρίζει έμπρακτα και με πνεύμα αλληλεγγύης το Εθνικό Σύστημα Υγείας και την ελληνική κοινωνία, ολοκληρώνοντας μια πολύ επίκαιρη και στοχευμένη δωρεά προς το Εθνικό Κέντρο Αιμοδοσίας. Έτσι, το Ίδρυμα, κοινωνεί το μήνυμα του εθνικού καθήκοντος και ηθικού χρέους, σε μία εποχή μάλιστα, όπου η Ελλάδα, έχοντας αφήσει πίσω την οικονομική κρίση, προσπαθεί να αντιμετωπίσει τις συνέπειες της πανδημίας του COVID-19.

H δωρεά στο Ε.ΚΕ.Α. εντάσσεται στο πρόγραμμα αναβάθμισης του Εθνικού Συστήματος Υγείας με γνώμονα την ενίσχυση της ετοιμότητας και έγκαιρης αντιμετώπισης καταστάσεων έκτακτης ανάγκης, συνολικού προϋπολογισμού €5.000.000, που σχεδίασε και υλοποιεί το Ίδρυμα στη μνήμη όσων έχασαν τη ζωή τους στις καταστροφικές πυρκαγιές στο Μάτι Αττικής τον Ιούλιο του 2018.

To Κοινωφελές Ίδρυμα Ιωάννη Σ. Λάτση συμμερίστηκε και αξιολόγησε εγκαίρως το μακρόπνοο όραμα του Εθνικού Κέντρου Αιμοδοσίας προβαίνοντας στη σημαντική αυτή δωρεά του που καθιστά τον φορέα ακόμη πιο ισχυρό προκειμένου να επιτελέσει το έργο του και τον σκοπό του.

Η εν λόγω δωρεά, συνολικού προϋπολογισμού ~ €310.000, αφορά:

1. Στην προμήθεια απαραίτητου εξοπλισμού για τη λειτουργία της Σταθερής Αίθουσας Αιμοληψιών Δυτικής Αττικής του Ε.ΚΕ.Α. στο Αιγάλεω (Θηβών 314) και περιλαμβάνει απαραίτητα εργαστηριακά έπιπλα (πτυσσόμενα τραπεζάκια, πολυθρόνες αιμοληψίας, ορθοστάτες ορών κ.ά.). Η σταθερή αίθουσα λειτουργεί ήδη εδώ και 5 μήνες, με μεγάλη επιτυχία, όντας ο πρώτος ειδικά διαμορφωμένος χώρος όπου ο εθελοντής αιμοδότης μπορεί να αιμοδοτήσει σε περιβάλλον εκτός νοσοκομείου.

Ειδικότερα, το τελευταίο διάστημα ο ρόλος της σταθερής αίθουσας είναι ενισχυμένος και ιδιαίτερα σημαντικός για τη διατήρηση των αποθεμάτων αίματος εν μέσω της πανδημίας του COVID-19. Παράλληλα, έχει ήδη παραληφθεί ο εξοπλισμός και για τη δεύτερη -από τις συνολικά τέσσερις σταθερές αίθουσες αιμοληψιών που σχεδιάζεται να αναπτυχθούν σταδιακά στην Αττική-, η οποία βρίσκεται στον προαύλιο χώρο του νοσοκομείου «ΕΛΠΙΣ» και αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία το επόμενο διάστημα.

2. Στην προμήθεια τεσσάρων οχημάτων τύπου βαν  τα οποία άμεσα θα χρησιμοποιηθούν, πλήρως εξοπλισμένα ως κινητές μονάδες αιμοληψίας. Τα αυτοκίνητα έχουν παραληφθεί και είναι έτοιμα να ενταχθούν στο πρόγραμμα εξορμήσεων του εξειδικευμένου προσωπικού του Ε.ΚΕ.Α. με στόχο την κάλυψη των αυξημένων αναγκών σε μονάδες αίματος.

Ο Πρόεδρος του Ε.ΚΕ.Α., κύριος Παναγιώτης Κατσίβελας, απευθύνει βαθύτατες ευχαριστίες στη διοίκηση και το προσωπικό του Κοινωφελούς Ιδρύματος Ιωάννη Σ. Λάτση για την ουσιαστική του συμβολή στο έργο του Εθνικού Κέντρου Αιμοδοσίας αλλά και για τη στρατηγική επιλογή που έκανε να στηρίξει και να προβάλει την αιμοδοσία ως μια πράξη ύψιστου ανθρωπιστικού και κοινωνικού καθήκοντος.

Επιμέλεια Νεκταρία Καρακώστα, Δημοσιογράφος Υγείας

Διαρκούντος του καύσωνα, ο Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών υπενθυμίζει στους συμπολίτες μας τα βασικά προληπτικά εκείνα μέτρα για την αποφυγή δυσάρεστων συνεπειών.

1. Αποφυγή έκθεσης στον ήλιο και παραμονή σε σκιασμένους και δροσερούς χώρους. Σε περίπτωση αναγκαστικής έκθεσης στον ήλιο πρέπει να χρησιμοποιείται καπέλο ή γενικά κάλυμμα κεφαλής. Η ένδυση να αποτελείται κατά προτίμηση από λεπτά, ευρύχωρα, ανοιχτόχρωμα, κυρίως βαμβακερά ενδύματα.
2. Αποφυγή, κατά το δυνατό, σωματικής κόπωσης και εργασίας τις θερμές ώρες της ημέρας.
3. Άφθονη λήψη δροσερού νερού ή φυσικών χυμών. Αποφυγή σακχαρούχων, ανθρακούχων ποτών.
4. Λήψη ελαφράς, μη λιπαρής, αλατισμένης τροφής, κατανεμημένης σε μικρά συχνά γεύματα. Αποφυγή οινοπνευματωδών ποτών.
5. Συχνά δροσερά λουτρά, τοποθέτηση ψυχρών επιθεμάτων.
6. Οι ευρισκόμενοι σε φαρμακευτική αγωγή και ιδίως όσοι λαμβάνουν διουρητικά, ηρεμιστικά, αντιυπερτασικά, αντιϊσταμινικά, Β΄ αναστολείς κ.λπ. φάρμακα πρέπει να βρίσκονται σε διαρκή επαφή με τους θεράποντες γιατρούς τους προκειμένου να λαμβάνουν τις ανάλογες οδηγίες.
7. Επίσης, σε διαρκή επαφή με τους γιατρούς τους πρέπει να βρίσκονται όσοι πάσχουν από νοσήματα του καρδιαγγειακού, κεντρικού νευρικού και αναπνευστικού συστήματος, οι διαβητικοί, νεφροπαθείς, αλκοολικοί καθώς και οι πάσχοντες από πάσης φύσεως βαρέα νοσήματα.
8. Οι κάτοικοι του κέντρου της Αθήνας να περιορίσουν τις μετακινήσεις τους στις περιοχές του κέντρου που διακρίνονται από υψηλή ατμοσφαιρική ρύπανση και αυξημένη κυκλοφορία.
9. Οι μόνιμοι κάτοικοι του κέντρου της Αθήνας είναι προτιμότερο τις θερμές ώρες της ημέρας να παραμένουν  στο σπίτι τους.

Τέλος, τονίζουμε ότι οι ευπαθείς κατηγορίες πληθυσμού είναι τα βρέφη, τα παιδιά προσχολικής ηλικίας, οι υπερήλικες καθώς και οι εργάτες, αγρότες, αθλητές κ.λπ. Κατά συνέπεια ιδίως αυτοί, αλλά και όλοι οι υπόλοιποι οφείλουν να επικοινωνήσουν αμέσως με το γιατρός τους ή τις υγειονομικές αρχές εφόσον εμφανίσουν και το παραμικρό σύμπτωμα το οποίο ενδεχομένως είναι αποτέλεσμα των καιρικών συνθηκών όπως ζάλη, κεφαλαλγία, ίλιγγο, υπνηλία, διαταραχές συμπεριφοράς, ναυτία, εμετούς, κράμπες κ.λπ.

Επιμέλεια Νεκταρία Καρακώστα, Δημοσιογράφος Υγείας

Γράφει ο Φαίδων Lindberg,  Ιατρός Παθολόγος, Ειδικός σε θέματα διατροφής και μεταβολισμού, Dr. Lindber’Clinic, Oslo, Norway, fedon@fedon.no

Για να καταπολεμήσετε τα κρυολογήματα, τη γρίπη και άλλες λοιμώξεις, όπως ο κοροναϊός, το σώμα σας χρειάζεται μια ποικιλία από θρεπτικά τρόφιμα, κυρίως φρέσκα λαχανικά και φρούτα. Αυτά περιέχουν μεγάλες ποσότητες βιταμινών και επίσης ψευδάργυρο. Όλα αυτά είναι σημαντικά για το ανοσοποιητικό σύστημα. Το σωστό λίπος, όπως από ψάρια και ξηρούς καρπούς, μπορεί επίσης να ενισχύσει το ανοσοποιητικό σύστημα.

Τρώτε κρεμμύδια και σκόρδο τακτικά

Τρώτε κρεμμύδια και σκόρδο τακτικά. Αυτά μπορούν να σας βοηθήσουν να πολεμήσετε μια συνεχιζόμενη μόλυνση. Το σκόρδο περιέχει αλικίνη, αζοενίνη και θειοθειϊκό. Αυτά τα τρία βοηθούν τον οργανισμό να καταπολεμήσει τη μόλυνση και είναι αντιβακτηριακά. Το σκόρδο λειτουργεί ως ένα ευρύ φάσμα αντιβιοτικών, αλλά χωρίς τα βακτήρια να γίνουν ανθεκτικά. Φάτε το σκόρδο ωμό και φρέσκο, και να θυμάστε ότι έχει ένα ισχυρότερο αποτέλεσμα τόσο περισσότερο το συνθλίψετε.

Τρώτε λιπαρά ψάρια και λαμβάνετε συμπληρώματα ωμέγα-3

Το Ωμέγα-3 είναι απαραίτητο για τη διατήρηση ενός ισχυρού ανοσοποιητικού συστήματος. Επιπλέον, είναι πολύ σημαντικό να αποφύγετε τα τρανς λιπαρά, που βρίσκονται στα επεξεργασμένα τρόφιμα, καθώς αυτό θα βλάψει το ανοσοποιητικό σας σύστημα. 

Αποφύγετε τη ζάχαρη και τις επεξεργασμένες τροφές

Η ζάχαρη και τα τρόφιμα με υψηλό γλυκαιμικό φορτίο αποδυναμώνουν το ανοσοποιητικό σύστημα σχεδόν αμέσως. Σημειώστε ότι μπορεί να υπάρχει ζάχαρη στα τρόφιμα όπου δεν αναμένετε να τα βρείτε (π.χ. κέτσαπ και χυμός φρούτων).

Τρώτε καρότα και πορτοκαλί λαχανικά

Τα πορτοκαλί λαχανικά προωθούν το υγιές δέρμα, το οποίο αποτελεί σημαντική προστασία από βακτηριακές λοιμώξεις. Δοκιμάστε καρότα,  γλυκοπατάτες, ντομάτες και κολοκύθα. Τα λαχανικά με πορτοκαλί χρώμα είναι μια σημαντική πηγή βήτα καροτίνης, η οποία βοηθά στην αύξηση του αριθμού των κυττάρων του αίματος που ονομάζονται Τ-βοηθητικά κύτταρα. Αυτά είναι τα κύτταρα που καταπολεμούν τις λοιμώξεις. Τα καρότα περιέχουν επίσης φλαρκρινόλη, μια ουσία που καταπολεμά τον καρκίνο. Για να επωφεληθείτε πλήρως από τις θετικές επιπτώσεις στην υγεία, θα πρέπει να τρώτε τα καρότα ωμά.

Γιαούρτι και Κεφίρ (Προβιοτικά)

Όλο και περισσότερες έρευνες δείχνουν ότι τα προβιοτικά ποτά, δηλαδή τα τρόφιμα και τα συμπληρώματα με είδη Bifidobacteria και Lactobacilli, μπορούν να αυξήσουν την αντιιική ανοσολογική δράση και να μειώσουν την επίπτωση, τη σοβαρότητα και τη διάρκεια ιογενών λοιμώξεων όπως η γρίπη (Lenoir-Wijnkoop 2019, Mousa 2017 ).
Το σώμα χρειάζεται ορισμένα βακτήρια για να λειτουργήσει σωστά. Το Lactobacillus acidophilus είναι ένα παράδειγμα ενός καλού βακτηρίου το οποίο το σώμα χρειάζεται επειδή παράγει γαλακτικό οξύ στο έντερο, το οποίο μας βοηθά να αφομοιώσουμε το φαγητό. Χωρίς αυτά τα βακτήρια, το ανοσοποιητικό μας σύστημα δεν μπορεί να λειτουργήσει άριστα. Επιπλέον, ο L. acidophilus καταπολεμά ενεργά τα βακτήρια που προκαλούν ασθένειες, όπως η σαλμονέλα και η shigella, μας βοηθά να απαλλαγούμε από διάφορους τύπους διάρροιας. Βοηθάει ακόμη στην καταπολέμηση των ιογενών λοιμώξεων. Ένα άλλο φιλικό βακτήριο, το Bifidobacterium lactis, έχει αποδειχθεί ότι ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα στους ηλικιωμένους.
Γιαούρτι και ακόμα καλύτερα κεφίρ με ζωντανές βακτηριακές καλλιέργειες είναι μια θαυμάσια πηγή τέτοιων ευεργετικών βακτηρίων. Δοκιμάστε να τρώτε λίγο γιαούρτι ή να πιείτε κεφίρ (ή κεφίρ) καθημερινά. Συνδυάστε με πλούσια σε ίνες, προβιοτικά τρόφιμα.

Ψευδάργυρος

Βρίσκουμε ψευδάργυρο σε στρείδια, άπαχο κόκκινο κρέας και κοτόπουλο, καρύδια και φασόλια. Ο ψευδάργυρος ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα. Μελέτες δείχνουν ότι ακόμη και μια ήπια ανεπάρκεια ψευδαργύρου μπορεί να εξασθενήσει το ανοσοποιητικό σύστημα.
Βρίσκουμε ψευδάργυρο σε τρόφιμα όπως το κρέας και τα πουλερικά, αλλά το ψωμί και τα δημητριακά μπορούν να εμποδίσουν την απορρόφηση. Είναι δυνατό να πάρει πάρα πολύ ψευδάργυρο με τη λήψη συμπληρωμάτων, και αυτό μπορεί να προκαλέσει ναυτία και έμετο. Επιπλέον, πάρα πολύ ψευδάργυρος θα μειώσει το επίπεδο χαλκού στο σώμα, το οποίο είναι απαραίτητο για απορρόφηση σιδήρου. Επομένως, είναι σημαντικό να βρεθεί μια διατροφική ισορροπία.
Τα στρείδια, τα καβούρια, το βόειο κρέας, το σκούρο κρέας γαλοπούλας ή τα φασόλια είναι καλές πηγές ψευδάργυρου.
Εκτός από την ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος, ο ψευδάργυρος είναι επίσης απαραίτητος για τη λειτουργία των κυττάρων και διεγείρει περίπου. 100 διαφορετικά ένζυμα που προωθούν χημικές αντιδράσεις στο σώμα. Επίσης, ο ψευδάργυρος αποτρέπει άμεσα την ανάπτυξη των βακτηρίων και των ιών.

Φάτε βραζιλιάνικα φυστίκια για σελήνιο

Το σελήνιο είναι ένα από τα βασικά μέταλλα του οργανισμού και έχει σημαντικές αντιοξειδωτικές, αντιφλεγμονώδεις και αντιιικές δραστικότητες στο σώμα. Η έλλειψη σεληνίου συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο μόλυνσης από ιούς (Wrobel 2016). Μερικοί ερευνητές έχουν προτείνει ότι η έλλειψη σεληνίου σε εδάφη σε αρκετές χώρες μπορεί να συνέβαλε στην έκρηξη SARS το 2003 (Harthill 2011).

Το σελήνιο είναι ένα συστατικό πολλών βασικών ενζύμων. Εκτός από την αντιοξειδωτική επίδραση, το σελήνιο μπορεί να καθυστερήσει ή να εμποδίσει την ανάπτυξη καρκίνου και να έχει αντιγηραντική δράση. Το σελήνιο είναι επίσης σημαντικό για τη λειτουργία του θυρεοειδούς. Ενισχύει επίσης το ανοσοποιητικό σύστημα.
Τα φυσικά τρόφιμα που είναι πλούσια σε σελήνιο περιλαμβάνουν: (καλαμπόκι, σιτάρι και ρύζι), ξηροί καρποί (βραζιλιάνικα φυστίκια και καρύδια), σόγια, ζωικά προϊόντα (βόειο κρέας, κοτόπουλο, αυγά και τυρί) και θαλασσινά (τόνος). Άλλα τρόφιμα πλούσια σε σελήνιο είναι βρώμη, γάδος και γαλοπούλα. Τα βραζιλιάνικα φυστίκια είναι από τις καλύτερες πηγές σεληνίου. Συνιστάται να είστε προσεκτικοί με την πρόσληψη τέτοιων φυστικιών (δύο φυστίκια ανταποκρίνονται στην καθημερινή ανάγκη σε σελήνιο), καθώς η υπερβολική δόση μπορεί να είναι επιβλαβής για την υγεία.

Πιπέρι καγιέν και τσίλι 

Το πιπέρι Cayenne και το τσίλι περιέχουν την ουσία καψαϊκίνη, η οποία αποτρέπει τα σήματα πόνου στον εγκέφαλο. Επίσης, αυξάνει την παραγωγή κολλαγενάσης και προσταγλανδίνης στο σώμα, που μειώνει τον πόνο και το πρήξιμο. Η σάλτσα Tabasco μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση του πονόλαιμου. Το τσίλι περιέχει επίσης πολλή βιταμίνη C, η οποία έχει αποδειχθεί ότι μειώνει τη διάρκεια του κρυολογήματος.

Η κοτόσουπα

Η επιστήμη επιβεβαίωσε τη σοφία της γιαγιάς: Η σούπα κοτόπουλου είναι χωρίς αμφιβολία καλό για κρυολογήματα.

Χυμός πορτοκαλιού

Δεδομένου ότι ο χυμός πορτοκαλιού περιέχει μεγάλες ποσότητες βιταμίνης C είναι ένα εξαιρετικό τρόφιμο για κρυολογήματα. Ένα ποτήρι χυμό πορτοκαλιού περιέχει περίπου. 120 mg βιταμίνης C, το οποίο είναι ελαφρώς υψηλότερο από τη συνιστώμενη ημερήσια δόση (90 mg). Θυμηθείτε ότι ο φρέσκος χυμός είναι καλύτερος, οπότε πιείτε φρεσκοστυμμένο χυμό αν μπορείτε.

Πράσινο τσάι

Το πράσινο τσάι, από τα φύλλα του φυτού Camellia sinensis, περιέχει πολλά αντιοξειδωτικά και έχει επίσης ευεργετική επίδραση στο ανοσοποιητικό σύστημα χάρη στην αλκυλαμίνη. Μια πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι οι άνθρωποι που κατανάλωναν πράσινο τσάι εμφάνισαν 32,1% λιγότερα συμπτώματα κρύου και γρίπης από εκείνα της ομάδας ελέγχου.

Πιπερρόριζα

Το τζίντζερ έχει δειχθεί ότι έχει ήπιες αναλγητικές ιδιότητες και μπορεί να καταπολεμήσει ορισμένους ιούς.

Πίνετε νερό

Το νερό είναι το κλειδί για την ικανότητα του σώματος να μεταφέρει θρεπτικά συστατικά. Παίζει επίσης σημαντικό ρόλο στην αναπνοή, που είναι ο σημαντικότερος τρόπος για να παράγουμε ενέργεια για να ζήσουμε. Οκτώ ποτήρια την ημέρα είναι ένας καλός κανόνας.

 

 

 

---

Η Health Editor Προτείνει:

Γράφει ο Φαίδων Lindberg, Ιατρός Παθολόγος, Ειδικός σε θέματα διατροφής και μεταβολισμού, Dr. Lindber’Clinic, Oslo, Norway fedon@fedon.no

Μπορώ να ενισχύσω το ανοσοποιητικό μου σύστημα με φυσικές ουσίες χωρίς φάρμακα; Η απάντηση είναι θετική. Σύμφωνα με μελέτες στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού μπορούν να συμβάλουν:

Οι Βήτα D-γλυκάνες από μανιτάρια

Μελέτες δείχνουν ότι οι μύκητες βοηθούν τα λευκά αιμοσφαίρια να λειτουργούν άριστα. Τα λευκά αιμοσφαίρια είναι απαραίτητα για την καταπολέμηση λοιμώξεων. Όλοι οι τύποι μυκήτων έχουν ευεργετική επίδραση στα λευκά αιμοσφαίρια.
Σε φαρμακεία μπορίτε να βρείτε συμπληρώματα που περιέχουν 1-3 και 1-6 β-γλυκάνες από μήκυτες και είναι ένα ισχυρό ανοσοποιητικό ενισχυτικό. Αν και το έμφυτο ανοσοποιητικό σύστημα μπορεί να μην σας προστατεύει εντελώς, ένα βέλτιστα λειτουργικό ανοσοποιητικό σύστημα θα μειώσει τον κίνδυνο να πάρει τη γρίπη και θα σας καταστήσει πιο ικανό να καταπολεμήσει τους ιούς και τα βακτηρίδια.

Η Λακτοφερρίνη

Η λακτοφερρίνη είναι μια γλυκοπρωτεΐνη που εμπλέκεται στην ανοσοαπόκριση και σε πολλές άλλες λειτουργίες (Baveye 1999). Υπάρχει αφθονία στο γάλα (τόσο μητρικό γάλα, αγελαδινό γάλα όσο και γάλα από άλλα ζώα). Η λακτοφερρίνη έχει καλά τεκμηριωμένες αντιβακτηριακές, αντι-ιικές και αντιμυκητιακές ιδιότητες (Malaczewska 2019, Wakabayashi 2014, Ishikawa 2013). Τα αντιϊκά της αποτελέσματα φαίνεται να ενεργοποιούνται με ενεργοποίηση της αντι-ιικής κυτοκινών ιντερφερόνης (IFN) -α / β και αύξηση της κυτταρικής δραστηριότητας των φυσικών κυττάρων Killer (NK-ειδικών λεμφοκυττάρων-λευκών αιμοσφαιρίων) και της απόκρισης κυτοκίνης Th1 (Wakabayashi 2014). Μερικές μελέτες υποδεικνύουν ότι η συμπλήρωση με λακτοφερρίνη μπορεί να μειώσει τη συχνότητα εμφάνισης και τη σοβαρότητα των ιογενών λοιμώξεων του αναπνευστικού συστήματος, όπως το κρυολόγημα και η γρίπη (Vitetta 2013 · Wakabayashi 2014). Η συνιστώμενη δόση είναι 300 mg ημερησίως.

Το εκχύλισμα μαύρων elderberry (Sambucol)

Κλινικές μελέτες στη Νορβηγία και το Ισραήλ έδειξαν ότι το εκχύλισμα ενός συγκεκριμένου τύπου μαύρου βατόμουρου έχει θετική επίδραση σε διάφορους τύπους γρίπης, με ασθενείς να αναρρώνουν μετά από 2-3 ημέρες με εκχύλισμα black elderberry σε σύγκριση με 4.5-5 ημέρες με το αντιγριππικό φάρμακο Tamiflu. Το black elderberry έχει πολύ υψηλό ORAC (σημαίνει “Ρυθμική Απορρόφηση Οξυγόνου” και μετρά την ικανότητα των τροφίμων ή των συμπληρωμάτων να εξουδετερώνουν τις ελεύθερες ρίζες). Επιπλέον, έχει αντιοξειδωτικά που ονομάζονται φλαβονοειδή και που διεγείρουν το ανοσοποιητικό σύστημα. Άλλα συστατικά του που ονομάζονται ανθοκυανίνες, έχουν αντιφλεγμονώδη δράση, γεγονός που εξηγεί τις επιδράσεις στους πόνους, τον πόνο και τον πυρετό. Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι δεν έχουν γίνει μελέτες σχετικά με το εκχύλισμα αύτό και τον κοροναϊό.