Blog

Φέτος συμπληρώνονται 15 χρόνια από την έλευση στη χώρα μας μίας εξέτασης που βοηθά στην εξατομίκευση της θεραπείας που αφορά γυναίκες με πρώιμο καρκίνο του μαστού. Η εξέταση ονομάζεται Oncotype DX® και μέχρι σήμερα, έχουν υποβληθεί στην εξέταση περισσότερες από 10.000 Ελληνίδες, από τις οποίες, χάρη στην εξέταση, περίπου το 80% υποβλήθηκαν σε θεραπεία, αποφεύγοντας τη χημειοθεραπεία!

Αυτό επισημάνθηκε από τους ειδικούς, που πήραν μέρος στο 9ο Πανελλήνιο Συνέδριο της Ελληνικής Χειρουργικής Εταιρείας Μαστού, το οποίο πραγματοποιήθηκε 24 – 26 Νοεμβρίου 2023 στην Αθήνα. Η εξέταση Oncotype DX® είναι μια πολυγονιδιακή εξέταση που βοηθά τους ιατρούς να δημιουργήσουν το καταλληλότερο θεραπευτικό πλάνο για τις ασθενείς τους με πρώιμο , HR+, HER2- καρκίνο του μαστού.

Ειδικότερα, στο συνέδριο συμμετείχε η Δρ. Christy Russell, Ιατρική Αντιπρόεδρος Ιατρικών Υποθέσεων των ΗΠΑ της εταιρείας Exact Sciences, η οποία είναι ο παγκόσμιος προμηθευτής της εξέτασης. Η Δρ. Russell μίλησε για τις τρέχουσες κλινικές μελέτες και τις νέες απαντήσεις που μπορεί να δώσει η εξέταση Oncotype DX® στους θεράποντες ιατρούς στο άμεσο μέλλον και συμπλήρωσε : «Είμαι πολύ ικανοποιημένη που παρατηρώ ότι στην Ελλάδα τηρούνται οι πιο σύγχρονες μέθοδοι και οι διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες στην κλινική διαχείριση των ασθενών με πρώιμο καρκίνο του μαστού, δίνοντας σε αυτές τις γυναίκες την ευκαιρία σε μια αποτελεσματική εξατομικευμένη θεραπεία.»

Ο πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Χειρουργών Μαστού Δρ. Βασίλειος Βενιζέλος δήλωσε: «Στα πλαίσια ενός πολύ επιτυχημένου συνεδρίου για ένατη συνεχόμενη χρονιά, είχαμε τη χαρά να φιλοξενήσουμε τη Δρ. C. Russell. Ενημερωθήκαμε για τις εξελίξεις που αφορούν τις νέες κλινικές μελέτες για την εξέταση Oncotype DX®, η οποία για χρόνια έχει υπάρξει ένας πολύ δυνατός σύμμαχος στην επιλογή της κατάλληλης θεραπείας για τις ασθενείς μας.» Στην Ελλάδα, η εξέταση προσφέρεται από την εξειδικευμένη εταιρεία Genekor Medical SA. Ο Διευθύνων Σύμβουλος της εταιρείας Νίκος Τσούλος δήλωσε σχετικά: « Είμαστε περήφανοι για την εμπιστοσύνη που έχουν δείξει ιατροί και ασθενείς στην εξέταση Oncotype DX® όλα αυτά τα χρόνια, αλλά και συγκινημένοι που τόσες πολλές γυναίκες κατάφεραν να βρουν την αρμόζουσα θεραπεία γι’ αυτές και να καταπολεμήσουν τον καρκίνο με τα ισχυρότερα διαθέσιμα μέσα!»

Η Genekor είναι μια πολυεθνική εταιρεία που ιδρύθηκε στην Ελλάδα το 2007 και σήμερα δραστηριοποιείται στο χώρο της Μοριακής Βιολογίας και Γενετικής σε 48 χώρες. Η κλινική εμπειρία της Genekor επικεντρώνεται στην ανταπόκριση σε στοχευμένες θεραπείες, στη φαρμακογενετική, στην ανίχνευση

κληρονομικότητας συνδρόμων, και σε μοναδικές τεχνολογικές πλατφόρμες, όπως το OncotypeDX Breast™, Rediscore™, primeDX™ και άλλες.

Τι πρέπει να ξέρουμε για την εξέταση

Η εξέταση OncotypeDX® παρέχει πληροφορίες πέρα από τους κλινικοπαθολογικούς παράγοντες (όπως μέγεθος όγκου, βαθμός όγκου και κατάσταση λεμφαδένων) που ανέκαθεν χρησιμοποιούσαν οι γιατροί για να εκτιμήσουν την πιθανότητα υποτροπής και για να λάβουν αποφάσεις για τη θεραπευτική αγωγή.

Η εξέταση διενεργείται σε ένα μικρό κομμάτι ιστού και αναλύει μια ομάδα 21 γονιδίων του καρκίνου του μαστού, για να διαπιστωθεί η δραστηριότητά τους. Το αποτέλεσμα Recurrence Score® του τεστ καταγράφεται ως ένας αριθμός από το 0 έως το 100.

Όσο χαμηλότερο είναι το αποτέλεσμα, τόσο μικρότερη είναι η πιθανότητα υποτροπής, ενώ όσο υψηλότερο είναι το αποτέλεσμα, τόσο μεγαλύτερη είναι η πιθανότητα υποτροπής. Το σκορ παρέχει επίσης στους ασθενείς και στους γιατρούς σημαντικές πληροφορίες για τα πιθανά οφέλη της χημειοθεραπείας, σε συνδυασμό με την ορμονοθεραπεία.

Ένα χαμηλό αποτέλεσμα σημαίνει ότι ο καρκίνος είναι λιγότερο πιθανό να επανέλθει εάν αντιμετωπιστεί μόνο με ορμονική θεραπεία και ότι η χημειοθεραπεία δεν θα αλλάξει τις πιθανότητες επανεμφάνισης του καρκίνου, ενώ ένα υψηλό αποτέλεσμα υποδηλώνει μεγαλύτερο κίνδυνο επανεμφάνισης του καρκίνου και ότι η χημειοθεραπεία είναι πολύ πιθανό να προσφέρει ουσιαστικό όφελος στη μείωση αυτού του κινδύνου σε συνδυασμό με την ορμονοθεραπεία. Επειδή κάθε όγκος είναι μοναδικός, το αποτέλεσμα του Recurrence Score® βοηθά στη λήψη αποφάσεων με βάση τις ξεχωριστές ανάγκες κάθε ασθενή.

Οι περισσότεροι από εμάς τρίβουμε συχνά τα μάτια μας, είτε επειδή πάσχουμε από κάποια αλλεργική αντίδραση, είτε επειδή είμαστε κουρασμένοι και νυστάζουμε. Επίσης, τα τρίβουμε όταν τα νιώθουμε ξηρά, ή όταν μπαίνει κάτι σε αυτά, επειδή το τρίψιμο διεγείρει τη ροή των δακρύων και έτσι λιπαίνονται τα ξηρά μάτια και απομακρύνεται η σκόνη και άλλες ερεθιστικές ουσίες.

Μάλιστα το τρίψιμο μπορεί επίσης να είναι θεραπευτικό, αφού πιέζοντας απαλά τον οφθαλμικό βολβό διεγείρουμε (χωρίς να το ξέρουμε) το πνευμονογαστρικό νεύρο, επιβραδύνοντας τον καρδιακό παλμό μας και καταπραΰνοντας το στρες!

Όμως, αν τρίβει κάποιος τα μάτια του πολύ συχνά ή πολύ δυνατά, μπορεί να τους προκαλέσει διάφορες βλάβες. Για τους κινδύνους που ενέχει το τρίψιμο των ματιών ενημερώνει ο δρ Αναστάσιος-Ι. Κανελλόπουλος, MD, Χειρουργός-Οφθαλμίατρος, Ιδρυτής και επιστημονικός Διευθυντής του Ινστιτούτου Οφθαλμολογίας LaserVision, Καθηγητής Οφθαλμολογίας του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης:

-Μεταξύ άλλων το τρίψιμο μπορεί να προκαλέσει κοκκίνισμα στα μάτια και μαύρους κύκλους. Αν είναι αρκετά δυνατό, μπορεί να προκαλέσει ρήξη των μικροσκοπικών αιμοφόρων αγγείων και αυτό να οδηγήσει σε κοκκίνισμα των ματιών. Όμως στη συνέχεια το αίμα θα διαχυθεί στους παρακείμενους ιστούς και μπορεί να οδηγήσει τελικά σε σχηματισμό μαύρων κύκλων κάτω από τα μάτια.

-Επίσης αυξάνει τον κίνδυνο μόλυνσης στα μάτια καθώς τα χέρια μας φέρουν περισσότερα βακτήρια απ’ οποιοδήποτε άλλο τμήμα του σώματος. Όταν τρίβουμε τα μάτια μας, υπάρχει κίνδυνος να τα μολύνουμε με αποτέλεσμα την εμφάνιση λοιμώξεων όπως η επιπεφυκίτιδα. Ο κίνδυνος αυτός παραμένει ακόμα κι αν πλένουμε ή απολυμαίνουμε συχνά τα χέρια σας, διότι με κάθε αντικείμενο που θα αγγίζουμε, θα ξαναμολύνονται με χιλιάδες βακτήρια.

-Υπάρχει και ο κίνδυνος εκδοράς στον κερατοειδή. Συχνά όταν μπαίνει στο μάτι μια βλεφαρίδα ή ένας κόκκος σκόνης και μοιραία η αυθόρμητη κίνηση είναι να το τρίψουμε για να βγει. Αυτό δεν είναι καθόλου καλή ιδέα, διότι υπάρχει κίνδυνος να προκαλέσουμε εκδορά (γδάρσιμο) στον κερατοειδή, δηλαδή στην επιφανειακή στοιβάδα του ματιού. Η εκδορά μπορεί να προκληθεί από το νύχι μας ή από την τριβή του ξένου αντικειμένου στην επιφάνεια του ματιού.

Σημειώνεται ότι η εκδορά του κερατοειδούς είναι ένας συχνός, επώδυνος τραυματισμός που τυπικά χρειάζεται λίγες ημέρες για να επουλωθεί. Όμως αυτό ισχύει υπό την προϋπόθεση ότι θα αντιμετωπιστεί εγκαίρως και ότι δεν θα μολυνθεί από κάποιο βακτήριο ή ιό. Σε διαφορετική περίπτωση μπορεί να εξελιχθεί σε έλκος (πληγή) του κερατοειδούς, που είναι πολύ πιο σοβαρή κατάσταση.

Στην περίπτωση που νιώθετε κάτι στο μάτι σας, αντί να το τρίψετε, αφήστε τα δάκρυά σας να το ξεπλύνουν μόνα τους. Αλλιώς δοκιμάστε να το ξεπλύνετε με αμπούλες φυσιολογικού ορού από το φαρμακείο ή με τεχνητά δάκρυα και αν δεν τα καταφέρετε, πηγαίνετε στον οφθαλμίατρο.

-Το τρίψιμο μπορεί ακόμη και να επιδεινώσει την μυωπία (κυρίως την προοδευτικά εξελισσόμενη μορφή της) η οποία συνήθως παρουσιάζεται σε παιδιά ηλικίας 8-12 ετών και επιδεινώνεται κατά την εφηβεία. Μετά την ενηλικίωση μπορεί να παρατηρηθούν κάποιες αλλαγές στους βαθμούς της, αλλά συνήθως είναι μικρές. Σε μερικούς πάσχοντες εξακολουθεί να επιδεινώνεται χρόνο με το χρόνο, με τελικό επακόλουθο υψηλού βαθμού μυωπία. Πολλοί πάσχοντες από αυτήν την προοδευτικώς εξελισσόμενη μυωπία ανακαλύπτουν ότι το τρίψιμο των ματιών την επιδεινώνει.

Μπορεί να επιδεινώσει και το γλαύκωμα, μία ομάδα οφθαλμικών παθήσεων, με κοινό χαρακτηριστικό την προοδευτική βλάβη του οπτικού νεύρου. Η πιο συνηθισμένη αιτία που προκαλεί αυτή τη βλάβη είναι η αυξημένη πίεση στο εσωτερικό του ματιού η οποία ονομάζεται ενδοφθάλμια πίεση.

Ο λόγος που το τρίψιμο των ματιών αυξάνει την ενδοφθάλμια πίεση είναι επειδή διαταράσσει τη ροή αίματος στα μάτια. Αν συνηθίζουν να τρίβουν τα μάτια τους οι πάσχοντες από γλαύκωμα, υπάρχει κίνδυνος να επιδεινώσουν τις βλάβες στο οπτικό νεύρο, αυξάνοντας τον κίνδυνο απώλειας της όρασής τους.

-Η χαλάρωση των βλεφάρων μπορεί επίσης να προκληθεί από το συχνό τρίψιμο των ματιών και αν και αυτός δεν είναι ο πιο σοβαρός κίνδυνος, δεν παύει να είναι κάτι ανεπιθύμητο. Όσοι τρίβουν δυνατά τα μάτια τους έχει διαπιστωθεί ότι μπορεί με τον καιρό να επιταχύνουν την απώλεια ελαστικότητας του βλεφάρου, με συνέπεια την χαλάρωσή του.

-Μπορεί να προκαλέσει κερατοειδικό αστιγματισμό που εκδηλώνεται όταν το φως που διέρχεται στο εσωτερικό του ματιού δεν εστιάζει σε ένα σημείο, αλλά σε πολλά. Αυτό μπορεί να οφείλεται σε διαταραχή της καμπυλότητας του κερατοειδούς ή του φακού του

ματιού. Όταν το πρόβλημα είναι ακανόνιστες καμπυλώσεις στην επιφάνεια του κερατοειδούς, η συνέπεια είναι ο κερατοειδικός αστιγματισμός που είναι συχνότερος στα άτομα που τρίβουν πολύ τα μάτια τους.

-Είναι επίσης ισχυρός παράγοντας κινδύνου για κερατόκωνο και αυτή είναι ίσως η πιο ανησυχητική συνέπεια από το συνεχές τρίψιμο των ματιών. Μελέτες έχουν δείξει ότι στα ευαίσθητα άτομα, το συνεχές τρίψιμο μπορεί να οδηγήσει σε λέπτυνση των ινών κολλαγόνου στον κερατοειδή χιτώνα του ματιού που προκαλεί αστάθεια και αλλαγή του σχήματος του κερατοειδούς, το οποίο από σφαιρικό γίνεται κωνικό. Η κατάσταση αυτή είναι γνωστή ως κερατόκωνος και είναι μία σοβαρή πάθηση που μπορεί να οδηγήσει σε διαταραγμένη όραση και τελικά στην ανάγκη για μεταμόσχευση κερατοειδούς.

«Ο κίνδυνος για εκδήλωση κερατόκωνου είναι ιδιαίτερα αυξημένος στα άτομα με υποκείμενα προβλήματα υγείας, κυρίως με ατοπία (αλλεργική προδιάθεση), που συνήθιζαν να τρίβουν δυνατά και συχνά τα μάτια τους κατά την παιδική ηλικία (ο κερατόκωνος συνήθως ανιχνεύεται κατά την εφηβεία).

Η ομάδα μας από μελέτες δεκαετιών έχει συμπεράνει και τεκμηριώσει ότι ο κερατόκωνος εξελίσσεται από 2 βασικά «συστατικά»:

1. Γενετική προδιάθεση από έναν τουλάχιστον γονέα (μπορούμε να το διαπιστώσουμε σε ειδικές τομογραφίες κερατοειδή)

2. Τρίψιμο των ματιών κυρίως στον ύπνο. Η πιο συνήθης στάση ύπνου σε αυτή την περίπτωση είναι «μπρούμητα» με τον πιο εξελιγμένο όσον αφορά τον κερατόκωνο οφθαλμό πάνω στα διπλωμένα χέρια!» καταλήγει ο κ. Κανελλόπουλος.

Μεταξύ άλλων τα οικονομικά προβλήματα οδηγούν και σε παραμέληση των θεμάτων υγείας και ιδιαίτερα της πρόληψης. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να φτάνει κάποιος πλέον στον ειδικό όταν έχει εμφανιστεί πρόβλημα με επιδείνωση των συμπτωμάτων, ενώ είναι γνωστό ότι η έγκαιρη παρέμβαση μπορεί να αποτρέψει πολλά από τα σοβαρά θέματα υγείας, όπως και αυτά που αφορούν το στόμα μας.

«Ειδικότερα η στοματική υγεία απαιτεί οπωσδήποτε προληπτικά εξαμηνιαίο καθαρισμό στο οδοντιατρείο σε συνδυασμό με καθημερινό βούρτσισμα–νήμα στο σπίτι. Όμως η οικονομική δυσπραγία οδηγεί τους ανθρώπους να παραμελούν ακόμη και τον προληπτικό επανέλεγχο με αποτέλεσμα να επιδεινώνεται η υγεία των δοντιών με τις εξής συνέπειες» όπως επισημαίνει η κ. Δέσποινα Κωστομοίρη, Χειρουργός Οδοντίατρος, ειδικευμένη στην Αισθητική Οδοντιατρική: 1) Προβλήματα ουλίτιδας

Η ουλίτιδα όταν παραμελείται έχει σε πολλές περιπτώσεις σαν συνέπεια να επιδεινώνεται σε περιοδοντικό νόσημα με ταυτόχρονη απώλεια οστού. Τα δόντια λόγω του περιοδοντικού προβλήματος έχουν εκτός της φλεγμονής των ούλων μειωμένη οστική στήριξη, με συνέπεια την κινητικότητα και πολλές φορές την απώλειά τους λόγω ελλιπούς στήριξης. 2) Επιβαρύνεται ο σακχαρώδης διαβήτης

Σε ανθρώπους οι οποίοι πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη είναι απαραίτητη προϋπόθεση ταυτόχρονα με τον θεράποντα ενδοκρινολόγο και η παρακολούθηση από τον θεράποντα οδοντίατρο καθώς και η συνεπής και τακτική στοματική υγιεινή. Λόγω του προβλήματος του σακχαρώδη διαβήτη και της μειωμένης αιμάτωσης των ιστών και συγκεκριμένα των ούλων, σε ελλιπή στοματική υγιεινή η ουλίτιδα μπορεί να παρουσιαστεί πιο έντονη και η μετάβαση της σε περιοδοντίτιδα να είναι πιο πιθανή. 3) Το βρογχικό άσθμα

Έχει αποδειχτεί σε πολλές έρευνες, ότι επιβαρύνεται από την κακή στοματική υγιεινή. Επίσης και η αδυναμία θεραπευτικών οδοντιατρικών αποκαταστάσεων εξαιτίας οικονομικής δυσχέρειας επιδεινώνει το βρογχικό άσθμα. 4) Ορμονικές διαταραχές

Απόρροια του άγχους και της οικονομικής κρίσης μπορεί να είναι και εμφάνιση ή επιδείνωση ορμονικών διαταραχών και η αύξηση της κατάθλιψης. Σε μεγάλο βαθμό

οι ορμονικές διαταραχές καθώς και η χρήση φαρμάκων για την αντιμετώπισή τους παρουσιάζουν δευτερογενείς εκδηλώσεις σε πολύ μεγάλο ποσοστό στο στόμα όπως π.χ. ουλίτιδα, έρπης, άφθες. 5) Άγχος

Μπορεί να έχει σαν συνέπεια το σφίξιμο ή το τρίξιμο των δοντιών με αποτέλεσμα, εμφάνιση ρωγμών στην οδοντική ουσία αρχικά και στη συνέχεια μείωση και απώλεια αυτής. Πολύ συχνά παρατηρούνται πρωινοί πονοκέφαλοι. 6) Καρδιοπάθειες

Οι ασθενείς θα πρέπει οπωσδήποτε να έχουν άριστη στοματική υγεία για την αποφυγή επιπλοκών εξαιτίας των οδοντιατρικών προβλημάτων. 7) Πόνοι και πρηξίματα στο πρόσωπο

Τα τερηδονισμένα δόντια αν δεν αποκατασταθούν έγκαιρα στην αρχική τους φάση με σφραγίσματα, έχουν σαν τελική συνέπεια συνήθως πόνο και πρήξιμο λόγω της βλάβης του οδοντικού νεύρου και την απώλειας οδοντικής ουσίας, με συνέπεια να απαιτούν απονευρώσεις ή ακόμη χειρότερα εξαγωγές. 8) Δεν χαμογελάμε

Παραμελημένα δόντια επιβαρύνουν την ήδη υπάρχουσα κακή ψυχολογία λόγω της κακής εμφάνισής τους. 9) Προβλήματα στην σωστή ανάπτυξη του στοματογναθικού συστήματος των παιδιών

Για τα στραβά δόντια και την σωστή ανάπτυξη της άνω και κάτω γνάθου όπως και για την πρόληψη της τερηδόνας και την θεραπεία των δοντιών απαιτείται ορθοδοντικός και παιδοδοντίατρος. 10) Ουλίτιδα στην εγκυμοσύνη

Η ουλίτιδα της εγκυμοσύνης λόγω των ορμονικών διαταραχών σε συνδυασμό με ελλιπή στοματική υγιεινή είναι πολύ συχνό φαινόμενο αλλά αντίθετα με την επικρατούσα αντίληψη δεν είναι αναπόφευκτο. Για την αποφυγή της απαιτείται κάθε τρίμηνο καθαρισμός (σε συνεννόηση με τον γυναικολόγο) και επιμελής καθημερινή εφαρμογή πολύ καλής στοματικής υγιεινής (βούρτσισμα – νήμα). «Στον εξαμηνιαίο επανέλεγχο ο οδοντίατρος κάνει προληπτικό καθαρισμό των δοντιών, εντοπίζει έγκαιρα αρχόμενα οδοντικά στοματικά προβλήματα ενώ ταυτόχρονα έχει τη δυνατότητα να κάνει διάγνωση γενικότερων σοβαρών νοσημάτων του οργανισμού που μπορούν να εκδηλωθούν πρωτογενώς ή δευτερογενώς στο στόμα

και να κατευθύνει ανάλογα τον ασθενή του» καταλήγει η κ. Κωστομοίρη.

Γράφει ή: Σοφία Παπαγιάννη, Φαρμακοποιός

Με την αλλαγή του καιρού κατά την περίοδο του φθινοπώρου και του χειμώνα, κρυολόγημα και γρίπη κάνουν την εμφάνισή τους και μας ταλαιπωρούν.

Πάνω από 200 ιοί μπορούν να προκαλέσουν τα συμπτώματα του κρυολογήματος και της γρίπης, τα οποία είναι σχεδόν ίδια, με ηπιότερα αυτά του κρυολογήματος:

• Πονοκέφαλος
• πυρετός
• πονόλαιμος
• καταρροή

και πιο έντονα της γρίπης η οποία  προκαλεί εκτός από τα παραπάνω και:

• πόνο στα κόκκαλα
• πυρετό (πολλές φορές υψηλό)
• ρίγη και
• σωματική κόπωση, αδυναμία

Τα συμπτώματα και κυρίως η κόπωση που νιώθουμε προκαλείται από την αντίδραση του οργανισμού και την προσπάθειά του να ριχτεί στη μάχη και να αντιμετωπίσει τον ιό ή τους ιούς που τον προσέβαλαν.

Επιβεβλημένη είναι η προσοχή στην προσωπική υγιεινή, καλό πλύσιμο χεριών, προσοχή και προστασία από τα σταγονίδια του φτερνίσματος και ο εμβολιασμός για προληπτική αντιμετώπιση, καθώς και η ενίσχυση του ανοσοποιητικού με βιταμίνη C, ψευδάργυρο, βιταμίνη D ή συνδυασμούς που κυκλοφορούν με ιχνοστοιχεία, μέταλλα, βιταμίνες για αυτό το σκοπό.

Η προσβολή εκδηλώνεται με φλεγμονή στους βλεννογόνους της ρινικής κοιλότητας, του λαιμού, του λάρυγγα, του φάρυγγα.

Με τα πρώτα συμπτώματα, κυρίως το λαιμό που τσούζει, πρέπει να αντιδράσουμε άμεσα, με χρήση κατάλληλων σκευασμάτων από το φαρμακείο, με αντιφλεγμονώδη και στυπτική δράση, ώστε να περιορίσουμε τη φλεγμονή στην περιοχή του λαιμού και της μύτης, για να την αντιμετωπίσουμε με καραμέλες, τροχίσκους, διαλύματα θαλασσινού νερού και ρινικά σπρέι.

Αλλιώς, όταν προχωρήσει στο ανώτερο και πολύ περισσότερο στο κατώτερο αναπνευστικό, θα μας βάλει σε μεγάλη ταλαιπωρία, θα μας αρρωστήσει πραγματικά, θα αναγκαστούμε να μείνουμε στο κρεβάτι και να επισκεφτούμε γιατρό για ενδεδειγμένη θεραπεία και χρήση φαρμάκων.

Με κεντρικό μήνυμα «Ο αντιγριπικός εμβολιασμός σώζει ζωές» ξεκινά και εφέτος η εκστρατεία ενημέρωσης του κοινού από τον ΠΦΣ. Κατά τη διάρκεια συνέντευξης τύπου του Πανελληνίου Φαρμακευτικού Συλλόγου με θέμα «Η Προαγωγή του Αντιγριπικού Εμβολιασμού – Ο σημαντικός ρόλος του φαρμακοποιού», παρουσιάστηκαν επιστημονικά στοιχεία σχετικά με την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα των αντιγριπικών εμβολίων. Ταυτόχρονα, αναλύθηκε η πορεία διενέργειας του αντιγριπικού εμβολιασμού και αυτή τη χρονιά.

Ο κ. Απόστολος Βαλτάς, Πρόεδρος του ΠΦΣ ανέφερε: «Για εμάς τους φαρμακοποιούς η πρόληψη αποτελεί κεντρικό ζήτημα κατά την άσκηση του επαγγέλματός μας. Ο καλύτερος τρόπος να διαφυλαχτεί η υγεία των συμπολιτών μας είναι μέσω της πρόληψης και σε αυτή την κατεύθυνση – όπως και όλα τα χρόνια – οι φαρμακοποιοί θα σταθούμε δίπλα στους πολίτες προκειμένου να συνδράμουμε. Μέχρι στιγμής έχουν διενεργηθεί συνολικά 1.500.000 εμβολιασμοί και από αυτούς στα φαρμακεία μας έχουν διενεργηθεί 1.350.000. Γενικώς στα φαρμακεία από 2 έως 13 Νοεμβρίου διενεργήθηκαν χωρίς ιατρική συνταγή 423.000 εμβολιασμοί και με συνταγή 307.000. Για το μήνα Οκτώβριο οι εμβολιασμοί στο φαρμακείο έφτασαν τις 620.000. Ακόμα μια φορά αποδεικνύεται η τεράστια εμπιστοσύνη του Έλληνα Πολίτη στο Ελληνικό φαρμακείο και στον Έλληνα Φαρμακοποιό. Ο χώρος του φαρμακείου μετεξελίσσεται σε χώρο Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας και Πρόληψης. Στον τομέα της πρόληψης υπάρχουν προτάσεις προς την Ελληνική Πολιτεία να συνεργαστούμε σε προγράμματα που έχει εξαγγείλει το Υπουργείο Υγείας. Τέλος, ήθελα να προσθέσω ότι τα στοιχεία αποδεικνύουν αυτό που χρόνια τώρα λέμε και φάνηκε και εν μέσω

πανδημίας, ότι τα φαρμακεία στη χώρα μας αποτελούν το φυσικό χώρο του εμβολιασμού ενηλίκων και αναγνωρίζονται ως τέτοια από τη συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών. Είμαστε αισιόδοξοι ότι και εφέτος θα καταφέρουμε να προσεγγίσουμε, για μία ακόμη χρονιά, υψηλότατα επίπεδα εμβολιασμού. Καλούμε και φέτος τους πολίτες να σπεύσουν να εμβολιαστούν προκειμένου να προστατευτούν από τη γρίπη»

Στη συνέχεια ο Δρ. Ανδρέας Παπαπετρόπουλος, Καθηγητής Φαρμακολογίας, Διευθυντής Εργαστηρίου Φαρμακολογίας του Τμήματος Φαρμακευτικής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Αντιπρόεδρος Τμήματος Φαρμακευτικής και Πρόεδρος Ευρωπαϊκής Εταιρείας Φαρμακολογίας, επισήμανε ότι:

«Τα κοινοτικά φαρμακεία αποτελούν προσβάσιμες δομές πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, ενώ οι φαρμακοποιοί είναι για πολλούς πολίτες οι πρώτοι επαγγελματίες υγείας τους οποίους συμβουλεύονται. Η πανεπιστημιακή εκπαίδευση, αλλά και η επαγγελματική εμπειρία των φαρμακοποιών επιτρέπουν, και πολλές φορές επιβάλλουν, τη συμμετοχή τους σε πολλές δράσεις που αφορούν την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας. Στην πλειοψηφία των χωρών του ανεπτυγμένου κόσμου, οι φαρμακοποιοί πέραν της χορήγησης φαρμάκων παρέχουν συμβουλευτικές υπηρεσίες και συμμετέχουν στην διαχείριση ασθενειών, στη συμμόρφωση στη φαρμακοθεραπεία, παίζουν ενεργό και σημαντικό ρόλο σε δράσεις διακοπής του καπνίσματος, ελέγχου του σωματικού βάρους και συμμετέχουν σε καμπάνιες εμβολιασμού.

Ο αντιγριπικός εμβολιασμός έχει ως στόχο τον περιορισμό της μετάδοσης του ιού της γρίπης και την πρόληψη της εμφάνισης σοβαρών επιπλοκών μετά από λοίμωξη από τον ιό. Στοχεύει ιδιαίτερα στην προστασία της υγείας ηλικιωμένων, ασθενών με χρόνιες παθήσεις όπως ο σακχαρώδης διαβήτης, το άσθμα και η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, πολύ μικρών παιδιών και εγκύων. Σε αυτές τις κατηγορίες ασθενών, η σοβαρή νόσηση είναι περισσότερο πιθανή. Ο εμβολιασμός συνιστάται και σε εργαζόμενους σε χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας και σε ειδικούς πληθυσμούς (πχ νεοσύλλεκτοι). Προκειμένου να είναι αποτελεσματικός ο αντιγριπικός εμβολιασμός, η Ε.Ε. έχει θέσει ως στόχο την κάλυψη τουλάχιστον του 75% των ατόμων που ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου για σοβαρή – απειλητική για τη ζωή – νόσηση. Η χώρα μας υπολείπεται αυτού του ποσοστού κατά το 1/3 με εμβολιαστική κάλυψη που συνήθως κινείται λίγο κάτω από το 50%. Έχει παρατηρηθεί ότι χώρες στις οποίες οι φαρμακοποιοί συμμετέχουν ενεργά στην αντιεμβολιαστική εκστρατεία εμφανίζουν

αυξημένα ποσοστά εμβολιαστικής κάλυψης του πληθυσμού. Πρόσφατα δόθηκε στη χώρα μας στους φαρμακοποιούς η δυνατότητα να διενεργούν τον αντιγριπικό εμβολιασμό στον ενήλικο πληθυσμό με τέσσερα διαφορετικά εγκεκριμένα εμβόλια και να τον καταχωρούν στο Εθνικό Μητρώο Εμβολιασμών. Αυτή είναι μια θετική εξέλιξη που μπορούν να εκμεταλλευτούν οι πολίτες προκειμένου να προφυλάξουν την υγεία τους έναντι της γρίπης κατά τους χειμερινούς μήνες.»

Τέλος ο Δρ. Κωνσταντίνος Δεμέτζος, Καθηγητής Φαρμακευτικής Τεχνολογίας κ Νανοτεχνολογίας του Τμήματος Φαρμακευτικής στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και Πρόεδρος της Ελληνικής Φαρμακευτικής Εταιρίας, πρόσθεσε ότι:

«Τα εμβόλια είναι σπουδαία προϊόντα υψηλής τεχνολογίας και αποτελεσματικότητας, τα οποία προστατεύουν τους πολίτες και συμβάλουν στην δημόσια υγεία. Τα εμβόλια εναντίον του ιού της γρίπης θα πρέπει να τα εμπιστευόμαστε και να τα χρησιμοποιούμε, με βάση τις οδηγίες που κάθε χρόνο επικαιροποιούνται, τόσο σε Ευρωπαϊκό όσο και σε Εθνικό επίπεδο. Όλα τα εμβόλια εναντίον των στελεχών της εποχικής γρίπης είναι ασφαλή και αποτελεσματικά. Ο φαρμακοποιός είναι ο επιστήμονας που γνωρίζει εκ των σπουδών του σε βάθος την τεχνολογία τόσο των φαρμάκων όσο και των εμβολίων και ο ρόλος του είναι σημαντικός στην τεκμηρίωση της αναγκαιότητας του εμβολιασμού.»

Η νέα διαδικασία για τον απευθείας αντιγριπικό εμβολιασμό ενηλίκων στο φαρ-μακείο μέσω της ταυτοποίησης με τον αριθμό ΑΜΚΑ, προσφέρει την ευχερή δυ-νατότητα για την προστασία έναντι της γρίπης σε όποιον πολίτη το επιθυμεί κατά τρόπο απρόσκοπτο και ασφαλή, όποτε αυτός το θελήσει. Αυτό αποδεικνύει και ο μεγάλος ρυθμός αύξησης στις διενέργειες του αντιγριπικού εμβολιασμού οι οποίες κα-ταγράφονται στο εμβολιαστικό μητρώο, από τις αρχές Νοεμβρίου. Ο ΠΦΣ θεωρεί την εξέλιξη αυτή πολύ σημαντική για τη Δημόσια υγεία στη Χώρα μας, που δείχνει να παρακολουθεί και να εναρμονίζεται με τις πολιτικές υγείας, που ακολουθούνται και εφαρμόζονται στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες αναφορικά με την αξιοποίηση των φαρμακείων και τον αναβαθμισμένο ρόλο του φαρμακοποιού.

Στη μεγαλύτερη μέχρι σήμερα μελέτη που διερεύνησε τη σχέση μεταξύ της σοβαρής ψωρίασης και των καρδιαγγειακών νοσημάτων βρέθηκαν στοιχεία που επιβεβαιώνουν ότι οι ασθενείς με τη δερματοπάθεια διατρέχουν υψηλό κίνδυνο. Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο Journal of Investigative Dermatology και πραγματοποιήθηκε από Ιταλούς και Έλληνες επιστήμονες, ενέκυψε στους συγκεκριμένους μηχανισμούς που διέπουν αυτόν τον κίνδυνο.

Συγκεκριμένα, ερεύνησαν τη στεφανιαία μικροαγγειακή δυσλειτουργία και τα ευρήματα έδειξαν ότι είναι ένας πιθανός μηχανισμός με τον οποίο η ψωρίαση αυξάνει τον κίνδυνο καρδιαγγειακών επιπλοκών στους πάσχοντες. Και γι’ αυτό πιστεύουν ότι το υψηλό, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μελέτης τους, ποσοστό των ατόμων με σοβαρή ψωρίαση που έχουν ασυμπτωματική στεφανιαία μικροαγγειακή δυσλειτουργία, θα πρέπει να παραπέμπονται σε έγκαιρη αξιολόγηση, διάγνωση και θεραπεία.

«Η ψωρίαση είναι μία από τις πιο συχνές, μη μεταδοτικές, φλεγμονώδεις διαταραχές, με τις εκτιμήσεις για τον επιπολασμό παγκοσμίως να κυμαίνονται από 0,91% (Ηνωμένες Πολιτείες) έως 8,5% (Νορβηγία). Χαρακτηρίζεται από δερματικές βλάβες που μπορεί να καλύπτουν ακόμα και το σύνολο του σώματος, περιλαμβανομένου του τριχωτού της κεφαλής και των γεννητικών οργάνων.

Οι ασθενείς εμφανίζουν λευκές ή αργυρόχρωμες φολιδωτές πλάκες (λέπια) επί ερυθρού δέρματος και υποφέρουν από κνησμό και απολέπιση. Παρότι ο κληρονομικός παράγοντας είναι ισχυρός, η ψωρίαση συνδέεται και με περιβαλλοντικούς, όπως με το στρες, την παχυσαρκία, με ορισμένα φάρμακα, το κάπνισμα, το αλκοόλ, τις βακτηριακές και ιογενείς λοιμώξεις, τη φαρυγγίτιδα και την έλλειψη ηλιακού φωτός», επισημαίνει ο Δερματολόγος – Αφροδισιολόγος δρ Χρήστος Στάμου.

Οι ασθενείς κινδυνεύουν περισσότερο από καρδιαγγειακά νοσήματα (υπέρταση, διαβήτη, παχυσαρκία και δυσλιπιδαιμία) και έχουν υψηλότερο κίνδυνο για εμφάνιση μη καρδιαγγειακών νοσημάτων (καρωτιδική νόσο, περιφερική αρτηριακή νόσο και χρόνιες νεφρικές παθήσεις), απ’ ότι όσοι δεν πάσχουν από αυτή τη δερματική νόσο. Ακόμα πιο επιρρεπείς είναι όσοι εμφανίζουν ψωριασική αρθρίτιδα, οι οποίοι εκτιμάται ότι είναι το 20% των ασθενών.

Η σοβαρή ψωρίαση σχετίζεται με αυξημένο επιπολασμό του μεταβολικού συνδρόμου, το οποίο οδηγεί σε αθηροσκλήρωση. Οι συγκεκριμένοι ψωριασικοί ασθενείς είναι γνωστό ότι αντιμετωπίζουν αυξημένη καρδιαγγειακή νοσηρότητα και υψηλότερη πιθανότητα πρόωρου θανάτου, λόγω της αθηροσκλήρωσης, η οποία επηρεάζει τη λειτουργία των στεφανιαίων μικροαγγείων, διαταράσσοντας τη μυοκαρδιακή αιμάτωση, με κίνδυνο αθηροθρομβωτικών και ισχαιμικών επιπλοκών.

Σε αυτή τη μελέτη συμμετείχαν συνολικά 503 ασθενείς με ψωρίαση, οι οποίοι υποβλήθηκαν σε διαθωρακικό ηχοκαρδιογράφημα Doppler για την αξιολόγηση της στεφανιαίας μικροκυκλοφορίας. Αποκλείστηκαν 55 ασθενείς, λόγω έλλειψης δεδομένων. Από τα 448 άτομα με ψωρίαση που απέμειναν οι ερευνητές βρήκαν υψηλό επιπολασμό στεφανιαίας μικροαγγειακής δυσλειτουργίας στο 31,5% των ασυμπτωματικών ασθενών.

Όσοι είχαν σοβαρότερη νόσο, μεγαλύτερης διάρκειας, ψωριασική αρθρίτιδα ή υπέρταση συσχετίστηκαν ανεξάρτητα με τη δυσλειτουργία. Μια αύξηση κατά μία μονάδα του δείκτη μέτρησης της σοβαρότητας της νόσου και κατά ένα έτος της διάρκειας της ψωρίασης, σχετίστηκαν με 5,8% και 4,6% αυξημένο κίνδυνο, αντίστοιχα.

Επομένως, οι ασθενείς με σοβαρή ψωρίαση θα πρέπει να παραπέμπονται σε καρδιολόγους, ώστε να διερευνάται η πιθανότητα μικροαγγειακής δυσλειτουργίας.

Επίσης, είναι απαραίτητη η έγκαιρη και αποτελεσματική αντιμετώπιση της δερματικής πάθησης για την αποτροπή εμφράγματος του μυοκαρδίου και καρδιακής ανεπάρκειας που σχετίζεται με αυτό, αφού τα μέχρι σήμερα δεδομένα υποστηρίζουν ότι η στεφανιαία μικροαγγειακή δυσλειτουργία αποκαθίσταται μετά από θεραπεία με βιολογικά φάρμακα. Όσα βρέθηκαν, ωστόσο, πρέπει να επιβεβαιωθούν από μεγαλύτερες μελέτες. Εάν αυτό συμβεί, αναμένεται μείωση των καρδιαγγειακών νοσημάτων (εμφραγμάτων και εγκεφαλικών) στους ασθενείς με σοβαρή ψωρίαση.

«Η φλεγμονή που προκαλεί η πάθηση στο δέρμα και γενικά στον οργανισμό έχει επιπτώσεις στην καρδιά και στα αιμοφόρα αγγεία, σε όσους πάσχουν από μέτρια ή σοβαρή μορφή ψωρίασης.

Όσοι προβαίνουν σε θεραπείες αντιμετώπισής της μειώνουν τις πιθανότητες καρδιακών προσβολών, εγκεφαλικών επεισοδίων και θανάτου εξαιτίας τους. Υπάρχουν αγωγές με φάρμακα που μειώνουν τον κίνδυνο, τα οποία όμως πρέπει να δίδονται μετά από ενδελεχείς ελέγχους της κατάστασης του ασθενή, προκειμένου να μειώνονται οι πιθανότητες παρενεργειών. Θα πρέπει να συνεκτιμάται η ύπαρξη άλλων παθήσεων, τα φάρμακα που λαμβάνονται γι’ αυτές, η ανταπόκριση του

οργανισμού σε προηγούμενες θεραπείες της ψωρίασης, καθώς και η ηλικία του ασθενή.

Άρα η μείωση του κινδύνου καρδιακής προσβολής ή εγκεφαλικού επεισοδίου σίγουρα είναι ένας πολύ καλός λόγος να προσέξει ο ασθενής και να επιδιώξει τη θεραπεία της ψωρίασης. Και αυτή ξεκινά από την υιοθέτηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής από όλους τους ψωριασικούς ασθενείς, ανεξάρτητα από το πόσο σοβαρή είναι η πάθησή τους και συνεχίζει με την εφαρμογή των κατάλληλων θεραπειών που συστήνει ο δερματολόγος.

Όλες έχουν ως στόχο την επιβράδυνση της ταχύτητας ανάπτυξης των κυττάρων ώστε να μειωθεί η φλεγμονή και η ανάπτυξη των πλακών. Σε αυτές περιλαμβάνονται τοπικές θεραπείες, όπως σαλικυλικό οξύ, πίσσα από άνθρακα, τοπικά κορτικοστεροειδή ή ρετινοειδή, κρέμες, λοσιόν και διαλύματα καλσιποτριένης και από του στόματος φαρμακευτικές αγωγές.

Τελευταία έχουν αναπτυχθεί και νέες θεραπείες, όπως η φωτοθεραπεία, που επιβραδύνει την ανάπτυξη των προσβεβλημένων κυττάρων του δέρματος με την ακτινοβολία UB, συχνά σε συνδυασμό με ένα φωτοευαισθητοποιητικό φάρμακο τη ψωραλένια. Για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της εντοπισμένης ψωρίασης γίνονται θεραπείες και με excimer laser, η οποία έχει αποδειχθεί ιδιαίτερα αποτελεσματική στην ψωρίαση του τριχωτού της κεφαλής», καταλήγει ο δρ Χρήστος Στάμου.

Ο Πανελλήνιος Ιατρικός Σύλλογος υπενθυμίζει σε όλους τους πολίτες την ανάγκη για έγκαιρο, εντός του Νοεμβρίου, αντιγριπικό εμβολιασμό, δεδομένου ότι από τα μέσα Δεκεμβρίου ως και τον Μάρτιο παρατηρείται στη χώρα μας έξαρση των κρουσμάτων γρίπης.

Οι πολίτες άνω των 60 ετών, οι υγειονομικοί, όσοι προσέχουν μικρά παιδιά και ηλικιωμένους, οι διαμένοντες σε κλειστές δομές, οι ανοσοκατασταλμένοι και οι χρόνια και σοβαρά πάσχοντες προηγούνται στον αντιγριπικό εμβολιασμό, ενώ χρήσιμο είναι να συζητήσουν με τον ιατρό τους, το ενδεχόμενο εμβολιασμού, όλοι ανεξαιρέτως οι πολίτες.

Ο ΠΙΣ τονίζει την ανάγκη να έχει συζητήσει ο πολίτης με τον ιατρό του την ανάγκη για κάθε ιατρική πράξη, όπως είναι ο εμβολιασμός, ώστε να δοθεί στον θεράποντα η ευκαιρία να ενημερώσει για τις πιθανές ιδιαιτερότητες που παρουσιάζει ο κάθε οργανισμός (ενεργή λοίμωξη, ορισμένα αυτοάνοσα νοσήματα κ.ά.) αλλά και να προάγει την ανάγκη για εμβολιασμό όλων των πολιτών. Ο ΠΙΣ κρούει τον κώδωνα του κινδύνου ότι οι 13.000 εμβολιασμοί την ημέρα κατά του SARS-CoV-2 είναι πολύ λίγοι!

Oι ιατροί οφείλουν να ενημερώσουν τους ασθενείς τους που νόσησαν ή εμβολιάστηκαν προ 6μηνου έναντι του κορωνοϊού, ότι αυτήν τη στιγμή είναι εντελώς ακάλυπτοι. Η διενέργεια του επικαιροποιημένου εμβολίου για τις τελευταίες μεταλλάξεις του SARS- CoV-2 είναι επιβεβλημένη σύμφωνα με τη σύσταση από την Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών για όλους τους άνω των 60 ετών, τους υγειονομικούς, αλλά και για κάθε άλλο πολίτη που επιθυμεί να προστατευθεί.

Κάθε πολίτης που έχει αμφιβολίες ή απορίες για το επικαιροποιημένο εμβόλιο κατά του SARS- CoV-2 μπορεί να επικοινωνήσει με τον ιατρό του για να λάβει εξηγήσεις.