Εισαγωγικά: Είναι ενδεικτικό για την ολοένα και μεγαλύτερη αναγνώριση του ρόλου της στην ανθρώπινη υγεία ότι το 1975 δημοσιεύθηκαν σε ιατρικά περιοδικά μόλις 100 άρθρα που περιείχαν τον όρο Βιταμίνη D, ενώ μέχρι το 2007 ο αριθμός αυτών είχε αυξηθεί σε περίπου πάνω από 1400 ανά έτος. H βιταμίνη D ανήκει στις λιποδιαλυτές βιταμίνες όπως επίσης οι A, E και K.
Σύνθεση – πρόσληψη: Η κυρία σύνθεση της γίνεται φωτοχημικά στο δέρμα με έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία. Κατόπιν απορροφάται από τον οργανισμό, αποθηκεύεται και ενεργοποιείται. Ως λιποδιαλυτή μπορεί να προσληφθεί σε μικρό ποσοστό και διατροφικά από λιπαρά ψάρια όπως σολομός, σαρδέλες και λιγότερο από αυγά συκώτι κρέας και λοιπά. Ως μέγιστο επιτρεπόμενο όριο πρόσληψης ενδεικτικά αναφέρονται οι 4000 μονάδες (ή 100μg) πάνω από το οποίο μπορεί να προκληθεί υπερασβεστιαιμία.
Μέτρηση – επίπεδα: Η μέτρηση πρέπει να γίνεται στην 25(OH)D3 που θεωρείται και η «αποθήκη» του οργανισμού. Σοβαρή ανεπάρκεια θεωρείται όταν έχουμε κάτω από 10 ng/ ml . Τιμές άνω των 30 ng/ ml δηλώνουν επάρκεια. Προσοχή σε υπερβιταμίνωση ενδεικτικά σε τιμές άνω των 100ng/ml. Προτεινόμενα ιδανικά επίπεδα 30 έως (40 ή 50) ng/ml.
Υψηλού κινδύνου για έλλειψη είναι γενικά όλοι οι άνθρωποι που δεν εκτίθενται στο ηλιακό φως καθώς και παχύσαρκοι ή υποσιτισμένοι, ηλικιωμένοι και κατάκοιτοι ασθενείς.
Επιπλέον σχετικές εξετάσεις – ιατρικό ιστορικό: Έλεγχος ασβεστίου, αλβουμίνης, νεφρικής λειτουργίας και παραθορμόνης, καθότι η τελική ενεργοποίηση της βιταμίνης γίνεται στο νεφρό και τα επίπεδα ασβεστίου στον ορό εξαρτώνται και από άλλους παράγοντες όπως η ορμόνη παραθορμόνη και άλλα συστηματικά νοσήματα.
Ιδιότητες: Έχει κομβικό ρόλο στη διαχείριση του Ασβεστίου εν γένει και την ενίσχυση του σκελετού με ασβέστιο. Σε έλλειψή της προκαλείται ραχίτιδα δηλαδή μαλάκυνση (αποσκλήρυνση – απομετάλλωση) των οστών και της σπονδυλικής στήλης.
Η ίδια η βιταμίνη είναι όμοια με τα στεροειδή αναβολικά (Συγκεκριμένα η τελική ενεργός μορφή της), και έχει και ενδοκρινική δράση στον ανθρώπινο οργανισμό, με υποδοχείς σε διάφορους ιστούς του ανθρώπινου σώματος.
Έχει λοιπόν μικτό χαρακτήρα βιταμίνης και ορμόνης γι’ αυτό και σε έλλειψη της εκδηλώνονται συμπτώματα κόπωσης και μυϊκής αδυναμίας.
Γιατί στην Ηλιόλουστη Ελλάδα έχουμε έλλειψη D? Ο τρόπος ζωής στον αστικό ιστό (υψηλά κτίρια – σκίαση, περιορισμένη εργασία και μετακίνηση στην ύπαιθρο ιδίως σε περιόδους χαμηλής ηλιοφάνειας, όπως το χειμώνα – μακριά ρούχα – δερμοκάλυψη, εργασία σε κλειστούς χώρους – «σπίτι -γραφείο»)ευνοεί συνθήκες έλλειψης της βιταμίνης D. Π.χ. Οι χειμερινοί κολυμβητές σπανίως έχουν έλλειψη.
Βιταμίνη D και Βιταμίνη Κ: Η βιταμίνη Κ που είναι επίσης λιποδιαλυτή συνεργάζεται με τη βιταμίνη D στη ρύθμιση του ασβεστίου στο σώμα. Κυρίως βοηθάει στην ασβεστοποίηση των οστών ενεργοποιώντας μία πρωτεΐνη που προάγει τη συγκέντρωση του ασβεστίου στα οστά και στα δόντια. Επιπλέον υπάρχουν μελέτες με ενδείξεις ότι η βιταμίνη Κ αποτρέπει τη συγκέντρωση του ασβεστίου στους μαλακούς ιστούς όπως είναι οι νεφροί και τα αιμοφόρα αγγεία. Σε πιθανή χορήγηση της πρέπει να συνεκτιμάται ότι μειώνει τη δράση συγκεκριμένων αντιπηκτικών.
Προσοχή στη χορήγηση βιταμίνης D: Σε καταστάσεις που προκαλούν υπερασβεστιαιμία όπως είναι ειδικές λοιμώξεις (ιστοπλάσμωση, φυματίωση), λέμφωμα και άλλες κακοήθειες, αυτοάνοσα νοσήματα (σαρκοείδωση), υπερλειτουργία παραθυρεοειδών, αθηρωμάτωση αγγείων και νεφρολιθίαση.
Σωτήρης Θεοχάρης Δερματολόγος – Αφροδισιολόγος, Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Δερματοχειρουργικής Laser και Αισθητικής Δερματολογίας
Ο Σακχαρώδης Διαβήτης (Τύπου Ι και ΙΙ) αποτελεί μια παγκόσμια νόσο που επηρεάζει εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως και έχει πολλαπλές επιπτώσεις στην υγεία, συμπεριλαμβανομένου και της επιδερμίδας. Ο Σακχαρώδης Διαβήτης (ΣΔ) είναι μια πάθηση, η οποία χαρακτηρίζεται από διαταραχή του μεταβολισμού των υδατανθράκων ή, πιο απλά, αδυναμία του οργανισμού να τους αξιοποιήσει. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση της τιμής της γλυκόζης του αίματος. Η κύρια αιτία αυτού του προβλήματος εστιάζεται στην ανεπάρκεια μιας ορμόνης του παγκρέατος, της ινσουλίνης. Η ανεπάρκεια αυτή εκδηλώνεται είτε ως μειωμένη παραγωγή ινσουλίνης, είτε ως «αντίστασης» στις δράσεις της.
Πρωτόκολλο CeraVe για την επιδερμίδα των διαβητικών ασθενών: Ανακούφιση σε 2 κινήσεις!
Η CeraVe, η #1 μάρκα ενυδάτωσης που συνιστούν οι δερματολόγοι, παρουσιάζει τα προϊόντα της για την αντιμετώπιση της ξηροδερμίας σε ασθενείς με Σακχαρώδη Διαβήτη. Στην πρόσφατη κλινική μελέτη, που περιλάμβανε 528 άτομα από 19 χώρες, αποδείχθηκε ότι η καθημερινή χρήση του CeraVe Hydrating Cleanser και της CeraVe Moisturising Cream προσφέρει ανακούφιση από τα συμπτώματα της ξηροδερμίας, βελτιώνοντας την υφή και την άνεση του δέρματος.
Ο Σακχαρώδης Διαβήτης επηρεάζει το 10% του πληθυσμού στην Ελλάδα, με έως και το 80% των ασθενών να εμφανίζουν δερματικές επιπτώσεις, όπως η ξηρότητα. Η σειρά CeraVe καλύπτει τις ιδιαίτερες ανάγκες του δέρματος των διαβητικών ασθενών, προστατεύοντας και ενυδατώνοντας την επιδερμίδα χωρίς να την ερεθίζει.
Πως όμως αυτή η συνθήκη του οργανισμού μπορεί να οδηγήσει σε ξηρότητα της επιδερμίδας; Το δέρμα μας περιβάλλεται από ένα προστατευτικό στρώμα λιπιδίων. Όταν αυτό το «στρώμα» υποστεί τέτοιου είδους αλλαγές, έχει ως συνέπεια την επιτάχυνση στην εξάτμιση του νερού από την επιδερμίδα με αποτέλεσμα την αφυδάτωση και την ξηρότητα. Επιπροσθέτως, τα αυξημένα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα απορροφούν νερό από τα κύτταρα, αφυδατώνοντάς τα, προκειμένου η περίσσεια γλυκόζης να εξισορροπηθεί. Η αυξημένη παρουσία γλυκόζης μπορεί, επίσης, να προκαλέσει πρώιμη καταστροφή των ινών του κολλαγόνου στο δέρμα. Το αποτέλεσμα αυτού είναι η επιδερμίδα να γίνεται πιο λεπτή, ξηρή και εύθραυστη, με τραχεία όψη και έντονη απολέπιση. Η πολύ έντονη δερματική ξηρότητα, μπορεί να οδηγήσει σε κνησμό και γενικότερο ερεθισμό. Παράλληλα, οι πάσχοντες από διαβήτη είναι πιο επιρρεπείς σε τραυματισμούς του δέρματος, ιδιαίτερα στα κάτω άκρα, που δεν επουλώνονται εύκολα, και κατ’επέκτασιν σε λοιμώξεις.
Τι πρέπει να κάνουμε όμως για να αντιμετωπιστεί αυτό το πρόβλημα;
Σύμφωνα με τον Πρόεδρο της Ελληνικής Εταιρείας Δερματοχειρουργικής, Laser και Αισθητικής Δερματολογίας, Δρ. Θεοχάρη Σωτήρη, η πρόληψη και η εντατική παρακολούθηση αποτελούν αποτελεσματικά μέσα. Παρακάτω ακολουθούν ορισμένες συμβουλές:
– Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι η ξηρότητα της επιδερμίδας είναι αποτέλεσμα της υπερβολικής απώλειας νερού από το δέρμα, κάτι που μπορεί να επιδεινώνεται λόγω της υποκείμενης διαβητικής πάθησης. Ο διαβήτης μπορεί να προκαλέσει αλλαγές στη λειτουργία των μηχανισμών ρύθμισης της υγείας της επιδερμίδας (ομοιόσταση) και να τη διαταράξει. Για να αντιμετωπιστεί η δερματική ξηρότητα, είναι σημαντικό να ληφθούν συστηματικά μέτρα περιποίησης. Αρχικά, είναι σημαντικό να διατηρείτε την επιδερμίδας σας καθαρή και στεγνή. Η αντιμετώπιση της ξηρότητας πρέπει να γίνεται με ειδικά ήπια καθαριστικά. Να σκουπίζετε καλά το δέρμα, απαλά και ταμποναριστά, με έμφαση στις πτυχώσεις. Ωστόσο, να αποφεύγετε το υπερβολικό νερό και την υπερβολική χρήση σαπουνιού, καθώς μπορούν να επιδεινώσουν την ξηρότητα της επιδερμίδας.
– Επιπλέον, η ενυδάτωση της επιδερμίδας είναι ουσιώδης. Η χρήση ενυδατικών προϊόντων μετά το μπάνιο μπορεί να βοηθήσει στη διατήρηση της υγρασίας. Συστήνονται προϊόντα που περιέχουν υαλουρονικό οξύ ή ουρία, τα οποία βοηθούν στην ενυδάτωση του δέρματος χωρίς να το αφήνουν λιπαρό. Σε κάθε περίπτωση τα προϊόντα περιποίησης εξατομικεύονται σύμφωνα πάντοτε με τις οδηγίες του θεράποντα δερματολόγου.
– Η αντιηλιακή προστασία και στους πάσχοντες από Διαβήτη είναι ΑΝΑΓΚΑΙΑ, ενώ συστήνεται δερματολογική εκτίμηση σε περίπτωση εμφάνισης εξανθήματος ή άλλων δερματικών βλαβών για έγκαιρη αντιμετώπιση.
– Προσπαθήστε να αποφύγετε τους μικροτραυματισμούς της επιδερμίδας, ειδικά των κάτω άκρων, χρησιμοποιώντας μαλακά παπούτσια. Να ελέγχετε τακτικά τα πέλματά σας για πιθανούς τραυματισμούς που μπορεί να μην έχουν γίνει αντιληπτοί.
– Να αποφεύγετε την έντονη απολέπιση της επιδερμίδας.
– Παράλληλα, η διατροφή επηρεάζει σημαντικά την υγεία του δέρματος. Η κατανάλωση θρεπτικών τροφών, όπως φρούτα, λαχανικά, ολικά δημητριακά και ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, συμβάλλει στη διατήρηση της υγείας και στη μείωση της δερματικής ξηρότητας.
Τέλος, ο έλεγχος των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα είναι ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση της δερματικής υγείας στους ασθενείς με διαβήτη. Η παρακολούθηση και ο έλεγχος του διαβήτη μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη της δερματικής ξηρότητας και άλλων δερματικών προβλημάτων.” Συνοψίζοντας, η φροντίδα της επιδερμίδας είναι ζωτικής σημασίας για τους ασθενείς με διαβήτη. Η κατάλληλη ενυδάτωση, η καθαριότητα, η ισορροπημένη διατροφή και ο έλεγχος του διαβήτη μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη και αντιμετώπιση της δερματικής ξηρότητας και άλλων δερματικών επιπλοκών. Η υγεία της επιδερμίδας σας είναι πολύ σημαντική, μην την αμελείτε.
Στέλιος Λουκίδης Καθηγητής Πνευμονολογίας Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ – Πρόεδρος Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας
Οι λοιμώξεις του αναπνευστικού αποτελούν μια σημαντική συνιστώσα της παγκόσμιας νοσηρότητας και θνητότητας. Δύο βασικές αιτιολογικοί παράμετροι διέπουν τις λοιμώξεις αναπνευστικού: Οι ιοί και τα βακτήρια. Τα βακτήρια μπορούν να διεισδύσουν στο αναπνευστικό σύστημα, προκαλώντας λοιμώξεις που κυμαίνονται από ήπιες έως σοβαρές. Ο στρεπτόκοκκος της πνευμονίας γνωστός και ως πνευμονιόκοκκος αποτελεί πρωταρχικό παράγοντα που συμβάλλει στην πνευμονία, ειδικά σε άτομα ηλικίας >65 ετών ή/και με χρόνια υποκείμενα νοσήματα προεξαρχόντων αυτών με χαμηλή άμυνα. Μπορεί επίσης να είναι υπεύθυνος για την ιγμορίτιδα και τη μέση ωτίτιδα, καθιστώντας τον ένα ευέλικτο αλλά ιδιαίτερα παθογόνο του αναπνευστικού. Ο πνευμονιόκοκκος είναι η πιο κοινή αιτία βακτηριακής πνευμονίας που αποκτάται από την κοινότητα.
Η πνευμονιοκοκκική πνευμονία τυπικά εμφανίζεται απότομα με ρίγη και υψηλό πυρετό που συχνά ακολουθείται από παραγωγικό βήχα και πλευριτικό πόνο. Τα συμπτώματα είναι συχνά λιγότερο έντονα στους ηλικιωμένους και σε ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς. Η συλλογή υγρού είναι η πιο συχνή επιπλοκή της πνευμονιοκοκκικής πνευμονίας. Τα πνευμονικά αποστήματα και η περικαρδίτιδα που προκύπτουν από τοπική επέκταση της πνευμονικής λοίμωξης είναι σχετικά σπάνιες αλλά καλά αναγνωρισμένες επιπλοκές της πνευμονιοκοκκικής πνευμονίας. Η νοσοκομειακή θνησιμότητα έχει υπολογιστεί στο 15%. Οι προγνωστικοί παράγοντες περιλαμβάνουν την ηλικία, τις υποκείμενες ασθένειες, την έκταση και τις επιπλοκές της λοίμωξης και την έγκαιρη αποτελεσματική αντιβιοτική θεραπεία.
Η συχνότητα των πνευμονιοκοκκικών ασθενειών κορυφώνεται τους χειμερινούς μήνες σε εύκρατα κλίματα. Η εποχικότητα αποδίδεται σε πολλούς παράγοντες όπως η χαμηλότερη υγρασία, ο συνωστισμός σε εσωτερικούς χώρους, οι σχετικές ιογενείς λοιμώξεις, ο κρύος καιρός και η ατμοσφαιρική ρύπανση. Η συχνότητα εμφάνισης υπολογίζεται σε 1/1000 ενήλικες ετησίως.
Η βασική παρέμβαση στην αντιμετώπιση του είναι η αντιβιοτική αγωγή. Φυσικά το σημαντικό βήμα σε κάθε νόσο είναι η πρόληψη. Η πρόληψη επιτυγχάνεται μέσω του εμβολιασμού. Σε ποιες ομάδες απαιτείται ο εμβολιασμός κατά του πνευμονιόκοκκου?
Α) Ενήλικες ≥65 ετών
Β) Άτομα ηλικίας 18 ως 64 ετών με υποκείμενα νοσήματα(χαμηλή άμυνα, χρόνια καρδιοπάθεια (εξαιρείται η υπέρταση), χρόνια ηπατική νόσο, χρόνια νεφρική ανεπάρκεια, χρόνια πνευμονοπάθεια, σακχαρώδη διαβήτη, αλκοολισμό ή που είναι καπνιστές).
Στα μέχρι τώρα δεδομένα υπάρχουν δύο κύριοι τύποι εμβολίων πνευμονιόκοκκου που χρησιμοποιούνται: εμβόλιο πολυσακχαρίτη πνευμονιόκοκκου (PPV) και συζευγμένα εμβόλια πνευμονιόκοκκου (PCV). Το πιο σύγχρονο εμβόλιο είναι το PCV20 που μπορεί να χορηγηθεί εφ’ άπαξ αντί του ισχύοντος διπλού εμβολιασμού με το PCV13 (το εκλαϊκευμένα λεγόμενο εφ΄ όρου ζωής) και το 23δύναμο πολυσακχαριδικό εμβόλιο (PPSV23 το εκλαϊκευμένα λεγόμενο πενταετές), αναιρώντας τα βασικά μειονεκτήματα του PPSV23, όπως η προοδευτική ελάττωση του τίτλου των αντισωμάτων μετά τον εμβολιασμό – γεγονός που επιβάλλει την επανάληψη του συγκεκριμένου εμβολίου μετά την πάροδο πενταετίας – και η έλλειψη σημαντικού οφέλους κάλυψης έπειτα από δύο εμβολιασμούς.
Έτσι λοιπόν σήμερα συνιστάται η διενέργεια μιας δόσης συζευγμένου πνευμονιοκοκκικού εμβολίου PCV20. Μετά τον εμβολιασμό με PCV20 δε συνιστάται να ακολουθήσει η χορήγηση άλλου τύπου εμβολίου. Στα άτομα που έχουν λάβει μόνο μια δόση PCV13 συνιστάται να λάβουν μια δόση PCV20 τουλάχιστον 1 χρόνο αργότερα, προκειμένου να ολοκληρώσουν τον εμβολιασμό τους. Σε άτομα που έχει τυχόν προηγηθεί το PPSV23, ακολουθεί το PCV20 ένα έτος αργότερα. Σε άτομα που έχουν λάβει το PCV13 και το PPSV23 συνιστάται να ακολουθήσει η χορήγηση του PCV20, μετά την παρέλευση πενταετίας από τον τελευταίο εμβολιασμό.
Είναι ένα σημαντικό βήμα για την πρόληψη της λοίμωξης από πνευμονιόκοκκο η διενέργεια εμβολιασμού.
Εμμανουήλ Βαγιάκης Πνευμονολόγος, Διευθυντής Ε.Σ.Υ. Επιστημονικά Υπεύθυνος Εργαστηρίου – Κέντρου Διαταραχών Ύπνου Γ.Ν.Α. “Ο Ευαγγελισμός” Πρόεδρος Ελληνικής Εταιρείας Υπνολογίας
Ο ύπνος είναι από τις πιο σημαντικές λειτουργίες του οργανισμού μας, μαζί με την πρόσ ληψη τροφής και νερού. Ο άνθρωπος χωρίς νερό μπορεί να ζήσει μέχρι 5 μέρες, χωρίς τροφή μπορεί να ζήσει μέχρι 40 μέρες και χωρίς ύπνο μπορεί να ζήσει περίπου 10 μέρες.
Είναι τόσο σημαντική λειτουργία ο ύπνος, ώστε αν δεν εξασφαλίζεται σε επάρκεια απειλείται τόσο η ψυχική όσο και η σωματική υγεία. Τις τελευταίες δεκαετίες παρατηρείται, τουλάχιστον στο δυτικό κόσμο, μία τάση για μείωση του χρόνου ύπνου. Από 8 ώρες που ήτανε ο μέσος όρος στην Αμερική πριν από 50 χρόνια έχουμε φτάσει τώρα στις 6 ώρες. Μιλάμε για μια επιδημία εκούσιας στέρησης ύπνου που οφείλεται σε κοινωνικούς και επαγγελματικούς λόγους. Αυτό βασίζεται, εν μέρει τουλάχιστον, στην λανθασμένη πεποίθηση ότι ο ύπνος είναι κάτι άχρηστο, μη απαραίτητο και αντιπαραγωγικό. Ακριβώς το αντίθετο συμβαίνει! Ο καλός ύπνος είναι χρήσιμος, απαραίτητος και συμβάλλει στην αύξηση της παραγωγικότητας. Όποιος θέλει να μπορεί να δουλέψει πιο παραγωγικά πρέπει να έχει εξασφαλίσει τον απαραίτητο ύπνο. Ο απαραίτητος ύπνος θεωρούμε σήμερα ότι είναι συνολικά τουλάχιστον 7 ώρες το εικοσιτετράωρο, ο οποίος μπορεί να είναι βραδινός αλλά σε πολλούς ανθρώπους είναι και μεσημεριανός και αυτό είναι κάτι φυσιολογικό. Βέβαια ο απαραίτητος χρόνος ύπνου ποικίλει από άτομο σε άτομο και υπάρχουν άνθρωποι που καλύπτονται και με λιγότερες ώρες ύπνου από τις 7 χωρίς να τους δημιουργείται πρόβλημα. Ο σημερινός τρόπος ζωής με τον ηλεκτροφωτισμό, ιδιαίτερα το φωτισμό Led και τις πολλές οθόνες από τηλεοράσεις, υπολογιστές και κινητά είναι εχθρός του φυσιολογικού ύπνου. Πρέπει να το αντιληφθούμε αυτό και να βάζουμε φρένο, γιατί ο άνθρωπος, σαν ζώο, από την αρχαία εποχή είναι φτιαγμένος, μόλις πέφτει η νύχτα και φεύγει το φως να ξεκινούν βιολογικές διαδικασίες στον εγκέφαλο του με την μελατονίνη, για να ξεκινήσει η διαδικασία για να κοιμηθεί. Η μελατονίνη όμως δεν εκκρίνεται όταν το μάτι μας βλέπει φως και αυτό έχει σαν αποτέλεσμα αντί να κοιμηθούμε νωρίς να πηγαίνουμε πολλές φορές για ύπνο μετά τα μεσάνυχτα με όλες τις αρνητικές επιπτώσεις για την υγεία.
Γιατί ο ύπνος είναι απαραίτητος;
Για την αποκατάσταση του νευρικού συστήματος, του ανοσοποιητικού συστήματος, της μνήμης και για την ξεκούραση του μυϊκού συστήματος. Ο ανεπαρκής ύπνος έχει σαν αποτέλεσμα μειωμένη απόδοση στην εργασία, μειωμένη διάθεση και κακή ποιότητα ζωής.
Ο ανεπαρκής ύπνος μπορεί να δημιουργήσει πολλά προβλήματα υγείας και θα αναφερθώ σε μερικά μόνο στα οποία συμβάλλει, στην παχυσαρκία, στα καρδιαγγειακά προβλήματα, στην υπέρταση και στον σακχαρώδη διαβήτη. Όλα αυτά είναι απολύτως τεκμηριωμένα με πολυάριθμες ιατρικές έρευνες.
Εκτός από τον ανεπαρκή ύπνο, υπάρχουν πολλές παθήσεις που έχουν σχέση με τον ύπνο. Οι πιο γνωστές από αυτές είναι η υπνική άπνοια και η αϋπνία.
✤ Η υπνική άπνοια συμβαίνει όταν έχουμε διακοπές της αναπνοής κατά τη διάρκεια του ύπνου, συνήθως οφειλόμενες σε απόφραξη της αναπνευστικής οδού, που γίνεται στο επίπεδο του φάρυγγα. Η απόφραξη οφείλεται στην χαλάρωση του μυϊκού υποστρώματος του φάρυγγα λόγω του ύπνου και σε στενή ανατομική κατασκευή. Το αποτέλεσμα είναι ο άνθρωπος να προσπαθεί να εισπνεύσει, αλλά να μην μπορεί να πάρει αέρα και αυτό μπορεί να κρατήσει αρκετά δευτερόλεπτα, ως και πάνω από ένα λεπτό μερικές φορές. Ταυτόχρονα, η καρδιά ζορίζεται, αυξομειώνει έντονα τις σφύξεις, ανεβαίνει η αρτηριακή πίεση και πέφτει το οξυγόνο στο αίμα. Τελικά, ο εγκέφαλος του το αντιλαμβάνεται και στέλνει σήματα για να ανοίξει ο φάρυγγας, να ξαναρχίσει η αναπνοή γιατί ο άνθρωπος κοντεύει να σκάσει. Αν ο αριθμός των απνοιών αυτών είναι από πέντε και άνω ανά ώρα ύπνου τότε θεωρούμε ότι κάποιος άνθρωπος έχει υπνική άπνοια. Το βράδυ που κοιμάται, ο ίδιος δεν το καταλαβαίνει ότι κόβεται η αναπνοή του, αλλά το άτομο που κοιμάται δίπλα του βλέπει και ακούει και το ροχαλητό και τις διακοπές της αναπνοής και συνήθως είναι το παρακοιμώμενο άτομο που θα οδηγήσει τον πάσχοντα στο ειδικό κέντρο ύπνου.
✤ Η υπνική άπνοια μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα από τα οποία αναγνωρίζεται. Ο πάσχων ξυπνάει χωρίς να αισθάνεται ότι έχει ξεκουραστεί επαρκώς, την ημέρα μπορεί να έχει κούραση και υπνηλία, μειωμένη διάθεση, εκνευρισμό, μείωση της προσοχής και της ικανότητας να λαμβάνει γρήγορα αποφάσεις.
Όπως καταλαβαίνετε, η υπνηλία και η κόπωση που συνοδεύει συχνά την άπνοια, όχι πάντα βέβαια από την αρχή της εμφάνισης της νόσου, οδηγεί σε κακή ποιότητα ζωής, μείωση της παραγωγικότητας και ατυχήματα, κυρίως τροχαία, λόγω ύπνου στο τιμόνι και εργατικά σε όσους έχουν αυξημένη ευθύνη χειρισμού μηχανημάτων ή συσκευών ή προγραμμάτων που απαιτούν αυξημένη εγρήγορση. Η αποφρακτική άπνοια είναι επίσης αναγνωρισμένος παράγοντας δημιουργίας υπέρτασης, καρδιαγγειακών προβλημάτων, άνοιας και ορισμένων τύπων καρκίνου.
Η υπνική άπνοια για να διαγνωστεί επισήμως χρειάζεται ο ενδιαφερόμενος να υποβληθεί σε μελέτη ύπνου. Αφού εξετάσει τον ασθενή ο γιατρός ο εκπαιδευμένος στην ιατρική του ύπνου, θα ορίσει και το είδος της μελέτης ύπνου που θα γίνει, αναλόγως της ιδιαιτερότητας του ασθενούς. Υπάρχουν μελέτες σε εργαστήρια ύπνου στα νοσοκομεία και μελέτες με φορητά καταγραφικά στο σπίτι του εξεταζομένου.
Εκτός από την υπνική άπνοια ο ύπνος μπορεί να εμφανίσει και άλλα προβλήματα όπως είναι οι κινητικές διαταραχές κατά την διάρκεια του ύπνου. Τι είναι αυτές οι κινητικές διαταραχές;
Κατά τη διάρκεια του ύπνου έχουμε ακούσει ότι άνθρωποι μπορεί να σηκωθούν και να περπατήσουν, δηλαδή να υπνοβατήσουν! Άλλοι μπορούν να ξυπνήσουν τρομαγμένοι σαν να τους πλακώνει ένα βάρος και αυτό γίνεται κυρίως σε μικρά παιδιά. Άλλοι παραμιλούν στον ύπνο τους. Υπάρχει και μια κατηγορία ανθρώπων, κυρίως μεγαλύτερης ηλικίας οι οποίοι βλέποντας κάποιο όνειρο και νομίζοντας ότι δέχονται επίθεση αμύνονται με αποτέλεσμα από τις κινήσεις που κάνουν να τραυματιστούν οι ίδιοι ή να τραυματίσουν το άτομο που κοιμάται δίπλα τους! Αυτό γίνεται γιατί σε αυτούς τους ανθρώπους έχει χαθεί η φυσιολογική παράλυση που συνοδεύει το στάδιο του ύπνου στο οποίο βλέπουμε τα όνειρα. Γιατί ο ύπνος δεν είναι ενιαίος, αλλά έχει διάφορα στάδια. Τα στάδια αυτά τα καταγράφουμε και τα αναγνωρίζουμε όταν κάνουμε μελέτη ύπνου στο εργαστήριο.
Το εργαστήριο ύπνου είναι ο χώρος που μπορεί να διαγνωστούν αυτές οι περίπλοκες καταστάσεις και είναι απαραίτητο για τη διάγνωση των κινητικών διαταραχών του ύπνου.
Χρήστος Ν. Μπακογιάννης Αγγειοχειρουργός, Πρόεδρος Ελληνικής Αγγειολογικής Εταιρείας, Καθηγητής Αγγειοχειρουργικής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, Β’ Αγγειοχειρουργική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών Γ.Ν.Α. Λαϊκό www.vascularmed.gr
Οι κιρσοί και οι ευρυαγγείες αποτελούν αρκετά συχνό προβλήμα επηρεάζοντας την καθημερινότητα των ασθενών.
Οι φλεβικοί κιρσοί του κάτω άκρου και οι ευρυαγγείες αποτελούν την ορατή και επιφανειακή εκδήλωση του συνδρόμου της φλεβικής ανεπάρκειας. Ας εξετάσουμε τι είναι οι κιρσοί και οι ευρυαγγείες και πώς μπορούμε να τις αντιμετωπίσουμε.
Κιρσοί: Οι κιρσοί είναι διογκωμένες, ελικoειδείς φλέβες του επιπολής (επιφανειακού) φλεβικού δικτύου που εμφανίζονται συνήθως στα κάτω άκρα. Η ανεπάρκεια των φλεβικών βαλβίδων οδηγεί σε αυξημένη πίεση στις περιφερικές φλέβες των κάτω άκρων επιτρέποντας στο αίμα να παλινδρομεί προς τα κάτω στην προσπάθεια επιστροφής του ομαλά στην καρδιά. Το αποτέλεσμα είναι η διόγκωση των επιφανειακών φλεβών που αποκαλούνται κιρσοί και συνήθως είναι το μόνο ορατό σημείο του προβλήματος από τον ασθενή.
Οι ευρυαγγείες είναι πολύ μικρότερες από τους κιρσούς και εμφανίζονται κυρίως στο επιδερμικό στρώμα του δέρματος. Είναι ουσιαστικά διευρυμένα αγγεία μπλέ,κόκκινου, μωβ χρώματος που προκαλούν κυρίως αισθητικό πρόβλημα αλλά πιθανόν να αποτελούν σε μερικές περιπτώσεις, συνέπεια της φλεβικής ανεπάρκειας του ασθενούς.
Συμπτώματα Φλεβικής Ανεπάρκειας
✤ Αίσθημα βάρους στα πόδια
✤ Πόνος ή ευαισθησία κατά μήκος της πορείας μιας φλέβας
✤ Αίσθημα καύσου (κάψιμο κυρίως απο τα γόνατα και κάτω)
✤ Κνησμός
✤ Κράμπες τη νύχτα
✤ Οίδημα σφυρών
κατά τις βραδινές ώρες
✤ Αλλαγές στο χρώμα του δέρματος
στις κνήμες (σκούρο καφέ)
✤ Φλεβική θρόμβωση
✤ Αιμορραγία απ’ τους κιρσούς
Πρόληψη
Η πρόληψη της φλεβικής ανεπάρκειας αποτελεί ουσιαστικό μέρος της διατήρησης της φλεβικής υγείας των κάτω άκρων. Ενώ οι γενετικοί παράγοντες και άλλες αιτίες μπορεί να είναι εκτός του ελέγχου μας, υπάρχουν διάφορα μέτρα που μπορούμε να λάβουμε για να προστατευτούμε από την εμφάνιση ή την επιδείνωση της φλεβικής ανεπάρκειας.
1. Σωστή Στάση Σώματος: Αποφυγή πολύωρης ορθοστασίας και καθιστής θέσης. Όταν κάθεστε δρά ανακουφιστικά η τοποθέτηση των ποδιών σε ένα κάθισμα απέναντι σας.
2. Συμπιεστικές Κάλτσες: Οι κάλτσες διαβαθμισμένης συμπίεσης μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση της πίεσης στις φλέβες και στην πιθανή αποφυγή επιδείνωσης της νόσου αλλά και στην πρόληψη της φλεβικής θρόμβωσης.
3. Μείωση του σωματικού βάρους: Η μείωση του σωματικού βάρους στα φυσιολογικά επίπεδα μπορεί να συμβάλει στη μείωση της πίεσης που ασκείται στις περιφερικές φλέβες.
Θεραπεία
Πριν την οποιαδήποτε θεραπευτική παρέμβαση είναι απαραίτητη η πλήρης υπερηχογραφική χαρτογράφηση του επιπολής και εν τω βάθει φλεβικού δικτύου ώστε να αποκλειστεί η θρόμβωση ή η ανεπάρκεια του τελευταίου.
Το τρίπλεξ φλεβών κάτω άκρων είναι η εξέταση εκλογής για τη διάγνωση της φλεβικής ανεπάρκειας και το σχεδιασμό της πιθανής θεραπείας.
Τρόποι Αντιμετώπισης
Σκληροθεραπεία: ευρέως χρησιμοποιούμενη μέθοδος για κιρσούς και ευρυαγγείες. Μία σκληρυντική ουσία εγχύεται στις παθολογικές φλέβες και προκαλεί καταστροφή του ενδοθηλίου τους με επακόλουθη ίνωση και τελική απορρόφησή τους.
Λέιζερ έντονου παλμικού φωτός (IPL): για πολύ μικρές επιφανειακές βλάβες-ευρυαγγείες.
Ενδοφλέβια θερμική κατάλυση με λέιζερ: μία ίνα λέιζερ τοποθετείται στον αυλό του αγγείου (μείζονα σαφηνή φλέβα) μέσω ενός καθετήρα διαδερμικά υπό υπερηχογραφική παρακολούθηση και προκαλεί μη αναστρέψιμη θερμική βλάβη. Συνήθως πραγματοποιείται υπό τοπική αναισθησία.
Κατάλυση με ραδιοσυχνότητες (RF): περιλαμβάνει τη θερμική καταστροφή της μείζονος σαφηνούς φλέβας μέσω ενός ειδικού καθετήρα ραδιοσυχνοτήτων που τοποθετείται στην μείζονα σαφνηνή φλέβα υπο υπερηχογραφική καθοδήγηση.
Σαφηνεκτομή μείζονος σαφηνόυς: αποτελεί την κλασσική χειρουργική μέθοδο και περιλαμβάνει τομή 2-3 εκ στη βουβωνική περιοχή, απολίνωση της σαφηνομηριαίας συμβολής με αφαίρεση της μείζονος σαφηνούς φλέβας και φλεβεκτομή μικρότερων κιρσών μέσα από μικρές στην γαστροκνημία.
Η επιλόγη της μεθόδου θεραπείας της φλεβικής ανεπάρκειας, γίνεται απο τον θεράποντα ιατρό ανάλογα με διάφορα ανατομικά και άλλα κριτήρια που προκύπτουν μετά απο την ενδελεχή υπερηχογραφική και κλινική μελέτη του ασθενούς.
Συμπερασματικά η φλεβική ανεπάρκεια αποτελεί συχνό πρόβλημα που διαταράσει την ποιότητα ζωής του ασθενόυς και δημιουργεί σε πολλές περιπτώσεις αισθητικό πρόβλημα ειδικά σε νέες γυναίκες. Η πρόληψη και η έγκαιρη αντιμετώπιση από ειδικούς είναι σημαντικές για τη διατήρηση ενός υγιούς φλεβικού συστήματος των κάτω άκρων.
Έχω αναφερθεί αναλυτικά σε προηγούμενο άρθρο μου, πριν από 2 χρόνια, στις απόψεις μου για το φαινόμενο του πληθωρισμού και τις πραγματικές του αιτίες στην χώρα μας, που δυστυχώς εξακολουθεί να χαρακτηρίζεται από όλες εκείνες τις παθογένειες, μιας υπό ανάπτυξη χώρας, παρόλο που από 1981 αποτελεί μέλος και μάλιστα το 15ο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και από το 2001 μέλος της ευρωζώνης, μαζί με ένα group χωρών με ώριμες και ισχυρές οικονομίες όπως η Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία κ.α .
Δεν είχα λοιπόν σκοπό να επανέλθω στο θέμα (πληθωρισμός)ωστόσο η συγκυρία των προσεχών σημαντικών γεγονότων όπως οι Ευρωεκλογές , αλλά και οι συνεχείς αντεγκλήσεις όλων των κομμάτων, στο θέμα των υπερβολικών ανατιμήσεων, με προκαλούν να ξαναθέσω τις απόψεις μου, αλλά αυτή την φορά διευρύνοντας το οικονομικό και κοινωνικοπολιτικό πεδίο του αντικειμένου.
Ξεκινώντας απ’αυτό που όλοι βιώνουμε, δηλαδή την ανελέητη και καθημερινή αντιπαράθεση κυβέρνησης και αντιπολίτευσης, όπου η μεν κυβέρνηση υποστηρίζει ότι ο πληθωρισμός είναι κατά βάση εισερχόμενος και οφείλεται στις τελευταίες αναταράξεις (πόλεμοι Ουκρανία, Μέση Ανατολή) η δε αντιπολίτευση εστιάζει στις εσωτερικές ατέλειες της αγοράς, δηλαδή στις πρακτικές των ολιγοπωλίων και στην ανικανότητα, ακόμα και στην έλλειψη βούλησης, από πλευράς κυβέρνησης, να ελέγξει τον λεγόμενο « πληθωρισμό απληστίας».
Ποιος στα αλήθεια έχει δίκιο; ποια είναι η πραγματικότητα σε μια διαμάχη με ισχυρό πολιτικό αντίκτυπο, αλλά που διεξάγεται πάνω στις πλάτες των Ελληνικών Νοικοκυριών;
Πριν απαντήσω, ασφαλώς πάντα κατά την γνώμη μου, σ’αυτό το τόσο επίκαιρο ερώτημα, θα ήθελα να βάλω στην εξίσωση και τον επίσημο διεθνή παράγοντα, που εν πολλοίς καθορίζει τους όρους και τους στόχους που ορίζουν την έννοια του πληθωρισμού.
Σύμφωνα λοιπόν με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) αλλά και την Αμερικάνικη (FED) οποιαδήποτε αύξηση των τιμών πάνω από 2%, σε σχέση με την αντίστοιχη προηγούμενη περίοδο, θεωρείται «επικίνδυνο πληθωριστικό φαινόμενο» και αμέσως ενεργοποιούνται μηχανισμοί όπως αυξήσεις επιτοκίων, μέτρα δημοσιονομικής πειθαρχίας των κρατών κ.α.
Το όριο του 2%, που κρίνει αν μια οικονομία είναι σε κανονικότητα ή σε πληθωριστικό περιβάλλον, με την επιβολή των παραπάνω μέτρων, κατά αρχήν θεωρώ, όπως άλλωστε και άλλοι οικονομολόγοι, ότι είναι ξεπερασμένο και αναχρονιστικό. Οι αυξήσεις των τιμών σε μια υγιή και δυναμική οικονομία είναι αναπόφευκτες και μάλιστα ευπρόσδεκτες αρκεί να συνοδεύονται από ανάλογες, αν όχι και μεγαλύτερες, αυξήσεις μισθών, αμοιβών και συντάξεων.
Για παράδειγμα, σκεφτείτε, ότι ο Έλληνας πρωθυπουργός, υπόσχεται συνεχείς αυξήσεις σε μισθούς και συντάξεις, ώστε να συγκλίνουμε έστω και μέχρι το 2030, με το μέσο Ευρωπαϊκό όρο.
Η αύξηση όμως σε μισθούς σημαίνει και αύξηση του κόστους παραγωγής, σε οτιδήποτε παράγεται στην χώρα .Άρα και ανάλογη αύξηση των τιμών στα προϊόντα. Κατά συνέπεια, ο πληθωρισμός, εντός ορίου, που απορρέει κυρίως από την βελτίωση του οικονομικού status των πολιτών, είναι απόλυτα ευπρόσδεκτος και το όριο του 2% είναι σχεδόν άνευ σημασίας.
Έχει σημασία, μόνο εάν οι μισθοί και οι συντάξεις παραμένουν καθηλωμένοι ή κάτω του 2%. Σε μια Ελλάδα όμως με τις χαμηλότερες αποδοχές, σχεδόν σε όλη την Ευρώπη, το ζητούμενο δεν είναι το 2% στις τιμές αλλά οι υπερδιπλάσιες αυξήσεις αμοιβών έναντι του τρέχοντος πληθωρισμού.
Συμπέρασμα πρώτον: το διεθνές αποδεκτό όριο του πληθωρισμού στο 2% είναι ξεπερασμένο και πρέπει να αναθεωρηθεί προς τα πάνω και φυσικά είναι σχετικό από κράτος σε κράτος και ειδικά από οικονομία σε οικονομία. Το όριο για την Γερμανία, για παράδειγμα, είναι διαφορετικό με το όριο για την Ελλάδα, αλλά δυστυχώς η ΕΚΤ λαμβάνει υπόψιν της τις Γερμανικές ανάγκες, αυξάνει τα επιτόκια, περιορίζοντας την ανάπτυξη των μικρότερων χωρών και δυσχεραίνοντας, με την αύξηση των επιτοκίων από τις εμπορικές τράπεζες, την αποπληρωμή δανείων επιχειρήσεων και πολιτών στις λιγότερο οικονομικά ισχυρές χώρες, που συνήθως είναι και οι πλέον χρεωμένες.
Και για να ολοκληρώσω τις απόψεις μου για το θέμα της σχετικότητας του ορίου 2% του πληθωρισμού, θα αναφέρω ότι χαμηλός πληθωρισμός συνήθως, συνοδεύει μια οικονομία σε ύφεση, όπου η ζήτηση για προϊόντα, εν γένει, είναι τόσο χαμηλή που αναγκαστικά συμπιέζει το επίπεδο τιμών ακόμα και σε αρνητικά επίπεδα. Σε μια τέτοια όμως οικονομία κανείς δεν σκέπτεται να επενδύσει και είναι ο εφιάλτης κράτους και πολιτών(ανεργία). Υπάρχει βέβαια και χειρότερο σενάριο ο «Στασιμοπληθωρισμός» αλλά ας μην επεκταθούμε σε αυτό σήμερα.
Τι συμβαίνει λοιπόν σήμερα στην χώρα μας; και πως συνδέεται ο τίτλος αυτού του άρθρου πληθωρισμός -οικονομία-πολιτική -εκλογές ;
Ας τα πάρουμε ένα- ένα από την αρχή.Οι αυξήσεις των τιμών στην Ελλάδα ξεκίνησαν σταδιακά και δειλά με την αύξηση της δραστηριότητας και του ΑΕΠ, μετά το 2018 και αυτό ήταν φυσιολογικό, μετά από 10 χρόνια ύφεσης, που το ακαθάριστο προϊόν της χώρας μειώθηκε σχεδόν 30% ενώ μισθοί, συντάξεις και περιουσιακά στοιχεία έφτασαν σε επίπεδα φτωχοποίησης.
Η πανδημία 2019-2021, αλλά και ο πόλεμος που επακολούθησε στην Ουκρανία, είναι γεγονός, δημιούργησε συνθήκη αβεβαιότητας και δυσκολίας στην παγκόσμια διακίνηση αγαθών αλλά και αύξηση στο κόστος συντελεστών παραγωγής και ειδικά στην ενέργεια .Ως αποτέλεσμα, αυξήσεις στα τελικά προϊόντα ανάλογα και με τις ανάγκες εισαγωγών κάθε χώρας, των ευαίσθητων προϊόντων.
Η Ελλάδα, για παράδειγμα, επηρεάστηκε από την εκτόξευση των τιμών φυσικού αερίου και πετρελαίου, αλλά και από την κατακόρυφη αύξηση στα λιπάσματα λόγω Ουκρανό Ρωσικού πολέμου. Τα λιπάσματα και το ακριβό πετρέλαιο, σίγουρα ώθησαν τις τιμές των αγροτικών και όχι μονο προϊόντων σε σημαντικές αυξήσεις.
Ωστόσο πετρέλαιο, φυσικό αέριο ακόμα και λιπάσματα, ανέλπιστα πολύ σύντομα, και χωρίς να τελειώσει ο πόλεμος στην Ουκρανία και οι σχετικές κυρώσεις στην Ρωσία, επανήλθαν σχεδόν σε επίπεδα κανονικότητας . Οι τιμές όμως στα ράφια, στα βενζινάδικα και σε ένα σωρό αλλά προϊόντα δεν επανήλθαν ποτέ.
Η Ελλάδα, κάποτε πασίγνωστη για την αγροτική της παραγωγή, είναι σήμερα ακριβότερη ακόμα και στο λάδι σε όλη σχεδόν την Ευρώπη!!. Ο πληθωρισμός στο καλάθι των τροφίμων εν γένει, είναι ο μεγαλύτερος στην Ευρώπη μετά την Ισπανία!!!., τι φαινόμενο είναι αυτό; απλά αισχροκέρδεια και σίγουρα αδυναμία της κυβέρνησης να την ελέγξει.
Για να είμαστε δίκαιοι, τον τελευταίο καιρό, έχει γίνει αντιληπτό και υπάρχουν προσπάθειες επιβολής ελέγχων ακόμα και υψηλών προστίμων, θα αποδώσουν άραγε; Θα το δούμε, είναι θέμα σίγουρα πολιτικής βούλησης.
Και έτσι μπαίνουμε και στη τρίτη πλευρά της πυραμίδας. Η οικονομία αναμφισβήτητα είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την πολιτική. Κατά την γνώμη μου δεν θα έπρεπε να είναι. Όπως και με την δικαστική εξουσία όλοι μιλάνε για την αναγκαιότητα διαχωρισμού και ανεξαρτησίας κράτους και δικαστικής αρχής αλλά όλοι γνωρίζουμε τι συμβαίνει.
Η οικονομική επιστήμη, στηρίζεται βασικά, στα μαθηματικά, και στην συνεχή παρατήρηση δηλαδή την Στατιστική.
Και οι δύο αυτές συνιστώσες, υπηρετούν αποδεδειγμένες αλήθειες και μεγάλο βαθμό αντικειμενικότητας.
Δεν είναι τυχαίο όταν λέμε 1+1κάνουν 2 και εννοούμε το σίγουρο και το αδιαμφισβήτητο. Η πολιτική επιστήμη δεν στηρίζεται στην αδιαμφισβήτητη αλήθεια, αλλά στην σκοπιμότητα που οδηγεί σε συγκεκριμένους στόχους που μάλιστα συχνά-πυκνά αλλάζουν, ανάλογα με τους εκάστοτε επικεφαλείς και τις επιδιώξεις τους.
Όταν λοιπόν η πολιτική ή οι πολιτικοί επιβάλουν την σκοπιμότητα τους στους οικονομικούς μηχανισμούς μιας κοινωνίας τότε η στρέβλωση είναι αναπόφευκτη και όσο πιο υποκειμενική είναι αυτή η παρέμβαση τόσο πιο εκτεταμένη θα είναι και η στρέβλωση.
Με απλά λόγια, στην σημερινή πραγματικότητα και στο θέμα του πληθωρισμού: α) η κυβέρνηση έχει ή οφείλει να έχει τους μηχανισμούς ελέγχου της αισχροκέρδειας, σε όλο το φάσμα της παραγωγικής και εμπορικής διαδικασίας και β) διαθέτει το μεγάλο «όπλο» των φορολογικών συντελεστών. Ειδικά για το 2ο, είναι μια μεγάλη ευκαιρία, η ψαλίδα στην χώρα μας, μεταξύ εμμέσων και άμεσων φόρων να κλείσει αποφασιστικά.
Σε κανένα προηγμένο κράτος, οι έμμεσοι φόροι δηλαδή οι φόροι που επιβάλλονται στα προϊόντα και τις υπηρεσίες δεν υπερβαίνουν τους άμεσους δηλαδή τους φόρους εισοδήματος και κερδών.
Στην Ελλάδα οι έμμεσοι είναι σχεδόν διπλάσιοι. Στην Γερμανία, Γαλλία κ.λ.π. συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Με τους έμμεσους όμως πλήττεις τα φτωχότερα τμήματα του πληθυσμού, με τους άμεσους πλήττεις περισσότερο τους πλέον εύπορους. Βλέπετε λοιπόν πως η πολιτική επεμβαίνει στην οικονομία και δημιουργεί κοινωνικές αδικίες στον πλυθυσμό.Η αντιπολίτευση σήμερα φωνάζει να μειωθεί ο ΦΠΑ στα τρόφιμα και να αυξηθεί η φορολογία στις μεγάλες επιχειρήσεις.
Η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι εάν μειώσει τον ΦΠΑ θα χάσει 2 δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ δεν είναι σίγουρη ότι θα μειωθούν οι τιμές στα ράφια. Αντίθετα ο κος. Ιωάννης Μασούτης πρόεδρος της ΚΕΕΕ( Κεντρική Ένωση Επιμελητηρίων Ελλάδας) & Αντιπρόεδρος της Ένωσης Σούπερ Μάρκετ Ελλάδας, υποστηρίζει ότι πρέπει να μειωθεί ο ΦΠΑ και υπόσχεται μείωση των τιμών στα βασικά προϊόντα. Ποιος λέει την αλήθεια; εξαρτάται από ποια πλευρά της πολιτικής το αντιμετωπίζουμε. Η οικονομική επιστήμη όμως είναι ξεκάθαρη: μειώνεις τους φόρους στα προϊόντα, μειώνονται οι τιμές. Δεν μειώνονται οι τιμές… επιστρατεύεις τους μηχανισμούς ελέγχου που οφείλεις να διατηρείς και είναι ευθύνη σου, η εντιμότητα, η διαφάνεια, και η αποτελεσματικότητα τους.
Και τέλος, ό,τι θα χάσεις από την μείωση των έμμεσων αυτών φόρων, έχεις τεράστια περιθώρια να το αναπληρώσεις από την αύξηση των άμεσων φόρων και κυρίως από την πάταξη της φοροδιαφυγής που είναι και το μεγάλο οικονομικό και κοινωνικό συνάμα πρόβλημα της χώρας. Και τέλος και αισίως φτάσαμε στην τέταρτη και τελευταία πλευρά της πυραμίδας: τις εκλογές.
Την ώρα που γράφουμε αυτό το άρθρο είναι μόλις 10 ημέρες πριν τις Ευρωεκλογές.
Με τι αλήθεια κριτήρια θα ψηφίσουμε τους εκπροσώπους μας στο Eυρωκοινοβούλιο; Έχουμε κατανοήσει τι σημαίνει Ευρωκοινοβούλιο;
Η βουλή των Ελλήνων επι 27.
Αυτοί για τα επόμενα 5 χρόνια, θα αποφασίζουν για την οικονομική ζωή των Ελλήνων αλλά και άλλων 26 χωρών. Εμείς όμως αυτό το υποτιμάμε και φοβάμαι ότι για μια ακόμα φορά θα ψηφίσουμε τους υποψήφιους, που είναι γνωστοί από τηλεπαιχνίδια, τηλεπαρουσιάσεις, αθλητικά δρώμενα κα.
Μα θα μου πείτε τους άλλους δεν τους γνωρίζουμε.
Σωστό. Να ανοίξουμε το βιογραφικό τους και να τους μάθουμε. Αξίζει να χάσουμε μια ώρα από τον ελεύθερο χρόνο μας, και να διασφαλίσουμε όσο το δυνατόν την αποτελεσματικότερη εκπροσώπηση μας στη βουλή της Ευρώπης. Αφορά την οικονομική, πολιτική και κοινωνική μας επιβίωση για πολλά χρόνια μπροστά μας. Δεν κάνω πολιτική. Κάθε κόμμα έχει και κατάλληλους υποψηφίους και απλά εύχομαι αυτούς να έχουμε επιλέξει.
Το ίδιο και στις εθνικές εκλογές. Πάντα υπάρχουν άξιοι σε όλες τις παρατάξεις που είναι ικανοί να υπηρετήσουν την ρεαλιστική οικονομική επιστήμη και όχι την πολιτική σκοπιμότητα.
Σε διαφορετική περίπτωση μη διερωτόταστε «τι είχαν τα έρημα και ψόφησαν».
Η Διατροφή των παιδιών: Τι πρέπει να προσέχουν οι γονείς;
Η διατροφή των παιδιών απασχολεί δικαίως αρκετούς γονείς, με πολλούς από αυτούς να αναζητούν ενημέρωση και εκπαίδευση για το πώς πρέπει και πώς μπορούν να εξασφαλίσουν μια ισορροπημένη διατροφή για τους μικρούς μας φίλους. Είναι πράγματι πολύ σημαντικό όλοι οι γονείς να δίνουν βάση στις διατροφικές συνήθειες των παιδιών, να εφιστούν την προσοχή τους σε θρεπτικές επιλογές, να εξασφαλίσουν πως λαμβάνει όλα τα θρεπτικά συστατικά από τη διατροφή τους και τα εκπαιδεύουν να τρώνε σωστά και ισορροπημένα. Φυσικά, κανείς δε γνωρίζει τα πάντα και είναι λογικό πολλές φορές να υιοθετούνται και λάθος τρόποι/καθοδηγήσεις. Γι’ αυτό είμαστε εμείς εδώ!
Υπάρχουν “καλά” και “κακά” τρόφιμα για τα παιδιά;
Προτού δώσουμε περισσότερες πληροφορίες για το τι είναι μία υγιεινή προσέγγιση στη διατροφή των παιδιών, πρέπει να θυμόμαστε πως την διαφορά την κάνει ο κανόνας και οχι οι εξαιρέσεις.
Αν μια φορά στο τόσο το παιδί μας φάει κάτι τυποποιημένο, κάτι πιο λιπαρό, γλυκό, δεν έγινε και κάτι σπουδαίο και σίγουρα δε θα αποτελέσει κίνδυνο για την υγεία του. Αυτό που έχει σημασία είναι οι καθημερινές διατροφικές του συνήθειες. Επίσης, πολύ μεγάλο ρόλο και αντίκτυπο έχει το πως μιλάμε στο παιδί για την διατροφή και το τι υπόδειγμα είμαστε εμείς οι ίδιοι στο κομμάτι αυτό. Καλό είναι να μην χωρίζουμε τα τρόφιμα σε “καλά” και “κακά”, καθώς όλα είναι απλώς τρόφιμα. Άλλα μας δίνουν μεγαλύτερη θρέψη και άλλα λιγότερη.
Γιατί να προτιμήσετε ένα Smoothie, πλούσιο σε πρωτεΐνη;
Ένα Smoothie πρόκειται ουσιαστικά για ένα ρόφημα, το οποίο παρασκευάζεται από την πολτοποίηση πολλών συστατικών της επιλογής μας. Συνήθως έχει μία υγρή βάση, όπως είναι το γάλα, ο χυμός φρούτων ή ακόμη και το γιαούρτι και από εκεί και έπειτα μπορούμε να προσθέτουμε οτιδήποτε άλλο επιθυμούμε, δημιουργώντας τελικά ένα “προϊόν”, το οποίο αποτελεί τελικά πιο πολύ σε ένα πλήρες γεύμα σε πολτοποιημένη μορφή, παρά ένα απλό ρόφημα.
Τι καθιστά τα Smoothies τόσο θρεπτική επιλογή ;
Τα smoothies μπορούν να αποτελέσουν εξαιρετικά νόστιμες γευστικές συνθέσεις, οι οποίες μπορούν να γίνουν εύκολα και γρήγορα θρεπτικά και πλήρη γεύματα! Προκειμένου να συμβούν όλα αυτά χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή και έξυπνη διαχείριση όσον αφορά στην σύνθεση την οποία τελικά φτιάχνουμε. Σωστοί συνδυασμοί και έξυπνες/θρεπτικές επιλογές υλικών, μπορούν να δημιουργήσουν εύκολα και γρήγορα ροφήματα τα οποία θα μας κρατήσουν χορτάτους για ώρες και θα μας δώσουν τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται ο οργανισμός μας.
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Κλινικών Μελετών (International Clinical Trials Day), η οποία εορτάζεται κάθε χρόνο στις 20 Μαΐου, λόγω της επετείου της ημέρας που πραγματοποιήθηκε η πρώτη κλινική μελέτη από τον James Lind το 1774, η GSK Ελλάδος αναγνωρίζει τον καταλυτικό ρόλο που διαδραματίζουν οι κλινικές μελέτες στην ανάπτυξη ασφαλών και αποτελεσματικών εμβολίων και φαρμακευτικών σκευασμάτων και κατ’ επέκταση στην καθοριστική συμβολή τους στην πρόοδο της προάσπισης και προαγωγής της υγείας διεθνώς.
Η GSK παραμένοντας πιστή στην δέσμευση της να αντιμετωπίσει μερικές από τις μεγαλύτερες προκλήσεις στον τομέα της υγείας παγκοσμίως, διαθέτει 71, υπό ανάπτυξη, εμβόλια και φάρμακα, πολλά από τα οποία έχουν τη δυνατότητα να είναι τα πρώτα ή τα καλύτερα στην θεραπευτική κατηγορία τους, ενώ στο επίκεντρο του διεθνούς τμήματος έρευνας και ανάπτυξης της εταιρείας μας βρίσκεται η επιστήμη για το ανοσοποιητικό σύστημα, η ανθρώπινη γενετική και οι προηγμένες τεχνολογίες, ενώ η επένδυσή μας το 2022 ανήλθε σε 5,5 δις. ευρώ διεθνώς, εκ των οποίων 2,2 δις. ευρώ αφορούσαν στην Ευρώπη.
Στα 50 χρόνια δυναμικής παρουσίας της GSK στην χώρα, είμαστε ιδιαίτερα υπερήφανοι που καταφέραμε, μόλις εντός των τελευταίων τριών ετών, να καθιερώσουμε από το 2021 την Ελλάδα ως χώρα αναφοράς στη διεξαγωγή κλινικών μελετών, έχοντας πλέον, από τον Ιανουάριο του 2024, ένα ανεξάρτητο και ταχέως αναπτυσσόμενο τμήμα κλινικών μελετών, στελεχωμένου από περίπου 20 εργαζομένους. Πρακτικά, αυτά τα δυο ορόσημα εξασφαλίζουν ότι η πλειοψηφία, εάν όχι το σύνολο των κλινικών μελετών που διεξάγει η GSK παγκοσμίως, μπορούν να πραγματοποιηθούν και στην χώρα μας, δημιουργώντας με τον τρόπο αυτό, σημαντική προστιθέμενη αξία τόσο για τους Έλληνες ασθενείς, όσο και για την οικονομία της χώρας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το γεγονός ότι, το 2023, η GSK Ελλάδος κατέκτησε την 3η θέση παγκοσμίως, ανάμεσα στις αγορές της GSK, στην ένταξη ασθενών στις κλινικές μελέτες ογκολογίας και αιματολογίας, ενώ τα προηγούμενα έτη τη 2η και 3η θέση στην ένταξη ασθενών με καρκίνο του πνεύμονα και πολλαπλό μυέλωμα αντίστοιχα.
Η διεξαγωγή κλινικών μελετών αποτελεί σημαντική αναπτυξιακή παράμετρο και επιπροσθέτως των οφελών που αντικατοπτρίζονται στην υγεία των Ελλήνων ασθενών, μέσω της ταχείας πρόσβασης τους σε νέες θεραπείες, εκτείνεται και στην εξαιρετικά υψηλή προστιθέμενη αξία για την εθνική οικονομία της χώρας, μέσω της προσέλκυσης σημαντικών κεφαλαίων από το εξωτερικό και της δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας για την αξιοποίηση του άρτια εκπαιδευμένου ερευνητικού δυναμικού της χώρας.
Στο πλαίσιο αυτό, πάρα το γεγονός ότι στην χώρα μας, τα παρελθόντα έτη, παρατηρήθηκε, εν μέρει, σχετική αποεπένδυση από τις κλινικές μελέτες, η GSK Ελλάδος παρέμεινε πιστή στην αναπτυξιακή της στρατηγική, η οποία βασίζεται στην καινοτομία, μέσω της Έρευνας & Ανάπτυξης και το χρονικό διάστημα 2017- 2023, προχώρησε σε συνολική επένδυση άνω των €12 εκατ. ευρώ για την διεξαγωγή συνολικά 32 κλινικών μελετών, σε περισσότερα από 100 ερευνητικά κέντρα και σε συνεργασία με περισσότερους από 100 ερευνητές, στις οποίες εντάχθηκαν και ωφελήθηκαν περισσότεροι από 546 Έλληνες ασθενείς.
Τα επερχόμενα έτη και δεδομένης της ταχείας ανάπτυξης του τμήματος κλινικών μελετών της εταιρείας στην Ελλάδα, αναμένεται σημαντική αύξηση της επένδυσης της GSK Ελλάδος σε κλινικές μελέτες στη χώρα μας, προσφέροντας, στους Έλληνες ασθενείς, πρόσβαση σε υποψήφιες καινοτόμες θεραπείες, οι οποίες δεν είναι ακόμη προσβάσιμες από το ευρύ κοινό. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι μεταξύ άλλων, η εν λόγω επένδυση αναμένεται να ξεπεράσει τα €5 εκ. έως το 2025.
Ο κ. Ανδρέας Ρουσσίδης, Country Medical Director, της GSKΕλλάδος, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Κλινικών Μελετών, δήλωσε: «Η Ελλάδα, υπό το πρίσμα της υψηλής κατάρτισης και τεχνογνωσίας που χαρακτηρίζει το ερευνητικό δυναμικό της χώρας, επιβάλλεται να αναδειχθεί σε κέντρο αριστείας διεξαγωγής ερευνητικών προγραμμάτων σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο. Ως GSK Ελλάδος, στόχος μας είναι να διαδραματίζουμε πρωταγωνιστικό ρόλο στην ανάπτυξη κλινικών προγραμμάτων στη χώρα, δημιουργώντας σημαντική προστιθέμενη αξία τόσο για τους Έλληνες ασθενείς όσο και για την εθνική οικονομία. Με γνώμονα αυτή τη δέσμευσή μας, αναπτύσσουμε διαρκώς το τμήμα έρευνας και ανάπτυξης της εταιρείας στην Ελλάδα, εντάσσοντας στο δυναμικό μας νέα ταλαντούχα στελέχη και αυξάνοντας τη δραστηριότητά μας στα κέντρα κλινικών μελετών ανά την επικράτεια.»
Ο κ. AntoninoBiroccio, VP & General Manager,της GSKΕλλάδος, σχολίασε επιπρόσθετα: «Στην GSK Ελλάδοςείμαστε εξαιρετικά υπερήφανοι για την επένδυση που διεξάγουμε σε κλινικές μελέτες στην Ελλάδα και παγκοσμίως, δίδοντας τη δυνατότητα στους ασθενείς να αποκτήσουν πρόσβαση και να ωφεληθούν ενδεχομένως, από τα πρώιμα στάδια της ανάπτυξης δυνητικά πρωτοποριακών θεραπειών. Η σημερινή ημέρα αποτελεί σημαντικό ορόσημο, αφενός για την υπενθύμιση της αξίας και του καταλυτικού ρόλου που διαδραματίζουν οι κλινικές μελέτες στην προαγωγή της δημόσιας υγείας και αφετέρου για την επιβράβευση όλων των εμπλεκόμενων φορέων που εργάζονται για τον σχεδιασμό και την υλοποίησή τους.»
Σχετικά με την GSK
Η GSK είναι μια παγκόσμια βιοφαρμακευτική εταιρεία με στόχο να επηρεάσει θετικά την υγεία 2,5 δισεκατομμυρίων ανθρώπων μέχρι το τέλος του 2030, δίνοντας προτεραιότητα στην έρευνα για εμβόλια και φάρμακα σε 4 βασικούς θεραπευτικούς τομείς: τα λοιμώδη νοσήματα, τον HIV, την ογκολογία και την ανοσολογία, ενώνοντας την επιστήμη, την τεχνολογία και το ταλέντο.
Η GSK Ελλάδος μετρά περισσότερα από 50 χρόνια δυναμικής παρουσίας στη χώρα και διαθέτει περισσότερα από 80 καινοτόμα σκευάσματα για ασθένειες του αναπνευστικού συστήματος, τον HIV, τις σπάνιες ασθένειες και την ογκολογία, ενώ διατηρεί το ευρύτερο χαρτοφυλάκιο εμβολίων στον κλάδο, για την πρόληψη του συνόλου των ασθενειών που περιγράφονται στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμού για παιδιά, εφήβους και ενήλικες.
Για περισσότερες πληροφορίες, μπορείτε να επισκεφθείτε την ιστοσελίδα: www.gr.gsk.com
Η υγεία των ματιών είναι κάτι που απασχολεί όλους μας, ειδικά όσο μεγαλώνουμε και ενδεχομένως αντιμετωπίζουμε προβλήματα με την όρασή μας. Πολλές φορές λοιπόν, μας γεννιούνται απορίες σχετικά με το πώς μπορούμε να φροντίσουμε αποτελεσματικότερα την υγεία των ματιών μας, αλλά και πώς μπορεί ο οφθαλμίατρός μας να μας βοηθήσει να το καταφέρουμε.
Στο άρθρο αυτό, έχουμε συγκεντρώσει τις πιο συχνές απορίες σχετικά με την υγεία των ματιών και τις μοιραζόμαστε μαζί σας. Ακόμα κι αν δεν έχετε αναρωτηθεί νοερά για κάποια από τα παρακάτω θέματα, καλό είναι να γνωρίζετε τις απαντήσεις, ώστε να φροντίσετε τα μάτια σας όπως τους αξίζει!
1. Πόσο συχνά πρέπει να κάνω οφθαλμολογικό έλεγχο;
Υπάρχουν ορισμένα συμπτώματα, όπως ο πόνος στα μάτια, το πρήξιμο των βλεφάρων, οι λάμψεις και η μείωση της όρασης, για την αξιολόγηση των οποίων θα πρέπει να γίνει άμεσα οφθαλμολογικός έλεγχος. Από την άλλη, αν υπάρχουν παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση οφθαλμολογικών παθήσεων, όπως η υπέρταση και ο διαβήτης, τότε ο οφθαλμολογικός έλεγχος θα πρέπει να γίνεται κάθε χρόνο σε κάποιον έμπειρο οφθαλμίατρο, όπως ο χειρουργός οφθαλμίατρος Θάνος Μπεζάτης.
Εφόσον όμως δεν υπάρχει κάτι από τα παραπάνω, οι υγιείς ενήλικες κάτω των 35 ετών καλό είναι να κάνουν οφθαλμολογικό έλεγχο κάθε 2-5 χρόνια.
2. Ποιές τροφές κάνουν καλό στα μάτια;
Κι όμως, η υγεία των ματιών σχετίζεται άμεσα με τη διατροφή, αφού υπάρχουν διάφορες τροφές και θρεπτικά συστατικά, όπως ο χαλκός και οι βιταμίνες C και Ε, που την ενισχύουν. Μία από τις κορυφαίες και πιο δημοφιλείς τροφές που κάνουν καλό τα μάτια είναι το ψάρι! Πλούσια σε Ω-3 λιπαρά οξέα ψάρια όπως η ρέγγα, ο τόνος, και ο σολωμός μπορούν να βοηθήσουν σε διάφορα οφθαλμικά προβλήματα, ανάμεσα στα οποία είναι και η ξηροφθαλμία που προκαλείται από την πολύωρη χρήση ηλεκτρονικών υπολογιστών.
Άλλες εξαιρετικά ωφέλιμες τροφές για τα μάτια είναι:
Τα φυλλώδη πράσινα λαχανικά, τόσο φρέσκα, όσο και κατεψυγμένα, όπως αυτά του Μπαρμπαστάθη
Οι ξηροί καρποί
Τα όσπρια
Τα εσπεριδοειδή, όπως τα πορτοκάλια, τα λεμόνια, και τα γκρέιπφρουτ
Οι σπόροι chia και κάνναβης και ο λιναρόσπορος
Τα καρότα
Το βοδινό κρέας
Οι γλυκοπατάτες
Τα αυγά
3. Τι είναι και από τι εξαρτάται η εκφύλιση ωχράς κηλίδας;
Η εκφύλιση ωχράς κηλίδας είναι μία πολύ σοβαρή πάθηση των ματιών, η οποία αλλοιώνει την ανατομία και λειτουργία της ωχράς κηλίδας. Πρόκειται για μία πάθηση, η οποία εμφανίζεται σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας και συγκεκριμένα σε άτομα άνω των 60 ετών, χωρίς να αποκλείεται όμως η εμφάνισή της και σε άτομα μικρότερης ηλικίας. Υπάρχουν διάφοροι παράγοντες που μπορούν να οδηγήσουν στην εκφύλιση της ωχράς κηλίδας, όπως:
Κληρονομικότητα
Αρτηριακή πίεση πάνω από τα φυσιολογικά όρια
Κακή διατροφή
Κάπνισμα
Υπερβολική έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία
Παχυσαρκία
Τα συμπτώματα της εκφύλισης της ωχράς κηλίδας είναι πιο ήπια στα πρώτα στάδια και γίνονται πιο έντονα όσο η νόσος προχωράει. Τα πρώτα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν θολή όραση και δυσκολία στην κοντινή όραση, ενώ τα μεταγενέστερα δυσκολία στη διάκριση των χρωμάτων και σκοτεινό σημείο στο κέντρο του οπτικού πεδίου. Σε κάθε περίπτωση, η παρακολούθηση από κάποιον εξειδικευμένο οφθαλμίατρο και η κατάλληλη θεραπεία είναι απαραίτητες!
4. Πότε πρέπει να αλλάξω γυαλιά;
Αν έχουμε κάποια διαθλαστική ανωμαλία, όπως μυωπία, αστιγματισμό ή πρεσβυωπία, τότε τα γυαλιά οράσεως είναι απαραίτητα για να έχουμε μία λειτουργική καθημερινότητα. Όσο όμως περνούν τα χρόνια, και η όραση επιδεινώνεται, χρειάζεται να αλλάζουμε τα γυαλιά μας, ώστε να προσαρμοζόμαστε στις νέες συνθήκες. Τα κυριότερα σημάδια που δείχνουν ότι ήρθε η ώρα να αλλάξουμε γυαλιά είναι τα εξής:
Συχνοί πονοκέφαλοι
Θολή όραση
Διπλά είδωλα
Μεσολάβηση μεγάλου διαστήματος από την τελευταία φορά που αλλάξαμε γυαλιά
5. Πώς αντιμετωπίζεται η ξηροφθαλμία;
Η ξηροφθαλμία προκύπτει όταν η ποσότητα των δακρύων στα μάτια μας δεν είναι αρκετή για να τα κρατάει ενυδατωμένα εξαιτίας διαφόρων παραγόντων, όπως ορμονικές αλλαγές, ξηρός αέρας, ορισμένες ασθένειες, και πολύωρη χρήση υπολογιστών. Έτσι εμφανίζονται ενοχλητικά συμπτώματα, όπως η αίσθηση ξηρότητας και το κοκκίνισμα στα μάτια, η φαγούρα και ο ερεθισμός. Τα συμπτώματα αυτά μπορούν να αντιμετωπιστούν με διάφορους τρόπους, όπως:
Πιο συχνό βλεφάρισμα
Χρήση υγραντήρα
Τεχνητά δάκρυα
Μασάζ του χείλους του βλεφάρου
Συμπληρώματα διατροφής
Χειρουργική αντιμετώπιση
Η υγεία των ματιών μάς αφορά όλους, αφού η όραση αποτελεί μία από τις πιο πολύτιμες αισθήσεις μας! Ακολουθώντας μία σωστή διατροφή πλούσια σε βιταμίνες και θρεπτικά συστατικά, κάνοντας τακτικούς ελέγχους στον οφθαλμίατρό μας και αλλάζοντας γυαλιά όποτε χρειάζεται μπορούμε να προστατεύσουμε αποτελεσματικά την όρασή μας. Ας μην ξεχνάμε λοιπόν να φροντίζουμε τα μάτια μας -είναι βασικός παράγοντας της ευεξίας μας!
