Κατηγορία: ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ

  • Πώς οι σκέψεις μας αλλάζουν τον εγκέφαλο, τα κύτταρα και τα γονίδιά μας

    Πώς οι σκέψεις μας αλλάζουν τον εγκέφαλο, τα κύτταρα και τα γονίδιά μας

    Κάθε λεπτό της ημέρας, το σώμα σας αντιδρά με φυσικό τρόπο και αλλάζει κυριολεκτικά, ως απάντηση στις σκέψεις που επεξεργάζεστε στο μυαλό σας.

    Έχει αποδειχθεί ξανά και ξανά ότι οι σκέψεις προκαλούν το μυαλό να απελευθερώσει νευροδιαβιβαστές, οι οποίοι είναι χημικοί αγγελιοφόροι που τους επιτρέπεται να επικοινωνούν με τα μέρη του οργανισμού και του νευρικού σας συστήματος. Οι νευροδιαβιβαστές ελέγχουν σχεδόν όλες τις λειτουργίες του σώματός σας, από τις ορμόνες μέχρι την πέψη, μέχρι την αίσθηση χαράς, της λύπης ή του άγχους.

    Μελέτες έχουν δείξει ότι οι σκέψεις από μόνες τους, μπορούν να βελτιώσουν την όραση, τη φυσική κατάσταση και τη δύναμη. Το φαινόμενο placebo, όπως παρατηρείται στη «ψεύτικη» χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής, για παράδειγμα, λειτουργεί λόγω της δύναμης της σκέψης. Οι προσδοκίες και οι μαθημένες συνδέσεις παρουσιάζουν ισχυρές ενδείξεις ότι αλλάζουν τη χημεία του εγκεφάλου και το κύκλωμα που οδηγεί σε πραγματικά σωματικά και γνωστικά αποτελέσματα, όπως λιγότερη κόπωση, μειωμένη αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος, αυξημένα επίπεδα ορμονών και μείωση του άγχους.

    Ένα αρκετά μεγάλο σώμα της έρευνας που διεξάγεται για περισσότερα από τριάντα χρόνια σε επιστημονικά ιδρύματα υψηλού κύρους σε όλο τον κόσμο, διερευνά τη φύση της συνείδησης, δείχνοντας ότι οι σκέψεις είναι ικανές να επηρεάσουν τα πάντα, από τις απλούστερες μηχανές μέχρι τα πιο σύνθετα έμβια όντα. Αυτά τα στοιχεία δείχνουν ότι οι ανθρώπινες σκέψεις και οι προθέσεις, αποτελούν ένα πραγματικά φυσικό «κάτι» με εκπληκτική δύναμη να αλλάξει τον κόσμο μας. Κάθε σκέψη που έχουμε είναι απτή ενέργεια με δύναμη να μεταμορφώνει. Μια σκέψη δεν είναι μόνο ένα πράγμα˙ μια σκέψη είναι ένα πράγμα που επηρεάζει και άλλα πράγματα.

    Οι σκέψεις σμιλεύουν τον εγκέφαλό σας

    Κάθε σκέψη που κάνετε προκαλεί νευροχημικές αλλαγές, κάποιες προσωρινές και κάποιες μόνιμες. Για παράδειγμα, όταν οι άνθρωποι είναι συνειδητά ευγνώμονες, λαμβάνουν ένα κύμα επιβράβευσης από τους νευροδιαβιβαστές, όπως η ντοπαμίνη και βιώνουν ένα γενικό συναγερμό και μία τόνωση του μυαλού, που κατά πάσα πιθανότητα συσχετίζεται περισσότερο με την νορεπινεφρίνη.

    Μια μελέτη, μόλις παρουσίασε σε φοιτητές που ανέφεραν ότι ήταν βαθιά ερωτευμένοι, φωτογραφίες του/της συντρόφου τους, έδειξε ότι το μυαλό τους έγινε πιο ενεργό στον κερκοφόρο πυρήνα, ένα κέντρο ανταμοιβής, δίνοντάς τους αυτή την αίσθηση λιποθυμίας από τον έρωτα. Όταν σταμάτησαν να κοιτάζουν τις φωτογραφίες, τα κέντρα ανταμοιβής τους, αποενεργοποιήθηκαν.

    Ό,τι ρέει μέσα στο μυαλό σας, το σμιλεύει επίσης με μόνιμο τρόπο. Σκεφτείτε το μυαλό σας, σαν μία ροή πληροφοριών μέσω του νευρικού συστήματος, που σε φυσικό επίπεδο αποτυπώνεται με ηλεκτρικά σήματα που κινούνται αμφίδρομα στο εσωτερικό σας και τα περισσότερα από τα οποία διαδραματίζονται με συνειδητό τρόπο σε εσάς. Όταν μια σκέψη ταξιδεύει μέσα από το μυαλό σας, οι νευρώνες δίνουν όλοι μαζί σήμα με διαφορετικούς τρόπους, με βάση τις συγκεκριμένες πληροφορίες που διακινούνται και τα πρότυπα της νευρωνικής δραστηριότητας αλλάζουν πραγματικά τη νευρωνική δομή σας.

    Οι ενεργοποιημένες περιοχές του εγκεφάλου, αρχίζουν να κάνουν νέες συνδέσεις η μία με την άλλη και οι υπάρχουσες συνάψεις, οι συνδέσεις μεταξύ των νευρώνων, που βιώνουν περισσότερη δραστηριότητα, γίνονται ισχυρότερες, πιο ευαίσθητες και αρχίζουν την οικοδόμηση περισσότερων υποδοχέων. Σχηματίζονται επίσης νέες συνάψεις.

    Ένα παράδειγμα αυτού που αναφέρουμε παραπάνω, είναι οι γνωστές μελέτες των οδηγών ταξί του Λονδίνου, οι οποίες έδειξαν ότι όσο περισσότερο διάστημα είχε οδηγήσει κάποιος ένα ταξί στο Λονδίνο, τόσο μεγαλύτερος ήταν ο ιππόκαμπός του, μέρος του εγκεφάλου που εμπλέκεται στην οπτική-χωρική μνήμη. Οι εγκέφαλοί τους ουσιαστικά επεκτάθηκαν για να μπορέσουν να φιλοξενήσουν τις γνωστικές απαιτήσεις πλοήγησης στο κουβάρι των δρόμων του Λονδίνου.

    Οι σκέψεις προγραμματίζουν τα κύτταρά σας

    Μια σκέψη είναι μια ηλεκτροχημική εκδήλωση που λαμβάνει χώρα στα νευρικά κύτταρα, παράγοντας μια σειρά από φυσιολογικές αλλαγές.

    Υπάρχουν χιλιάδες και χιλιάδες υποδοχείς σε κάθε κύτταρο στο σώμα μας. Κάθε υποδοχέας είναι ειδικός για ένα πεπτίδιο ή πρωτεΐνη. Όταν έχουμε συναισθήματα θυμού, θλίψης, ενοχής, ενθουσιασμού, ευτυχίας ή νευρικότητας, κάθε ξεχωριστό συναίσθημα απελευθερώνει τη δική του «μάζα» νευροπεπτιδίων. Αυτά τα πεπτίδια κατευθύνονται ορμητικά μέσα στο σώμα και συνδέονται με αυτούς τους υποδοχείς που αλλάζουν τη δομή του κάθε κυττάρου στο σύνολό της. Το σημείο που αποκτά ενδιαφέρον είναι όταν τα κύτταρα στην πραγματικότητα διαιρούνται. Εάν ένα κύτταρο έχει εκτεθεί σε ένα συγκεκριμένο πεπτίδιο περισσότερο από τα άλλα, το νέο κύτταρο που παράγεται μέσω της διαίρεσης θα περιέχει περισσότερο από τον υποδοχέα που ταιριάζει με αυτό το ειδικό πεπτίδιο. Παρομοίως, το κύτταρο θα έχει επίσης λιγότερους υποδοχείς για πεπτίδια στα οποία το μητρικό ή αδελφικό κύτταρο, δεν είχαν εκτεθεί τόσο συχνά.

    Έτσι, εάν έχετε βομβαρδίσει τα κύτταρά σας με πεπτίδια από αρνητικές σκέψεις, κυριολεκτικά προγραμματίζετε τα κύτταρά σας για να λαμβάνουν περισσότερα από τα ίδια αρνητικά πεπτίδια στο μέλλον. Αυτό που είναι ακόμα χειρότερο είναι ότι μειώνετε τον αριθμό των υποδοχέων των θετικών πεπτιδίων στα κύτταρα, καθιστώντας τον εαυτό σας να τείνει περισσότερο προς την αρνητικότητα.

    Οι σκέψεις σας ενεργοποιούν τα γονίδιά σας

    Γνωρίζετε ότι «μιλάτε» στα γονίδιά σας με κάθε σκέψη που κάνετε; Ο ταχέως αναπτυσσόμενος τομέας της επιγενετικής, αποδεικνύει ότι αυτό που είστε είναι το προϊόν από όσα συμβαίνουν σε εσάς στην ζωή σας, τα οποία αλλάζουν τον τρόπο που λειτουργούν τα γονίδιά σας. Τα γονίδια στην πραγματικότητα ενεργοποιούνται ή απενεργοποιούνται ανάλογα με τις εμπειρίες της ζωής σας και τα γονίδια και ο τρόπος ζωής σας σχηματίζουν έναν ανατροφοδοτικό κύκλο. Η ζωή σας, δεν αλλάζει τα γονίδια με τα οποία γεννηθήκατε. Αυτό που αλλάζει είναι η γενετική δραστηριότητα σας, δηλαδή οι εκατοντάδες των πρωτεϊνών, ενζύμων και άλλων χημικών ουσιών που ρυθμίζουν τα κύτταρά σας.

    Μόνο περίπου το 5% των μεταλλάξεων των γονιδίων πιστεύεται ότι είναι η άμεση αιτία των προβλημάτων υγείας. Αυτό αφήνει το 95% των γονιδίων που συνδέονται με διαταραχές να ενεργούν ως επιδραστικοί παράγοντες, οι οποίοι μπορούν να επηρεαστούν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, ανάλογα με τους παράγοντες της ζωής. Φυσικά, πολλά από αυτά είναι πέρα από τον έλεγχό σας, όπως τα γεγονότα της παιδικής ηλικίας, αλλά ορισμένα άλλα είναι εντελώς ελεγχόμενα, όπως η διατροφή, η άσκηση, η διαχείριση του άγχους και οι συναισθηματικές καταστάσεις. Οι δύο τελευταίοι παράγοντες εξαρτώνται άμεσα από τις σκέψεις σας.

    Η βιολογία δεν καθορίζει το πεπρωμένο σας και δεν ελέγχεστε από τη γενετική σύνθεσή σας. Αντί αυτού, η γενετική δραστηριότητα σας καθορίζεται σε μεγάλο βαθμό από τις σκέψεις σας, τις στάσεις και τις αντιλήψεις. Η επιγενετική αποδεικνύει ότι οι αντιλήψεις και οι σκέψεις σας, μπορούν να ελέγξουν τη βιολογία σας, κάτι που σας τοποθετεί στη θέση του οδηγού. Αλλάζοντας τις σκέψεις σας, μπορείτε να επηρεάσετε και να διαμορφώσετε τη δική σας γενετική ανάγνωση.

    Έχετε τη δυνατότητα επιλογής όσον αφορά στον καθορισμό των εισροών που λαμβάνουν τα γονίδιά σας. Όσο πιο θετική η εισροή, τόσο πιο θετική η εκροή των γονιδίων σας. Η επιγενετική επιτρέπει στις επιλογές της ζωής μας, να συνδέονται άμεσα με το γενετικό επίπεδο και αποδεικνύει την αδιάψευστη σύνδεση νου-σώματος. Ταυτόχρονα, η έρευνα στην επιγενετική, τονίζει επίσης, πόσο σημαντικές είναι οι θετικές πρακτικές ψυχικής αυτοφροντίδας και προαγωγής της ψυχικής υγείας μας επειδή επηρεάζουν άμεσα τη σωματική υγεία μας.

    Χρησιμοποιήστε τις σκέψεις σας για εσάς

    Έχετε πολύ περισσότερη δύναμη από ό, τι πιστευόταν κάποτε, η οποία μπορεί να επηρεάσει τη σωματική και την ψυχική πραγματικότητα σας. Ο τρόπος πρόσληψης της ζωής σας, αναγνωρίζεται από το σώμα σας, μέχρι τον πυρήνα γενετικού επιπέδου και όσο περισσότερο βελτιώνετε τις ψυχικές σας συνήθειες, τόσο πιο επωφελής θα είναι η απάντηση που θα πάρετε από το σώμα σας. Δεν μπορείτε να ελέγξετε τι συνέβη στο παρελθόν, το οποίο διαμόρφωσε τον εγκέφαλο που έχετε σήμερα, προγραμμάτισε τα κύτταρα σας και προκάλεσε ορισμένα γονίδια να ενεργοποιηθούν.

    Ωστόσο, έχετε τη δύναμη αυτήν την στιγμή να προχωρήσετε μπροστά επιλέγοντας πώς θέλετε να προσλαμβάνετε τα πράγματα και να ορίζετε τη συμπεριφορά σας, η οποία θα αλλάξει το μυαλό, τα κύτταρα και τα γονίδιά σας.

    Πηγή: https://www.awakengr.com/

     

  • Η δύναμη του να λέμε “έναν καλό λόγο”, χωρίς λόγο

    Η δύναμη του να λέμε “έναν καλό λόγο”, χωρίς λόγο

    Όταν «λέω καλά λόγια» στους άλλους, το μυαλό μου γεννά φωτεινές σκέψεις και η καρδιά μου καλλιεργεί ζεστά συναισθήματα.
     Έτσι ο πρώτος που ωφελείται είμαι εγώ!

    Μου είναι αδύνατον να υπολογίσω τις επιπτώσεις που έχει αυτή η πρακτική στους άλλους· αλλά ακόμα κι αν αποδεικνυόταν ότι δεν έχει κάποιο όφελος για αυτούς (κάτι που διαψεύδεται από πολλές μελέτες – για παράδειγμα, σε σχέση με τη δύναμη της προσευχής από απόσταση), το αποτέλεσμα που έχει πάνω μου είναι πολύ πειστικό και αρκεί από μόνο του για να με παρακινήσει να συνεχίσω.

    Σας καλώ λοιπόν να κάνετε σκόπιμα μια δοκιμή. Βγείτε από το σπίτι σας και κάντε μια βόλτα για δέκα λεπτά, με μοναδικό σκοπό να απευθύνετε σιωπηρά τα καλά σας λόγια σε κάθε άτομο που συναντάτε. Δοκιμάστε το και δείτε πώς θα αισθάνεστε όταν γυρίσετε. Μην πιστεύετε ούτε τον Pierre ούτε εμένα: αξιοποιήστε εσείς οι ίδιοι αυτό το εργαλείο και ελέγξτε την αποτελεσματικότητά του!

    Μήπως θέλετε όμως και κάτι πιο τολμηρό, πιο προκλητικό;

    Μπορείτε να εφαρμόσετε την απλή τέχνη του καλού λόγου για μία εβδομάδα, από το πρωί ως το βράδυ, σε όποιο περιβάλλον βρίσκεστε και με όποιους ανθρώπους είναι γύρω σας.

    Μην το πείτε σε κανέναν. Θα είναι το μυστικό σας, η κρυφή εξάσκησή σας. Αγοράζοντας το ψωμί σας το πρωί, πείτε έναν καλό λόγο στο φούρναρη. Στο λεωφορείο ή στο μετρό, σκεφτείτε κάτι καλό για τους γύρω σας. Στη δουλειά, στο τηλέφωνο, σε όλες τις συναλλαγές, πείτε έναν καλό λόγο στα άτομα με τα οποία έρχεστε σε επαφή. Στο σπίτι, εμποτίστε τη ματιά και τις χειρονομίες σας προς τα αγαπημένα σας πρόσωπα με πολλά καλά λόγια!

    Στη συνέχεια κάντε τον απολογισμό. Τι άλλαξε μέσα σας, στη ζωή σας και στο περιβάλλον σας;

    Καλός λόγος είναι το αντίθετο της κατάρας. Στην κοινωνία μας, όπου είναι τόσο συνηθισμένο να κάνουμε κουτσομπολιά, να ασχολούμαστε με φήμες, να κακολογούμε, ακόμα και να συκοφαντούμε – τόσο συνηθισμένο που, για να πούμε την αλήθεια, δεν μας εκπλήσσει πλέον το δηλητήριο που υπάρχει στις σχέσεις μας -, μπορούμε να προτάξουμε ένα αντίδοτο ενάντια σε όλες αυτές τις κατάρες πολλαπλασιάζοντας τα καλά λόγια σιωπηρά, με τον τρόπο που μας ταιριάζει.

    Ο καλός λόγος μοιάζει με την επανάληψη ενός μάντρα, όπως αυτά που η διάδοση των ανατολικών θρησκειών έκαναν πολύ δημοφιλή: το βουδιστικό Om mano padme hum, το ινδουιστικό Om nama Shivaya κ.α.

    Πράγματι, η επανάληψη ενός μάντρα, εκατοντάδες ή χιλιάδες φορές τη μέρα, είναι ένας τρόπος για να δώσουμε τροφή στη σκέψη και στην καρδιά μας, να τις χρησιμοποιούμε για το καλό, να τις κάνουμε να υπηρετούν κάτι θετικό, αντί να τους επιτρέπουμε να αναμασούν οποιεσδήποτε σκέψεις και οποιαδήποτε συναισθήματα.

    Γιατί λοιπόν να μην ασκήσετε την τέχνη του καλού λόγου για λίγο;

    Στοιχηματίζω ότι θα εκπλαγείτε από τις αλλαγές που ένα τόσο απλό εργαλείο μπορεί να επιφέρει στη ζωή και στις σχέσεις σας!

  • Να εμπιστεύεσαι τη ζωή. Aκόμη κι όταν κάτι δεν σου αρέσει, κάποιο μάθημα σου δίνει.

    Να εμπιστεύεσαι τη ζωή. Aκόμη κι όταν κάτι δεν σου αρέσει, κάποιο μάθημα σου δίνει.

    Να εμπιστεύεσαι τη ζωή να ρέεις πλάι της, ή ξοπίσω της. Ακόμη κι όταν κάτι δεν σου αρέσει, έχε της εμπιστοσύνη, έχε ευγνωμοσύνη.

    Όλα αυτά που φέρνει, ξέρει γιατί τα φέρνει κι όμως μπορεί να υπάρχουν στιγμές που χάνεις την ελπίδα σου, κι όμως μπορεί ξανά να νιώθεις πως σε αδικεί, αλλά δεν είναι αλήθεια! Κάποιο μάθημα σου δίνει.

    Κλάψε, γέλασε, νιώσε, θύμωσε, έλα κοντά σε εσένα και ο χρόνος θα σου δείξει το μάθημα που χρειάζεται να πάρεις, για να σταθείς ξανά αγέρωχος – στα πόδια σου.

    Τίποτα δεν είναι τυχαίο. 

    Θυμάσαι την τελευταία φορά που μοιράστηκες κάτι δικό σου με αγνώστους; Σήμερα αυτό είναι κάτι που έχει χαραχθεί στο μυαλό σου, κάτι έχεις πάρει από αυτό.

    Καμία συνάντηση δεν είναι τυχαία, καμία αλλαγή δεν είναι τυχαία, κανένας αποχωρισμός και κανένας γυρισμός δεν είναι τυχαίος. Και εν τέλει κανένας άνθρωπος δεν είναι τυχαίος.

    Η ζωή φέρνει τους ανθρώπους γύρω σου τη στιγμή που πρέπει με μεγάλη σοφία. Όταν θα μπορέσεις να το συνειδητοποιήσεις, τότε απευθείας θα γίνεις περισσότερο χαρούμενος και ήρεμος.

    Κι αν προγραμματίζεις κάτι κι αυτό καθυστερεί η δεν πετυχαίνει, έχε υπομονή θα καταλάβεις σίγουρα το γιατί.

    Ανασυγκροτήσου και πάτα στα πόδια σου. Μόνος σου, λεύτερος. Με εμπιστοσύνη στη ζωή!

    Κι αυτή σίγουρα θα στο ανταποδώσει! Μην γκρινιάζεις, μην απελπίζεσαι, αφέσου στα χέρια της. Η ανταμοιβή θα είναι καλύτερη απ αυτή που νιώθεις τώρα πως θα έχεις, μόνο σταμάτα να περιμένεις. Ζήσε το τώρα! Αφέσου σε αυτό, ευλόγησε το, αγάπησε το. Σεβάσου το. Έχε όνειρα, ελπίδα και υπομονή, ότι μπορείς να φανταστείς μπορείς και να το ζήσεις.

    Γράφει η Ελένη Κακλαμάνου

  • «Ψυχική Αποτοξίνωση»: 10 νοοτροπίες από τις οποίες πρέπει να απαλλαχτούμε

    «Ψυχική Αποτοξίνωση»: 10 νοοτροπίες από τις οποίες πρέπει να απαλλαχτούμε

    Μήπως χρειαζόμαστε ψυχική και συναισθηματική αποτοξίνωση; Νιώθουμε αγχωμένοι και γεμάτοι από συναισθήματα που δε μπορούμε να διαχειριστούμε; Ας διαβάσουμε παρακάτω ένα απόσταγμα από θεωρίες «προσωπικής αποτοξίνωσης».

    Τι μας λένε λοιπόν αυτές οι θεωρίες:

    Η αποτοξίνωση σαν έννοια δεν αφορά μονάχα τοξικές ή γαστριμαργικές εξαρτήσεις. Είναι επίσης πολύ πιθανό να χρειάζεστε ή να χρειαστείτε στο μέλλον ψυχική και συναισθηματική αποτοξίνωση. Πώς τη διαχειρίζεται όμως κανείς;

    1. Συχνή αργοπορία

    Το «φάρμακο» έχει δύο πτυχές: μάθετε να κάνετε καλύτερη διαχείριση του χρόνου σας, και οργανωθείτε καλύτερα, ώστε να μην ψάχνετε για δικαιολογίες της τελευταίας ώρας. Ο σημαντικότερος λόγος για να κόψετε τον… ομφάλιο λώρο με την αργοπορία, είναι ότι είναι αγένεια προς τους άλλους και σας κοστίζει στα μάτια τους.

    Αν εκείνος ή εκείνη που περιμένετε αργοπορεί συχνά, σταματήστε να περιμένετε! Οριοθετήστε ένα εύθετο χρονικό διάστημα (15 λεπτά) και στη συνέχεια φύγετε, αφήνοντας ένα σημείωμα για το πού θα σας βρει. Έτσι, δεν θα καθορίζετε το πρόγραμμά σας με βάση τους άλλους. Θα εκπλαγείτε από το πόσο σύντομα αυτό θα «διδάξει» τους άλλους.

    2. Συχνά νεύρα και ενόχληση

    Το να νευριάζετε ή να ενοχλείστε συχνά, είναι ένας πολύ «καλός» τρόπος αυτοτιμωρίας. Σας ανεβάζει την πίεση και τείνει να δημιουργεί αχρείαστα προβλήματα με τους άλλους. Ο θυμός θολώνει την κρίση, και το να ενοχλείστε για ψύλλου πήδημα κάνει δύσκολη τη συναναστροφή σας με τους υπόλοιπους ανθρώπους.

    Για να αλλάξετε αυτό το «συνήθειο», χρειάζεται μεγαλύτερη συναισθηματική ωριμότητα. Καταλάβετε ότι ο θυμός σας δε γίνεται αντιληπτός σα δύναμη από τους άλλους, αλλά αντίθετα αντιμετωπίζεται σαν παιδιάστικη συμπεριφορά. Χάνετε πολύ περισσότερα απ’ όσα κερδίζετε. Περιορίστε -με την καλή έννοια- τις απαιτήσεις σας από τους άλλους. Αφήστε τους να είναι ο εαυτός τους και μην περιμένετε να πηγαίνουν πάντα με τα νερά σας. Το να μετράτε μέχρι το 10 πιάνει, όπως επίσης και το να παίρνετε τρεις βαθιές αναπνοές.

    Η γιόγκα, ο διαλογισμός, το tai chi, και άλλες αντίστοιχες «ηρεμιστικές» δραστηριότητες, μπορούν να διδάξουν υπομονή. Η έντονη σωματική δραστηριότητα είναι επίσης καλός τρόπος να «καίει» κανείς τον άχρηστο θυμό. Αν τίποτα από τα παραπάνω δε δουλέψει, δεν είναι καθόλου υποτιμητικό να δείτε έναν ψυχοθεραπευτή ή να γίνετε μέλος μιας ομάδας διαχείρισης θυμού.

    3. Αβεβαιότητα για τον αν θα τα καταφέρετε

    Η ανασφάλεια και τα συναισθήματα σχετικής ανικανότητας, είναι από τα πλέον αγχωτικά, αλλά μπορούν να αποδειχτούν και χρησιμότατα. Ψάξτε κατά πόσο είστε στ’ αλήθεια απροετοίμαστοι για την «αποστολή» που ακολουθεί. Μη φοβηθείτε να ρωτήσετε ή και να ζητήσετε βοήθεια. Δεν είναι ντροπή να είσαι αρχάριος σε κάτι, ακόμα κι αν είσαι εξπέρ σε άλλους τομείς.

    Αν δεν προσπαθήσεις να το «παίξεις» καλύτερος απ’ ό,τι είσαι, θα πάρεις και μεγαλύτερη βοήθεια από τους άλλους. Κάντε το αργά, και επιτρέψετε στον εαυτό σας να μάθει στην πορεία του χρόνου. Πάνω απ’ όλα, υποστηρίξτε ο ίδιος τον εαυτό σας και μην τον υποβάλετε στην πλέον σκληρή εσωτερική κριτική.

    4. Υπερφόρτωση με εργασία

    Συχνά το να φορτώνεστε «βαρύ φορτίο» μπορεί να είναι δείγμα μεγαλείου -μεγάλη εκτίμηση των δυνατοτήτων σας- ή δείγμα ότι προσπαθείτε να ελέγξετε μια κατάσταση. Μειώστε τις προσδοκίες από τις δραστηριότητες που εξαρτώνται αποκλειστικά από σας, και αφήστε τους άλλους να σας βοηθήσουν με τον τρόπο τους. Μακροπρόθεσμα, το να είστε ομαδικός παίκτης είναι πιο αποτελεσματικό από το να προσπαθείτε να κάνετε τον «άνθρωπο-ορχήστρα».

    5. Έλλειψη χρόνου για χαλάρωση

    Πρόκειται για πρόβλημα που συνδέεται με το να φορτώνεστε υπερβολικά πολλές δραστηριότητες. Ίσως είναι και δείγμα ότι τον ίδιο σας τον εαυτό, τον βάζετε τελευταίο στις προτεραιότητές σας.

    Μάθετε να εξασφαλίζετε χρόνο για τον εαυτό σας, για χαλάρωση και παιχνίδι. Αν θέτετε τον προσωπικό σας χρόνο, σα στοιχείο του προγράμματός σας, όπως κάνετε με τις υποχρεώσεις και με τα ραντεβού σας, είναι πιο πιθανό να καταφέρετε να τον βρείτε. Η συμμετοχή σε μια ομάδα που ασχολείται σε σταθερή βάση με μια χαλαρωτική δραστηριότητα, όπως ο χορός ή ο διαλογισμός, είναι επίσης βοηθητική. Ακόμα και το μασάζ ή το μανικιούρ είναι μια ευκαιρία για χαλάρωση.

    6. Αίσθημα έντασης

    Αν έχετε πολύ άγχος, μπορεί να χρειαστείτε επαγγελματική βοήθεια. Το άγχος και οι κρίσεις πανικού είναι από τα ευκολότερα πράγματα που μπορούν να λυθούν με μερικές συμβουλευτικές συνεδρίες. Ίσως να σκέφτεστε συνεχώς αρνητικά, γεγονός που σας δημιουργεί άγχος για τα πάντα. Γι’ αυτό προσπαθήστε να σκέφτεστε θετικά και αισιόδοξα. Μάθετε να αναπνέετε βαθιά από το διάφραγμά σας, όταν νιώθετε άγχος, καθώς αυτό επιβραδύνει τον καρδιακό ρυθμό και ηρεμεί.

    7. Απαισιοδοξία

    Η αρνητική στάση είναι αποτέλεσμα της αρνητικής οπτικής των πραγμάτων και της αρνητικής συμπεριφοράς που πιθανόν μάθατε στην παιδική σας ηλικία. Υπάρχουν πολλά βιβλία αυτοβοήθειας που θα σας καθοδηγήσουν στο να αλλάξετε τη φύση της προσέγγισής σας στη ζωή. Τεχνικές όπως ο διαλογισμός η συζήτηση, αλλά και ο καθορισμός μικρών στόχων κάθε μέρα, θα σας βοηθήσουν να αλλάξετε οπτική.

    8. Αναστατώνεστε από τις διαφωνίες σας με τους άλλους

    Όλες οι διαφωνίες είναι δυσάρεστες. Το «κλειδί» είναι να μειώσετε τον αριθμό των συγκρούσεων στη ζωή σας. Πολλές από τις παραπάνω τεχνικές, όπως ο έλεγχος και η θετική αυτοκριτική, θα συμβάλει στη βελτίωση των σχέσεών σας με τους άλλους.

    Επιπλέον, μπορείτε να μάθετε καλύτερες κοινωνικές τεχνικές, όπως η ενεργητική ακρόαση, η θετική άποψη, η διαπραγμάτευση και η ξεκάθαρη επικοινωνία, που θα εξαλείψουν τις πηγές των συγκρούσεων. Μάθετε να ακούτε τους άλλους (ακόμα και όταν δεν συμφωνείτε μαζί τους) και πριν μιλήσετε, σκεφτείτε πώς τα λόγια σας μπορεί να ακουστούν στο άλλο άτομο. Αντιμετωπίστε τους άλλους, όπως θα θέλατε να σας φέρονται κι εκείνοι και το πιο σημαντικό, σταματήστε και σκεφτείτε πριν πείτε κάτι σε κάποιον άλλον.

    9. Εξαντλείστε και συχνά ξεσπάτε

    Το να εξαντλείστε και να ξεσπάτε, είναι το αποτέλεσμα του να έχετε «πλημμυρίσει» από συναισθήματα για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα. Οι περισσότεροι από μας μπορούμε να διαχειριστούμε μικρά ποσά απογοήτευσης και συναισθημάτων, αλλά όταν χάνουμε τον έλεγχο και το κίνητρο, νιώθουμε εξάντληση. Μάθετε να εκτιμάτε κάθε μικρό επίτευγμα και να επιδιώκετε την εκτίμηση των άλλων όταν τη χρειάζεστε.

    10. Αίσθημα μοναξιάς

    Η μοναξιά δεν οφείλεται πάντα στο ότι είμαστε μόνοι, αλλά περισσότερο από συναισθήματα που παρεξηγούνται ή δεν αξιολογούνται σωστά. Οι άνθρωποι απομονώνονται συχνά από μόνοι τους, επειδή αισθάνονται ανεπαρκείς σε κοινωνικές καταστάσεις. Εκτιμήστε τους φίλους που έχετε και κάντε νέους φίλους, παρακολουθώντας συνεδρίες όπου μπορείτε να εργαστείτε ομαδικά. Αυτό θα σας απαλλάξει από το στρες που μπορεί να έχετε όταν βρίσκεστε με άλλους και θα δημιουργήσει κάτι κοινό μαζί τους.

    Προσπαθήστε να μην σπαταλάτε πολύ χρόνο στον υπολογιστή σας, καθώς πολλές δραστηριότητες μεγεθύνουν τη μοναξιά. Βεβαιωθείτε ότι αφιερώνετε χρόνο για να βλέπετε τους φίλους σας και αν δεν έχετε φίλους, χρησιμοποιήστε αυτό το χρόνο για να συμμετέχετε σε μια ομάδα (για παράδειγμα σε μια ομάδα φίλων του βιβλίου ή σε μια αθλητική ομάδα), που θα σας δώσει την ευκαιρία να κάνετε νέους φίλους.

    Πηγή: www.awakengr.com

     

     

  • “Όσο δε μιλάει το στόμα μας, θα μιλάει το σώμα μας”

    “Όσο δε μιλάει το στόμα μας, θα μιλάει το σώμα μας”

    Τι μας λέει αυτή η φράση; Πώς αντιμετωπίζουμε τις δυσκολίες που τυχαίνουν στη ζωή μας;

    Κάποιοι εξωτερικεύουν τα συναισθήματα τους στους “σημαντικούς άλλους”, τους ανθρώπους από το περιβάλλον τους που νιώθουν πιο κοντά και άρα μιλάει το στόμα τους πρώτα. Άλλοι αντιμετωπίζουν στωικά κάθε δυσκολία της ζωής τους, χωρίς να εκφράζονται και να εκτονώνουν την ένταση τους, κάτι που δίνει περισσότερες πιθανότητες να μιλήσει στο σώμα τους πρώτα.

    Τι είναι αυτό που συμβάλλει στο πώς θα διαχειριστούμε τις δυσκολίες;

    Η οικογένεια είναι το πρώτο σύστημα στο οποίο βιώνουμε τις πρώτες δυσκολίες της ζωής μας και οι γονείς μας οι πρώτοι άνθρωποι στους οποίους στρεφόμαστε για στήριξη. Όλα ξεκινούν από το δεσμό προσκόλλησης τον οποίο αναπτύξαμε με τους γονείς μας. Αν έχουμε αναπτύξει ασφαλή προσκόλληση και οι γονείς ανταποκρίνονταν πλήρως και άμεσα στις ανάγκες μας, αυτό σημαίνει ότι αργότερα ως νήπια, παιδιά και έφηβοι, οι γονείς μας ήταν δίπλα μας χωρίς κρίσεις, επικριτικά σχόλια και ενοχές, αλλά με άνευ όρων αποδοχή και ενσυναίσθηση. Τα παραπάνω, έχουν ως αποτέλεσμα να θωρακιζόμαστε ως προσωπικότητες, να αναπτύσσουμε υψηλή αυτοπεποίθηση και να βιώνουμε τις δυσκολίες της ζωής ως εύκολα διαχειρίσιμες. Αν οι δυσκολίες της ζωής μας άπτονται ζητήματα υγείας και είναι σοβαρές, τότε και πάλι αν ο δεσμός προσκόλλησης με τους γονείς μας ήταν ο ασφαλής, παρά το γεγονός ότι στην αρχή θα μας σοκάρει η νέα κατάσταση, δε θα αργήσουμε να βρούμε τη δύναμη να το παλέψουμε!!

    Αντίθετα, αν ο δεσμός προσκόλλησης ήταν αγχώδης-αποφευκτικός, όπου οι γονείς δεν ανταποκρίνονται άμεσα, είναι συνήθως επικριτικοί και αντιδρούν έντονα με θυμό ή/και τιμωρία, ή αγχώδης-αμφιθυμικός, όπου οι γονείς χαρακτηρίζονται από ασταθή απαιτητικότητα και είναι απρόβλεπτοι στην ανταπόκριση τους αγνοώντας τα σήματα του βρέφους, τότε είναι πιο πιθανό να μην εξωτερικεύουμε τα συναισθήματα μας, οπότε να μιλάει το σώμα μας, ή να τα εξωτερικεύουμε με λάθος τρόπο κάνοντας κακό σε εμάς τους ίδιους. Για παράδειγμα μπορεί να θυμώνουμε με το παραμικρό και να έχουμε ξεσπάσματα, με αποτέλεσμα να εμφανίσουμε υπέρταση ή συχνούς και έντονους πονοκεφάλους ή αν δεν εξωτερικεύουμε καθόλου τα συναισθήματα μας, ενδέχεται να εκδηλωθεί κάποιο αυτοάνοσο νόσημα ή κάποια νεοπλασία (καρκίνος). Στα αυτοάνοσα νοσήματα ο οργανισμός στρέφεται ενάντια στα ίδια του τα κύτταρα για κάποιο ανεξήγητο λόγο, ενώ στις νεοπλασίες στην αναγέννηση των κυττάρων αντί για υγιή γεννιούνται καρκινικά κύτταρα.

    Το σώμα μας πάντα μας δίνει κάποια σημάδια προειδοποιητικά ότι κάτι δεν πάει καλά. Εμείς το ακούμε;

    Όταν αρχίζει να “μιλάει” το σώμα μας αν το ακούσουμε από την αρχή και ανταποκριθούμε σε αυτό που “λέει”, τότε μπορούμε να βοηθήσουμε τον εαυτό μας και να ανατρέψουμε την έναρξη μιας νόσου. Ακόμα όμως και όταν μία χρόνια νόσος εκδηλωθεί τότε αν απευθυνθούμε σε ειδικό και δουλέψουμε με τον εαυτό μας, τότε η διαδικασία της αυτοίασης μπορεί να ενεργοποιηθεί και είτε να υπάρξει απόλυτη ίαση, είτε σε περιπτώσεις ανίατων νοσών, τα συμπτώματα να υποχωρήσουν και να κερδίσουμε την ποιότητα ζωής που μας αξίζει.

    Κρητικού Μαρίνα
    Ψυχολόγος Υγείας/ Συστημική-Οικογενειακή Σύμβουλος

    Πηγή: kritikou-healthpsy.gr
  • Ο καλός ο καπετάνιος: θετική διαχείριση της κρίσης

    Ο καλός ο καπετάνιος: θετική διαχείριση της κρίσης

    Σοφία Ανδρεοπούλου, MSc

    Ψυχολόγος – Παιδοψυχολόγος

    Για μια ακόμα φορά, βρισκόμαστε μπροστά σε μια πολυεπίπεδη κρίση: εθνική, υγειονομική, οικονομική. Ασφαλώς όλοι νιώθουμε αγωνία αλλά και ψυχική κόπωση – έχουμε πια βαρεθεί να προσπαθούμε να διαχειριστούμε κρίσεις. «Φτάνει πια!» ουρλιάζει μια φωνή μέσα μας.

    Ωστόσο, όσο κι φωνάζουμε, γκρινιάζουμε, και διαμαρτυρόμαστε, η πραγματικότητα είναι αυτή και το μόνο που μπορούμε να κάνουμε εμείς είναι να τη διαχειριστούμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.

    «Αν δεν μπορείς να λύσεις ένα πρόβλημα, τουλάχιστον περιόρισε το χώρο που καταλαμβάνει στη ζωή σου», έλεγε μια πολύ έμπειρη οικογενειακή θεραπεύτρια. Πραγματικά, δεν υπάρχει τρόπος να λυθούν άμεσα τα προβλήματα μας. Το θέμα είναι αν με τη στάση και τις αποφάσεις μας θα τα κάνουμε μεγαλύτερη ή μικρότερα.

    Ας δούμε λοιπόν τι δεν βοηθάει στη διαχείριση της κρίσης:

    • Δεν βοηθούν οι θεωρίες συνωμοσίας και η άρνηση της πραγματικότητας. Η άρνηση αυτή ξεκινάει πιθανώς ως μηχανισμός άμυνας («δεν το αντέχω, άρα λέω ότι δεν υπάρχει») αλλά τελικά καθόλου δεν μας προστατεύει. Αν δεν αναγνωρίσεις ότι έχεις ένα πρόβλημα, δεν μπορείς να το λύσεις. Υπάρχουν πολυάριθμα στοιχεία που αποδεικνύουν ότι ο ιός υπάρχει – πρέπει επιτέλους να το παραδεχτούμε, για να δούμε πώς θα τον αντιμετωπίσουμε.

    Οι θεωρίες συνωμοσίας είναι μόνο βλαβερές: μας αποπροσανατολίζουν και μας μπερδεύουν, δημιουργούν ένα κλίμα καχυποψίας απέναντι σε όλους και σε όλα, και τελικά μας κάνουν να νιώθουμε αδύναμοι, σαν πιόνια σε μια μεγάλη σκακιέρα. Ωστόσο, εκείνος που νιώθει πιόνι, λειτουργεί ως πιόνι. Αν πράγματι κάποιοι συνωμοτούν για να μας ελέγχουν, ο καλύτερος τρόπος για να αντιδράσουμε είναι να είμαστε ενωμένοι, αποτελεσματικοί και δυνατοί. Να διατηρήσουμε μια ελεύθερη και λογική σκέψη και μια θετική στάση ζωής.

    • Δεν βοηθούν οι αντιδράσεις απέναντι στα μέτρα πρόληψης. Ασφαλώς τα μέτρα πρόληψης είναι δυσάρεστα για όλους μας. Ωστόσο είναι αναγκαία για να περιορίσουμε τις πιθανότητες να νοσήσουμε. Επιπλέον, είναι νόμοι του κράτους και εφόσον θέλουμε να ζούμε σε μια δημοκρατική κοινωνία, πρέπει να μάθουμε να σεβόμαστε τους νόμους ακόμα κι αν δεν συμφωνούμε πάντα με αυτούς. Όταν δυσφορούμε διαρκώς για τα μέτρα, συμβαίνουν τα εξής δυσάρεστα: νιώθουμε άσχημα, αυξάνουμε τις πιθανότητες να κολλήσουμε τον ιό, αυξάνουμε τις πιθανότητες να τον μεταδώσουμε σε άλλους, δημιουργούμε κλίμα πόλωσης και κοινωνικής σύγκρουσης.
    • Δεν βοηθά η φοβική υστερική εφαρμογή των μέτρων. Αν φτάσουμε στο άλλο άκρο και υπερβάλλουμε ως προς την εφαρμογή των μέτρων πρόληψης θα καταλήξουμε σε φοβία. Χρήση μάσκας και κοινωνικής αποστασιοποίηση δεν σημαίνει ότι πρέπει να κλειστούμε σπίτι μας και να μη μιλάμε σε άνθρωπο. Η υπερβολική προσοχή έχει, επίσης, κακά αποτελέσματα γιατί μας ωθεί σε μια φοβική στάση που θα μας δημιουργήσει ψυχολογικά, επαγγελματικά και κοινωνικά προβλήματα.

    Αυτό που βοηθάει είναι να λειτουργήσουμε σαν ώριμοι ενήλικες, με ψυχραιμία και λογική. Βοηθάει:

    • Να αποδεχτούμεότι η ζωή όλων των ανθρώπων περιλαμβάνει κρίσεις και προβλήματα. Αυτό δεν συμβαίνει μόνο σε εμάς – έτσι είναι η ζωή σε αυτό τον πλανήτη. Δεν έχει νόημα λοιπόν διαρκώς να παραπονούμαστε και να γκρινιάζουμε.
    • Να φροντίσουμε να περιορίσουμε την επίδραση του προβλήματοςστη ζωή μας (αντί να το αυξάνουμε με τις αρνητικές αντιδράσεις και επιλογές μας).
    • Να έχουμε μια θετική στάση του τύπου «θα κάνω το καλύτερο που μπορώ για να προστατεύω τον εαυτό μου και τους άλλους ενώ παράλληλα θα συνεχίζω τη ζωή μου».
    • Να εφαρμόζουμε τα μέτρα πρόληψης με σύνεση. Μπορούμε να τηρούμε τα μέτρα και παράλληλα να δουλεύουμε, να ψυχαγωγούμαστε, να κοινωνικοποιούμαστε.
    • Να εστιάσουμε τη σκέψη μας σε δημιουργικούς τρόπουςγια τη διαχείριση των δυσκολιών. Αντί να αποπροσανατολιζόμαστε με παραλογισμούς και αστήρικτες θεωρίες, για τις οποίες έτσι κι αλλιώς δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα, να εστιάσουμε σε αυτά που  μπορούμε να κάνουμε για να βελτιώσουμε την κατάσταση.
    • Να αποτελούμε θετικά πρότυπαγια τους νεώτερους. Οι νέοι και τα παιδιά μαθαίνουν από εμάς. Ας τους διδάξουμε δεξιότητες που θα τους βοηθήσουν να ζήσουν καλά ως ενήλικες και να συμβάλλουν στο χτίσιμο ενός θετικού μέλλοντος για τη χώρα.

    Ο καλός ο καπετάνιος στη φουρτούνα φαίνεται – ας φροντίσουμε να είμαστε καλοί καπετάνιοι για εμάς, για τα παιδιά μας, για την Ελλάδα.

  • Ευτυχία και Φόβος: 5 βήματα για να μετατρέψουμε τον εχθρό σε σύμμαχο.

    Ευτυχία και Φόβος: 5 βήματα για να μετατρέψουμε τον εχθρό σε σύμμαχο.

    Σοφία Ανδρεοπούλου, MSc

    Ψυχολόγος – Παιδοψυχολόγος

    Συγγραφέας του βιβλίου «Μαμά Φοβάμαι…κι εγώ Παιδί μου»

    ‘Ενα συναίσθημα που μας κάνει συχνά να υποφέρουμε εμάς τις γυναίκες, και ιδιαίτερα τις μαμάδες, είναι ο φόβος. ‘Ολες μας φοβόμαστε συχνά – και αν αποκτήσουμε παιδιά, αλοίμονο! Φοβόμαστε ακόμα περισσότερο για εκείνα! Αυτό, εξηγείται εύκολα: η κοινωνία αποδέχεται και συχνά ενισχύει περισσότερο το φόβο στις γυναίκες (ασθενές φύλο, γαρ), ενώ ενισχύει περισσότερο το θυμό στους άντρες.

    Έτσι κι εγώ, σαν γνήσια γυναίκα, ήμουν γεμάτη φόβους, τόσο για ρεαλιστικούς κινδύνους που τους διόγκωνα στο μυαλό μου, όσο και για φανταστικά σενάρια κινδύνου που έπλαθε η φαντασία μου. Αυτός είναι ο λόγος που αποφάσισα πριν λίγα χρόνια να γράψω ένα βιβλίο για τους φόβους των γονιών και των παιδιών – και στην πορεία έκανα μια σημαντική για μένα ανακάλυψη. Ενώ πάντα πίστευα ότι έπρεπε με κάθε τρόπο να νικήσω τους ατελείωτους φόβους μου γιατί νόμιζα ότι με εμπόδιζαν να είμαι ευτυχισμένη, στην πραγματικότητα ισχύει ακριβώς το ανάποδο: ο φόβος δεν είναι εχθρός αλλά σύμμαχος της ευτυχίας.

    Ακούγεται παράξενο, σωστά; Αλλά ας το σκεφτούμε λίγο. Ο φόβος δεν μας απειλεί – ο φόβος μας προειδοποιεί για κάποια απειλή. ‘Οταν νιώθουμε φόβο αυτό σημαίνει πως κάτι συμβαίνει που μας βάζει σε δύσκολη θέση, είτε απειλώντας μας βιολογικά (π.χ. ένας ληστής με μαχαίρι), είτε ψυχολογικά (πχ. σύζυγος που δεν δείχνει να νοιάζεται για εμάς), είτε κοινωνικά (πχ. συνάδελφος που μας μαχαιρώνει πισώπλατα).

    Ακόμα κι αν οι φόβοι μας απορρέουν μόνο από τα φανταστικά σενάρια του μυαλού μας και όχι από κάποια ρεαλιστική απειλή, και πάλι λειτουργούν σαν καμπανάκι που μας ταρακουνάει. Δείχνουν πως κάποια βασική ανάγκη μας δεν ικανοποιείται, πως κάτι δεν πηγαίνει καλά στη ζωή μας και πρέπει να το διαχειριστούμε καλύτερα.

    Γι΄αυτό έχω καταλήξει στο συμπέρασμα πως ο φόβος είναι σύμμαχος της ευτυχίας μου. Γιατί ο φόβος μού δείχνει πότε κάτι δεν πάει καλά στη ζωή μου και πρέπει να το αντιμετπίσω. Επομένως με σπρώχνει να προστατεύσω τον εαυτό μου, να λύσω τα προβλήματά μου, να κάνω καλύτερη τη ζωή μου. ‘Αρα με βοηθάει να γίνω πιο ευτυχισμένη.

    ‘Εχω, λοιπόν, φτιάξει μια λίστα με πέντε βήματα που με βοηθούν να αξιοποιήσω τους φόβους μου για να ενισχύω την ευτυχία μου.

    • Αξιοποιώ τον φόβο μου. Δεν τον «φοβάμαι», ούτε τον αποφεύγω.
    • Αναλύω το φόβο μου. Τι κρύβει ο φόβος μου: κάποια απειλή, κάποια ανικανοποίητη ανάγκη που μεταμφιέζεται σε φόβο, κάποια δυσλειτουργία του περιβάλλοντος στο οποίο ζω;
    • Βρίσκω «λύση». Τι μπορώ να κάνω για να διορθώσω την κατάσταση;
    • Ενθαρρύνω τον εαυτό μου.Δεν πειράζει αν δεν κατάφερα ακόμα να διορθώσω το πρόβλημα. Θα τα καταφέρω καλύτερα την επόμενη φορά.
    • Μαθαίνω από τον φόβο μου. Ο φόβος με έσπρωξε να κάνω μια διαδικασία που αύξησε την αυτογνωσία και την ωριμότηττά μου. Τι έμαθα από όλα αυτά;

    Δουλεύοντας πάνω στα βήματα αυτά καταλαβαίνω όλο και καλύτερα τον εαυτό μου, προστατεύομαι αποτελεσματικότερα από τις απειλές, γίνομαι πιο δυνατή και πιο ώριμη – χτίζω λοιπόν την ευτυχία μου.

     

  • Δημιουργώ άρα Υπάρχω: Η αξία της δημιουργικότητας για εμάς και τα παιδιά μας.

    Δημιουργώ άρα Υπάρχω: Η αξία της δημιουργικότητας για εμάς και τα παιδιά μας.

    Σοφία Ανδρεοπούλου, MSc

    Ψυχολόγος – Παιδοψυχολόγος

    Πρωτοάκουσα τον όρο «δημιουργική απασχόλήση» όταν ο γιός μου ήταν έξι μηνών και έψαχνα μια γυναίκα που θα μπορούσε να τον προσέχει τις ώρες που εγώ και ο πατέρας του δουλεύαμε. Γρήγορα κατάλαβα ότι ο όρος αυτός είχε ελάχιστη ουσία και αποτελούσε άλλοθι για ένα ακριβότερο κοστολόγιο: η γυναίκα που θα έκανε «δημιουργική απασχόληση» στο παιδί μου θα έπαιρνε τα διπλά λεφτά από εκείνη που «απλώς» θα το πρόσεχε. Τι το δημουργικό μπορεί να κάνει ένα βρέφος, αλήθεια;

    Τα τελευταία χρόνια έχει γίνει πολύ της μόδας αυτή η περίφημη «δημιουργική απασχόληση» και οι γονείς είναι διατεθειμένοι να την πληρώσουν ακριβά (ή τουλάχιστον ήταν μέχρι πρότινος). Αυτό από τη μια πλευρά είναι καλό: σημαίνει πως πολλοί έχουν αρχίσει να συνειδητοποιούν την αξία της δημιουργικότητας. Από την άλλη πλευρά, φοβάμαι πως ο όρος δημιουργικότητα γίνεται αντιληπτός με πολύ περιορισμένο και εσφαλμένο τρόπο.

    Οι γονείς αυτοί που τρέχουν δεξιά-αριστερά τα παιδιά τους για να κάνουν κάποια «δημιουργική» δραστηριότητα, αντιλαμβάνονται τη δημιουργικότητα μόνο σε σχέση με την κατασκευή. Θεωρούν ότι για να γίνει δημιουργικό το παιδί τους πρέπει να μάθει να φτιάχνει κάτι με το σωστο τρόπο ώστε να βγει ένα καλό αποτέλεσμα. ’Ετσι, πληρώνουν ανθρώπους που θα δείξουν στο παιδί πώς να ζωγραφίζει, να κόβει, να κολλάει, να πλάθει «σωστά».

    Στην αντίληψη αυτή υπάρχουν, κατά τη γνώμη μου, πολλές παρερμηνείες.

    Πρώτα απ’ όλα, τα παιδιά είναι πάντα δημιουργικά. Τα παιδιά γεννιούνται με φαντασία, ευέλικτο μυαλό, φυσική φιλομάθεια και έμφυτη δημιουργικότητα. ‘Ενα μικρό παιδάκι που ανακαλύπτει διαρκώς τον εαυτό του και τον κόσμο, είναι δημιουργικό έτσι κι αλλιώς. Δε χρειάζεται να έρθει ένας ενήλικος και να του δείξει «πώς να ζωγραφίζει» ή «πώς να κόβει» για να γίνει δημιουργικό.

    Αντίθετα, νομίζω πως πολλές φορές οι μεγάλοι τείνουν να επιμένουν ότι τα παιδιά πρέπει να ακολουθήσουν ορισμένους κανόνες, να κάνουν με το «σωστό τρόπο» κάποια δημιουργική δραστηριότητα – και αυτό μάλλον περιορίζει τη δημιουργικότητά τους. Πόσο «δημιουργική» είναι η ζωγραφική όταν το παιδί απλώς αντιγράφει το σχέδιο της δασκάλας;

    Πρέπει να μάθει την τεχνική, θα μου πείτε. Ναι, αλλά πρώτα πρέπει να μάθει να εκφράζεται. Να γνωρίσει και να αποδεχτεί τον εαυτό του. Και να νιώσει την ασφάλεια πως το περιβάλλον του το αποδέχεται όπως είναι. Αν δε συμβούν αυτά, το να ζωγραφίζει δεν θα είναι δημιουργικό – θα είναι απλώς αντιγραφή και υπακοή.

    Αν θέλουμε το παιδί μας να γίνει δημιουργικό, δε χρειάζεται να πληρώσουμε κανέναν για να το κάνει – αρκεί να το αφήσουμε να αναπτύξει ελεύθερο από κριτική και άγχος τις φυσικές του δυνατότητες.

    Το μεγαλύτερο εμπόδιο στη δημιουργικότητα είναι ο φόβος του λάθους και της κριτικής που αυτό συνεπάγεται. Το παιδί που υφίσταται αρνητική κριτική, νιώθει πως έχει απογοητεύσει τους γονείς του και πως ίσως το απορρίπτουν ή δεν το αγαπούν πια. Αυτός είναι ο λόγος που πολλά παιδιά μαθαίνουν σιγά-σιγά να συγκρατούν τη δημιουργικότητά τους, και δεν τολμούν να πάρουν πρωτοβουλίες.

    ‘Υστερα, η δημιουργικότητα δεν συνδέεται μόνο με την κατασκευή ή την τέχνη. Δημιουργικό είναι το παιδί –ή ο ενήλικος- όταν φτιάχνει κάτι δικό του, κάτι το οποίο αποτελεί έκφραση προσωπικών του αναγκών, συναισθημάτων ή απόψεων. Προϊόν δημιουργικότητας δεν είναι μόνο μια ζωγραφιά – μπορεί να είναι και μια έξυπνη λύση σε ένα πρόβλημα, ένας διαφορετικός τρόπος να στρώνει κανείς το κρεβάτι του, ένα προσωπικό σύστημα οργάνωσης των παιχνιδιών, μια πρωτότυπη άποψη, ένα κουλουράκι σε περίεργο σχήμα. Είμαστε δημιουργικοί όταν τολμάμε να είμαστε ο εαυτός μας και να το εκφράζουμε -σε αντίθεση με αυτό που γίνεται συνήθως στα πλαίσια της κοινωνικής ζωής, όπου προσπαθούμε να ταιριάξουμε με αυτό που νομίζουμε πως θέλουν οι άλλοι από εμάς.

    Γι΄’ αυτό, άλλωστε και η δημιουργικότητα είναι τόσο σημαντική για την προσωπική ανάπτυξη. Γιατί δεν καθρεφτίζει απλώς μια ικανότητα, ένα ταλέντο, αλλά επιβεβαιώνει την ίδια την ύπαρξη του ατόμου. Το παιδί ή ο ενήλικος που δημιουργεί κάτι -είτε είναι μια συνταγή, είτε ένα ιδεολογικό σύστημα- νιώθει ότι πραγματικά υπάρχει, ότι η ζωή του έχει νόημα.

    Η δημιουργικότητα συνεπάγεται μια ενεργητική στάση απέναντι στη ζωή – αντί απλώς να ακολουθώ τους άλλους, χαράζω το δικό μου δρόμο. Αντί να υπακούω, ηγούμαι. Αντί να περιμένω από τους άλλους, παίρνω τα πράγματα στα χέρια μου. Τολμάω να είμαι «εγώ» και βάζω τη δική μου σφραγίδα στον κόσμο.

    Δυστυχώς, αυτήν ακριβώς τη στάση είναι που έχουμε χάσει ως λαός και αυτός είναι ένας από τους σημαντικότερους λόγους που βρισκόμαστε στη σημερινή μας κατάσταση. Ενώ έχουμε πίσω μας αιώνες ολόκληρους δημιουργικότητας, τις τελευταίες δεκαετίες πάψαμε να είμαστε δημιουργικοί. Βιώνοντας μια συλλογική ανασφάλεια και ένα αίσθημα κατωτερότητας, βυθιστήκαμε σε μια παθητική στάση που μας οδήγησε στο να μιμούμαστε τους «ανώτερους ξένους», και να προσπαθούμε να τους φτάσουμε καταναλώνοντας ό,τι εκείνοι δημιουργούν. Γίναμε ένα έθνος μεσαζόντων, μεταπραττών, και καταναλωτών.

    Για πολύ καιρό μας φαινόταν ευκολότερο να εισάγουμε και να μιμούμαστε, παρά να δημιουργούμε και να εξάγουμε. Φαινόταν πιο κερδοφόρο, πιο σίγουρο, πιο απλό. Αλλά έτσι γίναμε απλώς εξαρτημένοι, πιόνια όλων εκείνων που τολμούν να παράγουν.

    Είναι πια καιρός να αλλάξουμε στάση, να γίνουμε πιο ενεργητικοί. Είναι καιρός να εμπιστευθούμε περισσότερο τον εαυτό μας και την έμφυτη δημιουργικότητά μας. Και να την καλλιεργήσουμε στα παιδιά μας, Αυτό είναι αναγκαίο τόσο σε προσωπικό επίπεδο –για μια καλύτερη ψυχική ισορροπία- όσο και σε εθνικό επίπεδο –για μια καλύτερη οικονομία και κοινωνία. Για ένα καλύτερο αύριο.

  • Παιδεία δεν είναι τα πτυχία. Είναι η ταπεινότητα και η επιμονή στις αξίες μας

    Παιδεία δεν είναι τα πτυχία. Είναι η ταπεινότητα και η επιμονή στις αξίες μας

    «Ο άνθρωπος είναι η απάντηση, όποια κι αν είναι η ερώτηση»

    Παιδεία δεν είναι τα πτυχία μας, αλλά η αισθητική μας. Ο τρόπος με τον οποίο συνομιλούμε, φλερτάρουμε, περπατάμε στο δρόμο, κρατάμε την πόρτα να περάσει ο άγνωστος στο ασανσέρ.

    Παιδεία είναι οι λέξεις μας, η διακριτικότητά μας, η ελευθερία μας, τα όρια της ελευθερίας μας, η μουσική που ακούμε, η γλώσσα του σώματός μας, το πόσο αγαπάμε να μαθαίνουμε, να αλλάζουμε, να διαβάζουμε σαν να είμαστε κάθε φορά άγραφα χαρτιά.

    Παιδεία είναι η ταπεινότητα αλλά και η επιμονή στις αξίες μας, το ότι δεν είμαστε προς πώληση, το ότι σεβόμαστε τον άνθρωπο, το παιδί του άλλου, την κυρία που καθαρίζει το γραφείο μας, τον κύριο που καθαρίζει το πάρκο στο οποίο βγάζουμε βόλτα το σκύλο μας, την κοπέλα στο ταμείο. Παιδεία είναι η μεγαλοψυχία μας, το να ποτίσουμε μια άγνωστη γλάστρα, το να φροντίζουμε την πίσω όψη του σπιτιού μας.

    Παιδεία είναι το να προστατεύουν τα χέρια μας τον αδύναμο, να τα βάζουν με το θηρίο. Παιδεία είναι το πόσο μπορούμε να έρθουμε απέναντι στο σύστημα και στους συστημικούς, παιδεία είναι η γενναιότητα και η ευθύνη.

    Παιδεία είναι το να διαλέγεις τον δύσκολο δρόμο της αξιοπρέπειας, της μοναξιάς και συνάμα να καίγεται  το μέσα σου για το κοινό καλό. Για το ωραίο και τη σωτηρία του.

    «Ο άνθρωπος είναι η απάντηση, όποια κι αν είναι η ερώτηση» – André Breton.

    Πηγή: Dinfo.gr

  • Η υγεία μας και το παιχνίδι της χαράς!

    Η υγεία μας και το παιχνίδι της χαράς!

    Η υγεία είναι πολύ σημαντική για όλους. «Υγεία πάνω απ’ όλα» λένε συχνά. Και πολλοί αφιερώνουν χρόνο και χρήματα για να φροντίσουν την υγεία τους – σε γιατρούς, φάρμακα, εξετάσεις. Κι ωστόσο, οι περισσότεροι άνθρωποι ξεχνούν έναν παράγοντα εξαιρετικά σημαντικό για την υγεία: την ψυχολογική τους κατάσταση.

    ‘Όχι μόνο η κοινή λογική, αλλά και πολλές επιστημονικές έρευνες καταδεικνύουν τη σχέση ανάμεσα στην ψυχολογική μας κατάσταση και τη σωματική μας υγεία. ‘Όταν νιώθουμε άσχημα, εκκρίνονται στον εγκέφαλο ουσίες που επηρεάζουν τη λειτουργία του σώματος. Επιπλέον, το χρόνιο άγχος μειώνει τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος, πράγμα που μας καθιστά πιο ευάλωτους απέναντι σε διαφόρων ειδών παθήσεις.

    Η ψυχολογική μας κατάσταση, όμως, επηρεάζεται πολύ από τη στάση που έχουμε, από τον τρόπο με τον οποίο βλέπουμε τον εαυτό μας, τους άλλους και την ίδια τη ζωή. Η στάση αυτή είναι μια εσωτερική οπτική γωνία που διαμορφώνεται στην παιδική μας ηλικία και συνήθως την κουβαλάμε αμετάβλητη σε όλη μας τη ζωή. Είναι σαν ένα φίλτρο που μας κάνει να βλέπουμε τον κόσμο με ένα ορισμένο τρόπο – αρνητικό ή θετικό.

    Ας μην ξεχνάμε πως σχεδόν στα πάντα υπάρχει και θετική και αρνητική πλευρά. Καθένας μας αποκτά νωρίς στη ζωή του, την τάση να αντιλαμβάνεται περισσότερο, να δίνει μεγαλύτερη έμφαση στη μια από τις δύο αυτές πλευρές.

    Το άτομο που έχει αρνητική στάση ζωής, φοράει μαύρα γυαλιά και βλέπει πιο έντονα την αρνητική πλευρά στο καθετί, βλέπει το ποτήρι μισοάδειο. Τα μαύρα του γυαλιά τον κάνουν να αντιλαμβάνεται το χειρότερο στο παρόν και να περιμένει το χειρότερο από το μέλλον.

    Από την άλλη μεριά, αν έχω μια θετική στάση, αντιλαμβάνομαι περισσότερο τη θετική πλευρά στα πάντα κι έτσι βλέπω το ποτήρι μισογεμάτο. Τα εσωτερικά μου γυαλιά μου δείχνουν έναν καλύτερο κόσμο, έναν κόσμο στον οποίο συμβαίνουν καλά πράγματα, στον οποίο υπάρχουν θετικές εξελίξεις..

    Ο θετικός και ο αρνητικός άνθρωπος

    Ανάλογα με την εσωτερική τους στάση, λοιπόν, διακρίνουμε τους ανθρώπους σε θετικούς ή αρνητικούς.

    • Ο αρνητικός άνθρωπος βλέπει κυρίως το πρόβλημα – ο θετικός τη λύση.
    • Ο αρνητικός άνθρωπος βλέπει περισσότερο αυτό που του λείπει – ο θετικός αυτό που έχει.
    • Ο αρνητικός άνθρωπος βλέπει τι μπορεί να πάει στραβά – ο θετικός τι μπορεί να πάει καλά.
    • Ο αρνητικός άνθρωπος βλέπει το κομμάτι που δεν λειτουργεί – ο θετικός αυτό που λειτουργεί.
    • Ο αρνητικός άνθρωπος βλέπει τι του έχουν κάνει – ο θετικός βλέπει τι μπορεί ο ίδιος να κάνει

    ‘Έτσι τελικά ο θετικός άνθρωπος βιώνει λιγότερο αρνητικά τα άσχημα που του συμβαίνουν, συνέρχεται πιο γρήγορα, και έχει μια δυναμική στάση που τον ωθεί να βρίσκει λύσεις. Καθώς νιώθει λιγότερα αρνητικά συναισθήματα και λιγότερο άγχος, έχει καλύτερη σωματική υγεία. ‘Έχει γενικά καλύτερη διάθεση, μεγαλύτερη ψυχική ανθεκτικότητα, και λειτουργικότερες αντιδράσεις στα ερεθίσματα του περιβάλλοντος.

    Και όμως, η στάση ζωής αλλάζει: Το Παιχνίδι της Χαράς

    Αλλάζει η στάση ζωής, πιθανώς αναρωτιέστε; Αν συνειδητοποιήσω ότι είμαι αρνητικός άνθρωπος, τι μπορώ να κάνω για να αλλάξω τα γυαλιά με τα οποία βλέπω τον κόσμο;

    Ασφαλώς και αλλάζει, απαντούν οι ειδικοί. Η στάση ζωής είναι κάτι που έχω μάθει – όπως το έμαθα, μπορώ και να το «ξεμάθω». ‘Η, καλύτερα, μπορώ να μάθω κάτι άλλο, κάτι πιο λειτουργικό που θα συμπληρώσει αυτό που ήδη ξέρω. ‘Όπως «διδάχτηκα» από το περιβάλλον μου να βλέπω αρνητικά τα πράγματα, έτσι μπορώ να «διδάξω» τον εαυτό μου να τα βλέπει θετικά. Αρκεί να αποφασίσω να δουλέψω συστηματικά πάνω σε αυτό τον στόχο. Και υπάρχουν πολλοί τρόποι για να το κάνω αυτό – είτε μόνος μου, είτε με τη βοήθεια της ψυχοθεραπείας.

    ‘Ένας τρόπος που έχει λειτουργήσει πολύ για μένα, είναι το παιχνίδι της χαράς. Το παιχνίδι της χαράς –που το έπαιζε η Πολυάννα, η ηρωίδα ενός βιβλίου που διάβασα όταν ήμουν παιδί- είναι πολύ απλό: προσπαθείς σε καθετί που σου συμβαίνει να βρεις τη θετική πλευρά. Βλέπεις και βιώνεις την αρνητική πλευρά αλλά μετά εστιάζεις την προσοχή σου στη θετική. Έτσι βρίσκεις πάντα κάτι που θα σε παρηγορήσει και θα σου δώσει κάποια χαρά.

    Παίρνεις, για παράδειγμα, μια κλήση για παράνομο παρκάρισμα, και σκέφτεσαι «ευτυχώς που δεν μου πήραν τις πινακίδες.» ‘Έρχεται ένας τεράστιος ΕΝΦΙΑ και σκέφτεσαι «ευτυχώς που έχω σπίτι να μένω κι ας πληρώνω φόρους». Σε απολύουν από τη δουλειά και σκέφτεσαι «τώρα θα έχω περισσότερο χρόνο με το παιδί μου».

    Σας φαίνονται παρατραβηγμένα όλα αυτά; Κι όμως, δεν είναι. Είναι σκέψεις που κάποιοι άνθρωποι τις κάνουν, νιώθουν καλύτερα και διαχειρίζονται καλύτερα τη ζωή τους. Γιατί να μην τις κάνουμε κι εμείς;

    Ασφαλώς, θέλει χρόνο και επανάληψη για να λειτουργήσει το παιχνίδι της χαράς. Δείτε το σαν να μαθαίνετε μια ξένη γλώσσα. Αγοράστε ένα τετράδιο και όποτε συμβαίνει κάτι που σας αναστατώνει, προσπαθήστε να βρείτε κάτι θετικό ή έστω παρηγορητικό και να το σημειώσετε. Στην αρχή θα χρειαστεί να πιεστείτε πολύ για να βρείτε κάτι. Σταδιακά όμως, το μυαλό σας θα εκπαιδευτεί και θα αρχίσετε πραγματικά να αισθάνεστε τη διαφορά.

      Πιστέψτε με, αξίζει τον κόπο να κάνετε την προσπάθεια αυτή. Το Παιχνίδι της Χαράς θα σας βοηθήσει να ξεπεράσετε πιο γρήγορα τη θλίψη και την απογοήτευση. Θα μειώσει το άγχος σας και θα τονώσει έτσι το ανοσοποιητικό σας σύστημα. Θα βελτιώσει τις σχέσεις σας. Θα κάνει πιο ικανοποιητική τη ζωή σας και θα σας βοηθήσει να τη χαίρεστε περισσότερο. Είναι στο χέρι σας να επιλέξετε μια καλύτερη στάση. Στο κάτω-κάτω «δεν έχει σημασία τι σου έχει κάνει η ζωή, αλλά τι κάνεις εσύ με αυτό που σου έχει κάνει».

    Σοφία Ανδρεοπούλου, Msc

    Ψυχολόγος – Παιδοψυχολόγος

    Στάση ζωής: το θεμέλιο για υγεία και ευτυχία