Κατηγορία: ΑΠΟΨΕΙΣ

Δεν είναι η πρώτη φορά, που με συναισθήματα απογοήτευσης και έντονου προβληματισμού, αλλά και βέβαια, ούτε ο πρώτος ούτε ο τελευταίος Έλληνας πολίτης, που με ανάλογα ή και ακόμα πιο έντονα συναισθήματα, καταπιάνεται με την χρόνια αυτή μάστιγα της ελληνικής κοινωνίας.

Αφορμή αυτή την φορά υπήρξε, για μένα, η συνέντευξη σε κανάλι της ΕΡΤ και μάλιστα στο δελτίο ειδήσεων, μιας νεαρής Ελληνίδας νοσηλεύτριας, που πριν από 3-4 χρόνια αποφάσισε να φύγει από τον Ευαγγελισμό, όπου εργαζόταν στo επάγγελμα της, και να μετακομίσει και να εργαστεί σε νοσοκομείο του Λονδίνου. Ο λόγος δε, για τον οποίο την κάλεσε για συνέντευξη η ΕΡΤ ήταν, ότι πριν λίγο καιρό, ανακηρύχθηκε από το νοσοκομείο της ως η νοσηλεύτρια της χρονιάς και το σπουδαιότερο, ο ίδιος ο πρωθυπουργός της Αγγλίας, την κάλεσε στην Downing Street για να την συγχαρεί!!.

Το ότι μια Ελληνίδα νοσηλεύτρια μετακόμισε στην Αγγλία, με στόχο μια καλύτερη καριέρα, ασφαλώς, δεν είναι πρωτόγνωρο ούτε καν είδηση. Εκατοντάδες χιλιάδες Έλληνες και Ελληνίδες, όλων των δεξιοτήτων και επιστημών, ακολούθησαν αυτό το παράδειγμα τα τελευταία τουλάχιστον 10-12 χρόνια. Το ότι όμως ο πρωθυπουργός μιας χώρας, και μάλιστα λίγους μήνες μετά την εκλογή του, βρίσκει τον χρόνο και ακομπλεξάριστα καλεί στο πρωθυπουργικό μέγαρο να συγχαρεί μια αλλοδαπή νεαρή γυναίκα, που υπηρετεί στις δημόσιες δομές υγείας, αυτό σίγουρα είναι είδηση και παράδειγμα με πολλούς αποδέκτες. Όπως και αυτά που ανέφερε στον δημοσιογράφο παρουσιαστή του δελτίου της ΕΡΤ, χρήζουν ανάλυση και προβληματισμό, όχι μόνο των αρμόδιων φορέων αλλά και όλων ημών, που εύκολα γινόμαστε αυστηροί κριτές των χρόνιων παθογενειών της ελληνικής δημόσιας διοίκησης, αλλά στην πράξη αδυνατούμε να θέσουμε « επί τον τύπον τον ύλον».

Τι είπε λοιπόν η βραβευθείσα και συμπαθέστατη Ελληνίδα νοσηλεύτρια στην συνέντευξη της; Αυτά που όλοι ξέρουμε και πολλοί από εμάς έχουν βιώσει. Με απλά λόγια, αναφέρθηκε στο γνωστό θέμα των χαμηλών αμοιβών, την συμπεριφορά των ανωτέρων της προς το κατώτερο προσωπικό, υπογραμμίζοντας εδώ, ότι στην Αγγλία, ανεξάρτητα του βαθμού και των χρόνων προϋπηρεσίας, όλοι στην εργασία τους και τα καθήκοντα είναι ίσοι και συμπεριφέρονται σαν ομάδα και όχι σαν μικροί «δικτατορίσκοι» που μοιράζουν εντολές και «βίσματα» δεξιά και αριστερά.

Και όλα αυτά, τα είπε με συστολή και σεβασμό προς τις εν Ελλάδι συναδέλφους της και μάλιστα κάτω από τις πιεστικές ερωτήσεις του παρουσιαστή, ο οποίος, και καλώς για εμένα, προσπάθησε να αναδείξει τα κακώς κείμενα των δημόσιων δομών υγείας, που αναγκάζουν χιλιάδες στελέχη να «δραπετεύουν» στο εξωτερικό ή να αποφεύγουν τα δημόσια νοσοκομεία με τα γνωστά αποτελέσματα που όλοι γνωρίζουμε.

Απ’αυτά που άκουσα στην συγκεκριμένη συνέντευξη, δεν θα σταθώ στον οικονομικό παράγοντα, μολονότι, πολλοί από εσάς, θεωρείτε ότι το μεγάλο πρόβλημα του δημόσιου τομέα είναι οι χαμηλοί μισθοί. Εξαιτίας αυτών υπάρχει χαμηλή παραγωγικότητα και εξαιτίας αυτών υπάρχουν σοβαρές ελλείψεις σε διάφορους τομείς με κυρίαρχο τον τομέα υγείας.

Αν και «υπηρέτης» της οικονομικής επιστήμης και της αξίας των αριθμών, θα διαφωνήσω με όσους έχουν αυτή την άποψη, ότι δηλαδή το κυρίαρχο πρόβλημα στην παραγωγικότητα είναι πάντα το ύψος των αμοιβών. Και για να σας πείσω, αν βέβαια σας πείσω, θα σας διηγηθώ μια επαγγελματική μου συνάντηση, κάπου στην Άπω Ανατολή με έναν συνάδελφο επιχειρηματία και μάλιστα από τους πιο επιτυχημένους διεθνώς στο χώρο του Συνεδριακού Τουρισμού.

Σε ερώτηση μου πως τα πάει με την εξεύρεση προσωπικού στην Ελβετία, που είναι η βάση του, αλλά και σε άλλες χώρες της κεντρικής Ευρώπης που έχει υποκαταστήματα, μου απάντησε τα εξής:
Ξέρεις αγαπητέ Ζαχαρία εγώ έχω ένα τεράστιο πρόβλημα και κυρίως στην Ελβετία, διότι εκεί περιτριγυρίζομαι από φαρμακευτικές και άλλες κολοσσιαίες εταιρείες οι οποίες για να εξασφαλίσουν προσωπικό δίνουν διπλάσιους και τριπλάσιους μισθούς απ΄αυτούς που μπορώ να αντέξω εγώ. Και τι κάνεις ήταν το εύλογο ερώτημα μου. Εργάζομαι, μου απάντησε, για να φτιάχνω και να συντηρώ ένα άριστο εργασιακό περιβάλλον, επιλέγω και εκπαιδεύω τους διευθυντές μου να είναι ιδιαίτερα φιλικοί με τους υπαλλήλους, το ίδιο κάνω βέβαια και εγώ ο ίδιος, τους καλώ συχνά στο σπίτι μου και τρώμε μαζί σαν καλοί φίλοι, τους παρέχω δωρεάν εισιτήρια για ταξίδια που ούτως ή άλλως λόγω τζίρου μου παρέχουν οι αεροπορικές εταιρείες και βέβαια σε θέσεις και αυξήσεις αναβαθμίζω το προσωπικό μου με απόλυτα αξιοκρατικά κριτήρια.

Αυτά κάνω και καταφέρνω, απ΄ότι φαίνεται, να συντηρώ το προσωπικό μου, γιατί σε διαφορετική περίπτωση, δεν θα είχα ούτε έναν από τους 500 που εργάζονται σήμερα στην εταιρεία μου. Έχουν περάσει από τότε 30 περίπου χρόνια, η εταιρεία του εξακολουθεί να είναι πρότυπο στον τομέα της και εγώ να θυμάμαι τα λόγια του σαν το σημαντικότερο μάθημα ακόμα και από τα πανεπιστήμια που εκπαιδεύτηκα.

Η Ελλάδα, ας μη γελιόμαστε, είναι μια οικονομικά φτωχή αν όχι πτωχευμένη χώρα που ευτυχώς που υπάρχει η Βουλγαρία στην Ευρωπαϊκή Ένωση και δεν «φιγουράρουμε» τελευταίοι στους περισσότερους οικονομικούς δείκτες, όπως κατά κεφαλήν εισόδημα, ύψος ανεργίας, ύψος άμεσων ξένων επενδύσεων, διαφάνεια και αποτελεσματικότητα στην δημόσια διοίκηση και δικαιοσύνη, και βέβαια στην παραγωγικότητα, το Δημόσιο χρέος κλπ.

Είμαστε επισήμως φτωχοί, αφού και από τα στατιστικά ευρωπαϊκά στοιχεία 1στους 4 περίπου Έλληνες ζει στα όρια της φτώχειας, με εισοδήματα κάτω από 250€ μηνιαίως. Την ίδια όμως στιγμή, η Ελλάδα των μόλις 10,000,000 περίπου κατοίκων, φιγουράρει πρώτη παγκοσμίως σαν ναυτιλιακή δύναμη, με 6500 περίπου εμπορικά πλοία (40%περίπου του ευρωπαϊκού στόλου), μέσα στις 10 μεγαλύτερες τουριστικές χώρες του πλανήτη, με μια πολιτιστική κληρονομιά που παράγει ή θα μπορούσε να παράξει πλούτο όσο λίγες χώρες παγκοσμίως, με ανεκμετάλλευτο υπέδαφος ακόμα και σε σπάνιες γαίες, με νέους επιστήμονες που κερδίζουν διαγωνισμούς δεξιοτήτων και διαπρέπουν στο εξωτερικό, ( βλέπε την νοσηλεύτρια στην αρχή του άρθρου), την αιολική και ηλιακή ενέργεια κλπ κλπ.

Αν όλα αυτά τα στοιχεία, τα έβαζες από μόνα τους σε έναν απλό ηλεκτρονικό υπολογιστή ή ακόμα για να είμαστε πιο σύγχρονοι σε έναν επεξεργαστή τεχνητής νοημοσύνης, θα σου έβγαζαν ότι αυτός ο λαός είναι ο πιο πλούσιος και ευτυχής στον πλανήτη.
Τι ειρωνεία !!!. Κοντεύουμε να είμαστε το αντίθετο.

Αν όμως στα δεδομένα παραπάνω προσθέσουμε τα δύο στοιχεία του σημερινού μας τίτλου, δηλαδή αξιοκρατία και παραγωγικότητα, τότε μάλλον η διάγνωση που θα παίρναμε, θα ήταν πολύ κοντά στην σημερινή πραγματικότητα.

Οι κυβερνήσεις, αντί να επιλέγουν τους καλύτερους σε θέσεις κλειδιά, επιλέγουν τους δικούς τους και όχι πάντα τους καλύτερους, και οι πολίτες ανέκαθεν, με την σειρά τους, επιδιώκουν τις δημόσιες θέσεις, όχι για να πάρουν καλύτερους μισθούς, αλλά για να εξασφαλίσουν μονιμότητα, ανεξάρτητα από την παραγωγικότητα τους!.
Έτσι, ταλαιπωρούν με την αδιαφορία τους, όλους τους άλλους, που προσπαθούν για την επιβίωσης τους, μειώνουν κατά συνέπεια και την παραγωγικότητα αυτών των ανθρώπων που εξοργισμένοι «ρίχνουν τα βέλη τους» και όχι αδίκως, στους διοικούντες, και πάει λέγοντας. Σκεφτείτε το παράδειγμα του Ελβετού φίλου μου παραπάνω και κάντε την σύγκριση του εργασιακού περιβάλλοντος της εταιρείας του, με την ελληνική πραγματικότητα και ιδιαίτερα του δημόσιου τομέα. Και βέβαια θα μπορούσατε να με ρωτήσετε, και ελπίζω να το κάνετε νοερά, πως μπορεί να αλλάξει αυτή η χρόνια δυστυχώς νοοτροπία και παθογένεια της αξιοκρατίας και κατά συνέπεια και της παραγωγικότητας, αυτής της κατά τα άλλα ευλογημένης χώρας.

Θα σας απαντήσω απλά:

Να προσπαθήσουμε όλοι να ακολουθήσουμε το παράδειγμα του Ελβετού. Έστω και χωρίς ιδιαίτερους οικονομικούς πόρους να φτιάξουμε, όπως και εκείνος, το εργασιακό μας περιβάλλον, να είμαστε φιλικοί και ομαδικοί στην εργασία μας, να δεχόμαστε και να χειροκροτούμε τις αξίες και τα επιτεύγματα των συναδέλφων μας, να χαιρόμαστε με απλά πράγματα στην ζωή, όπως ένα φιλικό τραπέζι ή ένα οικονομικό ταξίδι, να αντιδρούμε αποφασιστικά στις αδιαφανείς και αντιπαραγωγικές πρακτικές των κυβερνήσεων και όχι να τρέχουμε από πίσω τους ζητώντας να βολευτούμε με κανένα ρουσφετάκι !!.

Ζητάω πολλά;

Αν θεωρείτε πως ναι, τότε λυπάμαι που θα σας το πω αλλά δεν υπάρχει ελπίδα για κάτι καλύτερο σ’ αυτή τη χώρα και τους κατοίκους της, δηλαδή εμάς.
Αν πάλι πιστεύετε, ότι όλα αυτά, δεν είναι στη σφαίρα του ανέφικτου και ότι εμείς πρέπει να κάνουμε την υπέρβαση μας, μην περιμένοντας πρώτα τους άλλους, τότε σας διαβεβαιώ ότι μπορούμε να ανοίξουμε από σήμερα σαμπάνια και ας είναι και Καΐρ.

Χρειαζόμαστε, απλά, να πιστέψουμε και να στηριχθούμε περισσότερο στις ικανότητες μας και όχι στις εύκολες λύσεις. Έχουμε αποδείξει, στην διάρκεια της ιστορίας μας, πως όταν ξεπερνάμε τον κακό εαυτό μας, μπορούμε να κάνουμε θαύματα.

Ας βάλουμε ένα τέλος στην αδιαφορία, το εγώ μας και την φυγοπονία. Θα αλλάξουν όλα για όλους μας.
Καλό φθινόπωρο.

Από πεποίθηση και εντελώς συνειδητά έχω αποφύγει μέχρι σήμερα να εμπλακώ σε κριτικές ή αν θέλετε σε κάθε λογής σχόλια, θετικά ή αρνητικά, σε όσα γράφονται και διακινούνται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Για τους ίδιους λόγους έχω αποφύγει να δημιουργήσω προσωπική διεύθυνση στο Facebook ή σε άλλα μέσα, περιοριζόμενος μόνο στο επαγγελματικό LinkedIn.

Αυτή τη φορά, όμως, στάθηκε αδύνατο να παραμείνω αδιάφορος μπροστά σε ένα σχεδόν μαζικό “οχετό” που εξαπολύθηκε αμέσως μετά τη λήξη της Τελετής Έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων του Παρισιού. Και τι δεν ειπώθηκε: “τσίρκο”, “πανηγύρι”, “αίσχος”, “ντροπή”, “απαράδεκτη”, “καμία σχέση με την Αθήνα 2004”. Ακόμα και ο κατά τα άλλα αξιοσέβαστος για τη δουλειά του Αρκάς, μετέτρεψε τον εμβληματικό, όχι μόνο για τους Γάλλους, πύργο του Άιφελ, σε σκηνικό τσίρκου.

Ε, λοιπόν η ντροπή είναι εξολοκλήρου πάνω σε όλους αυτούς που εξέφρασαν με αυτούς τους χαρακτηρισμούς την άποψη τους για το επίπεδο διοργάνωσης «Παρίσι 2024», τουλάχιστον για την εναρκτήρια τελετή.

Και το δικαιολογώ:

Α. Δεν χρησιμοποιείς τέτοιους χαρακτηρισμούς και κυρίως εμείς οι Έλληνες, σε μια χώρα που διοργανώνει Ολυμπιακούς Αγώνες και αναδεικνύει ουσιαστικά την Ελλάδα, μέσω του αρχαίου Ολυμπιακού Ύμνου, του όρκου των αθλητών και την έναρξη της παρέλασης με τον Έλληνα Σημαιοφόρο, τιμής ένεκεν, ως επικεφαλής. Υπάρχουν πιο ευπρεπείς τρόποι να εκφράσεις τις απόψεις σου. Εμείς φτάσαμε να βρίζουμε ακόμα και τον Πρόεδρο της Γαλλικής Δημοκρατίας!!

Β. Για την διοργάνωση αυτής της Έναρξης εργάστηκαν πάνω από 45.000 εθελοντές, χιλιάδες επαγγελματίες και χιλιάδες αστυνομικοί και στρατιώτες, για να μην μιλήσουμε για τα εκατομμύρια Γάλλων κατοίκων του Παρισιού, που λόγω των επιβεβλημένων, κατά την άποψη μου, μέτρων ασφαλείας δεν μπορούν να πάνε ούτε στα Super Markets. Που είναι ο σεβασμός λοιπόν προς όλους αυτούς τους ανθρώπους και της προσπάθειας που καταβάλανε; Σας θυμίζω ότι στα Ολυμπιακά ιδεώδη το κυρίαρχο στοιχείο δεν είναι η επιτυχία και η νίκη, αλλά η συμμετοχή και ο αγώνας. Όλοι αυτοί οι άνθρωποι έδωσαν έναν τεράστιο αγώνα και μάλιστα είχαν την ατυχία να τα βάλουν και με τα στοιχεία της φύσης με καταρρακτώδη βροχή για πάνω από 6-7 ώρες. Δεν τους αξίζουν λοιπόν τέτοιοι χαρακτηρισμοί ακόμα και αν η Τελετή Έναρξης δεν είχε καμία σχέση με τις προσδοκίες μας. Έδωσαν ένα τεράστιο αγώνα και μόνο γι’ αυτό αξίζουν τα συγχαρητήρια και τον σεβασμό μας.

Γ. Είναι αν μη τι άλλο αχάριστο να απευθύνεσαι με τέτοιους χαρακτηρισμούς σε μια χώρα που η δική της επανάσταση ενέπνευσε τη δική μας, αυτή του 1821, και επιπρόσθετα συνέβαλε επί του πεδίου στη διάλυση του στόλου της Τουρκίας στο Ναβαρίνο, και ενώ εμείς, ως συνήθως, είχαμε εμπλακεί σε εμφύλιο πόλεμο και σκοτώναμε ο ένας τον άλλο. Χωρίς τη συμβολή της Γαλλίας δεν ξέρω αν θα ήμασταν αυτοί που είμαστε σήμερα. Τι λέτε εσείς κύριε ΑΡΚΑ γι’ αυτό; Αλλά και στη νεότερη ιστορία οι Γάλλοι στάθηκαν σχεδόν πάντα αρωγοί στα ελληνικά ζητήματα. Σας θυμίζω ότι στο πρόσφατο 2015 έβαλαν “πλάτη” για να παραμείνει η Ελλάδα στα κράτη μέλη του «ευρώ» και όχι μόνο. Και αυτά είναι μερικά μόνο στοιχεία έμπρακτης φιλίας και υποστήριξης αυτής της μεγάλης χώρας προς την Ελλάδα.

Δ. Ερχόμαστε τώρα σε αυτή καθ’ αυτήν τη διοργάνωση της Τελετής Έναρξης και μάλιστα στο θέμα της σύγκρισής της με την αντίστοιχη των Αθηνών το 2024. Είχα την τύχη να παρακολουθήσω δια ζώσης εκείνη την Έναρξη και έχω προσωπική άποψη.

Ναι λοιπόν, η «Αθήνα 2024» ήταν μια μεγαλειώδης και απόλυτα επιτυχημένη διοργάνωση που στηρίχτηκε στην ανάδειξη των απίστευτων επιτευγμάτων της αρχαίας Ελλάδας και κυρίως των Αθηνών, σε όλα τα επίπεδα της επιστήμης, της πολιτικής, της ιατρικής και της φιλοσοφίας. Ωστόσο φαίνεται ότι το “ρολόι” της προόδου για την Ελλάδα σταμάτησε τον 5^ο αιώνα π.Χ. Έκτοτε, με ελάχιστες εξαιρέσεις, δεν έχουμε τίποτα σημαντικό να επιδείξουμε.

Οι Γάλλοι αντίθετα δεν είχαν να επιδείξουν τίποτα από το μακρινό π.Χ. παρελθόν τους, αλλά έχουν πάρα πολλά να δείξουν από το σύγχρονο πολιτισμό τους. Και αυτό έκαναν. Σύγχρονο χορό από νέους ανθρώπους, επίδειξη μόδας, τεχνολογία αιχμής αλλά και ισότητα και αποδοχή μεταξύ των ανθρώπων και των ιδιαιτεροτήτων τους. Νέοι, ηλικιωμένοι, χοντροί, ΛΟΑΤΚΙ και λοιπά είναι κατά τους Γάλλους απόλυτα αποδεκτοί χωρίς διαχωρισμούς. Η Γαλλία κύριοι επικριτές, είναι σήμερα η 2^η μεγαλύτερη οικονομία στην Ευρώπη και μέσα στις 7 μεγαλύτερες του πλανήτη.

Η Ελλάδα στο σύγχρονο γίγνεσθαι παλεύει μεταξύ 55^ης και 60^ης θέσης. Και αυτό, γιατί εμείς μείναμε στις δάφνες του 5^ου π.Χ. αιώνα ενώ αυτοί δουλεύουν για το σήμερα και το αύριο με σεβασμό και αποδοχή όλων των ιδιαιτεροτήτων και των ατομικών δικαιωμάτων. Εμείς, να σας θυμίσω, ότι μετά την επιτυχία του “Αθήνα 2004”, ακόμα βρίζουμε την κυρία Γιάννα Αγγελοπούλου και τον κύριο Δημήτρη Παπαϊωάννου. Επιπρόσθετα να σας θυμίσω ότι τα τελευταία 100-200 χρόνια που οι Γάλλοι εξελίσσονται, εμείς δολοφονήσαμε τον Καποδίστρια, στρέψαμε τα όπλα μας ενάντια στους ίδιους τους αδελφούς μας, και στην επανάσταση αλλά και αμέσως μετά τον 2^ο Παγκόσμιο Πόλεμο, οδηγήσαμε στην εξορία τον Βενιζέλο κατ’ επανάληψη, δώσαμε στη χούντα των συνταγματαρχών τα κλειδιά της Δημοκρατίας μας, αλλά και την ευκαιρία στους Τούρκους να εισβάλουν και να διχοτομήσουν την Κύπρο, οδηγηθήκαμε με δική μας ευθύνη στα εξευτελιστικά μνημόνια και σήμερα ακόμα “απολαμβάνουμε” το 2^ο χαμηλότερο κατά κεφαλήν εισόδημα, σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση, ελέω κυβέρνησης αλλά και αντιπολίτευσης, όπου εκεί σφάζονται και σήμερα για το ποιος θα πάρει την καρέκλα του αρχηγού και όχι ουσιαστικά για τα προβλήματα της χώρας και των πολιτών. Και σε όλα αυτά έχει τεράστια ευθύνη και ο Ελληνικός Λαός και όχι μόνο οι πολιτικοί του. Με απλά λόγια έχουμε τους Πολιτικούς που μας αξίζουν.

Θα περίμενα λοιπόν σαν Έλληνες να είμαστε πιο προσεκτικοί στις επικρίσεις μας, και ιδιαίτερα σε χώρες που μας έχουν στηρίξει, και περισσότερο επικριτικοί στους εαυτούς μας για το τεράστιο κενό που μας χωρίζει σήμερα από τις προηγμένες χώρες όπως η Γαλλία.

Κλείνοντας θα ήθελα προσωπικά να συγχαρώ τη Γαλλία και το γαλλικό λαό για τη συνολική διοργάνωση των 33^ων Ολυμπιακών Αγώνων και να τους ευχηθώ κάθε επιτυχία μέχρι και το τέλος των Παραολυμπιακών Αγώνων.

Τρία μόνο θέματα, θα ήθελα να επισημάνω που όμως δεν αναιρούν τα όσα προανέφερα:

 

1. Στους λόγους του Προέδρου της Οργανωτικής Επιτροπής και κυρίως του Προέδρου της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής, ενώ έγινε εκτεταμένη αναφορά για το ρόλο του De Coubertin στην αναβίωση των σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων, δεν ειπώθηκε το παραμικρό για τη γένεση των αγώνων στην Αρχαία Ελλάδα. Θεωρώ ότι ήταν μια ουσιαστική παράλειψη.
2. Δεν κατάλαβα γιατί η Αυστραλία και οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν παρέλασαν σύμφωνα με την αλφαβητική τους σειρά, όπως όλες οι άλλες αποστολές, αλλά κατ’ εξαίρεση αμέσως πριν από τη Γαλλία, που δικαιωματικά έκλεισε την παρέλαση τελευταία. Δεν καταλαβαίνω αυτή τη διάκριση. Ο Ολυμπισμός προϋποθέτει ισότητα σε όλα τα επίπεδα.
3. Και τρία ακόμα πιο σοβαρό: για να συμμετέχει στην Αρχαία Ολυμπία μια πόλη-κράτος με τους αθλητές της, απαραίτητη προϋπόθεση ήταν να μην εμπλέκεται σε κάποιο πόλεμο ή να προχωρήσει σε εκεχειρία τουλάχιστον μέχρι τη λήξη των αγώνων. Και τη μεν Ρωσία, και καλώς, την απέκλεισαν οι διοργανωτές από την αρχή σχεδόν του Ρωσο-Ουκρανικού πολέμου. Το Ισραήλ όμως τι; Το ίδιο το Ισραήλ πιστεύω πως θα έπρεπε από μόνο του ή να σταματήσει τον πόλεμο στη Γάζα μέχρι τα μέσα τουλάχιστον Αυγούστου, ή να μην στείλει αθλητική αποστολή στο Παρίσι δείχνοντας έτσι σεβασμό στα Ολυμπιακά ιδεώδη. Αλλά αφού δεν το έκανε το Ισραήλ, θα έπρεπε να επέμβει με αποκλεισμό του, και η Οργανωτική και η Διεθνής Επιτροπή Ολυμπιακών Αγώνων. Εδώ, παραβιάστηκε ένα από τα πιο ουσιώδη προαπαιτούμενα της οργάνωσης Ολυμπιακών Αγώνων. Κρίμα.

 

Έχω αναφερθεί αναλυτικά σε προηγούμενο άρθρο μου, πριν από 2 χρόνια, στις απόψεις μου για το φαινόμενο του πληθωρισμού και τις πραγματικές του αιτίες στην χώρα μας, που δυστυχώς εξακολουθεί να χαρακτηρίζεται από όλες εκείνες τις παθογένειες, μιας υπό ανάπτυξη χώρας, παρόλο που από 1981 αποτελεί μέλος και μάλιστα το 15ο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και από το 2001 μέλος της ευρωζώνης, μαζί με ένα group χωρών με ώριμες και ισχυρές οικονομίες όπως η Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία κ.α .

Δεν είχα λοιπόν σκοπό να επανέλθω στο θέμα (πληθωρισμός)ωστόσο η συγκυρία των προσεχών σημαντικών γεγονότων όπως οι Ευρωεκλογές , αλλά και οι συνεχείς αντεγκλήσεις όλων των κομμάτων, στο θέμα των υπερβολικών ανατιμήσεων, με προκαλούν να ξαναθέσω τις απόψεις μου, αλλά αυτή την φορά διευρύνοντας το οικονομικό και κοινωνικοπολιτικό πεδίο του αντικειμένου.

Ξεκινώντας απ’αυτό που όλοι βιώνουμε, δηλαδή την ανελέητη και καθημερινή αντιπαράθεση κυβέρνησης και αντιπολίτευσης, όπου η μεν κυβέρνηση υποστηρίζει ότι ο πληθωρισμός είναι κατά βάση εισερχόμενος και οφείλεται στις τελευταίες αναταράξεις (πόλεμοι Ουκρανία, Μέση Ανατολή) η δε αντιπολίτευση εστιάζει στις εσωτερικές ατέλειες της αγοράς, δηλαδή στις πρακτικές των ολιγοπωλίων και στην ανικανότητα, ακόμα και στην έλλειψη βούλησης, από πλευράς κυβέρνησης, να ελέγξει τον λεγόμενο « πληθωρισμό απληστίας».

Ποιος στα αλήθεια έχει δίκιο; ποια είναι η πραγματικότητα σε μια διαμάχη με ισχυρό πολιτικό αντίκτυπο, αλλά που διεξάγεται πάνω στις πλάτες των Ελληνικών Νοικοκυριών;

Πριν απαντήσω, ασφαλώς πάντα κατά την γνώμη μου, σ’αυτό το τόσο επίκαιρο ερώτημα, θα ήθελα να βάλω στην εξίσωση και τον επίσημο διεθνή παράγοντα, που εν πολλοίς καθορίζει τους όρους και τους στόχους που ορίζουν την έννοια του πληθωρισμού.

Σύμφωνα λοιπόν με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) αλλά και την Αμερικάνικη (FED) οποιαδήποτε αύξηση των τιμών πάνω από 2%, σε σχέση με την αντίστοιχη προηγούμενη περίοδο, θεωρείται «επικίνδυνο πληθωριστικό φαινόμενο» και αμέσως ενεργοποιούνται μηχανισμοί όπως αυξήσεις επιτοκίων, μέτρα δημοσιονομικής πειθαρχίας των κρατών κ.α.
Το όριο του 2%, που κρίνει αν μια οικονομία είναι σε κανονικότητα ή σε πληθωριστικό περιβάλλον, με την επιβολή των παραπάνω μέτρων, κατά αρχήν θεωρώ, όπως άλλωστε και άλλοι οικονομολόγοι, ότι είναι ξεπερασμένο και αναχρονιστικό. Οι αυξήσεις των τιμών σε μια υγιή και δυναμική οικονομία είναι αναπόφευκτες και μάλιστα ευπρόσδεκτες αρκεί να συνοδεύονται από ανάλογες, αν όχι και μεγαλύτερες, αυξήσεις μισθών, αμοιβών και συντάξεων.

Για παράδειγμα, σκεφτείτε, ότι ο Έλληνας πρωθυπουργός, υπόσχεται συνεχείς αυξήσεις σε μισθούς και συντάξεις, ώστε να συγκλίνουμε έστω και μέχρι το 2030, με το μέσο Ευρωπαϊκό όρο.

Η αύξηση όμως σε μισθούς σημαίνει και αύξηση του κόστους παραγωγής, σε οτιδήποτε παράγεται στην χώρα .Άρα και ανάλογη αύξηση των τιμών στα προϊόντα. Κατά συνέπεια, ο πληθωρισμός, εντός ορίου, που απορρέει κυρίως από την βελτίωση του οικονομικού status των πολιτών, είναι απόλυτα ευπρόσδεκτος και το όριο του 2% είναι σχεδόν άνευ σημασίας.
Έχει σημασία, μόνο εάν οι μισθοί και οι συντάξεις παραμένουν καθηλωμένοι ή κάτω του 2%. Σε μια Ελλάδα όμως με τις χαμηλότερες αποδοχές, σχεδόν σε όλη την Ευρώπη, το ζητούμενο δεν είναι το 2% στις τιμές αλλά οι υπερδιπλάσιες αυξήσεις αμοιβών έναντι του τρέχοντος πληθωρισμού.

Συμπέρασμα πρώτον: το διεθνές αποδεκτό όριο του πληθωρισμού στο 2% είναι ξεπερασμένο και πρέπει να αναθεωρηθεί προς τα πάνω και φυσικά είναι σχετικό από κράτος σε κράτος και ειδικά από οικονομία σε οικονομία. Το όριο για την Γερμανία, για παράδειγμα, είναι διαφορετικό με το όριο για την Ελλάδα, αλλά δυστυχώς η ΕΚΤ λαμβάνει υπόψιν της τις Γερμανικές ανάγκες, αυξάνει τα επιτόκια, περιορίζοντας την ανάπτυξη των μικρότερων χωρών και δυσχεραίνοντας, με την αύξηση των επιτοκίων από τις εμπορικές τράπεζες, την αποπληρωμή δανείων επιχειρήσεων και πολιτών στις λιγότερο οικονομικά ισχυρές χώρες, που συνήθως είναι και οι πλέον χρεωμένες.

Και για να ολοκληρώσω τις απόψεις μου για το θέμα της σχετικότητας του ορίου 2% του πληθωρισμού, θα αναφέρω ότι χαμηλός πληθωρισμός συνήθως, συνοδεύει μια οικονομία σε ύφεση, όπου η ζήτηση για προϊόντα, εν γένει, είναι τόσο χαμηλή που αναγκαστικά συμπιέζει το επίπεδο τιμών ακόμα και σε αρνητικά επίπεδα. Σε μια τέτοια όμως οικονομία κανείς δεν σκέπτεται να επενδύσει και είναι ο εφιάλτης κράτους και πολιτών(ανεργία). Υπάρχει βέβαια και χειρότερο σενάριο ο «Στασιμοπληθωρισμός» αλλά ας μην επεκταθούμε σε αυτό σήμερα.

Τι συμβαίνει λοιπόν σήμερα στην χώρα μας; και πως συνδέεται ο τίτλος αυτού του άρθρου πληθωρισμός -οικονομία-πολιτική -εκλογές ;

Ας τα πάρουμε ένα- ένα από την αρχή.Οι αυξήσεις των τιμών στην Ελλάδα ξεκίνησαν σταδιακά και δειλά με την αύξηση της δραστηριότητας και του ΑΕΠ, μετά το 2018 και αυτό ήταν φυσιολογικό, μετά από 10 χρόνια ύφεσης, που το ακαθάριστο προϊόν της χώρας μειώθηκε σχεδόν 30% ενώ μισθοί, συντάξεις και περιουσιακά στοιχεία έφτασαν σε επίπεδα φτωχοποίησης.

Η πανδημία 2019-2021, αλλά και ο πόλεμος που επακολούθησε στην Ουκρανία, είναι γεγονός, δημιούργησε συνθήκη αβεβαιότητας και δυσκολίας στην παγκόσμια διακίνηση αγαθών αλλά και αύξηση στο κόστος συντελεστών παραγωγής και ειδικά στην ενέργεια .Ως αποτέλεσμα, αυξήσεις στα τελικά προϊόντα ανάλογα και με τις ανάγκες εισαγωγών κάθε χώρας, των ευαίσθητων προϊόντων.

Η Ελλάδα, για παράδειγμα, επηρεάστηκε από την εκτόξευση των τιμών φυσικού αερίου και πετρελαίου, αλλά και από την κατακόρυφη αύξηση στα λιπάσματα λόγω Ουκρανό Ρωσικού πολέμου. Τα λιπάσματα και το ακριβό πετρέλαιο, σίγουρα ώθησαν τις τιμές των αγροτικών και όχι μονο προϊόντων σε σημαντικές αυξήσεις.

Ωστόσο πετρέλαιο, φυσικό αέριο ακόμα και λιπάσματα, ανέλπιστα πολύ σύντομα, και χωρίς να τελειώσει ο πόλεμος στην Ουκρανία και οι σχετικές κυρώσεις στην Ρωσία, επανήλθαν σχεδόν σε επίπεδα κανονικότητας . Οι τιμές όμως στα ράφια, στα βενζινάδικα και σε ένα σωρό αλλά προϊόντα δεν επανήλθαν ποτέ.

Η Ελλάδα, κάποτε πασίγνωστη για την αγροτική της παραγωγή, είναι σήμερα ακριβότερη ακόμα και στο λάδι σε όλη σχεδόν την Ευρώπη!!. Ο πληθωρισμός στο καλάθι των τροφίμων εν γένει, είναι ο μεγαλύτερος στην Ευρώπη μετά την Ισπανία!!!., τι φαινόμενο είναι αυτό; απλά αισχροκέρδεια και σίγουρα αδυναμία της κυβέρνησης να την ελέγξει.

Για να είμαστε δίκαιοι, τον τελευταίο καιρό, έχει γίνει αντιληπτό και υπάρχουν προσπάθειες επιβολής ελέγχων ακόμα και υψηλών προστίμων, θα αποδώσουν άραγε; Θα το δούμε, είναι θέμα σίγουρα πολιτικής βούλησης.
Και έτσι μπαίνουμε και στη τρίτη πλευρά της πυραμίδας. Η οικονομία αναμφισβήτητα είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την πολιτική. Κατά την γνώμη μου δεν θα έπρεπε να είναι. Όπως και με την δικαστική εξουσία όλοι μιλάνε για την αναγκαιότητα διαχωρισμού και ανεξαρτησίας κράτους και δικαστικής αρχής αλλά όλοι γνωρίζουμε τι συμβαίνει.

Η οικονομική επιστήμη, στηρίζεται βασικά, στα μαθηματικά, και στην συνεχή παρατήρηση δηλαδή την Στατιστική.

Και οι δύο αυτές συνιστώσες, υπηρετούν αποδεδειγμένες αλήθειες και μεγάλο βαθμό αντικειμενικότητας.

Δεν είναι τυχαίο όταν λέμε 1+1κάνουν 2 και εννοούμε το σίγουρο και το αδιαμφισβήτητο. Η πολιτική επιστήμη δεν στηρίζεται στην αδιαμφισβήτητη αλήθεια, αλλά στην σκοπιμότητα που οδηγεί σε συγκεκριμένους στόχους που μάλιστα συχνά-πυκνά αλλάζουν, ανάλογα με τους εκάστοτε επικεφαλείς και τις επιδιώξεις τους.

Όταν λοιπόν η πολιτική ή οι πολιτικοί επιβάλουν την σκοπιμότητα τους στους οικονομικούς μηχανισμούς μιας κοινωνίας τότε η στρέβλωση είναι αναπόφευκτη και όσο πιο υποκειμενική είναι αυτή η παρέμβαση τόσο πιο εκτεταμένη θα είναι και η στρέβλωση.

Με απλά λόγια, στην σημερινή πραγματικότητα και στο θέμα του πληθωρισμού: α) η κυβέρνηση έχει ή οφείλει να έχει τους μηχανισμούς ελέγχου της αισχροκέρδειας, σε όλο το φάσμα της παραγωγικής και εμπορικής διαδικασίας και β) διαθέτει το μεγάλο «όπλο» των φορολογικών συντελεστών. Ειδικά για το 2ο, είναι μια μεγάλη ευκαιρία, η ψαλίδα στην χώρα μας, μεταξύ εμμέσων και άμεσων φόρων να κλείσει αποφασιστικά.
Σε κανένα προηγμένο κράτος, οι έμμεσοι φόροι δηλαδή οι φόροι που επιβάλλονται στα προϊόντα και τις υπηρεσίες δεν υπερβαίνουν τους άμεσους δηλαδή τους φόρους εισοδήματος και κερδών.

Στην Ελλάδα οι έμμεσοι είναι σχεδόν διπλάσιοι. Στην Γερμανία, Γαλλία κ.λ.π. συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Με τους έμμεσους όμως πλήττεις τα φτωχότερα τμήματα του πληθυσμού, με τους άμεσους πλήττεις περισσότερο τους πλέον εύπορους. Βλέπετε λοιπόν πως η πολιτική επεμβαίνει στην οικονομία και δημιουργεί κοινωνικές αδικίες στον πλυθυσμό.Η αντιπολίτευση σήμερα φωνάζει να μειωθεί ο ΦΠΑ στα τρόφιμα και να αυξηθεί η φορολογία στις μεγάλες επιχειρήσεις.

Η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι εάν μειώσει τον ΦΠΑ θα χάσει 2 δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ δεν είναι σίγουρη ότι θα μειωθούν οι τιμές στα ράφια. Αντίθετα ο κος. Ιωάννης Μασούτης πρόεδρος της ΚΕΕΕ( Κεντρική Ένωση Επιμελητηρίων Ελλάδας) & Αντιπρόεδρος της Ένωσης Σούπερ Μάρκετ Ελλάδας, υποστηρίζει ότι πρέπει να μειωθεί ο ΦΠΑ και υπόσχεται μείωση των τιμών στα βασικά προϊόντα. Ποιος λέει την αλήθεια; εξαρτάται από ποια πλευρά της πολιτικής το αντιμετωπίζουμε. Η οικονομική επιστήμη όμως είναι ξεκάθαρη: μειώνεις τους φόρους στα προϊόντα, μειώνονται οι τιμές. Δεν μειώνονται οι τιμές… επιστρατεύεις τους μηχανισμούς ελέγχου που οφείλεις να διατηρείς και είναι ευθύνη σου, η εντιμότητα, η διαφάνεια, και η αποτελεσματικότητα τους.

Και τέλος, ό,τι θα χάσεις από την μείωση των έμμεσων αυτών φόρων, έχεις τεράστια περιθώρια να το αναπληρώσεις από την αύξηση των άμεσων φόρων και κυρίως από την πάταξη της φοροδιαφυγής που είναι και το μεγάλο οικονομικό και κοινωνικό συνάμα πρόβλημα της χώρας. Και τέλος και αισίως φτάσαμε στην τέταρτη και τελευταία πλευρά της πυραμίδας: τις εκλογές.

Την ώρα που γράφουμε αυτό το άρθρο είναι μόλις 10 ημέρες πριν τις Ευρωεκλογές.

Με τι αλήθεια κριτήρια θα ψηφίσουμε τους εκπροσώπους μας στο Eυρωκοινοβούλιο; Έχουμε κατανοήσει τι σημαίνει Ευρωκοινοβούλιο;

Η βουλή των Ελλήνων επι 27.
Αυτοί για τα επόμενα 5 χρόνια, θα αποφασίζουν για την οικονομική ζωή των Ελλήνων αλλά και άλλων 26 χωρών. Εμείς όμως αυτό το υποτιμάμε και φοβάμαι ότι για μια ακόμα φορά θα ψηφίσουμε τους υποψήφιους, που είναι γνωστοί από τηλεπαιχνίδια, τηλεπαρουσιάσεις, αθλητικά δρώμενα κα.
Μα θα μου πείτε τους άλλους δεν τους γνωρίζουμε.

Σωστό. Να ανοίξουμε το βιογραφικό τους και να τους μάθουμε. Αξίζει να χάσουμε μια ώρα από τον ελεύθερο χρόνο μας, και να διασφαλίσουμε όσο το δυνατόν την αποτελεσματικότερη εκπροσώπηση μας στη βουλή της Ευρώπης. Αφορά την οικονομική, πολιτική και κοινωνική μας επιβίωση για πολλά χρόνια μπροστά μας. Δεν κάνω πολιτική. Κάθε κόμμα έχει και κατάλληλους υποψηφίους και απλά εύχομαι αυτούς να έχουμε επιλέξει.
Το ίδιο και στις εθνικές εκλογές. Πάντα υπάρχουν άξιοι σε όλες τις παρατάξεις που είναι ικανοί να υπηρετήσουν την ρεαλιστική οικονομική επιστήμη και όχι την πολιτική σκοπιμότητα.

Σε διαφορετική περίπτωση μη διερωτόταστε «τι είχαν τα έρημα και ψόφησαν».

Καλό Καλοκαίρι.

Η καθημερινότητα όλων μας είναι αρκετά απαιτητική και οι περισσότεροι νιώθουμε ότι ένα μόνο εικοσιτετράωρο δε μας φτάνει. Πολλές φορές μάλιστα ευχόμαστε η μέρα να αποκτήσει παραπάνω ώρες, στις οποίες θα χωράνε όλες μας οι δραστηριότητες και υποχρεώσεις. Αυτό όμως είναι ανέφικτο και έτσι πρέπει οι ίδιοι να βρίσκουμε συνεχώς νέους τρόπους που θα μας βοηθούν να εξοικονομούμε πολύτιμο χρόνο.

Ποιοι είναι όμως αυτοί και πώς μπορούμε να τους κάνουμε μέρος της ρουτίνας μας; Σου τα περιγράφουμε όλα παρακάτω. Πάμε λοιπόν να ξεκινήσουμε!

1.  Κάνε προετοιμασία

Είναι γεγονός ότι το κλειδί για κάθε επιτυχία είναι η προετοιμασία και αυτό φαίνεται να ισχύει για όλες τις εκφάνσεις της καθημερινότητας. Για αυτόν τον λόγο σε συμβουλεύουμε να οργανώνεις εκ των προτέρων την κάθε σου ημέρα και να δημιουργείς όμορφες ρουτίνες. Ενδεικτικά λοιπόν σου προτείνουμε να προετοιμάζεις από πριν τα γεύματα της εβδομάδας, να χρησιμοποιείς έξυπνους τρόπους μαγειρέματος, όπως είναι η μαγειρική με air fryer και να αφιερώνεις 10 λεπτά καθημερινά για μικροδουλειές στο σπίτι.

Με αυτές τις συνήθειες θα κερδίζεις επιπλέον ώρες για να κάνεις αυτό που επιθυμείς και παράλληλα θα βάλεις τη ζωή σου σε τάξη. Φυσικά, είναι καλό να τονίσουμε ότι πρέπει να διαμορφώνεις την καθημερινότητα με βάση τις δικές σου ανάγκες και να την κάνεις όσο πιο λειτουργική επιθυμείς.

2.  Δημιούργησε λίστες

Οι υποχρεώσεις που συνοδεύουν την κάθε μας ημέρα είναι πραγματικά πολλές και συνήθως δημιουργούν ένα χάος. Αν βλέπεις και εσύ τον εαυτό σου σε αυτήν τη διαπίστωση, τι θα έλεγες να αρχίσεις να οργανώνεις τις δουλειές σου με τη δημιουργία λιστών; Εμείς θα λέγαμε ένα μεγάλο ναι, καθώς η συγκεκριμένη πρακτική μπορεί να αυξήσει την παραγωγικότητα στα ύψη.

Είτε λοιπόν προτιμάς τις ηλεκτρονικές λίστες, είτε σου αρέσει ο παραδοσιακός τρόπος με το χαρτί και το μολύβι, σε συμβουλεύουμε να υιοθετήσεις αυτήν την τεχνική οργάνωσης και σύντομα θα δεις τις ώρες της ημέρας να αυξάνονται.

3.  Επαναπροσδιόρισε τη ρουτίνα σου

Αν έχεις ήδη μία ρουτίνα, αλλά βλέπεις ότι δεν καρποφορεί και νιώθεις ότι και πάλι ο χρόνος σου είναι μειωμένος, ίσως είναι μία πολύ καλή ευκαιρία να την επαναπροσδιορίσεις. Στην περίπτωση λοιπόν που παρατηρείς ότι αυτό που κάνεις μέχρι τώρα δε σε βοηθάει, άλλαξέ το και δοκίμασε διαφορετικές τακτικές.

Αν για παράδειγμα βλέπεις ότι δυσκολεύεσαι ιδιαίτερα να ολοκληρώσεις τις πρωινές σου υποχρεώσεις, μπορεί πολύ απλά να μην είσαι πρωινός τύπος και να σε διευκολύνει αν τις μεταφέρεις κάποια άλλη ώρα μέσα στην ημέρα. Βρες λοιπόν αυτό που σε αποτρέπει από την εφαρμογή της εκάστοτε ρουτίνας και κάνε τις αλλαγές που χρειάζεσαι.

4.  Αξιοποίησε την τεχνολογία

Η τεχνολογία, ειδικά τα τελευταία χρόνια, έχει γίνει ο νούμερο ένα σύμμαχός μας και τα επιτεύγματά της συνοδεύουν κάθε πτυχή της καθημερινότητας. Μπορείς λοιπόν να την εκμεταλλευτείς προς όφελός σου και να εξοικονομήσεις σημαντικό χρόνο. Πιο αναλυτικά, οι “έξυπνες” συσκευές σε βοηθούν στις δουλειές του σπιτιού, με το πάτημα ενός απλού κουμπιού.

Μπορείς λοιπόν να είσαι στον χώρο της εργασίας σου και να ενεργοποιείς, όποτε το θελήσεις, την “έξυπνη” σκούπα ή το πλυντήριο στο σπίτι σου. Με αυτόν τον τρόπο θα γυρνάς καθημερινά σε ένα τακτοποιημένο σπίτι και επιπλέον θα βλέπεις τις ώρες που έχεις να διαθέσεις για πράγματα που σου αρέσουν, να αυξάνονται. Φυσικά, η τεχνολογία δεν περιορίζεται μόνο στις οικιακές εργασίες, αλλά μπορεί να χρησιμοποιηθεί για κάθε λογής υποχρέωση, από online shopping, μέχρι και εφαρμογές που βελτιώνουν την καθημερινότητα.

Φτάνοντας στο τέλος, μόλις είδες κάποιους από τους τρόπους που σε βοηθούν να εξοικονομείς επιπλέον χρόνο στην καθημερινή σου ζωή. Διάλεξε λοιπόν αυτόν που σου ταιριάζει και φτιάξε μία πιο ευέλικτη καθημερινότητα, η οποία θα σε γεμίζει με χαρά και ευεξία. Να θυμάσαι! Ποτέ δεν είναι αργά για να ξεκινήσεις την αλλαγή!

Στη μνήμη της Λαβίνιας Σταθάκη 

Για τη δημιουργία ενός Εγχειριδίου Αντιμετώπισης και Διαχείρισης της καθημερινότητας των ογκολογικών ασθενών

Η Λαβίνια Σταθάκη ήθελε πολύ να ενημερώσει τις γυναίκες που θα έρθουν αντιμέτωπες με τον καρκίνο για τα διαθέσιμα εργαλεία βελτίωσης της ποιότητας ζωής τους. Ήθελε ακόμη να σημειώσει τα θετικά αλλά και τα αρνητικά που συνάντησε στη δική της πορεία.

Ας τη διαβάσουμε:

«Ονομάζομαι Λαβίνια Σταθάκη, είμαι 38 ετών και μητέρα 3 παιδιών. Έχω σπουδάσει Διοίκηση Επιχειρήσεων, εργάστηκα επί 15 συναπτά έτη στον ιδιωτικό τομέα μέχρι και την περιπέτεια μου με τον καρκίνο του μαστού. Συγκεκριμένα το 2021 σε ηλικία 36 ετών διαγνώστηκα, ούσα έγκυος στο τρίτο μου παιδί, με τριπλά αρνητικό καρκίνο του μαστού. Μια νόσος που χτυπά κυρίως νεαρότερες γυναίκες. Σημειωτέον, τα τελευταία χρόνια ο καρκίνος παγκοσμίως δείχνει ανοδική τάση σε νεαρότερα κυρίως άτομα. 

Μέσα από την περιπέτειά μου αυτή ήρθα σε στενή επαφή με το Εθνικό Σύστημα Υγείας αλλά και με ογκολογικούς ασθενείς. Η ζωή μου άλλαξε και πλέον είμαι ένα άτομο ΑΜΕΑ με 80% αναπηρία. 

Επιθυμία μου είναι να μοιραστώ από την εμπειρία μου αυτή τα θετικά αλλά και τα αρνητικά που συνάντησα. Με σκοπό να μπορέσω μέσα από την ιστορία μου να βοηθήσω ανθρώπους με ειδικές ανάγκες να έχουν ένα καλύτερο μέλλον αλλά και να ενημερωθούν για τις παροχές που ήδη υπάρχουν και δυστυχώς δεν γνωρίζουν».

Η Λαβίνια Σταθάκη δεν πρόλαβε να γνωρίσει ανταπόκριση στην προσπάθειά της να αναδείξει την αναγκαιότητα λήψης των ανωτέρω μέτρων για τη διευκόλυνση της καθημερινότητας χιλιάδων ασθενών.

Κατάφερε όμως να «μιλήσει» στην καρδιά όλων μας και αυτό θα τη συντροφεύει στο ταξίδι της στο φως.

Πηγή: http://www.conceptcom.gr/

Ζαχαρίας Καπλανίδης
Οικονοµολόγος

Οικονομολόγοι και γενικά η επιστημονική κοινότητα θεωρούν, ότι διατρέχουμε ήδη την τέταρτη βιομηχανική επανάσταση, που χαρακτηρίζεται από την ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας και μάλιστα της πρόσφατης αλλά ιδιαίτερα  επιθετικής τεχνητής νοημοσύνης.

Αναπόφευκτα, όπως οτιδήποτε καινούργιο στην ζωή του ανθρώπου, συνοδεύεται με αντικρουόμενα συναισθήματα όπως ελπίδα, ενθουσιασμό αλλά και φόβο, προβληματισμό και σίγουρα επιφυλάξεις μέχρι να σταθεροποιηθούν τα όποια αποτελέσματα.

Η πρώτη λοιπόν επιφύλαξη που αναδύεται, όπως και στις προηγούμενες βιομηχανικές και οικονομικές εξελίξεις, είναι κατά πόσον θα διαφυλαχθούν οι θέσεις εργασίας και τα επίπεδα απασχόλησης σε παγκόσμιο μάλιστα περιβάλλον. Πολλά επαγγέλματα, και όχι άδικα, ανησυχούν ότι θα αντικατασταθούν από έξυπνες μηχανές ή αν θέλετε ρομπότς, που θα εκτελούν συγκεκριμένες εργασίες και δεξιότητες πολύ πιο γρήγορα, αποτελεσματικά και οικονομικότερα.

Χωρίς αμφιβολία τους απαντούμε ότι αυτό θα συμβεί, όπως ήδη συμβαίνει, καθ΄ όλη την διάρκεια της 4ης βιομηχανικής επανάστασης, όπου ο αυτοματισμός, ιδιαίτερα στην μεταποίηση, έχει αντικαταστήσει εργατικά ακόμα και υψηλής εξειδίκευσης ανθρώπινα χέρια και μυαλά. Ωστόσο, στο ερώτημα αν αυτό το φαινόμενο θα οδηγήσει σε μαζική ανεργία ,η απάντηση είναι κατηγορηματικά όχι. Όπως σε κάθε βιομηχανική και τεχνολογική εξέλιξη, από την πρώτη μέχρι την τέταρτη σήμερα, ο βαθμός απασχόλησης και συνολικά η οικονομία και το παγκόσμιο ΑΕΠ αυξάνεται, έτσι και στην επερχόμενη επανάσταση της τεχνητής νοημοσύνης η απασχόληση θα παραμείνει σε υψηλά επίπεδα βιωσιμότητας. Απλά, και αυτό έχει γίνει ήδη συνείδηση σε επιστημονικό, οικονομικό αλλά και πολιτικό περιβάλλον, θα πρέπει να προσαρμοστεί, στα νέα δεδομένα, το εκπαιδευτικό σύστημα,  σ ’όλα τα επίπεδα, ώστε να αναδειχθούν δεξιότητες συμβατές με τις επερχόμενες αλλαγές στο παραγωγικό και οικονομικό μοντέλο του 21ου αιώνα, αν μη τι άλλο. Αυτό ήδη αποδεικνύεται και σήμερα με το παγκόσμιο φαινόμενο έλλειψης εξειδικευμένων στελεχών και τον προβληματισμό χιλιάδων επιχειρήσεων στο πως θα καλύψουν τις κενές ανάλογες θέσεις. Η Ελλάδα, για παράδειγμα, πρόσφατα, βαθμολογήθηκε σαν 7η παγκοσμίως στην έλλειψη εξειδικευμένων στελεχών και δεξιοτήτων.

Το πρόβλημα λοιπόν δεν είναι αν τα ρομπότς και η τεχνητή νοημοσύνη θα οδηγήσει τον άνθρωπο εκτός εργασίας και άρα χωρίς εισόδημα. Όπως τονίσαμε θα χρειαστεί αλλαγή στο εκπαιδευτικό σύστημα και μάλιστα με γρήγορους ρυθμούς. Οικονομίες και άνθρωποι που θα αποδειχθούν ιδιαίτερα προσαρμοστικοί σ ’αυτές τις νέες παραγωγικές συνθήκες, θα έχουν και το προβάδισμα στην κούρσα της εξέλιξης και του διεθνούς ανταγωνισμού.

Αλλού είναι το πρόβλημα κατά την ταπεινή άποψη μας.

Η τεχνητή νοημοσύνη στηρίζεται, όπως όλοι γνωρίζουμε, σε αλγόριθμους και σε μαθηματικά μοντέλα. Είναι η επιστήμη ή αν θέλετε η τεχνολογία που αναγνωρίζει την μαθηματική αλήθεια σαν απόλυτη δύναμη και μάλιστα σ ’όλες τις ανθρώπινες εκφάνσεις. Δεν αποδέχονται διαφορετικότητες, επιβάλει την ορθολογική και μαθηματική εκδοχή όχι μόνο στο παραγωγικό μοντέλο αλλά και στην καθημερινότητα του  κάθε ανθρώπου σαρώνοντας κάθε μορφή διαφορετικότητας και συναισθηματικής νοημοσύνης.

Μέχρι σήμερα γνωρίζουμε, ότι ή ίδια η φύση αλλά και ο πλανήτης μας, συντελούν στην δημιουργία και αναπαραγωγή διαφοροποιήσεων τόσο στο ανθρώπινο DNA όσο και στις κλιματολογικές και φυσικές συνθήκες. Γιατί μιλάμε για παράδειγμα σήμερα, για την ανάγκη εξατομικευμένης ιατρικής εάν δεν αναγνωρίζουμε την διαφορετικότητα του κάθε ανθρώπου σε μια γενικευμένη θεραπευτική αντιμετώπιση και γιατί μιλάμε για την διαφύλαξη των κλιματικών διαφοροποιήσεων, στα άκρα για παράδειγμα του πλανήτη, όπου η υπερθέρμανση και ή τήξη των πάγων θεωρείται, και καλώς, καταστροφική;

Εάν η Αλάσκα και η Ανταρκτική αποκτήσουν θερμοκρασίες Κεντρικής Αφρικής τότε οι συνέπειες θα είναι το λιγότερο απρόβλεπτες και καταστροφικές. Το ίδιο και με το ανθρώπινο DNA και την διαφορετικότητα. Κανένας δεν θα ήθελε να  είναι  το  απόλυτο  αντίγραφο  δισεκατομμυρίων  άλλων ανθρώπων και η φύση δόξα τω θεό, φροντίζει γι’ αυτό. Αυτή όμως η φυσική και κοσμική αρχή της διαφορετικότητας είναι ο μεγάλος εχθρός της τεχνητής νοημοσύνης. Κανένας αλγόριθμος και μαθηματικό μοντέλο δεν μπορεί να εισάγει συναισθήματα όπως συμπάθεια, αγάπη, έρωτα αλλά και μίσος, διαίσθηση, διορατικότητα και συντροφικότητα. Όλα αυτά ανάγονται στην σφαίρα της συναισθηματικής νοημοσύνης. Και όλα αυτά είναι κατά συνέπεια αντίρροπα και μη συμβατά της ορθολογικής και απόλυτης τεχνητής νοημοσύνης. Έτσι, το πρόβλημα της αντιπαλότητας των δυο αυτών βασικών φυσικών αρχών δεν είναι εάν τα ρομπότς αντικαταστήσουν τον άνθρωπο αλλά εάν ο άνθρωπος υποβαθμιστεί σε ρομπότ. Μέχρι σήμερα αυτό που κάνει τον άνθρωπο να ξεχωρίζει, από όλα τα άλλα ζώντα είδη αλλά και να διατηρεί, στο βαθμό που διατηρεί, την ισορροπία του πλανήτη, δεν είναι τόσο η μαθηματική του και η εξορθολογιστική του υπόσταση όσο η συναισθηματική του.

Αισθήματα όπως η αγάπη, πάθος, φιλία, εχθρότητα, ανταγωνιστικότητα, σε όλες τις μορφές της, ήταν και είναι, μέχρι σήμερα τουλάχιστον, οι βασικοί συντελεστές των μεγάλων εξελίξεων στην ιστορία του ανθρώπινου γένους. Αυτή η μεγάλη ανθρώπινη υφή και διαφορετικότητα είναι ο μεγάλος εχθρός της επερχόμενης και μάλιστα ακάθεκτα, τεχνητής νοημοσύνης. Αφού δεν μπορεί να αποκτήσει συναισθηματική θα παλέψει τον άνθρωπο να την απωλέσει και αυτός. Και τότε θα είναι η κυρίαρχος.

Κανένας ανθρώπινος νους δεν μπορεί να συναγωνιστεί τα δισεκατομμύρια  δεδομένα που επεξεργάζεται σε μόλις λίγα λεπτά μια εφαρμογή τεχνητής νοημοσύνης. Εδώ υπάρχει το απόλυτο πλεονέκτημα και η επικράτηση αδιαμφισβήτητη. Θα με ρωτήσετε βέβαια, και εύλογα, πως θα αντιπαλέψει και τελικά θα καταφέρει η τεχνητή νοημοσύνη να καταστρέψει την συναισθηματική αφού η δεύτερη είναι βαθιά ριζωμένη στο ανθρώπινο DNA και στις πλέον ανθρώπινες αρχέγονες εκφάνσεις. Η απάντηση είναι  δυστυχώς πιο εύκολη και απλή απ’ όσο θα θέλαμε σαν ανθρώπινο γένος. Η συναισθηματική ανωτερότητα και η εξ’ αυτής διαφορετικότητα μεταξύ των ανθρώπων αλλά και μεταξύ ανθρώπων και άλλων ζώντων και φυσικών στοιχείων οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στις προσλαμβάνουσες που δέχεται ο άνθρωπος από την στιγμή που γεννιέται μέχρι που πεθαίνει. Η οικογένεια, το εκπαιδευτικό σύστημα, το κοινωνικό και οικονομικό περιβάλλον, ακόμα και οι καιρικές συνθήκες, επηρεάζουν άμεσα συναισθήματα και καθημερινές συμπεριφορές και αργά  αλλά  σταθερά ξαναγράφουν DNA  και συναισθηματική διαφορετικότητα. Για παράδειγμα αναλογιστείτε πως διασκέδαζε και ποιες ήτανε οι φιλικές και ερωτικές σχέσεις των νέων της δεκαετίας του ’60 και ποιες είναι οι αντίστοιχες των γενεών Ζ και Α σήμερα. Το παραδέχονται και οι ίδιοι οι νέοι. Είναι έξω για καφέ με άλλους φίλους και επικοινωνούν τελικά μόνο με το smart κινητό τους: Δεν διαβάζουν βιβλία αλλά παίρνουν γρήγορη και επιφανειακή πληροφόρηση από τα social media, την ίδια στιγμή δεν γνωρίζουν ιστορία δεν εξασκούν κριτική ανάλυση γεγονότων, δεν εμβαθύνουν συναισθηματικά σε ανθρώπινες και πανανθρώπινες σχέσεις. Εγκαταλείπουν, και λόγω οικογένειας αλλά και πολιτείας, ήθη και έθιμα χιλιάδων χρόνων, στοιχεία που συντηρούν και προάγουν το συναίσθημα και τις συμπεριφορές. Όλα αυτά καταγράφονται στην συνείδηση και σιγά αλλά σταθερά  περνούν στο DNA και στην συναισθηματική νοημοσύνη του ανθρώπου. Φαινόμενα όπως η έκφυλη βία, η παιδική ή η αθλητική βία και η πορνογραφία δεν είναι τίποτα άλλο παρά το αποτέλεσμα του ίδιου φαινομένου: Της υποβάθμισης της συναισθηματικής νοημοσύνης εξ’ αιτίας της επίθεσης της τεχνολογικής και τώρα της τεχνητής.

Ο μέγας και επερχόμενος κίνδυνος, δεν είναι, η αναβάθμιση και η υπεροχή των ρομπότς έναντι των ανθρώπων. Είναι  αντίθετα η υποβάθμιση των ανθρώπων σε ρομπότ λόγω της απώλειας του μεγάλου συγκριτικού μας πλεονεκτήματος που λέγεται Συναισθηματική Νοημοσύνη.

Μπορεί θα με ρωτούσατε ο άνθρωπος να αντιδράσει σ ’αυτήν την εξέλιξη;

Θεωρητικά ναι, θα σας απαντούσα. Αλλά θα συνέχιζα με αντερώτηση προς εσάς. Μπορεί η οικογένεια να σκύψει περισσότερο από σήμερα στην διαπαιδαγώγηση του παιδιού της; μπορεί να αντισταθεί στην επιμονή του δεκάχρονου να αποκτήσει κινητό; μπορεί να διδάξει τις αξίες των διαχρονικών εθίμων και ηθών; μπορεί το εκπαιδευτικό σύστημα εκτός από τις νέες δεξιότητες να επιμείνει και στην διδαχή κλασικών αξιών όπως η αγάπη στο περιβάλλον, ο σεβασμός στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια, στην αλήθεια και την διαφάνεια; μπορεί ο πολιτικός κόσμος να αντιληφθεί πόσο σημαντική είναι η διάχυση του πλούτου σε όλα τα μήκη και πλάτη του πλανήτη; Μπορεί επιτέλους να κατανοήσει ότι όλα τα δεινά και στις ανεπτυγμένες οικονομίες όπως μετανάστευση, πανδημίες, τοπικοί πόλεμοι, με ότι αυτό συνεπάγεται στις πληθωριστικές πιέσεις, οφείλονται στην υπανάπτυξη και οικονομική ανέχεια αυτών των λαών; Πόσο τα οποιαδήποτε οφέλη, γιατί θα υπάρξουν και τέτοια, της τεχνητής νοημοσύνης θα φθάσουν και στα υπανάπτυκτα κράτη, και μιλάμε για το 60% του παγκόσμιου πληθυσμού, και δεν θα αυξήσουν απλά την μεταξύ τους ψαλίδα;

Απαντήστε με ειλικρίνεια αυτές τις ερωτήσεις και θα έχετε μια στιβαρή απάντηση στο εάν η κατάσταση είναι αναστρέψιμη ή στο εγγύς μέλλον θα έχουμε την πλήρη υποταγή του ανθρώπου στην λογική των μηχανών.

Εγώ για ένα πράγμα είμαι σίγουρος, η γενιά μου τον baby boomers και ενδεχομένως και η επόμενη γενιά των Χ σε καμία περίπτωση δεν θα θέλαμε να ζήσουμε την υποβάθμιση του ανθρώπου σε ρομπότ.

Η γενιά των Ζ,Α, και η οποιαδήποτε νέα γενιά στο μέλλον, αναπόφευκτα θα προσαρμοστεί με τροποποιημένο DNA και Συναισθηματική Νοημοσύνη. Και με αυτή την προοπτική χαμογελώ στην ενθύμηση των λόγων του μεγάλου οικονομολόγου John Keynes ο οποίος είπε ότι «άλλωστε μακροπρόθεσμα είμαστε όλοι νεκροί». Απαισιόδοξα λόγια για να κλείσω το άρθρο.

Αναθεωρώ λοιπόν τον Keynes, λέγοντας ότι στο διάστημα μιας κανονικής ζωής, από σήμερα, μπορούμε να αλλάξουμε ότι δεν μας αρέσει, και να συνεχίσουμε να πιστεύουμε στην μοναδικότητα και την κυριαρχία του ανθρώπου και στο ζωικό και στο φυσικό αλλά και στο τεχνολογικό βασίλειο.

 

Ζαχαρίας Καπλανίδης, Οικονοµολόγος

Το 2023 φτάνει στο τέλος του και εμείς όλοι θα το θυμόμαστε για δύο κυρίως λόγους. Τις επανειλημμένες εκλογές και τις επανειλημμένες φυσικές καταστροφές!! Τυχαίο; μπορεί ναι μπορεί όχι. Σίγουρα όμως σημαδιακό.

Ας ξεκινήσουμε λοιπόν με τις φυσικές καταστροφές για να δούμε στην πορεία αν και πως συνδέονται με τις εκλογές, και ποιες είναι οι ευθύνες, κατά πάσα πιθανότητα όλων μας.
Ως γνωστόν, όλοι γίναμε μάρτυρες αλλά και θύματα, και αναφέρομαι βεβαίως στους χιλιάδες κατοίκους της Θεσσαλίας, του Έβρου αλλά και της Ρόδου, των χειρότερων φυσικών καταστροφών από πυρκαγιές και πλημμύρες, των τελευταίων τουλάχιστον 30 χρόνων.
Οι συνέπειες είναι τεράστιες, αν κανείς υπολογίσει τις απώλειες ανθρώπινων ζωών, το τεράστιο πλήγμα σε ζωϊκό και φυτικό κεφάλαιο, στην επιβάρυνση του κλίματος, στις περαιτέρω αυξήσεις, ειδικότερα στα είδη διατροφής, που θα συνεχίζουν να πιέζονται προς τα επάνω για τουλάχιστον 1 ακόμα χρόνο.
Την ίδια στιγμή, μια από τις πιο σημαντικές επιπτώσεις, στη Θεσσαλία ειδικότερα, θα είναι η ερημοποίηση ολόκληρων χωριών, αφού οι ελάχιστοι ούτως η άλλως κάτοικοι, τώρα που έχασαν σχεδόν τα πάντα, θα σκεφθούν σοβαρά την μετοίκηση τους σε άλλες περιοχές.
Το Ακαθάριστο Εθνικό προϊόν (ΑΕΠ) της χώρας, θα επιβραδυνθεί για αρκετούς μήνες, αν όχι χρόνο, για τουλάχιστον 0,8-1%, που σημαίνει σχεδόν 2 δισεκατομμύρια ευρώ.
Και τέλος, θα πρέπει να προσθέσουμε και την εικόνα του κράτους μας, στο διεθνές στερέωμα, αφού επισήμως είχαμε αυτό το καλοκαίρι, τις μεγαλύτερες σε έκταση πυρκαγιές και τις πλέον καταστροφικές πλημμύρες σε όλη την Ευρώπη και από τις χειρότερες σε παγκόσμιο επίπεδο.
Η Κυβέρνηση αποδίδει όλα αυτά τα φαινόμενα στις περιβαλλοντικές εξελίξεις, και προετοιμάζει τους Έλληνες για ανάλογες αν όχι χειρότερες καταστροφές στο εγγύς ή απώτερο
μέλλον.
Δεν υπάρχει αμφιβολία, ότι η επιβάρυνση και η οικολογική ζημιά που έχει προκληθεί, ειδικά μετά τον Β΄ παγκόσμιο πόλεμο, με την ασύδοτη και άπληστη ανάπτυξη και κυρίως εκτός συνόρων της χώρας, εξαγρίωσε τους νόμους της φύσης, που με την σειρά τους εκδικούνται με ασύμμετρες καταστροφές ολόκληρη την ανθρωπότητα.
Είναι όμως μόνο οι νόμοι της φύσης που ευθύνονται για όσα βιώσαμε μέσα στο 2023; Κατά την άποψίν μου όχι.
Η ευθύνη είναι όλων μας και αν δεν το συνειδητοποιήσουμε και δεν αλλάξουμε νοοτροπίες, σχεδόν κάθε χρόνο, θα βιώνουμε ανάλογες ή και χειρότερες καταστροφές και θα ρίχνουμε τις ευθύνες ο ένας στον άλλο ακόμα και στο θεό και στην μοίρα μας.
Ας δούμε λοιπόν, έστω και περιληπτικά, τις ευθύνες που μας αναλογούν και πως μοιράζονται.
Κατ’ αρχήν της εκάστοτε Κυβέρνησης. Έτσι για να μην μας θεωρήσουν κάποιοι ότι γράφουμε αντιπολιτευτικό άρθρο.
Πυρκαγιές και επακόλουθα πλημμύρες συμβαίνουν στην χώρα μας εδώ και πολλές δεκαετίες. ‘Ηταν και είναι μέλημα κατά βάσιν του κράτους να θωρακίσει τις υποδομές και τους μηχανισμούς προκειμένου να ελαχιστοποιήσει τις συνέπειες.
Η επιβάρυνση του περιβάλλοντος δεν μπορεί να είναι η δικαιολογία που ξεπλένει τα εν λόγω φαινόμενα.
Οικολογική επιβάρυνση υφίσταται και η καταπράσινη Ελβετία. Πόσες πυρκαγιές ή πλημμύρες ακούσατε γι’ αυτήν την χώρα τα τελευταία χρόνια;
Το ίδιο παράδειγμα για την Σουηδία, Φιλανδία, Νορβηγία χώρες καταπράσινες και συγχρόνως όχι με τόσο ήπιο κλίμα όπως το Μεσογειακό. Άρα κάτι δεν γίνεται καλά με τους κυβερνώντες της χώρας μας.
Δεν είναι άλλωστε τυχαίο, ότι τα παραπάνω κράτη που ανέφερα, έχουν και την καλύτερη βαθμολογία σε πρακτικές διοίκησης, διαφάνειας, και οικονομικής διαχείρισης.
Εμείς φημιζόμαστε για την αρνητική βαθμολογία μας σε όλους αυτούς τους τομείς. Ρουσφετολογία, ανοχή στην παρατυπία, αναποτελεσματική διοίκηση και όλα αυτά προς χάριν του πολιτικού οφέλους. Και βεβαίως και εδώ «κολλάει» η ευθύνη όλων μας. Οι πολιτικοί μας, οι περισσότεροι επαγγελματίες με αρκετές δεκαετίες στα βουλευτικά έδρανα ή στην αυτοδιοίκηση. Αυτοί «καλά κάνουνε». Επαγγελματίες πολιτικοί…στόχος η μακροημέρευση στις θέσεις τους πάση θυσία. Εμείς όμως οι απλοί πολίτες ή αν θέλετε ψηφοφόροι, πως τους επιλέγουμε σ ’αυτές τις κρίσιμες για την ποιότητα της ζωής μας θέσεις; ποια είναι τα κριτήρια;
Θα απαντήσω εγώ για λογαριασμό σας και ας ακούγεται εγωϊστικό. Ή ανήκουμε κατά παράδοση σε κάποιο κόμμα, όπως ανήκουμε σε κάποια ποδοσφαιρική ομάδα και δεν αλλάζουμε έστω και αν αυτή πέσει στα τάρταρα, ή πιστεύουμε και κυρίως ελπίζουμε στις υποσχέσεις αυτών που προσπαθούν να υφαρπάξουν την ψήφο μας και να ξανακαθίσουν στην καλοθρεμμένη πολυθρόνα τους. Άνθρωποι νέοι με οράματα για μια συνετή και ανθρωποκεντρική διοίκηση, που όμως δεν μας υπόσχονται άμεσα και σημαντικά ατομικά οφέλη δεν έχουν σχεδόν καμία ελπίδα.
Ελπίδα… το κομβικό στοιχείο στις επιλογές μας για τους ανθρώπους που αποφασίζουν πριν απ’ εμάς για εμάς!!
Και ασφαλώς δεν έχω ένσταση στο δικαίωμα για ελπίδα. Αυτή είναι η καύσιμη ύλη για την ψυχική ισορροπία και την αντιμετώπιση όλων σχεδόν των δεινών, που αντιμετωπίζει ο άνθρωπος, στη διάρκεια της ζωής του. Ωστόσο η ένσταση μου είναι στις «φρούδες ελπίδες», που μοιράζουν χωρίς κανένα φραγμό, οι υποψήφιοι είτε της κεντρικής εξουσίας είτε της αυτοδιοίκησης, λίγες μόνο ημέρες πριν από τις εκλογικές διαδικασίες.
Το έργο αυτό, το έχουμε δει πολλές φορές, και όμως μυαλό δεν θέλουμε να βάλουμε. Η ατομική ελπίδα έστω και με μηδαμινή πιθανότητα, φαίνεται να είναι πιο ελκυστική από την πραγματική, που απορρέει από σοβαρούς υποψήφιους, που το μοναδικό πράγμα που μας υπόσχονται, είναι η αφοσίωση στην εξυπηρέτηση του γενικού συμφέροντος. Το γενικό συμφέρον μας ακούγεται μακρινό και αόριστο.
Ένα ατομικό όμως ρουσφέτι είναι πιο χειροπιαστό και δελεαστικό.
Αγνοούμε όμως, ότι στις περισσότερες περιπτώσεις, αυτές οι ελπίδες για το ατομικό μας συμφέρον, θα αποδειχθούν «όνειρο θερινής νυχτός», ενώ και το γενικό συμφέρον έχει πάει περίπατο. Παρ’όλα αυτά, σε τέσσερα πέντε χρόνια, η απογοήτευση μας θα έχει ξεχαστεί και πάλι πέφτουμε στην ίδια παγίδα της πολλά υποσχόμενης ψηφοθηρικής στρατηγικής των πολιτικών μας.
Με δύο λόγια, όσο εμείς οι ψηφοφόροι δεν αλλάζουμε νοοτροπία και αν θέλετε στρατηγική, τόσο θα στηρίζουμε το ίδιο αντιπαραγωγικό μοντέλο πολιτικών, με τα ίδια αποτελέσματα στην διακυβέρνηση και στις καταστροφικές συνέπειες στο περιβάλλον και την καθημερινότητα μας. Μην μου πείτε ότι οι Δήμαρχοι των πόλεων μας δεν γνωρίζουν για τα ρέματα, τα γεφύρια, τις αντιπυρικές ζώνες και γενικά, τους κινδύνους στις υποδομές της πόλης τους.!! Τι κάνουν γι’ αυτά πριν έλθει η μητέρα φύση με άγριες διαθέσεις; Απλά πετάνε το μπαλάκι στην Περιφέρεια και η Περιφέρεια στα Υπουργεία και τα Υπουργεία στα άλλα Υπουργεία! Αλήθεια πόσες φορές εμείς οι πολίτες θα πρέπει να το δούμε αυτό το έργο για να καταλάβουμε τις δικές μας ευθύνες στην ώρα της κάλπης;

Γράφω αυτό το άρθρο την ημέρα της πρώτης εκλογικής αναμέτρησης των αυτοδιοικητικών, και σκέφτομαι με δέος τις επιλογές όλων μας και τις ευθύνες μας για το τι θα μας συμβεί αυτή την πενταετία. Ο θεός να βάλει το χέρι του. Εκεί έξω την ίδια ώρα σκοτώνονται άνθρωποι(Ουκρανία-Ισραήλ-Παλαιστίνη και όχι μόνο) εκατομμύρια άνθρωποι λιμοκτονούν, οι «άρχοντες» όμως παραμένουν ανίκανοι να αντιμετωπίσουν τις καταστροφικές συνέπειες που επιτελούνται με την υπογραφή των δικών μας επιλογών σε εθνικό αλλά και διεθνές επίπεδο.
Ναι, γιατί είτε μας αρέσει είτε όχι, στην τελική εμείς ευθυνόμεθα. Ένα δημοκρατικό πολίτευμα στηρίζεται στην ψήφο και τις επιλογές των πολλών. Εμείς είμαστε κατά συνέπεια οι «ηθικοί αυτουργοί» και οι κυβερνώντες οι ψυχροί εκτελεστές. Απλά και ξεκάθαρα.
Και πάμε να δούμε και στον επίλογο, ποιοι είναι αυτοί που εισπράττουν, κατά κύριο λόγο, τα αποτελέσματα της ανικανότητας, της αδιαφορίας ή της αδιαφάνειας των διοικητών που εμείς επιλέγουμε. Δείτε για παράδειγμα ποιες περιοχές επλήγησαν από θεομηνία όπως πυρκαγιές, και πλημμύρες, εφέτος, αλλά και τα τελευταία τουλάχιστον 20 χρόνια. Θα διαπιστώσετε ότι είναι κατά βάση χωριά και φτωχές επαρχίες στην χώρα, και όχι πλούσια διαμερίσματα στο κέντρο ή στα ακριβά προάστια των μεγάλων πόλεων. Όπου φτωχός και η μοίρα του. Τυχαίο; δε νομίζω.
Οι πολιτικοί μας πάντα έχουν ιδιαίτερη συμπάθεια στο κεφάλαιο και το υποστηρίζουν με το «αζημίωτο» βέβαια. Άρα και οι υποδομές και η φροντίδα του τόπου διαμονής των οικονομικά δυνατών είναι βασική προτεραιότητα. Για τους υπόλοιπους… έχει ο θεός.
Δεν φταίνε όμως αυτοί και το εννοώ. Για όλα αυτά εμείς φταίμε με τις Τουρκοκρατικές νοοτροπίες μας και την εμμονή στο κομματικό φανατισμό και στις ελπίδες χωρίς αντίκρισμα που μοιράζουν οι επαγγελματίες της Κεντρικής Πολιτικής και της Αυτοδιοίκησης.
Όσο εμείς δεν είμαστε ικανοί να διακρίνουμε το καλό από το κακό, όσο δεν αντιλαμβανόμαστε ότι το προσωπικό μας συμφέρον απορρέει κατά βάσιν από το γενικό, όσο το εγώ καταβροχθίζει το εμείς, όσο η αδιαφορία κυριαρχεί της ενεργούς συμμετοχής σε όλα τα επίπεδα, τόσο «θα χορεύουμε με τον διάβολο» που μάλιστα θα φοράει και prada στην κυριολεξία και μεταφορικά.

Τελειώνοντας το άρθρο ακούω και τις πρώτες εκτιμήσεις για τις αυτοδιοικητικές.

Να τους χαιρόμαστε και ο θεός βοηθός εν τω βίω.

Τον αποκαλούμε “βαριά βιομηχανία”, και όχι ίσως αδικαιολόγητα, αφού από το 1950, και κυρίως από την δεκαετία του ΄70, συμβάλλει ουσιαστικά στους σημαντικούς δείκτες της Ελληνικής Οικονομίας, όπως είναι το Ακαθάριστο Εθνικό προϊόν (ΑΕΠ) η απασχόληση, οι επενδύσεις σε υποδομές, η ανάπτυξη συμπληρωματικών και συναφών κλάδων (Πρωτογενής τομέας, μεταποίηση, υπηρεσίες ) η βελτίωση τού ισοζυγίου εμπορικών συναλλαγών.

Μιλάμε, όπως καταλάβατε, για τον Ελληνικό Τουρισμό. Τα βασικά αρχικά πλεονεκτήματα, πάνω στα οποία στηρίξαμε τα πρώτα βήματα ανάπτυξης, μετά το 1950, ήταν αναμφισβήτητα το φυσικό κάλλος, τα πλούσια ιστορικά και πολιτιστικά μας στοιχεία, η φιλοξενία των Ελλήνων και βέβαια και οι ανταγωνιστικές μας τιμές έναντι της Ιταλίας, Ισπανίας και άλλων χωρών, που είχαν ήδη προηγηθεί σημαντικά, στην ανάπτυξη της δικής τους Τουριστικής Βιομηχανίας.

Από τότε, έχει πέσει πολύ νερό στον μύλο, και μέσα από περιόδους ισχνών αλλά και παχιών αγελάδων, φθάσαμε στο σήμερα, δηλαδή στην εποχή των 30-33 εκατομμυρίων επισκεπτών και των 19 περίπου δισεκατομμυρίων εσόδων το χρόνο.
Πριν όμως αναλύσουμε περαιτέρω τα οικονομικά μεγέθη του Τουρισμού, στην χώρα μας, και φθάσουμε στην δικαιολόγηση του τίτλου αυτού του άρθρου, ας δούμε, μαζί, τι σημαίνει Τουρισμός για τον άνθρωπο, και ποια είναι τα κοινωνικοοικονομικά οφέλη, για μια χώρα υποδοχής, όπως η Ελλάδα.
Τουρισμός λοιπόν, με απλά λόγια, είναι η αναγκαιότητα του ανθρώπου και μάλιστα από τα πρώτα χρόνια ύπαρξης του, για μετακίνηση από ένα σημείο Α σε ένα σημείο Β. Οι λόγοι αυτής της αναγκαιότητας ήταν πολλοί και διέφεραν ανάλογα με την εποχή εξέλιξης του ανθρώπου.
Έτσι, αρχικά, οι άνθρωποι έπρεπε να μετακινούνται στην προσπάθεια να εξασφαλίσουν τροφή ή να προφυλαχτούν από διάφορους κινδύνους ή ακόμα από περιέργεια ή διάθεση περιπέτειας. Αργότερα, στην εποχή της οργάνωσης αποικιών και πόλεων, προστέθηκε και η ανάγκη ανταλλαγής προϊόντων αλλά και ιδεών και τεχνολογίας.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα οι Αρχαίοι Έλληνες, που όργωναν την Μεσόγειο μεταφέροντας αλλά και αποκομίζοντας υλικά, αλλά και άυλα προϊόντα, σ’ όλον τον τότε γνωστό κόσμο. Είναι κατά συνέπεια και αυτοί Τουρίστες, αφού μετακινούνται, προσωρινά, από τον χώρο της μόνιμης διαμονής τους, σε μια άλλη περιοχή, ανεξάρτητα του κινήτρου π.χ οικονομικού, επιστημονικού, περιπέτειας ή ανάγκης βίωσης μιας άλλης πραγματικότητας.

Με την εκβιομηχάνιση της παγκόσμιας οικονομίας και την εντατικοποίηση της εργασίας και του παραγωγικού μοντέλου, δημιουργήθηκε και μια επιπρόσθετη ανάγκη, για κατανάλωση τουριστικών υπηρεσιών. Είναι η επιτακτική ανάγκη των διακοπών, από την έντονη εργασιακή δραστηριότητα, και την αλλαγή παραστάσεων, που διευκολύνει την σωματική και ψυχική αποσυμπίεση.

 

Οι τελευταίοι αυτοί λόγοι, είναι και οι κύριοι παράγοντες, σήμερα, προσωρινής διακίνησης δισεκατομμυρίων ανθρώπων, είτε στο εσωτερικό της χώρας διαμονής τους, είτε στο εξωτερικό. Βασικό λοιπόν συμπέρασμα, χωρίς να υποτιμάμε τον βιωματικό Τουρισμό, τον εμπορικό ή ορθότερα τον επιχειρηματικό (corporate) ή τον επιστημονικό (Συνεδριακό) η ανάγκη των διακοπών, στον σύγχρονο άνθρωπο, είναι θέμα ζωτικής σημασίας για την ψυχική και σωματική του υγεία, και όλοι θα πρέπει να έχουν δικαίωμα και πρόσβαση σ ’αυτές. Κρατείστε το αυτό. Συνδέεται με την ουσία αυτού του άρθρου.

Ας δούμε, τώρα, τα βασικά οφέλη μιας χώρας, που υποδέχεται σημαντικό αριθμό επισκεπτών, όπως η Ελλάδα.
Τα οικονομικά είναι λίγο πολύ αντιληπτά σ’όλους. Γι’αυτό θα επικεντρωθούμε στα λιγότερο οφθαλμοφανή: Πρώτο και σημαντικό η διατήρηση του πληθυσμού εκατοντάδων νησιωτικών και όχι μόνο περιοχών, που με το φαινόμενο, και με ότι αυτό συνεπάγεται, της αστυφιλίας, μετά το 1960, θα είχαν στην κυριολεξία ερημώσει. Νομίζω ότι δεν χρειάζεται να αναλύσω περαιτέρω τις κοινωνικοοικονομικές συνέπειες μιας τέτοιας εξέλιξης στην Ελληνική Περιφέρεια.

Η ανάπτυξη του τουρισμού κράτησε, και σε πολλές περιπτώσεις αύξησε τον πληθυσμό, σε νησιά αλλά και την ενδοχώρα, βελτίωσε τις υποδομές, ακόμα και στην υγεία, έσωσε παραδοσιακά επαγγέλματα, όπως αγροτικά, κατασκευές μικρής κλίμακας, ανοικοδόμησης και πολλά άλλα.

Δεύτερον, και πολύ σημαντικό, συνέβαλλε και συμβάλλει στην καθιέρωση παραδοσιακών προϊόντων της χώρας, σε ξένες αγορές, όπως για παράδειγμα τα παραδοσιακά μας ποτά μαστίχα, ούζο, ρακί αλλά και φέτα, γαλακτοκομικά, λάδι, ελιές κλπ. Δεν είναι τυχαίο το ρεκόρ εξαγωγών μας σε ούζο, κρασιά και ρακί το 2022.

Τρίτον, η έλευση εκατομμυρίων τουριστών, από δεκάδες ξένα κράτη, και από τις πέντε Ηπείρους, δημιουργεί αισθήματα φιλίας και προάγει την διεθνή εικόνα της χώρας μας, στο παγκόσμιο γίγνεσθαι, με ότι αυτό συνεπάγεται.
Και τέλος, ωθεί Έλληνες και ξένους επενδυτές, αλλά και το ίδιο το κράτος, να επιταχύνουν την βελτίωση υποδομών, και μάλιστα σε ολο το φάσμα της οικονομικής, κοινωνικής και περιβαλλοντικής δραστηριότητας.

Και ερχόμαστε τώρα στο δια ταύτα. Στον τίτλο αναφερθήκαμε για εκτελεστικό απόσπασμα και μάλιστα με ¨Ελληνικά όπλα¨.

Πως συνδέεται αυτό με όλα τα παραπάνω?

Να λοιπόν πως συνδέονται: Αναλύσαμε γιατί ο Τουρισμός είναι μια παγκόσμια αναγκαιότητα, και μάλιστα με ρίζες που χάνονται στα βάθη πολλών αιώνων. Συμφωνήσαμε, ελπίζω, πόσο σημαντικός είναι για οικονομικούς αλλά και κοινωνικούς και πολιτικούς λόγους για την Ελλάδα. Διαπιστώσαμε, και το διαβάζουμε καθημερινά, ότι οι περισσότερες επενδύσεις, στην χώρα μας, πραγματοποιούνται στην Τουριστική μας Βιομηχανία, αφού τα τελευταία χρόνια, εκτός της περιόδου του κορωνοϊού, αυτή καταρρίπτει το ένα ρεκόρ μετά το άλλο.
Παρατηρούμε όμως, από πέρσι, και πολύ περισσότερο εφέτος, ότι το κόστος των διακοπών εκτινάχθηκε στα «ουράνια».
Οι Έλληνες δηλώνουν, απερίφραστα, ότι δεν μπορούν να διαμείνουν ούτε λίγες ημέρες, όχι στην Μύκονο ή την Σαντορίνη αλλά ούτε στις μικρές Κυκλάδες ούτε στα Ιόνια νησιά. Πρόσφατη έρευνα έδειξε, ότι το 73% των Ελλήνων, έχουν Τραπεζικούς λογαριασμούς ύψους κάτω από 1000 ευρώ! Πως να κάνει κανείς διακοπές και που με διαθέσιμα κάτω από 1000 ευρώ;!

Υπογραμμίσαμε, ωστόσο, παραπάνω, πόσο σημαντικές είναι οι έστω και σύντομες διακοπές για την σωματική και ψυχική υγεία ενός πληθυσμού. Το Κράτος, βέβαια, θα πει κάποιος , θα μοιράσει 300.000 επιταγές για κοινωνικό τουρισμό εφέτος. Ναι αλλά 300.000 είναι το 3% του Ελληνικού πληθυσμού. Εδώ μιλάμε για το 73%.
Επι πλέον: καταλήξαμε και διαπιστώσαμε, τις τεράστιες επενδύσεις που πραγματοποιούνται σε υποδομές και ξενοδοχεία. Δηλαδή αυξάνουμε την προσφορά σε καταλύματα. Την ίδια στιγμή αυξάνουμε δραματικά και τις τιμές!!

Το τέλειο μείγμα της αναπόφευκτης ύφεσης. Η ύφεση και οι κύκλοι της οικονομίας, οφείλονται ακριβώς στην υπερβάλλουσα αισιοδοξία, την αλόγιστη επένδυση και αύξηση της προσφοράς, η οποία μάλιστα, όταν συνοδεύεται και με αύξηση των τιμών, οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια, σε μακροχρόνια ύφεση και συχνά αποεπένδυση.
Το φαινόμενο αυτό το έχουμε δει και στο παρελθόν.
Έχοντας υπηρετήσει επί 44 χρόνια την Τουριστική μας βιομηχανία, έχω βιώσει τουλάχιστον άλλες τρείς τέτοιες κρίσεις, που οφείλονται στην έλλειψη τιμολογιακής στρατηγικής, και στην απληστία πολλών επιχειρηματιών για άμεσα υπερκέρδη. Οι περισσότερες επενδύσεις, στον τομέα, είναι ακριβές και μακράς πνοής.

Όταν οι επιχειρηματίες προσπαθούν να κάνουν απόσβεση σε 2-3 χρόνια, εκμεταλλευόμενοι μια συγκυριακή τις περισσότερες φορές, σημαντική αύξηση της ζήτησης, τότε πυροβολούν με τα ίδια τους τα χέρια την μακρόχρονη βιωσιμότητα της επένδυσης τους.
Με την πολιτική των πολύ υψηλών τιμών σε αεροπλάνα, πλοία και καταλύματα, εφέτος, αποκλείουν την συμμετοχή μεγάλης μερίδας του Ελληνικού λαού, από το απολύτως αναγκαίο αγαθό της ανάπαυλας, αλλά και στέλνουν ένα ηχηρό μήνυμα στις παγκόσμιες αγορές, ότι η Ελλάδα έχασε το συγκριτικό της πλεονέκτημα, που αφορά στο συνολικό κόστος διακοπών.

Όταν οι αγορές το συνειδητοποιήσουν, θα είναι αμείλικτες. Η αντίδραση τους θα είναι τιμωρητική και μάλιστα σε βάθος χρόνου. Θα μας πουν, και με το δίκιο τους, “υπάρχουν και αλλού πορτοκαλιές που κάνουν πορτοκάλια”. Και τότε….καληνύχτα σας. Τι πρέπει να γίνει, πριν φτάσουμε σ’αυτό το σημείο;
Άμεση παρέμβαση φορέων και κράτους. Θα ήταν ουτοπία να πιστεύουμε ότι οι χιλιάδες μικρές, μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις, που εμπλέκονται στο τουριστικό προϊόν, θα αποκτήσουν ξαφνικά όλοι μαζί τιμολογιακή κουλτούρα και στρατηγική μακρόπνοης και βιώσιμης ανάπτυξης. Αδύνατον!!!

Το κράτος όμως και οι κοινωνικοί εταίροι του, όπως για παράδειγμα ο ΣΕΤΕ, έχουν και την γνώση και τα όπλα, για να παρέμβουν διορθωτικά και αποτελεσματικά. Η νέα διοίκηση του ΣΕΤΕ, αποτελείται από έμπειρα στελέχη και οφείλει να συζητήσει αποφασιστικά με τα μέλη και μη μέλη του, για μια βιώσιμη στρατηγική τιμών, καθώς και άλλων θεμάτων, όπως η έλλειψη και η εκπαίδευση προσωπικού στον κλάδο.
Το κράτος πρέπει να διαφυλάξει την ¨βαριά μας βιομηχανία¨, από τους κύκλους της οικονομίας, με παρεμβάσεις, ακόμα και σε επίπεδο πλαφόν, στις τιμές, αν μη τι άλλο, στα τριάστερα αλλά και τετράστερα ξενοδοχεία, αλλά και στο κόστος των μεταφορών εν γένει.

Αν ο κλάδος περιέλθει σε ύφεση, πρέπει να καταλάβει, ότι θα βρεθεί αντιμέτωπο με ανεργία, αποεπένδυση και οικονομικές ενισχύσεις σε επιχειρήσεις όπως έγινε τελευταία με την κρίση της πανδημίας. Οι αρχές της Κεϋνσιανής θεωρίας, εφαρμόζονται, σήμερα, και στα πιο φιλελεύθερα κράτη (βλέπε Fed στο θέμα των επιτοκίων). Πόσο μάλλον στην Ελλάδα, για την πιο σημαντική της βιομηχανία.
Δεν μου αρέσει να γίνομαι προπομπός κακών μηνυμάτων, αλλά έχω το κακό προαίσθημα, ότι ή αλλάζουμε πολιτική, ή σύντομα θα θυμόμαστε το 2019 ή το 2023, ως τις καλύτερες τουριστικά χρονιές, για τα επόμενα τουλάχιστον 10 χρόνια.

 

Η Μύκονος, η Σαντορίνη θα βιώσουν πρώτες αυτές τις συνέπειες, γιατί πρώτες ξεπέρασαν τις κόκκινες γραμμές. Ήδη μαθαίνω ότι ο φετινός Μάιος ήταν 40% κάτω του περσινού.

Κλείσιμο και τελικό συμπέρασμα: Η τουριστική μας βιομηχανία, τόσο σημαντική για οικονομικούς, κοινωνικούς ακόμα και για πολιτικούς λόγους, βρίσκεται σήμερα στο μεταίχμιο της περαιτέρω ανάπτυξης ή κάθετης, οπισθοχώρησης. Κράτος και κοινωνικοί εταίροι οφείλουν όχι να πανηγυρίζουν για το σήμερα, αλλά να αντικρύζουν τις προκλήσεις του αύριο με ιδιαίτερη προσοχή. Οι επιχειρηματίες του κλάδου, ας σκεφτούν σοβαρά, ότι η απληστία δεν οδηγεί, παρά σε μια πρόσκαιρη ευημερία, που τρώει ουσιαστικά τα έσοδα του αύριο.

Και επιχείρηση χωρίς αύριο ίσον με μη επιχείρηση.

Καλό Καλοκαίρι.

 

Αφορμή αυτού του θέματος μου έδωσε η ανάγνωση ενός άρθρου, πριν από κάποιες ημέρες, στην Kαθημερινή. Εκεί ο αρθρογράφος προσπάθησε να κάνει, με την ευκαιρία και της νέας χρονιάς, προβλέψεις για το τι μπορεί να συμβεί στο διεθνές γίγνεσθαι και την ανθρωπότητα, τα επόμενα δέκα χρόνια.

Μεταξύ των άλλων, ανέφερε την πιθανότητα η Ρωσία να απωλέσει και άλλες περιοχές, όπως συνέβη την περίοδο της δεκαετίας του 80, η Αμερική αντίστοιχα να χάσει κάποιες από τις 50 πολιτείες της, σαν συνέπεια ανεξαρτητοποίησης τους, να οδηγηθούμε σε Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο, με αφορμή την Ταΐβάν, να αντιμετωπισθούν αποτελεσματικά, επιτέλους, κάποιες αν όχι όλες, οι μορφές καρκίνου και άλλα.

Δεν γνωρίζω αν αυτά τα βρίσκετε και εσείς πιθανά, έστω και ελάχιστα, και για να σας είμαι ειλικρινής και εγώ τα διάβασα με πολύ σκεπτικισμό. Βέβαια, ούτε και ο ίδιος ο αρθρογράφος δεν φαινόταν να δίνει και μεγάλες πιθανότητες, σε κάποιες τουλάχιστον από τις προβλέψεις του. Επηρεασμένος, χωρίς αμφιβολία, από τις απρόβλεπτες, πριν από λίγα χρόνια, δραματικές εξελίξεις, όπως η πανδημία του κορονοϊού, που έφερε τα πάνω κάτω στο εν γένει παγκόσμιο γίγνεσθαι, από έναν μακρύ και σκληρό πόλεμο μέσα στην Ευρώπη, με διεθνή ουσιαστική εμπλοκή, από τον σκληρό εμπορικό πόλεμο, εν εξελίξει, της Αμερικής κατά της Κίνας, αλλά και της συμμάχου Ευρώπης, ακούγεται σχεδόν λογικό ένας προβληματισμένος και αρκετά ενημερωμένος πολίτης, όπως ο αρθρογράφος της Καθημερινής, να φαντάζεται και τα χειρότερα και τα πλέον ακραία.

Ωστόσο, εγώ, σήμερα θα αντιστρέψω τη δομή του εν λόγω άρθρου και με “όπλο”… το προφητικό μου όνομα, αστειεύομαι βέβαια, θα σας μιλήσω για τα 10 “ΔΕΝ” στα οποία πιστεύω για την επόμενη δεκαετία. Έτσι:

1. Πιστεύω ότι ΔΕΝ θα λυθεί το Παλαιστινιακό. Ισραηλίτες και Παλαιστίνιοι, θα συνεχίσουν έναν ακήρυχτο, εδώ και 70 χρόνια πόλεμο, αρνούμενοι να βρουν μια βιώσιμη λύση και να σταματήσουν την καθημερινή σχεδόν αιματοχυσία. Το αιώνιο μίσος, τα στρατηγικά σχέδια των “μεγάλων” στην περιοχή, οι θρησκευτικές διαφορές, η αδυναμία, ηθελημένη ή μη, του ΟΗΕ και άλλων υποτίθεται ειρηνευτικών οργανισμών, αποτελούν σίγουρα τις βασικές αιτίες που και το 2033 οι Παλαιστίνιοι θα εκτοξεύουν ρουκέτες και οι Ισραηλινοί θα μπαινοβγαίνουν στα χαλαρά σύνορα για “πλουσιοπάροχα” αντίποινα. Βέβαια, πέρα από το μίσος και τα γεωστρατηγικά σχέδια στην περιοχή, υπάρχει και ένας άλλος λόγος. O πολιτικός. Ποιος λοιπόν πολιτικός θα είχε το θάρρος, από την Παλαιστίνη ή και το Ισραήλ, να βάλει την υπογραφή του, σε μια αμοιβαία αναγνώριση δύο ανεξάρτητων κρατών με αδιαμφισβήτητα σύνορα; Θα τον έγραφαν και οι δύο πλευρές στα μαύρα κατάστιχα της ιστορίας και κατά πάσα πιθανότητα θα τον ή θα τους λιθοβολούσαν. Άρα ασφαλές μάλλον συμπέρασμα και πρόβλεψη, δεν πρόκειται να δούμε βιώσιμη λύση στην περιοχή όχι το 2033 αλλά ούτε το 2053.

2. ΔΕΝ θα ειρηνεύσει η άλλη σύγχρονη, σχετικά “πληγή”, που ακούει στο όνομα Λιβύη. Μετά την αποκαθήλωση Kαντάφι, δια χειρός δυτικών και λοιπών συμφερόντων, άνοιξε για τα καλά το “κουτί της Πανδώρας” και άντε τώρα να το κλείσεις. Εκατό τουλάχιστον φυλές στην περιοχή και καμιά δεκαριά τουλάχιστον ξένες δυνάμεις, Άγγλοι, Γάλλοι, Πορτογάλοι, Ρώσοι, Αμερικανοί, Ιταλοί, ακόμα και Τούρκοι, υπογράφουν με ανεξίτηλη μελάνη, ότι το Λυβικό δεν πρόκειται να ησυχάσει ούτε σε 10, ούτε σε 20, ούτε σε 30 χρόνια. Δρυός πεσούσης πας ανήρ ξυλεύεται. Άλλωστε αυτός ήταν και ο σκοπός, ευθύς εξαρχής. Και εδώ ο ΟΗΕ λάμπει δια της απουσίας του. Η ουσία: ένα άγριο μπραντεφέρ όπου ντόπιοι και διεθνείς οπορτουνιστές παράγουν βία, εξαθλίωση, μετανάστες και εισάγουν όπλα και δυστυχία στην ευρύτερη περιοχή. Κατά τα άλλα, μας έφταιξε o αντιδημοκρατικός Καντάφι!

3. ΔΕΝ πρόκειται να λυθεί, τουλάχιστον τα επόμενα 10 χρόνια, το Κυπριακό. Έχουν περάσει 50 περίπου χρόνια από την εισβολή της Τουρκίας, έχουν τεθεί αρκετά σχέδια κακά και λιγότερο κακά (σχέδιο Ανάν) στο τραπέζι, αλλά όλα απορρίφθηκαν παταγωδώς. Πέρα από τις βαθιές και αιώνιες διαφορές των δύο λαών και την ανάμειξη εξωτερικών συμφερόντων, υπάρχει και εδώ το πολιτικό κόστος που δεν πρόκειται κανείς πολιτικός, από τη μια ή την άλλη πλευρά του Αιγαίου, να βάλει την υπογραφή του για οποιαδήποτε προτεινόμενη λύση. Εδώ για ένα όνομα, αυτό της “Βόρειας Μακεδονίας”, και ο Τσίπρας θα ακούει τα εξ’ αμάξης, για γενεές δεκατέσσερις. Φαντάζεστε κάποιος ή κάποιοι να παραχωρήσουν εδαφική κυριότητα με απλές υπογραφές; ούτε “ψύλλος στον κόρφο τους“. Προσθέστε γεωπολιτικά συμφέροντα σε μια στρατηγική περιοχή, μια Τουρκία που ισορροπεί και θα ισορροπεί σε δύο βάρκες και θα με κατηγορήσετε ότι δεν κάνω πρόβλεψη αλλά γκρεμίζω «πέτρες από την σωρό».

4. Όταν με το καλό τελειώσει με τον άλφα ή βήτα τρόπο ο Ρώσο – Ουκρανικός πόλεμος, ο κόσμος ΔΕΝ θα γίνει ποτέ όπως πριν από αυτόν. Δύο απόλυτα διακριτά blocks, με οικονομικά και πολιτικά συμφέροντα, που θα ανταγωνίζονται χωρίς κανένα πρόσχημα το ένα το άλλο. Τι Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου, τι Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, τι ΟΗΕ, τι Παγκόσμιος Οργανισμός Τουρισμού και τέτοια “κατασκευάσματα” για τα μάτια του κόσμου, όπως επανειλημμένα οι ίδιοι έχουν αποδείξει, θα μετατραπούν και επισήμως σκελετοί σε όμορφα ντουλάπια. Η Αμερική θα κάνει, όπως ήδη κάνει, το παν να σταματήσει την Κίνα από το να γίνει η πρώτη οικονομική δύναμη. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, θα αποκτήσει πραγματικά ενιαία οικονομική, πολιτική και στρατιωτική βούληση και δύναμη, σε 50 τουλάχιστον χρόνια, και μέχρι τότε θα είναι το θύμα των παράπλευρων απωλειών της μάχης Αμερικής+ και Κίνας+. Το ποιοι θα είναι + στο γκρουπ της Αμερικής και ποιοι + στο γκρουπ της Κίνας αυτό το διαισθανόμαστε, τουλάχιστον εν μέρει. Με το τέλος του εν εξελίξει πολέμου, θα το γνωρίζουμε καλύτερα.

5. Παγκόσμιος Πόλεμος ΔΕΝ θα γίνει, γιατί αν γίνει, χαιρετίσματα στον πλανήτη γη. Δεν συμφέρει κανέναν και το γνωρίζουν αυτοί που κρατάνε τα κουμπιά της ατομικής απειλής. Άλλωστε γιατί; η πολεμική βιομηχανία καλά περνάει με τους τοπικούς πολέμους, η φαρμακοβιομηχανία κάνει πάρτι με κορονοϊούς και λοιπούς ιούς, παλιούς και νέους, οι οικονομικοί ολιγάρχες παγκοσμίως θα συνεχίσουν να αυξάνουν τα πλούτη τους, αφού όλοι τους είναι “χρήσιμα εργαλεία” στην παγκόσμια γεωοικονομική και πολιτική εξίσωση. Γιατί να ρισκάρουν λοιπόν έναν απρόβλεπτο, ακόμα και για τους ισχυρούς συντελεστές αυτού του πλανήτη, έναν χωρίς αύριο Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο; Μάλλον χλωμό το βλέπω.

6. Εκτιμώ ότι ΔΕΝ θα απαλλαγούμε τα επόμενα 10, αλλά ούτε 20 ή 30 χρόνια από κορονοϊούς ή άλλου είδους ταχύτατα μεταδιδόμενες ασθένειες. Η τελευταία πανδημία ήταν, κατά την άποψή μου, μια τεράστια εμπειρία και συνάμα έκπληξη. Παρέλυσε την παγκόσμια οικονομία, άλλαξε τις ανθρώπινες συνήθειες για πάντα, πχ στα εργασιακά, έσπειρε φόβο και πανικό, ακόμα και στις πιο οργανωμένες κοινωνίες, δίχασε ισχυρές διακρατικές συμμαχίες. Θα θυμάστε ότι στην αρχή έκλεβαν, ακόμα και προηγμένα κράτη, τα εμβόλια που προορίζονταν για άλλα. Ακόμα έκαναν πανίσχυρες, άγνωστες και γνωστές φαρμακευτικές βιομηχανίες. Ο αποτελεσματικότερος και πιο ύπουλος βιολογικά πόλεμος. Είτε από ανθρώπινο λάθος, είτε από εσκεμμένο, ο πλανήτης μας θα ζει πλέον με τον υπαρκτό φόβο μιας νέας πανδημίας, με σημαντικές συνέπειες στην καθημερινότητα όλων μας. Η φαρμακοβιομηχανία εξελίσσεται πλέον, με πολύ γρήγορα βήματα, στον υπ’ αριθμό ένα, από πλευράς σπουδαιότητας για τον άνθρωπο, συντελεστής καθορισμού της επιβίωσης και της ποιότητας ζωής. Πάντα ήταν, αλλά όχι σε αυτό το επίπεδο που θα βιώσουμε στο άμεσο και απώτερο μέλλον. Και να κάνουμε την προσευχή μας, να μην μετατραπεί σε συνιστώσα οικονομικοπολιτικών διενέξεων. Γιατί τότε, ούτε ο Θεός δεν θα μπορεί να βάλει το χέρι του.

7. Οι ανισότητες μεταξύ ανθρώπων και κρατών ΔΕΝ θα βελτιωθούν ούτε στο ελάχιστο. Οι ισχυροί του χρήματος θα ανοίγουν διαρκώς την ψαλίδα σε βάρος των πολλών, όχι γιατί είναι πολύ πιο έξυπνοι και ικανοί επιχειρηματίες, αλλά γιατί είναι αδίστακτοι και εξυπηρετούν τα σχέδια των οργανωμένων κέντρων αποφάσεων που συχνά είναι και κέντρα κοινού εγκλήματος. Συσσωρεύουν απίστευτα πλούτη κάνοντας επίσημα, μεταξύ των άλλων, φοροδιαφυγή, σε επίπεδο σκανδάλου, με τις ευλογίες των κυβερνήσεων, που σε άλλες περιπτώσεις μικρομεσαίων, επιβάλλουν εξοντωτικά πρόστιμα. Φτάσαμε σε τέτοιο σημείο, που κάποιοι από αυτούς, να παροτρύνουν τις κυβερνήσεις τους, να τους επιβάλουν έστω και κάποιους φόρους. Χωρίς υπερβολές, μερικές χιλιάδες οικογένειες, διεθνώς, υπολογίζεται ότι κερδίζουν το 50% του Παγκόσμιου Ακαθάριστου Προϊόντος, που το 2022, έφτασε αισίως τα 100 τρισεκατομμύρια δολάρια.

Τα μισά λοιπόν από αυτά εάν φορολογούνται με έστω 5% συντελεστή μιλάμε για 2,5 τρισεκατομμύρια ευρώ ή δολάρια ικανά να βοηθήσουν στην εκπαίδευση και ανάπτυξη των λαών στην υποσαχάρια ζώνη της Αφρικής, που αποτελεί και την παγκόσμια σήμερα ντροπή των ισχυρών. Έχω μιλήσει αρκετά για αυτό το πρόβλημα, με ορισμένους γνώστες των εν λόγω περιοχών, και η άποψή τους είναι ότι όσο και να βοηθήσεις αυτούς τους λαούς και τα κράτη τους, δεν πρόκειται να αποδράσουν από τη μιζέρια και την κακή τους μοίρα!!. Διαφωνώ. Εμείς ή ακριβέστερα κάποια οικονομικά και πολιτικά κέντρα, τους θέλουν σε αυτή την κατάσταση. Τους παίρνουν τον εθνικό τους πλούτο, τους αφήνουν αγράμματους και τους πουλάνε όπλα για να σκοτώνονται μεταξύ τους. Τι κάνει και εδώ ο ΟΗΕ ή η Παγκόσμια Τράπεζα ή ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας; Όλοι ξέρουμε ότι όταν δεν υπάρχει ανθρώπινος βαλτός παράγοντας, οι πανδημίες ξεκινούν από υποανάπτυκτες χώρες, όπου οι συνθήκες διαβίωσης είναι στην καλύτερη περίπτωση τραγικές.

Εμείς φταίμε και μάλιστα ακόμα και εμείς οι “ταπεινοί και μικρομεσαίοι”. Κάπως έχουμε βολευτεί και εμείς και το τι γίνεται στην ‘‘παρακάτω γειτονιά’’ μας αφήνει αδιάφορους ή το συζητάμε σπάνια, πού και πού, σε κανένα σαλονάκι για ελαφρά συναισθηματική προπόνηση. Τι να κάνουμε; Πάντα μπορείς να αντιδράσεις στο άδικο όσο και ισχυρό να είναι. Τι κάνουμε όταν μας μειώνουν τους μισθούς ή τις συντάξεις; Τι κάνουμε όταν κάποιος προσπαθεί να βλάψει τη σωματική μας ακεραιότητα; Το ίδιο είναι. Όταν οι πανδημίες από αυτές τις χώρες ξεπερνούν τα σύνορα τους, τότε βλάπτεται σοβαρά και η τσέπη μας και η σωματική μας ακεραιότητα. Δεν θα γίνει, δυστυχώς, τίποτα προς αυτή την κατεύθυνση, ούτε τα επόμενα 10 ή 30 χρόνια.

8. Για να μην κάνω μόνο δυσάρεστες προβλέψεις, πιστεύω ότι τα επόμενα χρόνια ο κόσμος, και ειδικότερα οι νέες γενιές ΔΕΝ, θα ζήσουν χειρότερα από τους παππούδες τους για παράδειγμα. Και εδώ, θα συμφωνήσω με τις απόψεις του Μπιλ Γκέιτς ότι υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις και προϋποθέσεις, ότι από πλευράς τουλάχιστον οικονομικού αλλά και κλιματικού περιβάλλοντος, οι γενιές των Millennians και των GenZ, θα έχουν την ευκαιρία να κάνουν, σε πολλές τουλάχιστον περιοχές του πλανήτη, μια ζωή πιο κοντά στα θέλω και τις ανάγκες τους. Είναι μαζί τους η καλπάζουσα τεχνολογία, σε όλους τους τομείς, η εφαρμογή της στη βελτίωση του κλίματος, η συνεχής αύξηση του ΑΕΠ, η αντιμετώπιση ανίατων ασθενειών, η ευελιξία στον εργασιακό χώρο και άλλα. Σίγουρα θα βρεθούν και αντιμέτωποι με αρκετές κρίσεις, μερικές από τις οποίες αναφέραμε παραπάνω. Ωστόσο θα έχουν και ισχυρά όπλα, όπως η τεχνολογία, που είναι το αγαπημένο τους σπορ για να τα αντιμετωπίσουν. Στη γενιά μου, το αγαπημένο μας σπορ ήταν… το ποδόσφαιρο.

9. Στην Ελλάδα, για να έρθουμε και πιο άμεσα στα καθ’ ημάς, ΔΕΝ θα απαλλαγούμε από το “σύνδρομο της κατσίκας”, ούτε από το αντιστάθμισμα του, το φιλότιμο. Είναι απίστευτο πόσο ριζωμένα είναι στο DNA μας κάποια καλά αλλά και αχρείαστα χαρακτηριστικά, με αποτέλεσμα αυτά να περνούν σαν σκυτάλη από γενιά σε γενιά, χωρίς κανένα στραβοπάτημα. Αν τρέχαμε σε σκυταλοδρομία θα παίρναμε σίγουρα το χρυσό. Ακόμα δεν θα μάθουμε να δουλεύουμε ομαδικά και να συνεργαζόμαστε για το κοινό συμφέρον. Αυτοσαρκαζόμαστε για όλα αυτά, αλλά προκοπή καμία. Δεν υπάρχει ελπίδα, πάμε παρακάτω στο…

10. και ίσως το πιο αισιόδοξο για εμάς τους Έλληνες: Ο καλός μας Θεός ΔΕΝ πρόκειται να μας εγκαταλείψει, όπως φαίνεται ποτέ. Εμείς βγάζουμε τα μάτια μόνοι μας και αυτός έρχεται, σαν από μηχανής, εδώ και χιλιάδες χρόνια να διορθώσει τα απίστευτα. Πώς αλλιώς να εξηγήσω ότι με δικά μας λάθη φτάσαμε στην απίστευτη κρίση με τα μνημόνια και σήμερα αυτή η κρίση γυρίζει σε πλεονέκτημα, αφού το χρέος της Ελλάδας είναι κλειδωμένο με χαμηλά επιτόκια και χρεολύσια μέχρι το 2030 και βάλε.

Σκεφθείτε, για παράδειγμα, μόνο αυτό: η Ελλάδα για τα επόμενα χρόνια έχει δανειακές υποχρεώσεις περίπου 8 δισεκατομμύρια το χρόνο, ενώ η Ιταλία, με μικρότερο χρέος σε σχέση με το ΑΕΠ της, έχει πάνω από 150 δισεκατομμύρια υποχρεώσεις ετησίως για τα επόμενα 10-15 χρόνια. Ακόμα και ο κορονοϊός και ο πόλεμος στην Ουκρανία και ο επακόλουθος υπερπληθωρισμός καθήλωσε την υπερήφανη Γερμανία, που για πολλά χρόνια μας χλεύαζε, ενώ εμείς κλείσαμε με σχεδόν τετραπλάσιο ρυθμό ανάπτυξης από αυτούς, το 2022, και μειώσαμε το δημόσιο χρέος μας, και χάριν του πληθωρισμού, από 200% του ΑΕΠ σε 170% και ίσως και χαμηλότερα.

Το ενεργειακό πρόβλημα, που χτύπησε κυρίως την Κεντρική Ευρώπη, που μας χλεύαζε σαν ανίκανους και τεμπέληδες, άφησε σχεδόν αλώβητη την Ελληνική οικονομία γιατί αυτή δεν στηρίζεται κυρίως σε ενεργοβόρες εταιρείες, αλλά στις υπηρεσίες και τον τουρισμό. Και το πιο σκανδαλώδες ίσως από πλευράς Θεού: ευχόμαστε για έναν ήπιο χειμώνα και διανύσαμε τα 2/3 αυτού με θερμοκρασίες 18 και 20 βαθμούς!!. Εάν αυτό δεν είναι δάκτυλος του καλού Θεού μας, τότε εγώ θα σκίσω… τα πτυχία μου. Ας προσπαθήσουμε λοιπόν να τον αγαπάμε και να τον πιστεύουμε γιατί αν Αλλάξει δεν ξέρω και εγώ τι θα γίνουμε. Και βέβαια να θυμόμαστε και να εφαρμόζουμε και το “συν Αθηνά και χείρα κίνει”. Kαλή χρονιά και ο Θεός μαζί μας.