Συντάκτης: ΔΥΟ Newsroom

Η παχυσαρκία αναγνωρίζεται πλέον παγκοσμίως ως χρόνια, πολυπαραγοντική νόσος που απαιτεί πολυεπίπεδη προσέγγιση και ένα μοντέλο χρόνιας νόσου στην αντιμετώπισή της. Στο πλαίσιο αυτό απαιτεί, εκτός από άσκηση και διατροφή, και φαρμακευτική αγωγή. Ένα νέο φάρμακο που χορηγείται υποδόρια, ρυθμίζοντας την όρεξη και μειώνοντας την επιθυμία μας για συγκεκριμένες τροφές που προκαλούν εξάρτηση, συμβάλλει αποφασιστικά όχι μόνο στην απώλεια βάρους, αλλά και στη διατήρηση αυτής.
Τα ποσοστά της παχυσαρκίας σε παγκόσμιο επίπεδο διπλασιάζονται κάθε πέντε χρόνια, με τεράστιο οικονομικό και κοινωνικό φορτίο για τους πάσχοντες, που περιλαμβάνει από μειωμένη παραγωγικότητα και διακρίσεις (στο σχολείο ή στον χώρο εργασίας) έως και αυξημένη νοσηρότητα ή θνησιμότητα. Η παχυσαρκία αποτελεί σήμερα την πέμπτη πιο σημαντική αιτία θανάτου παγκοσμίως, λόγω των συννοσηροτήτων που σχετίζονται με αυτή και συνδέεται με αυξημένα ποσοστά θνησιμότητας κάθε αιτιολογίας.
Μετά από περίπου είκοσι χρόνια έρευνας (σε παγκόσμιο επίπεδο) για τον εντοπισμό νέων θεραπειών κατά της παχυσαρκίας, η Novo Nordisk καινοτομεί με την ένεση της λιραγλουτίδης, η οποία μπορεί να βοηθήσει στην απώλεια ποσοστού 8% του σωματικού μας βάρους (κατά μέσο όρο).
Πώς το κάνει αυτό; Πρόκειται για ένα ανάλογο του γλυκαγονόμορφου πεπτιδίου-1 (GLP-1), μια ορμόνη που απελευθερώνεται ως απόκριση στην πρόσληψη τροφής. Παρόμοια με το GLP-1, η λιραγλουτίδη 3.0 mg, πηγαίνει στον υποθάλαμο του εγκεφάλου, αυξάνει τον κορεσμό και μειώνει την όρεξη. Έτσι, αυτός που τη λαμβάνει δεν επιθυμεί τροφή, μειώνει την ημερήσια πρόσληψή του σε θερμίδες και χάνει βάρος.

Η λιραγλουτίδη συμβάλλει επίσης στη διατήρηση της απώλειας του βάρους που, σύμφωνα με τον ιατρικό διευθυντή της Novo Nordisk, κ. Ευκλείδη Ράπτη, είναι δέκα φορές πιο δύσκολη από την απώλεια αυτή καθ’ αυτή. «Μέσα σε πέντε χρόνια από την απώλεια βάρους, το 90% όσων αδυνατίζουν ξαναγυρίζουν στο βάρος που είχαν πριν την έναρξη της προσπάθειας, ακόμη κι αν συνεχίζουν τη δίαιτα και την άσκηση», τόνισε ο κ. Ράπτης.
«Το δύσκολο δεν είναι να χάσεις βάρος, αλλά να διατηρήσεις την απώλεια. Δίνεις καθημερινά μάχη με τον εαυτό σου», υπογράμμισε ο γνωστός δημοσιογράφος Γιάννης Λοβέρδος, αποτυπώνοντας την προσωπική του εμπειρία από τη μάχη με τα περιττά κιλά.

Ένδειξη
Η λιραγλουτίδη χορηγείται υποδόρια, ως συμπληρωματική αγωγή σε μια δίαιτα χαμηλών θερμίδων και σε αυξημένη σωματική δραστηριότητα για τον έλεγχο του βάρους σε ενήλικες ασθενείς με αρχικό Δείκτη Μάζας Σώματος (ΔΜΣ) ≥30 (παχύσαρκοι) ή σε ασθενείς με ΔΜΣ ≥27 με συννοσηρότητες, όπως π.χ. προδιαβήτη ή σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, υπέρταση, δυσλιπιδαιμία ή αποφρακτική άπνοια ύπνου, κατάθλιψη, στεφανιαία νόσο ή πνευμονοπάθεια.
Είναι γνωστό όμως, ότι μία απώλεια του 5-10% του σωματικού μας βάρους μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο να εμφανίσουμε διαβήτη τύπου 2, να βελτιώσει σημαντικά τα επίπεδα των λιπιδίων, της αρτηριακής πίεσης και την υπνική άπνοια, να φρενάρει την εξέλιξη του προδιαβήτη σε διαβήτη και να βελτιώσει τη σχετιζόμενη με την υγεία ποιότητα ζωής του ασθενούς. Κι όλα αυτά με ελάχιστες ανεπιθύμητες ενέργειες και τεκμηριωμένη ασφάλεια.
«Στη Novo Nordisk είμαστε διπλά χαρούμενοι για την κυκλοφορία του νέου φαρμάκου. Αφενός γιατί σηματοδοτεί την είσοδο της εταιρείας μας σε μια νέα θεραπευτική περιοχή, αυτή της Παχυσαρκίας, όπου υπάρχει σημαντική ακάλυπτη ιατρική ανάγκη λόγω περιορισμένων θεραπευτικών επιλογών, αφετέρου διότι έχουμε τη δυνατότητα να προσφέρουμε στα άτομα που αντιμετωπίζουν πρόβλημα με την παχυσαρκία, μια θεραπευτική επιλογή με τεκμηριωμένο προφίλ ασφάλειας και αποτελεσματικότητας, που μπορεί να τους βοηθήσει να ελαττώσουν σημαντικά το σωματικό τους βάρος και να ενισχύσουν την αυτοπεποίθησή τους για τη διαχείριση του συνήθως χρόνιου και δυσεπίλυτου προβλήματος αυτής της νόσου», δήλωσε κατά την παρουσίαση της νέας θεραπείας ο Γενικός Διευθυντής της Novo Nordisk Ελλάς Ολύμπιος Παπαδημητρίου.

Η λιραγλουτίδη 3.0 mg συνταγογραφείται, όμως δεν αποζημιώνεται από τα ασφαλιστικά ταμεία.

Γράφει η Νεκταρία Καρακώστα

Ο προληπτικός έλεγχος θεωρείται ιδιαίτερα σημαντικός, όχι μόνο για τα  άτομα μεγάλης ηλικίας, αλλά και για τα παιδιά. Ο τακτικός προληπτικός έλεγχος συντελεί στην έγκαιρη διάγνωση και κατ’ επέκταση στην αντιμετώπιση διαφόρων παθολογικών καταστάσεων. Για τον έλεγχο αυτό ο κατεξοχήν υπεύθυνος είναι ο παιδίατρος, που παρακολουθεί το παιδί από τη γέννησή του. Ωστόσο, ενώ για τη βρεφική και νηπιακή ηλικία σε πολλές χώρες (μεταξύ αυτών και στη χώρα μας) ο τακτικός παιδιατρικός έλεγχος έχει καθιερωθεί σε επίπεδο πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, δεν φαίνεται να ισχύει το ίδιο και για τη λεγόμενη σχολική ηλικία. Είναι συχνό το φαινόμενο μετά την ηλικία των 4-5 χρόνων, που συνήθως είναι και η ηλικία της τελευταίας αναμνηστικής δόσης των εμβολίων, να μην ακολουθεί τακτικός παιδιατρικός έλεγχος, εκτός αν προκύψει έκτακτη ανάγκη π.χ. οξεία εμπύρετη λοίμωξη.

Σύμφωνα με την Αμερικανική Παιδιατρική Εταιρεία, συστήνεται τα παιδιά σχολικής ηλικίας να παρακολουθούνται με τακτικό παιδιατρικό έλεγχο, μία φορά ετησίως, από την ηλικία των 3 ετών και μέχρι την ηλικία των 21 ετών.

Στις επισκέψεις αυτές ο παιδίατρος:

•  Λαμβάνει πλήρες ιστορικό του παιδιού
•  Εξετάζει το παιδί κατά συστήματα και κάνει μετρήσεις σωματικού βάρους, ύψους, δείκτη μάζας σώματος και αρτηριακής πίεσης.
•  Ελέγχει αν έχουν συμπληρωθεί οι απαραίτητες δόσεις εμβολίων και ενημερώνει τους γονείς για τα εμβόλια που εκκρεμούν.
•  Αξιολογεί τις γλωσσικές δεξιότητες του παιδιού, καθώς και προβλήματα των αισθήσεων (όραση, ακοή).
•  Παρακολουθεί και διαπιστώνει πώς αλληλεπιδρά το παιδί με τους γονείς του, απευθύνεται και μιλά με το ίδιο, το ρωτά για αγαπημένα του ενδιαφέροντα και δραστηριότητες για το σχολείο, για τους φίλους του και αξιολογεί τις κοινωνικές του δεξιότητες και το συναισθηματικό του επίπεδο.
•  Συζητά με τους γονείς για θέματα που τους απασχολούν, π.χ. θέματα διατροφής, ανησυχίες τους για την ανάπτυξη του παιδιού, προβλήματα συμπεριφοράς, πειθαρχίας κλπ.

Με τη φυσική εξέταση και την καταγραφή των σωματομετρικών μετρήσεων στο βιβλιάριο υγείας του παιδιού και τη σύγκρισή τους με παλαιότερες μετρήσεις,  ο παιδίατρος αξιολογεί την ανάπτυξή του και ανιχνεύει έγκαιρα καταστάσεις που δυνητικά μπορεί να αποτελέσουν προβλήματα υγείας μελλοντικά.

Για παράδειγμα, η  παχυσαρκία, που αποτελεί παράγοντα κινδύνου για σακχαρώδη διαβήτη, υπέρταση και καρδιοπάθεια, είναι κατάσταση που βάσει του ετήσιου παιδιατρικού ελέγχου ανιχνεύεται από τον παιδίατρο. Επίσης, η εξέταση της σπονδυλικής στήλης για σκολίωση, που περιλαμβάνεται στη φυσική εξέταση του παιδιάτρου στα παιδιά ηλικίας 9 ετών και άνω,  είναι σημαντικό να γίνει στην ηλικία αυτή και  πριν την περίοδο μεγίστης ταχύτητας ύψους που γίνεται στην εφηβεία.

Οι συστάσεις από την Αμερικανική Παιδιατρική Εταιρεία δίνουν έμφαση στον τακτικό προληπτικό έλεγχο παιδιών σχολικής ηλικίας, ιδίως στα εξής:

•  Έλεγχο για παχυσαρκία ετησίως
•  Μέτρηση αρτηριακής  πίεσης ετησίως
•  Τακτικό οδοντιατρικό έλεγχο στα παιδιά σχολικής ηλικίας
•  Έλεγχο ακοής που αρχίζει από την ηλικία των 4 ετών και συνεχίζει στις ηλικίες 5,6,8 και 10 χρόνων
•  Έλεγχο όρασης που αρχίζει από την ηλικία των 3-4 ετών και συνεχίζει στις σε ηλικίες 5,6,8,10,12 και 15 χρόνων
•  Ανίχνευση εφήβων με κατάθλιψη από την ηλικία των 11 ετών με ετήσιο έλεγχο
•  Έλεγχο για συμπεριφορές υψηλού κινδύνου σε εφήβους, όπως για παράδειγμα η χρήση αλκοόλ ή ουσιών.
•  Έλεγχος αυτισμού από την ηλικία των 18 – 24 μηνών.

Ως προς τον εργαστηριακό έλεγχο (αιματολογικός, βιοχημικός, ορμονολογικός), ο παιδίατρος έχει στη διάθεσή του μεγάλο αριθμό εργαστηριακών εξετάσεων που  θα μπορούσε να συστήσει στο πλαίσιο του προληπτικού ελέγχου. Παρόλα αυτά δεν υπάρχει ένδειξη για ετήσιο εργαστηριακό έλεγχο στα παιδιά σχολικής ηλικίας. Ο προγραμματισμός εξετάσεων θα γίνει εξατομικευμένα για κάθε παιδί, λαμβάνοντας υπόψη την ηλικία και παράγοντες κινδύνου, όπως την ύπαρξη οικογενειακού ιστορικού.

Για παράδειγμα, υπάρχει σύσταση για έλεγχο λιπιδίων αίματος σε όλα τα παιδιά μια φορά σε ηλικία 9-11 ετών και μία φορά σε ηλικία 17-21 ετών. Ωστόσο, η σύσταση αυτή διαφοροποιείται στις περιπτώσεις των παιδιών που ανήκουν στις λεγόμενες ομάδες υψηλού κινδύνου, δηλαδή στα παιδιά με οικογενειακό ιστορικό υπερλιπιδαιμίας  ή πρώιμης καρδιαγγειακής νόσου.

Σε γενικές γραμμές, ο τακτικός και ετήσιος παιδιατρικός έλεγχος σε παιδιά σχολικής ηλικίας είναι σημαντικός, καθώς ανιχνεύονται έγκαιρα καταστάσεις που μπορούν να αποτελέσουν προβλήματα υγείας τόσο στην παιδική ηλικία όσο και μελλοντικά, ενώ παράλληλα συστήνονται παρεμβάσεις και γίνονται παραπομπές σε ειδικούς για την καταλληλότερη αντιμετώπισή τους. Ας μην ξεχνάμε, ότι στις περισσότερες περιπτώσεις, όσο πιο νωρίς ανιχνευτεί κάποια παθολογική κατάσταση, τόσο καλύτερη είναι η έκβασή της.

Είναι γνωστό ή λιγότερο γνωστό πως στο ανθρώπινο έντερο κατοικούν περισσότερα από 300 τρισεκατομμύρια μικρόβια σχηματίζοντας μία πολύπλοκη οικολογική κοινότητα, το εντερικό μικροβίωμα, το οποίο επηρεάζει τόσο τη φυσιολογία του εντέρου, όσο και την προδιάθεση για την εμφάνιση πολλών ανθρώπινων νοσημάτων. Τόσο πολύ περισσότερα είναι τα γονίδια του μικροβιώματός μας σε σχέση με τα γονίδιά μας, που αναρωτάται κανείς αν είμαστε περισσότερο μικρόβια πάρα άνθρωποι.

Τα μικρόβιά μας μορφοποιούν και αναμορφώνουν το ανοσοποιητικό μας σύστημα, ενεργοποιούν γονίδια που σχετίζονται με την αγγειογένεση και την κυτταρική διαφοροποίηση, συμμετέχουν στη νευροορμονική ρύθμιση της όρεξης και μειώνουν τη συσσώρευση του λιπώδους ιστού, για να αναφέρουμε μερικές μόνο από τις λειτουργίες του εντερικού μικροβιώματος.
Τα προβιοτικά είναι φιλικά βακτήρια, δηλαδή μη παθογόνοι ζωντανοί μικροοργανισμοί, που χορηγούμενοι σε επαρκείς ποσότητες ωφελούν την υγεία του ατόμου που τα λαμβάνει.
Κυριότεροι αντιπρόσωποι είναι οι lactobacillus (acidophilus, rhamnosus, plantarum, bulgaricus), τα bifidobacterium (infantis, animalis, breve, longum), o enterococcus faecium, o streptococcus. Τα προβιοτικά δεν είναι τοξικά, δεν επηρεάζονται από τα γαστρικά υγρά και δρουν κατευθείαν στο εντερικό επιθήλιο, βελτιώνοντας τη λειτουργία του και καταστέλλοντας τη φλεγμονή όταν αυτή προκύψει.
Μπορεί να βοηθήσουν τόσο στη διάρροια (από μικρόβια ή από αντιβιοτικά), στη διάρροια των ταξιδιωτών, στη δυσκοιλιότητα, στη μη αλκοολική λιπώδη νόσο του ήπατος (NAFLD), στην κοιλιοκάκη, στο ευερέθιστο έντερο, στη φλεγμονώδη νόσο του εντέρου και πιθανά σε πολλές εξωεντερικές νόσους που η πρωταρχική τους διαταραχή ίσως βρίσκεται στο έντερο.
Eπιπλέον, εκτός της βελτίωσης της λειτουργίας του εντέρου, τα προβιοτικά συμβάλλουν στην καλύτερη ανοχή στη λοίμωξη, στη σύνθεση βιταμινών, στην απορρόφηση μετάλλων και στη μείωση των στοματικών λοιμώξεων.
Η χρήση τους πρέπει να γίνεται εξατομικευμένα και στοχευμένα, αξιολογώντας τις πραγματικές ανάγκες του οργανισμού ανά περίπτωση.
Τελευταίες μελέτες δείχνουν πως συγκεκριμένα στελέχη ή μείγματα στελεχών έχουν και ανοσοτροποποιητικές ιδιότητες, καθιστώντας τα χρήσιμο όπλο και εργαλείο στα χέρια της επιστήμης.
Μέχρι σήμερα έχουν πραγματοποιηθεί πολλές μελέτες και αναλύσεις της εσωτερικής μας χλωρίδας, η επιστήμη δουλεύει συνεχώς πάνω σε αυτούς τους άξονες και τα αποτελέσματα των μελετών θα αποτελέσουν τη σημαντικότερη εξέλιξη και πρόοδο της Ιατρικής τις επόμενες δεκαετίες. Η ελπίδα είναι πως η τροποποίηση της εντερικής μας χλωρίδας θα γεννήσει νέες θεραπείες σε πολλές χρόνιες εντερικές και μη νόσους, ενώ η βελτιστοποίησή της θα αποτρέψει άλλες.

Η Health Editor Προτείνει:

Το καλοκαίρι έφθασε και όλοι «τρέχουμε» στις παραλίες για να κολυμπήσουμε και να κάνουμε ηλιοθεραπεία. Δεν πρέπει όμως να ξεχνάμε ότι αν καθόμαστε ατελείωτες ώρες στον ήλιο και χωρίς προστασία, κινδυνεύουμε να πάθουμε ηλιακά εγκαύματα.

Η υπερβολική έκθεση στον ήλιο και στην υπεριώδη ακτινοβολία που διαπερνά την επιδερμίδα μπορεί να μας προκαλέσει επίπονες και δυσάρεστες βλάβες στο δέρμα, αλλά και να θέσει σε κίνδυνο τη ζωή μας.
Τα ηλιακά εγκαύματα παρουσιάζονται σε μέρη του σώματος που εκτίθενται περισσότερο στον ήλιο, όπως η πλάτη, τα πόδια, τα αυτιά και τα χείλη. Τα συμπτώματα που εκδηλώνουν τα άτομα με ηλιακό έγκαυμα εξαρτώνται από το βαθμό του εγκαύματος. Τα πιο συνήθη συμπτώματα είναι τοπικό κοκκίνισμα του δέρματος που εμφανίζεται λίγες ώρες μετά την έκθεση στον ήλιο και συνοδεύεται με ελαφρύ πόνο στην περιοχή, οίδημα της περιοχής (πρήξιμο), κνησμό-φαγούρα και φυσαλίδες (φουσκάλες). Εντός διαστήματος επτά ημερών από την ημέρα εμφάνισης του εγκαύματος εμφανίζεται απολέπιση-ξεφλούδισμα της δερματικής περιοχής.
Τα άτομα που εμφανίζουν ηλιακό έγκαυμα μπορεί να παρουσιάσουν και γενικότερα συμπτώματα στον οργανισμό τους, όπως ναυτία ή έμετος, πονοκέφαλος, πυρετός και αφυδάτωση. Σε πιο σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να παρατηρηθεί σύγχυση και λιποθυμία και τα άτομα με ηλιακό έγκαυμα να περιέλθουν σε κατάσταση σοκ, καθιστώντας αναγκαία τη μεταφορά τους στο νοσοκομείο.

Τρόποι αντιμετώπισης εγκαύματος
Τα άτομα με ηλιακό έγκαυμα θα πρέπει να κάνουν συχνά μπάνιο ή ντους με δροσερό/κρύο νερό το οποίο θα τα βοηθήσει να ανακουφιστούν από τον πόνο. Επίσης, θα βοηθήσει αν χρησιμοποιήσουν μαλακές πετσέτες για να στεγνώσουν το σώμα τους.
Τις πετσέτες δεν πρέπει να τις τρίβουν στο δέρμα αλλά να τις εφαρμόζουν ταμποναριστά.
Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στην ενυδάτωση της περιοχής. Η σωστή ενυδάτωση της πάσχουσας περιοχής θα βοηθήσει την άμεση επούλωση του εγκαύματος. Τα άτομα μπορούν να χρησιμοποιήσουν κρέμες ή γαλακτώματα με ενυδατικές και καταπραϋντικές ιδιότητες, που βοηθούν στην επούλωση και ενυδάτωση του δέρματος.
Ακόμα καλύτερα αποτελέσματα παρουσιάζουν τα προϊόντα με υδροενεργή κολλοειδή γέλη, τα οποία βοηθούν στην δημιουργία ιδανικών συνθηκών επούλωσης, προκειμένου να επιταχυνθεί η διαδικασία ανανέωσης των κυττάρων. Με αυτόν τον τρόπο επιτυγχάνεται ταχύτερη επούλωση χωρίς σημάδια.
Επίσης, το προστατευτικό φιλμ που δημιουργούν στην επιφάνεια του εγκαύματος προστατεύει από εξωτερικές επιμολύνσεις από μικρόβια και βακτήρια. Σε περίπτωση εμφάνισης φουσκαλών στο δέρμα, δεν πρέπει να τις σπάνε οι ίδιοι για να μην προκληθεί μόλυνση, ενώ καλό είναι να μην τοποθετούνται πάνω στο έγκαυμα λιπαρές ουσίες, όπως βούτυρο, λάδι ή βαζελίνη, καθώς τα στρώματα του λίπους εγκλωβίζουν τη θερμότητα στο εσωτερικό του δέρματος. Επίσης, πρέπει να αποφεύγεται η χρήση οδοντόκρεμας γιατί μπορεί να προκαλέσει περαιτέρω ερεθισμό του δέρματος.
Στα άτομα με ηλιακό έγκαυμα συστήνεται η λήψη παυσίπονων για την αντιμετώπιση του πόνου και της φλεγμονής και η λήψη άφθονων υγρών και νερού, ενώ σε περίπτωση όξυνσης των συμπτωμάτων είναι απαραίτητη η επικοινωνία με ιατρό. Φυσικά, τα άτομα με ηλιακό έγκαυμα πρέπει να αποφεύγουν την έκθεση στον ήλιο μέχρι την επούλωση και έπειτα να εφαρμόζουν όλες τις οδηγίες προστασίας.

Μέτρα προφύλαξης
Για να μην ταλαιπωρούμαστε με ηλιακά εγκαύματα, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε τα κατάλληλα μέτρα προφύλαξης κατά την έκθεσή μας στον ήλιο.
Πρέπει όλοι να αποφεύγουμε την έκθεση στον ήλιο κατά τις ώρες 11.00 έως και 16.00 και να φοράμε καπέλο. Τα στρογγυλά καπέλα με μεγάλο γείσο (που φοράνε περισσότερο οι γυναίκες) είναι καλύτερα από τα καπέλα τύπου jokey, καθώς προστατεύουν περισσότερα σημεία του σώματος, όπως το λαιμό, τη μύτη, τα αυτιά, τα μάτια και γενικά μεγαλύτερο μέρος του κεφαλιού.
Επίσης, είναι απαραίτητη η χρήση γυαλιών ηλίου με προδιαγραφές προστασίας από ακτινοβολία UV. Τα γυαλιά ηλίου δεν είναι απαραίτητο να είναι ακριβά, αλλά πρέπει να τηρούν τις προδιαγραφές ώστε να μπλοκάρουν το 99-100% της UVA και της UVB ακτινοβολίας. Πριν από την αγορά των γυαλιών ηλίου πρέπει όλοι να διαβάζουμε προσεκτικά τις προδιαγραφές κατασκευής τους.
Παράλληλα, πρέπει να καλύπτουμε το σώμα μας με ελαφρά και άνετα ρούχα από βαμβακερό ή λινό ύφασμα, ενώ είναι ιδιαίτερα σημαντική η συχνή εφαρμογή αντιηλιακού με υψηλό δείκτη προστασίας (SPF), το λιγότερο 30, ακολουθώντας με προσοχή τις οδηγίες εφαρμογής στα ακάλυπτα από ρουχισμό μέρη του σώματος. Δεν πρέπει να ξεχνάμε να εφαρμόζουμε αντιηλιακό στα αυτιά, στη μύτη, στον αυχένα και στα δάκτυλα των ποδιών και πρέπει να θυμόμαστε ότι καλό είναι να αποφεύγουμε τη χρήση παλαιού-περσινού αντιηλιακού, καθώς μειώνεται σταδιακά με το χρόνο η ηλιοπροστατευτική του δράση. Τέλος, κατά την έκθεσή μας στον ήλιο συστήνεται η συχνή κατανάλωση υγρών για την ενυδάτωση όλων των ιστών του σώματος.

Η ονυχομυκητίαση είναι μια συχνή πάθηση, η οποία αρχικά παρουσιάζεται ως λευκή κηλίδα στην άκρη των νυχιών. Αν δεν θεραπευτεί, μπορεί να έχει αρνητικές συνέπειες για τον οργανισμό. Τα νύχια παραμορφώνονται και πονάνε (π.χ. κατά τη βάδιση), ενώ τα προσβεβλημένα νύχια αποτελούν πύλη εισόδου μικροβίων στον οργανισμό. Επίσης, υπάρχει αυξημένος κίνδυνος μετάδοσης της ονυχομυκητίασης στα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας χρησιμοποιώντας κοινά μπάνια και κοινά εργαλεία μανικιούρ/πεντικιούρ.

Η ονυχομυκητίαση προσβάλλει ένα ή περισσότερα νύχια, συνήθως των ποδιών. Αν και δεν είναι άμεσα επικίνδυνη για τη ζωή, το νύχι που έχει προσβληθεί από μύκητα αποτελεί σημείο εισόδου μικροβίων στον οργανισμό. Κάποιες φορές προκαλεί πόνο και πάχυνση των νυχιών, με αποτέλεσμα να χρειαστεί τη φροντίδα του ειδικού, καθώς και κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή. Όταν ο μύκητας προσβάλλει την περιοχή ανάμεσα στα δάχτυλα, ονομάζεται «πόδι του αθλητή». Η πάθηση αφορά κυρίως ενήλικες. Περίπου το 20% του ενήλικου πληθυσμού παρουσιάζει ονυχομυκητίαση. Συνήθως εμφανίζεται σε μεγαλύτερες ηλικίες. Κάποιες ομάδες ανθρώπων διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να προσβληθούν από μύκητα, όπως τα άτομα με διαβήτη, οι αθλητές, τα άτομα με κινητικά προβλήματα και τα άτομα με διαταραχές στο κυκλοφορικό σύστημα (αγγειοπάθεια). Τα άτομα που ιδρώνουν έντονα, κάνουν χρήση κοινόχρηστων ντους στο γυμναστήριο ή χρησιμοποιούν πισίνα έχουν επίσης αυξημένο κίνδυνο. Ωστόσο, ο αριθμός των περιστατικών αυξάνεται κάθε χρόνο και στα παιδιά, ιδιαίτερα σε αυτά που έχουν σακχαρώδη διαβήτη ή αυτά που έχουν την τάση να βάζουν τα δάχτυλά τους στο στόμα.

Συμπτώματα:
– Πάχυνση νυχιών
– Εύθραυστα, τραχιά νύχια
– Παραμορφωμένα σε σχήμα νύχια
– Θαμπά νύχια
– Αποχρωματισμός και πάχυνση του δέρματος κάτω από το νύχι
– Αποκόλληση του νυχιού από το υγιές δέρμα

Πώς μεταδίδονται οι μύκητες;
Οι μύκητες μπορούν να μεταδοθούν είτε με άμεση επαφή, δηλαδή από άνθρωπο σε άνθρωπο, ή από ζώο σε άνθρωπο (συνήθως αδέσποτα σκυλιά ή γάτες), είτε με έμμεση επαφή, δηλαδή από το έδαφος, την άμμο, τις πετσέτες. Γι’ αυτούς τους λόγους καλό θα ήταν να αποφεύγουμε να καθόμαστε στην άμμο ή το πάτωμα κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών μηνών χωρίς ψάθα ή πετσέτα. Επίσης, καλό θα ήταν να μη χρησιμοποιούν άλλα άτομα τα προσωπικά μας αντικείμενα (πετσέτες, σαγιονάρες), εκτός και αν γνωρίζουμε ότι δεν εμφανίζουν κάποια μορφή μυκητίασης.

Τι βοηθά στην ανάπτυξη των μυκήτων;
Οι κατάλληλες συνθήκες που ευνοούν την ανάπτυξη μυκήτων είναι η υγρασία και η υψηλή θερμοκρασία. Συγκεκριμένα, τα κλειστά παπούτσια κρατούν τα πόδια ζεστά και υγρά. Επίσης, τα αποδυτήρια ευνοούν την ανάπτυξη μυκήτων, αφού είναι ζεστοί και υγροί χώροι.

Τι πρέπει να προσέξουμε;
Να σκουπίζουμε σχολαστικά τα πόδια μας.
Να κόβουμε τα νύχια μας και να καθαρίζουμε τις περιοχές που έχουν την τάση για πάχυνση.
Να μη χρησιμοποιούμε τα ίδια εργαλεία στα νύχια που έχουν προσβληθεί από μύκητες.
Να φοράμε άνετα, με ανατομική στήριξη και καλής ποιότητας παπούτσια, ώστε να μην πιέζονται τα δάχτυλα των ποδιών.
Να χρησιμοποιούμε βαμβακερές κάλτσες τις οποίες να αλλάζουμε μετά την πρώτη χρήση.
Να χρησιμοποιούμε αντιμυκητιασικό ταλκ μέσα στα παπούτσια, ώστε να απορροφάται η υγρασία.
Να αποφεύγουμε το περπάτημα σε δημόσιους χώρους με γυμνά πόδια.
Να επισκεφθούμε άμεσα τον ειδικό.

Πώς γίνεται η διάγνωση;
Ο γιατρός με την κλινική εξέταση κάνει τη διάγνωση των μυκητιάσεων. Επίσης, χρειάζονται μικροσκοπική εξέταση και καλλιέργεια του δέρματος των νυχιών από την περιοχή που φαίνεται πως έχει προσβληθεί. Σημαντικό είναι πριν από τη λήψη δείγματος να μην έχει γίνει χρήση αντιμυκητιασικού ή αντισηπτικού φαρμάκου για τουλάχιστον 1 μήνα, διότι δυσχεραίνεται η σωστή διάγνωση, καθώς και η θεραπεία.

Η Health Editor Προτείνει:

Οι φλεγμονές του αιδοίου και του κόλπου αφορούν το 87% περίπου του συνόλου των προβλημάτων από τα γεννητικά όργανα που παρουσιάζονται στην παιδική ηλικία και παρατηρούνται συχνότερα στο ηλικιακό φάσμα μεταξύ 2 και 7 χρόνων. Τα αίτιά τους μπορεί να είναι μη ειδικά, δηλαδή στις καλλιέργειες να μην απομονώνεται κάποιος μικροοργανισμός, και καίριο ρόλο διαδραματίζει η κακή υγιεινή της περιοχής. Τα ειδικά αίτια μπορεί να είναι μη μολυσματικής αιτιολογίας (π.χ. φυσικοί-χημικοί παράγοντες, αλλεργιογόνες ουσίες, ανατομικές ανωμαλίες ουροποιητικού κ.ά.) ή μολυσματικής αιτιολογίας: βακτήρια (π.χ. E. coli), μύκητες (π.χ. Candida albicans), πρωτόζωα (Trichomonas vaginalis) και έλμινθες.

Οι κύριοι προδιαθεσικοί παράγοντες για την ανάπτυξη κάποιας φλεγμονής σε αυτήν την ηλικία είναι ανατομικοί (στενή σχέση πρωκτού-αιδοίου-κόλπου), ορμονικοί (απουσία οιστρογόνων), ενώ σημαντικό ρόλο διαδραματίζει και η δομή του κολπικού επιθηλίου (λεπτό-ατροφικό-ουδέτερο Ph-στερείται γλυκογόνου και απουσιάζει ο γαλακτοβάκιλλος).
Τα κύρια συμπτώματα που εντοπίζονται είναι κολπική υπερέκκριση, ερύθημα, δυσουρικά ενοχλήματα, πόνος και τοπικό οίδημα, ενώ μπορεί να παρατηρηθoύν σύμμυση των μικρών χειλέων του αιδοίου και σταγονοειδής κολπική αιμόρροια. Η λήψη υλικού για καλλιέργεια αερόβιων και αναερόβιων παθογόνων μικροοργανισμών, καθώς και για Mucoplasma hominis και Ureaplasma urealyticum μέσα από τον κόλπο κρίνεται πάντοτε απαραίτητη, ενώ το άμεσο κολπικό παρασκεύασμα θέτει τ   η διάγνωση της τριχομοναδικής κολπίτιδος.
Οι φλεγμονές του αιδοίου και του κόλπου μπορεί να συνυπάρχουν, λόγω της ανατομικής γειτνίασης, με φλεγμονές του ουροποιητικού, οπότε πολλές φορές δεν θα πρέπει να παραβλέπεται η λήψη γενικής και καλλιέργειας ουρών στα νεαρά κορίτσια.

Θεραπεία
Για τις μη ειδικές λοιμώξεις, οι πλύσεις με χαμομήλι και η τήρηση των κανόνων υγιεινής αποτελούν τα βασικότερα θεραπευτικά και προληπτικά μέτρα. Η χρήση αντισηπτικών αντενδείκνυται.
Αντίθετα, η αντιμετώπιση των ειδικών μορφών γίνεται βάσει αντιβιογράμματος, με συστηματική και/ή τοπική χορήγηση θεραπείας και πάντοτε με τήρηση των κανόνων υγιεινής.
Εφηβεία και ενήλικη ζωή
Στην εφηβεία και την ενήλικο ζωή της γυναίκας, λόγω της ενεργού σεξουαλικής δραστηριότητας, πλην των ανωτέρω, προστίθεται και η πιθανότητα φλεγμονών του αιδοίου και του κόλπου, μέσω κάποιου Σεξουαλικώς Μεταδιδομένου Νοσήματος (ΣΜΝ). Μάλιστα, κάθε χρόνο παρατηρούνται παγκοσμίως 448 εκατομμύρια νέες λοιμώξεις θεραπεύσιμων ΣΜΝ (σύφιλη, χλαμύδια, γονόρροια, τριχομονάδα) σε γυναίκες ηλικίας 15-49 ετών, χωρίς να συμπεριλαμβάνονται σε αυτά οι ιοί HIV και HPV. Τα ΣΜΝ είναι ο κύριος λόγος αναστρέψιμης υπογονιμότητας μεταξύ των γυναικών.
Η διαρκώς μειωμένη μέση ηλικία έναρξης της πρώτης σεξουαλικής επαφής και η συμμετοχή σε υψηλού κινδύνου σεξουαλικές συμπεριφορές (π.χ. μη χρήση ανδρικού προφυλακτικού) κατά την εφηβεία αυξάνουν τον κίνδυνο μόλυνσης από κάποιο ΣΜΝ. Τα πιο συχνά Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα περιλαμβάνουν: βακτήρια (χλαμύδια, γονόρροια, σύφιλη), τον ιό του έρπητα (HSV), των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV), της ανοσοανεπάρκειας (HIV/AIDS), της ηπατίτιδας Β (HBV) και της ηπατίτιδας C (HCV), μύκητες και πρωτόζωα (τριχομονάδα).
Αυτά εκδηλώνονται με κνησμό του αιδοίου, πόνο, διόγκωση ή εμφάνιση φυσαλίδων στα γεννητικά όργανα, στον πρωκτό ή στο στόμα, κολπική υπερέκκριση, δύσοσμη ή μη, αίσθημα πληρότητας στον κόλπο και συχνουρία-δυσουρία. Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι η διάγνωση του κάθε ΣΜΝ τίθεται μετά από εξειδικευμένη για αυτό διενέργεια εξέτασης, ενώ η θεραπεία για το κάθε ΣΜΝ είναι ξεχωριστή, στοχευμένη, εξατομικευμένη και θα πρέπει πάντοτε να υποβάλλεται σε αυτήν και ο σεξουαλικός σύντροφος.
Ιδιαίτερη μνεία χρήζει ο ιός HPV, καθώς τουλάχιστον 80% των γυναικών θα έχει μολυνθεί με τον ιό μέχρι την ηλικία των 50 ετών. Ο ιός ανήκει στην οικογένεια των ιών των ανθρωπίνων θηλωμάτων και μάλιστα έχουν αναγνωρισθεί πάνω από 200 γενότυποί του. Η HPV λοίμωξη μεταδίδεται κυρίως μέσω της διεισδυτικής ή μη σεξουαλικής επαφής, ενώ το προφυλακτικό δεν προσφέρει απόλυτη προστασία, καθώς αφήνει ακάλυπτα μέρη των γεννητικών οργάνων. Οι έφηβες είναι πιο ευαίσθητες στη μόλυνση από τον ιό, λόγω της ατελούς τοπικής ανοσίας που εμφανίζουν, αλλά και λόγω της αυξημένης επιρρέπειας σε μικροτραυματισμούς κατά τη σεξουαλική επαφή και της ανεπαρκούς παραγωγής τραχηλικής βλέννης, η οποία μπορεί να δρα ως φραγμός στη μόλυνση. Ο HPV ανιχνεύεται στο 99,7% των καρκίνων του τραχήλου της μήτρας. Υπάρχουν χαμηλού κινδύνου ορότυποι του ιού, οι οποίοι προκαλούν τα γεννητικά κονδυλώματα, και υψηλού κινδύνου ορότυποι, οι οποίοι είναι υπεύθυνοι για τα περιστατικά καρκίνων του τραχήλου της μήτρας.
Η πρωτογενής πρόληψη έναντι του HPV επιτυγχάνεται μέσω των αντι-HPV εμβολίων, ενώ η δευτερογενής πρόληψη αφορά την προσυμπτωματική διάγνωση της νόσου κατά τα αρχικά της στάδια μέσω της δοκιμασίας κατά Παπανικολάου.
Είναι σημαντικό, δε, να αναφερθεί πως το 2002 ξεκίνησε η μελέτη για το εμβόλιο έναντι του HPV και συμμετείχαν συνολικά 23 κέντρα από όλο τον κόσμο (ένα εξ αυτών ήταν το Τμήμα Παιδικής-Εφηβικής Γυναικολογίας της Β’ Μαιευτικής και Γυναικολογικής Κλινικής του «Αρεταίειου» Νοσοκομείου), όπου συμπεριελήφθησαν συνολικά 20.541 νεαρές γυναίκες, ηλικίας 16 έως 23 ετών.
Συμπερασματικά, οι φλεγμονές του αιδοίου και του κόλπου επηρεάζουν όχι μόνο τις ενήλικες γυναίκες, αλλά και τα νεαρά κορίτσια από την αρχή μάλιστα της παιδικής τους ηλικίας μέχρι και το πέρας της εφηβείας τους. Η πρώιμη διάγνωση, ο τακτικός προληπτικός έλεγχος και η κατάλληλη θεραπεία, αν επιβεβαιωθεί η νόσος, η έγκυρη και έγκαιρη ενημέρωση και εκπαίδευση, η χρήση προφυλακτικού σε κάθε τύπου επαφή και η εύκολη και δωρεάν πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας αποτελούν ακρογωνιαίους λίθους της ορθής αντιμετώπισης των φλεγμονών του αιδοίου και του κόλπου, καθώς και των ΣΜΝ. Πολλές φορές κρίνεται απαραίτητη, δε, η παραπομπή αυτών των περιστατικών σε εξειδικευμένα κέντρα αναφοράς Παιδικής & Εφηβικής Γυναικολογίας.

To έκζεμα, η κνίδωση, ακόμη και τα τσιμπήματα των εντόμων είναι από τους βασικούς παράγοντες που ταλαιπωρούν το δέρμα μας, με κύριο χαρακτηριστικό τους τον έντονο κνησμό. Πώς αντιμετωπίζονται και ποια φροντίδα είναι κατάλληλη για τα δέρματα που είναι επιρρεπή στις δερματικές αλλεργίες;

Το έκζεμα, ή διαφορετικά ατοπική δερματίτιδα, είναι μια αρκετά συχνή δερματολογική πάθηση που χρησιμοποιείται για να περιγράψει το ξηρό, ερυθρό και κνησμώδες δέρμα που μπορεί να επιπλακεί με λοιμώξεις ή σε χρόνιες καταστάσεις να εμφανίζεται πεπαχυσμένο. Συχνά συνδυάζεται με επιπεφυκίτιδα και άσθμα, αποτελώντας τη χαρακτηριστική τριάδα της ατοπίας.
Το έκζεμα έχει κληρονομική προδιάθεση. Μπορεί να εμφανιστεί από τη βρεφική ηλικία και σε όλα τα στάδια ανάπτυξης, μέχρι και την ενήλικο ζωή. Βέβαια, μέχρι και την παιδική ηλικία η εμφάνισή του είναι πιο έντονη και δικαιολογείται από το ότι δεν έχει ωριμάσει πλήρως το ανοσοποιητικό του σύστημα του παιδιού.
Η θεραπεία του έχει ως στόχο τη διατήρησή του σε ύφεση και περιλαμβάνει τη ν πρόληψη και την αντιμετώπιση. Η εντατική ενυδάτωση και αποφυγή των κοινών αλλεργιογόνων, όπως η οικιακή σκόνη, τα λούτρινα παιχνίδια, αποτελούν την πρόληψη. Η αντιμετώπιση εφαρμόζεται όταν υπάρχουν κλινικά σημεία εκζέματος, όπου, εκτός από τα παραπάνω, χρησιμοποιούνται τοπικά σκευάσματα κορτιζόνης στην πάσχουσα περιοχή, ενώ λαμβάνονται και αντιισταμινικά. Όταν παρέλθει η οξεία φάση της ατοπικής δερματίτιδας, μπορεί η κατάσταση να διατηρηθεί σε ύφεση με τη χρήση επίσης τοπικών σκευασμάτων αναστολέων της καλσινευρίνης και ενυδατικών κρεμών.
Παρά το γεγονός ότι το έκζεμα δεν είναι απειλητικό για τη ζωή, είναι ιδιαίτερα σημαντικό να γίνεται επιμελώς η θεραπεία του, μιας και με τη λύση συνεχείας του δέρματος στην πάσχουσα περιοχή δημιουργείται πύλη εισόδου για πολλά κοινά μικρόβια, όπως είναι ο σταφυλόκοκκος και ο απλός έρπης.

Πώς να φροντίσετε το δέρμα σας αν πάσχετε από έκζεμα
Δεν γνωρίζουμε ακριβώς τι είναι αυτό που προκαλεί την ατοπική δερματίτιδα, την πιο κοινή μορφή εκζέματος. Οι ειδικοί πιστεύουν ότι οι κύριοι λόγοι είναι γενετικοί και περιβαλλοντικοί. Μια δυσλειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος μπορεί να εμπλέκεται, δημιουργώντας φλεγμονή στο δέρμα, ακόμη και όταν δεν υπάρχει καμία μόλυνση για την εμφάνισή της.
Οι συναισθηματικές διαταραχές ΔΕΝ προκαλούν έκζεμα, το ΑΓΧΟΣ όμως μπορεί να επιδεινώσει τα συμπτώματα.
Ακόμα και όταν το έκζεμα υποχωρεί, το ξηρό δέρμα παραμένει.
Είναι σημαντικό το δέρμα του ατόμου που πάσχει από έκζεμα να ενυδατώνεται με ημερήσια λουτρά με ζεστό νερό, να στεγνώνεται «ταμποναριστά» και να του εφαρμόζεται αμέσως πλούσια ποσότητα ενυδατικής κρέμας (κρέμα, όχι lotion).
Φροντίστε να εφαρμόζετε ενυδατικές κρέμες όλη την ημέρα και να χρησιμοποιείτε μόνο ήπια σαπούνια ή καθαριστικά. Ψάξτε για προϊόντα που δεν περιέχουν άρωμα για να βοηθήσετε να αποτραπεί οιαδήποτε αντίδραση. Και θυμηθείτε: «άοσμο»/»unscented» δεν σημαίνει χωρίς άρωμα – είναι εκείνο το προϊόν που περιέχει ένα άλλο συστατικό για να καλυφθεί το άρωμα.

Κνίδωση
Είναι η πιο συχνή αλλεργική πάθηση του δέρματος. Ο όρος κνίδωση προέρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη «κνίδη» που σημαίνει τσουκνίδα, καθώς εκδηλώνεται με ερεθισμό, με κνησμό (φαγούρα) και ερυθρότητα, όπως συμβαίνει και στην κνίδωση. Η κνίδωση αποτελεί μακράν τη συχνότερη αλλεργική πάθηση του δέρματος. Είναι χαρακτηριστικό ότι ποσοστό 15-25% των ανθρώπων θα έχουν τουλάχιστον 1 επεισόδιο κνίδωσης μία φορά στη ζωή τους, με την πλειονότητα αυτών των επεισοδίων να διαρκεί λιγότερο από ένα μήνα.
Ο καλύτερος τρόπος για την αντιμετώπιση της κνίδωσης είναι η φαρμακευτική αγωγή, πάντα σε συνεργασία με τον θεράποντα ιατρό. Σαφής βελτίωση παρατηρείται με τα αντιισταμινικά φάρμακα νέας γενιάς, τα οποία ελέγχουν σε μεγάλο ποσοστό τα συμπτώματα της νόσου. Εξελιγμένη με περισσότερες παρενέργειες είναι η κυκλοσπορίνη, ενώ εξίσου δραστική είναι η κορτιζόνη, η οποία πρέπει να χρησιμοποιείται για μικρά χρονικά διαστήματα και με ιδιαίτερη προσοχή.