Συντάκτης: ΔΥΟ Newsroom

Η ξαφνική καρδιακή ανακοπή είναι η απότομη διακοπή καρδιακής λειτουργίας, αναπνοής και συνείδησης. Η κατάσταση συνήθως οφείλεται σε ηλεκτρική διαταραχή στην καρδιά σας που διαταράσσει την δράση της ως αντλία, σταματώντας τη ροή του αίματος στο σώμα σας. Η ξαφνική καρδιακή ανακοπή διαφέρει από την καρδιακή προσβολή, όταν η ροή του αίματος από το  ένα μέρος της καρδιάς είναι αποκλεισμένη. Ωστόσο, μια καρδιακή προσβολή μπορεί μερικές φορές να προκαλέσει ηλεκτρική διαταραχή που οδηγεί σε ξαφνική καρδιακή ανακοπή.  Εάν δεν αντιμετωπιστεί αμέσως, η ξαφνική καρδιακή ανακοπή μπορεί να οδηγήσει σε θάνατο. Με γρήγορη, κατάλληλη ιατρική περίθαλψη, είναι δυνατή η επιβίωση. Η χορήγηση καρδιοπνευμονικής ανάνηψης (CPR), η χρήση απινιδωτή – ή ακόμη και η απλή συμπίεση στο στήθος – μπορεί να βελτιώσει τις πιθανότητες επιβίωσης έως ότου φτάσουν οι εργαζόμενοι έκτακτης ανάγκης. Σύμφωνα με το άρθρο της ιστοσελίδας Mayo Clinic of USA.

Ποια είναι τα συμπτώματα;

Τα σημάδια και τα συμπτώματα ξαφνικής καρδιακής ανακοπής είναι άμεσα και δραστικά και περιλαμβάνουν:

• Λιποθυμία
• Δεν έχετε  παλμό
• Ξαφνική κατάρρευση;
• Δεν μπορείτε να αναπνεύσετε

Μερικές φορές εμφανίζονται άλλα σημάδια και συμπτώματα πριν από την ξαφνική καρδιακή ανακοπή. Αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Δυσφορία στο στήθος
• Δυσκολία στην αναπνοή
• Αδυναμία
• Αίσθημα παλμών

Αλλά η ξαφνική καρδιακή ανακοπή συμβαίνει χωρίς προειδοποίηση.

Πότε πρέπει να επισκεφτείτε τον  γιατρό σας;

Επισκεφτείτε το γιατρό σας αμέσως εάν έχετε:

• Πόνο στο στήθος ή δυσφορία
• Αίσθημα παλμών της καρδιάς
• Γρήγορους ή ακανόνιστους καρδιακούς παλμούς
• Ανεξήγητο συριγμό
• Δυσκολία στην αναπνοή
• Λιποθυμία ή σχεδόν λιποθυμία
• Ζάλη

 

Καρδιακές παθήσεις που μπορούν να οδηγήσουν σε ξαφνική καρδιακή ανακοπή

• Στεφανιαία νόσος. Οι περισσότερες περιπτώσεις ξαφνικής καρδιακής ανακοπής συμβαίνουν σε άτομα που πάσχουν από στεφανιαία νόσο, όπου οι αρτηρίες σας φράσσονται με χοληστερόλη και άλλες αποθέσεις, μειώνοντας τη ροή του αίματος στην καρδιά σας.
• Έμφραγμα. Εάν εμφανιστεί καρδιακή προσβολή, συχνά ως αποτέλεσμα σοβαρής στεφανιαίας νόσου, μπορεί να προκαλέσει κοιλιακή μαρμαρυγή και ξαφνική καρδιακή ανακοπή. Επίσης, μια καρδιακή προσβολή μπορεί να αφήσει ουλώδη ιστό στην καρδιά σας. Τα ηλεκτρικά βραχυκυκλώματα γύρω από τον ουλώδη ιστό μπορούν να οδηγήσουν σε ανωμαλίες στον καρδιακό σας ρυθμό.
• Καρδιομυοπάθεια. Αυτό συμβαίνει κυρίως όταν οι μυϊκοί τοίχοι της καρδιάς σας τεντώνονται και διευρύνονται ή πυκνώνουν. Τότε ο μυς της καρδιάς σας είναι ανώμαλος, μια κατάσταση που συχνά οδηγεί σε αρρυθμίες.
• Βαλβιδική καρδιακή νόσος. Η Διαρροή ή η στένωση των καρδιακών βαλβίδων σας μπορεί να οδηγήσει σε τέντωμα ή πάχυνση του καρδιακού μυός σας. Όταν οι θάλαμοι διευρυνθούν ή εξασθενήσουν λόγω του στρες που προκαλείται από μια σφιχτή ή  διαρροϊκή βαλβίδα, υπάρχει αυξημένος κίνδυνος εμφάνισης αρρυθμίας.
• Συγγενής καρδιοπάθεια. Όταν εμφανίζεται ξαφνική καρδιακή ανακοπή σε παιδιά ή εφήβους, μπορεί να οφείλεται σε καρδιακό ελάττωμα που υπήρχε κατά τη γέννηση (συγγενής καρδιακή νόσος). Οι ενήλικες που είχαν κάνει διορθωτική χειρουργική επέμβαση για συγγενή καρδιακή ανεπάρκεια εξακολουθούν να έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο ξαφνικής καρδιακής ανακοπής.
• Ηλεκτρικά προβλήματα στην καρδιά. Σε μερικούς ανθρώπους, το πρόβλημα είναι το ίδιο το ηλεκτρικό σύστημα της καρδιάς αντί για ένα πρόβλημα με τον καρδιακό μυ ή τις βαλβίδες. Αυτές ονομάζονται πρωτοπαθείς ανωμαλίες του καρδιακού ρυθμού και περιλαμβάνουν καταστάσεις όπως το σύνδρομο Brugada και το σύνδρομο QT.

Ποιο παράγοντες προκαλούν ανακοπή;

• Ένα οικογενειακό ιστορικό στεφανιαίας νόσου
• Κάπνισμα
• Υψηλή πίεση του αίματος
• Υψηλή χοληστερόλη στο αίμα
• Παχυσαρκία
• Διαβήτης
• Ένας καθιστικός τρόπος ζωής

Άλλοι παράγοντες που ενδέχεται να αυξήσουν τον κίνδυνο ξαφνικής καρδιακής ανακοπής περιλαμβάνουν:

• Προηγούμενο επεισόδιο καρδιακής ανακοπής ή οικογενειακό ιστορικό καρδιακής ανακοπής
• Μια προηγούμενη καρδιακή προσβολή
• Ένα προσωπικό ή οικογενειακό ιστορικό άλλων μορφών καρδιακών παθήσεων, όπως διαταραχές του καρδιακού ρυθμού, συγγενή καρδιακά ελαττώματα, καρδιακή ανεπάρκεια και καρδιομυοπάθεια
• Ηλικία ή συχνότητα αιφνίδιας καρδιακής ανακοπής αυξάνεται με την ηλικία
• Το  αρσενικό φύλο έχει περισσότερες πιθανότητες να πάθει ξαφνική καρδιακή προσβολή
• Χρήση παράνομων ναρκωτικών, όπως κοκαΐνης ή αμφεταμινών
• Διατροφική ανισορροπία, όπως χαμηλά επίπεδα καλίου ή μαγνησίου
• Άπνοια
• Χρόνια νεφρική νόσος

Πρόληψη

Μειώστε τον κίνδυνο ξαφνικής καρδιακής ανακοπής με τακτικές εξετάσεις, έλεγχο για καρδιακές παθήσεις και διαβίωση υγιεινού τρόπου ζωής.

Η νέα κανονικότητα της ζωής μας απαιτεί να φοράμε καθημερινά μάσκες και συχνά επί πολλές συνεχόμενες ώρες. Η  κάλυψη του στόματος και της μύτης μας για να προστατεύσουμε την υγεία μας και την υγεία των άλλων από τον νέο κορωνοϊό, είναι απαραίτητη. Υπάρχει όμως πιθανότητα να επηρεάσει αρνητικά το θέμα της ακμής.

«Η σχετιζόμενη με τις προστατευτικές μάσκες ακμή μπορεί να αποτελεί νέο φαινόμενο για τους περισσότερους ανθρώπους, αλλά όχι για τους γιατρούς, τους νοσηλευτές, τους αθλητές και οποιονδήποτε φορά καθημερινά μάσκα ή προστατευτικό προσώπου», λέει ο Δρ Μάρκος Μιχελάκης, Δερματολόγος – Αφροδισιολόγος (Αισθητική Δερματολογία – Δερματοχειρουργική). «Οι άνθρωποι αυτοί γνωρίζουν πως είναι πιθανό η συνεχής κάλυψη του προσώπου να επιδεινώσει την ακμή. Απλώς, τώρα που επεκτάθηκε η χρήση της μάσκας στον γενικό πληθυσμό, αυξήθηκε η συχνότητα του φαινομένου».

Οι αιτίες αυτής της επιδείνωσης είναι πολλές και διαφορετικές. Όπως εξηγεί ο κ. Μιχελάκης, όταν αναπνέουμε και όταν μιλάμε φορώντας τη μάσκα, παγιδεύεται μέσα της θερμός αέρας. Ο αέρας αυτός δημιουργεί το ζεστό, υγρό περιβάλλον που χρειάζονται για να πολλαπλασιαστούν οι ζυμομύκητες, τα βακτήρια και άλλοι μικροοργανισμοί, όπως τα ακάρεα demodex τα οποία συμβάλλουν στην ανάπτυξη σμηγματορροϊκής δερματίτιδας και ροδόχρου ακμής.

Ο πολλαπλασιασμός αυτών των μικροοργανισμών διαταράσσει τη φυσική ισορροπία της χλωρίδας του δέρματος και ευνοεί τις εξάρσεις διαφόρων δερματοπαθειών. Σε αυτές συμπεριλαμβάνονται η κοινή ακμή, η ροδόχρους ακμή και μία κατάσταση που λέγεται περιστοματική δερματίτιδα (εκδηλώνεται με μικρά σπυράκια και φλύκταινες γύρω από το στόμα και τη μύτη).

Στο όλο πρόβλημα συμβάλλει επίσης η επαναλαμβανόμενη τριβή της μάσκας στο δέρμα και φυσικά ο τοπικός ερεθισμός που μπορεί να ασκηθεί. Στην πραγματικότητα, ο τύπος της ακμής που αναπτύσσεται όταν υπάρχει υπερβολική θερμότητα ή/και ασκείται συνεχής πίεση ή τριβή στο δέρμα, αποκαλείται μηχανική ακμή. «Ο τύπος αυτός οδηγεί σε απόφραξη των πόρων και αναζωπύρωση της ακμής», εξηγεί ο κ. Μιχελάκης.

Η διάρκεια χρήσης της μάσκας επίσης μπορεί να παίζει ρόλο, αν και στα άτομα με ευαίσθητο δέρμα, τα σπυράκια της ακμής μπορεί να εμφανιστούν ακόμα και μετά από μία επίσκεψη στο σούπερ μάρκετ.

Πώς μπορεί κανείς να αποφύγει τις εξάρσεις της ακμής από τη μάσκα; «Θέλοντας και μη, δεδομένων των συνθηκών, η χρήση της μάσκας είναι αναγκαία», απαντά ο κ. Μιχελάκης. «Ας φροντίσουμε λοιπόν να φοράμε πάντοτε καθαρή μάσκα, την οποία θα αλλάζουμε αμέσως μόλις νοτίσει. Απαραίτητο είναι ακόμα να απολυμαίνουμε καλά τα χέρια μας κάθε φορά που θέλουμε να αγγίξουμε μια μάσκα, είτε τη φοράμε είτε πρόκειται να την φορέσουμε ή να την αφαιρέσουμε. Ειδάλλως, υπάρχει κίνδυνος να τη μολύνουμε και με τα παθογόνα των χεριών μας».

Αντιθέτως, δεν χρειάζεται να αποφεύγετε την υδατική και την αντηλιακή κρέμα σας. Τα προϊόντα αυτά, όπως και οι τοπικές θεραπείες για το δέρμα, μπορεί να ηρεμήσουν και να εξισορροπήσουν την φυσική χλωρίδα του δέρματος. Αρκεί η υδατική σας να μην είναι φαγεσωρογόνα (να μην δημιουργεί φαγέσωρες, δηλαδή μπιμπίκια και σπυράκια), να μην περιέχει αρώματα και να είναι κατάλληλη για το δέρμα σας. Αν το δέρμα σας είναι λιπαρό, χρειάζεστε ελαφρά ενυδατικά προϊόντα, κατά προτίμηση ενυδατικά τζελ και ορούς που δεν αυξάνουν την έκκριση σμήγματος. Αν είναι ξηρό, χρειάζεστε πιο λιπαρά προϊόντα, που μειώνουν την αποβολή νερού από το δέρμα. «Μία στρώση υδατικής και αντηλιακού μπορεί να δράσει ως φραγμός εναντίον της τριβής και του δερματικού ερεθισμού», προσθέτει ο ειδικός.

Προσέξτε, όμως, να μην εφαρμόσετε στο δέρμα σας παχύ στρώμα υδατικής και αντηλιακού, διότι κάτι τέτοιο επιδεινώνει την ακμή, ακόμα κι αν δεν φοράτε μάσκα. Καλό είναι επίσης να αποφύγετε το μέικ απ κάτω από τη μάσκα (ιδίως αν είναι βαρύ), διότι μπορεί να αποφράξει τους πόρους του δέρματος και να επιδεινώσει την κατάσταση. Η σύσταση αυτή είναι ιδιαιτέρως σημαντική για όσους φορούν μάσκες υψηλής αναπνευστικής προστασίας. Αν οπωσδήποτε πρέπει να φορέσετε μέικ απ, προτιμήστε αντηλιακό με χρώμα ή μια πολύ λεπτή στρώση από ελαφρύ μέικ απ.

Για να καθαρίσετε το δέρμα σας μετά την αφαίρεση της μάσκας, φροντίστε να χρησιμοποιείτε ένα ήπιο καθαριστικό (φυσικά η επιλογή θα είναι ανάλογη με τις ανάγκες του δέρματός σας). Προσέξτε όμως πόσο συχνά πλένετε το πρόσωπό σας, διότι αν το παρακάνετε και δεν είναι ιδιαίτερα λιπαρό, μπορεί να προκαλέσετε ξηροδερμία, την οποία θα προσπαθήσει να αντιμετωπίσει το δέρμα σας παράγοντας περισσότερο σμήγμα. Με αυτό τον τρόπο, όμως, θα επιδεινωθεί η ακμή που προσπαθείτε να αποφύγετε.

Μία άλλη ιδέα, τέλος, είναι να ελέγξετε αν η μάσκα σας είναι βαμβακερή ή συνθετική. Λιγότερες πιθανότητες να προκαλέσουν έξαρση της ακμής έχουν οι μη-χειρουργικές μάσκες από 100% βαμβακερό ύφασμα που επιτρέπουν στο δέρμα να «αναπνέει». Βεβαιωθείτε μόνο ότι είναι τουλάχιστον διπλής στρώσης, για να σας προφυλάσσουν αποτελεσματικά από τον κορωνοϊό. Τις μάσκες αυτές πρέπει να πλένετε καθημερινά.

Αν παρ’ όλα αυτά, παρουσιάσετε εξάρσεις της ακμής σας εξαιτίας της προστατευτικής μάσκας, καλό είναι να συμβουλευτείτε έναν δερματολόγο ιατρό για πιο εξειδικευμένη αντιμετώπιση. Σε κάθε περίπτωση «μην πετάξετε τις μάσκες, επειδή βγάζετε σπυράκια. Τα σπυράκια μπορούν να αντιμετωπιστούν, ενώ η λοίμωξη που προκαλεί ο νέος κορωνοϊός, είναι τόσο απρόβλεπτη, ώστε κανένας δεν ξέρει τι μπορεί να του συμβεί αν κολλήσει», καταλήγει ο κ. Μιχελάκης.

Γράφει ο Ε. Α. ΑΡΒΑΝΙΤΑΚΗΣ, ΠΟΔΟΛΟΓΟΣ-ΠΟΔΙΑΤΡΟΣ, ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΠΟΔΙΑΤΡΩΝ-ΠΟΔΟΛΟΓΩΝ, MSc,BSc (Hons) Podiatry MPS., State.Reg.Pod.No. 13275 

 

Η κακοσμία των ποδιών είναι ένα αρκετά συνηθισμένο και ενοχλητικό πρόβλημα που απασχολεί μεγάλο αριθμό ανθρώπων και κυρίως από την άνοιξη και μετά που ο κόσμος  επισκέπτεται πολύ συχνά τα γυμναστήρια για να αθληθεί.

Το πρόβλημα της κακοσμίας ξεκινά από τους μύκητες που αναπτύσσονται στα πόδια. Προκαλείται από τον ιδρώτα που περνάει στα παπούτσια, τα οποία φοράμε συνεχόμενα,  πριν προλάβουν να στεγνώσουν. Τα βακτήρια του δέρματος διασπούν τον ιδρώτα και έτσι ελευθερώνεται η χαρακτηριστική μυρωδιά. Αυτά συνεχίζουν να πολλαπλασιάζονται μέσα στα παπούτσια μας ακόμα και όταν σταματήσουμε να τα φοράμε, ειδικά αν τα φυλάσσουμε σε σκοτεινό ντουλάπι.

Το δυσάρεστο αυτό πρόβλημα μπορεί να προληφθεί  εάν εντάξετε στην καθημερινότητά σας συγκεκριμένες συνήθειες προσωπικής υγιεινής.

• Αποφεύγετε να φοράτε το ίδιο ζευγάρι παπούτσια για συνεχόμενες μέρες. Καλό θα ήταν να το αφήνετε για 24 ώρες να στεγνώσει σε φωτεινό σημείο και μετά να το τοποθετείτε  στην παπουτσοθήκη.
• Πλένετε σωστά τα πόδια σας καθημερινά με σαπούνι και νερό και να τα κρατάτε στεγνά  όσο το δυνατόν περισσότερο. Θα πρέπει να σαπουνίζετε ολόκληρη την επιφάνεια του ποδιού καθημερινά.
• Φροντίστε να φοράτε πάντοτε καθαρές βαμβακερές κάλτσες, που αναπνέουν και απορροφούν την υγρασία.
• Καθιερώστε ένα τρόπο περιποίησης των ποδιών και κάντε το κομμάτι της καθημερινότητας σας. Ψεκάστε τα πόδια σας με αποσμητικό σπρέι ποδιών Scholl fresh step πριν βάλετε παπούτσια ή κάλτσες. Αυτό θα σας προστατεύσει από την εφίδρωση και την κακοσμία ενώ παράλληλα καταπολεμά τα βακτήρια και τους μύκητες στο εσωτερικό. Εναλλακτικά χρησιμοποιήστε αποσμητική πούδρα ποδιών και υποδημάτων , όπως η Scholl Fresh Step για χρήση τόσο σε υπόδημα όσο και απευθείας στο πόδι. Χρησιμοποιείστε, εφόσον κρίνετε απαραίτητο,  ειδικές κάλτσες που διατηρούν το πόδι στεγνό, ή ακόμα και εμποτισμένες με χημικά που καταπολεμούν τα βακτήρια, από τα οποία προκαλείται η δυσοσμία.

Αν παρ’ όλα αυτά η κακοσμία επιμένει, αν τα πόδια σας είναι κόκκινα και έχετε κνησμό (φαγούρα), αν τα νύχια σας είναι κίτρινα ή μαύρα και έχουν κάποια δυσμορφία ή αρχίζουν και γίνονται γαμψά καλό θα είναι να επισκεφθείτε τον ειδικό. Αυτός θα σας κατευθύνει για το πώς πρέπει να αντιμετωπίσετε το πρόβλημα που επιμένει. Το σώμα με αυτόν τον τρόπο προειδοποιεί για την υγεία μας και οφείλουμε να του δώσουμε την απαιτούμενη προσοχή.

O ΙΣΑ, για μία ακόμα φορά, τονίζει ότι η παραπληροφόρηση του κοινού για την επιδημία και τα μέτρα προστασίας που πρέπει να ληφθούν αποτελεί πράξη που θέτει σε σοβαρό κίνδυνο τη δημόσια υγεία. Τονίζει ότι πρόκειται να εξαντλήσει την αυστηρότητά του, στο πλαίσιο της πειθαρχικής αρμοδιότητάς του, σε περιπτώσεις που μέλη του συμμετέχουν στη διάδοση απόψεων που δεν συμβαδίζουν με τις διεθνείς επιστημονικές απόψεις για την επιδημία.

Ήδη έχει παραπέμψει στα πειθαρχικά όργανα μέλη του που έχουν παραβεί την ιατρική δεοντολογία και διασπείρουν ανυπόστατες επιστημονικά απόψεις για την επιδημία που θέτουν σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία.

Παράλληλα πρόκειται να απευθυνθεί στη δίωξη ηλεκτρονικού εγκλήματος σχετικά με κακόβουλα σχόλια στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που σχετίζονται με τη χρήση μάσκας και τα άλλα μέτρα ατομικής προστασίας.

Ο ΙΣΑ καλεί για άλλη μια φορά τους πολίτες να ακολουθούν τις οδηγίες της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων του Υπουργείου Υγείας και του ΕΟΔΥ και να μη παρασύρονται από σκοταδιστικές και ανυπόστατες απόψεις για τη χρήση της μάσκας και των υπολοίπων μέτρων προστασίας.

Καλεί επίσης τους γιατρούς μέλη του να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων και να μην υιοθετούν αντιεπιστημονικές απόψεις που θέτουν σε σοβαρό κίνδυνο τη δημόσια υγεία κατά την κρίσιμη αυτή περίοδο  που διανύουμε.

Σχολιάζοντας το θέμα, ο Πρόεδρος του ΙΣΑ Γ. Πατούλης τόνισε:

 

«Καταδικάζουμε απερίφραστα, ανυπόστατες και επικίνδυνες απόψεις σχετικά με την πανδημία και τα μέτρα προφύλαξης που αποπροσανατολίζουν το κοινό και βάζουν σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία. Ο ΙΣΑ θα εξαντλήσει την αυστηρότητά του απέναντι σε μέλη του που δεν ενστερνίζονται  τις διεθνείς επιστημονικές απόψεις για το θέμα, ωστόσο καλούμε και τους πολίτες να μη παρασύρονται και βάζουν σε κίνδυνο τόσο τον εαυτό τους όσο και την κοινωνία.»

Επιμέλεια: Νεκταρία Καρακώστα, Δημοσιογράφος Υγείας

Σύμφωνα με δημοσίευση της Αμερικάνικης Ακαδημίας Οφθαλμολογίας (1), οι ειδικοί στην οφθαλμολογία αναφέρουν ότι η προστασία και η φύλαξη των ματιών, όπως και του στόματος και των χεριών, μπορούν να επιβραδύνουν την εξάπλωση του κορωνοϊού. Η Αμερικάνικη Ακαδημία Οφθαλμολογίας δημοσίευσε κατευθυντήριες γραμμές, σχετικά με την ασθένεια Covid-19 και το πόσο σημαντική είναι η προστασία των ματιών, όπως επίσης και 3 τρόπους για την προστασία της μόλυνσης από τα μάτια, κατά τη διάρκεια αυτής της έξαρσης.

 

Πιο συγκεκριμένα, οι τρόποι προφύλαξης αναλυτικά είναι:

 

1. Δημιουργείστε ένα απόθεμα στα οφθαλμολογικά σας φάρμακα αν αυτό είναι δυνατόν. 
2. Ακολουθήστε μία ασφαλή ολοκληρωμένη υγιεινή και τηρήστε την απόσταση από άλλα άτομα στις κοινωνικές σας επαφές. 
3. Αποφύγετε το τρίψιμο των ματιών σας.  

 

Το τρίψιμο των ματιών είναι μια φυσική μας συνήθεια. Αν καταφέρουμε να την αλλάξουμε, θα μειωθεί ο κίνδυνος μόλυνσης. Αν νιώθετε φαγούρα ή την επιθυμία να τρίψετε το μάτι σας ή ακόμα και να προσαρμόσετε τα γυαλιά σας, χρησιμοποιήστε ένα μαντηλάκι αντί για τα δάχτυλά σας. Αν πρέπει να αγγίξετε τα μάτια σας για οποιονδήποτε λόγο – ακόμη και για να χορηγήσετε φάρμακο για τα μάτια – πλύνετε πρώτα τα χέρια σας, με σαπούνι και νερό, για τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα. Κατόπιν, πλύντε τα ξανά. Τα ξηρά μάτια μπορούν να οδηγήσουν σε περισσότερη τριβή, οπότε σκεφτείτε το ενδεχόμενο να προσθέσετε ενυδατικές σταγόνες στη ρουτίνα της περιποίησης των ματιών σας.

 

Παράλληλα, κατά τη διάρκεια της τρέχουσας επιδημίας της ασθένειας COVID-19, η προσπάθεια για μείωση της εξάπλωσής της οδήγησε σε αύξηση της χρήσης της μάσκας προσώπου. Σύμφωνα με το Κέντρο Οφθαλμικής Έρευνας και Εκπαίδευσης (CORE), της Σχολής Οπτομετρίας και Επιστήμης της Όρασης του Πανεπιστημίου του Waterloo (2), η χρήση της μάσκας, αν και απαραίτητη, μπορεί να οδηγήσει σε συμπτώματα ξηροφθαλμίας. Κι αυτό διότι, όταν φοράμε τη μάσκα, ο αέρας που εκπνέουμε οδηγείται προς τα επάνω και πάνω από την επιφάνεια των ματιών. Αυτό το φαινόμενο μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση του φυσιολογικού ρυθμού εξάτμισης των δακρύων με συνέπεια την εμφάνιση συμπτωμάτων ξηροφθαλμίας όπως ερεθισμός, ερυθρότητα, δακρύρροια και φωτοευαισθησία.

 

 

Ποια είναι η λύση για να αντιμετωπίσουμε αυτό το φαινόμενο, σε σχέση με τη χρήση της μάσκας;

1. Βεβαιωθείτε ότι η μάσκα εφαρμόζει καλά στο πρόσωπο. Εφαρμόστε καλά τα πάνω άκρα της μάσκας όταν τη φοράτε για πολλή ώρα. 
2. Η ενυδάτωση με τεχνητά δάκρυα μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση των συμπτωμάτων της  ξηροφθαλμίας. Συμβουλευτείτε τον οφθαλμίατρο σας.  
3. Όπου είναι δυνατόν, ελαχιστοποιήστε την παρουσία σας σε περιβάλλον με κλιματισμό, και κάντε συχνά διαλείμματα από την χρήση οθονών.  

Επιμέλεια: Νεκταρία Καρακώστα, Δημοσιογράφος Υγείας

 

 

---

Η Health Editor Προτείνει:

Σύμφωνα με τις υπάρχουσες μελέτες, οι γυναίκες στη χώρα μας μπαίνουν στην εμμηνόπαυση σε ηλικία 46-49 ετών κατά μέσο όρο. Αυτό σημαίνει ότι οι περισσότερες θα περάσουν αρκετά χρόνια στην προ- και μετεμμηνοπαυσιακή περίοδο, βιώνοντάς την με μοναδικό τρόπο η κάθε μία. Τα συμπτώματα, όμως, που θα έχουν για πολλά ή λίγα από αυτά τα χρόνια δεν αρχίζουν ούτε τελειώνουν με τις εξάψεις και τις διακυμάνσεις της ψυχικής διάθεσης. Πολύ συνηθισμένα είναι και διάφορα δερματολογικά προβλήματα, τα οποία όμως δεν είναι και τόσο γνωστά.

«Η εμμηνόπαυση προκαλεί πολλές αλλαγές στο δέρμα. Ο οργανισμός μειώνει την παραγωγή κολλαγόνου, χάνουμε υποδόριο λίπος και η ελαστικότητα του δέρματος μειώνεται», λέει ο Δρ Μάρκος Μιχελάκης, Δερματολόγος – Αφροδισιολόγος (Αισθητική Δερματολογία – Δερματοχειρουργική). «Όλ’ αυτά, σε συνδυασμό με τις καταιγιστικές ορμονικές αλλαγές της εμμηνόπαυσης, ανοίγουν το δρόμο στην ανάπτυξη προβλημάτων (π.χ. ξηροδερμία, σημάδια ηλικίας, ρυτίδες, ακμή) που κάνουν το δέρμα να δείχνει γερασμένο και πραγματικά ενοχλούν τις γυναίκες».

Τα εμφανή σημάδια της γήρανσης, όμως, δεν σχετίζονται τόσο με τη χρονολογική μας ηλικία, όσο με τα χρόνια που περνούν από την εμμηνόπαυση. Οι νεαρές γυναίκες οι οποίες για ιατρικούς λόγους μπαίνουν πρόωρα στην εμμηνόπαυση, συνήθως παρουσιάζουν τις ίδιες ενδείξεις δερματικής γήρανσης με τις μεσήλικες γυναίκες που μπαίνουν φυσικά στην εμμηνόπαυση.

«Αιτία γι’ αυτό είναι η μείωση στα επίπεδα των οιστρογόνων. Πρόκειται για κύριες ορμόνες του γυναικείου φύλου, οι οποίες παίζουν σημαντικό ρόλο στην διατήρηση της νεανικότητας του δέρματος», συνεχίζει ο κ. Μιχελάκης. «Μελέτες έχουν δείξει ότι η έλλειψη οιστρογόνων εξαιτίας της εμμηνόπαυσης, σχετίζεται με διάφορα δερματολογικά προβλήματα, από τις ρυτίδες και την ερυθρότητα έως την διαταραχή στην επούλωση των πληγών».

Να ποιες είναι οι συχνότερες αλλαγές που προκαλεί η εμμηνόπαυση στο δέρμα.

1. Απώλεια κολλαγόνου. Το κολλαγόνο είναι βασικό συστατικό του δέρματος. Είναι μία πρωτεΐνη που προσδίδει στο δέρμα σφρίγος και ελαστικότητα. Τα νεογέννητα μωρά έχουν το υψηλότερο επίπεδο κολλαγόνου, το οποίο παραμένει υψηλό έως την ενηλικίωση. Ύστερα, η παραγωγή της πρωτεΐνης αυτής αρχίζει να επιβραδύνεται και την πρώτη πενταετία της εμμηνόπαυσης χάνεται ποσοστό έως και 30% του συνολικού κολλαγόνου. Η απώλεια αυτή συσχετίζεται ισχυρά με την ανεπάρκεια των οιστρογόνων και έχει ως συνέπεια «σακούλιασμα» και ρυτίδωση του δέρματος.
2. Χαλάρωση και βαθιές ρυτίδες. Κατά την εμμηνόπαυση παρατηρείται σε πολλές γυναίκες ραγδαία μείωση στην παραγωγή μιας άλλης πρωτεΐνης, της ελαστίνης, η οποία αποτελεί το κύριο συστατικό των ελαστικών ινών. Οι ίνες αυτές σε συνδυασμό με μία ομάδα ουσιών που λέγονται γλυκοζαμινογλυκάνες (GAGs) κάνουν το δέρμα «γεμάτο» και ελαστικό. Όταν όμως μειώνονται, το δέρμα χαλαρώνει και οι ρυτίδες βαθαίνουν.
3. Λέπτυνση της επιδερμίδας. Καθώς μεγαλώνουμε το δέρμα μελανιάζει και υφίσταται ρήξεις πολύ πιο εύκολα απ’ ό,τι στα νιάτα μας. Αυτό οφείλεται στην προοδευτική λέπτυνση της επιδερμίδας, η οποία προκαλείται από την απώλεια κολλαγόνου, GAGs και νερού.
4. Ξηροδερμία. Είναι ένα από τα συχνότερα προβλήματα που αναφέρουν οι μεσήλικες και ηλικιωμένες γυναίκες. Υπολογίζεται ότι τουλάχιστον μία στις τρεις έχουν εξαιρετικά ξηρή επιδερμίδα, με «ρωγμές» και «σκασίματα». Οι ορμόνες παίζουν καθοριστικό ρόλο στην ενυδάτωση του δέρματος, διότι ρυθμίζουν την παραγωγή των GAGs και του σμήγματος και βελτιώνουν την κατακράτηση νερού. Η δραματική μείωση στα ορμονικά επίπεδα που χαρακτηρίζει την εμμηνόπαυση, έχει ως συνέπεια ελάττωση σε όλους αυτούς τους παράγοντες, με συνέπεια την έντονη ξηροδερμία.  Δίχως καθημερινή, σωστή ενυδάτωση, η ξηροδερμία μπορεί να φτάσει σε ακραία επίπεδα.
5. Κνησμός. Ο κνησμός είναι σύνηθες φαινόμενο στις γυναίκες ηλικίας άνω των 65 ετών και η αιτία του είναι συνήθως η έντονη ξηροδερμία. Η κατάσταση σχετίζεται με την εμμηνόπαυση, διότι το δέρμα τείνει να χάνει μεγάλο μέρος της φυσικής ενυδάτωσής του εξαιτίας της μείωσης των οιστρογόνων.
6. Επιβράδυνση στην επούλωση των πληγών. Καθώς μεγαλώνουμε, οι πληγές μοιάζουν να μην επουλώνονται τόσο γρήγορα όσο στη νιότη μας, ενώ ταυτοχρόνως το δέρμα γίνεται πιο λεπτό και εύθραυστο. Ωστόσο μελέτες έχουν δείξει πως αυτό που αλλάζει ανάμεσα στο ώριμο και στο νεανικό δέρμα δεν είναι ο φυσικός μηχανισμός της επούλωσης, αλλά η ταχύτητά του. Αυτό υποδηλώνει ότι οι ορμόνες παίζουν σημαντικότερο ρόλο στην επούλωση των πληγών, απ’ ό,τι η χρονολογική ηλικία.
7. Νυχτερινές εφιδρώσεις και ερυθρότητα. Υπολογίζεται ότι τουλάχιστον η μία στις δύο γυναίκες που μπαίνουν στην εμμηνόπαυση και το 80% μετά από αυτήν ταλαιπωρούνται από νυχτερινές εφιδρώσεις και εξάψεις, οι οποίες προκαλούν ερυθρότητα σε διάφορα σημεία του σώματος (συνήθως στο πρόσωπο, τον αυχένα, το στήθος, τις παλάμες και τα πέλματα). Τα συμπτώματα αυτά οφείλονται στην έλλειψη οιστρογόνων, που διαταράσσει την ρύθμιση της εσωτερικής θερμοκρασίας του σώματος, αλλά και την μικροκυκλοφορία του αίματος. Μάλιστα η εμμηνόπαυση είναι γνωστός εκλυτικός παράγοντας για την εμφάνιση ροδόχρου ακμής, μίας δερματοπάθειας που χαρακτηρίζεται από έντονη ερυθρότητα στο πρόσωπο και μικρά, διεσταλμένα αγγεία.
8. Αλλαγές στην τριχοφυΐα. Η εμμηνόπαυση μπορεί να οδηγήσει σε λέπτυνση και αραίωση των μαλλιών και των τριχών στο σώμα, αλλά όχι στο πρόσωπο. Σε αυτό μπορεί να παρατηρηθεί αύξηση της τριχοφυΐας. Και πάλι, η αιτία είναι οι ορμονικές αλλαγές που επιφέρει η οριστική διακοπή της εμμήνου ρύσεως.
9. Ακμή. Η ακμή δεν είναι πρόβλημα μόνο των εφήβων. Μπορεί να επιμείνει στην ενήλικη ζωή ή ακόμα και να εμφανιστεί σε 40άρες ή 50άρες γυναίκες οι οποίες ουδέποτε στη ζωή τους είχαν παρουσιάσει σπυράκια. Η ακμή της εμμηνόπαυσης συνήθως εμφανίζεται την περίοδο πριν από την οριστική διακοπή της εμμήνου ρύσεως (αποκαλείται περιεμμηνόπαυση) και μπορεί να διαρκέσει για μεγάλο χρονικό διάστημα.

«Οι προαναφερθείσες αλλαγές μπορεί να αλλάξουν ριζικά την εμφάνιση του δέρματος», λέει ο κ. Μιχελάκης. «Αυτό άλλοτε συμβαίνει απότομα και άλλοτε βαθμιαία. Επειδή, όμως, πολλές αλλαγές (όπως η ερυθρότητα, η ξηροδερμία, η ακμή κλπ.) αρχίζουν κατά την περιεμμηνόπαυση και είναι σταδιακές, η γυναίκα έχει χρόνο για να τις αντιμετωπίσει εγκαίρως και σωστά».